22 Şubat 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

2 CUMHURlYET 22 Şufcat 1941 Silivri faciası Kaptan İvano 2 âşıkla 1 metres fun muhakemesi birbirine girdi Yazan: W. Churchİll Uçü de yaralandün başladı tngiltere Başvekili Ben ise coktan kib ettiğimi anlaBahriye Xezareyorunı. Çünkü Fitinden ajrümış sher müthiş bir bu lu nıı yor du m. enerji/e sahib olBir zaman açıkmakla kalmıyor ta, bir zanfanlar gittiği yere de bu Fransada hizınetruhu beraberinde ten sonra tekrar taşıyordu. Aynı Mühimınat Nezazamanda o mütreti uhderae levhiş bir imarcı ve cih edilmişti. Fainşacı idi. Teşkikat vaziyet ve lâtçılığı ise bühâdisatla olan sıtün bu vasıflarıkı rabıtanu hiç nın iistünıle idi. bir vakit kaybelBuıta ınukabi memiş olduğumLord Fislıer or dan anlayor ve duya zerre ka göriiyordum ki dar chemmiye bütün düşünce ve vermezdi. Onca tetkiklerini tekordtı ayrı. donannik işlere senema ayrıydı. OrIerdenberi hasredunun işleri, Ilarden kaptan Bahiye Nezaretince con, artık fili kuyürütülmek gemanda mevkilerinde muvaffak olaınazdL Bunun için de onu Mühimmat Ne rekti. Hele Malive Nezareüni hiçe sazaretinin bin türlü teknik işlerinden yarak istediği gibi para sarfetmek, istebirinde istihdamı doğru bulmuştum. Bu diği gibi ve her neviden genıi inşa etyeni işte Bacou harbin sonuna kadar mek onun büyiik zevk duyduğu bir nıuvaffakiyetle iş gördü ve birçok şey meşgale idi. Bunda tabiidir ki, haklıydı ler başardı. Böyle kendisine üç defa Çünkü bahrî kuvvet demek nihayet gememleketine bizmet fırsatı bahşoluıımuş mi ile kaim bir meseleydi. Esasen bana da 1914 kışında böyle oluyordu. bir insan lâzımdı. Bahrî müdafaa ve Şimdi bütün bunlan açıkça yazmış bahrî taarruzun her türlü silâhlarını ve Ve ortaya dökmüş olmak itibarile öyle vaMtalannı dinamik bir «ahsiyet ve zaıınediyorum ki insan seçmek lıusu sonsuz enerjisile hazırlayacak olan bir sunda şahsıma tevcih olunabilecek bazı adam, o müthiş buhranh ânlarda tenkidler vardır. Halbuki bu tenkid bulunmaz bir kıymerti. Bu itibarla yersiz olur. Çiinkü, Anüral Bacon'u kendisine vâsi salâhiyetler vererek ve hangi işe tajin etsem. bu adam o işte baJıriyemizi her hal ve kârJa herkese muvaffak olmuş ve büyiik hiznıetler üstün bir hale sokabilmesi için geceli görnıüştür. Kendisinin bir tabiyeciden gündüzlü mesaisine şahid oldum Bİyadc teknik bir mütehassıs oluşuna İki sene sonra yani 1917 de, Almaıılar binaen de Dover karakol kumamlan denizaltı harbine tekrar olanra şiddelığuıdan çekilmesile neticclenmiştir ki tile başladıklan zaman ve İngiliz bahbundu da hiç kimse bir şey kaybetriyesine aid bütün gemilerin birer bünıemiştir. yük kiymet oldukları anlaşıldığı zaman Lord Fisher hakkında mütalea yü gerek ben ve gerekse Lord Fisher prorütmek üzere yaptığun bu mukaddi grnımmızı bütün tenkid ve muhalefete nw epey uzun oldu. Fakat muhterem rağmen başardığunıza her halde bütün Lordun etrafını saran havayı anlata memleketle birlikte memnun kalmıştık bilnıek ve kimlerle teşriki mesai etti Bu iş, sırf Lord Fisher'in muvaffıkiJ ğinl gösterebihnek bakımından buna yeti olmak itibarile her türlü sitayişin lüziım vardı. Bu zevatın bazıları hak fevkindedir. kında tenkidkâr sözler de sarfetmek Lord Fisher'in hatıratmı yazan Bayanlış olmaz. con onun mühim bir tabiyeci ve harb Esasen Lord Flsher de tam manasile Lordu olduğunu ispat için lüzumsuz bir bir bahriyeli ve bahriye ocağından ye takını gayretlere girişmiştir. O bize tişme bir kumandan değildi. Hatta o Lord Fisher'in Baltık denizine girmek nunla bahriye arasında ve meselâ Nel ve böylece Almanyanın İskandinav son gibi büyiik kumandanlar arasında memleketlerile rabıtasını kesmck \e bir mukayese zemini aramak da doğru hatta Rus ordulannı Berlin üzerine dcjjildir. Tab'an dürüşt, mütelevvin mi savlet ettirmek