2 Eylül 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

2 Eylul 1942 CUMHURÎYET Koordiıtasyon kararları Gark çölünde yeni faaliyet Maden işçüeri 3 saat fazla mesai yapabilecekler Hastanelerde tedavi edilen hastalara günde 450 gram ekmek verilecek aresai Rommerin garb çi>lunde jeniden faaüjete Ankara 1 (Radyo Gazetesi) Yarm kararla 13 kânunusani 1942 tarihli ka. (Bajtarufi 1 ına sahifede) gcçtij,lre dair gelen yeni kı Resmi Gaze.ede uç Koordınasyon he. rarname de;ı;tinlmekte olup yeni şekli. kısına daha iyi hazırlanmağı adamıştı haberler, butun go/leri birdenbire u 5cii karaıı intışar edecektır. Bunlardan Fakat bir ordu için k'.s meselesi, yalnız ne gore prs\an oryom \e sanatorvomtarafa çevirdi. Çunkü garb çolu harbi;lki memlekete ithal ed.ldık'.en sonra larda tedavi edilen hastalarla hastane. bir gijecek davası değildir. DeTecenın nin mukadderatı, çok derin tesirlidir ve bedellerınin tediyesi mukabilinde satın lerde tedavi edılmekte olan veremlılerın 50 den aşağıya dustüğü Kusyanın geçen çok geniş jlgi uyjndıracak mahijetteriir. alınan kamycttlara dairdir. Yeni karara gunlük ekmek istihkakı 450 gram olakısında Alman tank ve uçaklanndan Mareşal Eommei\n ordusu İskendeıi gore bu surette satın alman kamyon. ş'.ia Alman lokomoüfieıi de işlijemcyedcn, motorlu \asitalann iki saatte ye larm "ahsıs yerler nı Tıcaret Vekâletı rak tespıt edılmiştir. dikleıinden Alman ordu kısıml^n, defa!tiçeccği bir rnesafededir. Çol ile zengin taym edecektır. Havzadaki kömür işçilerine parasız le geri üslerinden kesilerek günlcrle ve ve bajındır saba aıasındaki mesafenin yemek ve ekmek verilecek haftalarla tehlike ve mahrumiyet içmde İkınci karar mucibince maden kömuriı bu kısalığı, herhangi kumandanı i'eıne Ankara 1 (Telefcnla) Havzadaki kalmı^lardı. ve lınyıt ocakiannda \erustunde çalışan doğru adım atmağa teş\ik, belki de tahışçıler günde 3 saat fazla mesai yapabi komur ışçılerine ekmek ve yemeğın pa. Kış hETbine hazırlıksızhk, şiddetli sorik edecek bir mahiyeUedir. Kaîdı ki bu lîceklerdır Bu ameleye İş Kanunu hü rasız verilmesi için Ereğli komur'.eri ğuklarda ordunun hareket \e taaıruz kısa mesafeji aşmak sajesinde eide elıamleri dahüinde munzam ucret veri ışletmesi tarafından tedbırler alınmak. kabiliyet ve imkânlanm sıfıra induir. dilecek netice, dıinya tarihinde yeni b's lecsktir. , tadır. Kararın tatbıkma bu gunlerde Bunun için, Alman ordusu, geçen kış, devir açmak dereccsinde muhimdir \e Yarm yürürlüğe girecek olan diğer bir geçilecektir. Rusyada Ladoga golile Azak denizi araAlmanyanın eline butün Oriaşrakın asında tuttuğu meshur doğruja yakın bat nahtannı verecek, onun nufunınu uüzerinde, bilhassa raeskun ycrlerdc mulmadık sahalara jajacak derecede jani kby ve kasabalarria müdafaa ve geniş tesirlidir. Büıün bunkrın bir ku(Baştdrah 1 Incı Sdhıfcdo) muka\enıet üsleri kıırarak mutlak bır raandanı, bilhassa bujuk bir ün kazanyeti, komutanlığı, belediyeyl ve Paıtiji müdafaada kalmıstı. Hemen hepsi gumış ve büyük işler başarmış bir kumanziyaret etmışlerdlr. cuklu (jani kojijn postundan yapılmış danı harekete sevkedecek en mıihim a. Sayın misafırımız, öğleyin Orduevın(Baştarufı 1 ıncı çahitede) de şereflerıne verılen zıyafette buluıı kürkliı) ve kürk eldivenli Ruslar ise. milleıi teskil etliği süphe gotürmez. (Baştarah 1 ıncı sahlfede) kendi menıltketlerinin kışına alışkın olBu yüzden Mareşal Eommel'in her ha püskurtulmuştur. Ladoga golunde b r duşman taarruzlarını geri puskurtmuş duktan sonra çehrln tarlhi eserlerlm, duktan baska iaşe ve ikmal uslerine de reketini gozetlemek ve onun her adı.So\yet uopçeıterı ha\a kuvvetlerımız ta