25 Ocak 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

25 İkincikânun 1941 Soruyoruz! Posta îdaresindeki kayıdlar niçin muntazam tutulmuyor? ( Şehir ve Memleket Haberleri ) îki ıtıeydan Sultanahmed ve Beyazıd meydanları asfalt yapılacak Havalarm düzelmesini müteakıb Sultanahmed ve Ayasofya meydanlan nın asfalt olarak inşası için bir proje hazırlanmaktadır. Burada beton asfalt inşaatı yapılacaktır. Taksim Harbiye asfaltı Taksim ile Harbiye arasında yeni inşa edilen asfaltın sür'atle bozulduğu görülmüş ve henüz tesellüm rr.uamelesi yapılamıyan bu yolun şartnameye uy gun bir tarzda ıslah ve inşası müteah hide kat'î olarak bildirilmiştir. İzmit Halkevi 2 cesed bulundu Bir sene zarffında pek cok faydalı işler başardı Her ikisinin de kaza netice^inde boğıılduk ları tahmin ediliyor IHEM San NALINA MIHINAİ Giorgio Yazatı: W. Churchİll İngiltere Başvekilî Almanların Pa ris önünden supürülmelerini mii 4eakıb Hinden burg'un Buslara karşı temin ettiği büyük zaferdir ki gerek kendisinı, gerek erkânıharb reisi Ludendorf'u Alman milietinln ve bütün dünyanın nazaruıda bü yütmüş ve ikisi de bu suretle Alman satvetinin ve ümidlerinin birer kaidesi haline gel mişlerdi. İngiliz tarihçileri ve askerî muharrirleri Indinde ise Kabalistik bir işaret le (yani her iki sinin de baş harflerine izafcten HL. remzile) anılmağa başlayan bu iki loırub bizim tarihimize nazaran Lee vc Cackson yahud Malborough ve Eugene arasındaki birbirlerinden ayırd edilmez bir hal almıştı. Fakat böyle dostluklar ve muvaffakiyetler daima kıskanclıklar doğnrmnştur. ' Hindenburg • Birçok acı tecrübelerden sonra Alman Imparatoru nihayet onu çağırarak Büyük Erkânıharbiye Reisliğine tayin etmişti HL. de bunun istisnasmı teşkil edemediler ve bir kaç ay içinde karargâhı utnumî ile araları açılmış oldu. Bu esnada Marne önündeki muvaffakiyetsizliği ıjüziinden başkumandan çekilmiş ve iş başına Alman kumandanlaruun en iktidarb ve liyakatlisi Falkenhayn tayin olunmustu. Bu zat zaferin garb cephesinde kazanılacağına kanidi. Esasen düşmapın büyük kuvvetleri, o menfur Fransıı 'crdulan hep bu cephede idiler. Bizzat ağzından çıktığı gibi En tehlikeli düşman yani İngiltere; bu cephede idi..... îngiltere; ile suikasdde müşterck olan Fransızlar, düşerler, kalkarlar; fakat İnfciltere düşmezdi!» Diğer taraftan sarktaki iki kumandan böyle düşünmüyorlardı. Onlara yedi sekiz kolordu daha veribe, Busyanm askerî kuvvetini ezecekler, Avusturyalılan da bu suretle tazyikten kurtarnıış olacaklardı. Ve ancak bundan sonra şark ordulannı da birleşürerek asıl kuvvetli düşmana büyük taarruz yapılmak lâzım gelirdi. Şark ve garb kumandanları arasuıdaki bu göriiş farkı, askeri disiplin arkasına gizlenmiş bulunmasına rağmen günden güne büyüyordu. Hindenburg'a nazaran Falkenhayn'in emrine 7 nıisli daha fazla kuvvet tahsis edilmis bulunuyordu. Acaba Hindenburg iivey evlâd mı telâkki ediliyordu, ki böyle mühnıel bir vaziyette bırakılmıştı? Fakat bir fark vardı ki inkâr olunamazdı. Şimdiye kadar hangi Alman generaü Ruslaı.ı karşı harbedip kazanmamıştı? Ayni fark Ruslarla Avusturyahlar arasında da bütün tarilı boyunca göze çarpar. Hangi harbde gösterilebilir ki Ruslar, Avusturyajılaıın bakkından gelememişlerdi? olduğundan daha fazla AUnanları yıpratmıştı. Ve bu teşebbüsün ba yatlamış bir hale gelmesile dldukça batın sayılır bir mağlubiyet haline inkılâb etmesi bir oldu. Bittabi bunun bir aksülâmcli de olacaktı. Tcmmuz da başlayan İngiliz . Fransız büyük Som taarruzu kendilerine bü yük zayiata mal olmakla beraber, Falkenhayn'i nihayet Verdün te şebbüsünrien vazgeçirmeğe icbar edecek bir inadla devam ediyordu. Haftalar, aylar, birbirini takib ettiği halde, ne Verdün düşüyor, ne de Som taarruzunu durdurmak kabil oluyordu. Harta bu taarruz bir gün geldi ki ancak muntazam surette gerilemekle önlenebilmekteydi. Alman ordusunun en muntazam kıtaatı arasında