17 Mart 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

IY Mart 1942 CUMHURfYET Irk hıfzıssıhhası Hindistanı müdafaa meselesi indistan Prenslerl Meclisinin toplarunası münasebetile bir nntuk söyliyen Hindistan Kral Naibi Lord Linlitbgorr Hindistan müdafaasından babsederken çu sözleri soyledi: «Hindistanın selâmeti, biızat Hindlilerin tecaviiıe karşı alacaklan va. ziyete bağlıdır.» Hindistanın mttdafaası Ingilizler tarafından deruhde olunageldiği için şimdiye kadar hig bir kral naibi, bizzat Hindlilerin miidafaaya iştirak etmeleri luznmundan bahsetmemig ve memleket mnkadderatınut bn miidafaaya bagb olduğann söylememiştl Şimdiki Kral Naibinin bn sötlerl söylemefe ihtiyaç hissetmesl, vaziyet hesabına çok bttyük bir defişiklik ifade eder. Hindistan bir kıt'a gayılabüecek büyüklükte olan ve yüz müyonlarca nüfas banndıran mnazzam bir memle. fcettir. tngiliz hâkimiyetinln Hindistan da yerleşmesindenberi, Hindistan istllâlara nğramaktan kortulmnş, bilhassa onnn kara tarafından bir tehlike ile karşılaşmasına lmkân kalmamış. giblydL tngilterenin denîzlere hâkim olman Ise, Hindistanın deniı tarafından emniyeti. tıi ihlâl edecek bir hareket vukuuna fmkân venniyordu. İnönü kosusu Muhtelif bölgelerden bu yarışa iştîrak edecek atletlerîn seçimine başlandı Ankara 16 (a.a.) 29 martta Eskişehirde yapılacak olan Büyük İnönü Koşusuna «Tiirkiye kır koşusu birinciliği» bölgelerden iştirak edecek takımları seçmek üzere diin Trabzon ve Kayseri ve bölgeler arası kır koşusu grup birincilikleri yapılmıştır. Trabzonda: Samsun, ordu ve Trabzon bölgelerînin Iştirakile yapılan koşuda takım itibarile grup birinciliğini Trabzon, ikinclliğini de Samsun kazanmıştır. Ferdî tasniftc, Samsundan Hami Göçe birincl, Trabzondan Kemal Tazakçı ikinci, Trab Profesör Kâzım Ismail dün mühim bir konferans verdi Dün Emlnonü Halkevinde salcmu h ı n . cahmc dolduran münevver bir kalabalık huzurunda güzide mütefekkirimiz operatör Dr. Kâzım İsmail Gürkan (Irk hılzıssıhhası) na dair gayet canlı bir konferans vermiştir. Bu konferansında Kâzım İsmail, dünya topraklannın bu gün arzı dolduran bütün insanlara bol bol kâfi geldiğini ve şimdiki kanlı boğuşmaların toprak kifayetsizliğile alâkadar olmadığmı izahtan sonra. davanın icsan kudretinin tekâmülile ilğili bulunduğnnu anlatmıştır. İnsanın sosyal kudreti nüfus çokluğudur.. Bu herkesçe bilinen bir hakikattir. 16 Mart ihtifali dün yapıldı İstanbulun İşgali yıldönümüne raslıyan 16 Mart, dün öğleden sonra Eyübdeki Şehidiikte, her sene olduğu gibi, bu sene de hazin tezahürlere sebeb olmuş ve bu vesile ile aziz şehidlerimizin hatırası tazim ve minnetle anılmışür. Biri saat 13,15, diğeri saat 14 te, köprünün Halic iskelesinden biribirini lakiben hareket eden iki vapur, askerî kıta'!an ve davetlileri Eyübe götürmüştür. Blerasime, Şehidliğin önünde, toplanan yüzlerce kişilik kesif bir halk kütlesinin huzurile başlanmıştır. İskele İle Şehidlik arasmdaki caddede Eyüb ka>*makamı, Cumhuriyet Halk Partisi Eyüb şubesi ve Eyüb Halkevi teşkilâtı mümessiUeri, bir polis müfrezesi, Eyüb ortaokulu ve o civardaki ilkokullar talebesi, muhtelif halk teşekkülleri ve cemiyet mensubları, I yer almış bulunuyorlardı. İlk olarak Eminönü Halkevi reisi Yavuz Abadan, 16 Martta, feci surette öldüriilen aziz şehidlerimizin mubarek hatırasım anan bir hitabe söylemiştir. Yavuz Abadan, hitabesinde, bilhassa demiştir ki: Şark cepheu L J i U Berlin 16 (a.a.) Alman orduUrı başkumandanhğmın tebliği: Kerç yarımadasında düşraan birçok tankların yardımile toplu hücumuna (Baştarafı 1 inci sahifede) (Baştarafı 1 inci sahifede) dün de devam etmiştir. Bu hücuınlar, Son zaferin sadece bir zaman mese Adliye encümeni mazbatası müzakere Alman Rumen kıt'alarının yiğitçe lesinden jbaret olduğuna hiç şüphem ve kabul olunmuştur. müdafaaları karşısında akim kalmıştır. Voktur. Fakst şurasını belirtmek isteGene Meclism bugünkü toplantısında Sovyetler kanlı kayıblar vermişler ve rim ki, bu hedefe varrr.ak hususun alelumum seyyar küçük sıhhat memur48 tank