fırsatını hazırlamak tazaclı intikamcı ve daima bir kimseye savvurile kararlaştırdığı bazı plânlarkarşı kin veya garaz besleyen tabia dan da bahsetmektedir. Hakikat halde tile Lord Fisher, kendini bahriyrde Lord Fisher'in böyle bir plârı üzerinde sevdiremediği gibi o da pek çok kim çalıstığmı, hatta ikimiz birlikte dibleri seyi sevmezdi. Hatta onu bahriye bir yassı bazı gemiler inşa ederek bunları nevi .siyah melek» telâkki ederdi. Faz ates altında asker ihracına yarar işlerla dürüşt, fazla eğilmez ve hatta fazla de kullanmak üzere bir tasavvumınuz derecede manük kabul etmez hallerine yok değildi. Fakat ben bu işi kat'i ve bizzat Fisher; kendi kendine güler, ade nihaî bir şekilde plânlaştırdığına kend U bir memnuniyet duyardı. Guya ki bu hesabıma asla inanamam. Hatta hazırtabiatler ve böyle bis mizac insana mu lamak devresini takib edecek olan tatbik sahasında buna bizzat kendinin de vaffakiyet kazandırırnuş gibi! Adam tutmak ve kayırmak, yani lıo inandığını sanmam. Çünkü fazla ihtiyar çuna gidenleri tutmak, diğerlerini hiçe bir adamdı. Bütün bahriyeye aid lıaresaymak da Lord Fisher'in kötü tabiat kâtında azamî teyakkuz ve tcenni ile leri arasınad idi. Hele madundan hiç hareket etmeğe alısmıştı. Hatta Lord bir muhalefet veya tenkide dayanama Fisher harbde gemi kaybetmek tehliması, onun herkesçe malum bir huyu kesini bile göze aldırmazdı. O derrce idi. Velhasü akıllı, fakat çok garib bir dikkatle hareket ederdi. Çünkıi o, bilâhare hemen bütün bahriye erânınca insandı bu meşhur Lord Fisher. 1911 te onu işbaşına bizzat getinnek kabul olunan bir usul taraftarıydı: . İngiliz bahriyesi muvasala y»Ilaliğiın hayatunda aldığım kararların hiç şüphesiz ki en tehlikelisi ve resmî ha rınt açık bulunduracak, dtişman muva yatırada en fazla ririkosu olan bir işti. sala yollannı abluka altına alacak ve Bugün, aradan bunca zaman geçtiği karşıya geçip ordulann çarpışmalaruıı faalde; bu karanmda yanılmadığımı ve seyredecekti. (Arkası var) bu kararla isabetli bir hattı harekct ta C Şehir ve Memleket Haberleri Şehir Meclisi Dünkü içtimada mülhak bütçeleri müzakere ve kabul etti için müesseseye kâfi miktar inek alınması muvafık görülmüştür. Müessese imalâthanesinin tevsii için 10,000 liralık tahsisat ayrılmıştır. İdarenin masarifi 224,921 liradır. Şehir tiyatrosu Gerek komedi ve gerek dram kısmındaki salonlarda önden üç sıranın fiatı 50 kuruştan 75 kuruşa çıkarılması suretile mevkiler arasında bir fark gözetilmesi muvafık görülmüş, günden güne inkişaf eden Şehir Tiyatrosunun bu seneki hasılatının da oldukça fazlalaştığı görülerek tahsisat 16.600 lira fazk'ile 99 500 liraya, ve rejisörle sanatkârların aylıklarınm artırılması kabul edilerek umumî bütçe 17,160 lira fazlasile 114,100 liraya çıkarılmıştır. Belediye 38,500 lira vererek açığı kapatacaktır. Konservatuvar varidat yekünu 7,000 liradır. Eski eserleri tetkik ve tasnif heyetıni teşkil eden beş azanm adedi üçe indirilmiştir. Eski musiki icra heyeti unvanı (Türk musikisini plâğa okuma ve tarihî konserler verme heyeti) namına çevriieıek on adedden ibaret olan bu heyete üç âza daha ilâve edilmiştir. Belediye 91.364 lira vererek bu müessesenin bütçe açığmı kapayacaktır. [HEM NALINA MIHINAİ Acaba niçin ? ihver devletlerinin ve onların pejklerinin şefleri, ikide birde, esrarengiz seyahatler, ziyaretler, görüşmeler yaparlar, Bütün dunyayı bir meraktır sarar. Herkes birbirine sorar: Acaba ne görüstüler? Ne gibi karar verdiler? Yeni bir kurban mı var? Büyük bir taarruza mı geçecekler? Nereye taarnız edecekler? A>nı zamanda, konışu, hatta uzak menıleketlerde endişeler başlaı, müdafaa bazırhklan artırılır, gazeteler, aıaş< tıımalara, tahminlere, istidlâllere girişirler. Her gizli mülâkatta ne konuşulduğunu bilecek, neye karar verildiğini «erccek kadar kulağı delik, gözü keskin, zekâsı yüksek muhaıriıler, siyasi ve askerî kehanetlerde bulunurlar. Sonra «7aman» denilen sunger. bu esrdıengiz görüşmenin üstünden de geçer; hâdise, yeni bir ziyaret ve mülâkata kadar unutulup gider. Şimdi ilk defa olarak İngilizler de böyle esrarengiz bir ziyaret yapıyorlar, Harieiye Nazırile İmparatorluk Genelkurınay başkanı ansızın Kahireye geldiler. Şimdi aynı merak herkesi sararak. Fakat, bu defa yukarıki endişeli sualleri sormak, soruşturmak, cevablannı bulmaya çalışmak, tahminlere ve kehanetlere kalkışmak, daha ziyade mihvercilere düşüyor. Gerçi İngiliz Haririye Naznile İmparatorluk Genelkurmay başkanuım Kahireye gelmeleri, bizim de merakımızı gıcıklamıyor değil amma, asıl merak ve endişe, şimdiye kadar kaç defa esrarh seyahatleri ve şüpheli mülâkatlarile bütün dünyayı düşünce içinde bırakanlara teveccüh ediyor. Eğer, Eden Harbiye Nazırı olsaydı, bu îiyaretin hedefi sadece askerî oldıığunu kestirmek büyük kehanet olmazdı; fakat bu gene İngiliz devlet adamı, şimdi artık Harieiye Nazındır ve 515 milyon nufuslu muazzam İngiliz İmparatorluğunun Genelkurmay başkanı da beraberindedir. Demek ki hem harici ve askerî, hem siyasi ve sevkulceyşî dü»üncelerle yapıhnış, mühim bir seyahatrir bu. Eden'in, bundan evvel, Mısıra yaphğı seyahat sonunda, kabak İtalyanm başına patlamıştı. Mısırda yüz binlerce İtalyanuı oturmakta olmasına vc bunlar arasında bir sürü de casus bulunmasına rağmen, gizüce hazırlanan büyük İngiliz kuvvetleri birdenbire taarruza geçerek İtalyanlara mükemmel bir baskın yapmışlar ve onları, iki ay içinde, Mısırın kapısından Trablusgarbm kapısına atmışlardır. Acaba bu defa Eden ile Dill, Ortaşark İngiliz başkıımandam Wavell ile ne konuşaraklar? Müdafaa için mi, taarnız için mi geldiler? Mihvere karşı nasıl bir siyasi sevkulceyşî darbe veya mukabele hazır Inyacaklar? Taarnız edeceklerse, nerede ve kime karşı edecekler? Hedef ncresidir? Trablusgarb mı? Selânik mi? Arnsvudluk mu? Habeşistan mı? Sicilya nu? Yoksa Akdenizde büyük bir mihver taarruzu hazırlandığuıı haber aldılar da onu karsılamak için mi geldiler? Muhakkak olan bir şey vardır ki, o da, Mısıra ehramlan görmeğc gelıni'dıkleridir. Gene malum olan diğer bir şey vardır ki o da, şu zamanda, bu a/ çok tehlikeli seyahatin, küçük ve tâli ehemmiyctte bir hareket için, ihtiyar edilme , nıiş olduğudur. LordjMSher îşe başladığı zaman çok tenkid edildi Fakat 1917de bütün İ n g i l i z gemilerinin birer kiymet olduğu anlaşıhnca Lordun meziyeti meydana çıkmıştı Refika son zamanlarda parasız âşıkından usanarak kaçmıştır. Süleyman Kıran, günlerce yaptığı araştırma ntticesinde Refikanın Hasköyde diğer bir Süleymanla beraber yaşadığmı öğrenmiştir. Derhal Hasköye giderek Süleymanm evini bulan ilk âşık, Refika ile karşılaşmıştır. Derhal bir münakaşa başlamış, buna yeni âşık ta iştirak ettiğinden münakaşa kavga halini almıştır. Kavgayı önlemek üzere vak'a mahalline gelenler her üçünü de yaralı bulmuşlardır. Yaralılar hastaneye kaldırılmış ve hâdise etrafında tahkikata Haşlanmıştır. Bu da sevgilisinin anasını dövmüş! Unkapanında oturan sabıkalı Salih ile arkadaşı İhsan, dün Gardenbarda çalışan Mükerrem ismindeki bir kadınla annesine tesadüf etmiştir. Bir müddettenberi Mükerreme tutkun olan ve daima tekliflerine red cevabı alan Salih gene kadının yanına sokulmak istemiş, fakat yüz bulamamıştır. Bu vaziyete içerleyen Salih, arkadaşı Thsanın da yardımile Mükerremle annesini dövmeğe başlamışlardır. Bu vaziyeti görenler derhal müdaMevkuf olarak muhakeme edilen lıale ederek iki kadını kurtarmışlardır. Viktor İvanof, tercümanla yapılan sor Suçlular adliveye teslim edilmiştir. «usunda, yelkenli sahibinin kendisine brütün seyahatini romorkör refakatirdo yapacağını söylediği