Senenin en büyük T Ü R K Ç E Sözlü, Sazlı, Şarkılı filml ALİ BABA ve Kırk Haramiler Bütün İstanbulu meftun etti. Elhamra sinemasında 18 , ««A^ Vll SHVI I 6 2 9 5 umhuri Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24238. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 İSTANBUL ^ CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. tstanbul Posta kurusu: Istanbu] No. 24S P8rŞeniD8 2 6 SliDdt 1 9 4 2 " Karadenizde Çankaya Urf a mebusu Refet Ulgen motörü nasıl battı? ve yeğeni tahliye edildi Şark cephesinde harekât Rus orduları bir muvaîfakıyet kazandılar • • Kaıadenize çıktıktan sonra, bir infilâk neticesinde batan ve ırınae 769 Yahudi bulunan Struma vapurunun limanımızda alınmış bir res mi Dün şahidlerle maznunun çocukları da dinlendi Ankara Ağır ceza mahkemesinde davaya bu saŞinıalde çembere alman 16 ncı Al bah da devaıtı olunacak man ordusu teslim olmaymca... Ankara 25 (Telefonla) Türk Maarif Cemiyetinde yapılan yolsuzluklar dolayısile Urfa meb?usu Refet Ülgenle yeğeni Zeki Ülgenin muhakemelerine bu gün saat 10 da ağırceza mahkemesinde ttkrar başlandı. Davaya dair bazı evrakın okunmasından sonra celseye nihayet verildi ve öğleden sonra saat 14 te duruşmaya devam edilerek geçen celsede adı geçen şahidlerden muhasebeci Lutfi, daktilo Meliha, muhasib azadan Avni ve Refet Ülgenin kızile gelini ve oğlu Aytekin Ülgen dinlenildiler. Eski muhasebeci Lutfi ile Avni ve Meliha evvelce verdikleri ifadeleri tekrar ettiler. Refet Ülgenin çocukları da kendilerine isabet ettiği iddia olunan ikranıiyeler hakkında izahlarda bulunduler. Muhakeme gece saat 22,30 a kadar arasız devam etti ve duruşmanın sonunda hâkimier heyeti Refet Ülgenle yeğeni Zeki Ülgen haklarında verilmiş bulunan tevkif karannın kaldırılmasına ve muhakemeye yarın (bugün) saat 10 da devam edilmesine karar verdi. Suçlu sanılanlar gece geç vakit tahliye olundular. Urfa meb'usu Refet Ülgen Bahardan evvel görülen manzara ahar nerede ise sihirli havasını üfliyerek kırlara, tarlalara iniverecek. Gül tomureuklannın patlak vennesine şurada kaç bafta kaldı? Yeşil çimenlerin süslediği bayırlaruruzda genc çobanlar türkü söyliyerek kuzuları otlatırken, kapalı odalarda çalışan bizler, pencereden suarak ciğerlerimizi okşıyan canlı ve delişraen bahar rüzgârının kanı tazeliyen sıcaklığına sarılarak coşacağız. Ruslar siddelli bir hüeuma geçtiler. Almanlar 12000 maktul verMotör gece Kurukaya civarında, mahiyeti diler V3 külliyetli malzeme kaybetfiler meçhul bir denizaltının yakından attığı Moskova 25 (a.a.) Fevkalâde tebliğ: iki torpille batırıldı Şimal batı cephesinde Staraja Ruska "Cankaya.. mürettebatı Istanbula geldiler M. Hitler ve Ribbentrop Müttefihler] tebliği 1 Km Fakat bu her yerde boyle olmıyacak. Dünyanın büyük bir kısmında bahar tomurcuklarile birlikte toplar da patlıyacak. İki buçuk scnedenberi birbirini yere serraeğe çalışan savaşçı milletlerin orduları yeni bir hamle ile şahlanacaklar. Mihverciler, artık en yüksek nokta6ina varan gayret potansiyellerini kullanarak «bu işi