28 Ocak 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Ustünlüğü ve Düşküsılüğü ( AVRUPANIN İKBALİ ) İçinde Osmanlı İmparatorluğunun yüksehş ve alçalışı en büyük mevki tutan bu kitab, her Türk munevverinın dikkatle okjyacağı bir eserdir. Yeni çıkmıstır Tevzi yeri Cumhuriyet Matbaası ve Ankara caddesinde Üniversite Kitabevidir. Fiatı 100 kuruş. ASYÂNIN J 18 mCI Yl! umhuriyet 6266 Telgraf ve mektub adresı: Cumhuriyet. İstanbul Posta kurusu: tstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 Macera Ara^an ^adın Meşhur Cak London'un baştan sona heyecan dolu eser^MMP, cildlı 135 İSTANBUL İSTANBUL CAĞALOĞLU CAĞALOĞLU 2 8 11(111011(3(11111 1 9 4 2 AHMED HALUU(İTABEVİ Teşriî masuniyeti kaldırılan iki meb 'us Evrakları Müddeiumumiliğe verilerek yakında muhakemelerine başlanacaktır Yunanistana Yardım Meclisin kararı Adüye Vekâletine bildirildi .Ankara, 23 ıkıncıkânun O ngilterenin Yunanistandaki açhğın tuyler urpertecek ileri jıkım ve kırım derecelerini gozönüne alarak bazı kajidlar \e şartlarla ablukajı >alnız bu memlekete karşı hafifletmeğe karar verdiği haberini büjük memnunij etlerle kajdederek bu mes'ud ve çok insanca kararlanndan dolayı İngiltere ile Amerika>ı bu sütunlarda alkıslaroi'jtık. Aradan gunler geçtiği halde bu haberin arkası gelmedi. E\velki gun Yunanistandaki açlıktan bahseden bir Londra telgrafı bilâkis Ingilterenin Yunan açlıMaarif Vekili Hasan 'Âli Yttcel ğını yenı yeni oğrendiğini gösterir gibi bir mana ilade ettiğinden azçok hayretimizi mucib olmadı dersek yalan olur. Londra telgrafı Yunanistandan Londraya gclcbilen bir mektubun açhk hakkında verdiği malunıatı hulâsa edi>ordu. Bu rnektuba nazaran Atina ve Pirede açlıktan \e sefaletten hergun o kadar çok : nsan blüyormuş ki çok defa bu clulere tabut japacak tahta bulunamıjormuş. Bu kara sefalet içinde dahi Vunanlılar zaman zaman bir İngiliz esirinin şuradan şuıaja gcçirildiğini gorunce alâka ile bakıjorlar u alkıslıjorlarnıış. Felâket derekesine varan bir ıstıraba rağmen Yunanistanda halkın mane\i>alı gene yuksekmiş. İşte Londra telgrafmın Yunanistandan gelen rnektubdan aldığı Ankara 27 (a.a.) C. H. P. Meclis malumatın hulâsası. Grupu umumi heyetı 27 1 1942 salı guBu harbin amansız dclı«etini anlanıak Için Yunan açlığının zamane siyasi ede nü saat 15 te reis vekili Trabzon meb'ubiyatında büründüğü ölüm kadar kuru su Hasan Sakanın reisliğinde toplandı. Celsenın açılmasını muteakıb geçen ve soğuk şekli gbrmek kâfidir. Yalnız Atina ve Pirede hergün açlığa 2500 ölıı toplantıya aid zabıt hulâsası okunduktan kurbanı veren bir memlekctte mane\i sonra memur ve müstahdemlere venle>at yuksekliğinden bahsedilmesi garib cek fevkalâde zam hakkındaki kanun iâyıhasının müzakeresine geçılraiş ve bu dir. hususta söz alan hatıblerin müta'eaları Doğrusu şudur ki Yunanlılar İngilizdinlendıkten sonra kanun lâyihasının eterle beraber harbettikten sonra kendisas