29 Nisan 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

29 Nisan 1941 CUMHURIYET Yeni zelzelelev İstanbul 28 (a.a.) Kandilli Rasad da ve bugün 7.7 de iki zelzele daha takib eylemiştir. Hasar yoktur. hanesinden: Dün yaz saatile 16 yı 2 dakika 46 saDiğer yerlerde ister Churchill'in son nut niye geçe merkez üstü İstanbuldan 520 Ankara 28 (a.a.) Aldığımız telgraf. kunu, ingilterenin bugünkü kilometre mesafede kâin şiddetli bir zel lara nazaran dün saat 16,20 de Patsada, bnhranlar karşısında hisset zele kaydedilmiştir. 16,5 te Zilede ve 16 da da Çankında birer yer sarsıntısı olmuştur. Zıledekl liği kafî ihtiyacln. en acı ifadesi sayZarada yer sarsıntısı bazı duvarlarda çatlak nıak icab eder. Bu ihtiyac: Bol ve süratli yardımdır. Çiinkü İngiltere ancak Zara 28 (a.a.) Dün burada saat lık vukua getirmiş ise de ehemmiyetli bu bol ve sür'atli yardım sayesinde Ak 16,20 de vuku bulan yer sarsıntısını 22.19 bir hasar kaydolunmamıştır. denizde tııtunacak ve Atlantik barbİAİ ınmmmnıııııınıtnıiııınıınııııııııııınımııtıııniıii'i" devam ettirecek, bn bol ve sür'atli yardım sayesinde, Almanyanın kazandığt son muvaffakiyetlerin tesirini önleyecek ve yenilmek ihtimalini bertaraf edecektir. A O E Geniş ufuktar Avustralya ve Yeni Zelandın zıraî faaliyetleri ne kadar hududsuz vüs'atler arzediyorsa, maden işleri de ayni derecede baş döndürücü bir genislık kaydetmektedir. Yainız Yeni Zelandda yedi tane maden mektebi mevcud oldujunu düşünmek bile bu azimkâr insanların vatanlarının tabiî servet kaynaklarını işlermek hususunda madenciliğe ne kadar büyük kıymetler atfettiklerini ispata kâfidir. Halen en büyük ehemmiyetle işletilen madenler, altın, gümüş, kömür ve demirdir. 1928 senesinde Yeni Zeland 2.437.000 tonilâto maden kömürü istihsal etmiş, dahili ihtiaclarmı temin ettikten sonra ingiltere imparatorluğunu Uzakşark donanmasımn kömür ihtiyacını karşılamıştır. Altın istihsalâtı da her gün yükselmektedir. Son seneler zarfmda altın istihsalâtmm yekunu 93.907.000 ingiliz lirasına baliğ olmalta idi. Avustralya ise 1936 37 senesinde 12.074.000 ton maden kömürü istihsal etmiştir, Bunun piyasada kıymeti 27 milyon küsur dolar tutuyordu. Demek ki beher ton iki bucuk dolardan daha ıcuza satılmaktadır. Kömürün bu kadar mebzuliyetle işletilmesi, piyasaya bu kadar ucuza arzedilmesi memleket refah seviyesini mütemadiyen yükseltmektedir. Gene tekrar edelim ki Alman ve İtalyan diktatörleri milletlerini kömürsüzlükten titreterek mevhum bir saadet peşinde kanlannı dökerlerken Anglosaksonların yedi milyonluk nüfusu senevî on iki milyon ton istihsal ve istihlâk ederek huzur ve refah içinde yaşamaktadır. 1 /se/er/7fâşınd< İngilterenin bol ve sur atlı yardım ihtiyacı! İstanbuldan 520 kilometre mesafede şiddetli bir zelzele daha oldu memleketlerini Anglosakson tanıyalım Avustralya ve Yeni Zelandın hazineleri " Yaz an: Merhaba yahu! dedi, nedir öyle kasaturasım kaybetmiş redif askeri gibi sürrsük sümsük dolaşıyorsun? Böj'le lâfa ne denir? Ters söylesem kavga edeceğiz. BerJm de o esnada kavga etmeye ne iştiham var, ne mecalim. Öyle bir ruhî takatsizlik i«;indeyim ki.< Zoraki gülümsedim: Hava ağır da ondan olacak! Biraa Çungking 28 (a.a.) Cepheden Çunghalsizliğim var. King'e gelen son haberlere göre Çin or Havada ne var? Mis gibi hava... O duları Şekiyang, Fukiyen ve Hupeh eyasenin mıymmtıhğın! Şöyle çek çcvir letlerinde mukabil taarruza geçmjşlerkendini! Hazırol vaziyetine gir bakayun! dir. Çin kuvvetleri Şekiyang sahillerinde O biTden geçeli çok oldu. Trişu limanını işgal etmişler ve diğer Avustralyalılar, İngiltere adası sa Yağma yok kuzum! Turp gibi abir Çin kuvveünin piştar kıt'aları Wenşu kinleri ve Amerika'ılsr müftesna dün damsuı. Sırası gelince seni de alacaAvrupa harbinden bahseden bir Ameistihkâmlarını zaptederek Wenşu şehriyanın çok zengin ir.sanlarıdır. İngiltere ğız! ne girmeğe muvaffak