2 CUMHURİYET 21 Şubat 1941 Halkevlerinin yıldönümü NALINA f Şehir ve Memleket HaberlerT~)İHEM MIHINA] Uranium bombasını imal için var kuvvetile calışıyorlar Eğer buna muvaffak olunursa bir tek bomba »ilip »üpürecektir koca bir şehri kökünden Son yüiarda, fen erbabının, atomlar den müteşekkil heyetlerin, bu ölüm âleminde yaptığı araştırmalar, tatbikat vasıtasını, bütün teferrüatile mükemsahasında, belki müspet fakat dehhaş melleştirmeğe uğraştıklarını göstermekbir neticeye doğru gider gibi görünü tedir. Hedef, karşısında hiçbir şeyin yor. Bu neticenin mahiyeti hakkmda mukavemet edemiyeceği bu korkunc malumat vermeden evvel. onu hulâsa silâhı, başkalarından bir an evvel oreden uraniumdan bir nebze bahsedelını. taya çıkarmaktır. Kimyagerler arasınAtom'un, etrafinda, elektron tabir e da cereyan eden bu sessiz düello, uradilen elektrik zerreleri dolaşan bir nü nium bombasını ortaya ilk çıkarscak veden müteşekkil olduğu malumdur. olan tarafa. askeri tefevvuku temin etHer atomun evsafı bu elektrik zerre miş olacaktır. O zaman, içinde yaşadığımız harbin lerinin adedine bağlıdır. Kirayevî unsurların en basiti olan idrojen, atom kanlı sahifelerini, bütün harabilerin, lar silsilesinin bir ucunu, nüvesi 92 e canlarına kıydığı insan cesedlerile bile lektronla çevrili bulunan uranium, ö dolmıyacak kadar muazzam bır çukurun teşkil edeceği bir nokta ile bitebür ucunu teşkil eder. Şimdiye kadar, atomun nüvesi, es cektir. Lâboratuvarlarda yapılan bu tecrüberarlı bir mahiyet muhafaza ediyor. onu dağıtmak için yapılan bütün tec lerin çok tehlikeli olduğuna şüphe rübeler neticesiz kalıyordu. Ne, yük yoktur. Top barutunu ilk defa hazırsek hararetler, ne tazyikler, ne elektrik, layan Berthold Schwarz'ın hikâyesi, bu nüveyi dağıtamıyordu. O zaman, uranium bombasını hazırlayanlar haKfizikçiler, nüveyi, radyo aktif bir cis kmda da tekerrür edebilir. Radyo akmin tesirine maruz bırakmağı düşün tif bir zerrenin, uranium yığınına tedüler. Elmas, ancak kendi tozile aşın sadüfen çarpması, içinde çalışıian bidığı gibi, otom nüvesi de, ancak bir nanm da, alât ve edevatın da. çalıradyasyon merkezinden intişar eden şanlann da, rüzgâr önüne düşüp daterreler vasıtasile yıprandmlabihyordu. ğılan bulutlar haline gelmesine kâfidir. Bugün, nüvelerin birçoğunu dsğıtmak imkân dahiline girmiştir ve uranium kimyevî unsurlar içinde, en kolay parçalananıdır. Yabancı bir cismin zerrelerini, uranium nüvesine büyük bir sür'atle çarparak elde edilen bu parçalanma, nüvenin heyeti umumiyesine sirayet ettikçe, muazzam bir enerji husule gelmektedir k i işte yukarıda bahsettiğimiz büyük neticenin esası buradadır. Eski fizikçilerin ele geçirmeğe muvaffak olamadıklan intra atomik enerji, şimdi, fen âleminin emrine amade bulunuyor. Bu keşif sayesinde, insanlar tükenmez ve azametli bir enerji kaynağı kazanmış oluyorlar. Uraniumun, yeryüzünde, petroldan daha mebrul miktarda mevcud bulunduğu düşünülürse, bu enerjinin tükenmezliği kolayca tasdik edilir. Geçen hafta, iktısadî bakımdan, mevDağılan uranium nüvesinin yarattığı simin en hareketli ve mühim kararenerji hakkmda bir fikir edinmek için lann verildiği haftası olmuştur. Haricî ufak bir misal zikredelim. Bütün bir ticaretimiz için yeni anlaşmalann yamemleket şelâlelerinin, bir sene zar pıldığı bu sıralarda koordinasyon hefmda istihsal ettiği sekiz milyar kilovat yetini» verdiği mühim kararların tatsaatlik enerjiyi, yüz kilogram uranium, bikına geçilmesi haftaya ayrıca bir saniyenin bir kesri zarfında, fazlasile fevkalâdelik vermiştir. Bu enerjının azametıne bakarak, me milyon lirayı geçmiştir. Bu miktar bir selâ bir ton uraniumun, anî sur*>tte da hafta evvelkine nazaran yarım milyon ğılması neticesinde husule gelecek ha lira kadar az, daha evvelki haftadan sarın dehşetini ölçebiliriz. Böyle bir ise yarı yarıya noksandır. Fakat Ziinfilâk, yaptıklan dehşetli