29 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

29 Mart 1941 CUMKURlYET hftkkında bir hüküm vermenin zor Yugoslav hâdiselerini tahlil etmektedirMillet Meclisi reis vekili ve Sıvas bulunmak lüzumuna işaret ve Atatürolduğunu söylemekle iktifa etmiş ler. rneb'usu Şemseddin Günaltay, Beyoğlu kün gencliğe verdiği hayat hamlesinlerdir. Gelen haberler arasmda gö Taymis gazetesi bu hususta şunları (Başmakaleden devam) Halkevi tarafından tahsis edilen eski den bahsetmiş, mücadele lüzumuna işarülen tezadlar da bu hususta bir yazıyor: Fransız tiyatrosu salonunda, dünya ah ret ederek, «mücadele durduğu zaman, ederek belübaşlı müdafaa terüblerini mütalea serdtol busbütün güçleş <Imzalan ile Yugoslavyanın şerefini vali ve Türkiyenin durumu mevzulu ölüm başlamıştır> demiş, her ferdde bir şimale tevcih edilmiş şekillerde tantirmektedir. teslim etmek isteyen nazırların yakakonferanslarından üçüncüsünü vermiş mücahid ruhu yaşatmak lüzumunu ha zim etmişlerdi. Onlann hanr ve haSorulan bazı sualler üzerine Al sma intikam pek çabuk yapışmıştır. tir. Salon, vektinden evvel, hıncahınc tırlatmış, korkak ruhların, millet için yallerinde olmadığı halde cenubdan geman Hariciye Nezareti bilhassa Yu Mukadderatm bu anî değişikliği, Yumesned olamıyacaklarını söylemiş, millî len kuvvetler karşısmda şaşırıp kaldıdolmuştu. , goslavyadaki diplomatlara karşı goslavyanın mihvere iltihakının İngilHatib, Türkiyenin sulh siyasetini izah ruhun, Türk milletine ırk vergisi ve lar. Cenubdan gelen bu kuvvetler mo yapılan nümayişleri, ezcümle İsveç tere için «siyasî bir Dünkerk» teşkil atalar mirası olduğunu tekrarlayarak dern tekniğin en yeni silâhlarile müederek konferansına başlamış, yeni nisefirine yapılan mttameleyi zlkret ettiği Alman propagandası tarafından zarrun dünyayı ne hale getireceğini an konferansına son vermiştir. cehhez motörize kısımlardı. Ellerindeki miştir. Bununla beraber salâhiyetli ilân edildiği sırada vuku bulmuştur. Hatibin konferansı, sık sık ve şid vasıtalan cür'etle kullanarak adeta yıl makanüar bu hâdiselerin tabiatile latmış, eski konferanslarında tahlil ve Yugoslavyada halkm adi ve ihtimal ki detle alkışlanmıştır. tefsir ettiği bahislere bu defa da tedırım çabukluğu ve yıldırım müessir Alman hükumeti tarafmdan büyük satılmış nazırların ihanetine karşı duyVilâyetlerde konferanslar mas ederek, Türkiyenin bu nevi siyasî liğrile ilerleyorlardı. Ayrıca faik bir tay bir aiâka ile takib edildiğini söyle duğu nefret üzerine kopan bu ihtilâl Ankara 28 (Hususî) Büyük Millet yare kuvveti de onlann vazifelerini ko mişlerdlr. Alman devlet merkezinde nazariyeleri asla kabul edemiyeceğini anî olmuştur. Meclisi Hariciye encümeni reisi ve Kon laylaştınyordu. tekrarlamıştır. bu hâdiseler karşısında şimdilik bir Dünkü hükumet darbesi uzun zamanya meb'usu Muzaffer Göker Aydm HalHatib bundan sonra Mussolini îtalyaHarrara varan İmparatorluk kuvvetleri vaziyet almaktan da içtinab edil danberi İngiliz ve Yugoslav hükumetsının ihtirash emellerinden, hükumeti kevinde, Bursa meb'usu Muhiddin Ba belki bu satırlar yazıhrken ya Diradoa mektedir. leri arasında mevcud bulunan dostluk Yeni hiikumetin beyannamesinde ve emniyet münasebetlerini yeniden mizin aldığı tedbirlerden bahsetmiş, bu ha Pars Kütahya Halkevinde, Denizli da, yahud bu mevkiin daha ilcrilerir.de tedbirlerin sulhu idameye matuf oldu meb'usu Necib Ali Küçüka Burdurda, AdisAbaba Cibuti demiryolunu tu üçlü pakta dair hiç bir şey bulun canlandırmıştır. ğunu ve bir gün Yakınşarkta sulh bo İçel meb'usu Ferid Celâl Güven de Ço tacaklar, ve keseceklerdir. Belki şarki madığı da tebarüz ettirilmektedir. Bugün tahakkuk eden bir şey Vtirdır Maamafüı Çörçil'in beyanatı sizulacak olursa, bunun mes'ulü asla biz rumda «Dünya vaziyeti ve Türkiye» Afrika muharebeleri Eritrede ve Habemevzulu birer konferans vererek, hayasî mahfillerin alâkasmı celbet ki o da von Ribbentrop'un bu sefer olmıyacağımızı, istediğimz rulhun bir kendisine pek fazla itimad etmiş olşistanda belübaşlı can alacak mevkiteslimiyet sulhu değil, bir beraberlik ricî tehlikenin hududlanmıza geldiği bir lerin İngilizler eline geçmesile bilkuv miştir. Alman Hariciye Nezaretinde masıdır. Matsuoka'ya Almanya tarafınızmumiyetle söylendiğine göre, bu sırada ne yapmamız lâzım