olmuşlardır. Fu rikalı dostum, Anglosaksonların felseadalarının servetirin bir kısmmı da A Giile jrüle kullan! Sen turp gibi çeu'nun şarkında Min nehrinin cenub fesini jöylece telhis etmljti: vustralyarun büyuk iş sahalarına ya değil misin? Bu harbde sonuna kadar mukavesahillerinde bulunan Şanşjlo Çin kuv tuılmış paralarm temettuleri teşkil et Sen bana bakma! Biz bu memlemet edecek, ve her ne pahasına olursa vetleri tarafından istirdad edümiştir. mektedir. ke( uğrunda kellemizi koltuğumuza alolsun muhakkak harbi kazanacak olan Hupeh eyaletinde Tahungsaa dağla Servetin A\aıstralyalılar elinde tak mışız... rında mukavemet eden Çin kıt'aları kuv aiz ingilizce konuşan milletleriz. Çünkü simi de dikkate şayandır. Yirmi yaşı Bırak bu Iâflan da alelâde konuvetleri Japon hücumlannın hepsini tar JU harbi kaybedersek her şeyimizi kaynı geçmiş vatandaşların (yüzde otuzu) şahra... Yemekten, içmekten filân... detmişler ve Japon taarnızu başlamadan bedeceğiz. Varbk içüıde olan milletler emlâk sahibidir. Halbuki İngilterede anırarhklarını kaybetmekten korkarlar. Yemek içmek dedin de... Birader evvel işgal ettikleri bütün noktalan iscak (yüzde 12) si hususî emlâke sahib dün bir kılıc aldun. Evde bir şiş yap' Yokluk içinde olanlar zaten neyi kaytirdad etmişlerdir. bulunmaktadır. Nüfusun (yüzde 80) ibedeeekler. Bizim hayat standardımız tık... Vallahi şakır çakır kanlan akınin bankalarda hesabı carisi vardır. Bayan ÇanKayŞek'in nutku Almanlann hâkim olduğu bir dünyada yordu. Ateşin üzerinde kebab ederken Vasatî nüfus basına (41) İnailiz Iir?sı Londra 28 (a.a.) Çin orduları baş payidar olamaz. Onlar ameleyi çok uatesi sön^ürc'ü. Mübarek hayvan amma bir tasarruf kaydedilmektedir. Gerpk kumandanı ÇanKayŞek'in refikası cuza çalıştırırlar. Ahali mahrumiyete ıla ya?'yınıs... Avustralyada, gerek Yeni Zelandda »UBayan ÇanKayŞek dün akşam radyo mütehammildir. Biz ise refah içinde ça #f"\ot olsun mış bes yaşını mütecaviz muhtac rrtelgraf da bir nutuk söyliyerek demiştir ki: şmak isteriz. İ' '• pim evvel de kalkan vardı. İnan kese, kadın. erkek aliliere, ânıalava Fakat Amerikanın İngiltereye göndeAnglosaksonların servet membalannı Vişi 28 (a*.) Moskovadan bildi« Çin, Japon tecavüzüne karşı dört 1918 senesindeki İspanyol nezle<!İ miğ ohun • *.î 'cniçeri kalkanlan kadar bir receği silâh ve mühimmatın, yan yola rildiğine göre bitarafhk pakttnın tas senedir mukavemet etmektedir. Bu etkik ettikçe bu dostumırn iddialarma durlarma tekaüd maaşı vardır I**e İn b»!ık. Ern böyle hayvan görmedim. Di> Avustralyada ilk şimendifer 1855 te kadar gelmesi, İngiltereyi ratmin edip diki münasebetile Stalin'le Matsuoka müddet zarfmda 50 ilâ 60 milyon kişi ak veriyorum. yapılmıştır. Halen Avustralyada 29.000 giliz lisanile mütekellim milletlrrin yeni riydi vallahi... Hani tavadan hrlayacak etmiyeceği henüz belli değildir. Belk) arasında yeniden telgraflar teati edil hicret etmiştir. Avustralyahlann 1927 senesine kadarI Ribi... mil uzunlugunda hat mevcuddur. Nü hayat nizamı! İngiltere, bu karann da bir tekâmül mistir. Çin milleti namma İngiliz milletini ki alün istihsalâtı 625508.000 İngiliz li Çok balık yiyorsunuz... devresi geçirmesini bekleyecek, bu siMatsuoka telgrafında diyor ki: sempati ve hayranlıkla seîâmlanm. Hig rasına baliğ olmaktadır. Şimdi mevsimi... Kuzu da yiyoru» lâhlann tngiliz adalarma kadar yetiştiAltın, gümüs, kömür, bakır istihsal«Paktın şu anda mer'iyete girmiş ol bir ordu verdiğl bütün muharebeleri ya! Geçende bir küçük süt kuzusunu rifanesini isteyecek ve böylece 200 mil ması münasebetlerimizin düzeldiğinin kazanamaz. Veya harbettiği bütün cep leri Pasifik Okyanusunun bu münzevî çevirme yapbk. Uzun bir kazığa geçi» yon Amerikah ve İngiliz elbirliğOe har bariz bir delili olduğuna kaniim.