3 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Müessesemiz tarahndan çıkarılan en son eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşü 150 > Kadın Avcısı 100 > Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için söylenen biiyük sözler 25 » Cumhuriyet Matbaasî M. Turhan Tan'ın umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU J] l 0 I y y Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, lstanbul Posta kurusu: îstanbuL No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. Idare ve matbaa kısmı: 24299 24290 r Büyük Edib Ha Uşakhgilin beş nefis bir eser KIRK YIL A Çarşamba 3 Temmuz 1940 Her kitabcıda b Balkanlılar Bir Konferansa Çagırılıyor Kral Karol'un teklifine Berlin henüz bir cevab vermedi Peştede hava değişti Afrika harbi si Hudud hâdiseleri Her tarafta çarpışmalar Macaristan seferberlikten vazgeçti ve oluyor Akdenizde 4 Italyan Ronen hududundaki orduyu geri çekti denizaltısı daha batırıldı italyanın tayyare hücumlarmda zayiatı Nairobi 2 (a.a.) Dün akşam neşredilen bir tebliğe nazaran Habeş hududunda İngiliz Moyale'si dün iki defa hücuma maruz kalmıştır. Fdkat her ikisi de durdurulmuştur. Birinci hü cumdan evvel şiddetli bir bombardı man ve topçu ateşı yapılmıstır. ingiliz zayiatı azdır. İngiîız tayyareleri cep hede faaliyete geçmişler ve iki düş man topunu bombalamışlar ve bir motörlü nakliye kolunu bozmuşlardır. 4 ttalyan tahtelbahri daha batınldı Londra 2 (Hususî) İngiliz harb gemileri Akdenizde bugün dört Italyan tahtelbahrini daha batırmışlardır. Mussolini cepheden döndü Roma 2 (a.a.) Mussolini, dün garb cephesinde kıt'aların teftişini biürmiş ve akşam Bordighera'ya donmüştür. Roma hastanelerinde yaralılar Nevyork 2 (a.a.) Colombia Brodcasting Syotime radyo şirketiinn Roma muhabirine nazaran Roma hastanelerinde 625 yaralı bulunmaktadır. Hastane trenleri İtalyanın büyük şehirlerine gelmektedir. fArkası sahife 4 sütun 5 te] Budapeşte ve Sofya, dün verilen haberleri tavzih ediyorlar Krah Karol Balkan ufuklarında Beliren tehlikeler Büyük devletler simdiye kadar görülenlerden daha büyük badirelere sürüklenmek istemezlerse Balkanlann sulh ve sükun içinde yaşamasına ehemmiyet vc kıymet vermek mecburiyetindedirler. Dvyetlerin Besarabya üze| rinde ortaya çıkardıkları mesele bir taraftan Rumanya ile Rusya arasında muslihane bir tarzla hallolunmak yolunda yürürken diğer taraftan Macarlarla Bulgarlan fırsattan istifadeye tahrik etmek suretile Balkanlarda harbi ateşlemek tehlikelerini doğurmuş bulundu. Macarlar ve Bulgarlar Rumen hudud karakollarına taarruz ettiler. Macaristanda umumî seferberlik ilânına dair rivayetler kuvvet bulmuş ve zaten seferberliğini ikmal etmekte olan Rumanyada yeni ihtiyat tedbirleri alınmıştır. Eğer büyük devletler vaktinde tedbir almazlarsa bu günden yarına denilecek kadar çok yakın bir zamanda Balkanlann yeni bir hercümerce süTÜklenmesi ihtimalini ehemmiyetle derpiş etmek lâzımdır. Balkan larda zuhur edebilecek yeni bir kargaşalığın mes'uliyeti tamamen büyük devletlere racidir. Transilvanyada ihtilâl teşkilâtı meydana çıkarıldı Londra 2 (Hususî) Macar kabinesi Ri gün dort saat suren bir içtima akdederek Rumen, Macar münasebatını tetMk ve müzakere etmiştir. Peşteden bilBulgar ordusundan bir müfreze dua esnasında drildiğıne gdre, kabine, bu muzakereler neticesinde Rumanya hududuna gondeıflen kuvvetleri geri çekmeğe ve umumî »ferberlik yapmamaya karar vermiştir. Hariciye Nazırı Kont Çaki, kabine içttnaından sonra, Almanya büyuk elçi*ıi kabul etmiştir. Transilvanyada isyan hazırlığı Nevyork 2 (Husıısi) Rumen hükumeti Balkanlarla cenubu şarkî Avrupa meydana çıkanldı vaziyetrni görüsmek üzcre Romada bir Balkan konferansı akdini Alruanjaya Londra 2 (Hususî) Bükreşten bil teklif rtmişttr. drildiğine gore Transilvanyada ihtilâl Bukresten alınan mütemmim malumata nazaran, Kral Karol Bükreşleki t^kilâtı meydana çıkarılmıştır. Bu hu Alman büyük elçisi Doktor Fabriçius vasıtasile Hitler'e gonderdiği şahsi bir ıneststa alman mütemmim malumata na sajla Almanya iıc İtalyanın da iştirak edecekleri bir Balkan korileransınıtı topi f Ark»sı sahife 4 sütnn 1 d«l lanması talebındv bulunmujtur. [Arkası sahife 4 sütun 4 te] KONFERANS TEKLIFLERININ AKISLERI Teşebbüs Italyada miisaid karşılandı Afrkiada harekâtasahne olan Libya, Sudan ve Habeşistan hududlarını gosterir harita Suriyede müşterek müdafaa iedbirleri Nnri Essaid Paşa Şamda •ühin nüzakereler yapıyor Almanya üzerine müthiş hava baskınları yapıldı Milli Şefimizin teşehhürleri Ankara 2 (a.a.) Riyaseticumhur umumî kâtibliğinden: Reisicumhur Ismet İnönü, kabotajm Türk bayrağına geçtiği günün yıldonümü münasebetile yurdun her tarafından aldıkları ve vatandaşların samimî duygu sevinclerini bildiren telgraflardan pek tnütehassis olmuşlar ve memnuniyet ve teşekkürlerinın iblâğına Anadolu ajansını memur etmişlerdir. Londra 2 (IIususi) Türk hiikıimetile temaslarda bulunmak üzere \nkaraya gitmiş olan lrak Hariche Nazırı Nuri Essaid Pasa bugün Şama muvasalat etmiştir. N'ıri Pf»>a, Şamdaki Türk ve İngiliz konsoloslarile görüşmüştiir. Bu nıülâkatlum Suriyenin müşterek müdafaası meselesi etratında cereyan etliği haber verikncktedir. lrak Huiıiye Nazırı, aynca Suriye ricalile bu bususta fikir teatisindc buBesarabya meselesinin malum lunmuştur. Köln ve Velno tayyare meydanlarile Londra 2 (a.a.) İngiliz Hava Ne olan şekilde ortaya çıkarılnası ve TeXel deniz tayyareleri üssü de müeszaretinin tebliği: Rumanyanın hiç gecikmiyen kaDün akşam ingiliz hava kuvvetlerine sir surette hücuma maruz bırakılmışrarile hallolunmak yoluna dökülmensub bombardıman tayyareleri, düş ür. mesi üzerine Macaristanda te BulDonanmaya mensub tayyarelerimiz, manm Kıel deniz üssüne hücum ederek garistanda husule gelen galeyanın dün akşam, Rotterdam civarmda mavbir çok darbeler kaydeylemişlerdir. Alman ve Italyan devletlea taraDiğer bombardıman tayyareleri, Ham nalara ve nakliyata hücum etmiştir. fından yapılan tavsiyelerle yatıştığı burg'da petrol tasfiye fabrikasına, Bir balıkçı gemisi berhava olmuş ve söylenmişti. Evvelki gündenberi Hamm koprusüne, Duisburg civarında nakliyatta büyük hercümerc vukua ge Rumanyanın diğer hududarında mühim bir hedefe ve Meiderich'de bir tirilmiştir. Bütün harekâttan yalnız dört tay yüksek fır^na hücum etmişlerdir. başgösteren hâdiseler ya bı tavBremen'in cenubu şarkisinde De yaremiz üslerine dönmemiştir. siyelerin kâfi ciddiyetle yspılmaichshausen'de tayyare fabrikası, dün Schamhorst zırhlısı tahrib edildi dığını veya müessir olmadıjını isLondra 2 (a.a.) Kiel üzerine yapılan akşam, bombardıman tayyarelerimiz tapat ediyor. O halde düny» Avrafından bir kere daha hücuma maruz hava hücumu esnasında Alman Schamrupa harbinden azan yeni macetutulmuştur. Fabrikaya ve yakmında horst zırhhsının ağır surette bombsrdı raların bu defa da Balkanları tehki tayyare meydanına hasarlar yapıl man edildiği resmen bildirilmektedir. did eden tehlikeleri önünd« buluİngüiz Harbiye Nazırı Yüzbaşı Eden mıstır. [Arkası sahife 4 sütun 1 de] nuyor demektir. Ümid ve tanenni etmeli ki büyük devletler afeş henüz bacayı sarmamışken kirenin bu kısmını kocaman bir jangın felâketinden korumak istesirier ve buna muktedir ve muvaffat olsunlar. Kiel'de Schornhorst zırhlısı tahrib edildi Abluka Fransaya da teşmil olundu 3 üncü Müfettişlik Dahiliye Vekâleti Müsteşarı Nazif, Tahsin Uzerın yerine tayin olundu Fransız ordusunun silâhları almıyor Hükumet Vichy'ye nakledildi Laval