bitirmek» niyeüle taarruzs geçerken, Demokrasiler, bu «hamleyi de atlamak» azmile yıkılmamağa uğraşacaklar. Berlin 25 (a.a.) Führer, büKışın zaruri sessizliğinden kurtulnıak yük elçi M. von Papen'e bir teliizere bulunduğumuz şu günlerde. yagraf çekerek, kendisine tebriklekında başlıyacağını tahmin ettiğimiz rini bildirmiştir. ateşli hareket safhalan içinde, muharibAlman Hariciye Nazın M. von lerin karşılıklı durumlarını kısaca gözRibbentrop da, büyük elçiye, çok den geçirmek, önümüzdeki hâdiseleri hararetli bir telgraf göndemiştir. vaktinde kavramak bakımından faydalı olacaktır. İlkönce Mihveri elc alalım. Şimdiki durumda Mihverin lehine olarak kaydedeceğimiz noktalar şunlar: 1 Mihver devletleri, harb inisiyatifini hâlâ muhafaza ediyorlar. İstediği yerde istediği şekilde harekete geçmek serbestliği deraek olan bu kuvvet, önümüzdeki hâdiselere hâkim olabilecek mühim bir avantajdır. Mihver devletleri, askerî sahada tamamen malik buiundukları inisiyatif kudretini iyi kullanabilirlerse. bu yaz büyük kazanclara kavuşabileceklerdir. 2 Mibver devletleri arasında menfaat zıddiyetleri hemen yok gibidir. İtalya ile Mihvere aza olan diğer Avrupa devletleri, harb idaresinde Almanyamn başkanlığını tamamen kabullenmişlerdir. Japonya, Uzakşarktaki kazanclannı devamlı olarak elinde Uıtabilmck ve bu kazancları toplu bir halde kendine maledebilmek için Mihverin muzaffer olması lüzumuna inanıyor. Bundan ötürüdür ki hareketlerini Mihverin Avrupadaki plâVaşington 25 (a.a.) Bahriye Nezanile koordone etmeğe dikkat ediyor. retinin tebliği: 3 Siyasî rejim bakımından Mihver City Service Empire isminde 8103 tondevletleri kardeştirler. Bu da müsterek luk başka bir Amerikan petrol gemisi hareketlerinde samimiyeti ve ahengi Atlantik sahili açığında torpil'ıenerek artıran bir noktadır. Cenevre 25 (a.a.) Journal de Gebatırılmıştır. Sağ kalanlardan 29 kişi bir 4 İki buçuk senedenberi mütemadineve, «Müstakbel Avrupa, başlığı altınlimana çıkarılmıştır. yen taarmz eden Mihver, harb sahnesini da ve Jean Martin imzasile aşağıdaki Bir tane daha... düşman topraklanna ulaştırmış bulun. makaleyi neşretmiştir: duğundan Demokrasilere karşı daha Vişi 25 (a.a.) 10 bin tonluk AlekEski Avrupa artık mevcud değildir. müsaid bir durumdadır. Eski muahedeler yırtılmış, eski hududlar sandr ismindeki Amerikan vapuru Iz5 ChurchiU'in ve Roosevelt in de sökülmüş atılmış, bir çok memleketler landa açığında torpillenmiştir. kabul ettiği gibi, Mihver harb makinesi, ecnebi kuvvetler tarafından işgal altına Torpillenen Ingiliz vapuru hâlâ dinamik hızını muhafaza etmektealınraıştır. 1914 ten evvelki Avrupanın Londra 25 (a.a.) RiodeJaneiro'da dir. yeniden teşkili ihtimali yoktur. Bugünkü bir telsiz istasyonu Jupiter isminde bir Bu avantajlara karsılık Mihver devmenfur karışıklık neticeye vardığı vakit İngiliz vapurundaü imdad işaretleri alletleri aleyhine şu noktalar göze çarpıyeni bir Avrupa vücude gelecektir. Bu mıştır. Gemi bir denizaltı tarafından toryor: nasıl bir Avrupadır? Muharib taraflar, pillenmiştir. 