> helerde muvaffak olamaz. Fakat mille sakinleri için çok cazib olmakla berarip ateste çevlrdik. Vay babam vay.» be girmiş olacaklardır. Matsuoka'nm Molotof'a gönderdiği tinin manevıyatı bozulmadıkça, milletin ber onlar gene is hayatlannın merkezi Ne yedik sorma! Fakat Amerikahlarm bu zmniyetl* telgrafta da şöyle denilmektedir: kalbi sağlam kaldıkça ve hürriyet için sikletini daima ziraatte aramaktadırlar. Zerzevat yemez misiniz? hareket edecek hale henüz gelmediklerl «Verilen «öze sonuna kadar sadık mücadele edecek vasıtalara malik bu Senevî yanm milyar kilogram en iyi Eh! Bulursak yiyoruz. Pazartesi paanlaşıbyor. kalmak hususundaki düsturumu burada lundukça o ordu mutlaka nihaî zafere cins yün istihsal ettikleri halde buzarırıdan bir lâhana aldım. Alimnllah nunla iktifa etmiyerek Ankara keçisi İngiltereyi Araerikanm bo! ve sür'atli tekrarlamakla bahtiyarım. Sizin de kavuşur.» on kilo geliyordu. 38 lik gülle gibi... etiştirmenin de çok kârlı olacağını heyardımına bu derece bağlayan amil, in aynı tarzda hareket edeceğinizden şüphe Sen topcu musun? sab etmişler, Birleşik Amerika hükugilterenin harbe takaddüm eden rolb etaemekteyim.> Topçu değilim amma Tophanede metlerinden en iyi cins Ankara tiftik senelerinde silâhlanmayı ihmal etmesi, ohırdum. Benimle alay mı ediyorsun keçileri ithal etraişlerdir. Halen AvusIngiliz İmparatorluğunu alâkadar eden jahtı! Biz kaçm kur'asıyız? tralya mer'alarında en kıymetli cinlermeseleleri halletmekte gecikmesi, mü Hayır, hep kesme biçme, şiş, kalden 172.000 tiftik keçisi mevcuddur. En dafaasüe alâkadar olduğu veyahud mükan. kılıc... lâflan ediyorsun da merak üksek üniversitelerin ziraat şubelerinriafaasmı deruhde ettiği memleketlerle ediyorum. ^Kaç muharebeye girdin? Seçme hikâyelerini, fasılalı bir serı hade tiftik keçileri bakımı hakkında yeni sağlam dostluklar ve dünyanra yeni Ben mi? Tamam üç... buçuk sene eni kurslar ilâve edilmiştir. (Ne kadar linde neşre karar vererek, «Kırmızı oda» ^artlanna uygun anlaşmalar yapamaaskerlik ettim. Tekirdağı hayvan depoisimli ilk hikâyesinin birınci kısmım temenni olunurdu ki Ankara tiftik keEund? .. Bizim gördiiğümüz... masıdır. çilerini Avustralyahlar Amerikadan de dün, ikind ve son kısmını da bugün o Bırak muharebe lâfını yahuî Bütün bu şartlann bir araya gebnesl kuyuculanmıza takdim ettiğimiz meşhur il, fakat asıl vatanlan olan Ankaradan Hayber mi? Resulullah zamanında bugünkü müşkül vaziyeti ihdas etmis ingiliz muharriri Herbert George Wells, ithal etseydiler. Bu hayvanların ıslahı bir muharebe olmuçtur orada... ŞehidTürk münevverlerine büsbütün yabancı ve İngiltere bir taraftan harbetmek, diusullerini de gene bizim üniversitelerilerin kanlan... Veşington 28 (a.a.) Churchill'in ğer taraftan yakm mazinin hatalannı mizin tecrübe lâborahıvarlarının bul obnıyan bir simadır. Onun en esrarh nutku, Amerikan milleti üzerinde ka Anladım kardcîim... Biz de Kısası romanlarından biri olan «Gorünmiyen telâfi etmek gibi ikl büyük ve mühim duklan metodlara tevfikan tetkik edenaat verici ve teşci edici bir tesir yppadam., hafızamın kurcalamağa lüzum Enbiyâ okuduk... Şöyle yumusak şeylerisle birden mesgul olmak mecburiyebilseydiler.) mıştır. İngiliz Başvekili hakikati gizlekalmadan derhal hatırlayabileceğimiz den. gezmeden tozmadan, pamuktan, itinde kalmıstır. memesile tanmdığı için sözleri her za Anglosakson felsefesinin en büyük kadar alâka ile okunmuştu. Türkçemize, pekten. bavadan sudan bahsetsene! Sen Bu hatalann mes'uliyeö, ffiphe yok ki, man hedefe varmaktadır. Almanlinn vasfı ziraate müstenid bir medeniyet ondan başka, bir iki romanı daha nakiebaşka lâf hilmez misin?» Mister Çöreü'e aid değildir. Fakat kenibyada İngilizleri hezimete uğratbğı kurmak olduğu gibi dikkati en calib dilmiştir. Pamuk dedin de! İsgal esnasında disi bu hatalann telâfisi mes'uliyetini hakkında itiraf kadar Mısırdaki askeri hususiyeti de ömrünüz oldukça tahsil ben İzmirde idim. Sonra Denizlide PaWells, 1866 