10 Aralık 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

GUVEN SiGORTA SOSYETESi Hayat, yangın, nakliyat, kaza Galata Tel: 44969 40630 J 17 ncî yıl sayı: 5869 umhuri İSTANBUL = CAĞALO&LU Fiat Murakabe komisyonu diinkü içtimaı esnasında r v: b? TAKVİMİ Tertib eden: Mahmu 1941 18 inci yılı çıktı.j En mükemmel, en doğru maü, herkes içia lâzım mütenewî bilgiler, muhtıra vesaire.. Cildli olarak fiatı 40 kuruş. Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, Istanbul Posta tutustn Istanbul Na 246 Teieion: Başnjuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 2429i tdare ve matbaa tasmı: 24299 24290 Salı 10 Birincikânun 1940 KANAAT KJTABEYİ Orfî Idare mıntakası valileri dün toplandı Ekmeğin yeni fiatı tespit olundu Ticaret Vekâleti ucuz bir halk ehmeği imali için tethihatta bulunuyor Cumhur Reisimiz İsmet İnönünün, evvelki gün, Ankara Hipodromunu teşrif ettiklerini bildirmiştik. Yukarıki resim Millî Ştfimiz at yarışlarım takib ettikleri sırada Ankara foto muhabirimiz tarafından alınmıstır. Dün Belediyede toplanan nark komisyonu buğday mahsulü hakkındaki yeni karara tevfıkan ekmek vazıyetini tetkik ve verdiği kararı Belediye Daimî encü" menine arzetmiştir. Encümen nark komisyonunun tespit ettiği vaziyeti inceleyerek bugünden itibaren ayın on üçüne kadar ekmeğe on üç kuruş otuz para ve ayın on üçuncü cuma gunünden itibaren de 14 kuruş yirmi para nark koymuştur. Arada üç günluk farkı sebeb, değırmencilerın ve fırıncılann elınde mevcud ve ucuza mal olmuş unun sarıtdılmesi ıçındır. Masmafıh mevzuu bahsolan birınci nevı ekmektır. Ticaret Vekâletının yakında daha ucuza satılmak ve bıraz esmer olarak ımal edilmek özere bır halk ekmeğı tipi tespit edeceği anlaşılmaktadır. Vali Lutfı Kırdar tarafından dün gece verilen ziyafettcn bir intıba Surıyede vaziyet Kumandan Korgeneral Ali Gıda maddeleri müşkülâtla tedarik ediliyor Suriye Fevkalâde Komiseri ayni zamanda Fransanın Şark ordularına da kumanda edecek Rıza Altunkal Valilere icab eden dîrektifleri verdi rid Nomerdir. Toplantıya İstanbul Valisl Lutfi Kırdar da iştirak etmiştir Yalnız Çanakkale Valisi Atıf Ulusoğlu bu toplantıya iştirak edememiştir. Toplantıdan sonra Valiler Ordu Evine giderek orada örfi idare komutanı tarafından verilen ziyafette hazır bulunmuşlardır. İstanbul Valisi ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar da misafirler şerefine dün aksam Taksim Belediye kazinosunda bir ziyafet vermiştir. Buğday mubayaasına başlandı Yunan zaf erinin Kıymeti Yunanistan kendisini kurtarırken hayatî faydası bütiin dünyaya şamil biiyük bir i$ görmüş ve bunun en basit bir safhası olarak kendi kendini müdafaaya azmedecek Balkanlıların nelere muktedir ola" bileceklerini göstermiştir. onışu ve dost Yunanistanın maruz kaldığı tamamile lıaksız \e tamamile yersiz tecavuzü vatanperver bir mukaveınetle karşıla\aıak sadece durdurması biie buyuk bir muvaffakivet teşkil ederdi. Halbuki Bas\ekil General Mctaksas'la Başkumandan General Fapagos'un artık dahijane di\ e'oileceğimiz sevk ve idareleri Yunan milletinin yuksek hamijeti ve Yunan ordularmın kahramanlığile tevid oiunarak şccaatli bir mukavemeti cesur ve atılgan hamlelerin zafeıleri takib etti. Bugun butun dunjanın hajranlıklarla karsılamakta olduğu bu fevkalâde mu\ affakij etler, yeni dunja harbinin hâdiseleri içinde b i r b a r i k a mezi> etile j ukselmektedir. Aruavudlukta cerejan etmekte olan askerî hareketlerin henuz arkası alınmamış olmakla beraber vazijetin şimdiye kadar arzetmiş