lerdlr. Bir Alman paraşutçu grupu Sov mekteblerinı ve askerî muesseselsruıı pek yakın bulunuyorlardı. Çabuk don. ınını dikkat ve eheramij etle takib etmek rafından tahno olunmuştur. Bir Alman yet hatlarmın gerılerine ınmışse de yok ' gezmıçlerdir. edilmiştir. Bu cephede 18 duşman lay Akşam Belediye Reisi tarafından H"l mıyan janıcı majilere sahib olduklaTi icab eder. mayin gemısı Baltık denızınde bir Sov. için de motorlü vasıtalan durmanuş \e yaresi tahrıb olunmuştur. kevınde şereflerıne 75 kışıllk bir akşam Acaba Mareşalın yeni faaliyeti, bü>ük yet denızaltısını batırmıştır. en şiddeti kslara gore japılmış lokomoStalingrad'da vaziyet fena yemeğl verılmıştır. bir taarruz mahijetinde midir? Yoksa Uzak şımalde Arkanjelsk askeri tesıs. tifleri işlcmişü. Hasılı Ruslar, geçen kış. Londra 1 (a.a.) Stalıngrad şelıriBu ziyafette Belediye Reisi, söyledıği Amanlara hareket imkanları cihetile lerı bombalanımş ve burada bir çok yan. bir denemeden ibaret midir? Acaba İngilizIeT, bir hayli uzıyan dur gınlar çıkarılmıştır. Sovyet hava ku%\et. nin vazlyeti fcnalaşmıştır. Almanlar bir nutukta sevgllı Başvekıllermı ve üstün i^iler. Bu sebeble Alman müuagunluk devrinde lâjıkile hazırlandılar lerı son ıkı gun zaründa, hava sa^aş dılgalar halınde, Rus mevzileiıne hu onun sayın refıkalarını Erzurumlulann faa cephes'ni bir çok yerkTden geçerek ve yeni taarruzu kolaylıkla püskürtme larında ve uçaksavar ateşımizm tesınle cum edıyorlar. Rus hatlarında bir çok aralsrında gormekten muteveilıd rae içcıilere da'mi'laısa da esas müdafaa gedıkler açılmıştır. serret ve sevınclerlni anlatmıştır. leni temin edecek derecede hanrhkla 182 uçak kaybetmıştır. Aynca 15 duşman istinad noktalarının hiç birisini zapta Başvekil Saracoğlu bu nutka verdiği uçağı da yerde tahr.b edılmış:ır. A>nı Bir şehirde çiddetli muharebeler rını ileri gotürduler mi? ve bu suretle Alman müdafaa cephesicevabda demıştlr kı: oluyor Bütün bu suallerin cevablannı önü devre zarfmda bız yalnız 11 uçak kay. ni çbkertmeğe muvaffak olamamıslardır. c Dün Erzıncanı, bugün de Er7UMoskova 1 (a a) Doğu Kafkasyada rr.üzdeki gunlerin bâdiscleri verecek ve bettlk. Stalingrad'daki müstahkem hatlar Kızılordu Rus mevzılerini tashıh İçın rumu gordüm. Bu gorduğum yerler baÇünkü 1941 yaz ve sonbahar muhareo zaman vaziyet iyice aydmlajıacaktır. Prokladnaya bölgesinde bir karşı tasr na kartal yuvaıarını hatırlattığı gıbi bcleri, Rus oTdularmı adeta bitirmiş gibi nasıl yarıldı? Zatcn vazijetin \alnız ajdınlanmak Berlın 1 (a a ) Alman Başkuman tuza başlamıştır. Adı söylenmiyen bır konuştuğum İnsanlar da bende hakıki idi. Alman başkumandanlık kurmayuıın değil, neticelenmek ihüyacında olduğu danlığı, Btalingradın cenubunda Rus şehirde rnuharebe butun şiddetıle de Turk kartalları duygusunu uyandırdı. geçen ikinciteşrin bida\ etindeki hesabgayet sarihür. Bana gösterilen canlı sevgılere toşekkür Çdnkü bugünkü vaziyet Mısırın haya mustahkem iıatlarııun ne suretle yarıl. vam etmekte, Ruslsr duşmanı ayrı ayn eder ve kadehımi bu kartailar şeredne larına gore, Rıtslann harbin başındanher evden tardetmektedir. beri bu muharebelere soktuklan 300 tinı felce uğratıjor. Yarın ne olacağını, d:ğı hakkmda şu tafsilâtı rermektedır. kaldınrım.» Rjevv'de vaziyet «Bu sahada Ruslar, silsile halınde bir küsur tümenden, teşkilât olarak, ancak İngiliz Mihver tnuharebesinin ne maYemekten sonra Erzurum millî cyunStockhohn 1 (a.a.) Almanlann yarısı vc hakiki kuvvet olarak da üçte hiyet alacağını bilmiyen ve hu yüzden sünl istihkâmlar, blokhavzlar, sahra lan oynanmış ve Başvekil genclen tebhayatlarını endişe ve telâş içinde geç'.ran, me\zilerl, kapalı