da, Kent dükalığında, Berne 28 (a.a.) «Ofi» Oggi adıniızerine almış bulunuyor ve muvaöak Avustralyahlar vaziyet hakkında verdiği teminat da iyl edebilmek imkânındır. mukkaleye çekildik... Orada ne muhaoimak çin ber çareye başvunıyor. Mis lakl İtalyan mecmuası beynelmilel si karşılanmıştır. Nihayet, hava ve deniz büyük bir tevazula itiraf ediyorlar. Bromley'de doğdu. Bir manifatura marebeler etrikti... S e n . ğazasında mütahdem olarak hayatını ter Çörçil hükumetinin simdiye kadar irasî vaziyeti ve bilhassa Birleşik Ame kuvvetlerinin arttığı ve vaziyetin geçen (Amerika üniversitelerindeki ziraat, zi Ben o sırada İstanbulda idim.. Ba başvurduğu çarelerin yanm tedblr ma İka devletlerile Sovyetler Birliğinin yazdaki kadar nazik olmadığı hakkın raat sanayii o kadar yüksek muvaffa kazanmağa başladı. Fakat, kafssınm içi, sene bir yere niyet yok mu? attı hareketlerini tahlil etmek maksakiyetler arzediyor ki bizim Maarif Ne her bü>ük bas gibi, mütemadi bir işlehiyetni aşamaması da, mazinin ihmalleri da yaptığı beyanat Amerikalıları tatınin me ihtiyacında olan Wells. manifatura dile neşrettiği bir makalede Sovyet Tophanelioğluna gideyim diyorıun jüzündendir. etmiştir. Amerikalılar artık biiiyorlar ki zaretimiz, gerek bu mevzular etrafın mağazasuun daracık muhitinde çok geçRusyanın Almanya ile hemhudud olan Halbuki Şişlide bizim apartıman havadaki, gerek müspet bir ilim olan terŞündi bütün fimid, Amerikanın bol ve mıntakalarda bir takım tedbirler almak mücadeleye iştirak etmişlerdir ve ededar bir yerdedir. Onu da bırakmak is» biye hakkındaki Amerikan üniversitele meden bunalmıştı. Kendisini, fikir hayasür'atli yardımfle yanın tedbirlerin tek la beraber şimdilik harbe sürüklenmek ceklerdir, ve mücadele vahim ve bütemiyorum... Tellitabyanın alttaıafında rinin neşriyatını muntazaman takib e tma bir adım yaklaştırabilecek bir mesyüktür. millenmesindedir. istemediğini, fakat takib ettiği siyasete kayınbiraderin bir yeri var. Orası da derek bize nakletmektedir. Bu sayede lek aradı ve buldu. Bir mektebe, mualİngiltere ile Amerikanın birblıine bu bakılacak olursa gayesinin yeni ihtilâfKanadada akisler hatınma geliyor... Baltalimanında kamünzevî çiftliklerde yasayan müstamer lim muavini olarak girdi. kadar sıkıhkı bağlanmalanndan lleride lar çıkarmaktan başka bir şey oimadıH. G. Wells yınpeder oturur... Kanlıcada teyzemin Bir yandan edebiyata olan büyük istiOttawa 28 (a.a.) Churchill'in nut lerimiz, ziraî mıntakalardaki muallimne doğacak? Bir İngiltere Amerika ğının anlaşümakta bulunduğunu teba ku bütün Kanadada şok büyük bir alâ lerimiz, kollejlerdeki profesörlerimiz bu dadı, diğer taraftan fen bilgilerine karşı koca yalısı bomboş... Hangisine gidecemıştır. İçtimaiyat, dbı, terbiye bahislebirliği mi? Yahud bir baska teşekkül rüz ettirmektedir. ğimi henüz. ka uyandırmıştır. Resmî mahfiller nu ilmî tecrubelerden müstefid olmaktadır duyduğu derin heves, yeni vazifesinin rinde, kendi içtihadmı müdafaa maksamü? tuk hakkında mütalea yürütmiyorlarsa lar) diyorlar. Bu suretle Anglosakson verdiği imkânlar sayesinde, onu tetkik Teleperss ajansının Romadan verdiği Yerebatana git de biraz başımıı dile kaleme aldığı eserlerinde, Wells'in, Bunu bugünden kestirmek mümkün bu makalenin bazı parçalan İsviçre ga da Başvekil Mackenzie Klng, bu gün medeniveti bir kıt'a üzerindeki kazan ve tetebbü sahasına sevketmişti. Tabiî dinc olsun.» Sen hastasın be! sadece bir roman ve hikâye muharriri Mecliste, harb hakkında beyanatta bu cını bütün diğer kıt'alar sakinlerinin ilimler tahsiline baş'adı. Huxlsy'den ders Ne hastası? Aslan gibiyim aslan! değildir. Fakat istikbalin bir şeyler do zeteleri tarafandan iktibas edilmiştir. olmakla kalmayıp, zekâsını ve bilgisini, Hasta sensin de böyle lâflara dayanağuracağı şimdiden göze çarpıyor. İtalyan mecmuası çunlan İlâve et lunacakhr. Churchill'in nutku barbin