da gene bu cephe insafsu gedikler açmakta idi. Oeçen gece saat on birde bir arkadaşımız matbaadan karakola celbediliyor. Zabıtalık hiç bir işi olmamasından dolayı hayret içinde karakola giden arkadaşımız, orada ikinci bir hayretin içine daha düşüyor. Çünkü kendisine: Radyonuzun taksitini vermediğiniz için Müddeiumumilikten yapılan tebligat üzerine sizi celbettik. Ifadenizi alıp, ikametgâha raptedeceğiz, diyorlar. Halbuki arkadaşımız vaktinde radyosunun senelik taksitini o civarda oturduğu için Merkez Postanesine tevdi etmiştir ve bereket versin ki, makbuzu da muhafaza etmiştir. Bunun üzerine tabiatile nazik zabıta memurlanmız, arkadaşımıza arzı itizar ediyorlar. Bu zat, ya makbuzu kaybetmig olsaydı, kimbilir, haksız yere ne büyük şekillerle karşılaşacaktı? Bu vaziyet karşısmda Posta İdaresince: Niçin radyo mükellefiyetine aid kayıdlar muntazam tutulmuyor ve bu lntizamsızlık yüzünden mükellef olduğu vergiyi vermiş bulunduğu ve bu hakikatin kendisine ihtar mahiyetinde yapılacak bir tebliğle meydana çıkması pek kolay olduğu halde bir vatandaşın suçlu gibi karalcola celbine sebebiyet veriliyor? diye, T Soruyoruz! Tam bu esnada, cenubda bir daha başlannı kaldıraımyacakları zannolunan Ruslar da taarruza geçmis bulunuyorlardı. Broşilov'un kumandasmdaki Avusturya cephesinde taarruza geçerek Avusturya ordusuun kuvayi küliiyesini yer yer mağlub etmeğe başlanıışlardı. İşte bu muzafferiyet üzerinedir ki Rumanya mütteGklere iltihakı daha doğru bulmuştu. Ve bu iltihak Almanya için 1914 . 918 harbinin ikinci nazik devıeGeçen temmuz zarfında Macar rejlsini teşkil etti. sine satılmış olan Türk tütünleriııin Hindenburg'un hayatını anlatmak için bedeli el'an tahsil edilemediğinden tüihtiyar ettiğun bu tafsilâtı kaıilerim tün ihracat tacirleri yeniden hükumet hoş görmelidirler. Çünkü bu mukadde nezdinde teşebbüsata girismişlerdir. Macar rejisile akdolunan bu anlaştna meyi yapmadıkça Hindenburg ve Ludendorfun bilâhare iktisab ettikleri şöh mucibince yarım milyon liralığa yakm ret ve prestij hakkında bir fikir cdin bir kıymette olan bu tütünlerin bedemek çok güç olacaktı. Bu iki büyük as linin yüzde yetmişi tütünler Peşteye ker Alman ordularma kumanda edebil muvasalat eder etmez ve mütebaki kısmek üzere hakikaten uzun zaman bekle mı da bu tarihten on beş gün sonra diler. Esasen ikisi de Alman erkâıuhar Macar millî bankasına Türk tacirlerine biyesinin modası geçmiş ekalliyetini teş Cumhuriyet Merkez bankasınca tediye kil etmekte idiler. Fakat onların tenkid olunmak üzere yaürılacaktı. Halbuki bu leri ve sözlerinin doğruluğu, garbdaki Türk tütünlerinin ne birinci kısım mütebaki hadisatla bilfiil ispat edilmiş oluyordu. bedelleri, ne de bilâhare Fakat ne yazık ki 1915 yılının bütün mu kısmı yatırılmamıştır. zafferiyetleri de bu yanlış kararlarla aBundan evvel Türk tacirleri muhtehf rada heder olup gitmiş ve vaziyet 1911 teşebbüsler yapmışlar, hattâ bazı tacirteki gibi belki Rusya biraz daha za ler macaristana gitmişler fakat netıce .vıflamış olduğu halde devam edip gi alamamışlardır. Şimdi, Macaristanda dij'ordu. ticaret müzakereleri için bir Türk he Macar Rejisi Geçen sene aldığı tütünlerin parasını hâlâ vermedi • Şişli Harbiye hattmın raylaetmek herhalde daha âcil tedbirler ararınm sökülerek Fatih Harbiye nnda olsa gerekti. 