ve birbirtnl görür ateş Rjew'dekı kalabahk garnizonu şınıdi ıık ederek guzel blıer spor olan bu o hirimien d;?ha an kalntıştı. Bundan bashiç bir ciddî teşebbüse el süremiyen Mı yerleri lnşa eylemişler; bu sahayı geniş tamamile tecrid edümiş bulunmaktadır. yunların herkes tarö.fından oynanmak ka Alman kıt'aları, Rusya cephesinde Ruslar şehn kuşatmışlar, Almanlorın tuttukları ve birer mustahkem mevki sırlılar son ayları, en çetin sinir harbi bir ıstıhkftmat sıstem'le örtmüş'.erdl. bir parça yardım ümid edebilecekltri suretıle tamımındekı faydaya işaret eyhaline getirdikleri kby ve kasabaları, çok içinde geçiriyorlardı. Bu dcrece ciddi \e Ruslar, bu istıiıkâmlardan çıkarak, bir Veliki Luki demlryolunu ke5mışier lemişler dır. miklarda malik olduklan. kudretli ve vahim bir sinir harbinin vereceğl neti çok karşı hüoumlarda da bulunarak kuv dır. Ruslar Rjevv hava alanına hâkımSarıkarruşta miıkemmel tanksa\ar tcplar ve bunları ce, herkesin, artık ne olacaksa olsun da vetlsrimızi durdurmağa tcşebbus ej'le. dırler. Ve Almanlan, garnizonu tayyaSankamış 1 ı.a.a.; ^dşvekilımiz bu mişlerdi. Faka» ne bu istihkâmlar, ne de vaziyet taajjun etsin! tarzında Lir is>a. sabatı saat 9 da beraberelerınde Oıga pek mükemmel kullanabiliîek sayesinde Bolşe1. ikler.n umıdsız mukavemeti kıt re ile İaşeden menetmektedirler. Rusların her türlü taarruz ve ihata tenı hissetmesidir. Rjew'de Almanlar mukavemet lgm neral Orbay ve uçuncu umumi nıuîeLlış şebbüslerine karşı koruyabiliyorlardı Mısırlıların da bu isyanı hissctınek ü aianmızı durduramamıştır. Evvelce bil. yaptıkları son derece büyük bir gaycuduğu halde, Erzummdan hareket e:e. »ere oldukları sırada N'ahas Paşa, birk.ıç dirıldıği veçhıle, kıtaatımız mustahkem ret netıcesmde elı silâh tutan butün m^lerdır. Yolda Hasankaleden geçer. Bu sebeblerle Ruslar, butun kıs devam gün evvel soylediği nutukla imdada ye hatlan yardıktan sonra dılşmanı kova. erkeklerl hatta işçi bolüklerıne mensub j ken halk Baş\e<alımızı alkışlamış \e Ba ctfrdikleri taarruzlara ve uğramalan ti r ti ve kurtuluş günunün jakın oldu 1mışlar, başka bir yerde tutunmasma 15 17 yaşındaki gencleri hızmeta al jan taraccsluya bj buket verümiştır. pek tabiî olan kanlı zajiata rağmen cep. meydan bırakmamışlar, bu sure"le daha henin hiç bir yeıinde esash hiç bir muğunu anlatarak Mısırhlan teskin etti. arkadaki Rus mustahkem hatlanm da mışlardır. Bu gencler ağac kesmek ve Sajm Başıekıl, burada, halkla konuş. vaffakıjet eide edemediler. Bu nutuktan sonra beklenen hâdise, jarmışlardır. Arkadan gelen pıyade yol yapmak ıçln cepheye gonderilmiş nıuş, onlann ıh îjaçlanndan malumat Bununla beraber geçen kış, doğu cepİngilizlerin taarruza geçerek Mısın teheünımıştır. Buradan Eonra yollarma dekuvvetlerimız duşmanı blokhavzlanndan lerdir. hesindeki Alman ve müttehk devletler did eden istılâ tehlikesini uzaklaştırma ve sahra mevzılerinden çıkarmışlar ve Stalingrad'da durum Ruslar için va \am eaen Saracoğlu, saat 14 :e ş.ehxımi ları ve bojlece Mısırda emniyet ve hu. kuşatma hcrekâtına gınşmışlerdır. Duş hametinı muhafaz3 etmekle beraber Al ze gelmştır. Şehrın dişmda askeri ve oıduları için pek sert, guç, zayiath vc zurun hükum su'rmesinc imkân vermele man pek büyıik kayıblara ugratılmış, manlar çok buyuk kayıblara uğramak mulki erkânla halk, kendiSinı karjıla. oldukça tehlikeli geçmişti Onun için ri idi. bir çok eslr \e harb malzemesi elımize tadırlar. Timoçenko'nun tehlıksyi on mış ve bır askeri kıt'a tarafından se Almanjanın ve Alman Führer'inin, daha Fakat böyle olmadı ve İngilizler ancak geçmıştir.» lemek için kâfi derecede ihtiyat kuv