geldiğini izah ve hürriyet sulhu olduğunu söylemiştir. dan kazamlan yeni bir aza takdim eetmişlerdir. Hatiblerimiziıı konferansları e bitmiş sayılacak bir hale bile gel beyanatm ne dereceye kadar bir Şemseddin Günaltay, bugün dünyanın yurdun her tarafından halkımızın coş miş olacakhr. İngilizlerin geniş şarkf propaganda tezi olarak tefsir edile derek ona mihverin oltasını yutturmak teşebbüsü hicab verici bir muvaffakigeçirmekte olduğu buhranlı devrede, kun tezahürlerile karşılanmıştır. Afrika sahasındaki harekâö yağmur bileceği hakkında henüz kâfi maluyetsizlikle netice'enmistir. halkımızın günlük işlerine devam ve mat yoktur. *** mevsimi gelmeden bitiımeğe çalışnıak hâdiselerin seyrini soğukkanlıhkla taDiğer bazı sullere cevaben de Al Yeni Yua;oslav hükumetinin Bahkesir 28 (a.a.) Buraya gelen olundaki maksadlanna artık hasıl olkib etmelerini tavsiye eylemiş, nıillî Rize meb'usu Fuad Sirmen verdiği bir manyamn Belgradda her hangi bir muhtemel karan birliğin ehemmiyetine işaret etmiş, yeni konferansta «dünya vaziyetinin son yıl muş nazarile bakılabih'r. teşebbüste bulunmadığı ve bir hü Yeni Yugoslav hükumetinin mihver İtalyanın Habeşistanı istilâ için yap kumetin kendi selefi tarafından karşısmdaki hattı hareketini tetkik eden Türkiyeyi kuranlarm sınıf mücadelesini larda geçirdiği seyrini anlatarak dnha çok evvelinden önleyecek tedbirleri a ço kevvelden bütün tehlikeleri nazarı tığı sefer zamanındanberi biliyoruz ki imzalanan muahedelerl yırtmasının Taymis gazetesi yazısına şöyle devam ]ıp yeni bir millet yaratmış oldukla itibara alan Türkiyenin bütün tertibatını bu havalide bilhassa hazirandan teşrin mutad olmadığı bildirilmiştir. ediyor: Yugoslavyadaki Almanlar aleyhlrını anlatmış, ve Fransa ile Yunanis ikmal etmiş olduğunu, Türk ordusunun Iere kadar tufanvari yağmurlar yağar, <Simoviç hükumeti tarafından dün tandan misaller getirerek, Fransanın ve kumandanlannın eşsiz mücadele ka e bu yağmurlar mevsiminde ortalık ne nümayişter yapüdığı hakkmdaki neşredilen beyanattan çıkanlabilecek duçar olduğu akıbeti, bizzat kendisi ha biliyetini tebarüz ettirmiştir. Hatib, Türk çamur deryasına döndüğünden bilhassa tahminler müspet vak'alarla teey netice şudur: Yugoskvya şimdilik üçlü zırladığını, Yunanistanın ise esatirî hari milletinin birliğine temas ederek iste motörize kıt'alann harekeü möşkül ve yüd etmiştir. Almanya bu vak'aları paktı kat'î surette feshetmek tasavvukalar yaratmakta devam ettiğini ve Yu yen milletlerin bu milletin 18 milyonu hatta muhal olur. İngilizler şarkî Af protesto edecektir. Kezalik yeni Yu runda değildir. Bununla beraber yeni nanlılan zaferden zafere koşturan şe ölmeden bu memleketin fetholunamı rika işini işte bu yağmur ve çamur goslav Hariciye Nazırının Belgrad hükumet bu pakta Tsvetkoviç'le arkayin, millî tarihlerine olan inancları ol yacağını bilmeleri lâzım geldiğini söy mevsimi başlamadan intac etmek iste daki Alman elçisile bir mülâkat yap daşlarnın ve hiç şüphesiz Ribbentrop tağı da teyid olunmaktadır. Bu gö ile Alman genelkurmbayınm vereceği duğunu söylemiştir. lemiş ve sözlerini bitirirken demiştir ki: orlardı. Görülüyor ki buna muvaffak rüşmenln bir dostluk havası icinde «Her şeye rağmen bir gün vatan tehHatib, kudret kaynağının millî birlik luyorlar, ve Keren ile Harrarın suku cereyan edip etmediği hakkında manadan tamamile başka bir mana veolduğunu unutan milletlerin akıbet par likeye maruz kalırsa başta İnönünmüz tundan sonra buna muvaffak olmuş bile sorulan bir suale cevab olarak mü recektir.» Daly Telegraph gazetesi başmakaleçalanmağa mahkum olduklarını, her an den ve yükseklerimizde Atatürkün tu sa> ılnbileceklerini söylemekte artık ha lâkat mevzuunun malum olmadığı, sinde diyor ki: yurdumuza çarpması muhtemel boralara tuşturduğu meşaleden kuvvet alarak ı yoktur. bu itibarla bu hususta bir şey söy«Bütün dünya Yugoslav milletinm karşı yegâne kuvvetimizin millî birlik bir şimşek gibi çarpışacağız.» Belübaşlı mevkilerini kaybeden İtal lenemiyeceği beyan edilmlştlr. hamlesini alkışlarken İngiltereye dü• *• ten ibaret olduğunun daima hatırlanYugoslavyanın Viyanada imzaîa §en vazife müşterek dava uğrunda niyanların Habeş yüksek yaylalarında ması lâzımgeldiğini, ve Millî Şefimizin Edirne 28 (Hususî) İzmir meb'usu