tek fırkalı faşist kabinesi kuracakmış Weygand Atinada... General de Gaulle mahkemeye veriliyor Bu satırların muharriri ço: değil sekiz on gün önce Rumınyaihdasına karar vermiştir. Bu bülten, büda idi. Bilâhare Besarabya nesetün Fransız posta merkezlerine asıla caktır. lesinin ortaya çıkmasile ona karşı Hükumet Vichy'ye geldi Rumanyanın kabul ettiği haeket Marsilya 2 (Hususî) Fransız hükutarzı onun asla hayretini muci> olmeti, devlet merkezini Clermont Fermadı. Çünkü biz Rumanyada iken rant'dan Vichy'ye nakletmiştir. Besarabya meselesinin Rumınya Reisicumhur Puy de Dome'da ile Rusya arasında muslihane müCenevre 2 (a.a.) Petit Dauphinois zakerelerle hallolunması yoluıda gazetesi, Fransa Reisicumhurunun üç çok terakki etmiş olduğunu öğengündenberi Puy de Dome'da Royat kapmiş ve anlamıştık. Bu hal, bu günlıcalarında bulunduuğnu yazıyor. lerde Rumanya ile münasebetlaini Laval tek partili hükumet ıslah etmek arzuları gösteren vebu kuracakmış rnaksadla Rumanyaya yeni bir se Mütareke komisyonuna riyaset eden Nevyork 2 (a.a.) İtalya Fransa fir gönderen Rusyanın da elbtitte Alman Generali Stüpnagel Ispanyanın iştüakile bir lâtin blok temeçhulü değildi. Bunun içindir ki Mütareke komisyonunun mesaîsi sisini teshil maksadile Laval'in başkanbiz daha ziyade iki devlet arasnWies Baden 2 (a.a.) «D. N. B.» Al ljğmda bir tek parti tarafından teşkil da vaziyeti bundan ibaret olan Be man mütareke komisyonu, bu gün me edilecek bir Fransız hükumetinin tesarabya meselesinden dolayı Sov saisine devam etmiş ve ezcümle Fransız şekkülü ihtimali hakkındaki haberlere yetler Cumhuriyetinin Rumanyada ordusunun silâhtan tecridi meselesi go dair tefsiratta bulunan NewYork Times gazetesi diyor ki: ültimatom vermiş olmasına şaştk. rüşülmüştür. «Fransa faşist olduğu takdirde, FranHele bu ültimatomdan sonra Rus Fransada posta münakalâtı Cenevre 2 (a.a.) Bordeaux'dan bil sız milletinin serbest intihabile olacak isteğinin prensipine muvafakat edeğildir. Fran^anm ölmez ruhuna, Alden Rumanyanın müzakere için diriliyor: Mütareke komisyonile yapılan müza man askerî şefleri tarafından geçen hafmurahhaslar taleb eden cevabının ta ısda redilen zalimane idam mahkured ile mukabele görmüş bulun kere neticesinde işgal edilmiyen eyaletierle işgal mıntakası arasında posta mü miyetleri kadar faşizm de yabancıdır.» ması bütün bütün hayretimizi muGeneral Weygand Atma'da nakalâtına başlanacaktır. cib olmuştur. Gazetelerin çıkmamasına karşı bir ça Londra 2 (Hususî) Suriyedeki YUNUS NADİ re olmak üzere Fransız Dahiliye Neza Fransız orduları başkumandanı General [Arkası sahife 4 sütun 3 te] reti Moniteur isminde hususî bir bü'.ten [Arkası sahife 4 sütun 7 de] İspanya da yeni asker toplamağa başladı Amerihada muaxxam bir testihat halhmmast Büyük bir ordu, 45 harb gemisi ve 40 bin motörlü muharebe vasıtası vamhvor Müsteşar Nazif Dahiliye Vekâleti Müsteşan Nazif, rah metii Tahsin Uzerin yerine Üçüncü Ger.el Müfettişliğe, onun yerüıe Dalülıje Vekâleti Müstearlığma da İzmir Valisi Etem tayin edilmiştir. Bu münasebetle valiler arasında baa tebeddulât yapılmaktadır. Bu meyanda Izmir valiliğine Samsun valisi Fuad, Samsuna Kastamonu Valisi Avni Doğan, Kastamonuya Diyarbakır valisi Mithat, Diyarbakrra da Yozgad valisi Feyzi Güreluı tayinleri takarrür ettiği baber alınmıştır. Adliye Vekâletinin bir tamimi Adliye Vekâletince Müddeiumumiliklere bir tamim gönderilerek, bazı yerlerde ve bilhassa şark vilâyetlermds tekke ve zaviyelerin seddi kanunu ahkâmmı gizliden gizhye '"ihlâle teşebbü» edenlere karşı esaslı surette takibat icra edilmesi ve bunların muhakemelerinin sür'tale bitirilmesi lüzumuna işaret olunmuştur. Amerikan tank livaları bir manevrada (Yazısı 4 üncü sahifemizdediri