8 Kasım 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET Napolyonun Paris Valisi Pasquier, canını kurtaran perukanın sahibinin elinden Memurlar dün gizli yakasım zor kurtarmıştı bir kumaş deposunu mışti. Eczacıya donNapolyon Bonapart meydana çıkardılar du: Rusyada meşgulken, Toplayan: 23 ılkteşnn 1812 de, [ * " Seiıir Meraklı sahifeler haberleri İlimsiz endüstri Bir perukanın macerası üü yürüyemez » Garb tarihindetı 8 Ikîncfteşrin İ 9 4 Î { TBknlk öğretim mBselesi ] İHEM NALINA MIHINAİ Gene zayiat bahsi talin Yoldaş, son nntkunda, Ru ve Alman ordulannın dort buçuk aylık zayiatuuu bir büânçosunu yaptı. Bu büânço>a gore, Sovyet layiaü: 350,000 olu, 378,000 kayıb (yani esir) ve 1,020,000 yarahdır. Alman layıati: Olu, yarak ve esır olarak 4,300,000 kişidir. Yukanki Sovyet zayiatının yekunnnu yaparsak 1,648,000 kişi eder. Boylece gene içinden çıkılmaz bir aykınlık karşısında. kalıyonız. Almanlar, Ruslardan 3,500,000 esir aldıklannı ve 200 den fazla tumeni imha ettiüerini iddia ederken şlmdi Stalin Yoldaş, Kınlordnnun, yalnu 378,000 esir verdigini soylnyor. Gerçi Almanlann da, Ruslann da propaganda maksadile kendi layiatlannı aa, duşmanuı kayıblannı çok eostermek istemelerini pek tabii buluyoruz amma gayritabü olan rakamlar arasındaki çıdc buyuk aykınbk ve nispetsizliktir. Stalin Yoldaçın rakamlannı kabul edince, şunlan da kabul etmek lâzım gelir: 1 Alman ordusu, utradıgı çok * cbn zayiata ragmen, yümadan, yıp>ranmadan harbederek, SovyeUer Birliği arazislnden 1,530,000 kilometre araıi zaptetmiştir. 2 Alman ordusu, Kızılorduya nispetle uç mlsli faria zayiat verdigi halde bu muvaffakijetleri elde ettigine gore, demek ki Alman askerleri, Rus askerlerinden en az uç mislı daha kab.ramanca harbetmektedirler. 3 Kazıyeyi aksine çevirmek suretile Alman ordusunun hasmına nispetle bu kadar bu>uk zaviata ugramasına rağmen muzaffer olması, Kızılordunun hiç de iyi harbetmedi&ine delıl gostermek de mumkundur. Fakat, Ruslann çok iyi dovuştuklerinde Stalin Yoldaş da, Her Hitler de müttefiktirler. 4 En cengâver ordu, zayiata en çok tahammul eden ordudur. Eğer, yukandaki rakamlar, hakikî zayiat nispetlerini BÖsteriyorsa, Alman ordusu, yenilemiyecek kadar cengâverdır, demek olur. Fakat, biz o fikirdeyiz ki, son defa verflen rakamlarda, bugunün butun resml rakamlan fibi, hakikati goylemekten ziyade propaganda yapmak gayesini takib etmektedir. Bununla beraber propaganda yaparken ölçuyd kacırmak tehlikelidlr. Bir defa daha yazdıfım jibl, Almanlann Ruslardan iıç misli fazla zayiat verdikleri iddia edildigi zaman, O halde harb neden Berlin kapılanna değü de, Moskova kapılanna dayanmıştır? Soaline makul ve mantıki cevab Termek çok güç olur. Muhtekirlerle mücadele için sarfedilen gayretler Fıat Murakabe burosu memurlar dun Çakmakçılarda bır cürmu meşhud yapparatorun olduğu I fet edecek bır şey mışlardır. Çakmakçılarda 95 numarada haberını ortaya çıler bulun, şuradan Mehmed Cerid ve oğullanna aıd olan karmak suretıle bir suıkasd hazırlamış, sağ salım çıkayım' dıye yalvardı. depoya memurlar gıtmış ve Mehmed çocukca olmasına rağmen bu yalana Eczacı Sıllan, dukkâna bır goz gez Cerıdle bır haylı konuştuktan sonra o* inanmak gafletınde bulunan bir yığın ın dırdı; sonra, karısımn başındakı peru na ıtımad telkın etmışlerdır. Mehmed saru peşısıra ölume suruklemiştı. kayı yakalayıp vallnın başına geçırdı; Cend, memurlan