mukavemete devam için dağlara çe dığı üçlü paktın mer'iyete girmesi olabilen Türk milletinin bugün başında bulun Mahmud Esad Bozkurd, «Türkiyenin için tasdik edilmesi lâzım gelip gel haî zafere kadar mümkünBugünkü bükilmeleri imkânı yok değilse de detün yardımı yapmaktır. vaması hakikî bir talih eseri olduğunu bugünkü politikası» mevzulu konferanmcdiğl hakkında sorulan bir suale izah etmiş «millî mücadele zamanuun sını bugün aaat 17,30 da sehrimiz Hal nizle ve anavatanla bütün alâkalan ke de bu paktın imzayı müteakıb mer ziyeti hürriyeti çarpışan küçük bir milimanlı hayatını yeniden yaşayalım...» kevinde vermiş ve hükumetimizin dahilî silmiş olan ve her türlü imdad ve tak iyete gireceği hakkında hükümîer letin davası olarak telâkki etmek şüpdedikten sonra, her an zuhur edebi ve haricî politikasını izah ederek şid viye almak imkânından mahrum bulu lhtiva ettiği cevabı verilmlstir. Bu hesiz ki yanlıştır. Dava müşterektir. Rumanya ile Bulgaristanın teslim oı bu kuvvet parçalannın bnndan sebeble paktın mer'i olması İçin lecek tehlikelere karşı daima uyanık detle alkışlanmıştır. larak işgal edilmiş bulunmalarına rağsonrası İçin ifade edecekkri büyük bir tasdik edilmesine lüzum yoktur. men Balkanlar cephesi müthiş bir kuvÜçlü Pakt yırhlmazmif! mana olamaz. Netice olarak İtalyaya nparatorluk nnvanını izafe eden HaBern 28 (a.a.) Isviçre gazete vet olarak dimdik durmaktadır. «Hitlerin plânlan feci şekilde beşistan elden gidiyor, ve beraberinde lerinin Berlindeki muhabirleri yaaltüst oldu» şimdilik Sirenayıka ile Eritreyi de sü zıyorlar: (Bas tarafı 1 ind sahifede) Daily Telegraph Hitlerin plânlarının Dün, Yugoslavyanın hâlâ tiçlü Hâdisenin İtalyadaki ve (Baş tarafı 1 tad sahifede) rükleyerek. Harrarın şarkmdaki düşman toplan feci bir şekilde altüst olduğu kanaatindünyadaki tesiri çok büyük olacakor. pakta dahil bir devlet olarak telâk dedir. Filhakika Almanya yanıııda bir susturulduktan sonra 26 mart saat 15,20 hulfisa etmek mümkündür: ki edilip edilemiyeceği hakkında bir Şimalî ve şarkî Afrika işlerinin bu de sehre beyaz teslim bayrağı çekilmi? Yugoslav milleti kahramanhk an'anegazeteci tarafından sorulan suale müttefik bulacağını zannederken şimdi ve kıt'alarımız Harran işgal etmiştir. lerine sadık olduğunu isbat etmiştir ve tasfiye şekli kadar mtthim diğer bir Hariciye Nezaretinde §u cevab ve bir düşman karsısında bulunuyor. nokta bütün bu hareketlerdea murafDaily MaU, Daily Express, News Düşmanın takibine, Diredaua istikamerilmlstir: Yugoslavya, vatanın jükranını kazaner çıkan İngiHz kuvvetlerinin bundan tinde devam edilmektedir . < Üçlü pakt yırtüır bir pakt de Chornicle gazeteleri Amerika tarafmdan mıştır. Yugoslavya hâdiseleri burada bü onra istenilen yerlerde kullanılacak Yugoslavyaya vadedilen yardunın e Gambeyla da alındı ğüdir.> yük bir heyecan uyandırmıştır. hemmiyeti üzerinde ısrar etmektedir. Hartum 28 (a.a.) Afrika ve Beleçhile serbest kalmalandır. Ve yalnız Ahnan sefirinin ziyareti Çok satış yapan en büyük gazetelerin Oğleden sonra çıkan gazeteler, Kral bu kuvvetlerin değil, şimalî ve şarki çika kuvvetleri Habeşistanda GambeyBelgrad 28 (a.a.) Ofi: Alman bu mesele hakkmdaki yanlarının heyelaya hücum etmişler ve şiddetli bir Ddnci Pierre'in resmini neşretmektedir Afrikaya hasredilen bütün ingiliz hamyanın Belgrad elçisl Von Heeren, bu ü umumiyesinden çıkan esaslı fikir buçarpışmadan sonra bu mevkie girmiş ler. Son sahifelerinde bu havadisleri ve lelerinin. Şimalî Afrikadan sonra şarkf akşam Yugoslav Hariciye N«zarı ta dur: lerdir. Gambeyla, AdisAbabadan tak ren gazeteler ilk sahifelerlnde Yugoslav Afrikanın dahi tasfiyesile İngiliz Ortarafından kabul edümistir. riben 360 kilometre mesafede bir ticaret «Yugoslavya mukavemet hâdiseleri malum olmadan evvel yaftl şark kuvvetleri her gaileden azade biı Romada tefsirat yapılmıyor merkezidir. Sudan hududundan uzaklıedecektir!» Bern 28 (a.a.) İsviçre Telgraf mış olan makaleleri neşretmekte idiler. serbestlik vaziyetine geçmiş bulunuyorğı 100 kilometredir. News Chornicle gazetesinde Vernon lar. Bunlan takviye edecek yeni hara ajansı Romadan aşağıdaki telgrafı Bu mevkiin zapü Goreden geçen Adis Bütün bu makaleler 1941 deki büyük bartlett Yugoslav meselesdni tetkik edelelerin daima artan bir gayret hızile