prenMpleri bazı değışıkliklerle kabul leri faik ku\vetler onünde harbe nihaolunmuştur. jet verir ve Ingilizler çekilirleıkcn bu Ruznamenin diğer maddelerini teşkil eomınculardan Yunanistam terkedip çı1 kamıvan bazıları memleket içinde şunun eden İstanbul meb'usu General Kâzım bunun evine sığınarak saklanmıslardı. Karabekirin yabancı matbuat bülteninde Ev sahibleri bu Ingilizleri sakladılar \c İstıklâl harbıne dair bazı tercüme yazılar hakkındaki takrirıne Basvekil Dr. ellerinden geldiği kadar beslediler. TaRefık Sa\dam tarafından cevab verilmis kat giderek \azijetin durulmaz ve dave Eskisehir meb'usu Emin Sazakm İsyanılmaz şekillere girdiğini goren bu tanbul Şehir Tiyatrosunda sahneye koingiliz askerleri zamanla oturdukları nan bir pıyese dair takririne de Maarif evlere daha fazla vük olmak jerine çıVekili tarafmdan verilen cevabla bu kıp isgal kuvvetlerine teslim olmadı termevzu üzerinde söz alan hatiblerin mücih ettiler. Bu suretle Yunanhların soialeaları dinlendıkten sonra saat 18,30 nuna kadar müttefıkleri Ingilizlere karşı da toplantıya son verilmiştir. (edakârlığın en juksek derecelerine nümunelik edecek dostça hareket etliklpri gorulmuştur. Bu hakikatler Yunan açlığına dair La Republique'de bir sua makale neşreden Yunanlı meslektaş Sanpaix'nin yazılannda tafsil edilmiştı. Şimdi hallolunacak nıcsele Yunan nıaneviyatının hangi se\*iye ve derecede buTahran 27 (a.a.) Röyter: İran parlunduğunu tajin etmekte değil. açlıktan kınlan bu milletin biran once inıdadına lamentosu, pazartesi günü, altı muhayetişmektedir. Bunu tcmin edecek biri lıf ve sekiz müstenkif reye karşı çeksen cik çarenın hayırlı haberini bu sütuıılar reyle Büyük Britanya Sovyet Rusya da kaydettikten sonra onun tahakkukunu ve İran arasındaki muahedeyi kabul ve gabırsızlıkla bekliyoruz: İngiliz abluka tasvib etmiştir. M. Çörçil çok kat'î bir nutuk söyledi « Eğer tedbirlerde noksanlar ve hatalar varsa mes'ul benim» «Uzakşarktatı daha fena haberler alacağımızı sanıyorum, fakat bana itinad edilmesitti istiyorıun» teki Amerikan donaıtması,, «Japon taarruzile mefluc bir hale gelmiştir » «Üstunlük muvakkaten onlara geçti, fakat Âvustralyaya taarruz edeceklerini ummam» D Ankara 27 (Telefonla) Tokîd mebusu Hasıb Ahmed Avtuna ve Maarif Londra 27 (Radyo, saat 20) BaşCemıyeti eskı reısı Urfa meb'usu Refet Ulgen'.n tesrıî masunıyetlerınm kaldırıl vekil Mıster Çorçıl, bu gun harb vazıdığma dair Büyuk Mıllet Meclısı kararı yetı hakkmda Avam Kamarasında sriyBaşvekâlet tarafmdan, bu kararla Fİâ lediği nutukta, üç gunluk bir müzakere jngiliz Başvekili M. Çörçil fahri hava Komodonı uniformasile kah evrakla bırlikte Adliye Vekâletine açtığını ve müzakere sonunda itimad alayı garnizonanu ziyaret ederken tevdi edilmiştir. Adliye Vekâleti, buçun reyi istiyeceğini bildırerek bu İtimadı lerde keyfiyeti, icabmın ıcrası için An niçin istediğini şöyle İzah etmiştir: « Yakm zamana kadar yalnızdık. bilhassa Avam Kamarası namına da söz kara Cumhuriyet Müddeıumumil.