tavan arasına çıkarRıvayet ederler kı, suıkasd meydana yuzunu safranla boyadı; kendı pelerınıı mış ve burada 1000 lıralık mal mubayaası ıçin mutabık kalınmıştır. Aşagı çıkıp da, Malet, mahkemeye tevdi edıl kaputunu onun sırtına geçırdı ve: diğı zaman, kendısıne: Içte, dedi, tanınmaz bır hale geldı ınen memurlar 1000 lırayı vermış ve eskının yemden iyi ve guzel o'up olmukabılınde kendüerıne 345 lıralık yani madığl, bır muhafazakâr niz. adamın bır Suç ortaklarınız kımlerdir? Pasquier, hakıkaten tanınmaz bir kı mallann asli kıymeti kadar fatura ie hberalden mes ud olup olmadığı gıbı bır Sualıni soran hâkıme: nlmıştır. takım karışık muka>eselen bır tarafa Suç ortaklarım mı' Butun Fransa lıktaydı. Eczaneden çıktı. Bu acaib kıNumarası alınan 1000 lıra kasaya ko bırskarak n utlak bır noktaya 'şaret eyafet altmda gızlı adamın biraz evvel Muvaffak olsaydım, hattâ sız! „ nulduktan sonra curmu meşhud ya debılıriz, kı o da her değışıkhğın tabıî Cevabını vermışür. Bunun, Malet kur kovaladıkları vali olduğunu zerre ka dar tahmin edemiyen askerlerın arasın pılmış ve dukkân sahıbi ıle ogullarının darbe veya tahrıkler netıcesıle meydana şuna dızıldıkten sonra uydurulmuş bir gelmesıdır Neüce.erı kabul etmek rrecdan geçü, vılâyet konağına geldı. Vilâ ifadesi alınmıştır. masal olduğu soylerur. Yalnız 300 top gızlı patiska ve top burıyeündeyız çunkd akreb \e velkovan yet, purtelâş kosup gelen zabıta âmirleParis garnızonunu ayaklandırmağa rıle ve memurlarile dolmuştu. Pasquier larla diger kumaşlar çıkanlmıştır. Bu geri gıtmez. Dunvanın buyuk çelık fabteşebbüs ettıği zaman, esasen mahpus başmdaki kumral penıkası, artındaki tlcarethane sahibleri bugün Adiiyeye rıkalarını 5ikıp yerlerıne örs ve çe bulunan bu mutekaıd ve menkub geneverıleceklerdır. kıçle çalışan demırcı dukkânlarını, bır katmer katmer pelerınli kaputu, safran ral, cebinde on ıkı franktan ıbaret bır Yakalanan diğer muhtekirler transatlantık yerine bınlerce kayık veya boyalı yuzıle, bu kalabalık maıyyet mepara ile hapısten kaçmıs, Napolyon'un Sultanhamammda 110 numarada ku ma\Tiayı ıkame edemeyız. Ortada basıt murlanrun teçkil ettıği saf erasından olutnunü ilân eden uydurma bir teblığı geçerken, azamî ciddıyet muhafaza et masçı Basatısin de tavan arasında sak bır hakıkat var; mcdern esnafuk, daha askerlere cehren okumuş ve yem hukuladıgı kumaşlar jakalanmıstır. AîT^ca doğrusu fabrıkacılık buyuk gurultulemeğe çahşıyor, fakat gulünc kıyafetimetın kurulduğunu haber vererek, bu Galatada Tunel caddesınde Tohum rıne ve çırklnlıklerme rağmen rrulyonnin etrafta uyandırdığı kahkaha ıhtıyahükumetin başına kendısı geçmek hulPazarı sulfat damınyum ıhtıkârından larca ınsanı besl'yor Aksı takdırde buncını, bu ciddl halile büsbutün arttırı Be>oğlu Balıkpazannda kasab Saffet yasma kapümıştı. Başlı başına gulunc yordu. O gün, vilâyet konağırun odalan Şenol karaman etınin küosunu 75 ku lar açlıktan olurlerdı olan bu hâdısenın tam manasıle muthıke Fakat bu b?sıt hakıkat o kadar kove kondorları, binanm yapıldığı t a r h ruşa satmaktan, Tüneldekı gotnlekçı hali alan safhası, yuksek devlet memurSalih Murad UZDİLEK tenberi belki ılk defa olarak, cıdden ıçten Motola kıravat ihtıkânndan yakalan lay meydani gelmedi Toriçelli, Pasoal, larının, bu rıvayetlere derhal ınanarak Papin ve Hooke gıbi âhmlerın gaz ve gelen bır kahkaha tufanıle çınladı mışlardır. tahkıka, tetkıke