9 Nisan 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

9 Nisan 1942 CUMHURÎYET M a c a r i s t a n Iki plân ve bir imtihan ihver devletlerinin hatbi kazanmak için tatbik ettikleri plân, gün geçtikçe vuzuhla göze çarpıyor: Dünya petrol kaynaklarını ele geçirerek Okyanuslarda deniz harbini şiddetlendirmek, böylece İngiltere ve Amerikayı naçar bir vaziyete diişürmek! Japonya şarkî Hînd adalarındaki ve Birmanyadaki potrol kaynaklarını ele geçirmekle bu piâna hizmet etti. Almaııya da Rusyayı mağlub ederek Kafkasya\ ya iıunek, İran ve Iraka hulul eünek istemekle ayni plânı tatbik ediyor. Mihver devletleri bu plânı tatbik edebildikleri, yani Abnanya da, Japonya gibi muvaffak olduğu takdirde, harbin ilk safhasını tamamlamış, İngiltere ve Amerika ile en gcniş ölçüde uğraşmak İmkânını elde etmiş olacaklar, bu devletlerin harb gayretlerini mütemadiyen körletmek sayesinde harbi kazanacaklardır. Mihverin bu plânına karşı Demokrasi eephesi bu plânı aksatmak, ve mukabil taarruz yapmak için hazırlanıyor. Sovyet Rusyaya yardım, bu plânı akamete ufratmak için atılan ilk adımdır. Avustralyayı hareket iissü olarak hazırlamak da ayni maksadla atılan ikinci adımdır. Hindistanla anlaşarak Hind halkını Demokrasi davası lehinde seferber etmck üçüncü adımdır. Çin milliyetçilerini silâhlamak ve Çinlilerin Japonyaya karşı yaptıklan müdafaa harbine taarruzî bir hız vermek dürdüncü adımdır. Demokrasi eephesi. bu istikametlerin her birinde çalışmakta ve bütün bu istikametlerden mukabil taarruza geçmek için uğraşmaktadır. Henüz ihzaıi bir safhada olan bu mukabil taarruzun bir iissü, Avustralya, diğer iissü Hindistandır. Amerika, Avustralyada ve İngiltere Hindistanda hazırlauıyor. Bu hazırlık tanıamlandıktan sonra, Amerika, Avustralyadan başlıyarak ileriye atılacak ve Pasitik adalannı birer sıçıama tahtası gibi kullanarak Çinle irtibat tesisi için belki de Formoza adasını istihdaf edecek, ve bu irlibatı sağlanılıyarak, asıl Japonyaya karşı taarruza geçcrek, ayni zamanda İngiltere de Çin!e Ilindistan arasmdaki irtibatı ve işbirliğini azamî derecede geliştirerek Çin kuvvetlerile birlikte Japonyaya taarruz edecek, Amerika ile birlikte J a ponyanm üzerine yürüyecek ve böylece Japon istilâsı bertaıaf edileccktir. Demokratlara göre bütün bunlar istikbale aid tasavvurlar değildir. Bunlar bilfiil temeli atılmış hareket ve faaliyetlerdir. Avrupatlaki vaziyete gelince Sovyetlere yapılan yardım, Rus mukavemetini kuvvetlcndirmiştir. Hatta İngiltere ve Amerikada hüküm süren kanaate göre Alman ordusu 1941 de başaramadığı işi 1942 de büsbütün başaıamıyacak ve Rusyayı yıkamıyacaktır. İşte iki tarafın takib ettiği hattı hareket. tatbikına çalıştığı plân aşağı yukarı bu mahiyettedir. Plânlann şimdilik düğüm noktası, Alman Rus harbidir. Bu harb Mihverin dileği dairesinde neticelenirse, Mihver, İngiliz ve Amerika ile daha müsaid şartlar içinde harbedebilecektir. Bu harb Demokrasi cephesinin dileği dairesinde neticelenirse İngiltere, Amerika, Rusya ve müttefikleri Mihver devletlerile daha müsaid şartlar içinde harbetmek ve kendi plânlannı tatbik etmek imkânını elde edeceklerdir. Yani iki plânın en büyiik imtihanı geçirdiği sıradayız. Almanlar yeniden 16 Dünkü Mecliste, «Türk Inkılâbı Tarihi ticaret gemisini Enstitüsü» kurulmasma dair kamınun torpillediler birinci miizakeresi yapıldı Skagerrakda da İngilteAnkara 8 (a.a.) Büyük Millet Mec ları kabul edilmiş ve Ankara Djl ve Talîsi bugün Dr. Mazhar Germenin reis rih . Coğrafya Fakültesine bağh bir reye giden beş Norveç llğinde toplanmış, Macarvtanla arajnız «Türk inkılâb tarihi enstitüsü» kurulda mevcud 3 mayıs 1941 tarihli ticaret ması hakkındaki kanun lâyihasının envaçuru batırıldı