tahribatı raat Bankasımn külliyeâli pamuk ve tüyler ürperten bugünkü korkunc zeytinyağı satışları bu yekuna dahil bombardımanları, bir kestane fişeği değildir. Bunlar da ilâve olunursa ihderecesine indirecek heybette bir şey racat tutannın son bir hafta zarfında olur. gene normal bir yekuna vasıl olduğu Uraniumu infilâk maddesi olarak ihtiva edecek bir bomba, bir an içinde, bütün bir şehri kökünden silip süpürür. gölleri kurutur, dağlan vadilere yuvarlar ve bir memleketin çehresine, ölçüye sığmaz genişlikte cukurlarla dolu bir ay manzarası verir. •*» neticesine vanlır. İhracat maddeleri itibarile geçen hafta hayli mütenevvi ve zengindir. Yaprak tütün gene ihracat maddelerinin başında gelmektedir. Bilhassa Almanyaya, Mısıra, Amerikaya ve Finlandiyaya müteaddid partiler halinde külliyetli yaprak tütün ihrac olunmuştur. Tütünden sonra iç fmdık gelmektedir. Bu arada cenubî Afrikaya bir hafta içinde birçok parti iç fındık gittiğini kaydetmeliyiz. Taze balık geçen haftanın da başlıca ihrac maddesidir. Bilhassa İtalya ehemmiyetli miktarda taze balık almıştır. İtalyanın taze balıktan aldığı gümrük ve dahilî istihlâk resmini kaldırarak balık ithalâtını azamî derecede kolaylaştırması buna sebeb olmaktadır, Haftanın son günü Macaristana afyon satıldığını da gördük. Amerikaya av derileri ihracatı da bu hafta zarfında başladı. Piyasa hareketleri Serbest dö vizle ihracat Çeşidli ihrac maddelerimizin peşin para ve serbest dövizle satılması memlekete refah getirmektedir Şu sırada, dünyada, üç lâboratuvar grupu, uranium bombasını tekemmül ettirmekle meşgul bulunuyor. Hararetli bir şekilde devam eden çahşmalar, gayet gizli tutuluyorsa da, ban alâinetler, Ingilterede, Almanyada ve Amerifcada, durmadan çalışan klmyagerler Ayakkabı fiatları Murakabe komisyonu nihayet kâr nispetini tespit etti İthalâta gelince: Son hafta îçinde yeniden bazı vapurlar gelmiş, bu arada kara yolile gerek Avrupa tarikı, gerekse Basra üzerinden mühim miktarda ithal maddesi gelmiştir. Bunların Günlerdenberi şehir halkını meşgul KUçUk hikâye başında otomobil lâstiği, demir, çivl eden katil, bugün de susuyordu. Müdradyo, mensucat, sellüloz, sigara kâ deiumumi kadmın ölüm cezasına çarpğıdı, mukavva, kimyevî maddeler, cam, tınlmasmı istiyor; hâkim onu söyletRat murakabe komisyonu, uzun za eczayı tıbbiye ve daha birçok lüzumlu mek için beyhude uğraşıyordu. Suçu ağırdı. Gene bir kadını dişlerile, tırmandanberi meşgul olduğu ayakkabı maddeler vardır. naklarile paralayarak öldürmüştü. Kakâr nispetlerini nihayet tayia ve tesSerbest dövizle ihracat rakola getirildiği zaman dudaklarından pit etmiştir. Son zamanların ihracatımızda en bahükmünüzü. Komisyonun kabul ettiği esaslara riz hususiyeti serbest dövizle yapılan ve paımak udarından kan sizıyordu. olduktan sonra... Verin göre, maiiyeü 8 liraya kadar olan a ihracatrn çokluğudur. Yapılan tetkik Lâkin gözleri sevincle pırıl pırıl ya Olsun bitsin artık. Uğraşmayın beyakkabları satanların gayrisafî kârı lere göre vasatî olarak günlük ihra nıyor, sorulanlara da kat'iyyen cevab nimle... O kadar gene ve o kadar güzeldi ki!. yüzde 25 şi geçmiyecektir. Maliyeü 12 catın lâakal dörtte biri ve ekseriya vermiyordu. Bu hırçınlık yüzünün ifadesini büsbüOna soruyorlardı: liraya kadar olan ayakkablar için yüz daha fazlası serbest dövizle yapılmaktün derinleştirmişti. Gözlerinde öfkenin Bu kadını nereden tanıyordun' de 35 şe kadar kâr alınabilecek ve ma tadır. İngiliz lirası nüfuz sahası memtutuşturduğu yangınlar vardı. Başım öte tarafa çeviriyordu. Üyeti 12 lirayı geçen ayakkablardan leketlerine yapılan ihracat hemen kâBirdenbire, sanki pek hazin ve pek alınacak kâr ise yüzde 50 ye kadar cla milen serbest dövizledir. Arpa, susam, Onu kıskandığın için mi öldürdün? korkunc şeyler hatırlamış gibi titredi. bilecektir. Dudaklannı büküyordu. akdarı, kısmı azamı itibarile tiftik