2 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Müessesemiz tarafından çıkanlan ' en son eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Döniişü 150 > Kadın Avcısı 100 > Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için söylenen büyük sözler 25 » Cumhuriyet Matbaası N. Turhan Tan'm umhuriyet I 5798 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: îstanbuL Na 246 r Salı 2 Temmuz 1940 Büyük Edib Halid Ziya Uşaklıgilin Jjeş cildlik nefis v Her kitabçtda Aulunur. ! J KIRK YIL hududlarında müsademeler nin taarruzları Macaristan umumî seferberlik yapıyor Telefon: Başnıuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. Idare ve matbaa kısmı: 24299 24290 Denizciler bayramı Macar ve Bulgar müfrezeleri Kabotajın Türk bayrağına intikali yıldönümü dün büyük merasimle kutlulandı tardedildi Rumen hükumeti Ingiliz Fransız garantisinden feragate karar verdi Sovyet işgali dün tamamlandı Kabotaj haklurun Turk bayrağına intikalinin yıldönümü munasebetile, dun bütün Türk limanlarında olduğu gibi şehrimizde de buyuk merasım yapılmış, denizciler bayramı sabahtan geceyarısiün deniz bayramıydı. na kadar devam etmiştir. Imperyalizmaya karşı aç Denizciler bayramına Taksim abidesi tığımız büyük mücadele onondeki merasimle başlanmıştır. Deniz nin zaferlerinden biri olarak kut komutanlığından bir deniz mufrezesi ladığımız 1 temmuz günü, her za Yuksek Deniz Ticaret mektebi talebesi, manki gibi dün de coşkun ve canlı deniz ticaret filosu zabitanı, limanlar,, tezahürata vesile teşkil etti. Tak Şirketi Hayriye ve armatorler abide etsimdeki Cumhuriyet abidesi, muh rafında sıralanmışlardır. Saat 11 de alay telif deniz teşekküllerine mensub abidenin onüne vâsıl olduğu zaman Mugruplann koyduğu çelenklerle ge nakale Vekıli Ali Çetinkaya namına mene süslendi. Öğleye doğru meyda rasime riyaset için Ankaradan gelen nı dolduran denizci Türk gencliği, Munakalât Vekâleti müsteşan Naki, abidenin önünde hürmetle dura Donanma Kumandanı Koramiral Şukru rak, meydanı sarsan çelik bir ses Okan, Parti Mufettişi Fikret Sılay, Deniz le lstiklâl marşını söyledikten son Yolları umum müdürü İbrahım Kemal, Liman reisi ra, Beşiktaşta, Türk denizciliğinin Mıntakaumum müdürRefık Ayentur, Limanlar muavini Hâmid şanlı babası Barbaros'un mezarına Saracoğlu, Şirketi Hayriye umum mü giderek büyük kahramanm mane duru Sadi Akman abide önünde bulunuvî huzurunda hürmetle eğildi. yordu. Halk abidenin etrafmı çevreleDün, deniz bayramı münasebe mişti. Bu esnada limandaki bütün vapurtile, Türk milleti ayrıca iki yeni lar düduk çalmağa başladılar. lstiklâl esere de kavuşmuş oldu. Merasi marşile beraber bayrak çekildi. Çelenkmin öğleden sonraki kısmında ev lerın abıdeye konulmasmı muteakıb velâ Halic Atelyelerinin ve sonra Yuksek Deniz Ticaret mektebinin bu seyeni yolcu salonunun açılış tören neki mezunlarmdan Mümtaz kürsüye j gelerek güzel bir nutuk söyledi. Bunu , leri yapıldı. muteakıb Denizyolları suvarilerinden Türk istiklâline ve Atatürk in Said Uzeli, Parti namına Türk kaptan ve Büyuk Turk Amiralı Barbarosun türbesi önünde merasim kılâblarına sembol olan bu gibi makinistler cemiyetinden Emrullah Nutmillî bayramlarda halka yeni eser ki Erbattal birer nutuk söylemişlerdir. bitti ve alay önde bando olduğu halde ler müjdelemek suretile millî se ' Yuksek makamlara cekilecek telgraflar Beşiktaşta en büyük Türk denizcisi .,vinci bir kat artırmak, Cumhuriyet okunduktan sonra abidedeki merasim [Arkası sahife 3 sütun 7 de] Deniz Bayramının Engin manası Taksimde yaptlan denizciler geçıd resmi ve Said kaptan nutkunu söylerken Helen kalacak