anlaşmasına bağlı «A» ve «A 1» liste cümenden gelen üçüncü maddesi okus:nde yazıîı kontenjanlar haricinde ola narak kanunun birinci müzakeresi ikmal rak Macarlarla mübadele edilecek demir edilmiş. Rumeli DemiryGlIan işletme nive çelikler hakkında Macar hükumetile, zamnamesinin zıya ve hasar tazminatıkeza Türkiye Rumanya arasmda mev na mütealük hadleri tadiline dair 3.259 cud 25 eylul 1940 tarihli ticaret ve tedi numaralı kanuna ek kanun lâyihası raye anlaşmalarının bir ay uzatılması hak leb üzerine bütçe encümenine gönderilkmda Rumanya hükumetile teati edileıı miştir. Meclis, cuma günü toplananotalann tasdikma dair kanun lâyiha caktır. '«ıınıııııııııımmııııtiüüiııııııııııııııııuiüinıııııııiiiııııiM • Berlin 8 (a.a.) Alman resmî tebliği: Alman denizaltıları, Atlantikte, tcpyekun 104 bin toniîâtoluk 16 düşır.ön ticaret gemisi batırmışlardır. Bunlardan 13 ü Amerika kıyısı ve üçü Afrika kıyısı açıklarında batınlmıştır. Aiman donanmasma mensub haflf kuvvetler, İngiliz hükumeti tarafmdan kiralanarak İr.giliz kaptardarm emıi a!tmda bir İsveç limanmdan kalkıp İngiltereye gitmeğe çalışan bir miklar Norveç gemisini, Skagerrak'ta yakalamiştır. Alman Üeri karakol gemileri, topyekun 26,674 tonilâ.oluk beş vapur batırmışlardır. Alman, hava kuvvetleri de 6,305 toniîâtoluk bir vapur batırmıştır. İki vapur kurtulabilmiş, ve yeniden İsveç karasularına kaçmıştır. Amerika sula° Ticaret anlaşmaları rındabatırılan gemiler bir ay uzatıldı ^ Rumanya ile ingiliz ve İtalyan esirleri dün İzmirde mübadele edildi (Baş tarafı 1 inci sahifede) Mübadele İşini idare eden askerî heyetle beyr.elmilel Kızılhaçın Ankara delegesi, Kızılay İzmir merkezi azasmdan Doktor Bayan Saadet mübadelenin evvslâ yapılacağı LlandoveryCastle ingiliz hastane gemisine çıktılar ve İngiliz sıhhî heyeti tarafmdan karşılandııar ve mübsdele hemen başladı. İngiliz hastane gemisinde beynelmilel Kızılhaç mümessili olarak buiuran ve Kahireden gelen İs\'içreli Dr. ViEcher ile bir İngiliz doktoru oturmuşlardı. İngiüz sıhhiye erleri hepsinin göğsünde isim ve esaret numarası yazıa birer kart bulunan İtalyan esirlerlnı sıraya koymuşlardı. Bir diğer İngiliz âoktoru esirin göğsündeki kartı kcserek Dr. Vİschere veriyor, o da esirin Ljmini okuyordu. Adı okunan esir masamn önüne gelerek kendisi oldugLmu söylüyor ve sonra merdivenlerden lnerek, Bayraklı vapuruna atlıyordu. italyanlar çok memnun görünüyorlar. Yolda ker.dilerine fevkalâde İyi bakıidığmı, çok güzel muamele gördükleriııi ve bu sabah vaktin çok erken olmasma rağnen sabah kahvaltÜ3rı verilerek yula çıkarıldıklarmı söylüyorlardı. Bir kısmı faşist usulile selâm vererek ayrılıyor, bir kısrr.ı askerî selâm veriyor, diğer bazıları da İsmi okunup masanın önüne varır varmaz her şeyi unutarak kendini merdivenlerden aşağı atıyordu. kırk beş geçe İngiliz gemisinden indirilmiş bulunuyordu. Bu suretle İki taraftan 1048 kişinin vatanlarına iadesi tam beş saat kırk beş dakikada ikmal edilmiş oldu. Şehrimizdeki İtalyan konsolosu İr.giliz kafilesi ayrıldıktan 20 dakika sonra, Gracisca'ya gelerek esirleri ziyaret etti, hatırlarmı sordu ve kendilerine hediyeler verdi. Son İtalyan esirinin aynlmasmdan bir dakika sonra da, İngiliz konsolosu ve refikası LlandoveryCastle'e gelerek ziyaret ve istifsarda bulundular ve hediyeler dağıttılar. Saat 12.30 da Kızılay namma bir heyet gemilere giderek her iki gemide bulunan beynelmilel Kızlhaç mümessillerine Kızılayın malul ve esirlere dağıtılmak üzere hazırladığı hediyeleri tevdi ve bunların esirlere tevziini rica etti. İngiliz ve İtaryan hastane gemileri subay ve erlerinin sivil oiarak, Kızılhaç hemşirelerinin de Kızılhaç üniformasile şehre çıkmalarma müsaade edilmiştir. Bunlar