ihBöylece üç smıfa ayrılmış olan a racatı serbest dövizle yapılmaktadır. Başına gelecekleri düşünmedin mi? Mat yüzünü elleri ile örterek hıçkırıklarla ağlamağa başladı. yakkablar sipariş şeklinde verilir veya Orta Avrupa memleketlerine yaptığımız Omuzlanm silkiyordu. Birkaç dakika bu buhranm geçmesi »nodele göre almırsa ayrıca yüzde yir ihracatın mühim bir kısmı da serbest İlk tahkikattan mahkemenin bugünkü tti kâr alınabilecektir. dövizle olmaktadır. Bu bittabi memle celsesine kadar bu garib sükutu mu beklendi. Sıraları dolduran dinleyiciler ketimize ehemmiyetli miktarda serbest hafaza etmişti. Günlerce bir asabiye heyecan içinde idiler. Mahkeme heyeti Mahkum olan makaıacılar Mafcaracı Koço ile Aleko, Beyoğlun döviz temin etmektedir ki ehemmiyeti cinin müşahedesi altmda kalmıştı ve gibi, onlar da kadınm konuşmasını istiyorlardı. Bu sır çözülmeli idi. daki dükkânlannda makarayı fazla fi her türlü izahtan müstağnidir. rapor verilmişti: Deli değildi. Yeni kararlar Gene kadın sanki şifalı bir kaynakta atla satmaktan Millî Korunma Kanu Şu halde niçin öldürmüştü ve niçin yıkanmış gibi yerinde doğruldu. Göznuna göre muhakeme edilmişlerdir. Haftanın son günü koordinasyon he susuyordu? lerinden dökülen yaşlar içinin acısını Devaya bakan İstanbul İkinci Asliye y^tinin iki mühim kararile karşılaştık. Hâkim yumuşak bir sesle: ceza mahkemesi, kendilerinln 25 er Harb iktısadiyatmm bu iki ehemmiyetli *Kızım, dedi. Kaçıncı defadır ki biraz bastırmış gibi idi. Daha sakin bir lira para cezası ödemelerini ve düktedbirlerden birincisi yeni iaşe teşkilâ sana söylüyorum. Suçun ağırdır. Bir sesle: Mademki, mutlak söylememi istikânlarınm bir hafta müddetle kapa tının hazırhğmı teşkU etmektedir. Bu cana kıydın. Bir insan, bir insanm yafclmasını karar altına almıştır. kararla lüzum görülen vilâyet ve ka şama hakkmı elinden alamaz. Kanuna yorsunuz, dedi. Peki... Anlatayım. Azalarda buğday, arpa, çavdar ve yukarşı geldin. Gene bir kadını, hem de ma ben çok okumuş bir insan değilim. öl Karmakarışık konuşursam da siz anSayfiyelerdeki ev kiralan lafm ne miktarda bulunduğunu müs vahşi bir hayvan gibi paralayarakelbet larsınız değil mi? tahsil bir beyanname ile hükumete bil dürdün. Hasta olmadığına göre, Bu sene sayfiye yerleri erken kl dirmeğe mecbur tutulmuştur. Bu bebunun bir sebebi vardır. Belki kendi İçini çekti. A a ile ürperen bir sesle ralanmağa başlamış, hatta mühim yannameler çocuklar da dahil olduğu kendine haklı olduğunu da zannet devam etti: bir kısmı şimdiden tutuhnuştur. halde insanlann gıdası, hayvanların mektesin. Susma. Sükutun sana paha Bir kadınm hayatmı niçin sönBilhassa Boğaziçindekl evlerin kıs yemi ve tohumluk stoktan tarhedil lıya mal olabilir. Eğer onu niçin öldürdüğümü soruyorsunuz. Ödeşmek mı azamı tutulmuş gibidir. Ev sa dikten sonra verilecektir. Hükumet dürdüğünü doğru olarak anlatırsan için hâkim Bey. Ödeşmek için... hiblerinin kira bedellerinl bir misli bundan fazlasına el koyacak, değer belki cezan hafifler. Hiç olmazsa gencHâkim: artırdıklarına dair vaki şikâyetler paha ve peşin para ile satm alacaktır. liğine acı. Bir kadmın hayatmı niç:n Açık konuş kızım, diye hitab etti. üzerine Belediye, alâkadarlara yapsöndürdüğünü izah et. Verilen bu kararm ehemmiyeti ve Ne demek istediğin tamamile anlaşıltığı tebligatta geçen seneki kon değeri mühimdir. Bundan gaye muDaima susan kadın hırçın bir sesle: sıntratların gözönünde bulundurulma hakkak ki her şeyden evvel bu madMutlak söyletmek mi istiyorsunuz Gene kadın rüya görür gibi: tebliğ etmiştir. delerden gıda ve yem için lâzım o beni, diye konuştu. Ben ölmeğe razı Üç yü önce bir çamaşırcı kızı ir gün, karşınıza bir adam dikilse ve size dese ki, Ben dün hapisaneden çıktım; bana bir iş veriniz; açım. Son günlerde yemeklik yağlar hak altındadır. Kooperatifin kimyager ve Surunuz ne idi? kında bazı neşrıyat