lâmlanmıştır. Halkın alkışları arasında geçen kış çıkarken gelecek kısı düşiın. «kuvvetli bir keşif hareketi» olarak tarif yuruyen Baş»ekılımi2 istırahatlerl için melpri lâzım ve doğru idi. Onlann heveti bulunduğu kat'ıyetle soyleniyor, Kafkasyada bîr çok dağ geçidleri ettikleri bir hareketle iktifa ettiler. yazırlanan ortaokula gi'mişler ve be. dcfi, şüphesiz, Alman ordularına ve hazaptedildi dahi devam cde. Mihverin ise bu defa daha ciddî bir Süt yağı yerine nebatî yağlar ledıje tarafından hazırlanan oğle yeme va kuv\etlcrine, kınnve hareket kudrelı Berluı 1 (Radjo) Kafkasyada Al. ğınde bulunmuşlardır. Bılâhare şehrı bilecek bir muharebe surette hareket ettiği, bu harcketin İnistihlâk edilecek gezm.ş'.er, bu meyanda askeri ve mültl temin etmektir. Eunun için, ilk şart ogiliz mehafilinde ciddiyetle karşılanma. man dağ kıtaatı, arazinin gosterdıği tasından da anlaşılıjor. Gorünüe gore bu bıi müşkülâta ve düşmanın çiddetli muAnkara 1 (Telefonla) Memlekette muesseselerı ve hastaneyı gormüşlerdır. larak, en dondurucu havalarda dahi gedefa iki taraf arasında kat'î bir muhare kavemetıne rağmen ilen hareketlerins istıhsal edilen süt yağı miktarı bıısunku Başvekılimız saat 16,30 da Karsa hare. ri hizmet yasıtalarının işlijebilmesi lâbe vuku bulacak ve bu muharebe nîti devam edeerek 3000 metre yüksekligın ihtiyacı karşıhyamadığından buriü te ke: etmışlerdir. cesinde ya Mısır istilâ tehlikesinden kur. de bir çok dağ geçıdlerini ele geçırmiş lâfı etmek uzere nebatî yağların ku'Bu bdyledir ve Abnanlann bu husustulacak. yahud İngiltere Mısırdan çekil tır. taki maksadlanna tamamile mu\aifak larvılmasınca sıhhî bir mahzur olmsdığı Anapa llmanı zaptedildi uıek ıstrrarında kalacaktır. olup olamı>acakları da a>rı bir meseleSıhhat Vekâletmce bıldirildi. Taze sebze Berlm 1 (a a.) Rumen ku alannın betahsis mebzul «A> vitamini ihtıva eMr. ChurchiU', Mosko\a seferi esnadir. Fakat şimdi muhakkak olan bir şey sında Mısıra uğradığı sıralarda Ingilte. Anapa'yı zap'ettikleri askert kaynaktar den salata ve havuc verilmesi mümkün var ki o da Rusyada harbin bu kışın da. olan mevsim ve mshallerde tamamen renin Mısırı bir anajurd toprağını mü bıldlrilıyor. hi devam edeceğidir. Bununla beraber (Ba? tarafı 1 inci sahifede) nebatî veya diğer hayvanî ysğlar yenedafaa eder gibi müdafaa edeceğini söjlikamlar is^ıfa dolayısile henuz bır şey Almanlann bu kışın dahi Rusyada bübilecektir. Taze sebze olmıyan mevsim Yalovada 30 ağustos ycrek garb çolüne verilen ehemmijeti jük olçüde muhaTebe hareketlerine give mahallerde ise yüzde 25 nisbetinde soylemıycr, belirtmiş ve İngilterenin bu cepheyi Yalova 39 (a a.) 30 ağustos zafer süt yağı olmak şartile diğer yağlar da Melbourne 1 (a a ) Avustralyadaki rişmiyeceklerini kabul etmek doğru o. kuvvetlendirmek için herşeyi yaptığma bayramı Yalovada çok parlak bir surette Muttefık umumi karargâhının tebliği: lur. O halde onlar, Rusyada esash olarak kull anıl abilecektir. işaret etmişti. kutlanmıştır. llolne Bay: Kara kuvvetlerımiz ya her ne yapacak!arsa kışa kadar yapacakBu boyle olduğuna göre İngilizlerin Gündüz yapılan merasimi müteakır>, Ankarada Belediye seçimine umadanın şımalındeki ormanlan dEğmık lar demeklir. Bu suretle Almanlaruı kış muannidanc bir mukavemet gbstermesi pece plâj kazinosunda verilen baloda duşman birbklerınden temizlemişlerdır. haztrlıklsTi, daha ziyade Rusyanm kara hazırlık beklenir. İngilizlerin hazırlanmalarma Üniversite Rektörü Cemil Bilsel, Tümen Hava meydanı cıvarına yapılan zayıf nir kışına karsı koruııma tedbirlcrinden ıbanıukabil Mih\£T ordulan da hazırlanmış Kor.utam Tümgeneral Ali Rıza Urcun. Ankara 