23 Eylül 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

linde, İlk üuruldukMuharrir arkada' l1 lar: şekli, yani bir şımız Peyami Safa^ Yazan: asırdan fazla bir zageçen gün Tasvir'de man evvelki vaziyet oıtaya acayib bir lerinı, bozınadan demesele attı: Gazete"~"~™~^~^^^ vam ettirip giaerler. lerin, birinci sahifeleri bizde havadisle doluyormuş, halbu O Ükir gazetesidlr, beriki değildir gibi ki Avrupada tBuıgaristan dahil) ağır lâkırdı etmek, gülünc olmağa kadar giden bir manasız!ık olur. Yani resim koybaşiı gazeteler birinci plânda ükir yamıyan, büyük başlık yapmıyan gazete zuarına yer veririer, günün havadislefikir gazetesi, cjğerîeri sokak gazetesidir rini ikinci, üçüııcü, dördüncü ve bu kâmi diyeceğiz? ğıd buhranında eğer varsa, diğer iç saBir kaç gündenberi Ankarada bulunan ~ " ~ ~ ~ ~ ^ ~ ~ ^ Fransız gazetehifelerine yerleştirirlerm.ş. Dünyanın Maarif MUdürü Tevfik Kut dün şehri. Şark cephesindeFransada : lerile İngiliz ga mize dönmüş, Ankarada yaptığı te . rağmen, çetin muha«Mesele» lerle dolup taştığı şu zamanda, ki mücadele uzu^^^^ seteleri arasın rabaler yapmışlardı. maslar hakkında bir muharririmize şu buna da meseit diyebilmek için hemen yor; fakat ayni Avusturya İtalya da bazı bariz farklar vardır. izahatı venniştir: hemen lüzumundan fazla bir hüsnünizamanda eylulden cephesinde de, eflâEvvelâ İngiliz gazetelerl fevkalâ« tlk ve orta tedrisat müessesele. yet sahibi olmak lâzım. Bizde bu kake ser çekmiş dağde zengin miiesseselerdir; Fransızlar rine aid tanzim edilen muallim kadro. sonra, S o ^ e t Rus ı dsrı yok. Bununla beraber, vesileden is'ar arasmda, kışın topraklarmda , fakirdir. İngiliz gazeteleri harbden evvel lan, Maarif Vekâletince tasdik edilmiş. ya tifade ederek, beliibaşlı garb memleket 1620 sahife (en aşağı sekizi İlân) çık1915 ikincikânunundan nisanına kadar, muharebeler olmuştur. Garb cephe tir. Halen hiç bir mektebde münhal muharebe edİlemiyEceği ve harekâtm lerinde gaîeteierin vaziyetıne şöyle bir üklan halde Paris gazeteleri vasatî 8 duracağı hakkında bazı iddialı neşriyat son derece şiddetli kışa rağmen, Rus sinde de kış, iki tarafm büyük meydan göz atmak büibütün faydasız değildir. fahife İdiier. Bunlar nadiren bir mem kalmamıştır. Kadrolar tamam olduğun. yapılıyor. Acaba hakikaten öyle midir? başkumar.danı, Karpat dağlarmı ele ge muharebeleri yapmalarma raâni olamadan, bundan sonra İstanbul mektebleri. Muhtelif memleketlerde çıkan gazete lekette daimî muhabir bulundururlar. nuşür. Nitekim Verdun muharebeleri ne ne lise mezunlan ve ne de yüksek Bu iddiaların doğru olmadığını göste çirip Macaristan ovasına inmeğe çalıştı. leri görmüş ve azçok tetkik etmiş olan Yalnîz arada bir şuraya buraya envoye ren bir çok deliiler vardır. Alman birliklerile takviye edilmiş olan 21 şubat 1916 da başlamıs ve en şiddetli mekteb talebesi yardımcı muallim olaiar, her yiğitin bir yoğurt yiyisi kabi special dedikleri «hususî surette giden Nitekim Moskovadan gelen 9 tarihli bir Avusturya Macar orduları bu Rus çarpışmalar, kışın son şünlerinde cererak alınmıyacaktır. Ürüversitede açılan linden, her mııletin kendi zevklerine, â adam» gönderlner. Bu zat da heyecan ajans haberinde şöyle deniliyordu: tazyikına güçlükle mukavemet ettiler. yan etmistir. Garbda ve şarkta, hareket ehliyet imtihanında kazananlardan sıra detlerine, itiyadJarına hâs bir gazete nev uyandırıcı havadis vermez. Kendi seya bekleyenler bulunmaktadır. Yeni mün «.Ruslar, kış harbinin ı;ok sert olacağınt Muhasara altmda bulunan Avusturya ve manevra harbini durduran kış değil; ini kabul ettiğiiıin farkına varraıştırlar. hat intıba'annı yazar. Gerçi bazı büyük hal vukuunda bunlardan tayinler ya. tahmin etmektedirlcr. Her ne kadar lıların Przemysl müstahkem mevkü 22 mevzi harbidir. Bu o kadar çığırtken bir vasıitır ki hiç Avrupa şehirleıinde şu veya bu Paris pılacaktır. yağmur, kar ve çamur harekıltt basit martta Ruslara teslim oldu. 1916 ağustosunun sonuna doğru fcaşleştirmekte