luzum gormeden, bır buharların tazyıkı uzerınde yapmış olE\velce dukkânı bir hafta kapatılıp nebze şuphelenmeden; ıtirazı delü ara Esasen gulecek hah olmıyan Pasquier, d u k l m tecTubelerden istıfade eden mayı akla getırmeden, hattâ Impara bu neş'eh kalabalık ortasmda, clddıye yenı açılan Mahmudpaşada Mikael Kı Savery ve Nervcomen buhar makinezıl Keşışoğlu elbıse telâsının metresitorun olumune aıd teferruatı bıle oğren Unı muhafaza eden yegân* insandı. Bu dni icad ettıler Bıraz sonra Watt ad'ı mek zahmetine katlanmadan, kendi a maskara kılıktan bu ayak evvel sıy ni 230 kuruşa satarken yakalanmıştır buyuk bir adamm buhar makınesınde Aska karşı san'atın ve genç kıza karşı kaduıuı mücadelesini tasvir edenyaklarıle hapısaneye girişleridir. rılmak ıçın, ayaklan kaputuna dolaşa yapmış olduğu ıslah ve tadiller modern endustrınin ve makine muhendıslığinm Şehir Meclisinde dünkü Polis müdurti, umum kâtıbı Vali, sa dolaşa hususî daıresıne koştu, perukayı temel taşmı attı bahleyin uykudan uyanır uyanmaz, başından çıkarıp ateşe fırlattı, yuzunu müzakereler karşılarında, Malet'in adamlarını bul gozunu yıkadı, bıraz sonra da, vılâjet Kıtabcı çıraklığıle işe başlayan, bir İstanbul Umumî Mecllsı dun birinci muşlar, akıl erdırılmesi güç. derin bir erkânı ve memurları karşısma, mevkudemırcı oğlu fakat dâhılerden birı olan reıs vekıli Faruk Derelınm rıyasetınde Müstesna fılmini alkulamak üzere tevekkul ıçınde, tevkıfaneyi boylamış nin lcab ettırdiğı vakar ıçınde çıkabıldı Faraday'ın 1S31 de keşfetmış olduğu bir toplandı. Bujuk Mıllet Meclısı, BaşveFakat, is bununla bıtmiyor; hattâ, asıl lardı basit kanun elektrık muhendıSİığının, kâlet, Dahıhje Vekâletı ve Cumhurıyet Malet isyanı, Paris halkını kâh kah rcuthlke, daha doğrusu facıa bundan Halk Paıtlsı Genel Sekreterlığıne çekı dunyanm en buyuk endustrnerınden bı1 kaha'arla gulduren, kâh tuyler urperti sonra baçlıyordu. Bu heyecanlı sahnele len tazım telgraflarına gelen cevablar rmın temehni kurdu. Bu ıkı kesıf o cı sahneler karşısında bırakan, yarı ko rm cereyanından yırmi dort saat sonra, okunarak alkışlar arasında dınlenıldı masaydı, bugun dunya da on sekızinci medı, yarı trajedı bu: macera oldu. Bu Madam Sıllan vdâyet konağına çıkagel Ruznamede mevcud bazı evrak da aıd asırdakı gıbı olacakü. Elektrık tenvıratı, kaıışık maceranın, facıa tarafı, haddl za mış, bır gun evvel valiye âriyet verdığı oldukları encumenlere havale edıldı. Bu buz dolabları, otomobiller, tayyareler, Vâsi salonlannı hınca hmç doldurmakta ve seyircileri gaşyetmektedu, tında çok acıklı ohnakla beraber, harıs perukayı gerı ıstemıştı. Pasquıer"nın arada kalorıferle teahın edılen yerlere telefonlar. radyolar... hasılı hiç bir şey Bu filmde: Berlin FLARMON1K Orkestrası tarafmdan çalınan olmıyacakü. Bu ikı keşıf üzerırde bugün huzuruna çıkmak o kadar kolay olmadığ: fakat duşuncesız bır adamın peşme taaıd olmak uzere zabıtaı beledıje tehBEETHOVEVin 5 inci senfonisini dinliyeceksiniz. kıhp yok yere olume suruklenen bır çok ıçın, Madam Sıllan, o gunden sonra, on raatnameslne bır maddenm ılâvesı tek milyarlarca lirahk sermaye konmamış İlâveten • Mıllî Rus şarkı ve dansları Telefon 49369 olacak ve milyonlarca insan is bu'amıbıçarenin, zahîr olmak istedıkleri teşeD gun sıra ıle vılâyetın kapısını aşındırdı lıfı de vardı Bu madde şudur «Iskân bus kadar sonuk ve zavallı olumunden