istifadesine arzetmiş, herkesi ölünceve aldı, nihayet Londra Üniversitesinden hayatın her sahasında müspet ve seme mıyorsun! muzafferlyetle neticeleneceği hakkında kadar mütemadiyen okumaea ve yük mezun oldu. ömer Rıza DOĞRUL mektedir: İngilizlerin beslediği kanaati ve İngıliz seltmeğe teşvik etmis oluyorlar. Evet içimizde bir hasta var amma O tarihten itibaren, H. G. Wells, aradı reli bir tarzda işleten, edebıysta olduğu «İngiliz Hariciye Nazırı Eden ile Sov»*• lerin cesareti için bir İlham kaynağı ğı sahayı bulmus, yaratıcı zekâsının se kadar ilme de hlzmet eden yüksek bir sen mi ben mi orasını Allah bilir. Haydi yetler Birliğinin Londra büyük elçisi olacaktır. Ortaşarktaki âdl vaziyetin Avustralya ve Yeni Zelandın en bü merelerini bol bol verebllereği zemini muharrir olduğunu görüyonız, gözünü sevejim. Sen beni bırak da, kaMaisky erasmda sık sık vuku bulan memnuniyet verecek bir manzara ar yük servet membalarından biri de or işlemeğe başlamıştı. 1892 senesinde, ilk Wells, romanlannda ve hıkâyelerinde, saturasını kaybetmiş zaptiye... mülâkatlara fazla bir ehemmiyet atfetzetmekle beraber bedbin olmak için or manlandır. Ağusunda emsalsiz hayvan eserini nesretti. Bu, bir biyoloıi kitabıydı kahramanlarını, kâh tabiat kuvvetlerini Zaptiye değil. redif... mesek blle 24 martta Türkiye ile Sovtada bir sebeb görülmemektedir. Vazi lar, müstesna nebatlar besleyen bu gü ve iki cildiikti. Bu eseri etrahnda derhal esir etmeğe kalkısan ziyaperest bir fen . Bedif neferi gibi dolaşayun yetler Birliği arasında akdolunan ve yet cesaret ve hareket icab ettirmekte zel ormanlar İngiliz penclerinin elinde uyandırmağa muvaffak olduğa alâka sa?damı; kâh, gayesi uğrunda her tehlike Sen de var kılıc, şiş, çevirme, kalkan, Türklyenin beynelmilel bir İhtilâf hamütemadiven imar edilen, mütemadiven yesinde, bir çok gazeteler ve mecmualar. dir. linde Sovyet Rusyanın bitaraflığına güyi göze alan hir idealist olarak tasvir Tellitabya ve Baltalimanına kavıış! Alistifade olunan geniş ser\xt kaynakla fikir âleminde yeni beliren bu imzayı, venebileceğine mütedair bulunan be Büyük Amerikan tayyareleri eder. Kihramanları, içine aüîdıkîprı ha lah rahatlık vcrsin... rıdır. kendi sahifelerinde görmek arıusunu izAynldık... Arkamdan bağınyordu: yannamenin Türkiyeyi harb yolunda rikulâde maceralardan daima hüsranla Singapur'a gidiyor Kumbaracı yokuşunda dükkân açOnnanlar tahrib edDmeksizin munta har ettiler ve Wells, 1893 te, gündelik çıkmalarına rağmen, Wells, sonur.da hateşci eden bir eser olduğunda şüphe yoktur.» Manilla 28 (aa.) Singapura gitmek zam bir sistem dahilinde kesilir ve bir gazetelere ve diğer mecmualara yazı kikatten ne de olsa ayrılamıyan ciddî tun... Bir gün uğra!> yazmağa başladı. Az bir zaman sorua B. FELEK Londra 28 (a.a.) «Tayfun» adı ve. Oggi, 5 nisan tarihli Sovyet Yu te olan çok büyük bir Amerikan bom yandan da yenileri dikilerek yetiştirikaleminin yarattığı bu maceraları, bizlir. Fevkalâde nadide ağaclardan nefis H. G. Wells, imzası, şasılacak derecerle rilen yeni İngiliz avcı tayyaresi, halen goslav dostluk ve ademi tecavüz pak bardıman tayyaresi Manillaya gelmişçok gazete ve mecnmada göni'en, yalnız zat yaşamağa teşne gibidir. Well'sin hemöbleler yapılır. İngiliz hava kuvvetlert servlslerinde ça tını da gayrimüsaid mütalealarla tefsir tir. men hemen hepsi fennî olan romanların Çocuk Esirgeme Kurumunun Gerek Amerikada perek Avustralya İngilterede değil, bütün dünvada alâka lışan tayyarelerin en sü'atllsi, en iyl si etmekte ve Sovyetlerin Alman kıt'alada, Jules Verne'in geniş hayalile, kendi tptidaî maddeler tenzilât teşekkürü ve Yeni Zelandda möblecilik bihük sa ile karşılanan bir imza olmuştu. lâhlandınlmıs ve en uzun mesafelisi. nnın Banat'a girmelerini teessüfle karVells, ayni zamanda, bugün cihanşü sanihasırın ibda ettiği sihirti âlemi unayi şubelerinden birini teskil