gruplar ha'.inde çıkarak şehri gezmişler ve bazı alışverişlerde bulunmuşlardır. İngiliz hastane gemisi, saat 15,20 de pilot ve mihmandarlanmızm refakatinde İzmirden hareket etmiştir. İtalyan gemisi bugün hareket etmiyecektir. Iranda isyan bastırılmış? Rusyadan İrana şimdi de Polonya kıtaları sevkedilmeğe başlandı Ankara 8 (Radyo Gazetesi) Tah> randan gelen haberlere göre İrandaki isyan hareketi tamamile bastınlmıştır. Tahran radyosunun verdiği malumata göre Kürdistanda kopan isyanın kâmilen bastırıldığı bu bölgede kumandanlardan alman malumattan anlaşılmıştır. Halk her yerde, İran ordusunu büyük coşkunlukla karşılamış ve her yerde emniyet ve asayiş sağlamlanmıştır. İrandaki bu isyan esrarı bir hâdlsa mahiyetini arzetmekte idi. Tahran radyosu bu haberi yalanlamıştı. Şimdi de isyanın bastırılmış oldugunu bildirmektedir. İrana gönderilen Leh askerleri Ömer Rıza DOĞRUL Japonyanın Berlin Elçisi Ankaraya da geliyor Bükreş 8 (a.a.) Ofi: Japonyanın Berlin büyük elçisi General Oshuna bugün saat 14,30 da Bükreşe gelmiştir. General burada iki gün kalacak ve siyasi görüşmeler yapacaktır. Bundan sonra ' Tokyo ve Ankaraya doğru yoluna devam edecektir. Basın Birliği azalarına Basm Birliği İstanbul Mıntakası reisliğinden: Basm kartı nizamnamesi yürürlüğe girdi. Arkadaşlarımızm basm kartlarım hükumetten iEtiyebümek için bu nizamrıameye göre kart alacakların listesini hazırlamaklığımız lâzım geliyor. Listeye de adı yazılabileeeklerin Birliğe ödenecek bir borcu olmaması bu nizamname hükümlerindendir. Kartlannın almması gecikmemek için hesab ilişiği olanların bunları hemen kapatmalarım rica ederiz. Akıl Hıfzıssıhhası cemiyetinin kongresi Türkiye Akıl Hıfzıssıhhası cemiyetinden: Cemiyetimizin 13 üncü yıllık kongresi 8 mayıs 942 cuma günü saat 17 de Cağaloğlunda Etibba Odası salonunda yapılacağmdan üyelerin ve arzu edenlerin teşrifleri rica olunur. Usküdar Yardımseverler cemiyetinin müsameresi Üsküdar Yardımseverler cemiyeti 14 nlsan salı günü saat 20 buçukta Kadıköy Süreyya sinemasında bir müsamere tertib etmiştir. Şehir Tiyatrosu komedl artlstleri taProfesör Halide Edibin rafmdan «Sözün Kısası> temsil edilecektir. Ayrıca monolog, müzik ve şiirkonferansı den mürekkeb zengin bir program varPrcfesör Halide Edib bu akşam 18 de aır. Tramvay, vapur tamamen temin e Beyoğlu Halkevinin İsüklâl caddesi dilmiştir. Nurziya sokağında Ptrti binasındaki temsi] salonunda (Yaşayan edebiyatİngiliz kumaşı geldi larda kaynak ve mevzular) etrafmdı îskenderun limanına külliyetli mii bir konferans verecektir. Herkes gelebilir. tarda İngiliz kumaşı gelmiştir. Londra 8 (a.a.) Aır.iralhk bildiri, yor: • Tempeat» ismindeki İngiliz denizaltısı geciktiğinden bu gerai kaybolmuş sayılmaktadır. Gemidekilerin yakın ak« Milll piyango ldaresi, 1941 takvim rabası keyfiyetten haberdar edilmiştir. Batınlan Amerikan gemi'eri yılına aid bilânçosunu hasılatmda ve Vaşington 8 (a.a.) Gazeteciler topsafi kânnda mühim bir inkişaf kaydede. rek kapamıştır. Harb buhranının mem lantısında beyanatta bulunan Birleşik leketimizde hissedilen ekonomik serpin Amerika Bahriye Nazırı Knoks 7 İlkkâtilerine rağmen bu inkişafı halkımızm nunda Amerikanın harbe girdiği tarihdevlet piyangosuna karşı olan yüksek a tenberi Atlantik sahili açığmda 106 ticaret vapuru batırıldığmı ifşa etmiştir. lâka ve teveccühüne borcluyuz. Milll piyangonun 1941 takvim yılma Bunların 59 u Birieşik Amerika açığmVaşington 8 (a.a.) Harbiye Nazırlığı aid safi kân 2.737,873 llradır. Bu para da, 23 ü Kanada açığmda, 30 u Karaib tebliği: denizinde ve 4 ü Cenubî Amerika saAmerikan ve Filipin kıt'alan, Bataan santimine kadar Milll Müdafaa Vekâleti havacılık kısml bütçesine tahsis3t hilleri