1915 yazındaki hâdiseler malumdur. hattına kornıiacaŞını bir akşam gaBir taraftan Mackensen'in Ruslara kaısi zetesi yazmışsa da bunun asıl ve indirdiği darbeler, diğer taraftan İngi esası yoktur. ir Türbede tramvay durak yerinhzlerin Türkiyeye karşı yaptıklaıı taarruzun akameti, Hindenburg ve Luden de Berta isimli bir kadının yankerîorf'un şimalde asağı yukarı atıl bir va sicilik suretile parasını çalan Haziyette kalması, 1915 harb yıluu bir san. Sultanahmed birinci sulh ceza çekilerek, ialkenhayn muzafferiyetleri yılı olarak mahkemesinde sorguya tesidine sebeb olan hâdiseler arasmda tevkif olunmuştur. dır. ir Arkadaşları Mustafa ile EnveHL. ile başkumandanlık arasındaki rin eşyalarını çalan Bayram adlı strafeji ilıtilâfı böylece devam etmekte bir amele, Sultanahmed birinci sulh iken 1916 yıiında Falkenhayn'in büyük ceza mahkemesinde tevkif edilmişbatası vukua geldi. Garbda, olanca kuv tir. vetile Verdün üzerine yüklenen Falkenlıayn bu cepheye Alman topçu aiaylanAyasofya hamamı ıslah nın kuvayi küliiyesini de sevketmiş buedilecek lonujordu. Bu nokta belki Fransıziar için çok daha mühinıdi: Çünkü orada Belediye imar müdürlüğü Sinanın e191C yılının bu ilkbahannda Fransu ta seri olan ve halen levazım amban olihi belki de ebedî bir küsufa ıığraya larak kullanılan Ayasofya hamaxnının caktı. Fakat daha ilk nazarda tıatalı bir ıslahı ile modern bir hale ifrağma kahaıeket oldıığu anlaşılan Verdün teseb rar vermiştir. Burası gene hamam olabüsü diğer bir esaslı noktadan da yanlış rak kullanılacak, bir kısmı parasız halk bir tabiye idi: Mademki İngiliz Fransız hamamı , bir kısmı da ücretli olacak kuvvetleri hangi cephede olursa olsıın tır. kendilerini müdafaaya kadir olduk'a'iııı ispat etmiş bulunuyorlardı; Verdün ö Kasablarda kuzu eti azaldı riünde bütün kuvvetlerle yapılacak bir Kasab dükkânlarmda kuzu eti azal taarruz dahi akamete mahkunıdıı. Bil mıştır. Beyoğlunun bazı lüks kasabları lıassa bu cepheye sevkolunan ve bu müstesna olmak üzere, diğer kasablarda cephede kulianı'an asker ve silâh gerek hemen hemen kuzu satılmamaktadır. keyfiyet gerekse kemiyet bakımındun Mevsimsiz kuzu kesilmesinin önüue göze çarpar bir faikiyet arzetmediği geçilebilmesi için, Şehir Meclisinden rnüddetçe bu taarıuzun muvaffakiyetle karar alınrr.ası lâzım gelmektedir. I asarılmasına imkân olamazdı. Bütün Kesilen kuzular, şimdiki halde Traki'kbahar, ve haziran sonlanna kadar de ya malları olup kilosu 100 110 kuruş vam eden Verdün bücumu Fransızları arasındadur. Vaziyet bu şekilde devam ederken Almanlar, çarçabuk talirn ve terbiye ettikleri ve Alman delikanhlarından alelâcele teşkil ettikleri dört fırkayı şimalden Fransız sahillerini tutmak üzere sevketmişlerdi. Bu çok genc fırkalar karşılarında Fransızlar tarafından takviye edibniş bulunan İngiliz profesyonel ordularısı buldular ve şarkta Ruslan kolaylıkla mağlub edebilecek kabiliyette olan bu fırkalar, bu profesyoneller kar ve inayetini gösteriyordu. Berlinden çağırmış olduğu Başveki] de bu değişikçısında eriyip heba oldular. liklen benim kadar mütehayyirdi. O Diğer taraftan şarkta da Hindenburg, kadar ki erkânıharb reisi tayin edildiVarşova önünde iki büyük mağlubiyet ğimi benimle beraber ona da ayni zageçirdi ve böylece 1914 yüı o seoeki şid manda tebliğ ediyordu.» detli kışın soğuklan ve karşılıklı muvafVVinston CHURCHİLL fakijet ve ademi muvaffakiyetleri arasında yeni seneye intikal etmiş oluyorArkası yarına du. I II 1915 yılında da harb gene Falkenbayn'in idaresine geçü. Hinden burg'la BraJanndaki sevkülceyş işlerine dair olan anlaşamamazlık da devam ediyordu. I ıl Başkumandana göre, Hindenburg şiir Taksim kışlasınm meydana bamalden değil; cenubdan ve Avusturyalıkulelerinden btri de yıkılmak lan da ö'nüne katarak büyük bir taar kan ruza geçmek lâzım gelirdi. Onun bu na üzare müteahhide ihale edilmiştir. • Çikolâta fabrikatörleri dün kaeariyesini Çanakkaleye karşı İngilizlcrin giriştikleri teşebbüs de biraz kuvvetlen kao tevziatı için bir toplantı yapdiriyordu. Bulgaristanı kazanmak, Sır mışlardır. Bu toplantıda 36 ton kabistanı yere vurmak ve böylece Türkiye kaonun tevziat listesi hazırlanmışile doğrudan doğruya muvasala temin tır. İmparatorun umumî karargâha gel yeti bulunduğundan heyete bu tütünlemek emrini 28 ağustosta telefonla aldığı rin bedeli hakkında da direktif verilzaman Hindenburg Brest Litovsk'ta bu mesi istenmektedir. lunuyordu. Bu emir hakkında söylediği sözler calibi dikkattir: «Telefonla, va/iV1LÂYETTE yetin ciddiyetinden başka hiçbir tafsilât Hava hücumu denemesi alamamıştım. Fakat ahizeyi masanın üzerine koyduğum zaman düşüncelerinı, hazırlıkları Verdün, sonra ve sırasile Broşilov; Aİstanbulda yapılacak pasif ve aktif vusrurya cephesi ve Rumanyanın ilânı hava hücumu deneme hazırlıkları hızını harb keyfiyeti üzerinde şöyle bir seyran bulmuştur. Bu denemelerin neticesi ayyapınıştı. Pless satosunun önünde, harb rıca bir hakem heyeti tarafından tetlordlarının en büyüğü imparator hazkik edilecektir, retlerine, merdivenler üzerinde kraliçeyi Denemelerde bulunmak üzere Dahilibekler bir vaziyette mülâki oldum... İmparator beni Alman ordulan büyük er ye Vekâleti seferberlik müdurü Hü kânıharb reisi olarak selâmlamıştı. Lu sameddinin de pazartesi günü şehrimize dendorfu da refakatime vermek lutuf geleceği haber ahnmıştır. İzmit (Hususî muhabirimiz Dün biri Beşiktaşta, biri de Sanyer den) Şehrimiz Halkevi 6 a^'lık çalışmasını gösteren bir rapor ha civarında olmak üzere denizde iki cesed bulunmuştur. zırlamıştır. • Besiktaş sahilinde bulunan cesed, 12 Halkevi kütübhane ve neşı^yat yaşlarında bir kız çocuğu olup hiivişubesinde 6 ayda 1554 kişi kitab oyeti henüz anlaşılamamıştır. Kızcağıkumuştur. Gazete ve mecmualar bu zm üzerindeki elbise makine yağlarına rakama dahil değildir. bulanmıştır. Cesedi Osman isminde bir Güzel San'atlar şubesi. 6 ay zar balıkçı görerek zabıtayı haberdar et fında 3 balo tertib, 2 resim ve fo mistir. toğraf sergisi küşad etmiştir. Kefeliköy sahilinde bulunan ikinri Halk dersanesi şubesi, askerlik cesed orta yaşta bir erkeğe aiddir. Bu şubesile mesai birliği yaparak yar da balık avında bulunan bir motör ladımcı hastabak'cı kursları açmıştır. S1HHAT 1SLER1 Bu kurslara 92 bayan iştirak et rafmdan görülerek jandarmaya haber verilmiştir. Yapılan tahkikatta bu cesedin hüviyeti tespit edilerek Aleksandr Veremle Mücadele cemiyeti miştir. Temsil şubesi, bu şube maalesef Teodoridis oldugu anla^ılmıstır. Kız çobalosuna yardım için bir faaiiyet gösterememiştir. cuğunun hüviyeti henüz öğrenileme Ticaret ve sanayi erbabı Verem Müİçtimaî yardım şubesi, altı ayda misth". cadele cemiyeti tarafından 15 şubatta 350 hasta vatandaşı muayene Tahkikat neticesinde her ikisinin de ve Taksim gazinosu salonlarında verilecek t«davi etmiştir. Bu şubenin müte kaza neticesi denize düşerek boğuldııkbüyük baloya daha geniş mikyasta addid polikliniği memleketin sağ ları anlaşılmıştır. yardım için salı günü Ticaret Odasında lığı için faydalı hizme+lsr görmekbir tcplantı yapacaklardır. Hasılatı sırf tedir. Şehrimizde bazı doktorlar, bu MOTEFFRR1K fakir hastaların tedavisine tahsis edile şubede vazife alm.'şlardır. Söylemek cek bu balonun fevkalâde bir şekilde mümkün ki, İzmit Halkevinin içtiolmasına çalışılmaktadır. maî yardım şubesi hararetli bir fa Lokantalar fiatları arttırdılar Bazı lokantaların, belediyeye haber aliyettedir. Grip salgını hafifledi vermeksizin yemek fiatlarını arttırdıkSpor şubesi, deniz sporlarına güOn beş, yirmi gündenberi şehrimizde ları görülmüştür. Bilhassa et yemekle salgm halinde grip vardı. Sıhhat müdür zel bir emek vermektedir. Bu yaz 3 rinin fiatı, dikkati çekecek dereccde lüğünden aldığımız malumata göre has defa deniz müsabakaları tertib et. artmıştır. Diğer bir kısım lokantalar da, talık son günlerde hafiflemiştir. Bir a mis ve bu müsabakalara İstanbul yemek porsiyonlarını azaltmak suretile ralık ehemmiyet kesbeden kızamık vu denizcileri de iştirak etmiştir. fiatların dolayısile artmasma sebeb ol. kuatı son günlerde seyrekleşmiştir. Geçenlerde tertib ettiği Atatürk mak tadır. $EHIR IŞLERt koşusuna da 85 sporcu dstirak et Muayyen tarife haricinde yemek samiştir. tan lokantalar hakkında belediyece taKöycülük şubesi de 6 ay içinde Belediye kontrol teskilâtı kibatta bulunulacak ve ihtikâr yap . muhtelif köylere seyahatler tertib Ticaret