olduğu inkişaf şekilleri bile gozler onunde artık başlıbaşına birer Jujnıet olarak mrvki almış bulunuyor. Yunan ileri harekâtı devam ediyor Butfin Yunanistan bay^am yapıyor İtalyada bir tayyare kazası Yunan kuvvetleri şimal Piemonte üzerine düşen tayyarede iki ttalyan de Rodakale'yi işgal Generali öldü ettiler • Son istifalar etrafında tefsirler Atina 9 (a.a.) Yunan kıt'aları, Ergirmın zaptından sonra sahilde 33 kılo metre kadar garbda Ayasaranda ıle Avlonya arasında kâın Sımara mevkııne doğru ıhtıvatla ılerlemektedırler. Bu hareket, geçen hafta Yunanhlar tarafından Ayasarandanın işgalı uzerıne şımale doğru çekılen Italyan kuvvetlerının cenahını tehdıd eylemektedır. Ergırinin işgali hakkında geien yeni tafsılât, Yunanhların şehır civarmda çok şıddetlı çarpışmalardan sonra bu muhım mevkıe muzafferane gırdıklerını gos termektedır. Yunan askerlen şehrın ana caddesınden sağnak halinde yağan şıddetlı bir yağmur altında geçmişlerdır. Şehrin işgalınden sonra Yunan kıt'aları civarda bütun gece devam eden bir temizleme hareketinde bulunmuşlardır. Neticede Italyanlar, butun mevkıle * rinden, sabahleym yapılan bir sungü Jtaha Yunanistana niçin tecavuz etti? hucumıle tamamen atılmışlardır. Ergıri Montevideo 9 (a.a.) Cenubi AtlanBu sualin makul mucib sebeblere da cıvarında pek çok ölu ve muhım mık tik'te İngilızlerin Warspite kruvazörıle Tayjare kazasında blen Italyan jîuıır hiç bir cevabı >oktur. Bu tecavuz tarda malzeme bulunmuştur. Carnarvon Castie tarafından kaçmağa Generallerindtn Pellegrini munhasıran emperyalist eGöğüs göğüse çarpışmalar mecbur edılen Alman korsan gemisi nıelierle uluorta vaki olmuştur. Hele boyRoma 9 (a.a.) Stefani Ajansı bildi arasında bir deniz muharebesi cereyan Belgrad 9 (a a.) Reuter Ajansının le biı musellâh ihtilâfa sebebiyet verme hususî muhabiri yazıyor: rıyor: ettiği hakkında teşhis edılmiyen bır nıış olmak içiıı Yunanistanın ötedenberi Bır askerî tayyare Roma ile Torino radyo istasyonu tarafından verilen haŞimal cephesinde Italyan müdafaa sarfedcgclmiş olduğu emeğin kıymeti hatlarmin kilid noktası olan vo Iin'in arasında seyahat ederken henıiz meçhul ber bu sabah henuz teyid edilmemişti. sımdi butun butun büjüyor. Yunanistan onunde son mukavemet mevzıini teşkil bir sebebden 7 kânunuevvelde Piemonte Bu haberin, mevkii aşağı vukarı bilınen Baikan Antantunn akdi sıralaundan eden Rodakele sağnak halinde yağan viıâyeti dahilindeki Acgui civarında ye korsan gemisinin yakalanması ihtimaline başlajan bir itina Ue İtaivaya herhangi vağmur altında ve dağlarda cereyan e re duşmuştur. Tayyarede Italyan Fran istinad eden bir tahmin olması variddir. bir lüddet sebebi vermemeğc bilhassa den şiddetli muharebelerden sonra dun sız mutareke komisyonundaki Italyan Warspite ile korsan gemisi karşılaştıdikkat etmiştir. Yunanistan o ittifakın Yunanhların eline düşmüştür. delegelerınden bir kaçı bulunmakta idi ğı takdirde Alman korsan gemisinin cidakdinde Italjayı istihdaf eden i h t i Muharebenin büyıik bir kısmı göğüs General Pietro Pintro ile hava Generali dî bir muharebeye dayanamaması çok r a z î kajıdiar dermejan ederek bu [Arkası sahife 5 sütun 1 de] muhtemeldir. [Arkası sahife 5 sütun 2 de] devletle kendi arasının bozulmasına mahal bırakmamağa nekadar themmijet atfettiğini daha o zamandan gostermi}b. Yeni harb başlamadan İtalya Arnavudluğu filen işgal etmiş olduğu için birdenbire endişeleri çok artnuş olan Yunanistan alınması zarurî tedbirleri ilımal etmemekle beraber sarih, s a m im î v e