Dramada şenlikler yapıldı, General Metaksas bir nutuk söyledi Atina 1 (a.a.) Atina ajansı bildiriyor: Trafcya oytmlanmn 15 inci y*M6nümü ve Drama'da şehrin kurtuluş senei devriyesini tes'id için yapılan şenlıkler munasebetile gazeteler, Trakya ve Makedonya"nm ve Kraliyetin diğer bütün vilâyetlerinin, vü[ Arkası şahife 4 sütun 7 del V.4 Mar. Graziani Trablusgarb Kumandanı oldu . J devrinin dinamik vasıflarından bi"•ini teşkil ediyor. Işte dünkü açılış törenleri de bu hususiyeti meydana çıkaran canlı bir misaldir. Bir zamanlar, Akdenizi millî bir havuz haline getirecek, hatta onu dar bulacak kadar satvet kazanan Türk milleti, Osmanlı devletinin tedrici ve tabiî ölümile her sahada olduğu gibi denizde de kuvvetten düşüyor, gerileyor, zayıflayordu. Osmanlı devleti komaya girdiği zaman, Atatürkün önderliği altında şahlanan Türk milleti, kurtuluş kelimesile en iyi ifade edebileceğimiz büyük ve çetin bir mücadeleye girişti. Bu mücadele sadece bir hudud mücadelesi değildi; içine dünyanın bin bir davasını alan, tarihte benzeri görülmemiş, uzun bir mücadeleydi. Bizi biz olmaktan meneden siyasî, iktısadî, içtimaî bir sürü engelle çarpışacaktık. Bunlar arasında, elindeki silâhla karşımızda duran düşman askeri olduğu gibi, ancak bazı emarelerle tanınan, hatta bazan hiç belli olmıyan manevî bir engel de vardı: Bu, ömrünü yaşamış ve artık ölmüş bulunan eski devlet zihniyetiydi. Birinci düşman, elle tutulur, gözle görülür, maddî bir varlık olduğu için onu çabuk yendik. Fakat ikinci düşmamn tamamen ezilmesi zamana bağlıydı. Asırlarca müddet memlekete hükmeden bir zihniyete karşı galebe çalmak şüphesiz kolay olamazdı. Şimdi, Atatürk inkılâblannm dinamik vasfını daha kolay anlayabiliriz: Bizim zaferlerimiz birer netice değil, birer başlangıcdırlar. Tarihin seyri içinde ebediliğini koruyan Türk milleti için her millî bayrşnn bir Oluşa, bir Merhaleye işatfettir. , Denizlerde esaretten kurtulduk! Demek, ancak yukanki düşünceleri gözönünde bulundurmak suNADİR NADİ [Arkası safaife 3 sütun 3 te] Londradaki Fransız lejyonu faaliyete geçti Clermont Ferrant'da yerleşen Fransız hükumeti parlamentoyu topluyor Londra 1 (a.a.) Röyter: İngilteredeki Fransız gönüllüleri lejyonu ku mandanı General dö Gol, bu akşam resmi beyanatta bulunarak hür Fransızların deniz ve hava kuvvetleri ku mandanlığına Visamiral Muselir'yi tayin etmiş olduğunu bildirmiştir. Bir çok harb gemisi ve tayyare grupları şimdiden Visamiralın kumandası altında bulunmaktadır. Visamiral Muselier, 1917 1918 de Klemanso'nun yanında harbetmiş, 1918 de bahriye tirandazlarmın Ypres za ferini kazandıklan esnada yüzbaşı oMaresalin Afrikada alınmış bir resmi larak bu zafere iştirak etmiştir. Harbden sonra Akdeniz filosunun ikinci fiRoma 1 (Hususî) Mareşal Gra lotillâsına kumanda etmiştir. ziani, bir tayyare harbinde ölen MaFransız hükumeti Clermont reşal Balbo'nun yerine, Libya'daki İ talyan kuvvetleri başkumandanlığma Perrant'da Cenevre 1 (a.a.) Fransız hüku ve Trablusgarb umum valiliğine tayın meti erkânı Clermont Perrant'a gelmiş edilmiştir. Mareşal Graziani yeni vazi[Arkası sahife 3 sütun 1 de] [Arkası sahife 4 sütun 6 da] Bukreş 1 (a.a.) Stefani: Bir Kumen membaından verilen haberlere gore evvelki gece Macar Rumen ve Bulgar Rumen hududlarında bazı hâdiseler cereyan etmiştir. Holmeu ile Sighet arasındaki mıntakada saat 23 le 1 arasında 10 kadar hudud karakolu Macar müfrezelerinin taarruzuna uğramıştu. Macar müfrezeleri tüfek, nııtralyöz ve top kullanmışlardır. Rumenler, bu hudud karakollarından bazılarını terketmişler, bazılarını muhafaza ve bazılarını istirdad