1 (Telefonla) Yaklaşan Be hava taarruzu hiçbir netice vermemlştır. ret olmak icab eder. olduğu için, taarruz inkisaf ettiği tak. Kaymakam Nureddin Aynuksa, Jandar lsdiye intihabı dolayısile Ankara ma . Almanlar, geçen yıl Rusyada taarruz Kokoda cephesinde Japonlar dirde harbin son derece ciddî bir mahi ma Komutam ve seçkin bir davetli gnı halle mümessılleri bugün Beledıyede hareketlerini, ilkkânunun birinci hafta. büyük bir taarnıza gectiler yet almasına bir mâni kalmaz. pu hazır bulunırmştur. Balo çok neşeL toplanarak seçım işlerile meşgul olacak Sydney 1 (aa.) Japonların Yeni sının sonunda tatil zorunda kalarak kış Onun için güniın meselesi, taarruzun bir hava içinde sabaha kadar devam et. encümeni intıhab etüler. Ginede Kokoda cephesinde Port Mores müdafaa hattma ricate başlamışlardı. inkişaf edip etmijeceği ve bir yoklama miştir. Geçen kış, Rusyada hem erken geluıiş Hususî idarelerin yaptıracak by'ye gıden dağ yolunu muhafazaya me ve hem de pek şiddetli ve uzun sürmüşmahiyetini geçip geçmiyeceğidir. mur Avustralyalılara karşı buyük bir Demokrasi kaynaklarına gbre garb çötü ları inşaat için EN Z E N G İ N Ç E Ş 1 D ! hücuma geçtıkleri haber veriliyor. lünde iki tarafın kuvvetleri birbiıiae Şimdi Alman ordulan için, doğu cepAnkara 1 (Telefonla) Belediyeler Birmanyaya taarruz bekleniyor muadildir. Bir taraf da diğer tarafa üsNewYork 1 (a a ) Askeri mahfıl hesinde, bu günden itibaren daha 12.13 ve hususî idareler tarafından yaptırılaKUNDLRALARI tünlük iddia edecek vaziyette değildir. cak inşaat için Başvekâletten izin alma lerde İrgilızlerle Çinlilerin Birmanyala muharebe haftası vardır İste Aîmanlar, Onun için hangi taraf daha iyi harbeder | Japonlara karşı taarruza geçmeleri bek her ne yapacaklarsa bu on iki, on uç usulü kaldınlmıştır. se neticeyi de o kazanacaktır. hafta içinde yapacaklar demektir. Bu lenilmektedir. ömer Rıza DOĞRUL haftaların eylulun ortasından ilkteşrinin takriben souuna kadar olan 6 7 hatta kadan yağmurlu olacağı ve Rusyanın çok fena yollan yağmıırda vıcık bircr çarnur deresi haline geleceği için, bu müddet zaıfında muharcbeîeT, Rusyanın Londra 1 (a.a.) Yalçın, Yalman, geniş alanlannda büyük zorluklarla Esmer, Daver ve Sertel, Londraya vâsıl karşılasır. İkinciteşrin ajının bahusus son üç haftasmda ise Rusyada bilâkis olmuşlardır. Türkiye büyük elçiliğinde bir kabul resmi yapılacağı gibi İstihbarat NezareÜnde de bir kabul resmi yapılacaktır. Türkiye Bujük Elçisi, İngiliz gaze"elerinin başmuharrirlerini Halkevıne davet ederek kendilerini Türk gazetecüerile tanıştıracaktır. Maarif Nazırı Butler, kadm meb'uslardan Miss Meaan Adnan Nihad Lloyd George, İngilterenin iki eski An. Bir muddet evvel amatdr deniz sporkara büyük elçisi Sir Percy Lorraine ve cuhrımızdan Nihad ile Adnan kendi yelkenli sandallarile akşama doğru BurSir George Clark, ayni zamanda tir çok gaz adasmdan Kınalı adaya doğru geİngiliz müesseselerile Boys Scout'lar, lırlerken alabura olmuşlardı, Girls Guides ve kadın grupları mümesDevrilen tekneyi düzeltmek için uğsilleri hazır bulunacaklardır. raşırlarken dalgalar arasında ve karanlıkta kaybolan Adnanla Nihadın ne cesedleri bulunabilmiş, ne de hayat ve mematlarma dair bir haber almabılmiştir. Kederli ailesi, malumatı olanlarm insaniyet namma kendilerine büdirme«Gayıet» denize indirikneden lerini rica etmektedir. Perşembe gününden itibaren tenzılâtEvvelki giin, Haüç fabrika ve havuz. Kayıb ekmek karnesi ve lı model satışlanna başlanacaktır. lannda «Gayret» romorkörünün denize muayene cüzdanı indırıldığmi yaznuştık. Başta Fabrika Millî Kütübhanemizin ve herkesin müdürd Pahrı Tanman olduğu