yapılmış, bu arada dokloıları, imalâtı kontrol etmekte ve Elimden bir kaza {îktı; birisini ülBelediye kooperatifi namına kapalı te sık sık tahlıller yaptırmaktadular. Yağ dürdum. nekelerde piyasaya çıkarılan yağların iıancnin ayrıca mes'ul müdürü de vardır. lahud da uyandırdığı dedikodulara da temas edil Süt yağı, hayvanî yağ, ve susam yağı C:ahillik ettim; hırsızlık iderken Balıkpazarında Tahmis sokağında sey mışti. halitasile imal edilen kooperatif yağları, j a):alandım. O gün Başvekilimizin nutkundan Dun, bu mesele etrafında tetkiklerde kapalı tenekeler içinde satılmaktadır. son, memleketimizin muhteiif vilâyet yar kestaneci Mehmedi bıçakla öldürEğer. iş verecek vaziyette iseniz, mulerınde açılacak Halkevi ve Halk oda mekten maznun seyyar kavuncu Ahmed bulunduk. Salâhiyyettar bir zat bize Bu yağların hiçbir veçhile sıhhate mu bakkak ki hapisten çıkmamış birini terİstanbul şu izahatı verdi: zır olmadığı yapılan muhteiif ve müte cih edersiniz. O zaman bu adarn öldüren ları meyanmda İstanbulda da Sihvri, Tükenmezin muhakemesine « İstanbul Belediyesi kooperatif ida addid tahliller neticesinde meydana veya hırsızlık eden bedbaht geçinmek Çatalca. Heybeliada, Beykoz kazalarm biıinci ağırceza mahkemesinde dün deresi, memleketin temiz ve sıhhî yağa çıkmı^tır. da olmak üzere dört Halk odası açı vam olunmuştur. ve yaşamak için ne yapsuı? Çünkü, yaDavaya göre, o gün yoldan geçen bir olan ihtiyacını karşılamak üzere, Sıhhi£sasen memleketimizde imal edilen şamak için, elinde bir sernıajesi veya lacaktır. Bu hususta bütün hazırhklar ikmal edilmiştir. Bu Halk oda'arı, ile otomobil kavun arabasına çarpmış, ha ye Vekâletine müracaatte bulunarafc, bir halis süt yağları, ihtiyacı karşılamak san'aa >ok da bir iş tutmağa mecbursa, ride bina meselesi halledilince Halke rekete gelen aıaba kestanecinin tabla yağhane tesisine müsaade edilmesırü is lan çok uzaktır. Süt yağının senelik nereye gitse, ayni şüpheli endise ve vi haline konacaktır. Vaziyet ?cabı res tım yerinden oynatmış. Mehmed, buna tenıiştır. Vali ve Belediye Reisi Lutfi istihsal miktarı, beş yüz bin tenekpyi red cevabı ile karşüaşacak, iş bulamımî inşaala müsaade edilmodiğinden, hiddetle Ahmedin boğazına sarılarak, Kırdarın teşebbüsile yapılan müracaate tecavüz etmemektedir. Belediye, halis yacaknr. Bu defa, evvelce kaza veya şehriıruzdeki Halkevi binalarının tevsi çenesini yumruklamıştır. Ahmed, ora SıKniye Vekâletınden gelen cavabda, sütten yapılmış yağ tedarikinde çekilen calıillik ntticesinde düştüğu fetıa yolda ve inşalarına sarfedilmçk üzere ayrılan dan uzaklaşmış, fakat çok geçmeden e tönderilen üç formül üzerine mahlut müşkülâtı önlemek ve halka sıhhi ol yürumeğe ihtiyaç ve zaruret yüzünden, iinde bir bıçakla gelmiş, bıçağı Mehme yağ imal ve satışma müsaade edildiği duğu kadar temiz ve ucuz yağ yedirmek 195 bin lira muhafaza edilmektedir. devam etmek mecburiyetinde kalacakdin karnına ve kasığına saplamıştır. bildirilmişür. Bunun üzerine, yağhflne gaytsile açtığı yağhaneyi ileride ihtiyac Bununla beraber Halkevlerinde içtl tır. Demek ki cemiyetin nizamı ve iyiliği Dünkü celsede, Ahmed Tükenmeale tesis edilerek muayyen formüller dahi hasıl oldukça tevsi etmek niyetindedir. maî rr.uavenet işlerine daha fazla e için, yalnız suçluyu cezalandırmak kâfi beraber yaşıyan Şefika Kırbaş, «O gün linde imalâta başlanmıştır. Piyasa, ilk Kooperatif idaresi, piyasada satılan hemmiyet verilmesi kararlaştırılmış Ahmed eve geldi, eski elbisesini çıkarıp günlerde bu yağları tereddüdle karşıla gıda maddeleri üzerinde nâzım rolü oy değildir; onu bir daha suç işJemeğe tır. Bu işe sarfedilmek üzere, mevcud yeni?ini giydi ve; ben yandun, gel seni mış.ea da sonraları yapılan müteaddid namağa karar vermiştir. Bu maksadla, mecbur etmiyecek bir hale getirmek de inşaat tahsisatından 20 bin lira verilalnından son bir defa