kaydile, şöyle demiştir: Yoksa, romorkörsüz ta Hayfaya kadar gidemezdik, çünkü. yelkenli çok kalabalıktı. Yelkenlide barometre raevcud deçildi, ama romorkörle sevahatte barometreye ihtiyac görülmezdi. Varnadan İstanbula otuz mil kala. bizi geŞehrimizde bulunan İktısad Vekili tiren rcmorkör ayrıldı. İstanbul lima Hüsnü Çakır dün mıntaka iktısad münından bir romorkör de bizi Yediku dürlüğüne uğramış, bundan sonra Ele önlerine kadar götürdü. Yanımda minönü Halkevinin yeni binasıru gezbulunan kılavuz Hüsnü kaptan, «hava nıiştir. İktısad Vekilinin bu akşam Aniyidir, ben de gemide bulunacağım, karaya dönmesi muhtemeldir. Vtkil böylece de gidebiliriz» dediğinden, li şehrimizde bilhassa pamuk ipliği tevman reisliğine müracaatle yolun Ça ziatile meşgul olmaktadır. nakkaleye kadar olan kısmı için ayPamuk ipliği tetkikatı rıca romorkör istemedim. ÇanakkrleDün sabah Vilâyette Vali ve Beledive den bir romorkör alarak, Hayfava Reisi Lutfi Kırdarın riyaseti altında doğru gidecektik. Fırtına çıktıktan bir iplik meselesi için mühim bir toplantı müddet sonra yelkenler parça parca yapılmıştır. İplik işile alâkadar oiaııbir hale geldi. Hüsnü bana «demir at» larla birlikte iplikçi ve tezgâh sahibdiyince, öyle yaptım, demiri kendilileri mümessillerinin bulunduğu bu ğimden atmadım.» toplantıda yeni kararname dahilinde Evrak okundu, Hüsnünün ifadesi ?k İstanbulun ihtiyacı ve buradan yapısineydi, kendisi karaya •^rlndirrr.aği lacak tevziat üzerinde görüşülmüş ve tavsiye ettiği halde, Viktor'un demir kararlar veribniştir. Öğl|deri şonra İstanbul Halk Saudığı atmağı tercih SÖİğj^SSkJİudeid* Diğer, taraftan, kazadan sonra yapılan nw binasında İktısad Vekâleti sanayi tetayenede. yüz elli yolcu alabilecek yüz kık heyeti reisi Şevket Süreyya, Halk tonluk Salvador yelkenlisinde mevcud Bankası umum müdürü Atâ Evcun ve üç yüz küsur tahlisiyenin can kıır'ar Yerli Mallar Pazarları müdürü Ahmed mağa elverişli halde olmadığı netice Ozbakır ve iktısad müdürü Haluk Batunun iştirakile bir toplantı yapılmış sine varıldığı, anlaşıldı. Mahkeme, Hüsnü kaptanın ve kazs ev iplik tevziatında Halk Bankasının yerinde tetkikat yapan vukuf ehlinin alacağı rol üzerinde müzakereler yaşahid olarak dinlenilmelerini, kazadan pılmıştır. Halk Bankası, halk sandığı bulunkurtulan 120 Museviden simdi hepsinin millî hududlar dışansında olup olma mıyan el tezgâhlarının tekâsüf ettiği dığınm alâkalı yerden sorulmasını, e mıntakalarda hemen birer ajanhk ihğer Türkiyede kalanlar varsa bunlavın das edecek ve tevziata ağlebi ihtimal da adreslerinin tespitini kararlaştırdı. pazartesi günü başlanacaktır Mevcud halk sandıkları ise hemen Muhakemenin devamı, 25 mart pertevziat yapacaklardır. şembe 14 e kaldı. Silivri civarında Cambazburnu acıklarında geçen sene kânunuevvehnde biı kaza olmuştu. Oroguvay bandırah Salvador yelkenlisi, geceleyin çıkan fırtınada kayalara çarpmış. parçalanmıştı. Kadın, erkek, çocuk pek çok kişi clmüştü. Bu kazadan dolayı kaptan Rusyalı Viktor İvanofun muhakeenısine: İstanbul ikinci asırceza mahkemesinde dün sabah baslanarak, muhakemeye öğleden sonra da devam edilmiştir. Davaya göre. kaptan Viktor İvanof. Varnadan 323 Musevî yolcu a'.mıs, İstanbuldan transit geçerek bunlan Hayfaya götürmek üzere Marmaraya i<,ılmıştır. Hava müsaid giderken. «eccîeyin fırtınaya tutulunca, bastankara edecek yerde demir atmıştır. Bu suretle de. esasen saSlam olmıvan ve bir hayli eksiği bulunan yelkenli kayjlarda parçalanarak, 203 yolcu ölmüştür Muhakeme kararnamesinde, kaDtanın tedbirsizlik, dikkatsizlik. sevrüsefer nizamlarına riayetsizlikle birden fozla kimsenin ölmesine sebeb oldu§u ileri sürülmektedir. Ceza kanununun 383 üncü msddesinin son fıkrasına uygun olmak üzere, muhakemesine karar verilmiştir. dılar ve hastaneye