ğine sdylıyebileceğimi bilmeliyım. bildırecek ve şekle aid olan bu mua Hürriyet meş'alesmi yalnız biz tutıjyor«Uzakşarktan daha fena melelerin ikmalinden sonrs isnad olunan duk. Bugün dünya nüfusunun dörtte haberler alacağız» suçlarm mahiyetine göre aslıye veya üçünü temsil eden 26 milletin ortasınUzaksarktan fena haberler geliyor. pğırcezada muhakemelerine başlanacak da^z. Onun İçin yalnız halk namına değil, (çünkü halkı temsil ettiğımi bı Daha fena haberler alacağımızı da zantır. liyorum) fakat Parlamento namına ve (Arkası sahile 3, sütun 5 te) bir tayyare Şark cephesinde | harekât ' D Ü N KÜ PARTİ GRUPUNDA Almanlar iki yerdemukabil taarruza geçti Bu h a r e k e t l e r muvaffak olursa Rusların ric'at hattı kesilecek ve Moskova öniinde cephe yeniden kerulacaktır Amerikan kıt'alannın şimalî trlandaya gelmesini protesto eden, serbest İrlan&a Başveküi M. de Valera Başvekille Maarif Vekili, iki meseleye dair izahat verdiler MüTtefik ordulann kumandası Pasifik harbinde raühim roller oynıyan Felemenk hava ordusuna mensub deniz tayyareleri [ Amerikan ı Ingilizler |I İngiliztebüği 1 bir zırhh daha Singapıır için kaybettiler Batavya'ya kat'i savaş Müttefik kuvzırhlısı bekleniyor Barhamevvel, iki vetler geldi ay Japon h a r b | tebüği 1 Berlin 27 (a a ) Alman orduları Başkumandanlığının teblıgı: Şarkta Alman kıt'aları şıddetlı muharebeler netıcesinde duşmanı yeniden ınsanca ve malzemece ağır kayıbl ıra uğratmışlardır. Fena hava şartlaıına r^ğmen, hava kuvvetlerımız kara harekâtına yardım etmişlerdır. Lenmgrad'da askeri hedeflerm bombalanmasına devam edılmıştır. Sovyet tebliğı Moskova 27 (a a ) Sovyet oğle tebliğı: 26 sonkânun gecesi kuvvetlerinnz Alman kıfalarına karşı faaliyetle hareketlerine devam etmişlerdır. Amerikalı General James Chaney'e tevdi edildi Ingiltere Hava Nazırı Sinkler Irlandaya çıkan Amerikan askerlerine «Harbi buradan düşman topraklarına götöreceğiz» dedi Düşürülen Sovyet tayyareleri Berlin 27 (a.a.) D. N B. ajansı askerî kajnaktan öğrenıyor: 26 sonkânun sabahı Alman av tayyareleri 12 Sovyet tayyaresi duşurmuş lerdir. Butun Aİman tayyareleri uslerine avdet etmişlerdir. 26 sonkânunda Alman savaş tayyareleri Iskoçya şimal kıyısında askeri hedefleri bombalamışlardır. Burada da butun Alman tayyareleri uslerme salımen donmuşlerdır. İran Meclisi, Ingiltere ve Rusya ile ittifakı fasdik eHi sının müttefik ve dost zavallı Yunanhtan lehine hafifletilmesi ve bunun neticesi olarak tezelden Yunanistana en lüzumlu gida maddelerinin mümkün çabuklukla jetişebilmesi. Bu niçin biran evvel tahakkuk ctmiyor? Yunan milletinin aç(ıktan kırılmasının önlenrnesi meselâ Riyo dd Janeyro konferansuıın vereceği kararlardan daha az mı ehemmiyetU bir Iştir? Harbin vuran, kıran. yakan ve yıkan tedbirleri yanında islerin insanlık ta"?flan bu kadar mı ihmale