almıştır: Ababa yolunu açmaktadır. Bu arada Yugoslavyanın 1914 teki küçük Sırbisrek işlerin şimdi naziler için daha güç Romada Yugoslav hâdiseleri hak bir safhaya girmiş olduğunu yazmakHabeş vatanperverleri ile Sudan kıt'a tandan ayrı bir namus ve vazife hissi levam edeceğini de düşünürsek Ortaark ordulannın ne hatın sayılır bir kında tefsiratta bulunmaktan imti tadır. lan DerbaMarkos mıntakasında yeni taşıyamıyacağını kaydetmekte müttefikmdret haline geçmekte olacaklarını da na edilmektedir. Belgrad vaziyetinl den akınlar yaparak İtalyanları iz'ac tirler. Yeni kabineyi teşkil eden zevatın şahiyice aydınlatacak tafsilât beklen siyetleri mukavemetin müessir olabileceıa iyi anlamış oluruz. etmişlerdir. Bu mıntakada göğüs göğüse Yunan matbuahnın hareretli şiddetli muharebeler olmuş ve düşman Ve tam zamanmda: Şimalî Afrikadan mektedir. İtalyan gazeteleri bütün ğini göstermektedir. Şimdilik Yugoslavağır zayiata uğramıştır. neşriyab sonra şarki Afrikanın da sürüklendiği haberleri neşretmekte, fakat tefsi ya Viyanada vazgeçtiği eski bitaraflığa ratta bulunmamaktadır. Yalnız Gi avdet etmiştir. Yeni hükumet Hitlerin Atina 28 (a.a.) Dün öğleden son akıbeti gören Mihver devletleri bir AkKeren nasıl düştii? ornale d'İtalia gazetesi şu satışları azabını kazanmak gibi bir bahtiyarhğa Keren 28 (a.a.) İngiliz zırhh cü ra çıkan gazeteler, Belgraddan aldık deniz mücadelesi açmak Ihtiyacile hayazıyor: nail ohnuştur.» zütamları perşembe günü saat 7 de Ke lan haberlerle birbirini müteakıb tabı reket ve faalijete başlamışlardı. Trab«İngilterenin, üçlü pakta Yugosrene girmişlerdir. Dalga halinde As lar neşretmektedirler. lusgarba Ahnan motörize kıt'alannın Portekizde akisler lav iltihaküe hasü olan vaziyeti maraya çekilmekte olan İtalyan kıtaatı Lizbon 28 (a.a.) D. N. B.: Lizbon Gazeteler, Kral İkinci Pierre'in fo bile geçirilmiş olduğunu son günlerde kanştırmak için en kuvvetli kozunu topçu ve hava kuvvetlerimiz tarafından gazeteleri, Yugoslavyada vukua gelen tografilerinden maada yeni Yugoslav iğrendik. Ancak şimalî Afrikada sı oynamakta olduğu aşikârdır.^ şiddetle bombardıman edilmektedir. Bu hükumet değişmesi hakkmdaki haberBelgradda Almanya aleyhıne Başvekili Symovitch'in de fotografileri caklann fazlabğı bu mevsimde harekıtaat Keren etrafındakl tepeleri işgal leri tebarüz ettirerek neşretmekte ve kete müsaid değildir. Şarki Afrika ise büyük nümayişler eden İngiliz piyade kuvvetlerinia de a ni neşretmektedirler. umumiyetle, yeni hükumetin İngiliz taMihver için her hangi bir şekilde çaBelgrad 28 (a.a.) D.N.B. ajan raftan oldujhmu kavdeylemektedir. Estia gazetesi, başmakalesinde diyor teşine maruz kalmışlardır. resaz olunamıyacak veçhile elden git sı büdiriyor: «Amerika, Yugoslavyanın Mihvere Londra 28 (a.a.) Gazetelerin as ki: mekte bulunuyor. Binaenaleyh mücaPerşembe günü Belgrad sokaklakerî muhabirleri Trablusgarbda Aghei«Her şeye rağmen biz, Yugoslav mil dele olsa olsa Akdeniz üzerinde ve etmuhalefetini biliyordu» rında Almanya aleyhinde nümayışlada küçük bir Alman zırhlı müfreze letinin sadakat ve ihlâsından hiç bir za rafında cereyan edecektir. Denizlere Nevyork 28 (a^.) Yugoslavya ihler yapılmıştır. Evvelâ üniversıte sinin bulunduğunu tebarüz ettirerek man şüphe etmedik. Hayatiyeti olan hâkim olan İngilterenin Afrika kara ve yüksek mektebler talebesile lise tilâli resmî Amerikan mahfilleri için o Almanların Trablusgarbda keşif hare milletler, ihanete karşı aksülâmel yaplanndaki askerleri de vazifelerini mu talebesi ve diğer gencler nümayiş kadar beklenmedik bir hâdise değildir. ketleri yaparak İngilizleri yokladıkları masını ve ihanetle dolu kara günlervaffakiyetle bitirmiş olduklanna göre yapmıştır. Bu tezahürata iştirak e Çünkü Yugoslavyada Mihver aleyhinfikrini ileri sürüyorlar. den sonra şerefli dirilme günleri ya İngiltere Akdeniz mücadelesine de ser denler' ellerinde Yugoslav ve IngUız deki cereyanın genişliğine dair haberMuhabirlere göre haddizatmda hâdi ratmasuu bilirler. ler geliyordu. best ve kuvvetli olarak dahil oluyor bayrakları taşıyorlardı. ingiliz elsenin ehemmiyeti azdır ve endişe verAmerikanın Belgrad nezdinde her ne çiliği önünde de tezahürat yapümıs 27 mart, bu büyük milletin tarihin demektir. memektedir. ve elçilik tarafmdan beyannameier mahiyette olursa olsun tavsiyelerde b«İşte şimalî ve şarkî Afrika hareketle dafıtümıştır. Nümayişçiler bazı Al lunduğu tekzib edilmekle beraber MihBununla beraber Almanların Italyan de 15 martı gölgede bırakmakla kalIardan daha müteşebbis ve daha iyi mamıştır. 