19 Aralık 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r 7 renkli 8 harita ve 72 devletin bandıralarile 320 sahife en lüzumlu yazılar ve miıkemmel bir muhtıra defterile Hayat Takvimi çıktı. Hayat Takviminin taklidleri vardır. Aldanmamak içın (Hayat Takvimi) adına ve (Maarif Kutubhanesı) imzasma dıkkat edilmelidir. 18 inci yıl sayı: 6229 u m h u riyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 RAİK Yeni tashih Yüksek' di&Binbası lektrik UN Bu gün Ekmek fiatları Buğday koruma kanunu kalktıktan sonra 60 para kadar ucuzlıyacaktır Ankara 18 (Telefonla) Buğdayı koruma veığısmı tamamen kaldıran kanun lâyıhası Meclism Iktısad Mailye ve Butçe Encumenlerıne havaJe olundu. Buğday fıatlarındaki yukselmenin ekmek fiatlarına tesırini azaltmak uzere alınan bu tedbirls. hukumet altı, yedi mılyon lır=dık bır fedakâriıkta bulunmuş oluyor. Içinde bulunduğumuz malî ynın butçesmde bu \erğinm geliri 6,750.000 l ı n olarak tahnrn edılmiştı 70 kıloluk birinci nevi çuvaldan 150, ikincl ııevıden 100 kuruş buğday koruma verğisi alınmakta oMuğuna göre. bunların kaldırılmasile ekmek fıatlarının 60 para kadar ucuzlıyacağı hesablanmaktadır. Ekmek fiatlarını ucuzlatma yoluııda alınacak dığer bazı tedbirler uzerınde tetkiklere devam ediliyor. #** Bütün istihsali köylüden beklememeli, ekin sahasını genişletmelidir Bahcesi olan vatandaşlarımız olunmaiıdır Yurdria ziral seferberlik Cuma 19 Birincikânun! 94i IKBAL KİTABEVİ, lstanbulda pirinç fiatlan tespit ediliyor F;at Murakabs Komısyonu dün Valı muavıni Ahmed Kınığın rıyaseti altında toplanarak pırinç fiatiannm tespitı, oduna, komüre nark konulması üzerinde tetkıkler (Arkası sahife 3. surun 5 te) Türk • Alman Münasebetleri \rupa harbinin eskisinden daha büjük yeni bir umumî harb şekline inkılâb ettiği şu sıralarda Turkiyenin kendi hudud ve hukuku ile çevreli olarak yütütegeldiği uyanık ve faal bıtaraflık siyaselinın doğruluğu artık en büyük açıklığile anlaşılmış bulunuyor. Faal bıtaraflık siyaseti... Bunun soylenmesi dile kolajdır. Turkiyenin bojle bir siyaseti muvaffakıyetle yurütmek için hemen hemen tam seferber vazijette bulunduğu artık kimseye sır değildır. Devletin bu uğurda Ihtijannda tereddüd etmediği fe^akârlık, kendinde, yalnu atese girmemek farkile bir harbin hemen hemen butun külfetlerini toplamış bulunmaktadır. Harb yüzündcn memleketin zorluklara u^raşmaktan hâli kalmıyan hayatı için ardı arası gelmijen tedbirler üzennde uğrasıhy or. Utro Bulgar Bir kısım iaşe gazetesidiyor; maddelerini kendileri yetiştirmeğe teşvik Bulgarlar tarafından hâç bir t e h l i k e Türkiyeyi tehdid etmiyormuş Avrupa harbinin yarattığı birbirine bağlı buhranlar, hancden aldığımız ihtiyac maddelerinin temini imkânlarmı darsltırken, içeride alınması zarurî olan fevkalâde tedbirler de hem istıhlâkimizi artırdı, hem istihsal şartlarmı azalttı. Yurdun müdafaası uğrunda alınan tedbirler, bizi her zamankinden çok daha fazla mahsul kaldırmağa zorlamaktadır. Uzak ve Ortaşark da harb ateslerine bulandıktan sonra evvelce buralardan getirtilmesi mümkün bazı maddelerin ithalme tabiatile imkân kalmamıştır. Şu manzara