açığmda batınlmıştır. cephesinde umumî bir ricat yapmışlar kaydolunacaktır. Bu rakam 1941 ln da Sahillerin muhafazası için yakında dove yeni mevzilere çekilmişlerdir. ha zor şartlanna rağmen evvelki yıldan nanmaya yeniden 200 gemi İltihak edeJaponlar Manus adasına çıktılar cektir. Bunlarm uzunluğu 33 metredir. Sydney 8 (a.a.) Amiralhk, Japon 117,551 lira bir fazlalık göstermektedir. Bundan başka 53 metre uzunluğtında 1941 yılı içinde halka dağıtılan ikramiye lann takımadanın en büyük adası olan miktan da 5,174,783 liraya balig ol 250 gemi ve 55 metre uzunluğund3 15U Lorenzau'da Manus'a asker çıkardıklagemi de yakında hizmete girecektir. muştur. rını bildiriyor. KabilİEevk balonlar teslihatı da memPiyan?oda görülen bu tekâmülü artırJaponlaruı Cavada aldıkları nuniyete şayan bir safhadadır. Bu bamağa yarayacak tedbirlerin araştınlıp lonlar denizaltı gemilerinin tahribinde esirler ve ganimetler tatbik edilmesine geçen sene olduğu giçok faydahdır. Tokyo 8 (a.a.) Umumi karargâhın bi bu spne rle dev^m olunacaktır.» Bahriye Nezareti, zencilerden bahriye tebliği: silâhendazları ve sahil muhafızları serFelemenk Hindistanındaki Japon kıtvisine gönüllü ahnabileceğini tebliğ etalan tarafından 26 mart tarihinde Cava miştir. adasmda alınan esirler ve ganimetlere dair rakamlar, aşağıda gösterilmiştir: Esirlerin yekunu 82.168 dir. Bunlarm Berlin 8 (a^.) Alman ordulan baş66,219 u Felemenkli, 4890 ı Avustralyalı, komutanhğının tebliği: 10,628 i İngiliz ve 883 ü şimalî AmerikaŞark cephesinde, kıt'alarımızın hücum lıdır. Esir alınan FelemenklDerin sayısı, teşebbüsleri, muvaffakiyetle devam etHolanda ordusunun kayıdsız, şartsız tes mektedir. Bir çok noktada, düşman, nelimi esnasmda bilcirilen rakamdan 6000 ticesiz hücumlarmı tekrarîamıştır. fazladır. İngiliz ve Avustralyalı esirler, Londra 8 (a.a.) Britanovanm dipSovyet tebliği 3 martta teslim olmuşlardır. lomatik muhabiri yazıyor: Moskova 8 (a.a.) Sovyet öğle terjliAlınan ganimet şudur: İtalyan Somaiisile Habeşistan ve Erit177 tayyare, 940 her nevi top ve ez ği: redeki sivil halkm memleketlerine dönGece, cephede mühim bir değişiklik cümle 108 ağır top, 161 sahra ve dağ tomelerinin İngiltere tarafmdan kabulü pu, 83 tayyare karşıkoyma topu, 588 seri obnamıştır. üzerine kadın ve erkck takriben 11,000 Tebliğin eki ateşli top ve siper havan topu. kişi bu kararın şümulü içine girmekteMoskova 8 (a.a.) Sovyet •tebîiğiBu rakama 4228 mitralyöz ve makineli dır. Memlekete dönecekler arasında ortüfek. 80.778 tüfek ve tabanca, 5153 ziya ne ek: Batı şimal cephesinin bir kesiminde duda hizmete elvarlşli kimse bulunmıyadar mermi, 1,738,585 obüs, 89,071,820 tücaktır. İtalyanlar. ismi bildirilmiyen bir fek ve mitrolyöz mermisi, 36,000 tahrib yalnız bir günkü savaş esnasmda Al Somali limanmdan gemiye bineceklerman kayıbiarı 1125 ölü ve yaralıdır. bombası, 10:59 tank ve daha baçka hususî Sİyasî komiser muavini rCusrıetsof, tek dir. Yolculuk uzun sürecektir. Saturnia araba, 9500 otomobil, 7108 şimendifer vave Vulcania İtalyan gemileri Kap yolu başma 45 Alman öldürmüştür. gonu i'.âve etmek lâzımdır. Bundan başKalinin cephesinde Ruslar, bir gün ile Afrika çevresüıi dolanmak için şimka Japon kıt'alan. 100.000 kişiyi bir sene zarfmda iki Alman tankı ve 6 sahra to diden Cebel:tarığa gelmişlerdir. Bu sivil tedaviye yetecek kadar ilâc da ele gepu tahrib etmişlerdir. Almanlır 300 te halkm taşınması işine daha başka geçirmişlerdir. milere de lüzum hasıl olacaktır. İtalyalefat vermiştir. Yukarıda zikredilen tarihte Japon kaBatı cenub cephesinde kuvvetle tah r.