kaybetmişierdir. Cephenin bu daki sür'at ve muvaffakıyet ve dola laruıa hayvan yem bedeli verilmesine kesiminde 136 düşman tankı son 3 gün yısile binnefis Hindin selâmeti, şerefı dair kanun lâyihası da kabul olunmuşBu yüzden Hindistanın Inglltere ta zarfmda tahrib edilmiştir. Doğu cepheve cihan nazarındaki prestiji, Hind mıl tur. rafından tanzim ve idare olonan mü sinin diğer kesimlerinde düşman hiiletinin tecavüz tehdidi karşısında alaT.Ieclis çarşamba pünü toplanacaktır. dafaa knvreti, Hindistanın büyüklügü cumları şlddetli bir kar fırtınasında cağı duruma çok bağlıdır. Bu topraklar Büyük Millet Meciisine verilen ve Hindistan nüfusunun çoğlnğile mü devam eden çok çetin savaşlar esnaüzerinde sulh ve sükun o kadar uzan tenasib de|ildi. Bn kuvvet daha fazla sında püskürtülmüştür. Önemli savaş kanun lâyihalan zaman hüküm sürdü ki. belki de bu Hindistanı çevreliyen kara hududa ü . tayyaresi ve av tayyaresi teşkilleri kaAnkara 16 (Telefonia) Iktısad Vesulhu hiç bir şeyin bozamıyacağına kâleti tarafından hazırlanmış olan sanayi lerindeld ban isyankâr kabileleri tedi rada cereyan eden muharebelere süinanacak bir noktaya gelmiş bulunu kanunu lâyihası Meclise verildi. Üzerinbe kifayet edecek, yahnd hndnd üze rekli hücumlarla yardım etmişler ve Avustralya tayyarelerinîn faaliyeti yoruz ve belki de onun muhafazası İçin de tekrar çahçıldıktan sonra yeni baştan rindeki koraşu devletlerin Hindistana 45 düşman tayyaresini imha eylsmişCamberra 16 (a.a.) Avustralya tebfedakârlıklar yapmak zaruretine güç tanzim edilen küçük san'atlar hakkındagöz dikm«ierine mânl olacak nispettey lerdir. Bir tek Alman tayyaresi kaybeinamyoruz. Bu sulh şimdi kuvvetli bir ki kanun lâyihası da Meclise sevkedildi. Esasen bn komşn devletler Jçinde dilmişür. 134üncü Saksonya piyade tü lıği: (Başmakaleden devam) tehdid karşısında dır. Ve Hindin müşAvustralya tayyareleri dün Dilli «TlHindistanı istilâyı, akıl ve hayalinden meni düşmanın haftalardanberl dcvaın di. Meclise verilen diğer bir lâyiha ile geçirecek olan bulunmadığı için, bun eden mükerrer taarruzlarıru püskürt mor'un Portekize aid kısmı. de Japon seçerek en kısa yollardan Avrupaya u terek düşmana karşı koymak ve onu de memıırların tahsil müesseselerinde lara ksufi alınan tedbirler de son de mek suretile bilhassa kendini göster işgali altında bulunan hava meydamnı laştudı, ve bu heyet Avrupaya varmış yenmek için lâzım gelen ku\rvete ve talebe olamıyacaklarına dair kanunun bombalamışlardır. Bütün bombalar he olduktan sonra Loid Corc onu da kon azme sahib olduğunu göstermek hepi birinci maddesi tadil edilmektedir. miştir. rece mahdnddn. Murmansk sahili açığında büyük bir def bölgesine düşmüştür. Hiçbir kaybj feransa kabul etmekten başka çare bu mize ve bu meyanda Hindin atalar miBunlardan baçka, tasarruf bonoları :hGeçen Büyiik Harbin tonnna kadar lamadı. rası cengâverlik an'anelerinin bekçileri mız yoktur. racına dair kanunlarla Bpnkalar kanuTaziyet bn şekilde devam etti.. Geçen taşıt tutuşturulmuştur. Murmanskta liolan alteslerinize aid bir vazifedir. Japonlar tarafmdan cumartesi günü Bu meyanda Hind müslüman murahnuna ek kanun lâyihası Meclise göndeharbin sonnndan başlıyarak Japonyanın man ve demiryolu tesisleri muvaffakı PortMoresby'ye yapılan akın esnasında yetle bojnbalanmıştır. has hcyeti de Londraya muvasalat etmiş Bu hedefi gözönünde tutarak harb rildi. genlşleme siyasetine hıs vennesl, daha ağır bomba tayyareleri yüksekten uç bulunuyordu. Hakikatte bu heyete mu millî gayreti sahasında alteslerinizden Ruslar Taganrogun şimalinde sonra bütiin Çin diyannı yutmağa t e . muşlardır. Taarruz hava meydanına kar rahhas heyeti demek caiz olur muydu ısrarla yardım ve işbirliği istiyorum.» şebbüs edecek derecede bn siyasetl ileri taarruza geçtiler Beynelmilel Kızılhacın yeni şı yapılmıştır. İnsanca zayiat yoktur. biuniyoruz. Londranın Hindistana yapgötürmesi, yalnıı Hindistan hesabına Berlin 16 (a.a.) Alman orduları Hind Prensîer Meclisinin bir karan Yeni Gine bölgesindeki düşman teşkil tığı tebliğde