eder. Ankara 28 <a a.) Çocuk Esirgema nispetleri dir. Tayfun şimdiden seri halinde ima' şılamış olduğunu hatırlatmaktadır. MecMöble fabrikaları seri halinde büyük mul bîr şöhret kazanmış bulunan ro zaktan temaşa etmek bedbahKığma rğ Kunımu tarafından bildirilmiştir: edilmektedir. Yeni Sabre motörile teç. mua yazısına nihayet verirken, SovyetAnkara 28 (Telefonla) 2.14083 sa imalât yaparak parça başına daha u manlarını yazmağa da vakit buluyor rayan bir san'atkâr tahassürü bir arsda Profesör Bayan Afet tarafından Kehiz edilmiş olan bu tayyare ber hangi lerde görülen sulh temayüllerinin sade yılı kararname ile mer'iyete konulmu cıza mal çıkarmağa muvaffak olurlar. son derece velud dimağı, oının cazibeli sezilir. Esasen, Jules Verne'le, H. G. çiören çocuk yuvasındaki yavrulara 23 bir düştnan tayyaresinden daha yüksek ee nazari olduğunu kaydetmektedlr. olan iptidaî maddeler tenzilât nisbet Möble fabrikaları ekseriya büvük or üslubuna, meraklı mevzulanna teşne We!ls arasındaki fark da, birincinin, nisan çocuk bayramı münasebetile 1 top lere çıkabilmektedlr. Tek satıhlı olarj lerini gösteren cetvelin D grupunun sohududsu7 hayal ku'vvetini terbiyevî e basma, 19 metre Amerikan bezi, 37 metTayfun, çok büyük bir hızla yüksel Meksikada tahkim edilecek nuna «nişastadan. mamul kaşe» ve bu manların kenarlanndaki küçvk zira! okuvucuları, gitgide daha Kalabalık bir kasabalarda teessüs eder. Bazan bir kü kütle halinde, ismi etrafına toplayordu. serlerindeki, kehanete yakm buluşlara re mermerşahi. 15 kilo incir ve Ankarada mektedlr. Sür'atl saatte <650» kilomet. mamulâta aid tenzilât nisbetinin yüz çücük şehrin sadece möble imaiâtı için İlk romanmı «Zamandan istifade maki hasretmesire mukabil. Wels'in gerek Turan lokantası sahibi Osman tarafınçehirler reyi geçmektedir. Tayfun'un mitralyöz. Meksiko 28 (a.a.) Müdafaa Neza de 24 ve aynı cetvelin G grupunun so kurulmuş oldıığu görülür. Çünkü böy nesi» ismile nesretti. Ondan sonra, buluşlarında. gerek tasvirlerinde, artist dan 150 yavruya öfle ziyafeti verilmiş, lerden başka topu da vardır. Bursada Mehmed İpekçi 200 lira, Mit. reti Tampico, Alvare, Obregon, Mazat nuna «mukavvadan mamul kutu» ve bu le münzevî mıntakalarda amele ücreti, cDoktor Moro'nun adası», «Göi"ünmiycn olarak kalmasıdır. mamulâta aid tenzilât nisbetinin yüzd hat Ali 200 lira, Bursada tütun tüccan hayat daha ucuz oldufımdan dolayı adam» ilâh.. gibi romanları intişar etr^iş, Almanya ve Irak hâdiseleri lan ve Manzanillo şehirlerinin tahkim Okuyucularımıza dünden lüharen tak Mehmed Tahsin Tütüncuoğlu 100 Hra, edileceğini bildirmiştir. Meksikalı mü 46 ve ayni ceU'elin K grupunun sonuna daha müsaiddir. Fabrikatorlar da ke ve Wells. bütün bu romanlarda. kâh fevBern 28 (a.a.) Ofi: La Suisse ga, dim etmeğe başladığımız seçme hikâye İpek fabrikatörü Mehmed Rifat Pekis hendisler tarafından inşa edilecek is zımpara bezi ilâve ve bu mamulâta aid reste nakledeceklprine mamul esya nak kalbeşer. kâh fevkattabia mevzuîan İF zetesinin Berlin muhabiri yazıyor: 100 lira, Bursa Koza Tanm Batış]an tihkâmlar 70 milyon peseye mal ola tenzilât nisbeti de yüzde 44 olarak ta lini daha kârlı telâkki ederler. Bu möb yerek, hiç el değmemiş sahalarda. ken ler, bu büyük İngiliz muharriri hakkınAlman siyasî mahfillerinde Irak hâdi Birli*i 100 lira teberruatta bulunmuşlaryin edildL leler hakkında gazetelere, mecmualara dine mahsus olan görüşleri ve tasvirle da, bizim söyliyebileceklerinıizden çok dır. seleri dikkatle takib edilmektedir. Bu caktır. fazla ve mıntakada İngiliz kıt'alannın takviyesi İngilterenin Bern elçisinin ilânlar vererek evlere kataloplar tevzi rile, okuyucuyu yepyeni fikir ufuklarm dahaşaheserler dogru fikir vtrecek neviAmerikanın eski Paris Çocuk Esirgeme Kurumu genel ınerden olduğu için, Wells'in sanederek mektubla siparis kabul ederler. da dolaştırmıştır. Berlini son derece alâkadar eylemekte, bir nutku Wells'in gerek romanlannda, gerek hi atı hakkındaki son hükmü kendilerine kezi yurd yavrularına vâki duygularına Kataloğumı tetkik ederek mektubla sifakat Almanya bu mıntakada da gafil sefirinin sözleri aleni teşekkurlerini sunar. avlanmıyacaktır, denilmektedir. Zürich 28 (a.a.) İngilterenin İs pariş ettiğiniz eşyayı ekseriya on beş kâyelerinde, metafizdk ve ilmî etvdierden bırakıyoruz. Vaşington 28 (a.a.) Amerikanın ?