k a t ' î bir bitaraflık siyasetine sarıldı. Yunanistanın bu vaziyette istediği sey harbin kendisine gelmemesi V«Î Balkaniann bu felâketten masun kalabilmesi idi O sıralarda Italya Yunanistana teminat verdi ve bu yiızden iki ıııemleket arasında Yunanistan hcsabına samimî dostluk tezahürleri teati olundu. Şehnmıze gelen buğdayları mubayaa etmek uzere Toprak ofisi mudurıle Vı* lâyet Ziraat mudürü Tahsin Dılek ve bir dc mutehassıstan mürekkeb teşkil edilen heyet dünden itibaren ifayı vazifeye başlamıştır. Bu heyet Haydarpaşaya giderek trenle gelen buğdaya cinsine göŞehrimize gelen valiler şunlardır: re kıymet takdir ve bedelini vererek Londra 9 (a a ) Mustakil Fransız a" Kırklareli Valisi İhsan Aksoy, Koca\ Toprak ofısine devir ve teslım etmekte jansının hususî muhabiri bıldııiyor: e!i Valisi Ziya Tekeli, Edirne Valisi Fedır. Suriye ve Lubnan şehirlerinde sık sık Fiat Murakabe komisyonunda aıabca ve fransızca beyannameler dağıİstanbul fiat murakabe komisyonu dün tıldığı ve bu beyannamelerın elden ele sabah saat ondan kısa bir fasıla ile saat gezdırildığı haber verılmektedır. Ser 18 e kadar devam eden bir toplantı ya bestiı hareketten menedılen bır çok genc ''" parak başta un fiatları olmak üzere bir İngiliz ordusuna kaydedilmek üzere huçok muhim mevzular uzerinde müzake dudu geçmeğe çalışmaktadır. Surıve relerde bulunmuş ve kararlar vermiştir. makamatı şiddetli cezalar vermektedır. Komisyon öğleden evveıki toplantısın Gonüllülerin kdylerinden adam başına da Koordinasyon heyetinin 77 numaralı 70ü Mısır ürası ceza ahnmaktadır. kararının dorduncü maddesinin verdiği İktısadî vaziyet çok fenadır. Fırınların sslâhiyete istinaden İstanbul mıntakası için unun azamî satış fiatlannı tespit et onunde halk sıra sıra beklemektedır Humek üzere müzakerelerde bulunmuştur. susî otomobillere ve taksilere benzin saBu müzakereler sonunda değirmenlerde ışı durmuştur. Bir Isviçre hayır cemi[Arkası sahife 5 sütun 2 de] yeti sonteşrinde yemek dağıtmak için 600 bin frank sarfetmiştir. Örfî idare komutanı Korgeneral Ali Rıza Artunkalın daveti üzerine örfî idare ilân edilen mıntakadaki vilâyet valileri şehrimize gelmişler ve dün sabah Vilâyette bir toplantı yaparak mıntakaları vaziyetini görüşmüsler ve komutandan icab eden direktifleri almışlardır. Afrikada dün Hava harbleri şiddetlendi 500 esir alındı Garb çölünde İngilizler Londraya şimdiye kadar Italyanlarla geniş bir kullanılan tayyarelerin cephede harbediyorlar en büyükleri hücum etti ATLANTIKTE Mısır, İtalyayı sid Bir gecede 700 bin detle protesto etti kiloluk bomba patladı r Bir Alman korsan gemisi ile muharebe cereyan ettiği haber veriliyor Alman gemisiniıt fazla dayanamaması muhtemel Suriye ve Lubnan hâdiseleri Mısırda Kahire 9 (a a.) ingiliz umumi kaLondra 9 (a a.) Reuter'in havacıbulunan ve Fransaya çok bağlı olan Surargâhırun teblıği: lık muhabiri bildiriyor: riye ve Lubnanlılar tarafından derin bir Mısır: Garb çolunde kuvvetlerimızin alâka ile takib edilmektedir. Pazarı pazartesiye bağlavan gece Lonileri unsurları, halen genış bir cephe Suriyenin yeni fevkalâde komiseri u/erinde duşmanla temas halınded'r. drnya karşı yapılan hava hucumu eySidi Berrani'nin cenubunda bir çar luldenberi Almanlarm kullandıgı son Vichy 9 (a.a ) Havas Ajansı bildihüyuk Alman hava kuvveti tarafından pışmada 500 esir aldık. iyor: Sudan: Dun gece, keşif kollarımız, yapümıştır. General Henri Dentz, şark orduları Londra salâhiyettar mahfilleri AlmanGallabat mmtakasında geniş faalıyetleribaşkumandanı