ise de, Rjs\ar Al.ncmlann fcir ecnebi lisanına vâkıf olmıyan fakat, gazetesinin muhabiri bulunurdu ama bu Hindenburg,, 7 şubat 1915 te, yeni biı layan Rumen harbi de sonlarma doğru, Bu sene şehrimizde yeniden mekteb fcvş mevsiminde de iaarruzlarına ılevr.m taarruz yaptı. Karlar altında kalmış kışa rastlamış ve Transilvünya dağlaferzı muhal, gordüğünü ve duyduğunu iş fahrî konsoicsluk gibi hemen hemen açılmamıştır. Yalnız Taksim lisesine etmelerinin mümkiin olduğunu tecTityoilardan ve donmuş batakhklardan rının yüksek tepeleri beyazlaştığı za|yi anlayan bir ad3ma «filân sahifesinde sadece unvandan ibaret kalmıştır. Biorta kısım ilâve edilmiştir. Mektebin beleri sayesinde bümekicdirler,. geçen Alman ordusu, Mazüri gölleri ci man, bu dağlarm geçidlerinde şiddetli İalan yazı var; bu nerenin gazetesidir?» naenaleyh gazete sahifeleri ekseriya abinası müsaid olmadığı için Şişlideki Kızılordunun kendisi de, 1939 1940 varındaki Auğustov ormanlanna 4 Rus muharebeler olmuş ve müttefik crdular diye sorsanız s'ze yüzde doksan dokuz janslarm verdiiri günün havadislerinin 43 üncü ilk mektebde tedrisat yapüa. kışında, Finlandiyaya karşı harb etme tümenini ihata ve esir etti. 6 birincikânunda Bükreşe girdikleri zagalib ihtimalle doğru cevab verebilir. resimlerle süsıcnmiş akislerile doludur. caktır. miş miydi? O zaman sıfırın altında 35 2 mayısta, karlar erir ve münhat man, Rumanya ovaları karlarla örtül Bittabi gazeteyi milletlerin zevkine ıs Bilhassa birinci sahife. Bir de Fransız Mektebler sabahlan 8,30 da derslere 40 derece soğukta ve karlar içinde, buz yerler, bir çamur dery.ısı halinde bu müştü. Almanlarla Avusturva'.ıların, Imarlama bir elbise gibi giydiremeyiz; gazetelerinin her birlnin bir iddiası varbaşlayacaklar ve saat 16 da son vere. tutmuş göller ve nehirler üstünde, iki lunurken Makenzen ile kuvmay başksnı talyanları Kaporetto'da mağlub ettikleri fakat umumî hatlarile bu böyle bir ga dır. Bu iddia yalnız fikirde kslmaz, u ceklerdir. çift tedrisat yapanlar da saat mumiyetle bir sahıs üzerinde temerküz sekizde başlayarak 15,45 te bitirecek . taraf hem birbirile, hem de kesif or Fon Seckt'İn kumandasındaki Alman ve mevsim de sonbahardır ve mücadele, *ib vakıadır. manları dolduran aç kurtlara karşı dö Avusturj'aMacar orduları Yukarı Vis şiddetli yağmurların taşırdığı nehirler *M Sazete, herşeyden eder. Siyasetten edebiyata kadar her lerdir. vüşmüşlerdi. Metörlerin soğuktan işle tul ile Karpatlar arasında 14 tümen ve arasmda cereyan etmistir. Bu muha9 Ingİlterede: evvel okuyucuya yerde şahıs davası, Başvekâlete filân aMekteblere kayid için müracaat eden miyeceği sanılmışken onlar da, insan 1500 topla taarruza geçtiler. Baskm mü rebeler bittikten sonra Trentin'de yapı^ günün hâdisele damın gelmesirıden Komedi Fransezcie talebeler blla istlsna yerleştirümistir. lann azminden, inadından kuvvet ala kemmel bir netice verdi. Müttefikler 12 lan Avusturya taarruzu da, birincikâVini bildirmekle mükelleftir. A falan adamm plyesinin temsiüne kadar Ka^dlar bugün bitmekle beraber, her rak karada, denizde ve havada pekâlâ günde 130 kilometre ilerlediler. Bu lıa nunda karlar arasında, yüksek ve sarp 'dına ajans denilen .havadis ver her meselede gazeteler ikiye, üçe, dörde hangl zaruri bir sebeb yüzünden bu çalışmışlardı. rekât yaz ortasına kadar de/am etti ve dağlarda vukubulmuştur. tne müesseseıeri. nin hepsile İŞ ayrıiır. Fransır gazetelerini ingiliz gamüddet içinde müracaat edemiyenler Napolj'on devrini bırakıp biraz da Ruslar 750,000 esir verdiler. birliği temin etmiş olmasına rağmen, zatelerinden ayıran bir vasıf da Fransada Bütün bu misaller, kışın da pekâll bulunursa bundan sonra da kaydedıle. yakın maziye, Büyük Harbe bakalım. 