2 Mayıs 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yegâne Moda Mecmaamız MODEL En yeni tuvalet ve tayyör modellerile dolu mayıs sayısuıı bn gün «rıkardı. BÜTÜN BAYİLEBDEN İSTEYİNİZ. 17 nci yıl sayı: 6009 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa tasmı: 24299 24290 İktısadî Yfirfiyfiş M E C M U A S I Tiirkiynin yegâne ticaret mecmuasıdır. Bu gün çıkan 34 üncü sayısmda okuyucularına gene birçok SHHH^fanzalann şayanı dikkat yanlacau^şyprnaktadır. Miinakalât FevkBİâd» Sayısı 15 mayısta bu nam anME çıkacak olan 35inci sayısı hjiL şaheserdir. Şimdiden harareue7hlHİxe ederiz. Cuma 2 Mayıs 1941 Meccanî naklıyat İlk kafile şehrimizden dün hareket etti Inebolu yolcularını Tırhan, Zonguldağa çıkacakları da Aksu vapuru götürüyor Tırhan vapurundaki yolculara retakat eden arkadaşımız, seyahatin gayet neşeii geçtiğini tebizk bildirdi fe ^ ** «**•" MM Akdeni? iı;uz.im ıc m^aala yollarmı gösterir kabartma harita Tobruk Müdafaa için anl ideal iş Tobrugu kat'î meydan muharebesi zamanmda düşmaıun gerilerinî tehdid edecek ve onn arkadan vuracak kadar kuvvetli tutmaktan ibarettir. ibyanın Mısıra yakıa sahillerindcki bu kale • liman bu harbin devamh sohret kazanacak mevkilerinden biri olmağa namzed görünüy or. Maresal Graaani ordulannın Libyadan çıkarılışından sonra bu defa Alman kuvvetleri İUlyanian da beraberlerine alarak tekrar Mısır topnklan hudnchtna geldikleri l u n n çöl harbleri niitehasstsı General W«*eIr*hV Tırhan ve Aksu vapurlarile aldıği mnkabil tedbhlerden biri Totaıiu dün tnebolu ve Zonguldağa kendi eHnde tutraak oldn. Müsterek MİUver kuvvetleri Tobruğu guya rauhanakledilen yolcularut haresara ederek geçtiler. Fakat denhden ketinden muhtelif intıbalar donanma ile ve ana kuvvetlerle teroas halinde bulunan Tobruk mahsur değil(Yuzttt S iîiei sahifede) dir. Alman • İtalyan kuvvetlerine göre Berlin 1 (a.a.) Yarıresmî bir kaytecrid edilmiş vaziyette bulunan Tobruk naktan bildiriliyor: İngiliz ordusuna nispetle düşman gerileBağdad 1 (a.a.) Irak propaganda Alman Hariciye Nezaretinde, Ameririni tehdide memur bir mevkidir. Nitemüdiriyeü aşağıdaki tebliği neşretmiş. kan donanmasmuı devriye faaüyetlerine kim oradaki İngiliz kuvvetleri şimdiye tir: dair Ruzvelt tarafından gazetecüer topkadar müteaddid huruc hareketleri yaBazı İngiliz kuvvetlerinin Iraktan lantısında yapılan beyanata karşı alâparak etraftaki Mihver kuvvetlerile satransit olarak geçmeleri içm Basraya kasızbk gösterilmektedir. vaştılar ve onlardan esirler aldılar. Tobçıkmasına müsaade etmek suretiU Irak Berlin siyasî mahfillerinde kaydedilruğun göreceği vaafe şimdiye kadar hükumeti, İngiliz Irak muahedesi hü* m yaptığı faaliyetleri zaman zaman tekrar kümlerini tatbik* etmek saygısmı gös diğine göre, bu meseleyi Alman basını layarak esirler almaktan çok ileridir. termiştir. Fakat Ingilizlerin mezkur hü. kâfi derecede bahis mevzuu etmiştir ve Tobruk Mısır