17 Mart 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1
” glacaktır. Ancak hâdiseler o ka- ” mayii şimdi bemen hemen büt “manın tek caresi kendi adalarına SON TELGRAF EN SON TELGRAFLARI VE HABEKLERİ VER EN AEKŞAM GAZETESİ' AMERİKA DÜŞMAN Toprağında bundan bahsediyor. Am- | cak gerek kendisinin, gerek müttefiklerinin en önce hasmı yenmek için hangi sahayı tercih ede- ceğ üyor, Bizce bu saha Pasifikte müda- faayı, Avrupada taarrı- zu içine alan sahalar olacaktır. Yazanı ETEM İZZET BENİCE Başta Ruzvelt elmak üzere A- merikan Genelkurmay Reisi ve bütün salâmyetliler Amerikanın düşmanı yenmek için düşman top- raklarında dövüşeceklerini söyle- diler. Harbiye Nazırı da son de- hazırlık gördüğünü, selerberliğ e hale soktuğunu takdir ve tah- min edebilmiye imkân yoktur. Ancak Avrupa harbinin başııda! beri erganize edilen Amerikan Tandımanı ile harp vasıta ve mal zemesi yapmıya başladı. Deviz, kara, hava harp vasttaları ve kuv- vetleri de Amerikayı zafere götü- recek nisbet ölçüleri içinde ve plânlı bir. halde arttırılıyorlar. Filbakika, Amerikanın idea) harp hazırlığı 1944 yılında kara vasıla- harı ve 1946 yılında da deniz va- sıtaları bakımından tamamlanımış dar çabuk inkişallar kaydedıyor, 2042 ilkbahar ve yazı harbin ne- ticeleri üzerinde o kadar kat'i ve mülessir neficeler husule getir- meyi işaret ediyor ki, -Amerika ve İngiltere 1946 yı beklerlerse barp belki de hbesaplarının ve plânlarının çok dışına taşmış ve apayrı bir mecraya dökülmüş ola- bilecektir. Bumun içindir ki İagil- tere ve Amenika iki vaziyet için- de ve karşısındadır: & — Hazırlanınak, b — Harb> istedikleri istikame- ti verebilmek, © halde, ıki işi bir arada bıııg mak iktiza ediyor. Filbakâka, 191 ilkbahar ve yazında hasımları meşgul edecek bir Sovyet davası ve mücadelesi vardır. Sovyet'er Alman taarruzumu durdurabilir ve hattâ hırpalıyabilirlerse Ame- rika ve İngiltere için geniş netas almak ve Jeponyaya karşı koy- mak İmkânı hasıl olabilir. Aksi halde Amenika ve İngüterenin Rusyaya, Asyaya ve Şimali Al- rika ile bu kı€'alarım hava ve de- mizlerine karşı — hesapları tama- mile değişebilir. İşte, bilhassa bu sebepledir ki, İngiltere ve Ame- Tikada barbi bir an önce düşman topraklarına taşırmak ve dövüşe başlamet fikirleri kuvvetlenmi. ye, münakaşa edilmiye — başlan- maştır. Bu bakımdan Taymis'in bir iki gün evvel neşroluman ve garpte bir cephe açmayı müdafan eden yazısı da bir. hayli müualı- dar, Taymisı «Beklemekle harp ruh ve iktidarımızı kaybedehili. Tize taranda bir İşareti İngilte- vedeki salâhiyettarların gözü 8- nüne koyarken Amerikada da ef- kârı umümiyedeki — sabersızlık «bebemebal, düşman toprakların- da dövüşmiye gideceğiz... şeklin- deki teminlerle tatmin edilmek isteniyor, Filhakika, İngiltere ve Amerika İçin hasımlarım yenme- Gin ve zafer anahtarını ele al- kapamıp mildafanda bulunmakta rak kazançlı bir dövüş