1915 16 sonbahar ve kışında da, Al harb edilebileceğini ispata kâfidir. As«azetede bunların verdiği havadislere her gazetenin birinci sahifesinde ya bir cektir. Bu sene ilk mekteblere yalnız Geçen harbde, kışın en şiddetli zaman manlarla Avusturya Macarlar ve Bulfckinci derecede ehemmiyet atfolunur. başmakale yahud başmakale yerine geçe" kerî muharririmiz, emekli general H. E. 934 doğumlular almmaktadır. larında, aşağı yukarı ayni iklimde olan garlar Sırbistana taarruz etmişlerdir Erkilet üstadımızın söylcdiği gibi «Kış, Hele 700 bin telefat iddiasındaki «telecek bir siyasî iıkra bulunmasıdır. FranEsas mesele her gazetenin kendi muhaSalgın hastalıklar sebebile mekteble. yerlerde, en şiddetli muharebeler, hatta 6 birinciteşrinde Tunayı geçerek ilerlebirlerinin, dünyanın dört köşesindea, sızlar seyahat mektublarına bayıhrlar. Harbi durdurmıyacakttr. Çünkü harb fat. sözü .umuınî znyiat. değil de yalnız rin bir müddet açılmıyacağına dair ve. hareket harbi yapılmıştı. İşte muhtelif yen müttefik ordular, yağmurlara, selgönderdikleri telgraflardır. Bunların İngi^iz icadı oimasına rağmen bu chusukışın da yaptltr ve kış harbi, k:ymeti .ölü. demekse, büsbutün mubalâğalıdır. rilen haberin tstanbulla alâkası yoktur. cephelerdeki kış muharebelerinden bir lere, çamurlara ve karlara rağmen, çok doğru olması, hakikate uygun olması sî muhabir» göJderme işinde Paris gayiiksek, iyi gtydiriltntj ve iyi teçhiz Çünkü umumiyetle 1 ölüye mukabil 3 Mektebler evvelce tespit edüen günlerde kaç misal: kahramanca harbeden Sırb ordusunu edilmiş ordulara büyüfc bir üstiinlük yaral. hesab edilir O zaman Almanlarm basit kayıdlara ehemmiyet veril zeteleri çok ileri gitmişler hakikaten ye açılacaktır.» gioi basit y 1914 sonbaharmda. Rus orduları baş yendiler, yolları pek az ve fena olan verir. Bu »ebeble iyi ordular, fctftan Kief etrafında 700 bin ölü ve 2 milni ve mükemmel bir edebî nevi tesis etl nıez. «Yalan havadis, ilk yazılışı ve tekkumandanı Grandük Nikola, sekiz or Sırbistanı, Karadağı ve şimali Arnavud korkmaz; bilâkis ondan isti/ade etmesini yondan fazla yaralı, binaenaleyh 3 milmişlerdir. Georges Oudard, Maurice zibile beraber, iki defa havadistir.» vecidudan mürekkeb muazzam bir taarruz luğu istilâ ettiler. Şark cephesinde, kışm da harb yona yakın zajiat vermiş olmaları lâDekobra, Tharaud kardeşler, C. F^arrere zesini AngloSakson matbuatı çıkardı. Kamyon altmda kalan çocuk kütlesile harekete geçmişti. Müttefik 1914 15 ve 1915 16 kışlannda Kaf biiirîer.»edecektir. devam zım gelir. Bu takdirde Kief muharebelegibi îöhretlerin muvaffakitetleri büyük Epey zamandır İngiliz ve Amerikan gaGalatada Tersane caddssinden geç lerin «buhar silindiri» dedikleri bu kasyada Türk ve Rus orduları da. dağrini daha az zayiat vermiş olan Kızıloroldu. Demek oluyor kl umumiyetle zetelerini görduğümz yok. Fakat harbin ABlDİN DAVER dunun kazanması lâzım gelirdi. Bu takFransız gazetesi birinci sahifeye resimli mekte olan Salihin idaresindeki kam müthiş kütle, Alman ve Avusturya lık arazide tabiatın bütü.ı şiddetine iik Eenesile ondan evvelki zamanlarda havadisler ve seyahat intıbaları bir de yon, 9 yaşmda Fehmi adındaki çocuğa Macar ordularmı müthiş bir surette tehdirde, Busîann bu muharebeyi kazanavaziyet şöyle idi: Meselâ bir ajans haber çarparak ağır surette yaralanmasma did ediyordu. O zaman Almanlar, kendi Ramazan pidesi için fazla un fki garson arasında makale koyarlar. Sahifenin süslü olmamanuş olmalan, onların Alınanlardan veriyor ki filâD devlet reisi ölmüştür. emirlerinde bulunan şark cephesi kısToprak Ofisi, ramazan münasebetile sma pek dikkat edilir. Bu arada Le sebebiyet vermiştir. Beyoğiunda Sakızağacı caddesüıde 5 çok daha fazla zayiat vermiş olmalanna Müteveffanın reis bulunduğu memleket ımnı Hindenburg'un kumandasına ver bu günden itibaren börekçilere, simitçiTemps ve Journal des Debats gibi Peynir ve kömür fiatları numarah Faruğun lokantasında çalışan atfedilmek icab eder. İşin doğrusu şunekadar büyük ve mühim olursa olsun, diler. Ludendorf ile Hofman, bu Rus siçok eski ve şesil itiberile an'aneperest Dün Vali muavini Ahmed Kmığm riya lindirini durdurmak için, harb san'atı lere, makarnacüara bir misli fazla un Ahmed ile tezgâhtar