ün içinde muhayyer olarak size bıra başka, hayalî, korkunc ta3virler. şahsî H. V. Meksika limanlarmdaki Fransadaki eski büyük elçisi BuUitt, Çl viçredekl elçisi Kelly, Bâle İngiUz Ti Macar Başvekili Alman ne yardım cemiyetlnin toplantısında bir caret Odasında bir nutuk söyleyerek kırlar. Beyenmediğiniz takdirde yol pa hatırat, hatta mizah ve hiciv vardır. TaAlman ve İtalyan gemileri rası fabrikaya aid olmak üzere iade e rih ve içtimaiyat sahasında da üstün bir demiştir ki: ekalliyeti reisile görüştü nutuk söyliyerek demiştir ki: Meksiko 28 (a.a.) Bahriye Nezaretl, debilirsiniz. Ban möble fabrikaları daha bilgiye sahib bulunan Wells, hayal mab Italyanın Karadağ Komiseri < İngiltere, düşmanlarma karşı tat « Çine ve İngiltereye yardım slyaset; Budapeşte 28 (a.a.) Macar Başve Roma 28 (a.a.) Orta elçi Mazzoli Meksika limanlannda muhafaza altıngiderek kendilerinin sattıklan sulü eserlerinde. tarihle kendi yaşadığı Amerikayı harbe sürükleyebilir. Pakai bik ettiği meşru ve hakh abluka ile ka ileri kil ve Hariciye Nazın Bardossy, Maca herhangi bir parçanın mademülhayat devir arasmda, tezadlarla do!u, gaye' ni, Karadağ sivil komiseri tayin edilmiş da bulundurulan İtalyan ve Alman pet. ristandaki Alman ekalliyett reisi Frank totaliter devletler tarafından cebren ka bili telif obnak şartile İsviçrenin iktı bilâ ücret tamirini taahhüd ettiklerini cazib sahifeler verdikten ba'ska, sırf ta ve cumartesi akşamı Çetineye hareket rol gemilerini Meksika kumpanyalanna sadi hayatını korumak için elinden ge bul ettirilecek bir sulh gayrikabüi te Basch'ı kabul etmiştir. Mülâkat uzu devretmeğe karaz vermiştir. ilin ederler. (Möblelerin hayat sigortası) rihî ve içtimal, öğretici eserier de yaz etmiştir. leni yapmağa hazırdır.» hammtildür.» sürmUştür. İngiltere Başvekili, bn bol ve sür'atli yardrmın Ingiltercye yakın sulara kadaı yetişürilmesinin hayati kıymetini takdiı ettiği için Ingiltere Amerika münasebetlerini, şimdiye kadar görüknemis bir bağlıhk halinde tasvir etmiş, İngilterenin davasını 200 milyon Amerikah ve İngilizin davası olarak göstermis, anTokyo 28 (a.a.) Reuter: Hariciye cak İngiltere ve Amerika birliği ve beNazırı Matsuoka, Avrupa seyahatinden raberliğinin diktatörlere galebe çalacaavdeti münasebetile tertib edilen bir ğını anlatmıştır. toplantıda ıöz alarak ezcümle şöyle Bütün bu sözlerin pek asikâr olan demiştir: manası, İngilterenin Avrupadan ümidi < Eğer imkân olsaydı yarından itikeserek mukadderahnı Amerikanın mu baren millî hayatımızın, Almanyada yakadderatile birleştinnesi ve Amerika pıldığı tarzda bir kontrola tâbi tutulnın eline sarılarak bugünkü buhrandan masmı isterdim. Fakat böyle bir murakurtulmak için uğraşmasıdır. kabe bizim için henüz kâğıd üzerinde Buna karsı Amerikadan beklenen bol bir projeden ibaret bulunmaktadır. Vave sür'atli yardım, ağır ağır tekâmül et ktâ Almanyada evvelâ kâğıd üzerinde roekte ve Amerika, İngütereye verilecek projeler yapmakla işe başlannuştır, lâsilâhları garb yanm küresinin deniz hu kin Japonyanın Almanyada yapılanı duduna kadar muhafaza altmda götür tahakkuk ettirebilmek için kâfi vakti nıeyi heniiz kararlaştırmamıs bulunmak yoktur.» tadır. Fakat İngiltere, bu karardan Matsuoka, Sovyet Japon paktına memnundur. Çünkü Ingiliz donanma temas ederek şunları ilâve etmiştir: sının Alman tabtelbablrlerine karsı aça< Bu pakt Japonyanın halen karcağı mücadele sahası biraa daha