hulâsa olarak: Ankara mümessili detü, İngilterenin TJzaksarktakl bü başkumandanhğmın bildirdiğine göre, lerine karşı taarruz yapıldığına dair bir Yeni Delhi 16 (a.a.) Prensîer Mec< Hind müslümanları Türk meselesi Ankara 16 (Telefonia) Beynelmilel tiin vaziyeti hesabına bir tehlike isareti düşman birkaç günlük sükunetten son haber gelmemiştir. için fazla alâka gösteriyorlar. Londracla lisi bu gün bir karar itühaz etmiştir. îfızılhaçın Ankara delegesi Dr. Jahud trşkU etti. Fakat tehlike çok nzaktı ra Taganrog'un şimal doğu çevreainde Bu kararda Hind prensleri ve idare Kızılhaç teşkilâtmı idare etmek üzere ve bn yüzden Ingilterenin Hindistan 14 martta taarruzJarına tekrar başla hafta bilhassa şiddetli olmuştur ve Al toplanarak bn mcseleyi de tetkik edecek konferansa kendi düşüncelerini ve is başkanlan harbin iyi bir şekilde ids Hindistana gideceğinden yerin* Dr. müdafaası bakımından takib ettiği sl mıştır. JJondurucu şimal batı ürtına man kıt'alarını büyük gayretler sarfetresi ve son zafer kazanılıp yüksek adaCroisier tayin olunmuştur. Yeni delege yaset de mühim bir degişikliğe nfra lartna ve şiddetli tipüere rağmen Sov mek rorunda bırakmıştır. Son günlerde tcklerini bildirrneleri için Hind müsliimanlarınca seçilecek salâhiyctli bir let prensipleri ve muahedelerle anlaş şehrimize geldi. madı. Gerçi İnciltere, Hindistanı nzak yet taarruzları bir kısım karşı taaTuz soğukların artmış olmasına rağmen mumaların haleldar edılmiyeceği esası talarda müdafaa etmek için Singapnr larla ve çetin goğüs göğse muharebe harebeler ara ile devam etmiş ve kar hcyetin sür'atle Londraya yetişrneleri nılıncıya kadar anavatanlarınm müdaöğretmenler arasında lâzımdır.» gibi mevkileri tahkim etti, fakat Hin lerden sonra püskurtüknüştür. Düşman fırtınaları Almanların karşı taarruzlarla faası İçin Krala ve onun hükumeUne Denilmişti. Bu heyetle Londrada hudistan halkını memleket müdafaasına bu taarruzlarını birçok tanklarla des toprak kazanclarına ve Sovyet gruplameslekî bir anket mümkün olan bütün yardımı yapnıağa alıştırmak için bir millî Hind ordusu teklemeğe ve şiddetli bir topçu atçşlls rını yok etmelerine mâni olamamışür. lıışluk. B^ize faydalı olabilmeleri için mü devam hususundaki azmi teyid etmekAnkara 16 (Teîefonla) İstatistik dafaa olunacak esaslar hakkmda bizimte knnnağa lıznm görmedL Çünkü tehlike hazırlamağa çalıçmıştır. Burada düşman Kütle halinde piyade taarruzlarile bir tedirler. umum müdürlüğü 16 nisanda ögretmen. goriiştüler. Sonradan hayretle öğ'.endinzaktı! piyadesile birlikte yaklaşmağa teşebbıis netice alamadıklarını gören Sovyetler ler arasında mesleki bir anket açacakHindistan sefleri Cripps'in Japonyanın geçen yıl Fransaya aid eden 15 düşman tankından 10 u tahrıb son günlerde pek büyük zırhk kuvvet ğimiz hakikat şu olmuştu: Bu heyete tır. Oğretmenlerin meslekî ve iı,~t!maî filân gün Hariciye Nezaretine u;raymız tekliflerini bekliyorlar Hindiçiniyi işgal etmesi üzerine, bn o edilmiş ve aynca 9 tank da muharebs ler kullanmak suretile muvaffak olmahü^yetlerinin tespiti bakımından elak tehlike ansızm yaklaştı Te Japon esnasında yok edilmiştir. 14 mart ak ğa çalışmışlardır. Fakat tank karşı koy denilmiş ve orada kendilerini kabul eden Sayçon 16 (a.a.) Hindistanın si hemmiyetli görülen bu anket işinde kulyanın büyiik bir harbe girnıek için ha şamı Alman kıt'aları başlıca muiıarebe ( ma silâhları düşmanın birçok ağır ve bir şube Türk meselesi hakkındaki dü yasî şefleri, Sir Stafford Cripps'in gel lanılacak fişler ve cetveller Maarif mütirlandığı kat'i bir snrette tavazznh etti. hattını elde bulunduruyorlardı. Bütün en ağır tanklannı tahrib etmistîr. Bu şüncelerini notetmişti, ve işte o kadar. mesini beklemektedirler. Cripps'in ya dürlüklerine gönderildi. Anket hakkınHindistandan Türk meselesi hakkında pacağı teklifıer hakkmda hiç bir resnıî Bnna rağmen İnçüterenin bu Hind düşman taarruzları tamamile akim kal suretle Sovyetler 192 tank kaybetmişdaki izahatı okumadan fişleri yanhş ki düşüncelerini konferansa arzedecek malumat