içinde tamamen kendi kendimize yetmek mecburiyetinde kaldığımızı açıkça görürüz. Dünya savaşl hududlarımızı çevirmiştir. Sulh haündeyız, fakat harbdeki memleketlerın kullandığı gudümlv ziraat ve ekonomi usu'lerini bütün ciddiyet ve şiddetile tatbık ederek gücümüzün yettiği nisnet> fvüü mnhpıl Jksldjrro «1» hosai)}»/ sarfetmek zaruretinde bulunuyoruz. (Arkası Sa. 3, sütun 5 te) A «Ankara sergüzeştleri sevmez, Sofya îse daha az sever» İnırilterenjn Hindistan başkumandanı General Wavell Kendisine ve herkese faydalı olan bu siyasetimirin, cümlesile dostluk müna. sebetlerimiz mevcud bütun muharib memleketlerde gün geçtikçe daha iyi takdir edilmekte olacağını tahmin etmtkte hata olmasa gerektir, ve bu siyaseti sayesinde memleketimizin bir gün Insanlığı ateş ve kan deryası içinde yüzdüren umumî felâketi durdurmakta hayırlı ve şerefli bir vazife görmesi de Ihtimal haricinde olmıjan bir umud yıK dızıdır. Belki huzur ve sükuna kavuşmuş müstakbel kıt'anın dayan&cağı temeller üzerinde çıkarıldığı tahmin olunan Europaeische Bevue adlı Alman mecmuası Berlin Buyük Elçimiz Husrev Geredcden bir makale alarak ilkte«rin sayısında neşretmiştir. Büyük Elçiınizin memnuniyetle okuduğumuz bu yaasını Türk Alman münasebetlerini ciddi ve hükikî şekillerinde göstermek bakımmdan dikkate pek lâyık bulduk Evvelâ bir yenilik olarak Bıiyük Fridricb'in Turk millet ve ordusu hakkında dasıtanı bir manzumesi... Yazısma Alman Türk milletlerinin biribirlerine karsı besl 0 '! 1 *leri hü'rmet ve takdirin tâ Bü\uk Fridrich zamanından, yanı iki yuz yıldsmberi basladığını söylemekle baslıyan Bu\ük Elcimiz. askerî ve siyasî kabiüyetlerinin yanısıra bir filozof hakimliğini de şahRinda temsil eden bu büyük Prusja Kralımn kendi devlcti hududlarından çok uzaktaki Türk milletinin cengâverüğinden mulhem olarak 1761 de ibda etmis olduğu bu manzumeden birkaç parça<ını alıyor. Biz de okuyalım: Grl7WaveU Nalezyadaki durumu tehükeli buluyor "Fakat Japonlar Singapura yaklaşmış bulunmaktan çok uzaktırlar,, Sofya 18 (a a ) Stefani ajansı bildirıyor: Büyuk bir gazete olan Utro yarıresmî bır membaın Uhamile Türk Bulgar mtinasebetleri hakkında bir makale yazmıştır. Bu, gazete. ezcümle jöylfi dera^tedlr.: «Gasıb Anglo Saksonlara karşı nihal mücadeleye girişmek İçin Japonya İle diğer devletlerin ttalya ve Almanya İle btrleştikleri şu sırada İngılız . Amerıkan propagandası Türkiye ile Bulguristan arasında ihtilâflar çıkarmak; için büyük gayretler sarfetmektedır. Bir kaç ündenberi İngıliz Amerikan radyolan Bulgaristanın Almanya ile mutabık kalarak Türkıyeye karşı bir hareket hazırladığım iddia etmektedirler. Bu radvolara gore, Bulgarıstan, İngıltere ile Bırleşık Amerikanm (Arkası sahife 3. sütun 6 da) r Malezyada bellibaşlı Japon hedeflni teşkil eden Singapur askerî üssünden bir manzara: Tersanede harb gemilerinin tamir edildiği büyük sabih havuz, (Xot: Dünkü sayunızda bu resim yerine bir yanlışlık eseri olarak bir Japon muharebe kruvazörünün fotografı girmiştir, düzelüriz.) Japon harb tebliği | 1 ı Asheri vaıiyet i Japonlarııt «Afrîkada ise Almanlarla İtalyanların önünde sonunda hakkındatı