peruka hıkâyesinı, her muracaatınde edılmek uzere kıraya verılen ve meıke vacaktı. Bu kesiflerin ehemmıyetı bır ıbaret, renksu bır tablo glbıdır. Buna karsısına çıkan bir başka memura, bal zı teshın usulıle ısıtılan bınaların muhi bakışta takdır edılemez; bunlarm ınccmukabıl, oyle gulunc tarafları da vardır lsndıra ballandıra anlattı, mahnm iade tmde asagrî hararetın gunluk vasatısı liğıni her kafa anlayamaz. Modern endüstri mahsulleri üzerinde ki, belki facıa ortasında cereyan ettıKİerı sinı istedı. Madam Sıllan'm perukasının zaıd on dereceden aşağı duştuğu zaman içın daha keskın hatlarla goze çarpan, hikâyesı, bu suretle vilâjet konağının ısıtılmaları mecburıdır» Bu madde de derin araştırmalar yaparsanız bun'arın mürettep bır muthike sahnesı kadar sınırlarını aşmış, Paris sokaklarına ya muhtelıt encumene gonderıldıkten son :1nun terakkısı ve bılhassa laboratuarla cazıbdır. Pascjuıer'mn serguzeştı, bunla yılmış, evlerın, konakların kapılarından ra salı gunu içtıma edılmek uzere top olan yakın münasebetıni derhal gorurıçeri süzuliıp salonlarda anlatılmağa rın en eğlencelılennden bırıdır. larıtıya nıhayet verıldı. Haydi sizinle büyük bir tersaneyi gebaşlamıştı. Yukarıda soyledığımız gıbı, uykudan Amerikada 6 ay gosterimiş olan Madam Sıllan, hayatını, hattâ belki de Kadına söz atmış, sonra da zelim Buyuk bır gemınin teknesıni teşuyanır uyanmaz tevkif edılen valı Paskıl eden çelık parçalar ocaklarda do\Tİdayak yemiş quıer, Napolyon'un ölüm haberındeki roevkıini kurtardığı valinin huzuruna lur, çekıçle dovulur, levha hal»ne getıkabul edilmedıkçe sinırleniyor, perukayı sahtekârlık çabucak meydana çıktığı iOrhan adında bır şahıs tstıklâl cad rılır. Gemmın her parcası hususî çe gen almak içın ısrarı arttınyordu Nıçın, çok geçmeden serbest bırakılmış, desınden geçerken Fahrıye adında ta hktan yapılır Metallüm laboratuaılan hayet, butun teşebbuslennın boşa çıkyerıne bır başkası gelıp yerleşmeden evnımadığı bır kadına soz atmıştır. Bı her nevı çehğin mahıyet ve evsafı uzetığını gorunce, PasP.uıer'ye bır tehdid raz gerıden gelmekte olan Fahnjemn rinde uğraşırlar; bu kadar zahırî muvel makamını işgal etmek endışesıle yumektubu yazdı, kumral perukası iade ekocası, Orhanı yakalamış ve aralarında vaffakiyetlere rağmen bu vad\de nıce reği çarpa çarpa, vılâyet konağına koş2 saatlik nes'e ve kahkaha fUmini yaratülar. dılmediğı takdirde, adiiyeye muracaat e şıddetlı bır kavga başlamıştır. muştu. taharrıler yüruyüp gıdıvor. Bu +eknenın deceğıni soyledi. Kavga esnasmda bır hajlı dayak yi ıçınde turbm veya makus hareketh buKapıda, kendısini Iki aaat evvel tevVali ne yapecağmı şaşırmıştı. O patır yen Orhan zabıtaja muracaat etmıştır har makinelerı veya Dısel mo+oru gıbı kıf eden askerlerın dıpçiklerüe karşı dılı gun, telâs ve heyecandan, peruka\T Hâdıse etrafında tahkıkat yapılmak dahilî ıhtirakiı makineler var Bu m?kılaştı. Vılâyet konağına gırmek ıçın yapateşe atmamış olsaydı, bu sırnaşık kadı tadır neleri yapmak ıçin neler bilmek ve oğtığı ısrarlı teşebbüs, dıpçiğin sunguye tanm elinden yakasım kurtarmak ışden rentıek lâzım. Makınenm her parçası havvulunden baska fayda vermedi Ve bıle değıldi Fakat peruka yoktu; iadeLâlelideki aile faciasının fızık ve kımva ilmınin prensip'erine sıbu sefer, bıçare valı onde, tufekh asker sine imkân kalmamıştı. tahkikatı kıca bağlı, bırçok kımselere basıt bır ler