mevcud değildir. orduso kurmak hnsusnnda gösterdigi mışü. Bu muharebelere Alman asker ierdir. Binlerce de esir alınnruşür. dolduranlar mahkemeye verileceklerdir. tereddiid devam etti. lerile beraber Slovak kıt'aları da işti Orel, Kursk ve Harkof kesimlerin bir heyet istenilmek suretile bütün HinBununla beraber İngiliz membaından Banka ve müesseselerin distan zahiren yatıştırılmıs olduktan Sebebi, yeni silâhlarla teçhlz edile. rak etmişler ve düşmana hissedilir kade Sovyetlerin taarruzu verilen bir rratbuat haberine göre, sonra bu kadar külfet ve masrafla Lonyıblar verdirmlşierdır. Bundan başka cek millî bir Hind ordusnna karşı t n Merkez Bankasındaki Moskova 16 (a.a.) Resmî bir memCripps Hindistanın büyük parülerinin gilterenin itimad edememesi Te bu or Alman ve Slovak askerlerinin eline bir badan bildirüdiğine göre cenubu garbî draya gelen heyete karşı ancak işte o zimamdarlarına bir dominyon staHisü muamele yapılmışh. O zaman bun\m saparaları dnnnn Hindistanın millî emellerinl ger. çok Rus esiri düşmüştür. yani İngiliz camiasmdan ajrılmak ser(Orel Kursk Harkof) yeni bir ileri çekleştirmeyi her şeye tercih etmesi Merkez kesiminde sıfırın altında hareket kaydedilmiştir. Rus kıt'aları is dece imparatorluk siyasetinin bir cilvesi bestliğile bir muhtariyet verilmesini Ankara 16 (Telefonia) 10 sene ve olduğunu görmüştük. 30 derece soğukta şiddetli ihtimall idi. teklif edecektir. Bu teklifin tatbikma daha fazla müddettenberi sahibleri latihkâmları yardıktan sonra birkaç mesmuharebeler Londrada biri müslüman Hindliler ta derhal başlanacak, fakat ancak muha rafından aranılmadığından dolayı muhBn yüzden tnsiltere Hindistanda kun mahalli geri almışlardır. CepheJen rafından, üç yüz kişilik, diğeri müslüman samatın sonunda filiyata geçilecektir. telif banka ve müesseselerin Maliye Vetakriben bir milyonluk Teya daha fazla Berlin 16 (a.a.) Alır.an orduları alınan bir telgrafta Almanların anudane tnevcndln bir ordn vücude getirmekle başkumandanıiğımn 15 martta kar l n mukavemetine rağmen İleri harekcün ve mecusi bütün Hindliler tarafından Teklifin Birîeşik Amerika tarafından kâleti hesabına muhafaza edilmek üzere beraber, bu ordn dofrndan dogrnya t n tanaları ortasında ve 30 dereceye ka devam etüği bildirilmektedir. General belki dört, beş yüz kişilik olmak üzere garanti edileceği söylenmektedir. Merkez Bankasına devrettikleri paralagilizler tarafından idare edildigi için dar yükselen bir soğukta doğu cephe Golbakof, kumandasındaki birlikler üç iki büyiik ziyafet verildi. Bu iki ziyafeDiğer cihetten Çungking radyosu Sao rın miktan bugünkü Resmî gazete ile tin bilhassa ikincisi çok muhteşem olmillî bir Hind ordnsn mahlyetini ala sinin merkez kesiminde ve bilhassa şu köyde bir çok silâh ve cepane deposunu TangPao ismindeki Çin gazetesinde çı ilân edildi. muştu. Orada müslüman ve mecusi çok madı, Te Hindistan çok zengin kavnak günlerde Sovyet kıt'aları tarafından mü zaptetmişlerdir. İleri hareketi esnasında kuvvetli hatibler Loid Corc hükı'ımetine kan bir daveti neşretmektedir. Bu da Bu paralar Bankaya devredildikleri larına rağmen bir ordn sahibi olamadı. teaddid defalar taarruza uğrıyan mevRus piyadesi tanklardan müessir bir karşı yalnız Türk davasını değil, Hind vette Hindistan halkının «zaman. unsu tarihten Hibaren 2 sene içinde sahibleri Japonya dnrmadan llerledi, geçen 7 kilerde bir kere daha şiddetli müdarunu dikkate alması ve askerî mülâ veya varisleri tarafından alınmadıkiarı yardım görmüştür. istiklâl davasmı da çok şiddetli nutukbirincikânnnda harbe girdikten sortra faa savaşları yapıldığını haber vermekhazalan bütün meselelerin üstünde tut takdirde amortisman sandığına intikal Sovyet tebliği, cephede mühim larla müdafaa etmişlerdi. O kadar şidyıldınm sür'atile hareket ederek Hin tedir. edecektir. ması Istenmektedir. değişiklik olmadığım bildiriyor detli ki İngiltere devlet merkezinde İndistan kapılanna dayandı Te bn yüzden 16 martta Sovyetler kar fırtınaîarıMoskova 16 (a.a.) Öğle üzeri neşre giltere aleyhine