temin ey- Temektedir. Rusya ve Çinin ilk- bahar ve yaz ayları içinde sıkışık bir duruma girmeleri, Hindistan ve Masirin iaüdafaasında zorlak gekilmesi — ihtimallerine meydan vermemek ve bu satıh ve kuv- nin şündiden buralarda mültefik- (Devamı 3 üncü Söhitede) — (PARTİi GRUPU üeü Bu gün saat 15 de toplanıyor Başvekil ve Hari- | ciye Vekili Izahat verecekler Ankara 17 (Telefonla) — Meclis Parti Grapu bugün saat 15 de toplanacaktır. Tup- | lantıda Başvekil ve Hariciye | Vekilimizin Meclisin tatil bu- Yundağu zaman zarfındaki dünya hâdiseleri hakkında A zahat — vemzeleri — kuyvetle muhtemeldir. MECLİS AÇILDI Meclis dün açılmış ve yeni meb'ustarın tahlifinden sonra Akyazının Ballalı köyünden idam mahkümüu Tevfiğin ce- zasının 20 yil hapse tahvil - dünması hakkandaki - adliye encümeni masbatası kabul e- dilmiştir. ;î—odos ve Girit şiddetle 'bombalandı Berlin, 17 (ALA.) — İngiliz tay- yareleri Rodos adasını bambalör mışlardır. Ortodoks kilisesile ya. kınında bir ev hasra uğramış- tır, 7 kişi ölmüş ve 4 kişi yara- lanmıştır. Akdenizde üç İngiliz Bpitfires tayyaresi düşürülmüş- tör, ; Londrü-17 ÇA.A.)— İngiliz füy- yareleri Rodas adasında ve Girit adasımda Heracliada bulunan as- | keri tesisleri büyük bir şiddetle bambalamışlardır. Bir İngiliz tay. yaresi düşmüş, fakat pilotu kur- tulmuştur. Şark Cophosinde Ruslar iki şehri daha geri aldılar ! Moskova 17 (AA.)— Sovyet gece tebliği: 16 mart günü Sovyet kat'sları taarruzi hareketlere de- (Devamı 3 üncü Sakifede) Rusya; Ja- ponyaya harp ilân edecek mi? Bir Japon gazete- si “Müttefikler bu- na çalışıyorlar; fa- kat Rusyanın ko- lay sürükleneceği- ni zannetmiyoruz,, diyor Tokyo, 17 (A.A.) — Maliye ve ekonami mahlillerinin gu- zetesi — Anglo - Saksonlurın Sovyetleri Japonlara karşı barbe sürüklemek gayretin. den bahsederek yunları yaz- Saksonlar en büyük fedakâr- lhıkları faya hazırdırlar, Fa- kat Rusyamın kolay kolay sü- rükleneceğini zannetmiyoruz. Diplomatlarımızın - gayretle- gini arttırarak ordu ve donan- ma He ayni tompoda yürüye- cek bi şekilde hareketlerini istiyoruz.> 'RESMi TEBLiİ “Milâs,,1 bombalıyan yabancı tayyareler hakkında hükümet ehemmiyetle tahkikat yapıyor Gece yarısı şehri makineli tüfek ateşine tutan ve 15 bomba atan mütecaviz 3 tayyare 2 vatandaşımızın ölümüne sebep oldu! w öEç Üç yabancı tayyare tarafından bombalanan Milastan bir görünüş Fin ordusu- nun insan İ kayıpları ! — Ekseri köylerde 40 yaşından aşağı er- kek kalmamış! Londra 17 (A...)— Deyli Neyüz gazetesi Fin ordusunun bugünkü durumunu inceliyerek bu ordu. nun mevedünün Rusya ile harbe Bgirdiği zamankinin yüzde 6ö im- den dazla olmadığını beyan et- mektedir. Fin ordusunun insan kayıpları diğer milletlerden çok- tur, Ekser köylerde 40 yaşından aşağı erkeklerin hemen hepsi kay bolmuştur. İlkbahar Alman taarruzu yaza mı kaldı ? Nevyork 17 (AA.)