arkada, Parıs sokaklarmda bir kovaPasquier, o zaman vılâyet umum kâLâlelıde, Medıha adh bır kadınla a maden parcası gıbi gorunen o pervane lamaca başladı. Pasquıer'nin gulunc mamuteah ud ızerınde bmurlermı sarfeden'er var. cerası, bu heyecanlı ve tehlikelı takib es tıbi olan vodvil muelhfi Piıs'İ bu muş lakasından dolayı kocası Bu>uk zafer filmini s ü de gorunüz.. MİLLÎ ŞEF İSMET kul isin hallıne memur etti. Lâkın, Ma Rıdvanı tabanca kurşunu ile yaralıyan Pervanenin gemıyi azamî verımle go nagında, olümden kurtulmak için, yoluINONU'nün vecizesile bash> an dam Sıllan'ı ikna ve teskin etmeğe im ve bu arada kendısı de kazaen yarala lürmesi en muhım fızık me^elcleı mden na çıkan bir eczaneye sığınmasile başkân yoktu. Piis, kaybolan perukanın nan Leylâ hakkında Adlıyece tahkıkat biridır. Gerrnnın telsızı fızık laboratular. yerine bir başkasının verilmesi teklif'n açılmıştır. Kendısınm Muddeıunmmı arından fışkıran bır keşiftır Bugun dePasiuier, Sıllan ismini taşıyan bu eclıkçe hastanede ıfadesı alınacaktır nızın derınlığı gemıcen gondenlen kısa zacının dukkânına iltica edınce, korku den baslayıp, perukanın bedelini on m'slile ödemeğe kadar ileri gittıği halde, Cerrahpaaş hastanesmde yatan karı ses dalgalanle blçuluyor Eskıden bu ış dan bayılmış, ağzına akıtılan ilâçlar. kccamn sıhhi vazıvetlerınde şımdıki sığ sularda Kelvın iskandıl cıhazıle yaburnuna uzetılan ruhlar sayesinde yarım inadcı kaduu bir türlü yola getiremi halde olum tehlıkesı gorulnemektedır pılırdı. Şımdı su ister sığ, ısterse derın yordu. Çünkü Madam Sillan, müracaatsaat sonra bın muşkulâtla kendıne gelcisun, gemı isterse dursun, ısterse son lerınde, vılâyet umum kâtjbıle görüşme Toprak Mahsulleri Ofisinde mışti. Bugünkü siyasetimizin zaferi 25 senelık dunya siyaseH Genc ihtiyar her «iür'atle gıtsm, deruılık blçüluyor Bu Turkun gormesi lâzım gelen film Bugun matineler saat 13 te başlar. Fakat, bu sefer de aczanede mahpus ğe başladığı tarihtenberi fıkrinı ve makses iskandıl cihazının bağlı olduğu akushakaretle neticelenen tu. Dışarıda, Malet ısyanmın serpınti saduu değlştirmişti. Geri alamıyacağmı tık prensiplerınden harb işlerınds çok bir hâdise leri hâlâ devam ediyor, yer yer ayakla anladığı peruka sadece bir bahaneden istıfade edlır Bu gemideki soğuk hava nan askerlerin, ışın iç yuzünü henüz ibaret kalmıştı. Mevki ve rütbe sahıbi Toprak Mahsulleri Ofısmde evvelkı tertibatı Caıl ete* ve Pıktet adlı ıkı Frananlayamıyan kısmı, kendısıne verılen sa bir yuksek memurla sık sık gorüştuğu gün mudur muavınl Adnanla muteah sız, Onnes adlı bır FelemenkU ve Dekat ve tehhkeli vazifeyı yerüıe getirmeğe nü, hattâ bir iş raüzakere ettığıni etrafa hıd Hâmıd arasında geçen bır muna war adlı bır İskoç âlimının laboratuar göstermek, onun gururunu o kadar fazla kaşa, kavga halınl almış ve bu sebeble mesaisme borçludur. çalısıyordu. Hasılı gemınin her tarafı bir laboraFas4uier, eczanede bır saat kapalı oksayan bır zevkti ki, buna, değil kum mütekabü hakaret davaları açılmıştır kaldı. Tekrar sungulerle, dıpçıklerle ral perukasını, hakiki kınl saçlarıru bile Tahkikata gore. hâdise, muteahhıdm tuarla alâkadardır Bu gunun esnaflığı, Ofıse teslım ettıği un çuvallanna aıd endustrisi İİTÎ bılğının yardımına muhkarşılaşmaktan korktuğu ıçın dışarıya fedaya ranydı. bedelm odenme zamanı ve şekli etra çıkamıyor, fakat eczanenm kapısuu rau Madam