Hasan arasında dur ki Almanlann Kief nıuharebelerinde ölüm haberi tek başına İngiliz (Ameriverecektir. gazeteler vardır Bunlar da İngiliz arka seti altmda toplanan Fiat Murakabe lokanta sahibine yemek götürmek me. 700 bin telefat verdikleri iddiası çok kayı da beraber tasnif ediniz) gazetesinbakımmdan çok üstadane bir hareket daşları gibi resim koymazlar ve sahifele Komisyonu gene peynir fiatlannı tetkik selesinden münakaşa çıkmış, Hasan, mubalâğalıdır. . ce kıymetii değildir. Fakat gazetenin hazırladılar. Alman kuvvetlerini evvelâ, Merhum ri silme yazile doldururlar. Bunlar fiklr etmiş, peynir toptancı tacirlerinin fisoğan bıçağile Ahmedi kasığından ağır bir sevkulceyş ricatile geri çektiler, mvıbabiri bu devlet reisinin 30 tane oğlu gazeıesi değidir denmez, ama diğerleri atlara zam yapılması için yaptıkları sonra, 11 ikinciteşrinde, Rus büyük kıs MEHMED KENAN HOTİN surette yaralamıştır. ve 29 tane kızı olduğunu büdirdi mi de mutlaka sokak gazetesi mührile dam teklifler sureti kat'iyede reddedilmiştir. in mının sağ kanadını setreden iki ordunun havadis ehemmiyet kazanır ve o gün galanamaz Komisyon, kayıklarda yapılacak pera. irtibat noktasma karşı taarruza geçtiler. fevkalâde labuarda şu başlığı görürsüTeşekkür kende kömür satışlan için 6 kuruş nark Bu iki orduyu birbirinden ayırıp birini nüz: 59 çoeaklu bir devlet reisi öldü. Yani ^ ~ ^ ^ ^ " ~ ~ ~ ^ ~ İtalyan gazeteleri koymuştur. Aramızdan ebediyen ayrılmasile müte. Varşova üzerine attılar; ikincisini, Lodz hâdise adamın ölümü değil, bu vesile ile Italyada : hep bir örnekür. Bugün ramazamn biridir. Dün gece. Anî surette irti ellim olduğumuz, muhterem zevcim ve meydan muharebesinde imha ederek 59 tane çocuğu olduğunun öğrenilmesiKaradeniz postaları ^ Bunlarda hâdise babamız, mülga Hazinei Hassa müdira den itibaren minareler bu münasebetle adeta ikinci bir Tanenberg zaferi ka halile aüemizi tü. dir. Ve bu vaziyet azçok farklarla hemen resimlerile süslü sahifs yoktur. Pek Devlet Denlzyolları idaresi haftada iki kenmez acılara nından merhum Mustafa Mazhann ce. kandlllerle donatılmağa başlanmıştır. heı hâdisede böyledir. Makale kısmına az fotograf koyarlar ve bu foto gün yapılan Karadeniz postaları ihti zandılar. Bu sırada beşinci Rus ordusu boğan sevgili ba naze merasimine teşrif etmek lutfunda Evkaf idaresi. camilerde vâzedecek vâyetişerek bu taarruzu yapan 9 uncu geiince İngiliz gazetelerinde, bizimkiler graflar mutlaka o günün hâdise yaca kâfi gelmediğinden haftada iki şL bamın ufulünün buiunanlar ile taziyet için bizzat gelen ızların bir listesini hazırlamıştır. Bu de oiduğu gibi, başmakale diye birşey sile alâkadar değildir. Bırinci sahifele lep postası da ilâve etmek karanndadır Almsn oıdusunu kısmen çevirdi. Al kırkmcı gününe veya mektub, telgraf ve telefonla bizleri v&ızlar, halkı muhtelif dinl ve milll manlar gene mahirane bir manevra ile yoktur. İç sahıfelerde umumiyetle her rinde ekseriya iki hatta üç tane makale ŞUepler büyük iskelelere uğrayacaktır. tesadüf eden 26 teselliye çalışan kıymetii akraba dost ve mevzular etrafında tenvir edecek, hayır bu ihatadan kurtularak büyük kısımlagün bir yazıya tesadüf edilir. Bu yazı vardır. İçerilere de maksıeler koyarlar. tanıdıklanmıza ayrı ayn teşekküre te. müesseselerlne yardım için teşviklerda Bükreş sefirimiz rına iltihsk ettiler. Böylece Hindenburg eylul 1941 cuma dahi kimsenin bilmediği bir iki malumaü Son sahifelerina de son havadislerl dolessürümüz dolayısile imkân bulamadığu bulunacaklardır. Fınrüarda ramazana Bükreş sefirimiz Hamdullah Suphi fena hava şartlarına rağmen, mükem günü öğle nama. yahud kimsenin akledemediği bir takım dururlar. Yazıiarı yaygaracı olmakla mız için gazetenizin bu hususta dalâle. mahsus pide satışma bugün başlanadün vilâyette Vali ve Belediye reisi Lut. mel bir manevra ile kendi ordularından zından sonra, Kı heyecanlı tahminleri ihtiva eder. Demek beraber serlevhaları gayet sakindir. caktır. İftar ve sahur vakitlerl