bu kadar acı lisan kulHindistanı müdafaa meselesi hâd bir nın sebebıyet verdiği fena görüş şsrt' Dünya yerinden oynuyor, tarih yeniden sahlanıyor. Çünkü film haliki' dılen tebliğde gece cephede mühim bir lanılmasını şaşarak görmemek kabil olmahiyet aldı. lan içinde bir kolordu kesimini yar deği^iklik olmadığı kaydedilmektedir. mazdı. tngiltere ile müttefiklerlnln plam, en mağa muvaffak olan Sovyetler 5 saat Ancak yavaş yavaş biz de öğrendik ki fazla deniz knTretlerine dayanarak J a devam eden şiddetli savaşlardan sonra Merkez kesimmdeki büyük T ÜRK Ç E Ingilterenin hu^usiyeti buradaydı. O geponlan denizde mağlub etmek Te dog bir mukabil taarruzla püskürtülmüş ve meydan muharebesi niş imparatorluğun çok kanşık ve derin rndan dogrnya asıl Japonyaya karşı çok kanlı kayıblar vermişlerdir. CepStokholm 16 (a.a.) Sovyet harblsiyasetini takib ederken böyle söz hütaarruza geçmek olduğn için Hindistan henin şimal kesiminde Sovyetler, gene nin 38 incl haftasrnda cephenin umuml cumlannı yalnız burnunun ucundaki da büyiik bir ordn teşkili istikbale bıra kar fırtınaları İçinde taarruzlarına devaziyetinde hiç bir değişiklik olmamışvam etmişlerdir. boynuza sivrisinek konmuş gergedan kılmıştı. şaheserile san'ata yeni bir zafer takı kuruyor. Hiç bir devrin unutamıtır. İki taraf da ilkbahar taarruzun^ 15 martta öğleden sonra düşmanın üç hissizliğile karşılayıp gitmeği kendine Fakat ingHtere Be mttttefiklerinin hararetle hazırlanıyor. Cepheden gelen yacağı... Hiç bir asrın sarsamıyacağı bu kudret abidesini harb başlar başlatnaz denizde en ağır hücumu püskürtülmüş ve Kendisine bü haberlere göre Ruslar zayiata bakma şiar edinmişrl. 9 Zamanla Türk davası sunun bunun mağlubiyete nframaları üzerine bn plân yük kayıblar verdirilmiştir. Muharebe dan hücumlarına devam ediyorlar. Şidaltüst olmnş Te Japonya ile karada sahasına gönderilen keşif ko;ları 300 detll meydan muharebesi merkez kesi himmetile değil, ancak ve ancak galib vc karşılaşmak mecbnriyeti başgöstermiştlr. bolşeviğin öldürülmüş olduğunu gör minde Rjev Bijelgi hattında 'oluyor. muzaffer Türk süngülerile hallolundu. alkışlamağa hanrlanmız. Bnnnn için Hindistan halkınra Japon müşlerdir. Ruslar Viyazma Smolensk demiryo Fakat Hind davası o günden bugüne kaIstilâsına karşı Tazlyetlerl ehemmiyet Ruslar cepheye büyük zırhlı lunu şimalden tutmağa çalışıyor ve do dar muallâkta kalmıştı. Şinıdi hâdiselerin Ttazandı Te Hindistan Kral Naibinin ğudan gelen Sovyetlerin Level ile Ku zoru önünde Ingilterenin dahi bu davakuvvetler «evkediyorlar dedifi gibi Hindistanın selâmeti, Hinsöylenıyor. nm haîlini Hindhler kadar iltizam etyı ayni zamanda Berlin 16 (a.a.) D.N3. askerî kay lunkayayı işgal ettikleri distan halkının istilâya karsı alacagı naktan bildiriyor: Ruslar çevrilen 16ncı Alman ordusu mekte olduğunu görüyoruz. gösterecektir. Taziyete bağh bir mahiyet aldı. YUNUS NADt Rus cephesinde muharebeler geçen nun İmhasına uğraşıyorlar. Acaba Hindistan halkı bn daveti nasıl karşılıyacak? Büyük bir harb gayreti içinde aldıklan için çantamdaki Rumen Evde de Sinanı kızdırmak için bunu göstermekle mi, yoksa Iâkayd kalmakla yapardım. Onu düşünmemek, kafamparalarmı hesab ettim. Gerçekten enişmı? Günün en mühim meselelerinden dan söküp atmak İstediğim halde yine tem pek ihtiyatlı davranmıştı. Çünkü biri budur. Önümüzdeki günlerin Te birdenbire ve umulmadık bir dakikada Rumanyadan çıkıncıya kadar ihtiyachaftalann hâdiseleri bu snallerin ceva aklıma geliveriyor, hayatı bana zindan larımızı karşılıyacak para mevcuddu. bını yerecektir. Verilecek cevab, Hin ediyordu. Kompartımana yerîeştikten sonra distanın mukadderatın« tayin edeceği çember sakallı, sevimli yüzlü bir lhKamptan döndükten sonra onu göriçin hâdiseler dikkat Te merakla takibe memiştim. Hatta ona aid yanım a bir tiyar aşağıdan seslendi. Temiz bir türkdeger. ömer Rıza DOĞRUL tek kelime bile söylenmemişti. Yalnız çe ile bizden gazete istedi. Yabancı bir annesinin, kardeşinin çocuklaruıı ge belirmeğe, mazinıe aid tahassüsler ki yatağa uzsndım. Bu