Süvari pek çok kişikaldırıldılar nin ölümüne sebeb o Beşiktaşta oturan Süleyman Kıran olan kazayı kılavuza adında biri uzun zamandanberi Refika adında bir kadınla metres hayatı yaşamaktadır. yüklemek istiyor İstanbul şehir meclisi dün ikinci reis Necib Serdengeçtinin başkanhğında toplanmıştır. Sular idaresi ile elektrik, tramvay, tünel umum müdürlükleri teşkilât ve vazifelerine aid talimatnameler tetkik edilmek üzere alâkadar encümenlere havale, Cihangir Ayaspaşa ve civarı plânının meclisin arzusuna göre tashihi için imar müdürlüğüne tevdiine karar verilmiştir. Belediye mülhak bütçeleri Mecliste Belediye mülhak bütçeleri şehir meclisine verilmiştir. Bu bütçelere nazaran: Karaağac mezbahası; kesim miktarmda görülen fazlalık dolayısüe varidatı geçen senenin 180,000 lira fazlasile 1,180.000 lira olmak üzere encümene teklif edilmiştir. Buz satışı 35.000 lira fazlasile 160,000 lira olarak bütçeye konulmuştur. Et nakliyatı Belediyeye geçtiğinden bunun için 276,982 lira tahmin edilmiş. bu suretle Karaağac müessesatı umum varidat ve masraf yekunu 327,682 lira fazlasile 1,748 982 lirayı bulmuştur. Darülâceze Varidat 107,300 liradır. Yalnız Şirketi Hayriyeden alınmakta olan 7K ) (K lira kâfi görülmiyerek tezyidi istenilmitşir. Haricden süt tedarikinden kurtulmak Kaçak talebeler her yerde aranıyor! r İplik tevziatı Dünde bir toplantı yapılarak yeni kararlar verildi Kahvelerde yakalananlar cezalandırılacak, Kendisine kürtaj yapuslanmıyanlar mekteb tığı söylenen doktor lerinden kovulacak tevkif edildi / Mektebini ihmal ederek kahvelerde oturan ve oyun oynayan talebeleri araştırmak üzere maarif müdür muavininin başkanhğında muallimlerle polisten mürekkeb üç kişilik bir hcyet dolaşmaktadır Bu heyet dün Eminönü kahvelerini araştırarak 9 talebeyi kahvede yakalamıştır. Bunlar üçer gün tardı muvakkat cezasına çarptırılmışhr. Bir kere yakalanan talebenin tekrar kahvelerde yakalandığı görülürse bunlar mekteblerinden kovulacaklardır. Ayni zamanda gündüz sinemalar da dahi araştırmalar yapılacağı gibi muallimler talebelere konferanslar vererek mekteblerini ihmal etmemîleıini tavsiye edeceklerdir. Katina isminde bir kızın ölümünden sonra, kendisinin kürtaj sebebile öldüğü ihbar edilerek tahkikat başlamış, cesed, mezardan çıkarılmıştı. Morg, otopsi neticesini tespit eden raporunu vermiştir. TahKikat başlangıcmda, bu kızın yakmdan tanıştığı birinin ariı geçiyor, bundan hamile kaldıği ve çocuğun düşürülmesinde onun rol oynadığı ileri sürülüyordu. Vak'ada adı geçen doktor Hüdaverdi, dün Adliyeye çağırılmış ve yedinci sorguda ifadesi aknmıştır. Neticede hakkında tevkif müzekkeresi kesilmiştir, Tahkikata devam olunmaktadır. Bugünlerde, bu hususta başka bazı kimselerin malumatına müracaat olunması da, muhte meldir. > Mezardan çıkarılan zavallı kız! HALKEVLER1NDE Yarınki merasim Yarınki pazar günü Halkevlerinin senei devriyesi münasebetile şehrimiz Halkevlerinde de çok genlş ve parlak merasim programları hazırlanmıştır. Eminönü Halkevinde saat 14,45 te Halkevi orkestrasınm İstiklâl marşile başlanacak ve Ankaradan veriltcek olan Başvekil ve Partl Genei başkan vekili Dr. Refik Sayda mın nutku radyo ile dinlenecektir. Bunu C. H. P. Vilâyet idare heyeti reisi Reşad Mimaroğlunun açış sözü ve Halkevi reisi Yavuz Abadanın Halkevlerinin faaliyet ve gayeleri etrafında söylevi takib edecektir. Bundan sonra şiir okunacak ve Halkevi orkestrası tarafmdan bir konser verilecektir. Diğer Halkevlerinde de yarın için parlak merasim programı hazırlanmıştır. Başvekiîin radyoda dinlenecek hitabesini Parti ve Halkevi reislerinin nutukları ve bunlan da canlı tablo, konser, millî raks, marşlar ve solo takib edecektir. Bazı Evlerde sergiler de açılacaktır. Halic vapurları Münakalât Vekâleti tarafından satın