öpeyim; diyerek tahlülerle alâkadarlara emniyet gelmiş toptan ve perakende satışlar yapmak ü lâzıaıdır. mesi miinasib görülmüştür. İşte mahkumlar, bir müddettenberi Iıngitti» demiştir. Muhakemenin devamı, ve bu yağlara karşı olan talebler çoğal zere yekında Balıkpazarında büyük bir ralı adasında ve Zonguldak maden ccakbaşka şahidlerin çağırılmasına kalmış mıştır. mağaza açılacaktır.» Hava Kurumuna yapılan tır. Bize kalırsa zihinleri teşviş eden nok larında, bu yüksek düşünce ile çalıştıBirçok müesseseler tedricen kooperarılnıakta ve iji neticeler alınmaktadır. yardımlar Aleyhe nakzedilen bir karar tifin çıkardığı mahlut yağların daim! ta, biraz da bu yağları tarif eden isimden ileri gelmektedir. «Mahlut» u •mağ Şimdi öğreniyoruz ki, Nafıa ve Adliye Beyoğlunda Ağacamünde kömürcü müşterisi olmuşlardır. Bu meyanda îtHava Kurumunun varidatmı arVekâlelleri mahkumlardan isteyenleri tırrnak maksadile manifaturacılar, Hüseyni bir gece uyurken, boğazını us mir Belediyesi, yağları tahlil ettirerek şuş« manasına ahyoruz. Halbuki bu nevi yağlar şüphesiz saf tereyağ değildir, fa Ankaraya toplayarak muhteiif njıntakaıtriyatçılar, hırdavatçılar, kereste tura ile keserek öldürmek ve Hüseynin nümuneye muvafık bulmuş ve İzmir ve ciler ve diğer bazı esnaf teşekkülle arkadaşı Demir Aliyi öldürmeğe teşeb havalisinde bunların serbestçe satılması kat bozuk veya yenilmez maddelerden lardaki yol inşaaUnda kullannıak üzede yspılmış değildir. Muhteiif gıda mad re anlaşmışlardır. 1 nisandan itibaren rinden mürekkeb mümessiller dün büs etmekten maznun Abdurralıman, na müsaade etmiştir. mezkur kurumun İstanbul başkan İstanbul birinci ağırceza mahkemesinde Kooperatif idaresine göre, bu yağk delerinden terkib edildiği için mahlut 600 mahkum, Trakya yollaıında çabş lıfında bir toplantı yapmışlardır. 21 sene 8 ay ağır hapse mahkum olmuş rın gördüğü rağbeti çekemiyen bazı ismini almıştır. Nihayet, Sıhhlye Vekâ mağa başlayacak ve bu çahşmadan şa Bu toplantıda ilk olarak kerestecl tu. Kardeşi Emin de, Demir Aliyi yara kimseler, harekete geçerek şurada bu letinin verdiği formül ile Belediyenin fayualaı temin edilecektir: 1 Çoğu güçlü, kuvvetü yurddaşlar ler 10,000 liralık bir yardım temln lamağa iştirakten beraet etmişti. Tem rada, mahlut yağların aleyhinde bulun nezaret ve kefaleti altında yapılan bu yiz mahkemesi, bu kararı her ikisinin de maktpdular. Yoksa, hakikatte, bu yağ yağlardan. halkın itimadmı selbetmekte olan mahkumlar, hapisanelerin sıhhato etmişlendir. aleyhine olarak bozmuştur. Abdurrah lar devlet müessesatının daimf nezareti mana yoktur. ve ahlâka muzır havası içinde, tembcl manın, daha Hüseyni öldürmeden karve utıl çürüyeceklerine açık bavadn (a* deşi Emine «Ben onu öldüreceğim» deŞEHIR 1SLER1 lışarak memleketin imarına hâdun ola1KT1SAD mesi ve cinayeti Hüseyin gece uyurcaklardır. ker işlemesi, nakız ilâmmda, taammü Pamuk ipliği fabrikası mü2 Her iş gününe mukabil, mahkuEski fayton arabaları için dü gösterir deliller olarak ileri sürül miyet müddetlerinden ikişer gün tenzi] yeni tarife messilleri şehirmize geliyor mektedir. edileceği için karar, mahkumların da, Mahkeme, tahkikatla maznunlardan Taksl mlktannın tahdldl ve tram memleketin de nefinedir. Eli ayağı tuPamuk ipliği Isinin organize edllEminin Çatalcada öldüğünü öğrenmişmesi için Yerli Mallar Pazarlan vay arabalarının azalması dolayı tar vatandaşlar hapisane köşelerinde tir. Şimdi dava, yalnız Abdurrahman müesseseleri müdürlüğünce çalış sile eski fayton ve landonlarla yay daha kısa zaman kalarak senelerce evaleyhinde yürümektedir. Müddeiumumimalara devam edilmektedir. Bu hu lılar piyasada çoğalmağa başlamış vel istihsal hayatına atılacaklardır. lik, bozmaya uvulmasmı istemiştir. Ab3 Mahkumlar, serbest amele gibi susta talimat almak üzere İznnlr ve Belediye bunlar için yeni bir tadurrahmanın tutacağı avukat bu cihetfabrikaları