gelinecektir» Beş günlük çetin bir Filipinlerde ağır hasara uğramış vaziyete hâkim Lüzoıt adasında ve Nalezyada Bingazideki bulunuyoruz Japon karakolları Malezyanın Mihver kesirnindeki Penang mütemadiyen ilerleIngiliz kuvvetleri hatlarında durum mekte ve HongKong'a ağır hava fenaîaştı akınları olmaktadır Tokyo 18 (a.a ) İmparatorluk umumî karargâhının deniz şubesi bıldıriyor: Denız havacılığının fotograf servisı Amcrıkanın Buyuk Okyanus fılosunun ve Haval'dakı havs kuvvetlerinin uğradıklan kayıbların bilânçosunu tespit etmek imkânmı bulmuştur. Bu kayıblar şunlardır: Vaşington 18 (a.a.) Muhtelif cepheBeş zırhlı batırılmıştır. California tilerdekı harekât arasında Malezyadaki (Arkası Sa, 3, sütun 3 te) Jdpon ileri hareket; halihazırda Amerikan askeri mahfıllerinde endişeleri mucib olmaktadır. Amerıkan askerî münekkıdleri Sıngapurun Büyük Okyanusta butün vazıyetin anahtan olduğunu kaydetmektedirler Bu münekkidlere gbre bu us Japonların eline geçtiği takdirde Felemenk Hındistamnın müdafaası pek muşkul clacaktır. Bazı mahfillerde IVJalezyaya seferi bir Amerikan kuvveti gonderılmesi ıhtima linden ısrarla bahsedılmektedir. HongKong'a gehnce bu İngiliz kalesinin daha uzun müddet mukavemet edeceği pek ümid edılmemektedir İngilizAmerikan ı Havayda 5 zırhlı, 2 kruvazör batırılmış, 2 tebUği 1 zırhlı, 2 kruvazör de Dogu cephesinde Almanlar nereiere çekilebilirler? Artık şark cephesinin talihi bu kış değil, 1942 yılının ilkbahar ve yazmda belli olacaktır H. Emir Yazan: Emekli General Km. O 50 '00 Erhilet 200 300 ^^m Eskı Alman cephesi. ırfTrmn Alrnanların çekildikıÇekılmesi frıuhfemel eian hat <«> Yeni Delhi 18 (a s ) Umuml karsrgâhında basın top'antısında soz söyhyen General Wavel! şu beyanatta bulunmuştur: «Japonlar henüz Malezyayı İstilâ etmiş ve Singapura vaklaşmış bulunmaktan çok uzaktırlar. Anî yaptıkları baskın hücumile, Japonlar bazı ılk muvaffaArtık ümidimi ve iştiyakımt kıyetler elde etmış.erdir. Malezyanın Şarfctn zafere ahşkm çocuklarma şimal batısındaki vaziyet şüphe yok ki Kendisini jftn ve §erej bekhyen nıiHer» endişe doğurmaktai'". Ingilizlerin Pe Boğîtı/orum.... nangda tutunamadıkları ihtimali vardır. Buranın elden çıkanlması sıkıcı oAhde vefasızlığın aşağıhk ayıbı lacaktır. Fakat Japorlarda bundan derKahire 18 (a.a.) Ortaşark İngilız Suleymanm surlarınt hal istifade edemiyectklerdir. MalezyaŞimdiye kadar asla kırletmemiştir. daki vaziyeti selâha çevirmek için fa umumi karargâhının perşembe gunku Orada, Çanakkale boğazı kıyılarındı (Arkası sahife 3, sutnn 4 te) tebliği: Yeminme sadik, cenk meydanına Bingazi şarkmdaki Mihver ku\T,retyürüyen leri şimdı tam ric'at halindedır. Beş Muazzam ordu kudreüni g'örün. gün suren şiddetli çarpışmalar esnasında Alman ve İtalyanlarm ellerinde Akın edin cesur Yeniçeriler, mevcud kalan bütün kuvvetleri ileri haEy çabuk muzaffer olan sizler, reketimizi gecıktırmek teşebbusıle muharebe saflarına sevkedilmiş olmasına Vurup yenin dü$mam, rağmen düşman cephesi yanlmıştır. Cenk meydanmda yemden defne dah toplaym. Dun, kıt'alarımız, duşmanı gayrimüsaid Adana 18 (Telefonla) Bır aydanİnsana tarihin