ın Mihver ortaklarmdan serbest seyrüyıbları 845 ölü ve 1700 yaralı idi. kim edilmiş olan msâkun bir mahal, sefer müssadesi alabileceği Londrada 20 İngiliz gemisi batın'mış Almanlardan geri ahn:nış, düşman bu tahmin edilmektedir. Tokyo 8 (a.a.) Domei ajansı bildiri rada 200 ölü vermiş, nasara uğramış 7 Yemen etrafında da manevtank ve 4 sahra topu bırakmıştır. yor: ralar dönüyor Kırımda çete müfrezel;ri, büyük bir 5 ve 6 nisanda Hind denizinde yapılan Ankara 8 (Radyo gazetesi) İtalyadeniz hareketleri esnasmda 20 düşman kasabaya karşı müşterek bir hücuma geçmişler, bütün müdaiaa hatlarını tah mn bir mümsssil bulundurduğu son Agemisi batınlmıştır. Hindistanda hava akmı kurbanlan rib ve 4 =aat süren savaştan sonra Al rab ülkesi, Yemendi. AJınan haberlere Yeni Delhi 8 (a.a.) Neşredilen res manları, şehri terkelrneğe mecbur et göre İtalyanın buradaki mümessi'i de ahiren bu memleketten çıkarılmıştır. Imî tebliğde, pazartesi günü Vizagapatam mişlerdir. ve Kokonada şehirlerine yapılan hava Öldüriilecek her Almana karsı 3 0 talyanm ötedenberi Yemsn hakkında hususî bir alâkası vardı. İtalyan radyoakınlan esnasmda Vızagapatamda 5 kişikişi kurşuna dizilecekmiş su, İtalyan mümessilinin Yemenden çınin öldiiğü, 40 kİMnin yaralandığı. KoMoskova 8 (a.a.) Röytîr: Cephekonadada 1 kişinin öJdüğü ve 5 kişinin den alınan bir telgrafa bildirildiğine karılmış olduğu haberini tejid etmemiş, yalnız Jurnale Ditalyamn Yemen hakyaralandığı bildirilmektedir. göre Donetz havzasında Almanlar taTebliğ, bundan sonraki kayıbların bil rafmdan işgal edilen Kramatorsk şehri kında yazdığı bir makaleden bahsetmiştir. Bu makaleye göre çoktanberi Adendirilmemesi tasarlandığmı, bu sefer nsş Alman kumsndanı. çe'eci'er tarafmdan de bulunan İngüizler Yemeni de ele geredilen rakamlarm rivayetleri önlemek öldürülecek her bir Alman subayı İçin cirmek istiyorlardı. Fakat Yemenliler şehir sakinlerinden 100 kişinin ve gene için verildiğini ilâve etmektedir. İngiliz teşebbüslerini akamete uğrat öldürülecek her Al.nan polis memuru mışîardır. Ve sonuna kafar tarafsızlık .Yugoslavyada yüzlerce için 35 kişinin kurşuna dizileceklerini siyasetinden ayrılmak istemediklerini bildirmiştir. ihtilâlci öldürüldü göstermişlerdir. Amerika Genelkurmay Budapeşte 8 (a.a.) Belgrad basım, İtalyan gazetesinin bu ne~riyatı. Yecenubî Sırbistanda çarpışan son çetelemen etrafında bir şeyler döndüğünü gösbaşkanı İngilterede rin temizlennne ameliyesi esnasında 652 Londra 8 (a.a.) Birleşik Amerika teriyor. Şu var ki İtalyanların Yemen komünist öldürüldüğünü, 300 komünisAfrikanın Genelkurmay Bsşkanı General Mar hakkmdaki emelleri şarkî ıin esir almdığını haber vermektedir. tasfiyesile sönmüştür. shal'in ödünc ve kira müdürü HopKomünistler tarafmdan zorla seferkins'le birlikte Londraya " geldiği haŞimalî Fransız Afrikasına ber edilen binden fazla köylü, serbest ber verilmektedir. Refakatlerinde az bırakılmıştır. Esir alınan bütün asiler, Amerikan erzak sevkiyatı memur bulunuyordu. harb divanına çekilmiş ve kurşuna diAmerika her ay 4 tümen başladı zilmiştir. teşkil edecek Vaşington 8 (a.a.) Harbiye NezaLondra 8 fa..a) General Marshall, reti bildiriyor: Hâmid gecesi Fransız şimslî Afrikasına yiyecek ve Büyük Türk şairi Abdulhak Hâmid yazdan ev\el Birleşik Amerikanın ayda Tarhanm ölüm yıldönümü münasebetile, dört tümen teşkil edeceğini ve ilâve hiz malzeme gönderilmesine tekrar başlan12 4 942 pazar günü saat 15,30 da Üs metlerle aylık yekunun 150 bin kişiye mıştır. Şimdi bir Amerikan limamnda küdar Halkevinde (İsmail Hâmi Da yükseleceğini basın toplantısmda söyle bulunan iki Pransız vapuru yüklenir yüklenmez yola çıkacaktır. nişmend) tarafından, büyük şairin ha miştir. yatı ve eserlerl üzerinde bir konferans verilecek ve Halkevi mensubları, Hâmidin seçme bazı parçalanru okuya2 BÜYÜK FİLM BİRDEN : rak büyük dâhinin rulıumuzda yaşıyan hatıralannı taziz edeceklerdir. kâr elde edildi Amerikan kıt'aları !