mümessilleri dün şehri rife tanzim etmişti. Belediye Daimî yevruiye alacaklanndan mahkumiyetleri ten söz söyledikten sonra, mahkeme, mize gelmiştir. Adana ve Tarsus Encümeni bunların eski tarifelerini bittiği zaman ellerine bir sermaye verinakza uyup uymamak hususunda bir fabrikaları mümessilleri de bugün yüzde yirmi beş nlspetinde artır lecek ve yukanda bahsettiğimiz gibi, karar verecektir. mıştır. çelecektlr. hapisaneden çıkuktan sonra naınuskârane çalışarak geçinmek imkânını bulaADLİYEDE Gümrükteki Japon malları Florya plâjı xaklar, tekrar fena yola düşiıiyeceklerTevkif edildiler Florya plâjlarının üç senelik iş dir. Gümrüklerde bulunup şimdi ithalanlarla mevcud stoku kat'î olarak öğKüçükpazarda bir dükkândan line müsaade edilmis olan bir mil letilmesi hakkmda Belediyece ha 4 Bu günün modern yollannda, renmektir, Şurasını da kaydetmeli ki kundura aşırdıklan iddla edilen yon liralık Japon manifatura eşya zırlanan şartname Daimi Encüme muhteiif san'at şubesi mens'iblan çalışkarar yalnız ihtiyacından fazla hubu Şakirle Refik, Sultanahmed ikinci sının Yerli Mallar Pazarlan vasıta ne vprilmistir. Bu şartnamede plâj tırı'.dığı için san'atlardan birini öğrenen bat istihsal olunan bolgelerde tatbik sulh ceza mahkemesince tevkif e sile satışa çıkarılması takarrür et lar için bir de fiat tarifesi ilâve ıaahkrımlar, sonradan da mütehassıs aolunacaktır. dilmişlerdir. miştir. Bu suretle muhteiif ellerin edilmiştir. Encümeni Daimî müza mele olarak memlekete hiznıct edecekİhtiyacm tespitinde çok geniş davraBeyazıdda komşusu Mehmedi dö bu is üzerinde oynıyarak hareket lcereden sonra talibler arasında ar lerdir. nılmıtşır. 5 Amele bulunamadığı zamanlar, verek yaraladığı İddla edilen Mus yapmalarana meydan Tjprilmiyece^ tırmajca İkinci karar, pamük iplikleri hâkkın tafa hakkmda da ayni mahkemece tir. ., * " ^ . . . . yol inşaabnda hasıl olan gecikıncler J Musadcrc edilen ekmekler ortadan kalkarak yollarınuz proğram Pamuk memlekettmizde bol bol is10 bin çuval kahve " Doktoru öldürmek istiyen tihsal olunmakla beraber fâbrîkalarıEminönünde Muradiye caddeslnde daiıesinde, süa'atle yapılacaktır. Adliye ve Nafıa Vekâletlerinin bu teMartın ilk haftasında piyasaya Panayotun fırınında 64 ve Saraç mızın iplik imalâtı henüz bugün ihtihademe yacı karşılayacak miktarda değildir. cıkarılacağı ümid edilen 10,000 çu hanebaşında Hüseyin Kavlağm fı şel'büsleıini en büyük takdir ve tebrikBakırköy Akıl hastanesinde, lâboBunun için pamuk ipliği sık sık hüval kahvenln fiatı üzerinde Ticaret rınmda 115 kilo eksik tartili ekmek lerle karşılaşmak kabil değildir. Moratuar şefi doktor Neşet Halll Özkumeti meşgul eden bir dava haline bulunmuştur. Ekmekler, musadere dern bir devlet rejimi memleketin gü« kanı bıçakla yaralamağa ve öldür Vekâletl tetkikat yapmaktadır. Şimgelmiş, bazı ellerin dalaverelerine veedilerek fırıncılar hakkmda cezaî nahkâr çocuklarını doğru yola getirmek meğe teşebbüs ettiği İddla olunan di toptan kahve fiatları 130,5 kuve onların kollarından azami istifadeyi sile olmuştur. Koordinasyon heyetinin ruştur. Fakat yeni gelecek malın muameleye tevessül olunmuştur. hastanenin sabık hademelerlnden teınin etmekle mükelleftir. Cumhuriyet 95 sayılı kararı ile memlekette imal Muhsin Karaduman, Adliyeye gön 140 145 kuruş olacağı tahmin oMÜTEFERRIK idaresi, bir kaç senedenberi yapmakta olunacak pamuk ipliklerinin ftacim, hınmaktadır. derilmiş, meşhud suç kanununa göolduğu bu vazifesini şimdi, daha geniş cins ve nev*i Iktısad Vekâletince tare takibat yapılarak, İstanbul dörDiğer taraftan Brezilyadan bu bir sahada tatbik etmektedir. yin olunacaktır. Fabrikalarda mevcud Rektör Ankaraya gitti düncü asliye ceza mahkemesine ve hafta İstanbula müteveccihen 25 Açık muhabere bulunan ve bundan sonra imal olurilmiştir. Fakat, ceza mahkemetsi, bin çuval kahve yola çıkacaktır. Üniverslte