hududunda cereyan ede kümleri ihlâlde ısrar göstermeleri Irak Almanya harb mıntakası hakkında vakcek yeni harbde İngiliz ordusunun diiş hükumetini memleketin hukukunu ko tile kat'î beyanatta bulunmuş olduğun. ' nıan arkasına düşen bir cephesidir, ve rumak üzere İcab eden tedbirleri alma dan siyasî sahaya da şümulü yoktur. Alman siyasî mahfillerinden alınan inbizim tarihi dediğimiz asü ehemmiyeti ğa mecbur etmiştir. Binaenaleyh asîl tıba şöyle hulâsa edilebilir: Almanyanın de buradadır. I/ak milletinden sükun ve süKuneti muTobruk İngilizler elinde tutulmakla hafaza etmesi ve davasının haklı oldu. tespit ettiği harb mıntakalarına riayet edilip edilmiyeceği ve bunun kimin tadüşmamn gelişigüzel ileriliyememesini ğuna itimad eylemesi rica olunur. rafından yapılıp yapılmıyacağı Almantemin eden ilk kıymetli bir vazifeyi ifa Irak kuvvetlerinin İngiliz hava Kahire 1 (a.a.) Ortaşark İngiliz kuv yayı kat'iyyen alâkadar etmez. Hitler etti ve ediyor. Arkada hakikî surette Helsinki 1 (a.a.) Finlandiya telgraf Kahire 1 ( Ş A ) Resmen bildiril vetleri karargâhının tebliğine göre, bu üssiinii tehdid ettiği anlaşılıyor kat'î beyanatta bulunmuş ve harb mınta muhasara edilmemiş bir kale bırakarak ajansı bildiriyor: sabah düşman Tobruğun dış müdafaa diğine göre, İngiliz kıt'alarmın YunaLondra 1 (a.a.) Röyter ajansının kasına girecek her geminin torpilleneilerilemek herhangi bir taarruı ordusu Moskovada çıkan Pravda gazetesi tahatlarına girmiştir. nistandan geri çekilişi, şayanı memnudiplomatik muhabirinin öğrendiğine gö ceğini bildirmiştir. için daimi bir endişe kaynağıdır. Qnun niyet bir tarzda devam etmektedir. Tebliğde deniliyor ki: Düşman piyi rafından 12 bin Alman askerinin Abo Japon Hariciye Nazırı Matsuoka re, Bağdaddan Londraya gelen haberler, için Alman İtalyan kuvvetleri Tobr «Amerika kıyasıya bir mücadeleye desi oldukça mühim kuvvetlerle ve bir şehrine çıktıklanna dair neşredilen ha~ imparatorluk kuvvetlerinin Iraka çıkİtalyanlar Kefalonya ve Zanta Tokyo 1 (a.a.) Japon hükumeti berin hakikate muvaiık ohnadığı resmî ruğu işgal edebilmek için mükerrer tegirmiştir» çok tankın muhazeretile dün akşam bir ması üzerine ban müşkülâtla karşılaşılsözcusü muavini, Hariciye Nazırı Matadalannı isgal ettiler mehafil tarafından beyan edümektedir. şebbüsler yapülar ve bu tefebbüslerde taarruz yapmıştır. Giriş bu sabah ol Nevyork 1 (a.a.) Nevyork Times dığını göstermektedir. Bu kıt'alar Bas suoka nın Amerikaya gideceğlne dair Roma 1 (aa.) İtalyan orduları Hakikati halde bahis mevzuu olan memuvaffak olamadılar. Dediğimiz gibi raya ihr'ac edilmeden evvel mevcud iazetesi, başmakalesinde diyor ki: sorulan suale cevaben Matsuoka'nm da umumî karargâhının 330 numaralı res muştur. Tafsilât yoktur, muharebe de sele geçen sonbaharda Almanya ile Finbiiâkis Tobruk laman zaman yaptığı vam ediyor. Irakİngiliz anlaşması mucibince ve mü Birleşik Amerika devleti