Vekâletine bağlı İaşe umum tıkları sabit olanlar cezalandırılacak etmiş ve bu seyahatlerde köylülerimüdürlüğü teşkil edildikten sonra Belardır. miz için faydalı İşler görülmüştür. lediye iktısad müdürlüğündeki konHer köy seyahatine doktor, baytar. POL1STE troller bu müdiriyetle tevhidi mesa! emuallim, ziraatçi, mühendLs gibi deceklerdir. Bunlar yalnız fiat murakamünevverler de iştirak etmiştirArabadan düştü be komisyonu kararlarını kontrol ve Müze ve tarih şubesi. İzmitin taAyvansarayda Ebe sokağında oturan raporlarını hem belediyeye hem de iaşe rihini yazmak üzere hareket geç Kadir, idare ettiği yaylı araba ile Lonmüdürlüğüne vereceklerdir. miştir. Maalesef son günlerde bu ca caddesinden geçerken, muvazenesini faaiiyet sekteye uğrar gibi olmuş kaybederek düşmüş, muhtelif yerlerinGalatasarayda yapılacak tur. Buna sebeb nedir bilmiyorum den yaralanmıştır. meydan ama, her halde başlanan bu muazGalatasaray eski polis karakolu yıkı zam Işln yarıda kalmasına asla Araba, tramvayla çarpıştı larak mütebaki kısmı mektebe ilhak gönlümüz razı gelmiyecektir. Üsküdarda Nuhkuyusu caddesinden edildikten sonra Galatasaray karşısınMüze ve tarih şubesi 6 ay zarfında bir meydanlık vücude getirilecektir. da 16 konferans da verdirmiş ve 6 geçmekte olan Bilâhn idaresindeki araba mütekabil istikametten gelen ikiııŞehrin en kalabalık olan bu kısmın bin vatandaş bu konferanslarda ci mevki bir tramvay arabasile çar da karakolun karşısmda İngiliz sefareti hazır bulunmuştur. pışmıştır. istikametinde bulunan bazı binalar da Evvelce de yazdığım gibi şehrl yıkılarak saha açılacaktır. Şehircihk ÇarpLşma şiddetli obnuş, Bilal yaramizde yeni bir Halkevi yapıîmıştır mütehassısı bunun için bir proje hazırBinanm bazı ufak tefek isleri kal lanmış, hayvanlardan biri ölmüş ve alamıştır. Tramvayın ön mıştır. Buna rağmen bu küçük İş raba parçalanmıştır. Paket postanesinîn karşisın ler ikmal edilmemektedir. Her hal kısmı hasara uğramıştır. Bilal tedavi altma alınmış, hâdise etde bir an evvel bitirilmesi çok ardaki köşe kaldırılacak rafında tahkikata başlanmıştır. zuya değer bir keyfiyettir. Paket poslanesininin karşısındaki Zavallı küçüğe çarpan köşenin kaldırılmasma lüzum göriil mektedir. Burası evvelce Münakalât otomobil VekSîeti tarafmdan istimlâk edilecekti. Şoför Şükrünün idaresindeki otomoŞimdi istimlâkin tramvay idaresi tarabil, Atatürk köprüsünden geçerken fından yapılarak yolun açılması lüzumu köprü üzerinde oynamakta olan yedi belediyeye bildirilmiştir. yaşlarında Sami adlı bir çocuğa çarpaSurların muhafaza edilecek rak yaralanmasına sebebiyet vermişîir. obruk lhnanmda aîevler içinde yana yana berhava olan bu eski İtalyan zırhlı kruvazörü, garib bir tesadüfle, 1911 de Trablusgarb ibtilâ harbine iştirak eden İtalyan donanmasının bugünlere kadar kalabilnıiş olan tek ve son yadigârıdır. O zaman, İtalyan donaıımasında bu geıninin eşi olarak üç zırhiı kruvazör daha vardı: Ötekilerin isimlcri, Piza, .Vmalfı, San Marko idi. İsünleri San ile başlayanlar 9830 tonluk ve 22,5 mil sür'atinde, ötekiler ise 9980 tonluk ve 235 mil sür'atinde idiler. Yunanlıların Averolfu da bunların eşi idi; fakat daha kızakta iken satılmasma karar verilerek Türkiyeye teklif edilmişti; bizimkiler ekmel peşinde koştukları için, bu geıniyi beğenmemişlerdi. Bunun üzerine Averoff isminde zengin hir Yunanlı. 