Rektörü Cemil Bilsel, nacak iplikler, İktısad Vekâletince, B. Fevzi Ahmed Gür'.ere: bu davayı Ağırceza mahkemesinin Üniverslteye aid muhteiif meseleler normal kâr ilâvesile satm alınacaktır. İngiltereye ihrac edilecek hakkmda Vekâletle temaslarda bu Gazetemiz hakkındaki sevgi ve alâkasalâhiyeti dahilinde görmüştür. DaBunun için bir milyon liralık bir sernıza teşckkür ederiz. Mektubunuzu tahvaya bugün Ağırcezada bakılacaklunmak üzere, Ankaraya gitmlştir. rir heyeti müdürü arkadaşımıza ver • tiftikler maye ayrılmıştır. tır. Rektör, bilhassa Dahiliye Vekâle İngiltereye İhrac olunması için tinde tetkik edilmekte olan blrlik dim. Vekâlet, pamuk ipliği işlerinin sevk Tahkikata göre, bir hâdiseden dove idaresini Sümer Bank Yerli Mallar layı hastanedekl işine nihayet veri mutabık kalınan 40 bin balya tif nizamnamesile meşgul olacaktır. müesseseleri müdürlüğüne tevdi etmiş len hademe, tekrar işe ahnması için tikten 25 bin balyasınm cumartesi tir. Son zamanlarda perakende ve top bir kaç defa müracaat etmiş, işe günü için hazır olması dün Tiftik Cezaevleri umum müdür tan piyasada nâzım rolü oynamak hu girmeğe muvaffak olamaymca, dokBir arabacının feci ölümü İhracat Birliğl ile Korporasyon amuavininin tetkikleri susunda uhdesine mühim vazifeler tev tora bıçakla tecavüz teşebbüsünde Koyulhisarlı Receb oğlu Halid a> rasmda takarrür etmiştir. di edilmiş olan Yerli Mallar Pazarlan bulunmuştur. Maznun, öldürmek Cezaevleri Umum müdür muavini dında bir arabacı, dün sabah Zin« müdürlüğüne bu suretle yeni ve çok maksadile lıareket etmediğini söySaklb Güran, tetkikat yapmak üze cirlikuyu civarında înekçi Yaniye Buğday beyannamesi şümullü bir vazife tevdi edilmiş ol lemektedir. re İstanbula gelmistl. Tetkikatma aid mandıradan İstanbula süt ta< maktadır. Pamuk ipliği müşkülâtının Ellerinde ihtiyaclartıdan fazla başlamıştır. Üsküdar ve İstanbul ci şırken, araba, yol kenarındaki hen« başlıca esasını imalâtın kontrolu ve Balmumu fiatları yükseldî buğday, çavdar, yulaf ve arpa bu hetlerindeki Cezaevlerinde meşgul değe devrilmiş ve Halid arabanır tevziat teşkil etmekte idl. Esasen son Almanyadan balmumu İçin taleb lunanlarm dört gün zarfında be olarak, buralarda yapılması düşü altında kalmıştır. Kazayı görenler zamanlarda bu işi tanzim etmekte o ler çoğaldığından balmumu fiatları nülen ıslahata müteallik esaslarla yardım etmek üzere geldikleri zalan Yerli Mallar Pazarlan müdürlü birdenbire yükselmeğe başlamıştır yanname vermelerl yeni kararname teferrüatı tespit etmektedir. Tetki man, zavallı adamcağızı arabanın ğünün şimdi daha çok muvaffak ola 135 140 kuruş arasmda tehalüf e ikti2a.smdandır. Bu beyannameleri katını bitirince Ankaraya dönerek, altında kafatası patlamış, , kol ve cağı muhakkaktır. den beyaz balmumu fiatı 155 kuru bugünden itibaren Mıntaka Ticaret Adliye Vekâletine raporunu vere bacakları kırılmış bir halde ve ölü müdürlüŞü alacaktır. cektlr. Faik GÜNERÎ şa kadar yükselmlştir. olarak bulmuşlardır. leyebilirdi. Fakat, fakat bunu yapa* madım. O gece felâketi öğrenen annem da çıldırır gibi olmuştu. Sokağa fırladı. Bir saat sonra bir polis geldi. Karakolda anneciğimi tanınmıyacak bir halde buldum. Hastaneye kaldordılar onu, Beni de sorguya çektiler. idim, diye başladı. Fakirdik, fakat yü yerleşiyordu. O gece, kocasırun geleErtesi gün annemi, bütün genclik ezümüzün akı ile yaşayorduk. Annem miyeceğini söyleyerek beni kendisine mellerimle beraber toprağa gömdüm. beni işe yollamağa kıyamazdı. Sabah arkadaş olayım diye evine götürdü. Mahkeme uzun sürdü. Onlara hapis tan akşama kadar el kapılarmda çaYemeği beraber yedik. Biraz konuş cezası verüdi. Bana da para vereceklışırdı. Ben de evimizin işi bitince ufak tuktan sonra yattık. Ömrümde ilk defa lerdi. Bir avuç para... Ve bu suretle tefek şeyler diker, nakış işlerdim. Böy başkasının evinde kalıyordum. Ve bu her şey