serin keten örtü yorgun görünmüyordu. Bunu ya deniz memlekette İnsanın kendisinden biriyle tngiliz tayyareleri Rodosa tirreek üzere Anadoluya gittiğini duy pırdamağa başlayınca derhal huzurum [ ler İçinde nefis bir uykuya dalmamak havasma, j'ahud da son ilâclarm te karşılaşması o kadar hoş oluyor ki .. Ona derhal yanımızdaki gazetelerden muştum. Evlenmiş miydi? Yoksa hâiâ bozuldu. Ayağa kalktım. Sallantıdan mümkün değildi, göz kapakİEiımm ar sirine veriyrdu. hiicum etti nlşanlı olarak mı geziyorlardı? Mes müteessir olmıyarak muvazeneli adım kasında derhal uyanan bir cihan olAcele, adeta ayaküstü sabah kahval birkaçmı uzattım ve eskidenberi tanıRoma 16 (a.a.) İtalyan tebliği: Düş ud muydu? O güze4 kıza aid duygulan. larla salondan çıktım. Geminin ışıkları masaydı... tımızt yaptık. Babamı salonda bıraka şıyormuşuz gibi konuşmağa başladık. man Rodos üzerine karşı bir hava ve düşkünlüğü ve bağhlığı ne derecelerde sulara vuruyor; Yo\da okumaklığım için ablamın ver rak türkçe bilen bir hamalla beraber Bize kısaca buranın âdetlerinden fibazan benek ben?k. deniz bombardıman hareketi yapmıştır. idi? Bunları şüphesiz araştırıp öğren bazan da parça parça dalgaların üs diği kitabı elime aldım. Bu, onun çok rıhtıma çıktım. Gümrükte eşya muaye lân bahsetti, yurddan haberler sordu. Hiçbir askerî hedefe isabet vaki olma meğe tenezzül etmemiştim. Muhakkak tünde titriyor, çırpınıyor, Tren hareket ettiği zaman henüz ordağılıyor. sevdiği ve beğendiği romanlardan biri nesi uzun sürdü. Hamal adeta kulağımıştır. Birkaç bina, bu meyanda orto olan bir şey varsa onun hâlâ bütün tekrar beliriyordu. Makinenin kslbi idi. Okumağa koyuldum. Epey sonra ma fısıldar gibi: talık ağarmamıştı. Köstencenin genış doks kilisesi hafif hasar görmüştür. Sİ hatıralarile varlığımda hüküm sürmek durmadan çarpıyor ve gemi ardmda gözkapaklanm yavaş yavaş örtülmeğe Kaçak eşya filân varsa ko'.ayına bir limanı ve oldukça muntazim başladı. Kitabı filenin içine bıraktım. bakarırn, dedi. vil ahaliden 7 kişi ölmüş, 10 kişi yara te olduğu ve onu unutamadığımdı. bir rıhtımı olduğunu deniz kıyısıidan uzun beyaz köpükten izini bırakarak Düğmeyi çevlrdım. Makinenin gürüilanrnıştır. Ve bu zah.netine mukabil ne lsic uzayıpı giden ışıklardan anlıyordum. Şimdi çok uzaklarda idinn. Aramıza ilerlemesine devam ediyordu. tüsüne karışarak, gemiyi döven ve sal diğini de ilâve etnıeyi unulmadı. tlk Sabahm İlk saatlerinde Tumdan geçcoşkun "bir deniz de girmişti. Fakat Bu hırçın denizin sert rüzgârlanna lıyan dalgaların sesüıi dinüye dinliye adımda bir yabancı üzerinde bu teklif tik. Bu kıyılardaki tarihî hatıralar en bence ne bu denizin, ne dağlarm ve Giyim eşyasından en zahmetli hiç de iyi tesir yapmıyor. Omuzlarımı ınce noktalarına kadar gözlerımizin öne de uzun uzun yolların kıymeti var göğüs vererek, kabaran, köpüren, şah uykuya daldım. silktim ve gayet ciddî bir sesle: tedarik ettiğiniz hangisidir ? nünde canlandı. Bab3rnın solg'in yüzü dı. Gönüller bir olduktan sonra aşıla lanan sulara dalarak acı bir mazinin Sen vazifeni yap. Liızumsuz şsy kim bilir hangi savaş ukdesile oir hayll Gözlerimi açtığım zaman henüz ormıyacak mesafeler bahis mevzuu ola elemile sarsılmaktansa uyumağa çalışbilir miydi? Yeter ki insanı bir İnsan mayı tercih etmek istedim. Babamı son talık aydınlaniıamıştı. Lâmbayı yakam lere karışma! diye adamı azarlamak mahzundu. araya girerek kalbinin açtığı yoldan bir defa daha yokladıktan s^nra ka Dışarıdan bir takım gürültüler geli tan kendimi alamadım. Bükreşte dört saatten fazla kalacakGideceğimiz yere kadar biletümlz tık. Eşy?l?rımızı teslim ettikten sonra ayırmasın diye düşünüyordum. Bir baş marama girdim. Soyundum, yıkandırn. yordu. Köstenceye yanaştığımızı, bu Bu müskülünüka aşkın uçurumunda hisler, hayaller dişlerimi, saçlarımı fırçaladım. Büyük uğultunun ve karmakarışık seslerin de alınrrıştı. Yalnız Köstence ile Bükreş eardiki büyük ka7İnova girdik. Burs • zü halledecektir lâmbayı söndürdükten sonra yal vapura dolan hamallardan geldiğini an arasında