geçen tini rica ederiz. birkaç defa üstün Çar kuvvetlerini mağ zıltoprak camiinde ilk sahifeler günün havadislerinin en Güzeî sahife tertib etmek gibi bir üzün fi Kırdan ziyaret etmistir. senelerde oiduğu gibi bu ramazanda da lub etmeğe ve Rus silindirini işe yara mevlidi ckunarak Merhumun refikası, kızları, yeni tarafian, içerilerde gene havadi tületi yoktur. İik sahifenin sol köşesintoplar atılmak suretile bildirüecektir. maz bir hale getirmeğe muvaffak oldu. ruhu ve hatıraları damadları Bİmsi bir şeylerle karışık makale. Ve bol den başlayıp yazılerı gelişigüzel sıraBundan sonra, Alman toprakları, hiç bir taziz olunacaktır. *** ilân. Bu nevi gazetelere, Peyami Safa larlar. zaman şarktan tehdide maruz kalmadı. Merhumu seven herkesin bu dinî me. dostıımuz gibi, sokak gazetesi diyip geçrasimde hazır bulunmalannı dileriz. Ailemlz arasmdaa pek ant olarak ay. ^ ^ " ~ ~ " ^ ~ ~ ~ ~ " Bizde gazetelerin mek nihayet şahsî ve sathî bir zevk ve (ekil itibarile daBu sırada garbda, batak arazide cereMerhumun kızı İffet Gökpınar nlan ve muhitini, arkadaşlarını ve Nüshası 5 kurustur. görüş. ifadesidır. İngilterede gazete tipi dostlarını ölümü ile teessüre garkeden ha ziyade Fran yan eden Yjres taarruzu muvaffakiyetböyledir ve Bemard Shaw, H. G. Wells. sız gazetelerir.e yakın bir manzaramali mütehassıs İhsan Rifat Özbalta» »!lî Türkive Harle sizlikle neticelenmiş olduğundan Falken Vernon Bartlett, Lîddel Hart gibi maruf sı Son tadilâtla ve fevkalâde bir icin icin cının cenazesine gelmek. çelnek gön. vardır. Yani umumiyetle bihayn, şarka dört kolordu gönderrrişMalatya meb'usu Bay Muttalip Ökerle edebî, siyasî ve askerî şahsiyetler yazı rinci sahifeye bir başmakale, flknefasetle neşrolunan Abdülkadir ti. Bunlar Lodz meydan muharebesine mühendis Bay Salim Ökerin anneleri ve dermek ve telefon ve tlgrafla tazi.vtte Senelik 1400 Kr. 2700 Kr. larını hep bu gazetelerde neşrederler. ra ve havadisıtr konur. İç sahifelere de Sadinin bu eseri, Maarif Vekâleü yeüşememiş olmakla beraber Hinden Tıbbiye ikinci sınıf talebesmden Bay bulunmak surtile derin teessürümüze Alü avlık 750 » 1450 » Şimdiki nazır Lord Beaverbrook da bun ımkân nispetinde ikinci sınıf havadisler tarafından ilk mekteblerin 4 ve 5 burg, onlarla taarruza geçerek Rusları Celâl Öherin büyükannesi Bayan Şerife iştirak lutfunda bulunan sayın zevata Üc avhk 400 » 800 » lardan bir tanesinin. Daily Express'in, ve dığer maka.eler dercoiunuyor. Bizde inci sınıflarında okutturulmak üze15 birincikânunda Varşova kapılanna vefat etmistir. ayn ayrı teşekkür etmeğe teessürümüz Bir avhk 150 » Yoktur. sahibidir ve bittabi muharriridir. re kabul olunmuştur. 4 üncü 25, kadar sürdü. Bu Alman taarruzu da de gazetecilik tekâmül ede ede kendiCenaze namazı bugünkü salı günü mâni olduğundan dost, ehibba ve akra. 5 inci 36 kuruş. Toptan alanlara karlar içinde yapılmıştı. Grandük Ni saat 12 Beyazıd camiinde kılmdıktan bamızdan özür diler ve bu umumî te, mlze hâs bir şeHl almış sa^labilir. Bu arada İngilterede Times ve Mantenzilât yapılır. kola, kuvvetlerini geri çekerek Nida ve sonra Edirnekapıda Şehidliğe defnedi. şekkürümüzü kabul buyurmalarını saygı İstanbulda bir takım gazete nev'i tecchester Guardian gibi iki muhafazakâr Gazetemîze eönderilen evrak ve ranlar Dunajek nehirleri boyunca kazdırdığı iecektir. Merhumeye rahmet, kederli a. ile dileriz. SE.MİH LÛTFİ KİTABEVİ gozete de vardır Bunlar bir an'ane ha rübeleri yapıldı. Hem de pek çok. Bunîaneşredîlsin editaesin iade edilmez ve siperlere soktu. ilesine sabır ve tahammül dileriz. rm fciç biri muvaffak olmadı. Meselâ esMeliha Özbaltacı ve Şumnu ailesl zivamdan mes'ulivet kabul olunmaz. bak Izmit meb'usu Fuad bir zamanlar Cuad Natık, karşı kaldırınıdan acele • Hür Adam» İsmüe Le Temps taklidi dum. Çenelerim kilidlenmişti. acele gidiyordu. bir gazete çıkarmıştı. Galiba pekâlâ da Berber, şimdi büsbutün coşmuştu. İSinirli, telâşçı ve ayni zamanda taolmuştu. Kakat tutmadı. Daha sonra şini