Sıllan, günde bir kaç defa vi[•] İlk yazılar 28, 31 birinciteşrin ve 3 EMSALSİZ BİR MUVAFFAKİYETLE DEVAM EDİTOR. fmda konuşulurken olmuştur. Dosya, hasara eden askerlerın dakıkadan dakı âjete gıdip gelıyor; vodvılcı Pııs, bu pek Bugun saat 1 de tenzilâtlı matine. Muddeiumumılikçe İstanbul altıncı as ıkmciteşrm tarıhU sayılannuzda çıkmışkaya artan tehdidi altmda, dükkânda orijinal hâdiserun inkişaflanndan enfes ı\e ceza mahkemesme tudahd fazla kalmanm da ayrıca tehlıkeh nıevzular topluj'or; Vab Pasquler, başıolacağını hıssedıyordu. na o uğursuz perukayı gıydiği gune lâ(** uzın masasının basında eidıven^eIçınde çırpmdığı bu muskul vaziyetten netler ederek mutemadıyen ecel terleıı ^ * ı ı n ı , şapkasını çıkarırken daktllo kurtulmak ıçin, ıstımdad dolu nazarlarla dokuyordu. 'akıze bıtışık odaya açılan kapı>ı ışaret etrafına bakmdığı sırada, eczacının ka Nıhayet bu komedi, faciaya donmek rısı Madam Sıllan'ın başındaki peruka üzere iken, bırdenbıre bittl Madam Sıl ecerek: Makine adam seni ıstedi, dedi. gozune ılıştı Madam Sillan, suse duşkun an ın, evden ve eczaneden ziyade v^â«Makine adam» mudurlerıydl ve bu bır kadındı Yaradıhsta kızıi olan sacla .elte oturduğuna canı sıkılan eczacı kamı ona Guzın takmıştı «Demırış» marınjn goze hoş gorunmıyen bu renğını rısıle Valı Pasquıer, belki de Pııs arasınÇekmesını çekıp, çantasını eldıven'e dedı. Onıarı kıramadım. <Ne de olsa bınni sevmeğe mânı değıl. Sen bıle her kumral ve kıvırcık bır peruka altmda da aşıkane munasebetler bulunduğundan dırı umumısı Fuad Ahmede bn, ısmın rını hıddetle içıne atarak: Einırın, davet etmek lâzım, dıyorlar.> an onlardan hiddet ve nefretle bahsetverılmeslne sebeb, gerıc adamm > aşından gizlivordu Bu manzara, korkudan alı a şuphelenerek talâk davasına kalk'ştı Bıraz beklesin, dedi, Nefes almaya Şımdi mektubları gotürurken vereceğim caene rağmen zaman zaman dyle gozyağı buz kesılen valiye, dukkândan teb Valyi, Madam Sillan'm elinden ve pe unıulınıyan cıddıyetı, tıtızlığı ve haya mkân yok Şımdı içerı gıreceğim. BaDaktüo Pakıze ıçmı çekerek: lerle dahyor, öyle garıb bir gulıimseme Unda ış hancınde hiç bır zevkı yokmuş di" kıvafetie çıkmak ftkrini ilham et rıka belâsmdan kurtaran bu oldu şını kaldırmaya bıle luzum gormeden Ah, Azmı askerhğını bıtırse, diye, ıle bakıyorsun ki bjrinı sevdiğuıi sanıhlssını veren, gecelı gunduzlu çahşnası ıdı Şırkettekı memuııar onun sıkı dı soyle diyecek: «Akşamki postayı getıriı nnrıldandı, derhal evleneceğiz. Şu her yoium. sıplınl alünda oldukça bızar ve şıkâyetçı nusıniz Nevin Hanım? Oh pardon Gu sabah siyah bir canavar gibı sinırlerimi Bır zil sesi duyuldu. Pakize sustu. Güıdı'er. Bılhassa Guzlıı yalnız şıkâyet de zın Hanım » Aylardır şu adama ne Ne yiyen makıneden kurtulacağım, Ne saa zın masasının üzerinde duran evrakı ğıl, ondan nefret ettığıni açığa vur vın, ne Sevım, ne de Handan Hanıro dot! toplayarak «benı çağırıyor» dedi ve kaGuzin müstehzî: n.aktan çekınmıyor ve genc adamın ar olmadığımı anlatamadım. pıya doğru yurüdu. Pakıze gülumsiyerek: Öyle mi sanıyorsun? dedi. Ben kasından en zalım alaylarla onu gulunc Genc adam masasının başında otur Nefis bir filmde ve sahane bir rolde Malum dalgınhğı, dedi. Bana da lendi hesabıma bunun bir saadet oldubır hale sokmaktan adeta zevk adyordu muş, onundeki kâğıdlarla meşguldü. HeJe Fuad Ahmedın emrı alünda çah bczan «evet beyım, oyle yazılsın