27 mart, onun tarihinin en nndeki muvaffakiyetlerin biıte en e man tebaasına da tecavüz etmiş vere mukavemet ettiği takdirde Yuınalzeme ile techiz edilmiş olduklan şerefli günlerinden biri olmuştur ve bü hemmiyetii ve en tesirli safhası burada ler ve Alman turizm bürosunun ca gaslavyanuı İngiltere ve Amerikadan görülmektedir. Bu Alman müfrezesinin tün dünyaya, bu milletin yaşamağa, ve şimdi başlaj acaktır. mekânlarile Alman hars birliği bü göreceği yardımlan açıkça Belgrad hüdaha büyük Alman kuvvelterinin piş büyük işler görmeğe ve insaniyet için YUNUS NADİ rolarını tahrib eylemişlerdir. Şeh kumetine anlattığı muhakkaktır. tan olması da muhtemeldir. Fakat ne daha iyi bir istikbal yaratmak maksarin mühim noktalan askerî kıfalar Amerika radyoları Yugoslavyadan geolursa olsun İngiliz zırhh kuvvetlerinin dile diğer hür milletlerle mesai birlitarafından tutulmuştur. Alman te len iyi haberi Amerikalılara kahvaltı'ayeni gelenlerle boy ölçüşmekten kork ğinde bulunmağa lâyık olduğunu gösbaasmdan bir çok kadm ve ço nnı yaparken bildirmişlerdir. mıyacaklan muhakkaktır. İtalyan he termiştir. cuğun iltica ettiği Alman elçiU^i blr «Belgrad darbesi, demokrasinin zimetinin tam olmasına mâni olmak üpolis kordonu tarafmdan muhafıza bir zaf eridir» Biz, Yunanlılar her zamanki dostumuz 2ere Almanlann Trablusgarba kıtaat edilmektedir. Dün içki satışı mene Vaşington 28 (a.a.) Amerikan matve müttefikimiz olan bu milletin bu şegöndererek kalan İtalyan kuvvetlerine (Baş tarafı 1 üıd sahifede) dilmistir. Ştfhir dahüinde telefon buatı Yugoslavya haberlerini büyük refli gününü selâmlar ve «Yaşasın Yuysrdım etmeyi esaslı addetmişlerdir. Basında bulunduğum hükumet namı muhabereleri saatlerce lnkitaa uğ başhklar altmda nesretmektedir. Muhabirin fikrince Mareşal Grazia goslavya» diye haykırırız.» ,a ilk sözüm vatandaşlara makamlara radığı gibi sokakiarda seyrüsefer de «Belgrad askerî hükumet darbeJ de«Yunanistan mücadeleye ni'nin istifa ve yerine General Garibaldi müracaat ederek kendilerinden bu an münkati olmuştur. mokrasilerhı Balkanlarda bir zafen olatayin edilmisse de şimdi Alman müfKonferans devam edecektir» da ilk vazife olan memlekette nizamın rak telâkki edilmektedir.» rezelerile takviye edilmiş olan İtalyan Şisli Halkevinden: Atina 28 (a.a.) Atina ajansı bildi ve dışarıda barışm muhafazası vazifekuvvetlerinin kumandası Almanlann e .iyor: Kendine bir İngiHz istasyonu süsü •inin ifasında hükumete yardım etmeleMartın 29 uncu cumartesi akşamı linde saat 21 de Halkevimiz salonunda veren bir yabancı radyo istasyonu dün ini istemektir. İtalyan tebliği C. H. P. Eeyoğlu kaza merkezi başgece Yunanistanın ümidsiz bir vaziyette Yugoslav vatandaşlarının vatanper (Baş tarafı 1 ind sahifede) Roma 28 (a.a.) Tebliğ: Altı hsfta bulunduğunu ve sulh yapmak üze kanı ve Baro reisi Bay Mekkl Hikverliklerine müracaat ederek, kendilerile mütemadiyen devam eden kanlı muhamet Gelenbey tarafmdan (dünya Emniyet Neiaretlerinin bu sabahki tebmüzakerelere girişmeğe hazır olduğunu istikbalde de barış ve dostluk halinde rebeler neticesinde düşman kıt'alan Keahvalinin son vaziyeti) mevzuun liği: Kaydedilecek bir şey yoktur. söylemiştir, yaşamak arzusunda bulunduğumuz Alman tebliği reni işgal etmişlerdir. Şehrin civarında da mühim bir konferans verilecekBu uydurma haberi en kat'î ve şiddetli komşularımızla münasebetlerim'zi müş tir. Davetiyelerin Halkevi bürosunBerlin 28 (a.a.) Resmî tebliğ: Almuharebeler devam etmektedir. kül bir şekle sokabilecek tezahürlerden man hava kuvvetleri İngiliz gemileri dan alınması. Harrar mıntakasında kıt'alarımız Har bir surette yalanlarız. Yunanistan ne Meb 'uslarsms&m Keren ve Harrar'ın konferansları sukufu Berlin intizar devresinde (Baş tarafı 1 ind sahifedej Nihverin kara Belgradda bayram günü: 27 mart (Baş tarafı 1 ind sahifede) Italyanlaı Dost Yunanistan Başvekilin ilk beyanatı rar şehrini, bombardıman edilmesine mâni olmak üzere tahliye etmişlerdir. Bombard'man teşekküllerimiz, şehrin şarkmda dümanın motörlü vesaitini mitralyöz ateşi altına almıslar ve bombalarla bir çok isabetler kaydetmişlerdir (Bas tarafı 1 ind sahifede) Gazeteler, Belgraddan gelen ajans haberlerinl, hiç bir mütalea ilâve etmeden neşretmektedirler. Üniversül gazetesinin Berlin muhablrl diyor ki: «Yugoslavya hâdiseleri yalnız bizatihi değil, fakat bunlar karşısmda Çörçil'in almış olduğu vaziyet sebebile de sansasyoneldir. Almanyada, merkezi Belpradda olmıyan bir sistem karsısında bulunuldugu kanaati mevcuddux.