vazife ve salâniyetlerüıi ne devam etmişlerdir. Topçumuz, yeniların yeni bir sessiz hücum yaptıklan de haiz olmak üzere Fransanın Suriye cien, duşman mevzilerine muvaffakıyetli hakkındaki iddialarmı gülünc bulmakve Lubnan fevkalâde komiserliğine ta surette ateş açmıştır. tadır. Dün geceki akmcılar yüksek irtiın edilmiştir. Dığer cephelerde kayde değer bir şey fadan normal bir tarzda uçmuşlar ve Şark kıt'aları başkumandanı sıfatile voktur. mütemadiyen topcu tarafından iz'ac emaıyetinde bır muavın general bulunaMısırda bir kampta kıyam d'lmişlerdir. Gece avcı tayyarelerimiz de cak ve bu müavin kolordu kumandanı Kahire 9 (a a.) Mısır Dahılıye Nefalâhıyetmi haiz olacaktır. zaretinin bıldirdığıne göre, şayanı arzu düşmana karşı koymuşlardır. Endustri olmıyan bazı kimselerin tecrid edıldigi şehirlerile limanlara tevcih edilen hüEltor Sinai kampmda çıkan bir kıyamda cum devresinden sonra Londraya karşı 7 kişi ölmuş 9 kışi yaralanmıştır. Mev. yapılan bu hücumun sevkulceyşî mnnası [Arkası sahife 5 sütun 1 de] [Arkası sahife 5 sütun 4 te] Bugün 2 inci sahifede San'at bahisleri Yazan: Fuad Aral 3 üncü sahifede Tayyare torpilleri Yazan: Abidin Daver 5 inci sahifede Askerî vaziyet Mısırda İngiliz topçusunun faaliyeti ve Birkac sözle Mıt^erin bas devleti olan Almanya Balkaniann faarbden azade kalraasına taıaftar gorunujordu Belkı doğrudur dıje Yunanistan mihver dev letlerine karşı alabildiğıne mucamelekâr bir hattı haıeketi takib ediyordu. Bizzat General Metaksas iktısaden Yunanistanın mihver üevletierıni memnun eden bir jolda yurumekte menfaat gordüğunü defalarla ifpde etmis ve filiyatta oyle de japmıştır. Fransanın inhilâli sıralarında İtalja harbe giıerken Mussolini ınücadeleyi kendilerine teşmil etmek istemediği nıemleketler arasında Yunanistanı da saymıstı. Yunanistan, İngiliz garantisini hiisnü tclakki etmis olmakla beıaber kendisine teca\uz vaki olmadıkça asla islemiyecek olan bu garanti cidden samimî ve hakiYUNUS NADİ " £Arkası sahife 5 sütun 1 de] Manzara içinde Mehmedcik Birbirini kovahyan lodos dalgalan sonsuz tokat yağmuru halinde sahili doverken vapur Üsküdardan kalkmak üzere düdük çalıyordu. Adamlar iskeleyi almak istiyorlardı fakat nasılsa geç kalan bir ihtiyar kaduicağız, telâş ve korkunun uyandırdığı kararsızhkla bu sallanan merdivene bir türlü adım atamıyordu. O esnada bir Mehmedcik goründü İhtiyar kadıncağıza yaklaşarak onu kolundan tuttu; beraberce içeri girdiler. İskele alınmıs, vapur kalkmıştı. Mehmed. kadını bir yere oturttuktan sonra üst kata. bizim olduğumuz tarafa geldi. Yakınımızdaki sıralardan birine yerleşerek keyifli kejifli karşı sahili seyre daldı. O kadar cana yakın bir yüzü vardı ki. orada btılunanlar, sanki ondan intişar eden hava ile hep keyiflennüs. neş'elenmişlerdi. Yeni tıras olmustu, temizpaktı, insanda sevgile karışık bir emniyet hissi uyaı. dıran bakışları vardı. Vapur karşı sahile doğru yol alırken bir takun teşbihler yapmak istedim. Lodosu yüz milyonla zarbederek, bugün dünyanın içinde yüzduğu fırtmayı canlandırmaya çalıstım. • Vapur mukadderaturuzı temsil etsin» dedim. Karşı sahilde de selâmet bizi bekliyor. Kafamda biran icin varattığım bu dekor arasmdan Mehmede baktun. Sanki benim düsündüklerimi biliyor gibi idi. Etrafa emnivet dağıtan o sevimli duruşile keyifli keyifli karsı sahili seyrediyordu. N. Son zamanlarda Atlantik denizine çıkarak Alman korsan gemisini bertaraf etmeğe çaitfan İngiliz Warspite zırhhsının evvelce İstanbul limamnda alınmtf bir resmi