1 Harb endüstrisi için lüzumhı ham daima «biz herşeyden ev^'el harbi düBir Norveç gemisi de batırıldı madde bakımından bu devletler mahdud çünmek, kazanmayı düşünmek mecbuVaşington 25 (a.a.) Bahriye Nazırkaynaklara maliktirler. riyetindeyiz. Sulhu nasıl tesis edeceğilığı Bling İsimli Norveç yük geırisinin 2 Harb makineleri dinamik ve kud(Arkası Sa. 3, sütıın 5 te) retli olmakla beraber, bu makinenin, (Arkası sahife 3. sütun 6 da) ham madde bakımından olduğu gibi insan bakımından da ikmal kayuaklan Sabık Londra Büyük Elçimiz m^hduddur. Tevfik Rüştü Aras 3 Oenize hakimiyetleri yoktur. Bundan ötürü mahsur bir vaziyettedirLondra 25 (a.a.) Times gazefesiler. Dayanma kudretleri nispeten az nin diplomatik yazan cFena günler dosdır tu. başhklı yazısında diyor ki: 4 Harb idealinin sembolü genclik • Türkiye büyük elçisi Doktor Rüştü kütlelerinin elindedir. Genclik ise çok Aras, bu gün Londradan Ankaraya haaıesli olmakla beraber uzıın müddet reket ediyor. Doktor Arasın hareketi tebeklemeğe tahammülü olmıyan bir un essür uyandıraoaktır. Çünkü kendisi, fena günlerde iyi dostumuz olmuştur surdur. Demokrasilere gelince, onlarm vaziye ve Ingilterede birçok dost bırakmaktari aşağı yukarı Mihvercilerinldnin tersi dır Doktor Aras, halefine güzel bir itimad ve dostluk mirası bırakmaktadır. ne benrer: Hnssas kalbli olan Doktor Aras, bu1 Bu devlefler. hâlâ harb inisiyatifini ele geçiıememi^lerdir. İstenilen yer nunla beraber. harbden duyduğu nefde, istenilen şekilde harekete geçmek retin, zulmet kudretlerini yenmek ve (Arkası saiıife 3. sütnn 4 te) devamlı bir suJİı kurmak lüzumunu Okyanuslarda torpillenen bir vapur berhava olarak baUrken JArkaa sahife 3, sütan 2 de) Ankara 24 (a.a.) İstanbuldan bir Bulgar lirr.anına müteveccihen yola çıkan 200 tonluk Çankaya motörünün İstanbul Boğazına yakın Türk karasularmda bir denizaltı tarafından batırıldığı ve mürettebatmm kurtarldığ haber alınmıştır. #** Von Papene birer telgraf çekerek tebrik ettiler T. Rüştii Aras Yeni Avrupa DENİZLERDE dün Londradan AngloSakson nasıl aynldı zayiatı kurulabilir? Times bir yazısında kabarıyor Bir Isviçre gazetesi «0 bizim fena gündiyor ki: lerimizde iyi dostumuz oltauştu» diyor Her milletin hakkıSovyefler Büyük Elçisi na, istiklâline ve serbest iştirakine bir ziyafet verdi yer vermîyen her rejim yıkılacaktır kesiminde kıt'alarımız 16 ncı Alman ordusunu çevirme hareketini tamamlamış. tır. Alman ordusu kumandanı Von Busett teslim ölmağı reddettiğinden kıt'alanmız hücuma geçmiştir. Hücumun ilk safhasında 290 ve 30 uncu piyade tümenlerile hücum kıt'alarmdan mürekkeb 3 üncü bir tümen hezimete ueratılmış, Almanlar 12.000 ölü vermişlerdir. Mürettebatın anlattıkları 189 top, 135 havan topu. 29 tank. 340 Çankaya motöriinün tayfaları dün şehrimize gelmiştir. Motör, Bulgaristanın mitralvöz. 415Ö" Ofom'afi'kiu'feir'450 feâmvon, 320 motosiklet. 