> Rumanyada Salamin arifesinde, ne 120 sene evvel vaz gecmele'ini rica ederim. Nereden olursa olsun hiç bir tesir istiklâl destanını yazarken ne de geçen altmda kalmamanızı ve düşüncesiz hasene 28 teşrinievvelde bir İmparatorluk rekette bulunmamanızı isterim. Yalnız Yunanistanl karanlıkta boğmağa te kendimizi düşünerek müstakil ve vakur şebbüs ettiği zaman kendini ümidsiz kalalım. Onümüzdeki vazifelerin ifa Ukte görmenüştir. Pervasız olan ve yü smda muvaffakiyetin ilk şartlan kat'i züne vurulacak bir ayıbı olmıyan Yuna bir nizam ve dürüst bir hattı hare nistanın bugün de umumî sulhtan baş kettir.» ka bir sulh tasavvur etmesi için ortada hiç bir sebeb yoktur. Bu umum Ankara Borsası, 28/3/941 sulh milletlerin ve beşeriyetin hürriye1 Sterlin 5,2025 Londra tini müdafaa edenler tarafmdan yap132.20 Nevyork 100 Dolar tırılacaktu:. Yunanistan sonuna kadar 29.98 Cenevre 100 İsv Frc o milletlerin ön safında bulunacağmı 10C Drahmi 0 99 Atina resmen bildirir. 12.8450 100 Peçeta Madrid 3.1525 Belgrad 100 Dinar Yeni İtalyan taarruzlan 30,9150 Yokoha. 100 Yen puskürtüldu 30,7850 Stokholm 100 İsveç K. Atina 28 (a.a.) Radyo, Voyusa nehr ESHAM ve TAHVİLÂT bölgesinde iki İtalyan taarruzunun püs19,41 Sıvas Erzurum kürtüldüğünü bildirmiştir. YUCELYAYÎNEVİ fARKADAŞ Haftt< ık çocuk mecmnası ( Sayı : 12 ) 2 \ÜCEL Ay'ık fîkir ve sanat mecmuası ( Sayı : 73 ) Bu gezete, netice olarak diyor ki: Sabah gazeteleri, hemen hemen bü«Kralımızın ve ordusunun etrafında tün sahifelerini tarihî vak'aya tahsis etmekte ve iktidar mevkiıni memleke toplanahm, hepimiz namdar ve kahratin geçirmekte olduğu en vahim saat man ecdadımız gibi hareket edelim.» lerde eUne alarak unutulmaz babası şövalye Kral Birinci Aleksandı'dan kenAmerikada 80 bin tayyare disine mevrus yüksek vazifeyi gencliğe yapılıyor hâs bir sevk ve hareketle deruhde etile yapmakta olduğu mücadeleye dün miş olan Kral Pierre'in tahta çıkmasını Vaşington 28 (a.a.) Harbiye Nezareti mahfillerinden öğıenildi de devam etmiştir. Galles mmtakasının fevkalâde tebarüz ettirmpktedirler. ğine göre, Amerikanın av ve bomcenubu garbisinde 3 muharebe tayyaİngiliz Krahnın tebriki J resi kuvvetli bir himaye altmda buluLondra 28 (a.a.) İngiltere Kralı, bardıman tayyare imalâtı 1943 sej nan bir düşman kafilesine hücum et Yugoslav Kralı Piyer'e hararetli bir nesi icinde 80,000 i bulacaktır. miştir. Bu tayayreler ceman 15 bin tebrik ve temenni tekrafı neVır^'ir. Nevyork 28 (a.a.) Askerî mü' ton hacminde 3 şilep batırmışlardır. teha.^ıslarm mütaleasına göre, AYugoslav meclisi vrAu paktı ı Bu kafileye dahil diğer 4 vapurla ayni merika tezgâhlarmm tamirat icin reddedecek ı sularda bul\ınan beşinci bir vapura da İngilterenin emrine verilmesi Bü Londra 28 (a.a.) Reuterin diplomatik hücum edilmiş ve mezkur gemilere ayük Britanyaya Atlantik muhare tılan bombalar tam isabetle hedeflerine muhabiri yazıyor: besinde büyük bir askerî rüçhan, Londradaki Yugoslav mahfillerinden düşmüçtür. temin eylemektedir. Amerika tezöğrenildiğine göre, üçlü paktm YugosKeşif tayyarelerimiz gündüz cenubî lavya tarafından imzasının, mer'iyet gâhlarının tamirat hususımdaki ko İngiltere liman tesisatına, fabrikalara ve mevkiine girmesi için her halde par laylıklan sayesinde inşaat progrademiryollarına hücum etmiş ve muvaf lamentonun iki meclisi tarafından tas mının tahakkuku hiç bir vechi'e İngi'ia fakiyetle bir çok bombalar atmışlardır. dik edilmesi lâzımdır. Yeni hükumet, gecikmiyeceğinden başka Düşman gece zayıf kuvvelterle garbî paktı, mer'iyet veya ademi mer'iyet tezgâhiarına dönmek İçin icab edeAlmanya üzerine bir akın yapmıştır. hakkında kararını vermesi için, her cek 4,500 kilometrelik bir mes?fe Ue bu mesafeyi katetmek için ya Bazı şehirlerde infilâk ve yangın bom halde parlamentoya arzeyliyecektir. baları