halde Dün saat 16,30 la 17 arasında Kara. bekletligi bir eser nihayet dogdu: Turk mühendıs ve ışçılermın bir eserı kö>le Tepebaşı arasmda tramvayda, esolan Gayret romorkoru teknesi ağaçtır naf muayene cuzdammla ekmek karnemi ve Lloyd kavaıdıne göre ınşa olunmuşve 750 kuruş paramı kaybettim. BulanI tur. Tam boy 35 m aîamî cer ku\"."eti lann aşağıdaki adresıme getirmelermı Yazan: TtTRAN AZİZ BELER 6000 Kg. azamî sür'at 10,5 mll, 10 mll rica edenm. Harb Okulıımuzda diploma toreninden iki resim daha: Okul kormıtanl Tercüme eserlere tercıh edılecsl. sür'atte 3000 Kg. cer kuvveti inkişaf Cumhuriyet gazetesi Kurmay Albay Mustafa Erem nutkunu irad ediyor, aşağıda her sınıttan yegane roman ettirebilecektir. Romorkör, oldukça sakın clnkografhanesin.de Hüseyln birinci çıkan geae subaylanmız İNKILÂB KİTABEVt (Basmakaleden devam) male uğramıyacağını açığa vuTmuş oluyor: • Cumhuriyet hükuiieü ordularımııtn iji vasıtalı bulunması için herşeyi onlara tahsis etmek azmindedir > Herşeyi orduja tahsis edeceğiz demek, harblerin topyekun yapıldığını gördü. ğümüz bu devirde milletle crduyu bir ve beraber tutu*jruj demektir. Harbin bu yeni telâkkisir.i Sakaryada her milletten bnce henimsijen ve tatbik eden millet, genc Türkiye Cumhuiiyeti olmuştu. Ordumuzun ve ordumuza güve. nerek tuttuğunıuz sağlam yolun bugünkü manzarası, jl'rmi yıl once kurduğumuz prensiplerin yeni dünya sartlarına neKadar uygun duştüğünü açık gösteıi. yor. Dünya harbinin ücüncü yıldönümünde, en büjük millî zaferinin yirminci yıluıı kutlamıs bulunan Tdrk miUeti, ken. di jarınına inanmak iç'n icab eden bütün şart'ci'ı avcunun içinde sımsıkı tuttuğunu iftiharla ilân edebilir. Güvenimiz Askerî vaziyet Havacılık haftası münasebetile Mekki Said Esen radyoda güzel bir konuşma yaph Şark cephesinde harb daha kışlıyacak PÂlman karp bliği r i harp İehUği Başvekil Erzurumdan Karsa hareket etti Havacılık haftası münasebetile Ankara mümessılımiz ve Basm Bırlığı Ankara mmtakası ıdare heyeti umuffiî kâtibi arkadaşLmız Mekkı Saıd Esen dun akşam askeri hareketlere müsaid donlar olur. Ankara radyosunda guzel bir konuşma Bununla beraber verdiğimiz bu malu. yapmşur. Arkadaşımız konuşmasma natın kıjasî o'duklaımı unutmamalıdır. şoyle başlamıştır: Her ne olursa olsun 1213 hafta, mu< Asırların rüyası şimdi başlarımızın harebede az bir zaman değildir. Onun üstünde altın kanadlarıle parıldamaktaiçin şimdi az olmıyan bu zaman zarfın. dır. Artık (uçan adam) ın devrindeyız, da Rusyada iki tarafın ne yapabileceğini Havacılık başdöndürücu bir hızla ve büinceliyelim: tun şaşaasıle goklerı kaplamış bulunuRusyanın ve dolayısile müttefiklerin yor. Insanlığın gozleri asırlarca bu ışşimdüik maksadl zaman kazanmakür. tıyakla açıldı ve bu ozleyışle kapandı. Bu sebeble onlann hedefi, bugun Rns Surünen adamdan sıçrıyan adama doğ~ yada muazzam bir cephede harbeden ru sürup giden ıstıhale (uçan adam) la Mihver ordularmı önnmüzdeki üç ay insanı en olgun çağına ulaştırdı. Beşerî zarfında oyalıyarak kışa sapas?ğlam ka. tekâmulun ıkı kutbu karşı karşıyadır. vuşmaktan ibarettir. Çunku Almanlann Haklkat olanca parlaklığıle ve en gür kış muharebe hazırlıklan her ne olursa sesıle bize gokten seslenıyor: Ya surüolsun, 1942 ilkkânunundan 1943 hazira» necek, ya uçacaksın!... nına. kadar, en az 6 ay zarfında, onlann Mekki Saıd Esen konuşmasının bu kıs. buyuk muharebe hareketlerine girişmi mmda hiç değışmıyen ve değışmıyecek } eceklerini umabilirler. Kazanılacak hu olan parolayı (Her şey, her zaman milaltı ay ise muttefikler için olduğu gibi lî rr.udafaa için') ibaresile ifade ettikten ordulan bozulmamış bir Rusya için de sonra