unutarak, usturasını gırtlağımın üzerinde tutmuş, canla başla ihtiraından •Amerikada tahsil ettik» diyerek bazı bansız bir adamdı bu. Hayrola, dedim, ne bu telâs? bahsediyordu: arkadaşlar AngioSaksonlan taklid et Dört buçuk trenine yeti;eceğim. Yaz bitiyor, mektebler açılıyor, mek hevesine kapıldılar Kari bunları Tamam bu aletin beratını almak halk sayfiyeden çöçüyor. Taşınacak da hazmetmedi ve hâlâ da etmiyor. Bu Yeşilköyde halazademin düğünü'ie daiçin istida verdiğim gün mahalleli mazdüşünür gbi, durdu. Sonra gitti ber, sözüne devam ediyordu: Oradan da kolayca tahtanın üstüne <;ı bata yapmış. Ben dükkânda istidamın ailelerin mutlaka kendilerine muhtac Amcrikan usuliinü tutan dostlar tbizim vetliyim. Gitmesem olmaz, dargınlık çı man, Bu alet gayet basittir. Ellişer san kar. Tahtanın bu kısmı, merdvene da neticesini bekler dunırken geldiler, bedükkânm kapısmı kapadı, anahtarını çeolduğunu gören yol arabacıları herhalk bu işten anlamtyon. gibi lâflaria kar. hangi bir Anadolu veya Rumeli yabir aralık kendllerini avuttular ve şim Suad, dedim, sen gene heyecana virdi. Yaz günü kapıyı kapamasını, heîe tim ebadında bir mil üstütıie mütehar yandığı için, tabiî kımıldamaz, pire de ni çalyaka tımarhaneys tıktılar. Halbukasmdan İstanbula tek ath bir ara di artık alıştığımız şekilde gazeie çı kapılmışsın. Dünya kadar vaktin var. kilidlemesini garib bulduLsı. Sebebini rik dümdüz bir tahta. Hanı, çocukların yoluna devam eder yürür, yürür. Ta ki ben deli değildim O kadar söyletahtaravallisi gibi. Fakat benimkinın on mam mihverin hizasım geçmeğe başlar dim, o kadar yalvardım oimadı. Deli bayı 10, çift atlıyı 15 liredan aşağıya karmağa çalışıyorlar. Muvaffakiyet de Gel şöyle serince bir köşeye çeküe sordum. Ne olur ne olmaz, dedi, belki gelir, dan farkı eczacı terazisinden daha has ken tahta hafifçe sarsılır. Anîadınız de olmadığıma yemin ettim, Kur'ana el tahrik etmiyorlar. Belediyenin bu recelerini bilmıyor.ız ama herhalde es lim de biraz çene çalalım, olmaz mı? sas oluşundadır. Zaten asıl marifet de ğil mi? Pire öte tarafa geçince. ağır bastım, kimsecikleri inandıramadım. Aman bırak beni. Daha ondan ev bizi rahatsız ederler. gibi nakliye vasıtakn ihtikârına aıd kisinden daha iyidir. Hayret etmekle beraber aldırmadıra. burada. Tahtayı kateden mıhverin birer lığile muvazeneyi bozuyor. Halbuki bu Bari siz söyleyin. Benim hiç deliye benvel eve gidip tıraş olacağım. şikâyetleri dinliyacek ve ona cürtt Tekrar ve hu'âsa edelim: Her tnemleucu tellerle tavana asılacak, Yerden kısmın altında istinad noktası yok, sat zer yerim var mı Allah aşkına? Olur şey değilsin! Işte berberler. Tıraşa başladı. edecekleri cezalandıracak bir makaın ketln kendıne mahsus bir gazete tirya Siz, dedi, bu taraflı değilsiniz ga şöyle iki, iki buçuk metre yüksekliğinde hı da cilâlı. Kızak gibi kayıyor Pire, Adım başına bir tane. Buniarı bırakıp göstermesi lâzım. Artık bundan sonrasını işitmiyor. bilkiüği vardır. Nası! Cumhuriyet'in buoisa kâfi. Bunun kapı tarafına gelen nereden düşünecek bunUrı? Şimdi öda Fatihe kadar yorulmanm manası liba? miyordum. Beynim zonkluyor. dizlerim günkü nüshasmı ingilizce olarak LonHavagazi saatleri kısmı; köylerde tavuklarm kümese gir bür tarafa attığı adımı ikincisi takib Evet, Fatihte otururum. var mı? kesiliyor, kulaklarım uğulduyor, gözdrada tabetseniz kimse okumazsa, türkçe Taşradan gelip, sayfiyeden dönüp Tanımadığım berbere mi?. dedi. İsabet. Bura halkı redenso ben mesi için yapılanlar gibi, bir rr.erdi eder etmez muvazene bozuiup da tahta lerim allı yeşilli görüyordu. Nihayet çıkscak T'mes e de İstanbulda bakan yeniden İstanbula yerleşeceklere havene istinad ediyor ama meıdivene aşağıya doğru sarkmca hy\^an bir kere den hoşlanmaz. Allah göstermesin! büsbutün göremez, düşünemez obnuş olmaz. Fikir gazetesidir. değildir bir tasvagazi şirketi elde îsat mevcud olbüsb'ütün yapışık değl. mukabil tarafm sendeler ve fazla kayan tahta üzerinde Neden? Canım, vazgsç şu