derinliklerinden istik berı mezumyetlerını Mersinde geçır hava şartlanna rağmen takrıben 50 kibale hitab ettiği hissini veren bu man mekte olan Başı eküimız Dr. Refık lometrelik bir mesafe dahıhnde amanzumenin vücude getirildiği zamaııdan Saydam, refakatlerindeki zevatla, ya sızca takıb etmişleîdır. Akşam ustü piyade kulli kuvvetimiz, Tmimi Maberi Türk ve Alman rnilletleri arasın nn (bugun) saat 11 de hususî trenle kili yoluna ulaşmış bulunuyorlardı. daki münasebetler hafifçe bile bulanık Ankaraya hareket edecektir. (Arkası sahife 3, sütun 1 de) laşmamıştır ve en yüksek derecesini geçen Umumi Harbdeki silâh arkada«slığında bulmuştur Turk ve Alman ordularının butün cephelerde ve o mejanda Çanakkale Boğazı kıyılarında da beraber savaşhkları o buyük cidalde. Hüsrev Gerede bu silâh arkadaihğındanberi her iki milletin biribirlerine karsı kuvvetli bir sempati hissi muhafaca etmiş ve bütün kuvvetleri harb sonu seııelerinde dahili inkisaflanna hasredilmiş olmakla beraber gene mutekabil va7İyetIerini en hararetli bir ilgi ile takib eylemiş bulundııklarını soyldyor. Filhakika Büyuk Elçimizin yazısmda dahi canlandırılmıs olduğu gibi Fu'nıer 4 mayısta Reichstag'daki nutkıında Tıiık!^e ile Almanyajı birihirlerine haelısan münasebetlere dair dostça sözler söylcmiştir. O, eski silâh arkadashğmı \o Alman İtalyan cep HongKong mukavemet ediyor hesini yaran Ingilizler elli kilometrelik bir saha üzerinde takib hareketine geçtiler muharebeden sonra Pertekizin Timor adası isgal edildi, ric'ate başladı KALININ Volokdlafmsk Kşev Mozayâka VİTEBSK / O y Nogmsk 3 o Surfoada S Başvekilimiz bıs gün Mersinden Ankaraya hareket ediyor Rusların ileri harekâtı devam ediyor Moskovaya göre Almanlar Valday yaylasına doğru püskürtüldüler M0SK0VA o " ^ Nıyesçtın oRomn, Mıropolye J ~^ |Vöjtsçansk. >„ Kedah'dan çekilin Ingiliz kıt'alan Singapur 18 (a.a.) Uzaksark İngiiiz umumî karargâhı teblığ ediyor: Geceleyin Kedah'm cenubunda ve (Arkası sahife 3, sütun 2 del Pr.lSki . .Uebedm o )^'w^" ByelayaZerkova, * P0LTA Cerkassı ™ DINYEPROPETROVSICI )°valuik Berlin de, Alman hava kuvvetlerinin ağır darbe ler indirdiklerini büdiriyor Berlin 18 (a a ) Alman orduları Baskumandanlığının tebliği: Şark cephesinın merkez kesimindekl hava taarruzları neticesinde, duşman dun de askerce çok telefat ve zırhh malzeme ile teker'.tklı malzeme bakıır.ından ağır zayiat vermiştir. Kandala körfezi boyunda, savaş tayjarelerimiz Murmansk demiryolunu vre bir hava üssünü bombalamışlardır. AHARKOF k ' cstarobyelsk . s . .. 5>Tl GRAD Booutscap KrarflatSfek ArtemovSk0 \ Gorlovka ^ STAÜNO TAGANRO o M A K V E y E V K A MARIOPOL m ~' f^oSTOV Stefani muhabirinin verdiği haberler YUNUS NADt \ (Arkası sahife 3, sutun 1 te) Ubradaki ilk harekâtU esir oUn İUly»n askerleri Roma 18 (a a ) Stefani ajansmın hususî bir muhabirl bıldiriyor: So^etlerin, Donetz havzastnın bır kesiminde yaptıkları şiddetli hücumlar, İtalyan kuvvetleri tarafından tekrar (Arkası Sa, 3, sütun 3 te) Şark cephesinde Almanların çekildiği ve muhtemel olarak çekileceği kış müdaiaa, Tmtiarmı gosterir b a r i t a (Yazuu ikinci sahifemizdedirj