millî havacılığımızın bugüniii şuphesiz kıymetli olur. Çunku bilhassa sevmdırıci duruT.unu kısaca anlatmış, havada gunden gune ku\vetlenen mütte. bu arada Yuksek Mühendıs mektecuıde fikler, Rus ordularma dayanarak 1933 havacılık şubesi açıldığını soylemış, bu de bir çok işler gorebilmeyi umid ede vesıle ile bu şuberun guzıde talebelennbilecekleri gibi müttefik hava kuvvetle. den olan ve uçuşlara da başlamış bulurile takviye oîunacak Rus ordulan da nan Ömer Inonünün tahassüslerini kaygelecek sene daha ehemmiyetli netice. detmiştır. Uçan ve uçuşa hazırlanan buler eide edebilirler. tün Türk genclerinın heyecan ve iman. 0 halde Alman ve müttefik ordulann, larını ifade eden bu tahassüslerin sonungelecek uç ayda dogu cephesinde ne yap da Ömer İndnü: «Şımdi ucan bir insamalan icab edecegi gun gibi aşikâr dur. nm kalbıni uçuş zevkinden başka yurâ maktadır. Onlar için yapüacak iş mer müdafaasına biraz daha hazırlanmış olkez Rus ordulannı imha ile beraber Ej. manın verdiği ruh hafıfliği dolduruyor.» derhandan Kazan'a ve Gorki'den Ri. demekte idi. binsk'e kadar butun Volga vadisini eiArkadaşımız bu güzel konuşmasmı çu de etmektir. Bu sayede Leningrad da sözlerle bitirmiştir: belki kendıliğinden düser ve Arkanc Bu hayırlı ve uğurlu haftanın bızjelsk zaptolunabilir Alman orduları da kısı geçirraek için Rusyanın en büyük lere ayrıca telkin ettiği de şudur: Hafta, havacılık yolunda çalışılan gunlerin anşehirlerine malik ve sahib olurlar. t;te Alman ve müttefik ordular, bu yıl cak 7 sinden ifcarettir; hafta bir semboL. kışa kadar, ancak boyle bir muvaffak». dur, aslolan, lâzını olan, zarurî olan hayet eide etmek, yani Rusyayı askeri vacılık yılıdır, havacılık yıllarıdır'» kuvvetlerlnin buyük kısımlarile en fe. >izli ve verimli nufus, ziraat ve sanayi alanlarından ve en buyuk şehirlerinden mahrura kılmak sayesinde 1943 e ve sonraki yıllara ümidle bakabilirler. Bugün harbin en ağır jükünü çeken Al. man milleti ne kadar inzıbatlı ve fedakâr olursa olsun takati sonsuz değildir. Bu ltibarla Rusyanın askerî kuvvetlerl, bu yıl kat'î surette yenllemedigi takdirde onlann çelecek yıl ortadan kaldırılabileceklerini tasavvur etmek gııçtur. Almanların ağustosta batırdıklarını bildirdikleri gemiler Berlın 1 (a a) Alman tebliği: Alman deniz kuvvetleri ağustos ayı içinde topyekun 699,100 tonüâto tutarmda duşman gemisi batırmıştır. Bunlardan 667,184 tonilâtoluk 106 gemi denızaltılar ve 132 bin tonüâto tutaımdaki başka 5 gemı de hızlı hücjmbotları tarafından batırılmışlardır. Ayrıca 130 bın tonllâtodan iazla tutarda bu'.unan başka 23 duşman gemisi de torpıllenmiştır. Bunlardan başka İngiliz deniz kuvvetleri aşağıda ısımlerı sayılan şu gemıleri kaybetmiştır: Eagle uçak gemisi, 12 bin tonilâto^k bır yardımcı kruvazor, 2 muhrlb, bir denizaltı, 10 hızlı bot, 3 karakol gemısı ve başkaca ehemmiyetsız 3 genıı, 2 muhrlble serı bırhklerden bır ka^ı da hasara uğratılmıştır. Ayni devrede hava kuvvetlerımiz 109 bin tonüâto tutarmda 14 tıcaret gem si batıımış ve tona]ları bıhnmıyen bfişka 12 tıcaret gemısını de hasara uğıatmıştır. Hava kuvvetlerimiz, bir kruvazor, 4 muhrıb, bır denizaltı, bir torpldo, bir hızlı hucumbot, brr karakol gemısı ve bır hımaye motoru batırmışlardır. Ayrıca ıkı uçak gemisi ile 12 kruvazor ve muhrlb, 4 hızlı bot, bır hucum ve ıhrac botu, bır hımaye gemısı de batırılmıştır. f ^ E . ERKtLET Japonyada büyük bir siyasî buhran (Bajtarab 1 inci «ahifede) Fakat fınnların bunu da sarfetmeğe başladıkları anlaşılmaktadır. Fvrmların bundan sor.ra çok daha sıkı olarak kontrolu kat'î bir zaruret halınde bulun . maktadır. Diğer taraftan Fınncılar cemiyeti namma bir heyet dun Belediye İklısad müdürlüğune müracaat ederek şu ıkı teklıfi yppmıştır: 1 Ekmek narkı idare etmemektedir. Binaenaleyh artırılması lânmdır. Beledıyenln bunu anlaması için cemiyet bir fırını bir hafta müddetle Beledıysnin emrine vermeğe ve bütün masraflarını karşılamağa amadedir. 