sinirıilikten. bayılmışım. nif yapılamaz ve 73ten herşeyden evvcl madığı cihetle havagazi vermektcn yani mihverin öte taraimda ku'.an tah bir türlü kendini derleyip toplıyamaz. Yahu! Ne yapsarn, ne söylesem Neden mi? Çeksmezler de ondan. Kendime geldiğim zaman etrafunda tbyle bir tecrücs manhkî deŞi'dir imtina ediyor. Bu as:rda herkesi aaz tanm iki ucuna; biri erkek ötcki dişi Havdi babam. tepetaklak aşağı!. (sinir) diyip geçiyorsunuz, İş nerm ne Müşteriniz mi çok? telfişlı hareketler ve havada keskin bir kolaylığmdan mahrum ederek köDOĞAN NADİ sidir? Bir kere anlayın. dinleym de on Hayır, bir alet icad etmiştim de... olmak üzere iki pire bağlanacak: İlkDüşünün, kaç pire boyu ver burası? eter kokusu vardı. Sczanedeydira. Gözmürle uğraşmaya mecbur etmek yabaharda atları, koyıın'arı çayıra sal:dan sonra söyleyin. Ben, bılmediğnn Peki, ne çıkar bundan? Belki iki yüz. Belki beş yiiz. Artık kı göze geldiğim eczacı: kışmaz. Şirket ocak miktarma, banverdikleri zaman nasıl bağlaılarsa öyie. berber dükkânma giremem diyorum sa Dünyanın her tarafıida böyledir yas edin siz böyle bir kaç yüz insan Geçmiş olsun, dedi, zavallı hu yolarda havagazile ısman su kazanYalnız bunda dikkat olunacak şev, bağDoğum na. Elbette bir sebabi olacak. Bak s.n bu. Hemen her mucid, her kâşif. her boyu yükseklikten düsseniz ne olur^ sab nasılsa tımarhaneden savuşmuş. ları olup olmadığma göre frenklerin Hariciye memurlanndan doktor M. C. latayım: Tıpkı böyle bir gündü. Acele ilim adamı düşman kazanır. Ekspriyelle ların uzunluğu nihayet iki buçuk san sunuz? Hele. dü=t;iŞrn>,i er de fayans Sakin bir adamdır. Kimseye zararı doî V <ta forfait» dedikleri esasa göre müşConkerin dün bir kız çocugu dünyaya tıraş olmak istiyordurn. SemUen çok ıv.. iftiraya uğrar ve mihnet içinde ölür. Siz. timi geçmemesinde. Bir de bu bağlar, yahud mermerse?. Allah göstermesin. kunmaz. Onun için biraz eerbestçe bıterilerle aylık götürü bir ücret ügelmiş ve Nuran tesmiye edilmiştir. zak bulunduğum için kendi berberime benim görünüşüme bakmayın. Ben çok nısıfkutur ittihaz edilerek bir da^e çi bin parça!. rakmışlar galiba. Ne ise, gene aldılar zerinde uyuşup havagazi vermelidir. Ya\Tuya uzun ve mes'ud bir hayat dL gitmeğe vakit kalmamıştı. Tenhaca bir okumuş. kafalı bir adamım. Bakır.ız, zilecek olursa bu dsirenin muhiti de Artık iyiden iyi ışi anlamıştım. Ber götürdüler. Sizi fazla korkutmuş olatahtanm dışmda kalmıyacak. Böyle ollerlz. Müsabaka imtihanları sokak içinde, rastgele, bir dükkâna gir işi baştan anlatayım size: Ben pireden mazsa tahta esildiği zanıan pireler ha berin çıktığı hastanenin şekiı; bütün cak. *** dim. Beni, yaşlıca bir ıdam ksrşıladı. çok rahatsız olurum. Belkı siz de byYüksek mekteblare girmek içın yamüştemilâtile, gözümün önüne gcldiği ivada sallanır kalır, aniaşıldı mı? Yüksek mlmar Münevver Göze ile Çabuk tıraş olmak istediği.ni söyledim. lesiniz. Fakat ben onun tehlıkesinden pılan müsabaka imtihanlarımn bazıçin oturduğum koltuğun, elektrikli ıdam Yüksek mühendis Mithat Gözenin bir (Buyurun) dedi. Şapk^mı, ceketi;ni aldı. de ayrıca kwkariTn. Adama türlü ları ayni günlere tesadüf ediyor MePencerenin önündeki çırağın yanında kız çocuklan dünyaya gelmiştir. Küçük portmantoya astı. Beni de koituğa o hastalık aşılar: Veba gibi, şarbon gibi. manav kıyafetli biri daha peyda oldu. sandalyesinden farkı yoktu. Elim ay=Vasatî saat Ezanî saat selâ Güzel San'atlar Akademisi Miğım buz kesildi. Vücudümün her yeyavruya uzun ömürler dileriz. turdttu. Takımlarını hazıriarken bir tifüs gibi... Ne biley'rn bir sürii kor Bizi birlikte seyrediyorlardı. Berber de rinden soğuk terler boşar.dı. Pccereye marî şubesi üe Yüksek Mür>end;s Giineş 5.48 11.42 ! yandan da özür diliyordu: kunc illetler. Fakat gelgeleiim h\ı mu vam etti: mektebinin dühul imtihanları 1 tesbaktım: Orası da kalabalıklaşmıştı. Halkımızın Hava Kurumuna miL 12.07 Ögle rinievvelde bal^ıyov. Birinde muvaf5.59 Kusura bakmaym, hastaned'în daha sibet hayvan: yakaîanır. ele avca sı Bak, unutuyordıım. Tahtanm. mi1. Şimdi herkes, hayretle bize bakıyor. yonlarca yardımda bulunması. gök. fak olamıyan lise mezunlarınm dişimdi çıktım. Çırağın haberi yok, gel ğar şey değildir. Ben bu mese'e üz» üstündeki muvazenasi, bu iki baglı pi Bundan cesaretlenerek fırlayıp dışarı lerimizi. kısa bir zaman içinde ye. 15.31 9.25 Ikindi Şerine iştiraMerinin temini için immemiş. Bugünlük her işi kerfdirrı gör rinde derin tetkiklerde bulund.