İşliyen trende oturmak hak da yemek de yeniyordu. ve hatır?lar kül olup dağılmasınlar. Yemeğin devamınca sakindim. Tabiî nız başııcumdaki bir buzlu cam çu ladım. Çabucak hazırlanarak babamm kım almak İçin ehemmiyetsiz bir fark j VArkası var) idlm. Fakat içimde ona aid hatıralar buktan geçen gece ışığını bırakaıak kamarasına gittim. O da uyanıktı. Fazla vermekliğlmİ2 lâzımdı. Bunu da trenin 1 zondan Kemal Tarakçı üçüncü gelmiştlr. Kayseride: Yedi takım arasında yapılan koşuda grup itibarile birinciliği ve ikinciliği Eskişehir, üçüncülüğü de Konya kazanmıştır. Ferdî tasnifte de Eskişehirden Behzad Akdeniz birinci, gene Esklşehirden Ziyaeddin Gugiyim ikinci, Konyadan Kenan Güçlü üçüncü gelmh'ir. 22 martta Diyarbakır, Denizli ve Edir. Konferansçı. nüfusun çoğalmasında nede yapılacak grup birinciliklerinvian sonra kazananlar doğruca Eskişehre gi iklimin, coğrafl şartlann, ve verasetin deceklerdir. esaslı tesirlerini de anlattıktan sonra, Yirmlnci asır başında sosyal bir hıfzıssıhha bflglsi dojdıığunu kaydetmiş ve bu hıfzıssıhhanın blr taraftan doğumla. n artırmak. diğer taraftan doganları ölümden konımak gayeîerile münasebetini istatistiklerle, vesikülarla etraflı ve (Baştarafı 1 inci sahifede) ilmî bir surette izah eylemiştir. Birleşiic Amerika nezdindeki orta elProfesSr Kâzım İsmailin çiddetli alçisi M. Cassey bu gün şöyle demiştir: kışlarla karşılanan bu konferansı salcmu « Birleşik milletlerin Avustralyayı dolduran büyük bir kısım genclik ve müdafaa için düşmana taarruz etm?leri halk üzerinde gayet faydalı ve müsbet saati gelmiştir. Pasifikte Mihvere ksrşı teirler bırakmıştır. mücadele eden devletlerin, rastladıkMilH havatm eelişîminde büyük 5neları yerde düşmanı vurmaları ve fırıat mt olan böjie bir ana mevzuu genclldüştükçe bu müdafaa taarruzunu kar ğimizin lâyıkile ka^Tayabiimesine hizşılık taarruza ve karşıhk taarruzu da met eden konferans dolayısile gene mühakikî taarruza çevirmeleri lâzımdır.» tefekklrimizi tebrik ederiz. Mum'ileyh, batı Pasifikte mukavemet ve tekrar taarruza geçmek iç:n Avustralya muharebesinin, birleşik milîetlerin eline geçen son hrsatı teşkil etmesi ihtimali bulunduğunu söylemiştir. c Hürriyet ve istiklâl uğruna can verdiğiniz cennet yurdun bağrında rahat undan şu kadar gün evvel ve müsterih uyuyun!.. 18 milyon Türk, ismini vermiyen bir dostutürbedannızdır. Hepimiz hu^unınuzda ınun (beyni yormamalı, çohuşu ile eğiliyor, mezannızın başında cuidar çok okumamalı) diye tavsiyeleruyanık, nöbet bekliyoruz. Düşmanlar, bizi hazırlıksız ve gafil bulamıyacaklar de bulunan bir mekteb kitabından şikâyeti havi bir mektubu bn sütunlara koydır.> muştum. Meçhul dostum mektu'oun.a Bundan sonra, Şehir Meclisi azasmdan çocuklarınuza yuvada bu nasihat veriurSırrı Enver ve genclik namma Tıb tale se artık bunlara iieride, okumak zevki be cemiyetinden Alustafa Şen Erdem, aşılamanın muhal olacağını yazıyordu. birer hitabe söylemişlerdir. Dosturaun bahsettiği kitabı yazanlardan Nutuklardan sonra, bando matem ha bir zat aşağıdaki yazısile işi aydınlatıy° r . vası çalmış ve İstanbul komutanhğile Okuyunca da gdreceksiniz ki, dostumla Belediye, Parti ve muhtelif müessese ve kendisi arasında okumanın luzumu bateşekküller namına Şehidliğe çelenkler bında bir arahk yok. Mesele yalnız telâkkide değişiyor. Bu sevinilecek aydmkonulmuştur. memnunum. İşte Müteakıben verilen bir işaret üzerine. Iatmarîan doğrusu mektub (Lâkin hâlâ o mektub değil). bir subay kumandasmda bir mança asker tarafından havaya üç el ateş edilmiş ve durum sırasile kıt'alar ve mektebler davetlilerin önünde geçid resmi yapmışlardır. Geçid resminî müteakıb merasime nihayet verilmiştir. «11 mart 942 tarihinde çıkan gazetenizde «Çok okumamalı imiş!» başhğı altındaki yazınızı okudum. Orta okul tabıat bilgısi kitablarını yazanlar arasında bulunduğum içüı birinci sınıf kitabından almış olduğu satırlarla makalenize mevzu vermiş olan mektub sahibinin merakını gidermek üzere düşiındüklerimi yazıyorum. cHenüz 1214 yaşlannda bulunan çocuklara hitab eden