etmişlerdir. Söylendiğine göre Macarlardan 30 kadar ölü ve yarah vardır, Rumen askerlerinden bir kaçı kayıbdır. Saat 22 de Tuitucaia Rusçuk yo lunda bu Bulgar hudud karakolu Rumenlere ateş açmıştır. Musademe bir müddet devam etmiştir. Bulgar hududu civannda kâin Yeniceköy kasabası komitecilerden mürekkeb bir çetenin taarruzuna uğramıştır. Rumen mahüllerinde beyan edıldiği Rumanya üe komşu memleketler hududlanm gösterir kabartma harita ne göre bu taarnızlar her iH hududda örfî idare ilân edildi da hemen aynı saatte vuku bulmuştur. Fakat bunlarm hiç bir netice vermiyecek olan münferid vak'alardas ibaret olduğu zannedilmektedir. Şim diki halde bu hâdiselerin mevzit ad dedilmesi lâzım geleceği zannolunmaktadır. Peşte 1 (Hususî) Macar Rumen hududu mıntakasında örfi idare ilân edilmiştir. Macaristanda her nevi mitingler ve toplantılar yasak edilmiştir. Rumanya, tngiliz • Fransız garan» tisinden sarfı nazar etti Roma 1 (Hususî) Rumanya kabinesi bu günkü içtimaında 12 nisan 1939 tarihli İngiliz Fransız garantisinden vazgeçmeğe karar vermiştir. Başvekil Tataresko, bu hususta beyanatta bulunarak şunları söylemiştir: « Memleketimizin siyasetini Avrupada tahaddüs eden yeni vaziyete uygun bir hale getirmek için icab eden tedbirleri almış bulunuyoruz. Bu maksadla, İngiltere ile Fransa tarafından ev« velce bize verilen garantiden sarfı nazar etmeğe karar verdik> Kabine aynı zamanda, Rumanyanın müstakbel siyasetini tespit etmiştir.> [Arkası sahife 4 sürun S te] Londra 1 (Hususî) Macaristanla Rumanya hududunda bu gün müsademeler cereyan etmiftir. Peşte'den gelen haberler, Rumen kıtaatının Macaristana girdiğini ve cereyan eden musademelerde üçü ölü olmak üzere otuz kişinin yaralandığını bildiriyor. Macar hükumeti Rumanyaya siddetli bir protestoname göndermiştir. Macaristandan verilen haberler Macaristan seferberlik yapıyor Diğer taraftan, Macaristanda da derhal umumî seferberlik ilân edilmiş ve Rumanya hududundaki Macar kıtaatı takviye edilmiştir. {ngiltere SuriyeveLUbnanı icabında müdafaa edecek Almanya bombardıman edildi Fransız sahillerindeki 2 gayriaskerî İngiliz adasını Almanlar hava baskınile işgal ettiler Tabü hayatın avdet etmeğe başladığı bildirilen Paristen bir manzarai Ue&hur. Vandom meydanında Alman kü'aLarı Londra 1 fa.a.) Reuter ajansı bildiriyor: Bu akşam hükumeti beyan eder ki, İngiliz hükumeti v« Suriye ve LübLondrada aşağıdaki deklarasyon neşredilmiştir: nanın her hangi bir düşman devleti tarafından işgal edilme«Birleşik Krallık hükumeti yakın şarktaki Fransız ordu sine, bu arazinin yakın şarkta İngiliz hükumerinin oıudafasu kumandanı General Mittelhauser'in Suriyedeki muhasa asını taahhiid ettiği memleketlere bücum için üs hizmeti görmelerini, nihayet ne de bu arazinin bu memleketler için mata nihayet verdiğini ilân ettiğini oğrenmiştir. bir tehlike hali alabilecck kesmekeşe düşmesini kabul edeİngiliz hükumeti, şu zandadır ki, General Mittelhauser bn mez. İngiliz hükumeti, bn gibi ahvalde kendi menfaati için ilânile denizlerde İngiliz hakimiyetine rağmen Almanlar ve lüzumlu telâkki edeceği her türlü tedbirleri almak hakkınl yahud İtalyanlar Suriyeyi işgale teşebbüs ederlerse, Fran muhafaza eder. Bu deklarasyon mucbince İngiliz hükumerisız ordusunun böjie bir teşebbuse mukavemet eüniyeceğini nin muhtemel olarak yapmak mecburiyetinde kalacağı hakasdeylememektedir. Maamafih her nerede olursa olsun bu reket halen Fransız mandası altında bulunan arazinin müshususta hâlâ kalabilecek şüpheleri teskin maksadile İngiliz takbel statüsüne hic bir halel getirmiyecektir.» rArkası sahife 4 sütun 1 de]