kıyasıya bir bu suale sarih bir cevab. vennesini te mî tebliği: landiya arasında mün'akid itilâfta münçıkışlarla düşmara iz'ae ve ızrar etti. Sollum mıntakasında ingiliz devriye deric olan ve Alman askerlerine Finnakale yollarınm a^ılması için Irak hü. mücadeleye atılmış bulunuyor. Müdafaa min edemiyeceğini söyledikten sonra Bombardıman ve avcı tayyarelerinin Nihayet Mısır hududunda gfinlerle kumetinin muvafakati ahnmış bulunu bir çok çeyleri istilzam etmektedir. Bu, bu fikrin Matsuoka ile Ruzvelt arasın himayesinde paraşütçü müfrezelerimiz leri tekrar faaliyette bulunmuşlar ve düş landiya arazisi dahilinde transit geçoyaîandıktan sonra birkaç gün evvel cephe hatünda savaşmakta olan cesur sâmlml bir görüşmeye taraftar olan dün Kefalonya ve Zanta adalarını işgal mana zayiat verdirerek hasarlar yap mek hakkını bahşeden bir maddenin, bu yordu. • Sollum'u almalârile neticelenen ileriletarafından mışlardır. askerlerden bir kısmı geçirümek sureGelen kıt'alan tamamlamak üzere ye milletlere daha sür'atli bir yardımı, İn Japon siyasi muharrirleri etmişlerdir. yişlerinin sekizinci dokuzuncu kilometgiltereye gönderdiğimiz malzemenin Ueri sürüldügünü ve AmerikaU gazeteHabeşistanda Dessie'nin işgalinde ve tile tatbikinden ibarettir. ni ingiliz kuvvetlerinin yakında ihrac eBu sabah Arnavudluktan gelen piyarelerinde Mihver kuvvetleri gene dur(Arkası sahife 5 sütun 4 te CArkası sahife 5 sötan 4 te Pravda gazetesinin mevzuu bahsettiği CArkası sahife 5 sütun 2 de) de kıt'alan Lokat adasına çıkarümıştır. bunu takib eden hareketlerde 5500 İtaldular. Telgraflann haber yerdiği veçhile İtalyan, Alman bombardıman tayyare yan ve 2400 müstemleke askeri esir edil miktar hakikatten çok yüksektir. Vaönlerinde müşkülât n ı çıktı, kutn fırtıleri Malta adasmda Valetta üssünü miştir. Esirler arasında yüksek rütbeli 7.iyeti hazıra nazan dikkate alınarak nalarma mı tuhıldular, yoksa > gerideki bombalıyarak büyük hasarlar ika etbirçok subay vardu:. Ingilizlerin eline kendileri için tabiî bir mürur noktası Tobruğun tehdidkâr hayali onların damişler ve yangın çıkarmışlardır 93 tane de top geçmiştir. Düşmamn Am olan Abo şehrini Alman askerleri teha fazla ilerilemek hususnnda cesaretvakkuf etmeksizin geçmişlerdir. Ege denizinde torpitolarımız düşma balagi mıntakasında tutmakta oiduğu lerini mi kırdı? Belki birind sebebler vaLondradan verilen haberler nm kuvvetli himayeli bir kafilesine raüdafaa mevzileri üzerine yürümekte riddir. Fakat şurası da mufaakkakrtr.ki Londra 1 (a.a.) Röyter ajansınm olan cenub ve şimal kollanmızm birleşhücum etmişlerdir. Bir kruvazörle bir gerideki Tobruk, ilerilemek istiyen düş( Arkası sahife 5 süton 6 da) (Arkası sahife S sütun 7 de (Arkası sahife S sütun S te) manm ayaklanna takilmış ağır bir giilledir. Onun diişümcesi daima bir tereddüH sebebi obnakta • devam edecek ve ilerilemek istiyen düşman ordusunu ger?ve çeken bir kuvvet