2 Ekmeklerin teker teker tartılması fınnları zarara sokmaktadır. Toplu olarak tartılması lâzımdır. Fakat bu teklifler yerinde görülmemiştır. Ankaradan yeniden istenen karneler dun gelmiştir. Tıcaret Vekâletı İstanbulun civar kcylerine karne verılmemesmi bildirmistir. Halbuki bu köyler müîtah£İİ olmadığmdan karneler tevzi olunmuş^ tur. Bu meselenin hallı için bu sabah Vilâyette bir topîantı yapılacaktır. Ekmek tevziafı bir türlü düzene giremiyor Son 24 saatte 10 gemi batırıldı Berljı 1 (a a.) Alman radjosunun bıldırdığıne gore, 24 saat içinde on müt. tefık gemisi baUrümıştır. Bunlar iki Rus haro gemısı ve 8 şüeptır. Batı Atlantikte, 8 ayda 451 gemi batmış NewYork 1 (aa) Resmi olmıyan bır istatlstığe gore, 8 12 941 tarihinden. berı batı AUantıkte 451 gcmı batırılmış. tır. Batırılan gemilerin mürettebatrnda^ 3090 ı olmuş, 13384 ü kurtarılmıştır. J Wi!lkİ8 cumaya Ankaraya geliyor Ankara 1 (Telefonla) Memleketi mizi ziyaret edeceğı bildirilen Amerika Bırleşık Devletlen Reısı Mr. Roosevelt'ır mümessılı Wandell ^ViUkie'nin bu cuma günu tayyare ile şehrimize gelmesi muhtemeldir. Wıllkie Kahire yolile Ankaraya gelmsk'edır. Teşekkür Cığerlerimızi yakarak aramızdan ebedıyen aynlan çok kıymetli kızım, eşım ve hemşiremız Reşıde Bıngolun cenaze sme ıştırak etmek, bızzat veja telgraf ve mektubla tazıyette bulunmak, hastalığmda hatınnı sormak lutfunda bulunan muhterem zevata ve hayatını kurtarmak ıçm butun mevcudıyetıle çalışan Koca. eb memleket hastanesı dahılıje mute. hassısı muhterem doktor Ihsan Ekıne ayrı ayrı arzı teşekkure teessürümüa mâni bulunduğundan ışbu vazıfenin rfa. sına muhterem gazetenizın delaletini rıca ederiz. Annesı: İnayet Karaata, Eşi Ekrem Bıngol, Kardeş'.erı: Remzıye Tan. yeri, Refet Tanyol, Razıye Oğuş, Arıf Karaata. YENİ ESERLER Detıizde kaybolan iki gencimiz Gazetecilerimiz Londrada Bürhaneddin ve Seniye Tepsi skeçleri ffuadiye Şenyol Aıle bahçesinde perşembe günü saat 22 de üstadı âzam Abdülhak Hâmidın isânndan Eşber. Fin. ten. Tarıktan inşadlar . Seniye Tepsi es'etft danslannı gbsterecektir. Gayret romorkörünün evsafı j Yarımay 15 günde bir çıkmakta olan bu dol?un magazınin 1 eylul sayısı 3 rtnkli bır kapak içinde çok orijınal mündericatla ıntişar etmıştir. Bu sayıda Ragıb Şevkinın, Nıhal Yalazanm ve Ri^nıi Karacanın hıkâyeleri, Cahid Uçufoın romanı, Niyazı Acunun Zırsat Enstıtüsune aid blr röportajı, Atıye Demırcinın Wılly Forst'a dair etudü, İbrdhim Yücesamn Cellımı'ye aid bir tercumesi, Sabahaddin Osmanm matbuat kronikleri vardır. Her sayıda daha cazib ve olgun hale gelen bu mecmuayı bütün evvel ve indirildikten sonra okuyucularımıza tavsiye ederiz. 16 bühavada, Ege büyuklüğündeki bir gemiyı yuk sahife 10 kuruştur. dort mıl sür'atle cerredebilecek kabilı. Perde ve SaKne yettedir. Perde ve Sahne mecmuasmm eylul Makıne kuvveti 520 beygirdir. Romor. nüshası bir çok salâhıyetli yazılar ve körun deplasmanı 350 tondur. Sıvü ti zengin resimlerle çıkmıştır. Tavsiye ecaret filomuzun en buyak romorkoru o. deriz. lacaktır. Romorkör takrıben iki ay sonra servise girecektir. Sahıb ve Başmuha'rrln. YUM'S N4IIİ Fabrika ve havuzlarda yeni inşaata Umumi neşnyatı idnre eden Yaz\ Iş'eri durmadan devam edılecektır. Bu milli Müdürü. HIKMtn MÜNİF müessesemizin başansını tcbrik ederiz. Cumhuriyet tiatbaast Kadm Terzisi CEMAL BÜRÜN SEVDV