ım. uğ renin ağırlığı dahü jldugu halds hesab çıkmak istedim. Fakat kabıl mi? Herif, nilmez kanadlarla dolduracagımızın raştım. Nihayet bir kapan icad ettim: edilerek yapılmıştır. Bundan başka bağK usturasmı gırtlağımda gezdiriyordu. Ya, tihan zamanlarını ayn tarihlere nakmek mecburiyetindsyim. Fakat merak Akşam müjdesidir. 18.07 12.00 Evet, pire kapanı! letmek doğru olur, diyoruz: etmeyin. Elim çab'Atur. 'Jimdı hiter. pirelerin bulunduğu kısım son dcrece ci oyun bozanlık edip işi yarıda bıraktıFitre ve zekâtm yenl yardımlDedi ve dediŞi gib de tıkımları çarYats. '9.39 Tamam o sırada bakknl (.ıraŞns ber lâlıdır. Gelelim şimdi asıl meseleys ğıma kızar da basıverirse? Bağırayım, 1.31 için vesile hazırladığını unutmı. çabuk hazırladı, yüz'imü sabunî^dı. ziyen bir çocuk geldi, penceıeniıı önün Yerdeki pire erkekse dişiyı, dişiyse er dedim. Ona da kızacaktı belki. Zaten yalım. lmsak 4.09 10.02 , Tamam usturayı dokunduracağı z?. de durdu. İçeri bakmıya başladı Ber . keği bulmak için merdivenden tırmanır. sesimin çıkacağmı da pek ummuyor Gaietelere dair Doğan Nadi Gordugumuz ve görmediğimiz şeyler Sehir haberleri Mekteblerin açılış saatleri 23 Eylul 1941 NALINA MIHINA ÜNÜN MEVZUU 700 bin telefat! Derslere 830 da başlanacak 16 da Geçen Büyük Harb bu iddiaları tekzib etmektedir, o zaman son verilecek beliibaşlı muharebeler hep kışın cereyan etmişti Y a z a n : %^••••••••> Kış mevsiminde harb = = olmaz mı ? === Abidin Daver Iman orduları başkumandanİığuıın teblıği, Kief'iu şarkında cereyan eden çevirme nıuharebesi neiicesinde çember içıae alınmış olan düşman ordusunun kısmen imha edilerek şimdiye kadar 150 binden fazla esir, 151 tank, 602 top, mühim nıiktarda malzeme iğtinam edildiğini söyledikten sonra, düşmamn geri kalau teşekküllerinin imhasına devam olunduğunu, yeniden bir çok esir ve mühim miktarda malzemenin gehnesine intizar edildiğini bildiıiyor. Londradan veri'en bir haberde ise şiiyle deniliyor: Almanlar, son günlerde şark cephesi muharebelerindeki zayiatiarımn 400 bin olduğunu resmen beyan etmişlerdir. Halbuki bu rakamlar, Almanlann ağustos ayı larfandaki kayıblarına aid olarak evvelce büdirilmişti. Üzerinden bir ay geçtikten sonra, gene ayni rakamın hiç fazlalaşmadan sabit kalması cidden hayrete değer. Rus kay naklannın tahminine göre Kief etrafmda cereyan eden muharebelerde Almanlar 700 bin teleiat vermişlerdir. İkinci haberin, Kief ile Poltava'nın zaptını ve bu mıntakada dört Bus ordusunun çevrilerck imha edilmekte olduğunu bildiren Alman resmî tebliğlerine bir mukabele teşkil ettiği anlaşılıyor. Birbirlerinin zajiaö etrafında iki tarafın ileri sürdükleri rakamlardaki propaganda ve zaid, nakıs tarafından mubalâga payının miktannı ve hakikî zayiat rakamlarını ancak harbden sonr» oğrerunek kabü olacaktır. Fakat, daha evvel de, bu sürunda izah ettiğimiz gibi, Almanların, yainız Kief etrafındaki muharebelerde 700 bin telefat vermiş oldukları kabul edilemez. Çünkü zamanınıu muharebelerinde, eski muharebelerin aksine olarak taarruz eden ve muzaifer olan tarafm müdafaa halinde Dulunan ve muharebeyi kaybeden taraf tan umumiyetle daha az zayiat verdiği, artık bir bedahet olmuştur. Holandada, Belçikada, Fransada, Libyada, Habeşistanda, Balkanlarda hep müdafaa muharebeleri veren taraf, taarruz edene nispetle çok ağır zayiata uğTamıştır. MEVLİDİ Bugün Ramazan I Yeni ilk Coğrafya CUMHURIYET ölüm Abone seraiii Dikkat Doğru değîl mi? Göç mevsimi r 5= Küçük hikâye Bir mucid N. Tapman Salı 1 Ramazan Dağru de?l! mi?