900 bin İngiliz lirasını bir tahtada ödeyerek gemiyi satın almış ve Yunan donanmasına hediye etmişti. San Giorgio'ya gelelim. Bu kruvazör, 1911 sonbaharında Trablusgaıb Binçaziye yapdan ilk taarruza iştirak edememiştir: çünkü. o tarihte, karinesinde haylı büyük bir yara ile N'apoii limanında yatıyordu. Bu yara şöyle açılmıştı: Zırhlı kruvazörün kumandanı, gemîsine bir güzel kadın alarak denize açılmış ve kamarasında bu kadının sihirli gözlerinin derinlikkrine dalaıak gemisini bir sığlığın kayaları üzerine oturtmu^tu. Kumandan divanıharbe verildi; kruvazör de bin müşkülâtla kurtanldı; dcdikodusu uzun süren bu kcpazelik kapandı; fakat San Giorgio talihsiz bir gemiydi; tamiri bittikteıı ve tekrar hizmete girdikten bir müddet sonra, bir defa daha karaya oturdu. Bu defa, işte Uadm parmağı yokru; çünkü, İtalyan donanması başkumandaniığı, artık, kadınlarm harb gemilerine ayak basmalaruıı şiddetle yasak etmişti. Trablusgarb harbi başladığı zaman San Giorgio karaya oturduğu Pnsoüpodan kurtarılarak Napoli'ye getiribnişti. Bu sebeble ilk taarruza ve ondan hemen sonraki harekâta iştirak etmediği muhakkaktır. Trablusgarb harbinin sonuna doğru tamiri birmiş olsa dahi, bundan sonra, artık, İtalyan donanması, zikre değer bir faaliyette bulunmamıştır. O zaman Trablusgarb harbine iştirak edememiş, fakat, o tecavuz lıarbindeki İtalyan donanır.asınm mümessili olan bu gemi, nihayet, son ııefesini lobruk limanında vermiştir. !Mukadderatın bir cilvesi mi, yoksa lıadisaiuı bir intikamı mı? Hazin bir ölüm kısımları Şehir dahilinde muhafaza edilecok surların aslına halel vermeksizin tezyinî mahiyette tamiri için belediye bir proje hazırlamaktadır. Surlardan bu kı sımların etrafı tanzim edilecek ve yıkılmasının önüne geçilecektir. İKTISAD Peynir toptancıları zam istiyorlar Fiat murakabe komisyonunun Trakyada peynir istokları hakkında Trakya Gümrük ve İnhisarlar Veki Ticaret Odalarından istediği malumat gelmiştir. Bu malumat tetkik olunmaklinin tetkikleri tadır. Şehrimizde bulunan Gümrük ve İnPeynir toptancıları komisyonu fiathisarlar Vekili Raif Karadeniz dün de lara zam yapılması için sıkıştırmak Inhisarlar umum müdürlüğünde tneş tadır. Fakat komisyon azalan bu talebe gul olmuştur , taraftar değildir. GÜMRÜKLERDE Ayakkabıcılar toplandı Dün de Ayakkabıcı cemiyet ve kooperatif mümessilleri Fiat Murakabe bürosunda toplanmış, ayakkabı satışlannı ve fiatlarını bir intizama sokmak mevzuu üzerinde görüşülmüstür. Bu hususta malzeme satanlardan da tahkikat yapılmasina karar verilmiştir. (Baştarafı dünkü sa>imızda) Bütün inkisarlardan, uğradığun ihanetlerden, felâketlerden sonra benim sığındığım bir ümid kapısı vardı. Bu kapının yüksek göklere erişen duvarlarmm dibine koşardım ve sabırla İjeklerdim. O duvarlann arkasmda bil lurlaşmış, dereler, çimenler, çiçekler ve nihayet ruhları bir nur gibi aîınlarında, gözlerinde parlayan insanlar bulunduğunu tasavvur ederdim. Halbuki şimdi o ümid kapısının ağır ağır ö nümde açıldığını, o yüksek duvarlann iskambil' kâğıdları gibi önümde devrildiğini görüyorum. Hayalimde yaşayan o harikulâde şeylerin yerine o duvarların gerisinde ucsuz, bucaksız çöller bulunduğunu biliyorum. Bütün bunları bana sen gösterdin. Demek senelerdenberi boşuna beklemiş, ümid etmişim. Ne korkunc şey! Artık nasıl ya^ayabilirün? Kendimi öldüreceğim. Evet, biraz sonra eteğimden koparacağım bir parça patiska ile boğazami sıkarak... Beni anlayor musun? Ben ki seni nasıl sevmiştim ve sende de nasıl aldandığımı gördüm. Senelerce, hepinizin sevgisine, şefkatine nasıl inanmış ve sizleri, AHahın kusur ve fenalıktan yarattığı o sefil mahlukları ben tekrar kafamda bir ikinci defa harikulâde bir şekilde nasıl yaratabilmişim!.. Ama sonra, evet bundan çok daha evvel korkunc perdeler kat kat gözlerimin önünde açılmaya ve simsiyah bir şeytan o müihiş deyneği ile bütün yüzlerdeki maskeleri düşürmeye başladı. «Nerdesiniz ey güzel rüyalarım!» diye ağladığım geceleri hatırlıyorum. Ben ki iyilik ve güzellikle dolu idirp. Kalbim aşk ve havesle çarpıyordu. Hepinize inanıyor, hepinizi seviyordum. Fakat siz benimle eğlendiniz!. Beni sa Kısa Haberler Merhum Günduz Teztürk Orman Mektebi İdare Müdürü merhum İbrahim Teztürkün oğlu ve Başmuharririmiz Bay Yunus Nadinin kayınbiraderi Gündüz Teztürk müptelâ olduğu kalb hastalığından kurtulaınıyarak henüz on sekizden ibaret çok genc yaşında dün hayata gözlerini yummuştur Merhum Sanatlar okulunun son