> • yeni mevzilere Ankara 8 (a.a.) Maliye Vekilimiz Fuad Agralı Anadolu ajansma aşağıdaki beyanatta bulunmuştur. çekildiler Filipinlerde MİUipiyangc. umumı Geçen sene; bir fic'at 2.737,873 lira safi • Tahran 8 (a.a.) Rusyadan İrana gelen binlerce Polonyah askerler arasmda tank, tayyare, topçu ve piyade kuvvetlerile kadınlardan mürekkeb yardım. cı müfrezeler bulunmaktadır. Rusyaya cepaııe götüren kamyonlar İngiliz ünl formasmı taşıyan Polonyalı kıt'alarla yüklü olarak dönmektedirler. İngiliz levazım dairesi bunlan teçhiz ve iaşe etmektedir. Bu kıt'aların nereye sevkedile. cekleri söylenmemekte ise de bunlann Ortaşarkta bulunmalan buradan ayrüan Avustralya kıt'alannın eksikliğinl telâfi etmektedir. Bir İngiliz denizaltısı battı Japoıtiar Gavada 82 bin esir, 177 iayyare ve 940 fop aldılar Şark cephesinde vaziyet Habeşisian, Somali ve Erifredeki İtalyanlar tahliye ediliyor Şehzadebaşı TURÂN sinemasında 1ZEHİRLİ CİCEK Kadın TÜRKÇE SÖZLÜ TÜRKÇE ve ARABCA ŞARKILI Şimdiye kadar ğörüp işitilen ve bütün filnılrrin muvaffakıyetini bırakan, hissî ve içtimaî büyük facia filmi. gölgede 2 Görünmiyen VİRGİNİA BRUCE JOHN BARRYMORE Seyircileri hayrette bırakacak, eğlendirecek ve heyecanlandr.acak muazzam bir film. 11 den itibaren devamlı matineler. İlk kafile olarak Bayraklı vapuruna Milletlerarası Kızılhaç delegesi Reydört yüz İtalyan indirildi ve Bayraklı, mon Croisier, mübadele bittikten sonra ingiliz hastsne gemisinin bordasmdan yanında Kızılhaç mümessilleri ve Izmir ayrıldı. Bayraklı a>Tihrken İtalyanlar (Başmakaleden devam) Kızılayı merkez heyeti mümessili oldufaşist marşı söylemeğe başladılar. Ve ğu halde Vilâyette Vali Fuad Toksah zi şu kesin hükmü verenler aı değildi: İtalyan hastane gemisi Gradisca'ya yaret etmiş, mübadele için gördükleri Eğer Almanya üç beş ay içinde bu yaklaşmca gerek Bayrakhda bulunanher türlü kolaylıklardan ve iyi kabulden işi bitiremezse kendi işi bitiktir. lardan, gerek hastane gemisinden kardolayı teşekkürlerini bildirmiş, veda etAlmanya üç beş ay içinde o işi bitireşüıklı «Duce, Duce, Mussolini, Mussomedi. Fakat bundan dolayı kendi ifi hiç lini» avaziarı yükseldi. İtalyan gemi miştir. de bitmişe benzemiyor. Harbin kızışacsğı sinin güvertesinde bulunan ve ekseriyeti kolsuz, syaksız yaralılar teşkil sıcak aylara yaklaşıyoruz. Alman ordueden İngüizler bu sahneyi büyük bir larındaki taarruz kudretinin yükseklisoğukkanlılıkla ve gülerek seyrediyorğini Rus kaynaklan kendüiklerinden lardı. söylüyorlar. Japonyanın harbe ginnesi de İngiltere Hastane başhekimi Yarbay Heiron, Türk askerî makamlarınm büyük yarile Amerikanın plânlarında yoktu. O kadımmdan çok minnettar olduklarmı ve dar yoktu ki 7 birincikânun sabalu, gördükleri intizam ve mükemmeliyeün Japon donanması, binlerce kilometrelik fevkalâde bulunduğunu kaydeyledi ve bir seyahatten sonra Uslu Okyanusun teşekkürlerinin mübadele işini idare ortasında Pearl Harbour Amerikan üssüeden generale iblâğını Türk heyeti reine hücum ettiği zaman, oradaki hasım sinden rica etti. kuvvetlerini mışıl mışıl uyuyor buldu. Bayraklı vapuru 175 kişilik ikinci 7 birincikânunda vukua gelen bu hâdiİtalyan kafilesini de Gradisca'ya nakletseden sonra, G birincikânun akşamına tikten sonra orada bulunan 129 İngikadar Uemokrasi kafalarında hükmü gelizi aldı. İngiliz esirleri, İtalyan hastane çen bütün düşünce ve tasavvurların birgemisinde bulunan beynelmilel Kızılhaç denbire kıymetten düsüp sıfıra müncer delegesi Isviçreli doktor Adolph PerautEbedî Şef Atatürkün, Samsuna ayak oldugunu kabulde herhalde güçlük çeknun nezareti altında sükunla