örtülüp bitecekti. lece geçinip gidiyorduk. Ümidsiz de annemden ilk ayrılışımdı. İçime bir Ama bitmedi hâkim Bey. Bitmedi. ğildik. Bir gün talihin bize de güle gariblik çöküyor, gözlerim yaşlanıjorYüz karamla insanlar arasmda rahat ceğini düşünürdük. Bazı geceler annem du. Onu rahatsız etmemek için yayaşamama imkân yoktu. Düştüm. Soyüzüme dikkatle bakarak: «Çok gü takta kıpırdayamıyordum. Ah bir sakak kadını oldum. Ölümden çok daha zelsin evlâdım, derdi. İnşallah hayırh bah olsa diye sabırsızlanıyordum. İmüthiş acılar çektim. bir kısmetin çıkar da rahat ve mesud çimde bir ateş vardı. Bir aralık dalBir gün o kadına rastladım. Yanınyaşarsıru Bu çile, bu yorgunluklar'a mışım. Dışarıdan gelen bir takım sesgeçen kara günler biter o zaman...» lerle silkinerek uyandım. Oda karan da çok taze bir kız vardı. KonuşmaAnnemi tatlı bir çarpıntı ile dinlerdim. lıktı. Hiçbir şey göremiyordum. İri ve larını dinledim. Onu da baştan çıkarGözlerimin önünde güzel, aydınlık bir soğuk bir el yavaşça yorganı kaHırdı mağa çalışıyordu. Beni tanımadı bile. yol açılırdı: Küçük bir ev, çiçekli bir Anne, enneciğim diye haykırmağa baş Arkalarından yürüdüm. Beyoğlunun arbahçe, iyi bir erkek ve bir iki küçük... lamıştım ki, kaba bir el ağzımı kapadı. ka sokaklarmdan birine saptılar. Bir apartımana girdiler. Merdivenler çok Katil kadın burada gözlerini yumdu. Çırpmıyordum, titriyordum. Ağlayor, loştu. Kız, aşağıda kalmıştı. Beş daDerin bir göğüs geçirdi. Gözkapakla ellerimle, ayaklarımla o alçak adama kika sonra üçüncü kata çıkacak, açık rınm altında, ömrünün devamınca has vurarak kendimi kurtarmağa çalışıyor kapıdan girecekti. Böyle talimat alrmşretini çekeceği bir âlem açılmış gibi dum. Bu çarpışma bilmem ne kadar tı. Zavallmın yanına sokuldum. Titriidi. Kumral saçlı başıru sarsarak tek sürdü. Her halde bayılmıştım. Sabaha yordu. Derhal burasmı terkedip evine karşı kendime geldiğim zaman felâke dönmesini, aksi takdirde polis çağırarar konuşmağa başladı: Bunlar güzel şeylerdi. Belki bir timin büyüklüğünü anladım. cağımı söyleyerek kızı sokağa çıkarkuruntu idi. Fakat bir gün, bu ha Kadın önce yumuşak davrandı. Fa dım ve onun yerine açık kapıdan ben yalin gerçekleşmemesi için ne sebeb kat benim «siz bir alçaksınız. Siz ka girdim. Birkaç sene evvel, o, benim vardı? Henüz çok gencdim. Elbet bir nundan ve Allahtan korkmıyan bir ca hayatımm bütün ışıklarını söndürmüşgün önüme biri çıkacak, bana hayat navarsınız!» diye feryad ettiğimi gö tü. Gömüldüğüm karanlıklardan kurve saadet getirecekti. rünce omuzlarm» silkti. Acele acele tuhnama imkân bırakmamıştı. Şimdi Bir akşamdı... O kadın evimize geldi. yatak çarşaflannı toplayarak aşağıya sırş» onundu. Güzel ve tatlı idi. Mahallede hetkese indi. Yanan ocağa bunları attı ve perİşte hâkira Bey, bu suretle ödeştik. kendisini sevdirmişti. Hele ben, onu vasız bir sesle: «Hangi taş ağırsa başını Kadın baltalanmış bir ağac dalı gibi ne kadar çok sevmiştim. Bir gün ev oraya vur. Vız gelirsin bana!» dedi. y r e yıkıldı. Dinleyiciler arasında bir lenirsem evimi onun gibi temiz ve Eve gittiğim zaman deliden farkım gürültü başladı. Hâkim eğilerek arkasüslü tutacaktım. Kocama onun gibi yoktu. Annem çamaşıra gitmişti. Bir daşlarile konuştu. bakacaktım. Gün geçtikçe o, benim ço kaç defa kuyuya yaklajtım. Kapağı Karar, gelecek haftanın bir gününe cuk kafama en güzel bir örnek olarak kaldırdım. Ancak bu su, beni temiz bırakalarak celse tatil edildi. Pazar günü şehrimizde 4 halk odası Kestaneci Mehmedi açılacak öldüren kavuncu Halkevlerinin kunıluşunun yıldönümü münasebetile pazar günü yapılacak Ahmed muhakeme merasime aid programlar Partı baş kanljğınca tasdik edilerek Halkevlerine ediliyor gönderilmıştir. Seyyar satıcının işlediği cinayet Mahlut yağ meselesi Salahiyettar bir zatun verdiği etraflt izahat Mahkumlarm çalıştırılması Ödeşmek için... MUkerrem Kâmll Su