evlerde hasarlara sebebiyet ver Londradaki Yugoslav mahfillerindeki kılacak mayi mahruk tasarruf edif miştir. Sivil halktan bir kaç ki§i öl kanaate göre, hükumet darbesi olmasa lerek ka ile sisteminin tesiri artU* müş veya yaralanmı§Ur. idi ^ahi, Yugoslav parlamentosu paktı Okyanusta I reddecekti Yugoslavya üzerinde bir tazyik icra etmek maksadile hududlarda Alman (Baş tarafı 1 inci sahifede) kıt'alannın tahaşşüdünü bildiren bazı Dinî âyinia hitamında, başmetrepolit haberleri ihtiyatla karşılamak lâzundır. bir hitabe irad ederek milletin, şanlı Gerek şark gerek şimal hudutlarmda, Karayorgi'nin hafidi hükümdarlarına bu iş için ciddî münakele güçlükleri karşı sarsılmaz sadakatini teyid eyle mevcuddur. Bulgar ordusu, yerini Almiş ve genc Krala doğru ilerliyerek iki man kıt'alanna terketmek üzere, Bulgaristanın merkez mmtakasmdan çıkyanağmdan öpmüştür. mıştır ve halen Yugoslavya civarlaKral İkinci Piyer, kiliseden çıkarken ve yolda saraya dönerken, durmadan nnda kalabalık yapmaktadır. Şimalden fazlalaşan muazzam halk kütleleri, şid bir hücum ise Macaristan ve Rumanyadetli alkışlar ve büyük tezahürlerle dan geçmek mecburiyetindedir. Burahükümdara bağhlığını bildirmiştir. Te larda ise esasen normal zamanda bile zahürler, şimdiye kadar Belgradda misli hiç de iyi olmıyan münakalât, şimdi, ancak Almanlann bu memleketlerden görühnemiş bir dereceyi buhnuştur. Almanyaya göndermekte olduğu gana Diğer bütün mezheblere mensub kiimi nakle yaramaktadır. liselerde de ruhanî âyinler yapılmış ve ezcümle Belgrad katolik kilisesinde ya Prens Pol ve refakası Atinada pılan âyinde bütün Hırvat ve Sloven j Belsrad 28 (a.a.) Resmen bildinazırlan da hazır bulunmuştur. rildiğine göre Prens Paul kendi arzuPatrik Gavrido'nun nutku sile dün gece saat 23.50 de ailesile birBelgrad 28 (a.a.) Avala ajansm Ukte Belgraddan Aünaya hareket etmiştir. dan: Ortodoks kilisesi patriği Ga\Tİlo, sa Belgrad 28 (a.a.) Dün saat 23,50 da at 16 da radyo ile neşredilen bir nutuk kendi arzusile ve ailesile birlikte Belsöylemiştir. Mumaileyh ezcümle demiş graddan ayrılan Prens Paul Aünaya tir ki: muvasa'at etmiştir. « Bu sabahtanberi millî idealin aNaiblerin istifanameleri lemdarı, Balkan milletlerinin hürriyet Belgrad 28 (a.a.) Prens Pol ile nlbayrağım ilk olarak açmış olan namyabet meclisinin diğer azası tarafından dar Kara Yorgi'nin hayrülhalefi olan Krala takdim edilen istifanamenin metni ve memleketin vahdetini temin eden şudur: şövalye Kral Aleksandr'm oğlu genc «Majeste, ve sevgili Kralımız İkinci Pierre KaraMilletimiz için müşkül olan şu anda djordjevitch'tir. Yaşamak isteyoruz, lakat hür olarak yaşamak azmindeyiz, şa iktidan elinize almağa sevkeden sebebyed ölmek lâzunsa şanh ve kahraman Ierin tamamile yerinde olduğunu takdir ecdadımız gibi hürriyet için öleceğiz.» eden naibler salâhiyetlerini emirlerinizs Patrik, sözlerini şu suretle bitirmiş âmade bulunduruyorlar.» Eski nazırlar mevkuf tir: Belgrad 28 (a.a.) Ofi: « Kat'î bir azimle müttehid bir halde bulunuyoruz. Sevgili Kralınuza sa26/2 7 mart gecesi tevkif edilmiş olan dık, askerî ve mülkî makamatın emir sabık hükumet azası, sabık başvekü lerine riayetkâr ve beninev'imize ve Svetkoviç hariç .serbest buakılmıştır diğer mezheblerde bulunan kardeşleri Sabık Belgrad polis müdürü Drinçic mize karşı kalblerimiz muhabbetle meş de halâ mevkuf bulunmaktadır. hun olduğu halde vazifemizi ifa edeceGavrnoviç Belgrada çağmldı ğiz.» Belgrad 2 8(a.a.) Basvekil General Patrik, bundan sonra milleti takdis Sımov , devlet nazırhğına tayin edilen lç etmiştir. sabık Moskova elçisi Gabriloviç'i süratle Belgrada davet etmiştir. GabriloBütün Yugoslavyada senlik Belgrad 28 (a.a.) Avala ajansın viç, Moskovadan hareket eylemiştir. Kendisi Macaristan tarikile Yugoslavdan: yaya dönecektir. Kral Ddnci Pierre'in iktidan eline aldığına ve General Simoviç'i yeni kaYugoslavya ile telefonlar kesildi bineyi teşkile memur ettiğine dair geBudapeşte 28 (a.a.) Budapeşte, Lublen haber, Ljubliana'ya ve bütün Slo liana, Belgrad ve Sofya arasındaki tevenyaya bir anda yayümış ve her ta lefon ve telgraf muhabereleri kesü rafta tavsifi gayrikabil bir heyecanla miştir . karşılanmıştu". Bütün binalara bayrakNevyorktaki Ymyoslavya konsololar asılmıştır. sunun beyanatı Saat 10 