alınarak işletilecek Edirneye gönderilen köy el dokuma tezgâhları MAAR1FTE 17 bin yeni talebe için orta mekteb ve lise hazırlanıyor Bu sene ilk mekteblerden orta mekteblere geçmek üzere bu mekteblerin son sınıflarında 12,000, ortalardan lLselere geçmek üzere de 7000 talebe vardır. Elde mevcud lise ve orta mektebler bu ihtiyacı karşılamıyacakîarmdan yeni orta mekteb ve lise blnası tedarikine çalışılmaktadır. Edirne (Hususî) Edirne Belediye meclisi mutad şubat toplantılarına başlamış ve ruznamedeki maddelerin müzakere.sine geçmiştirÜNfVERSÎTEDE ADLİYEDE Köy el dokuma tezgâhlarmdan vilâyetimize tahsis olunanlar şehri Rektör döndü Hapisanelerde ıslahat için mize gelmistir. Tezeâhlar bugün Üniversiteye aid işler için Anka lerde mualîimlerinin nezaretinde tetkikler raya gitmiş olan Rektör Cemil Bil kuruiarak çalıştırılmağa başlana caktır. Hapisanelerde mühim bazı ısla sel dün şehrimize avdet etmiştir. hat vücude getirilmesl kararlaş mıştır. Hapisaneler umum müdür Basın Birliği azalarına muavini Sakib Güran dün sabah, Adliye müfettişlerinden Cemille Mmtaka reisliğinden: birlikte Üsküdara geçerek TevkifaI I Yıllık balomuzun bu akşam Takneyi ziyaret etmiş ve mahpusların simde Şehir kazinosunda verilmek•k Ticaret Vekâleti Standardizasçalıştırıldıkiarı atölyelerl dolaşmış te olduğunu birer mektubla birlik yon müdürü Faruk Günter bazı tettır. Hapisanelerimizde mahkum azalarına hatırlatnuş, refikalarile kikîer yapmak üzere şehrimize gellarm kendi iş ve meslekleri dahilin birlikte hazır bulunmalarını rica miştir. de çalıştırılmalarından hasıl ola etmiştik. Adreslerindeki değişiklik H Ayakkabıcılar cemiyeti reisi cak faydalar üzerinde bilhassa du yüzünden mektublarımızı alama Abdullah Vahdi, ayakkabı imalâtı ruîmakta ve İmralı serbest hapisa ması muhtemel olan arkadaşları 'fe yeni flallar üzerinden Ticaret nesinden elde edilen mükemmel ne mızı da bu satırlarla haberdar edi Vekâletile temasta bulunmak üzere tice, diğer hapisanelerim'7!de de yoruz. Ankarava gitmiştir. ayni usulün tatbikını lüzumlu kılmaktadır. Parisli pek az seyahat eder, kendi di Münakalât Vekâleti Halic vapurlarını alıp işletmeye ve bu vapurlara aid Gerçi Londradan gelen haberler, ziimtiyzı feshe karar vermiştir. Dün ayaretin. Libyada kazanılan zaferlerden lâkadar makamlara gelen bir telgrafta ve bu memleketin yan yarıya işgalinMünakalât Vekâletirün Halic vapurladen sonra ortaya çıkan idarî ve sevrım devir ve tesellüm etmek üzere bir kulceyşî hususlan müzakere maksadile lâyiha hazırlamakta olduğu bildirilmiş yapıldığını bildiriyorsa da iki mühim ve bu vapurların adedi. teçhizatı, idaİngiliz recülünün, şu mühim günlerde renin malî vaziyeti ve borcları hakMısıra gelişlerindeki asıl sebebin, olkında malumat sorulmuştur. Hali" vaduğu gibi, neşir ve ilân edilmiyeceğipurları Devlet Denizyollarına bağlanne şüphe yoktur. Bu bahane, tabiidir dıktan sonra bu idarenin forsunu taan'nıa hakiki değildir. şıyacaktır. Vekâlet yeni bir tarife tanBu defa da, bir İngiliz sürprizi karzim ederek halkın rağbetini artıracakşısında mı kalacağız? tır. POLİSTE Dayak yiyeceğini anlayınca hasmını keserle yaraladı MÜTEFERRIK 3 aylıkların tevziine başlanıyor İKTISAD Kısa Haberler Yeni mekteb binalan bilhassa Ortaköyde Şairmesçid sokak 14 Üsküdarda, Beyoğlunda, Fatih ve numarada oturan Hulusi ile gene Kartalda açılacaktır. ayni Kanlı bir düğünde bir kişi sında semtte oturan Mehmed ara ehemmiyetsiz bir meseleden kavga çıkmıştır. öldü, 3 kişi yaralandı İzmit (Hususî muhabirimizden) Güçlü kuvvetli bir adam olan HuGeyvenin Kozan köyünde bîr düğün lusiden dayak yiyeceğini anlıyan esnasında sarhoşluk yüzünden çok Mehmed, eline geçirdiği keseri Hukanlı vak'alar olmuştur. Bu köyde lusinin başma şiddetle vurarak yaçıkan bir arbedede bir kişi ölmüş, ralamıştır. 