BayTaklı bastığı tarih olan 19 mayısta, geçen se meyiz. vapuruna bindirildiier. Bayraklı va ne memleket ölçüsünde büyük bir bayEvet harb, Napoleon'un dediği gibi puru Llandovery Castle'e yaklaşır rak yanşı tertib edilmiş, «Ebedî Şeftcn plânı günü gününe, hatta saati saatine ken milli şarkılar söyliyerek gemi'.erini Millî Şefe» unvarunı taşıyan bayrak, yapılacak kanlı bir oyundur. Bu oyunun selâmladılar. Gemideki Ingilizler de ar memleket atletlerinin elinden eline geaktörleri de, seyircileri de her an tetikte kadaşlarmı hurra seslerile karşıladüar çerek Samsundan Ankaraya kadar gedurmağa alışmalıdırlar. Önceden hazırve kendilerine İngiliz sigaralan attılar. tirilmişti. lanan progTamlara fazla bel bağlamnk Harb malulleri bunları hemen yaktılar Atletizm federssyonu, bu yarışı, bu ve uzaktan verilen hükümlerde şaşmaı ve büyük bir heyecanla içerek ağır ağır gemilerine çıktılar ve büyük bir sami sene daha cazib bir şekilde tertib et bir hakikat kokusu aramak çok defa miştir. Yarış, bu sene Samsun ve Er insanı aldatır. miyet ve iştiyakla karşılandılar. *** zurumdan baçlamak üzere yapılacaktır. Ingilizlerden Libya harblerinde e=ir Erzurum ve Samsundan hareket eden düşmüş ve bir bacağını kaybetmiş olan atletler, Sıvasta birleşecekler ve yarışı bir yarbay. bana. bir hücum arabası kıt'asına kumanda ederken yaralanarak Ankarrda biüreceklerdir. Her böleenin atleti, bulunduğu vllâesir düştüğünü, Bari'den üç gün evvel hareket ettiklerini, gemide iyi bakıldık yetin hududu dahilinde İki kilometre (Baştarafı 1 inci sahifede) larım ve koniorun mükemmel olduğu yarışacak ve taşıdığı bayrağı takım arnu, vatana dönmekten çok sevindiklerini kadaşma verecektir. kişinin yaralandığı şimdi anlaşılmıştır. söyledi. Bu suretle Atatürkten Millî Şefe ulaAlmardara göre ingiliz kafilesinin gemilerine nakli sa şacak olan armağan, Ankarada 19 MaBerlin 8 (a.a.) Salâhiyetli bir asat 10 u 10 geçe son buldu. Ondan sonra yıs stadına geürilmiş olacaktır. kerî kaynaktan bildiriliyor: hepsi yaralı ve hasta olan 344 kişilik son Erzurumdan hareket 11 mayıs paİskenderiyeye yapılan akına İştirak İtalyan kafilesinin Bayraklı vapuruna zartesi saat 11 de, Samsundan hareket eden Alman tajyareleri Yu88 tipi bindirilmesine başlandı. Bunîarın içinde 16 mayıs cumartesi günü saat 6 da başStukalardı. İçinde Queert Elizabeth sıharb fecayiinden aklını kaybetmiş, sar lıyacaktır. Her iki hareket noktasmdan nıfmdan bir zırhlı bulunan yüzer h a sak olmuş bir kaç rnalul ve bir çok sa yarışa başhyacak atletler, umum müvuz yakmma İri çapta bombalar düşkatlar vardı. dürlüğün vermiş olduğu bajTağı taşı müştür. 30 kadar projektörün jşığı a l En nihayet sıhhî vaziyetleri en ağır yacaklar ve bu bayrağı Sıvas lisesin tmda yapılan mukabele çok şiddetli ololan 37 malul esir hususî bir sandık deki Atatürk müzesine bir armağan muştur. Deniz garma düşen bombalar, içine kcnularak vincle bü>Hik sala indibüyük yangınlar çıkarmıştır. olarak bırakacaklardır. rilmeğe başlandı. Bu tertib her iki daAkının tafsUâtı kikada iki hastamn naklini temin edi Umum müdürlük, Sıvastan Ankaraya Malta 8 (a.a.) Dünkü salı günü yordu. İngilizier bu sakatlara büyük bir getirilmek üzere syrı bir bayrak haMaltada harbin başmdanberi 2000 inci şefkat gösteriyorlar ve kendilerinin en zırlıyarak Sıvasa gönderecektir. ufak şekilde incinmesine meydan vermiGalatasaray Fenerbahçe defa olmak üzere hava tehlikesi Işareti yecek bir itina ile hareket ediyorlardı. veribniş ve ada şimdiye kadar görülmuhteliti Mısıra gidecek Daha dün dünyanın hiçbir zaman görmemiş nisbette büyük bir hava hücumediği bir cidal içinde birbirlerile boBundan bir müddet evvel Ankara ve muna uğramıştır. Tayyare karşı koyğuşan