a doğru Ljubliana ÜniversiNevyork 28 (a.a.) Yugcslav kontesinin talebeleri ve şehrin bütün gencliği uzun bir alay teşkil ederek başta solosu Gavriloviç matbuata aşağıdakl Kral Pierre'in resmi ve bayraklar ol beyanatta bulunmuştur: • Amerikada bulunan binlerce Yuduğu halde sokaklarden geçmişlerdir. goslav hürriyet uğruna muharebe etNümayişçiler evvell Kral Aleksandr'ın heykeli önüne gitmişlerdir. Bura meğe hezınz. Biz hiç kimseye bcyun da heyecanh tezahürat yapıhnış, Kral, egmıyen cengâver ruhlu bir mille ordu ve Yugoslavya alkışlanmıştır. Ga tiz. Ordumuz nisbeten her ne kadar zeteler hususî nüshalar nesrederek Kra küçükse de müstevli kim olursa olsun luı beyannamesini ve resmini neşret onu sanıldığmdan fazla uğraştıracakür.» Reuter ajansınnı muhabirüıe göre Amişlerdir. Şehir, bayram günlerine mahsus bir hal almıştır. Belediye reisi, bir merikada 600,000 den fazla Yugoslav vardır. beyanname neşrederek vatandaşlan, Kralın etrafında birleşmeğe davet etAlman aleyhtan tezahürat miş ve Ljubliana halkı namına Krala bir Belgrad 28 (a.a.) «d.n.b, Yugostelgraf çekmişür. Iavyanm muhtelif bölgelerinde sinemaSlovenya'nın bütün şehir ve kasaba lardan Alman aktüalite filmleri gösterilarında bir bayram havası esmekte ve Ürken tezahürat vuku bulmuş, perde. emsalsiz tezahürat yapılmaktadır. ler yırtılmıs ve sandalyeler kınlmıştır. Çetine'de de heyecan ve sevinc tezaGazetelerin hararetli neşriyah hürleri yapıbnaktadır. Halk, Kral ve Belgrad 28 (a*.) Avala ajansınordu namına yapılan muazzam tezahü dan: rata iştirak etmektedir. Gazeteler, «Tarihi tebeddüller», «Kral Kralhğın bütün şehir ve kasabaiannda buna mümasil nümayişler yapıbnak ikinci Pierre, bizim ümiamizdir», «Yasasın Kral, ilâh™ gibi başlıklar altmda tadır. hakikî vatanperverlik hissiyatından niMillet. Krala sadakatini arzediyor şane veren heyecanh makaleler neşretBelgrad 28 (a.a.) Avala ajansın mekte ve bütün Yugoslav milletinin iyi dan: zamanlarda olsun, fena saatlerde olsun Memleketin her tarafından Kral sa genc ve vakur varislerinden biriiıin şahrayına binlerce telgraf gehnekte ve bun sında temessül eden namdar Kara Yorlarm ardı erası kesihnemektedir. goviç hanedanına karşı çözülmez bağhBunlar meyanında bilhassa ihtiyat za lığını teyid etmektedirler. bitlerile eski muharibler federasyonunGazeteler, aynı zamanda Yugoslavyadan gelen telgraflan kaydedeceğiz. Bu nın en hücra köşelerinde yapılan vatelgraflarda bütün ihtiyat zabitlerinin tanperverane nümayişlerin yüksek mave eski muhariblerin Krala olan sadanasmdan da bahsetmektedirler. kat ve merbutiyet teminleri tecdid eNihayet gazeteler, dün devlet işleridilmektedir. nin idaresinde vukua gelmiş olan taGönüllü fedailer cemiyeti olan Tchetecnebi memleketlerde bilnizi cemiyeti de Krala bir telgraf çeke hassa Yugoslav tebaasmın en kesif burek vatanperverane azimlerinin ve mut lunduğu memleketlerde nasıl karşılanlak itaat ve disiplinlerinin teminatını mış olduğundan bahsetmektedirler. tekrar etmişlerdir. Belgrad 28 (a.a.) Avala ajansınMemleketin her tarafmdaki vatanî, dan: kültürel ve insanî müesseselerden geBütün akşam gazeteleri, sahifelerini len telgraflarda Krala olan merbutiyet günün vakayiine tahsis eve payitahtta ve sadakat hissiyatı arzedilmektedir. yapılmış olan tasviri gayrikabil heyeBelgradda hayat normal canh nümayişlerin fotografilerini neşseyrini aldı retmektedirler. Belgrad 28 (a.a.) Avala ajansınPravda gazetesi diyor ki: dan: «Milletimiz, millî selâmetin tarihî aBelgrad, bu sabah yeniden iş gün nmı ve milletimizin azametli dirüişirun lerinin arzetmekte olduğu manzarayı fecrini, Krala ve onun kahraman orduaknışür. Sabahın ilk saatlerınden itiba suna hitaben korardığı «Yaşa, avazeleren memurların, amelenin ve tacirlerin rile karşılamıştır. vazifeleri ve işleri başuıa gitmekte olKahramanhğı dillerde destan olan ordukları görülmüştür. dumuz, daima milletinin sadık kalbi ve Dünkü muazzam günden nişane olarak üç renkli bayraklarla, bütün mağa ruhu olmuştur. Vatanın mukaddes menza vitrinlerinde teşhir edUmekte ve faatlerine kahramanca nigehban olan hatta hususî binaların camlarına yapış ordu, şimdi şövalye Kral Birinci Alektırıhnış olan Kral Pierre'in fotografları Eandr'm sevgili oğlu olan Kral ikinci Pierre'e sadakat hissiyatile meşbudur.» kalmıştır.