125 vagon mühimBurgaz limanmdan demir boru yükliyemat, 6350 el bombası ve diger bir çok rek limanımıza hareket etmiştir. Motör, harb malzemesi ile 2 iaşe ve levazım saat 22 de Kurukaya civarına geidiği sı deposu elimize geçmiştir. lada, 2030 metre önünde bir denizaltı Staraja Ruska. Letonya ve Estonya görülmüştür. Keyfiyet derhal mürettehududlarına 200 kilometre mesafede bata haber verilmiş, kaptan ve 9 müretmühim bir istasyondur. Almanlar. Yutebat flikaya binerek motörden aynl nanistandan getirdikleri takviye kıt'amıştır. Denizaltı. bir torpil atarak motolannı harbe sokmaktadırlar. Leningrad rü yaralamış ve ikinci bir torpille de hat f ında 16 müstahkem mevki alındenizin riibine göndermistir. Meçhul de mıştır. nizaltı, bundan sonra f'ikava da ate? (Arkası Sa. 3, sütnn 3 te) (Arkası sahife 3. sfitnn 4 te) LosAngeles üzerinde hava akınları İki dalga halinde geçen tayyarelere bataryalar ateş açtı ş Porkov \,OstPOV . V Novopşev %>**^^*>bVi$mVoloç«k ^ * ^ S ^ * 5 > ^ ? ^ X. ^olm\^i^ .. Toropez Velikiyelukio MOSKOVA °Mo$aisk Bırmanyada İngiliz kıtaatı cekiliyor Japon tayyareleri Cavaya çok ağır taarruzlar yapıyor Los Angeles 25 (a.a.) Bu gece Los. Angeles'in varoşunda Baldwin Hills bölgesi üzerinde milliyetl tespit edilemiyen bir tayyare görüldüğü haber verilmiş, tayyare karşıkoyma batar>alan şiddetll bir mania ateşi açmışlardır. Vaşington 25 (a.a.) Beyazevin söz« cüsü, bu sabah Birleşik Amerika batı s a . hili üzerinden düşman tayyarelerinin iki dalga halinde geçtiklerini söylemiştir. (Arkası sahife 3. sütun S da) Amerika sularında 5 vapur daha batıSovyet fevkalâde tebliğrine nazaran, şark cephesinin şimali garbi kesiminde hasıl olan vaziyeti gösterir harita rıldı Amerikahlar da 3 denizaltı | Japon harb ı batırdılar 1 tebliği 1 Cava adasına ağır bir hava baskını 68 tayyare tahrib edildi 3 gemı hasarı uğradı Garib bir ntücadele! Berlin 25 (a.a.) Üçlü pakt devletlert daimî meclisi dün Berlinde olağanüstü bir toplantı yapmıştır. Bu toplantıya Alman Hariciye Nazın Von Ribbentrop Paris 25 (a.a.) İşgal altmdaki böl reislik etmiş ve İtalyan büyük elçisi M. gelerde Fransız hükumetinin mümessili Alfieri ile Japon büyük elçisi M. Oşima olan büyük elçi de Brinon, Riom davası ve diğer üçlü pakt devletlerinin siyast (Arkası Sa, 3, sütnn 3 te) mümessilleri hazır bulunmuştur. Vişi'nin Paris mümessili Riom muhakemesini tenkid ediyor ! ÜÇLÜ PAKT DAİMÎ MECLİSİ Dün Berlinde fevkalâde bir içtima yaptı Banka boğazında da 30 dan fazla gemi tahrib olundu, Japonlar Rangon'a yaklaştılar Tokyo 25 (a.a.) Umumî karargâh, Japon ordusuna mensub tayyarelerin dün Cavaya taarruz ettiklerini ve Bandoeng, Batavya tayyare meydanîarile Cavanm diğer tayyare meydanları üzerinde ve yerde topyekun 68 tayyare tahrib ettiklerini bildirmektedir. Ayrıca Batavya limanmda her biri 3 O to0O nilâtoluk iki ticaret gemisile bir hnfif kruvazör ciddî hasara uğramıştır. J a ponlar, bu hareket esnasmda bir tayyare kaybetmişlerdir. Hususî vazife alan bir amiral öldii Tokyo 25 (a.a.) Japonya Bahriye jArkaa sahife 3ı sttton 9 de) Uzakşark harbinden radyo ile Avru paya nakledilen resimlerden: Japon knvretleri Maleıyada Ma lacca senrine firiyorlar