3 kişi ağır surette yaralanmıştır. Yarası a'ğırca olan Hulusi, berayi Vak'anın faüleri ve sebebi hak tedavi Beyoğlu hastanesine kaldı kında tam malumat almak henüz rıimış, Suçlu Mehmed yakalan mümkün olamamıştır. nııştır. Kaçan hırsız yakayı ele verdi Bir müddet evvel Beşiktaşta Osmannı, Galatada Marikanm evlerini soyduğu kaydile hakkında tahkikat yapılan Abidin isimli biri, aşırdı&ı eşyadan bir kısmmı Çatalcada satarken görülmüş, yakalanaeağmı anlıyarak kaçarken yere düşmuştü. Bu sırada yaralanmış, İstanbula getirilerek hastaneye yatırılmış, iyileşir iyileşmez de oradan kaçmıştı. Aranan Abidin, ele geçmiş. dün Adliyeye getirilmiştir. Bu aralıî: bir baygınhk geçîrmiştir. Neticede ikinci sorguya gönderilmiş ve hakkında tevkif müzekkeresi kesıimiştir. Konereye davet Kızılay Beşiktaş şubesinden: Şubemizin yıllık kongresi 22 şubat 941 cumartesi günü saat 15 te Beşiktaşts Akaretlerde Halkevi saIonunda akdedilecektir. Azanm teş linden başka dil bilmez, kendi edebiyatmdan başka edebiyat okumaz. Binaenaleyh, zekâsı pek dar ve pek kâfidir. Maamafih, fazla insafsız olmıyalım. Kendi dillerinden başka dil bilen Fransız laı da vardır. Otel garsonları, ezcümle İngilizce bilirler. Yani, Avrupalı gibi bilirler... Konuşurlar ama, anlamazlar. Derdlerini kolayca anlatırlar, fakat, İngilizce bir cümleyi, manası onlar tarafından anlaşılacak tarzda söylemek hemen hemen imkânsızdır. Anladıklarını zannederler. İddiaları böyledir.. Fakat, ne gezer. Bakın. bu adamlardan birile yaptığım muhavereyi size nakledeyim. Kelimesi kelimesine hatırlayabilmek için, o zaman not etmiştim. Ben Bu portakallar çok güzel, nereden geliyor? O Başka mı istiyorsunuz? Hay hay. Getireyim. Ben Hayır, başka istemiyorum. Sade, nereden geldiğini öğrenmek istiyordum. Nerede yetişiyor bunlar? O «Kendinden gayet emin bir tavıria» evet. Een Hangi memleketten geliyor bu portakallar, bana söyleyebilir misiniz? O «Mütebessim bir eda ve tok bir =esle» evet. Ben «Ümidimi keserek» çok nefis portakallar. Parise dair notlar ÇEVÎREN:HAMDÎ VAROGLU O Geceniz hayrolsun Mösyö. «Kendinden gayet memnun, beni sel&mlayor vo çekilip gidiyor. Bu delikanlı zahmete girse, İııgilizceyi pek mükemmel öğrenebilirdi. Fakat Fransızdı ve öğrenmek istemiyordu. Bizim memleket ahalisi, bunlardan ne kadar başkadır! Hiç bir vasıtayı ihmal etmezler. Pariste, bir kaç tane, sözüm ona Fransız protestanı vardır. Takı zaferden sonraki büyük caddelerden birinde, ufak, güzel bir kilise yapmışlar, iyi ve usulü dairesinde, kendi iyi Fransız lisanlarile irad edilen iyi bir vaaz dinlemek ve mes'ud olmak. Fakat, bu hilelerinde muvaffak olamamışlar. Pazar aünleri, İngilizler. daima onlardan evvel oraya geliyorlar ve bütün yerleri işgal ediyorlar. Papas. vaaz etmek üzere ayağa kalkınca, kilisesinin, ellerinde birer küçük kitabla gelmiş, ciddî ve dikkatli yabancı dolduğunu gorüyor. Bu küçük kitab, maroken cildli küçük bir İncile benzer. Fakat sadece benzer. Hakiaklte, gerek şekil, gerek cild, gerek eb'ad itibarile, gayet güzel ve tam bir Fransızca İngilizce lugat kitabıdu. Bu İngiHzler, oraya, Fransızca öğrenmeğe gelirler. Bu kiliseye «bedava Fransızca dersleri kilisesi» adı takmışlardı. Esasen, kiliseye devam edenlerin, umumî bilgiden ziyade, kelimeleri öğrenmeleri lâzım. Zira, bana anlattıklarına göre, Fransızca bir vaaz Fransızca bir nutuk gibi imiş. Fransızca nutuklarda, tarihî vak'alar kat'iyyen zikredümez; yalniz tarih söylenir. Tarihten yana zayıfsanız, hiç bir şey anlayamazsınız. Fransada, bir nutuk, aşağı yukarı şöyle bir şeydir : rın hacaletâver mevcudiyetinden kur tardığmı, 5 eylulün, Allah ve beşeriyet nazarında, kendi kendisinı tabrie ettiniz. 