beyım.» puna emın değılim. Butun erkeklerden Guzın bir an kapının onunde durup, şanların ıslmlerını bırbırme karışürmak dıye, hıtab etmıyor m u ' Bununla bera nefret ediyorum. İsde olsun, izdıvaçu nıerakla onun ellerini seyre koyuldu. hususunda oyle garıb bır dalgınhğı ber geç gelen memurların ısimlerini hiç olsun hayatın her hangi bir sanasında eJler oldukça büyük, fakat uzun ve muvardı kı Guzının en sinirine dokuran, bırbırıne karıştırdığına şahid oldun mu? bızı tezlılden başka bir şey yaptıkları tenasibdi. Kâğıdların üzerinde telâşla genc kızı zaman zaman, ıçıne gonmeye Ne ise, düğünden ne haber? Davetiyelerı yok. Her an daha kuvvetli, daha muk dolaşan, bazı kelimelerı sert bir hareketmahkum olduğu hıddet kasırgaları ı g?tirdın mi? tedir olduklarım gostermekten zevk a lc çızen, bazı kâğıdlan asabî, hâkım bır cınde bırakan da bu dalğınlıktı. Genc kız başıle evet, diyerek çanta hycrlar. kavrayışla kaldıran ve hep hareket ıçınPakize: •ıdan çıkardığı uzunca beyaz bır zarfı Guzın ufak tefek, solgun yuzlu oldukde bulunan bu eller Guzının sınırınc c ça güzel bır kızdı Çabuk parlavan bir go terdı: İnsan onlardan nefret ettiğini sa dokunuyordu. Onlan ne zaman gorse Annemle, Nermin çok ısrar etti'er, nıyor, dedi. Fakat bu, bü gün ıçlerınden çok kuvvetli olmak ve bu ellere bir femizacı. asabi acele hareketlerî vardı. i General Malet, Im | 11311101 VdrOğlU w j Allah nzası ıçın bana > tehdui kl > * a Hargreaves adh bır Ingihzın iplık çıkrığını el ıle çaııstıracagı \ erde bır çok çıkrıkları mı' harıki tertıbetla bır anda çalıstırm&k ve bu suretle çoluk ocuğuna fazla para temın etmek havesıne dusmesı ve muvaffak olması umumî ve tabıî bir darbt, bir tahrık netıcesıdır. Buna mukabıl maışetlerı Hargreaves aılesine nazaran bozulmuş olan komsular, kıskanclık yüzunden zavallı ustadm evını, barkım yıkmıslardı Fakat sonra ne oldu, Onlar da Hargreaves'ın yolunu tuttular ve onlar da bol paıa kazandılar Her san'atta boyle ınkılâblar gorulur •* Y a z a n : Prof. Salih Murad bir yuksek mekteb profesorü değıl, b kı Ingüterede çıni endustrisi merkezı olan Staffordshıre de bır muşavır kım yagerdır. Zamanunızda kabul edilen mühim hatacdır. Indüstrırun buyümesi ılme bağ kıkatlerden biri ilmin genış bir cephede lıdır Dığer taraftan bu>*uyen yalnız ilerlemesi ve muhtelıf şubelerin hir endüstri değıi, ihm de ona muvazi ola likte hareket etmesıdır. Gerçi bu subeler rak buyuyor. Her fabnka bir bakımdan bırbırine adım uydurmıyorlarsa da hepsi bır Uim muessesesidır de. İbıun terakkı umumî bir cepheyi tutuyorlar. İhnın fini durdururuz, endüstri de durur. İşte terakkisinı tehlikeli gören ve hattâ üim A 7İz devrinde başlayan enduatrinın adamlarına uzun bu müddet 'çm tebd«sonmesi sebebı asıl budur. Çünkü ıhmsiz lıhava tavsiye eden e<;kı kafahlar dunyanm her yerinde görülür. endüstri olarnaz. Başlıca vazıfesı hakikat veya meçhu İlım yalnız üniversitelere veya yukpeşınde koşmaktan ıbaret olan insanı sek mekteb'ere ınhısar etmez, ne yazık bır sey aranıektan vaz geçıremez. Bilğıki bızde bu hakıkat henüz anlaşılamanin büyumesme mânı olamıyacağımız mışür. Maksadımı bir ıki misal ıle argıbi terakki hatvelerini seçmeğe bile zedeyim. Bir kaç sene evvel Anado'u hakkımız yok. Çıkbğımız yokuşun tepe nun bir yerınde bir iki milyon hra sar sınde ne bu'unduğunu kımse ke^tırefıle meydana getrilen hususi bir ıplık mez Bmaem'eyh ıhm