uğra\acak? Halbuki Yunanistan lehine olarak Şimalî Afrikadaki Amerikalılar gidiyor Tanca 27 (a.a.) Tancadan bildirildiğine göre, Fransız Fasmda bulunan Amerıkalılan Bırleşik Amerıkava nakletmek iizere bir şimalî Amerika harb gemisi Kazablanka lirranına uğramıştır. Amerikan elçisinin Peteni ziyareti ~ İngittere n Yunanistana S bin ton buğday gönderiyor Vişi 27 (a.a.) Bırleşik Amerika sefiri Amiral Leahy, devlet şefi Mareşal Peten tarafından kabul edilmiştir. Başvekil muavini Amiral Darlan bu gorüşmede hazır bulunmuştur. Mulâkat pek YUNUS NADİ kısa sürmüştür. Salâhiyetli bir memba(Arkası sahife 3 sütun 4 te) dan bunun bir nezaket ziyareti olduğu sdvlenmektedir. Tokyo 27 (a.a.) Malezyadaki vaziyet hakkında dun gece Tokyoda a.ınan haberlere gore, Kluanag'm her ıkı sahılindeki kesımde yani Sıngapura 100 kı!ometre mesafede cerejan eden muhaıebelerde Ingilizler, Avustralyahlar ve Hindhler yenıldikten sonra çaıp'şmağa devam ederek Smgapura takrıben 40 kilometreiık bir mesafede bulunan Kulaı bolgesine doğru çekilmışlerdir. Japonlar bunları Tidım adım takib etmektedirler. Askeri mahfillerde hasıl olan kanaate gore, Sıngapurun bu son müdafaa kesiminde yeniden şıddetlj muharebeler cereyan edecek, fakat bu çarpışmalar Ma(Arkası sahife 3 sütun 7 de) Japonlar Johor'un Akdenizde batmıs Bir Japon tayyare merkezine hücuma Almanlar, Amerika gemisine torpil Cephelerdeki vaziyete umumî Vaşıngton 27 (a.a.) Harbıye Nahazırlanıyorlar bir bakış isabet etti sahillerinde yeniden zırlığı teblıği: Stokholm 27 (a a.) Ofr Emin bir Bir muddettenberi Londrada oturan Sov105 bin tonlnk on iki Macasar boğazında bir membadan alınan haberlere göre,de Al General James Chane\'ın, Charles Bolte Filipinlerde Balanga yet kuvvetlerı R]ev'e gırmışlerse emrinde olmak iizere birkaç aydanbîri manlar yaptıkları şiddetli bir mukabil tensık edilen kurmayı İle birlikte Bırgemi batırdıklarını şehri de alındı, 13 düşbir zırhlının da battığı taarruz neticesinde bunları şehrin Bu leşik Amerika ve Buyük Brıtanya mükaç kılometre şimalıne atmışlardır. sellâh ku\'vetleri kumandanlığını almışbildiriyorlar man gemisi batırıldı mukabil taarruzun yegâne hedefi göru tır. zannedilmekledir nüşe göre Rjev şehrini kurtarmaktan Londra 27 (a.a.) Amırallık makamının tebliğı: Akdenız füosu ikinci komutaru Vısamıral Prıtham Wippel'in bayrağmı taşıyan Barham'ın battığını Amırallık makamı teessürle bildirır. Vısamıral sağ ise de geminin suvarisi Gooke olmuştur. Barham geçen 25 sonteşrınde batmıştır. Ölenlerın yakın akrabası haberdar edümişse de geminm battığı ilân edılmemişti. Çunku o zaman duşman bu geminin battığını bılmemekte ıdi ve bu hâdise ilân edılmeden evvel bazı muhım tertibat alınması lâzmı gelıyordu. Alman radyosu Queen Ehzabetlı sınıfından torpillenmiş olan bir zırhhnın batıp batmadığmı anlamak maksadile bazı neşrıyatta bulunmakta idi. Yukarıki sebebler dolayısile bu hususta malumat