daral şılaşmakta olduğu zorlukları izale etmis mıs olacak ve İngiltere, keuttisini çev değildir.» releyen sular içinde Alman tahtelbaMatsuoka'nın Stf'in'e çektiği hirlerini avlamakla mesgul olacaktır. Sovyet Japon paktına rağmen Çin orduları taarruza geçti > Nezahel Nureddin Ege telâkki edilen bu taahhüdlerile fabrika müşterisini daimî surette müessesesine bağlamış olduğuna emindir. Posta ile siparis kolaylıklanndan başka nakil vasıtalannm ucuzluğu, mükemmeliyeti de böyle geniş piyasalara hitab etmek hususunda Amerikan ve Avustralyalı müteşebbislere imkân bahşetmektedir. (Birleşik Amerıkanın şimendifer servisleri akıllara hayret verecek bir viis'at arzetmektedir. Ayni istikamete müteveccöıen işleyen birbirinden tamamen müstakil iki, üç, dört hat vardır. Tamamen hususl sermayelerle içletilen bu trenlerin Birleşik Amerika hükumetine verdiği vergi miktarı senevî üç yüz altmış beş milyon dolardır. Yani vasatî günde bir milyon dolar vergi vermektedir.) Biz gene kendi bahsimize, Avustralya ile Yeni Zelânda gelelim. Yeni Zelandda 1870 senesinde sadece 46 mil şimendifer mevcuddu. 1930 senesinde ise 3404 mil şimendifere sahib olmuştur. Dört tarafı Pasifik Okyanusunun mahfuz limanlarile bezenmiş münferid adalarm sırf dahil! münasebatı için bir milyon üç yüz bin nüfuslu bir ada halkının 3404 mil şimendifer inşa etmesi çok dikkati calib bir meseledir. Çünkü memleket bir transit memleketi değildir. Bu geniş şebekenin bütün mes'uliyetini ve masarifini kendileri İçin deruhde etmişlerdir. Tokyonun karşılaştığı zorluklar izale edilmemiş İlk hamlede mühim mevkiler ve bazı şehirler istirdad edildi [ fusun bu kadar az ve arazınin de geniş oluşuna rağmen hemen her tarafı bir| birlerine şimendiferle raptetmeleri gene Anglosakson kabiliyetinin bir tmsalıdr. İşin en şayanı dikkat cephesi gerek Avustralyada gerek Yeni Zelandda şimendiferlerin pek azının hükumetin malı olmasıdır. Umumî heyetile bu kadar ağır ve mes'uliyetli teşebbüsleri hususî şirketler deruhde etmekte ve şimendiferler de kendilerine büjnik kârlar temin eylemektedirler. Avustralya ve Yeni Zelandın en büyük müşkülleri Avrupa ve Amerika ile telgraf kabloları tesisi meselesi idi. Nufusları pek az olmasına rafmen daha 1876 senesinde gerek Tasmanya adasile gerek Yeni Zeland adalarile Avustralya arasında telgraf kablolan döşenmisti. Nihayet ilk defa Avustralyarun çimalindeki Port Darmin limanile Londra arasmda, sonra Sydney ile Kanada ve Birleşik Amerika hükümetleri Pasifik limanları arasında ve en nihayet de Afrikanm cenubundaki Ümidburnu sahillerinden dolaşarak ana vatan İngiltere arasında kablo döşemeğe muvaffak olmuşlardır. Gene tekrar edelim kl on dokuzuncu asırda Avustralyarın nüfusu ne kadar az olduğu nazan dikkate alınırsa bu telgraf kablol.mnın ne bü\'ük fedakârlıklar mukabilinde yapıldığı tezahür eder. Zaten başlıbaşma bir kıt'a olan Avustralysyı bile bu kadar az nüfusa rağmen şimalden cenuba, şarktan garba telerafla birbirine raptetmek bile çok büyük bir mesele telâkki edilebilir. Azıcık yumuşak lâf edelim! p eşid çeşid adam vardır: Kiml ?ert, kimi yumuşak! Hani adamın biri herifc sormuş: Aduı ne? Mülâyim! deyince: Sert olsan ne halt edersin! diye terslemiş. Lakin kazın ayağı öyle dcjil Sert tabiatli adamlann işi gücü, yürüxiişü. el sıkışı, esneyişî. aksınşı hatta lâkırdısina mevzu seçişi bile başka türlü oluyor. Dün vakit geçsin diye şöyle Taksun meydanında dolaşıyor; yeni yapılmakta olan merdivenli gezgi'yi gözden geçiriyordum. Tam o sırada karşıma çıktl. Adı lâzun değil. Yukanda söylediğim tipte bir arkadaş. Edebî portre: Garib tefsirler Çörçirin söylediği nutkun akisleri Törkiye, Rusya Vaziyeti olduğu gibi göstermek Amerive bir İtalyan kada iyi karşılandı mecmuası 24 mart tarihli beyanname Türkiyeyi harbe teşçi edecek mahiyette imiş... H. 6. Wells ve eserleri Tayfun Yeni tip İngiliz tayyareleri çok kuvvetli