sınıfmda buluSanayi meşherine hazırlık nuyor ve memlekete iyi bir san'atİktısad Vekâleti tarafmdan açılması kâr olmağa hazırlanıyorduCenaze namazı bugün öğleyin Bemukarrer büyük sanayi meşheri için bütün vilâyetler nümuneleri Ankara yazıd camiinde kılınarak nâşı Merya göndermişlerdir. İstanbulun eşyaları kezefendi hatiresinde hazırlanan da hazırdır. Yalnız Şile kazasmm nü mezarma tevdi olunacaktır. muneleri henüz gelmemiştir. Meşherin Gazetemiz ve tahrir heyetimiz şubat ortasında açılabileceği ümid o merhumun kederdide ailesine en lunmaktadır. kalbî tazivetlerini sunar. Tobruk limanının sulanna gömülen l>u İtalyan kruvazörünün adı bana bir şey hatırlatb. San Giorgio, yanılmıyorsam, Sain Georges'un italyancasıdır vo hıristiyan azizlerinden birinin ismidir. Eskiden İngiliz donanmasmda Saint Georges adlı gemiler bulunurdu; İngiliz harb bandırasına, üzerindeki kırmızı hactan dolayı hâlâ «Saint Georgesnn bayrağı» da derler. Demek ki Tobruk sularında hıristiyan azizlerinden birinin ismini taşıyan bir İtalyan gemisile onun bayrağı alunMAAR1FTE da harbeden İngilizler çarpıştılar. İtalyan gemisi alevler içinde, yanıp gittipinc göre, Saint Georges denilen aziz, tnzıbat meclisi kararı alma. demek ki ruhanJ yardımım İtalyanlarmış çocukların ahlâk notu dan esirgemiş ve İngilizlere lâyık görmüstür. Papa da, İtalyan ırkından olkırılmıyacak duğu ve Romada oturduğu halde, Noel Bir çok mekteblerde muallimlerin ta yortusunda, faşizmin mağlubiyeti ic,in lebeye verdikleri ahlâk notlarında iyi dua ettie'ni ihsas eden bir nutuk söyveya pek iyiden aşağı not verildiği gei lemedi mi? rülmüştür. Halbuki bir talebenin ah . lâktan fena not alabilmesi için her hangi bir suçunun talebe meclisinden geçmesi ve ceza görmesi lâzımdır. Bu itiADL1YEDE barla mekteb idarelerine yapılan bir tebliğde inzıbat meclisinden ceza görTevkifane hastanesinin meyen talebenin ahlâk notunun kırılmaması bildirilmiştir. yastığını aşırmış Faik adlı eıoin müptelâsı bir mevkuf, tevkifhane hastanesinde yatarken yat Hava Kurumu mekteblerde havacılık tıgı yatağm yastığını aşırmış, sonradan konfersnsları tertibi için Maarif mü on beş kuruşa satmıştır. Sultanahmed dürlüğüne müracaat etmişti. Her mek birinci sulh ceza mahkemesi, faiği iki tebde ayn ayrı konferans tertibine im ay hapse mahkum etmiştir , kân olmadığmdan bir kaç mekteb ta Mezardan çıkarılan cesede lebesinin birden Halkevlerinde toplatotopsi yapılacak tırılması suretile konferanslar verilmesi takarrür etmistir. İlk olarak aym 29 Samatyada İmrahor mahallesinde 15 uncu günü Eminönü Halkevindfi bir sayılı evde oturan Konstantin kızı 20 konferans tertib edilmiştir. yaşında Katina, bundan on gün evvel tin. O duvarm gerisinde kim bilir neler tahayyül ediyorsun! Halbuki crada yahıız bir çöl, ucsuz bucaksız bir çölden başka bir şey bulamıyacaksın. Bir çokları senin gibi neyi beklediklerini bilmeden beklediler, hulyalannuı esiri oldular ve inkisara uğradılar. Kampana çalmıştı, babam y&nmıza geldi. Sen acele beni kucaklayıp kaçtın. Alnıma değen dudaklarınm temasını hâlâ orada hissediyorura. Aynaya baksam onlann izdni de orada göreceğim pbi geliyor. Trenimiz hareket etti ve ben bir köşeye büzüldüm. Vücudümün buz ybi donduğunu hissediyordum. İşte ne oldise o zaman oldu. Bütün ifritler saklandıkları köşelerden çıktılar. Çok acı çekiyor ve durmadan aslıyordum. Sen bana en büyük fenalığı o gün yaptm. O gün trende, söylediğin o sözlerie. Sen o duvarları benim gözlerimin önünde yıktın.. Ve geride kızgın bir çöl den bir ıstırab çölünden başka bir şey olmadığını gösterdin.. Yalnız sen mi? Bütün sevdiklerim. inandıklarım hepiniz.. Annem, babam ve başkaları.. Hepiniz buna yardım ettıniz.. Ben şimdi bu halde, bu dört duvarm arasında ne yapabıbrim? Böyle tesellisiz, böyle ümidsiz, etrafımda bütün sevdiklerimin düşman ve yatancı yüzleri, yapayalnız nasıl yaşayabilirim. Evet, biraz sonra