— Radyolar ve gazeteler Hitlerin son nutku- (Devamı 3 ünefi Sahitede) Hiçbir İş Göremiyen 2 Esnaf Cemiyeti Daha!.. ——— ae Balkanlarda fazla toprak VÂDİ! Almanya; bu vâ- de mukabil Bul- garistan, Roman- ya ve Macaristan dan 900 bin kişi- lik ordu istemiş! talep edilmiş ! Londra, 17 (A.A.) — Taymis gazetesi yazıyor: Sanıldığına göre Almanya, şark cephesino üzere Bulgaris- tandan 300 bin, Komanyadan 300 bin, Macaristandam 300 bin kişilik, İtalyadan da 250 bin kişilik birer ordu talep etmiş- tir. Buna karşılık olmak üzere kendilerine Balkanlarda daha fazla toprak vüdetmiştir. Kayıkçılar ve Leblebiciler cemiyetlerinin kongrelerinde idare hey'etleri faaliyet gös- teremediklerin itiraf ettiler! Topu topu 300 lira vat biciler cemiyetinin geliri ancak masraf- larını koruduğundan Esnaf hastanesine | bu yıl hiç bir yardım yapılamıyacak ! ridatr olan L;ble Âzalar kongrede neler istediler ? Kayıkcılar ve motörcüler cemi- ı yetinin yıllık köngresi dün cemi. Yetin Cağaloğlundaki merköz bi- nasında yapılmıştır. 1800 ezası olan cemiyetin bu ana ancak 150 kişi gel- mişlir. Kongre cemiyet reisi ta- rafıadan açılmaş ve raporlar ka- el edilmiştü İdare heyetinin faaliyet rapo- runda; cemiyetin esaslı hiç bir iş göremediği açıkça Hiraf edit- aniş ve buna sebep lourak da ken- Kilerinin kısa bir zaman evvel âş başına geçtikleri gösterilmiştir. * Geçen yitki kongrede — intibap olunan idare heyeti Vekletin em (Devama 3 üzcü Sahileder ÜÜ ĞAL0 Bazı eviler de ha- sara uğradı Ankara 16 (ALA.)— Resmi teb- Bğ: 15 mart 1942 pazar sabahi Saat bire beş kala 3 yabancı tay- yare Milâs şehrine ve evarıma evvelâ tenvir fişeği ile etrafı ay- dınlattıktan sonra 15 bomba at- mış ve makineli tüdekle de ateş açımıştır, Bornbalama neticesinde Milâsta bazı evler hasara uğra mnış, İki ölü ve bir yaralı bulun- duğu tecesürle tesbit edilmiştir. Tahkikata devam — edilmektedir. Neticede gereken teşebbüsler ya- pılacaktır. Müls, Muğ. bir kaza mer kezldir ve Bge denizi sahillerin- den tağminen $0 - 60 kilemetre kadar içeride bulunmaktadır. 12 Müttefik milletin tayyarecileri Amerikan ordusun- da talim görerek yetiştiriliyor ! Vaşington 17 (AA)— Mütte- fik pilotlar Amerikada tailm gör- meoktedirler, Bu genç pilotlar 12 millete mensuptur, Litvinot'an nutku Sovyetlerbu yıl Almanları yenecektir “E ğer Müttefiklerde Almanları za'fa düşürürlerse Berli- ne de gireceğiz!, Londra, 17 (A.A.) — M. Litvi- nof hazır bulunduğu bir ziyalet- te, Sovyet kat'alarının bu. sene Almanları yeneceklerini — söyle miş ve şunları ilâve etmiştir. Eğer müttefikler de diğor taraf. tan Alman ordularını sâfa düşü- rürlerse, bu takdirde - Kızılotdu Almanları yalnız Sovyet toprak- larından çıkarmakla kolmıyacak, | ayni zamanda Berline de gire- | t Bu ilk bahar NİZAMETTİN NAZİP ığar Dldbatarını — enüjdeliyon Ük güneşi ökl gün tattık; derken - iznetenelb Mart yine kendir! göz, terdi. Bir. ebohi> diyamedea