geçıd resminin fabrıkasını gczmıştim. Fabrıka sahıbne muntazam ve verımh olduğunu ıstıyorlaboratuardan bahsetüm. Boyle bır şey îak bunu yalnız endüstri cephesi hatırı duşunmedıeını, yalnız makmslerdekı &a ıcın değıl bzzat ilım hatırı ıçın de yapkatlıklan tamir için bir makınist bu malıyız. Öyle laboratuar açmalıyız ki lıınduğunu soyledi Ben de cevaben, bu hemen semere vermesı beklenmeden sır laboratuar yapılmadıkça iplik numara fmî taharrilerle meşgul olsun Çunku sımn 24 ten ıleri gıdemiyece§ ru, hal bugün bir is gSremıyen bh laboratuar buki garbda 40, 50 ve hattâ 60 ve daha yann öyle bır şey meydana getırir kı büyuk numaralı iplık yapıldığmı soy e bundan hem ilım, hpm de cemıyet isbdım Dığer bır misal Mellor'un 15 cıld fade eder. Gsrbda ilim üe endustrımı 'ık buyuk kımya kitabı bir elden, bır nasıl muvazi yürudüğünü diğer yazılakafadan çıkan büyük eserlerden biri ra bırakıyonım. dır Buyuk bir kimya âhmi olan Mellor 4 [•] OLGA TCHECOWA ™ BRIGITTE H O R N E Y " d h s ve s vm U i e aı e i h g; İKİ ASK ARASINDA SINEMASININ Altın fiatları yükseliyor Altın fiatları bırdenbıre ve süratle yukselmeğe başlamıştır. Dun 24 ayar kulçe altın 357 ve bır Reşadıye altını 2545 kuruşa kadar çıkmıştır. Beşıbirarada yukseliş daha fazla ve gayritabudir. Dün beşıbirarada 133 llrsya kadar çıkmıştır. Pıyasada bazı ellerm gene altın fiatı üzerinde oynadıgı gorul mektedir. r, Sinemanın en ideal çift artisti • % • RENNE DUNNE ve C ARY GRANT ILK GOZ AGRISI Bu SALI akşamı Yardımsevenler cemiyeti, vatandaşları yardıma davet ediyor Yardımsevenler cemiyeü İstanbul merkezındenCemiyetımiz, kahraman askerlerimize kışlık hediye toplamaktadır. Şımdiden bir çok vatandaşlanmız cemıyetımize yardım etmışlerdır. Yardımlar aynıyat makbuzlan mukabüinde kaza şubelerimız tarafından toplanmaktadır. Cemıyetin Takslm Sıraserviler Beden Terbiyesi istanbul bolgesindekı burosu da ajTiıyat ve para kabul etmektedır. S Ü M E R Sinemasında ELHAIHR A'da 1914 ten Sonra T ürkç e Çınaraltı | Bugün çıkan sayısînda 3 iincü ölüm yılı dolayısile Atatürkün ebedî hatırasını selâmhyor. Atatürk diktator degildi! Yazan: Peyami i'a/a Ataturk sevgisi Orhan Seyjı Orhon Balıkcınm Karısı ===== Peride Celâl ŞARK SINEMASINDA Yazan Yazı dili munakaşası Yazan: Alı Canib Dokuz Oguz menkıbesi Yazan: Zıya Gokalp Bundan başka, Orhan Seyfinin, Edıb Ayelin Atatürk ıçin şıırleri ve bir çok makaleler ve manzumeler. ; = KUçük hlkâye Makine adam,. nalık vapmak arzusu duyardı. İlerılerken «Ne bol ceketlerl var? dıye, duşunuyoıdu Bugun de saçlarıra kestirmeyı u nutmuş. Bu makineden de beter bir şey!..» ve bırdenbıre bu odadan, eşya lîrdan, bu adamdan, her şeyden nefret ettığını hissettı. Içmde garıb bir bez ğmlik vardı. Öyle kı bir yere kaçmak, yrlnız kalıp ağlamak istıyordu. Kendme hâkım olmaya çsıhşarak oldukça sakın bır sesle: di. Mektubları getirdım efendim, de JOAN GRAWFORD FREDERIC MARCH KORKUSUZ KADIN Fuad Ahmed basuıı kaldırmadan: Masanın uzerlne bırakınız Guzın Hanım, dıye, mırıldandı. Genc kız müstehzi «nasılsa ismimi doğru soyledi. diye dusundu. Mek'ubları masasının üzerme koydu Fakat davetıye elinde duruyordu. Onu nasü vereceğmi, ne söyleyeceğini blrdenbire şaşırdı. Genc adam başını kaldırmıştı. Bır şey mı istıyorsunuz7 dıye sordu. Genc kız kekeler gıbı: Evet, dedi Sıze davetiye getirmıştuu, bır duğun davetıyesı (SOIM yann) Pek yakmda: M E h E K Sinemasında