18 Brümer'in, kendi cezasmın tohumlarını kendi bünyesinde taşıdığını, 14 temmuzun, basübadelmevti ilân eden hürriyetin kudretli sesi olduğunu, yeni bir hayat müjdelediğini ve yeryüzündeki mazlum milletleri, Fransanın lâhutî çehresini temaşaya ve yaşamaya davet ettiğini unutmıyalım. 2 kânunuevvel adası hakkmdaki ezelî şikâyetimizi unutmıyalım ve Fransanın mutad sesi olan, gök gürültüsünü andınr bir sada ile diyelim ki, eğer o olmasaydı, tarihte 17 mart, 12 teşrinievvel, 19 kânunusani, 22 nisan, 16 teşrinisani, 30 eylul, 2 temmuz, 14 şubat, 29 haziran, 15 ağustos, 31 mayıs günleri mevcud olmazdı, Arkadaşlar, yurddaşlar, yegâne ul Fransa, bu saf, asîl ve eşsiz memleket. \î ve mükemmel milletin asil efradı, 10 bu güne kadar sakin ve bu boş bir takağustos tarihinin, bizi, yabancı casusla vime sahib olacaktı.» Emlâk ve Eytam Bankası, gelecek Kaput bezlerinde sahtekârlık cumartesi gününden itibaren üç ayyapıhyor hk maaş alıp bu maaşlarmı bankadan kırdırmış olanların aylıklaTicaret Vekâletince takarrür etrınm tevziine başhyacaktır. Mal mi§ oîan manifatura narhlarının müdürlükleri ise tevziatı 3 mart haricine çıkmak ve narhın tahdidapazartesi günündan itibaren yapatından kurtulmak için bazı kimsecaklardırlerin yeni bir formül buldukları ve Yüksek Ticaret mektebi me. devlet sınaî müesseselerinde yapılan kaput bezlerini küçük bir amezunlarınm içtimaı liye ile iki misline sattıkları meyİstanbul Yüksek İktısad ve Tica dana çıkmıştır. ret mektebi mezunları idare heyeti Verilen malumata göre, Sümer intihabı bugün 3 te Beyoğlu Halke Bank fabrikalarında imal edilen vinde yapüacaktır. kaput bezlerihin muayyen narh üzerinden satılması zarureti oldu Bir defasında, Fransızca bir vaaz din ğundan bazı kimseler bunları bolcdim ki, şu beliğ ve acayib sözlerle bi 3'atarak satışa çıkartmakta, bu sutiyordu: retle topunun fiatı 7 lira iken 15 Ey cemaat, 13 kânunusani adammı liraya satılmaktadır. Bu hususta hatırlamamızı icab ettiren hazin sebebîer tahkikat yapılmaktadır. var. 13 kânunusani cinayetlerinin neticeJeri, cinayetin azametile gayet müte Yapağıcılar fiat bekliyorlar nasib olmuştur. O olmasaydı, 30 teşriYapağı ihracat tacirleri İktısad nısaıünin hazin manzarası görülmiye cekti! 16 haziran cinayeti irtikâb edilmi Vekâleune müracaatle Sümer Banyecekti ve bizzat 16 haziran adamı, mev km mübayaa ettiği yapağıların ficud olmıyacaktı. 3 eylulü ve 12 teşrıni atlarınm el'an bildirilmemiş olmaevveli onlara medyunuz. Sizi ve beni sından dolayı mutazarrır olduklarınefes alan her mahluku ölümün boyun nı gözöni'me koymıışlar ve bir an duruğuna mahkum eden 13 kânunusa evvel fiat verilmesini temenni etniye minnettar mı kalalım? Evet, ey ce mişlerdir. maat. o gün, 25 kânunuevvel tarihini taşıyan o mukaddes gün de o olmasaydı, Bir büyücülük davası kat'iyyen mevcud olmıyacaktı. O günü İstanbul üçüncü hukuk mahke de ona medyunuz. Okuyucularımdan bir çoklan için lü mesinde bakılan bir boşanma dazumsuz olmakla beraber, bir parça iza "aiinm dünkü muhakeme celse hat vermek belki faydalı olur. 13 kânu sinde, bir büyü yaptırmak iddiasile nusani adamı, Hazreti Âdemdir. O ta karşüaşılmıştır. İçtimaî mevki sarihte yapılan cinayet, memnu meyvanın hibi bir zat olan davacı, kendisinin yenmesi keyfiyetidir. 30 teşrinisanideki ev bütçesine ayırdığı para ile karıhazin manzara Cennetten kovuluşudur. smın kendisine büyü yaptırdıfrnı 16 haziran cinayeti, Habil'in katlidir. 13 iddia etmiştir ve cantasmdan cı » eylul hâdisesi, Kabil'in sürgüne gitmesi Kardığı içerlsine tel gerıimiş minidir. 12 teşrinievvelde dağların en yüksek rnıni bir süpürge. mısır koçanı, keve yazılı tepelerine kadar her taraf tufan altında mik parçaları, bilyalar kââıdlar göstermiştir. Muhakeme kalmıçhr. Fransada kiliseye giderseniz ,yanınua nin devarm. sahidlerin çağırılmasına bırakılmı^tır. bir takvim alınız. Meşnıhatlı olsun.