teşiri yapacaktır. Bu tereddiM ve endişe yersiz. değildir. Çiinhn yann öbürgün Mersa Matruh tarahnda sıkı bir mücadele başladı&mda Fohrvğun düşman muvasalalannı kesmek ve düşmanı arkadan vurmak suretlerile gerilerde kıyametler konarması ihtimali daimi mevctı»''*"r ve bu ihtimal Insanlara bir türlü sözünü geçiremiyen mantık I kuşları, kediler ve "insanlar o .sihirli bahçeye müsavi YUNUS NADÎ (Arkası sahife 3 sütun 5 te) Tabiat, bütün cömerdliğile takvimleri eline alabilseydi yılbaşlan bir mayıstan haklarla davetlidirler. başlardı. Karakışın tam ortasında, vücudlerimizle nesi varsa önümüze boşaltır. Hayat şarabile içimizi beraber ruhlanmızın da soğuktan titrediği bir sırada, alabildiğine doldurabiliriz. tabiatte hayata, istikbale, neş'e ve saadete dair en Fdkat mantığı ve takvimi bir tarafa atalım; ufak bir emare görünmezken, birdenbire karşımıza resmî yılbaşı varsın gene karakışnl' ortasmdan baş2ncide: Amerika 1916 da Umumî çıkıveren yeni seneleri her defasında ne kadar ya lasın. Dün bahar bayramıydı. Çoluk çocuk bütun Harbe nasıl girdi? dırgarız. miilet kırlara dökülerek giineşi, ^ağaçları, çiçeklsri Fîâlbuki mayıs, her senemizin ilk adımı değil ve mayısı selâmladık. Tabiatle kıicaklaşarak öpüş3üncüde: Tetkik ve tenkid midiı ? Tabiat, doymak bilmediğimiz o güzel ma tiik. Güneşin ışıklanndan iliklerimize işleyen sarYazan: Celâleddin Ezine salına her sene bu ayda başlamaz mı? Güneşin fırm hoşluk, bize bir senenin sıhhatini ve neş'esini vâ« 4 üncü'te: Boğaziçinin müstakbel plânı pibi kızmasına daha vakit vardır. Onun ılık ışıkları deder gibiydi. Beynehnilel portreler: Jaaltında tatlı tatlı ısınırız. Yeşil kırlar, üzerlerini siispon BaşvekiH Prens Konoye Tabiatin yeni senesi milletimize uğurlar petirsin! leyen papatyalar, gelincikler ve rengârenk çiçeklerle b'r Acem halısı kadar iç açıcıdır. Serçeler. tarla 5incide: Tarihten yapraklar N. îüksek Deniz Ticareti mektebiode dün yapılan dıploma tevzii merisiminden bir intıba iY<uu\ { inci L Amerikan gazeteleri de «Birleşik devlotlcr kıyaşıya bir mwaIrak kuvvetlerinin İngiliz hava üssünü deleye atılmıştır» diyorlar tehdıd ettiği de anlaşılmaktadır İngilizler, Iraktaki kadın ve çocuk!arın tahliyesini derpiş ediyorlar Matsuoka Berlin tolıılid Amerikaya mı ediyor gidecek? B Harb sahasına Bağdad, müşkü girecek her gemi sıyası mulât gösteriyor torpillenecektir harrirlerine göre ^ Iraka çıkan İngiliz askerleri Roosevelt'le samimî bir görüşme arzusu izhar ediliyor >*£•.'"• Bir Japon taarmzuna karşı da dört devlet arasında hazırlık var İtalyanlar iki ada daha işgal ettiler TOBRUKTA Katth bir başladi Abo limanma ihrac Yunanistandaki İngiliz kuvvetlerinin Alman îtalyan kuv edilen kıt'alar transit vetleri dış müdafaa olarak Norveçe yüzde sekseni hatlarına girdiler gidiyor kurtarıldı mücadele Alman askerleri Finlandiyaya çıkarılan Deniz Ticareti Mektebindeki merasim Birkaç söz 7 Mayıs r Bugün