eteğimden bir parçayı koparıp boynuma dolayacağım, ve yamı hastanede bir deli ölmüş dijecekier... Bu acaib mektubu okuyup başımı kaldırdığım zaman dostumun sıkmiıh. kederli gözlerle bana bakttğmı gördüm. İçini cekti: Yavasça: Onu biz öldürdük, dedi. Biz hepimiz... P. O. ölmüştür. Cesedi, Bahklı mezarlığma gömülmüştür. Son günlerde, Katinanın kendisine yapılan bir kürtaj neticesinde öldüğü ihbar edilmiştir. Zabıta ve adliye, tahkikata başlamıştır. Dün Balıklı mezarhğına gidilerek, Katinanın mezarı açılmış, cesedi çıkarılmıştır. Morgda otopsi yapılarak ölüm sebebine dair rapor verilecektir. Diğer taraftan tahkikata devam olunmaktadır. Çocuklara verilecek havacılık dersleri =7 Bir delinin mektubu.. nanırdım. Sonra bir gün seni tanıdım. Senin hiç kimsede olmayan bir gülüşün vardı ki bu beni hemen teshir etti. Sende her şeyin güzel olduğuna, bakışının, duruşunun hattâ kımıldayışının ruha sükun veren bir şefkat, iyilik taşıdığına dikk?t ettim. Birdenbire hayalimdeki o müphem erkek şekli vuzuh peyda elti. Ona, senin kaşını, gözünü, hayalini her şeyini verdim ve onu deli gibi sevdim. İşte sen bunu anlamadın, Sen benden uzaklaşmak isteyordun. Babamı bu mel'un seyahate teşvik eden sensin biliyorum. Allahım halbuki ben neler ümid etmiş, neler beklemiştim. Ben sana gelmek için çırpımrken, sen beni uzaklaştırmak, benden kurtulmak içın neler yapmıyordun!.. Yalnız bununla kalsa!.. Trene binmeden evvel bir an seninle yalnız kalmıştık. Sana birdsııbire şoyle dediğimi hatırlıyor musun? Şimdi tekrar o duvann dibine gitmeli, orada sabırla beklemeliyim. Sen şaşkın: Neyi? demiştin. Bilmiyorum. Fakat her halde harikulâde bir şey, beni kurtaracak bir şey.., Sen belki bu muhavereyi unuttun bile, halbuki ben verdiğin ceyabı, o beni dehşete düşüren bütün ümidlerimi bir anda yıkan cevabı çok iyi batılıyorum: Ah benim hulyacı lciTim demiş KUçUk hlkâye kin, beni gözlerimde tebessümle, dudaklarımda kahkahalarla görenler hayratle bakıştılar. Etrafımda kara dikenden bir çit gibi kıskanclıktan bir çember örüldü. En iyi arkadaşlarımın iftiralarına, zuhnüne uğradım, annem bir gün beni bıraktı. Aşıkı ile kaçtı. Dadım, koynunda uyuduğum kadın eşyalarımı çalıp gitti. Her felâketten sonra ben o duvann dibine gittim. O göklere değen kapının önünde bekledim. Ümidle, sabırla... Hâlâ ümid ettiğimi, hâlâ beklediği görenler benimle eğlendiler. Zorla köşemden çıkardılar. Onların pe^inden gittim, eğlentilerine sürüklendiın. Ben bu eğlentileri nasıl düşünmüçtüm Allahım! Aynalar, yıldızlar, arzu, aşk dolu sıcak havalar ve daha bin tiirlü giızelUkler.. Ne kadar aldandığımı anladım.. Beni dumanh bir yere götürdüklerini hatır!:yorum. Orada kulaklarımı sağır eden garib havalar çalıyorlardı. Kadınlar düşman bakışlı idi ve erkeklerin gözieri aç hayvanlar gibi parlıyordu. İçlerinden biri karanlıkta beni öpmek istedi. Dudaklan bir hastanınki gibi hummah ve yapışkandı. Ben bu ilk buseyi böyle mi tasavvur etmişüm! Bu eğlentilerden sonra kaç geceler da hep o göklere erişen duvarın di bine gider, ümidle o kapmın açılmasını beklerdim. Hayalimde kaşı, gözü belli olmayan müphem bir erkek şekli vardı ki o kapının ardında o harikulâde güzeliikler içinde beni beklediğiae i Kocaelide ziraî vaziyet çok iyi İzmit (Hususî muhabirimizdenl Memmıniyetle öğrendiğime göre, vilâyetimiz mmtakasınc'a kı§ ekim vaziyeti fevkalâde iyidir. Çiftçi vaktinde toprağı sürmüş ve ekmiştir. Bilhassa (Cumhuriyet) ismindeki buğday tohumundan fazla miktarda ekilmiştir. AltiH yükseliyor Altın fiatları yükselmekte devam etmektedir. Dün bir Reşad;ye altını 23,75 kuruşa ve külçe 282 kuruşa kadar yükselmiştir. ı CUMHURİYET Aiıonp jeran { Senelik Altı avlık Üç avlık Bir avlık Nüsnası & Kuruştur. Hartc Turkıye tçın ıçın 140lı Kr. 27ÜU Kr 14=>U . 750 . 800 » 400 . Yotetur 150 . evrah ve vunlar oesredilsın edilnıosın lade edilmı>» ve zivaından mes'uliyet kabul olunma/