ken. dörniri Karalığta bulduk. Karakışın — devamında — büyük miütetklerinden — değliz. KDevantı 2 üncü Sahitede) * «Milis»ın mevkü ni gösterir harita Diplomasız Doktorluğa Kalkışmanın Sonu Basurcu ÂAg âh (Paşa) nın oğlu bir tüccarın 'Öölümüne sebep oldu Gizli ameliyat yaptığı anlaşılan Hayrettin Adliyeye verildi İstanbul Adliyesi esvarlı bir ö- lüm büdisesidin tahıkatına el koymuştur. Bir tüccarın ölümile neticele nen bü. vak'anın tafsılâtını eku- yucularımıza bildiriyoruz: *Taksimde Abdülhak Hâmit cad- | desinde 24 numaralı aparlımıan- da oturan ve ticaretle iştigal e- den Osman udında bir zat uzun zamandanberi basur — hastalığın- dan muztariptir. Bu illetten kur- tulmak için birçok çarelere baş- vuran Osmsu, nihayct bu derdini bir ahbabısa açmış, © da kendi- sine Sıraservilerde oturan basur- €u Agüh (Paşanın) oğlu Hayret- €Devsanı 4 üncü Sahitede) T. RÜŞTÜ ARAS Eski Londra Etçimiz şehrimize gelerek dün akşam Anka- raya gitti Eski Londra Büyük Elçimiz B. n trenile Ankaraya hareket etimişe tir, . ı VİLÂYETİN TEBLİĞİ — Çay ve Kahve satışı bu sabah durduruldu Ellerinde Çay ve Kahve bulu- nanlar beyanname verecekler İstanbul Vilâyetinin tebliğ': 1 — Koordinasyon - hey'etinin 2009 sayılı kararma Tmüstenden 11/3/1942 sah günü sabahından #tibaren ber nev çayla çiy, kava' — Tülmüş veya dövülmüş kahveles Fi satıçı İşeri Ghare kadar e- : nedilmiştir. (Devamı 3 üncüan) CERÇEVE Istılahlar Defalarca yazdım, çizdim, gösterdim. Daha bin kere yaz- Sam, çizsem, göslersem yine az.. Nasıl topoğrafya, cöğrafya, kumpanya, kozmoğrafya, et- moğrafya, Asya diyorsak; öşle. ce sosyolocya, demokrasya, ide- eloeya, pisikolacya. vesaire ve- gaire diyebiliriz. İşte bütün bir ıstılah kelu- nun, milli hançere delâlet'le bulduğumuz ipucu!., Nasıl marka, politika, Ameri- ka, entrika, fabrika diyorsak; öylece teknika, misitika, takti- ka, poetika, retorika vesaire, vesaire diyebiliriz İşte bütün bir ıstılah kela- Bua, milli hançere delületile bulduğumuz ipueu! Nasıl romatizma, makanizına, ispirtizma, manyetirma diyor- sak; öyle materyalizma, sembo- Hzma, komünizma, idealiznın vesaire vesaire diyebiliriz. Meselesi NECİP FAZIL KISAKÜREK İşte bütün bir istilah kolu-' mun, milli hançere delâletile bulduğumuz ipucu! Aslındaki telâffuz şekli de- Üiştirilmiş ve üstüne milli ban- çere damgası basılmış olan her kelime türkçodir; fakat yazılış ve okumuşuna dikkat; Motor, doktor, — vapur, pilan şimendiler, tiren, candarnıa, ygpulis, nota, otobos, tonel... ları, doğru söylüyelim di fransızcadaki asıllarmın telüf- fuz şeklije benimsiyenler, ane. cak züppeler ve şaksiyetsirler. dir. Bundan sonra ıstılah da- yamıza vit iki esasa daha dik ket etmelidir: (S 1 — Aslı ister arapça, isler ister türkçe. lisanımızda her eski kelime, Türk Sarf ve mahivi veya hançere — — dehâsı içinde pişiri'dikçe halts | türkçedir. $ 2 — Nasıl uydurma kâinai 02 | — 0