bu adamların. Kızılhaçın ulvî hiİstanbulda muhtelif maçlar yapan İn ma topçusu yüksek ve alçak irtifalarda mayesi'altmda yaptıklan bu müşfik yargiliz Vandrers takımımn memlekeümiz barajlar yapmıştır. Henüz tam rapor dım hakikaten göz yaşartacak bir manahnmamışsa da 4 düşman tayyaresinin de yaptığı maçlann iadei ziyareti makzara teşkil ediyordu. düşürüldüğü, bir tayyarenin muhtemel sadüe Galatasarayla Fenerbahçe muholarak tahrib edildiği, iki tayyarenin de Son İtalyan malulü de saat on ikiyi telit takımı Mısıra gideceklerdir. Bu hasara uğradığı biliniyor. hususta icab eden tahsisat kabul edildiDünkü salı günü sabahı yapılan ak:ru ginden muhtelit takımm nisan somı veya miyıs bidaye:inde bu seyahati yap müteakıb Almanlar, öğleden sonra pike •• •• 1 1 * * •• •• bombardıman tayyareleri de dahil olması ihtimali pek kuvvetlidir. mak üzere birbirirü takib eden dalgaDün yapıan atletizm Lar halinde en büyük gayretlerini sar« (Baştarafı 1 inci sahifede) federek hava hücumuna geçmişler, limüsabakaları seden nutuklar söylenecek ve hatırası man çevresine ve hava alanlarma tatazim'e amlacaktır. A:letizm ajanlıgı tarafmdan tertib e arruz etmişlerdir. Düşman, sahilin muhSlnan abidesi için müsabaka dilen mevsimin ilk müsabakaları dün telif noktalarma, besbelli hangi hedefAnkara 8 (a.a.) Maarif Vekilliğin Şeref sahasmda yapıldı. Mektebli atletlere hücum edeceğinin müdafaa kuvden tebliğ edilmiştir: lerin de işt'rak ettiği müsabakalarda şu vetleri tarafından anlaşılmaması İçin Büyük Türk mimarı Sinan için An dereceler elde edildf: daha küçük teşkiller göndermek hiîekarada, Sağlık meydanında Atatürk bul1500 metre: Rıza Mahmud 4,21,5. sine baş vurmuştur. Pike hücumîarı vannın ortasındaki ağaclığın başlangıc. Raif 4.24.6. yapan bomba tayyareleri, bu hareketleolan Karolu parçada bir amt yapıla500 metre: Adnan 1 11.9. rini, tayyare karşı koyma topçusunıra caktır. Abideler jürisi bunun için de Ziya 1.14. sıkı ateşi arasmdan geçerek yapmak Türk heykeltıraşlan arasında müsabaka Gülle atma: Orhan 12.34 Cevad 12.09 mecburiyetinde kalmışlardır. İki Yunaçılmasma karar vermiştir. Müsabaka, kers 88, İki Messerschmitt 109 düşürulGüzel San'atlar Akademisi tarafmdan Ali 11.87 metre.. ayrıca ilân edilesektir. Disk atma: Mehmed 33.05. Mel:k 31.55 müs ve daha başka Yunkers 88 tayyareleri muhtemel olarak düşürülmüş, diGıyas 29.70 metre. ğer İki tayyare hasara uğramıştır. VEFAT Mekteb lik maçları Bayan Peruz Arca müptelâ olduğu Valetta limanı ve diğer bazı bölgeMektebler arası lik maçlanna dün Şehastalıktan kurtulamıyarak vefat etmiş ref sahasında devam edilmiştir. Işık 11 ler hasara uğramış, buralarda insanca tir. Cenaze merasiminin 9 nisan 942 per sesi, Şisl! Terakkiyi 5 0. Kabataş. Ve kavnblar olmuştur. şembe günü saat 14 te Feriköyünde Sürp fayı 3 2 mağlub etmişîerdir. İstiklâlle Vartanans Ermeni kilisesinde icra küıMuallım mektebi 1 1 berabere kalmışnacağı teessürie bildirilir. lardır. Şükrü Arca ve ailesi *** Sınırtepe ormanı Florya plâjlan müstscirlerinden MehTekirdağ Oîususi) Saray kazasınmed TJygunca vefat etmiştir. Cenazesi bugün Amerikan hastanesinden kaldın da bulunan Sınırtepe Devlet ormanılarak öğle namazı Maçkada Teşvikiye nm 942 yılı tahammülü f4276) kental camiinde kılındıktan sonra, Asrî me meşe odunu olarak tespit edilmiş ve bu Kalb ve gonülleri nağmclerile zarlığa defnedüecektir. Allah rahmet odunlar beher kentali 6 kuru§tan mü• nestedecek bir san'at zayedeye çıkarılmıştır. eyliye. Kızılhaç delegesinin teşekküru Plâıılar ve Tahminler "Ebedi ŞeEten Milli Şefe,, I 19 mayısta bu sene de büyük bayrak yarışı yapılacak İskenderiyeye ağır bir hava baskmı Dâhi Sinanın 354 uncu yıldonumu JENNY LİND (İSVEÇ BÜLBÜLÜ)