bu kitabda beynin sağhğını korumak için verilen öğüdler arasında «durup dinlenmeden okumanın, fikir yormanın beynin zayıflamasına, çalışmaktan kalmasma. sebeb olacağının yazılmış olması, çocuklarımıza çok okuI manın aleyhinde fikir vermekten başka birşey olmadığı ileri sürülüyor. Meselenin yanlış anlaşıldığını zannediyorum. <Bugün maarif sistemimizin en yeni metodlarla ve programlarla çalışmakta olduğu gözönünde bulunan bir hakikattir. Hiçbir usuie dayanmıyan ve çocuğu durmadan okumağa ve ezberlemeğe sevkeden eski mahalle mektebleri tedrisatından ve medrese tahsilinden artık çok uzaktayız. •Yeni programlarda çocuğun ders, etüd, dinlenme, spor ve uyku saatleri tayin edilmiştir. Bu sebebden dolayı hayallarınuı on ikinci yılını okul sıralarmda idrak etmekte olan bu körpe dimağlara bu çerçeve dışında kalan zamanlarmda da durmadan okuyunuz! Vapurda, tramvayda, sofrada hatta yatağıruzda bile durup dinlenmeden okuyunuz! demeğe cesaret edemeyiz. «Bu itibarla tabiat bilgisi kitabma yazılmış olan satırlar bu yaştaki çocuklara programla çalışmaları için verilen bir öğüddür. Yoksa. okuma aleyhinde verilmiş bir fikir, değil. Şüphesiz ki çocuklarımız okuyorlar ve okuyacak'ar. Yarınm âlim ve mütefekkirleri olmak için de çok okuyacaklar. Vre olduktan sonra da hayatlanmn sonuna kadar okuyacaklar. Ancak metodla, programla. » Üsküdar birinci orta okul müdürü ve tabiiye muallimi Emin Ergün Güzel! Lâkin mektub sahibinden sorabilereğiıniz bir nokta var. Bu öğüdler çocuklara verilmeden evvel. .vapurda, tramvayda, sofrada hatta yatakta» okuyan ve bundan dolayı dimağı yomlan cocuklar mı görüldü. Oktımanın ifrata ka^tığı vak'alar mı oldu? Haniya o günler! Sevinilecek bir aydmlatma! ebliği t Hindistan Kral Naibi Millet Meclisi açıldı Hindlilere Aid bir Hatıra B. FEI.FK Millî Piyango talihlileri Millî piyangonun 7 mart çekilişinde büyük ikramiye kazanan talihliler şunlardır: 25.000 Uralık büyük ikramiyeyi Adıyamanda Askerlik Şubesi Reisi yarbay B. Rifat Sönmez, 10 bin liralık ikramiyelerden birini Hadımköyünde Askerî Posta 860 ta kurmay başkanı Rahmi Sanalan, diğer 10 bin lirayı Mersinde bahçeci Celâl Gökçel kazanmıştır. Üçüncü 10 bin lirayı kazanan talihli Ankaradadır ve adının neşrini istememektedir. 5000 liralık ikramiyeleri de, Üsküdarda Bülbüldere caddesinde 184 numarada Ziver Ergün, İstanbulda Askerî Matbaada İsmail Akgün, Osmaniyede Aptaldoğan köyünde çiftçi Abdullah Akbaba ve İzzet, İstanbulda Tünelde Karanfil sokağında 43 numarada Blama Kramer kazanmışlardır. CECİL B. DE MİLLE'in yarattığı KLEOPATRA Bu Perşembe akşamı L A L E de Danslı çay Çocuk Esirgeme kurumu Sarıyer şubesi, hasılatiie 23 nisan çocuk bayramında yoksul minimini yavruları sevindirebilmek içüı 5 nisan 942 pazar günü saat 15 ten 21 e kadar devam etmek üzere Büyükderede Halkevi binasında bir • danslı çay» tertibine karar vermiştir. Herkesi memnun bırakmak için çayın 6on derece mükemmel olmasına çalış:'.maktadır. Davetiyeler Büyükdere Halkevi kütübhane memunından tedarik edilebilir. İstanbuldan gelecekler için dönüş vesaiti temin edilmiştir. İ Z M İ R'de LÂLE ve TAN sinemaları KLEOP ATRA Komite seçimi Şişli Halkevinden: Martm 21 inci cumartesi günü saat 18 de Halkevimiz salonunda spor, temsil. ar ve 20 de dil, kurslar, sosyal yardım ve kütübhane şube komiteleri seçimi yapılacağmdan sayın üyelerimizin hazır bulunmaları rica olunur. /azan: Mükerrem Kâmil ıu No. 33 Vefat Merhum Mareşal doktor İsmetin oğlu sabık İstanbul mektubcusu, Kıalay Hastabakıcı Hemşireler Okulu Yurd muhasebecisi Bay Ecved Yılmazer dün vazifesi başında kalb sektesinden vefat etmiştir. Cenazesi 17/3'1942 salı günü Haseki hastanesinden saat 15 te kaldırılarak ikındi namszı Aksarayda Valide camiinde kılmdıktan sonra Edirnekapi Şehidliğindeki ebedî istirahatgâhına tevdi edilecektir. Hiç şüphesiz: Ayakkabı Şehir Tiyatrosu temsilleri Teppbaşı DRAM Kısmında Bu akşam saat 20.30 da PERİ P A R A 4 nisan 1942 cumartesi akşamı, kıymetli sar.'atkâr Hazım Körmükçiinün, san at hayatının 25 inci yıldönümüdür.