verilmemış ve hakıkati ancak şımdı dğrenebılmiştor. Batavia 27 (a.a.) Müttefik birliklerınin yakında bir Felemenk Hindistanı limanına vardıkları Batavia radyosu tarafmdan haber verilmektedir. ıbaret değıldi. Görünüşe göre, bu hareketin hedefi Vıazma üzerıne kapanacak olan kıskacın sağ kolunu kesmekti. Alman kıt'aları ayni zamanda Mossalsk ve Susiniçi bolgelerinde iki mukabil taarruza geçmişlerdır. Bu ikinci mukabil taarruzun ilk hedefleri şimalde Kalinin, cenubda Kalugadır. Bu iki hareket muvaffak olursa derhal iki mühim r.etice elde edılmiş olacaktır: 1 Ostajkov ile Kolm arasında bir yarma hareketi yapan Rusların elde et(Arkası sahife 3, sütun Z de) De Valera, Amerikayı protesto etti Dublin 27 (a a.) Ofr De Vaİ3ra, Amerikan kıt'alarını» Irlandaya gelmesini protesto etmiştir. Malezyada Japon üırac hareketlerine karşı hava akınları Singapur 27 (a.a.) Bu gun neşredılen tebliğ: Tayyarelerimiz tarafından Endau'da bir düşman kafilesine yapılan taarruza rağmen, Japonlar kıt'alarmı ve birkaç (Arkası Sa. 3, sütun 3 te) İngiliz Hava Nazıruun Amerikan askerlerine söylediği nutuk Şimalî Irlandada bir limandan: 27 (a. a.) Birleşik Amerika asker kuvvetleri şimdi Britanya adalarındadır. Bir Amerikan piyade tümenine mensub binlerca asker dünkü pazartesi sabahı İrianda şimalinde bir limana çıkmışlardır. Birleşik Amerika, Berlinin Vaşingtona harb (Arkası sahife 3, sütun 6 da) Almanlar da şimdi haber . veriyorlar Berlin 27 (a.a.) Alman tebliğı: 26 sontesrin tarıhli askerî teblığde kaydedıldığı gıbi, bir Alman denızaltısı Sollum açığında bir ingiliz saffıharb kruvazörune taarruz ederek' bu gennyi torpıllerile ciddî hasara uğratmıştı. Sonradan anla=ıldığına gbre, bu gemi Barham ısmindeki İngiliz kruvazorüdur. Bu gemi, üç torpille yaralandıktan biraz sonra batmıştır. Londra 27 (a.a.) Iktısadî Harb Nazırı Dalton. bu gun Avam Kamaraaında beyanatta bulunarak 8000 ton buğdayın Yjnanistanm ablukasmı geçmesme müs?^de edildığini bıldirm'stir. Nazır, bu buğdayın Almanlar'n eline gecmiyeceğıni kımsenin temin edemıveceğıni söylemiştir. Almanlardan bu hususta garantı ıstemek bahis mevzuu deAlmanlarm batırdıkları Barham zırhlısı ğlldır. Nazır, şunları ılâve etmiştir: • Bu buğday gonderme teserbjöü (Bu zırhh lngilizlerin Queen Elizabeth sınıfını teşkil eden Malaya, Warspite, Yunanistanın İçmde bulunduğu korkunc Valiant zırhlılanrun eşidlr. 31 bin tondur. 1915 te hizmete girmiş, sonra şartlaı altında bir tehlıke teşkil etmek tamir gormuştür. 8 tane 38 lik. 12 tane 15 buçnkluk, 4 tane 10 buçukluk, 22 te dir.» tane hafif topn re iki katapültu vardır, 4 tayyare taşır.J, Amerika sahillerinde 12 gemi daha batırıldı Berlin 27 (a.a.) Resmî tebliğ: Alman denizaltılan şimalî Amerika ve Kanada sularında diışman gemilerine karşı yeniden yapüklan taarnızlar esnasın(Arkası sahife 3, sütnn 2 de). Jcniden tegldlâUan dırdan Amerikan ordnsnnun rrfyadelert ş0&bb>gı ediyoria/