14 Haziran 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CUMHURÎYET Î4 Haziran 1940 Afrikadaki îtalyan üsleri bombalandı Şinudî Fransaya nakledilen ttalyan kıtaah (Bastarafı 1 tncl sahifede) Askeri vaziyet Alman ordusu, Fransanın şimali şerhâ cephesinde 120 fırka ve 1,800,000 tahmin edilen kuvvetle, dün de bütün cephede taarruzlanna devam etmişlerdir. Sen cephesinde, bu nehri Eouen Ue Vernon arasmda geçmeğe muvaffak olan Alman kıt'aları cenubu şarkiye Evreu* ve Pacy sur Eure istikametlerinde ilerlemeğe çalışmışlardır. Bu mıntakada bulunan müttefik kuv vetler, İngiltereden yeniden naklolunan kuvvetlerle takviye edihnişlerdir. Almanlar tarafından, Sen şimalinden, Havre istikametinde keşif unsurlaıl sürülmektedir. Paris mıntakasmda: Paris bir açık şehir olarak ilân edilmiş, Fransa hükumeti şehrin şimalinde ve cenubunda muharebe edileceğini ve fakat şehrin doğrudan doğruya müdafaa edilmiyeceğini bildirmiştir. Alman ordusunun Parise 27 kilo metre kadar yaklaşan birlikleri, Fransızlann Paris şimalinde (Beaumont Pessan) mınlakasından yaptıkları bir (aarruzla 8 kilometre kadar şimale arümışlardır. Bu taarruzun Fransız ların 5 hazirandanberi yaphklan muvaffakiyetle neticelenen ilk mukabil taarruz olduğu işaret ediliyor. Paris şimali şarkisinde ve şarkmda Alman kıt'alan (Marn) bojuna vâsıl olmuşlar ve nehri Şatotyeri civarında ve diğer bir kaç noktada geçmeğe muvaffak olmuşlardu. Fransız ordusu, mevzilerini muhafaza etmektedir. Rcn'in işgali teeyyüd etmiştir. Almanların bu mıntakada yeniden bir kaç motörlü fırka kullanmak suretile şehri işgale muvaffak oldukları ve buradaki Fransız kıt'alarının cenuba çekildikleri anlaşılmışbr. Şarapanya mmtakasmda: Evvelki gün Suippes nehrini cenuba doğru geçmeğe muvaffak olan Alman kıt alan bu gün Chalon sur Marn şehrini işgal etmişlerdir. Argonlarla Meuze arasmda AlmanIar bazı mevziî muvaffakiyetler elde etmişlerdir. İngiltereden Fransaya kııvvet nakline devam olunuyor. Evvelce Norveçte bulnnan Fransu ve İngiliz kuvvetlerile Norveç kıt'jdan Fransaya vâsıl olmuşlardır. Hava kuvvetierinin faaliyeti: Her iki taraf hava kuvvetleri cephede ve cephenin hemen gerisindeki faaliyetlerine devam etmişlerdir. İngiliz hava kuvvetleri Manş ka nalında Bolonya limanına taarruz ederek bir Alman motör torpitoborunu batırmış, iki tanesini hasara uğ ratmış ve liraan tesisatını ve petrol depolannı tahrib etmiştir. Norveçte Trondhaym ve Bergen limanlan ve buradaki hava tesisatı bombardıman edilmiştir. Fransız tayyareleri Manlıayın Noyisiten ve Frankfurt'u bombardıman etmişlerdir. İtalya cephesi: Fransız İtalya hndudunda ve Tunus Trablusgarb hududunda her iki taraftan hiç bir hareket yapümamıştır. Keza Fransız ve İtalyan donanmalan da bu sükunu ihlâl etmemişlerdir.. Buna mukabil (Bingazi Mısu) hududu üzerinde 12 13 haziran gecesi İngilizlerle İtalyanlar arasmda ilk musademe olmuş ve burada İngilizler İtalyanlardan 2 zabit, 60 nefer esir ve 6 makinelitüfek iğtinam etmişlerdir. İngiüz hava kuvvetleri Trablusgarb ve Bingariye yeniden taarruzlar yapmıslardır. Habeşistanda Adisababa Cibuti demiryolu üzerindeki istas yonlan, Eritre'nin merkezi olan Asmara'yı, Assap Umanını ve Adoga daki askerî tesisat, hangarlar ve cepane depolannı bombalaınışlardır. İngiliz hava kuvvetleri evvelki gün saat 10 da İtalyada Milâno'daki as kerî tesisatını, buna mukalıil İtalyan tayyareleri de Tunustaki Bizert harb limanını, Tulon'u ve Malta'yı bom bardıman etmişlerdir. Sabık Habeş İmparatoru Haile Selâsi tarafmdan yeni tayin olunan Habeş oıdusu başkumandanı bu gün bir tayyare ile Kudüsten Habeş hududıma hareket etmiştir. Hulâsa: İkind Marn muharebesl nin ikinci günü Paris garb, şimal ve şarkmda dün akşam vaziyetine göre ehemmiyetli bir tebeddül RÖstcrme miştir. Almanlar, Fransızlann yeni cephesile temasa girmiş ve taarruza başlamıştır ve Marn üzerinde bazı geçidler de elde etmiştir. Yalnız, Alman ordusunun şarkta Şampanya mıntakasında elde ettiği muvaffakiyet ve Şalon Sur Marn şehrinin işgali Montmedy mıntakasmda nihayet bulduğu malum olau Majino hattı ile Marn gerisinde bulu nan ordu sağ cenahı arasındaki irtibaon muhafazası meselesini müşkül bir şekle kojinuştur. Tarafeyn tebliğlerinde Şalon Ue Sedan arasındaki cephenin nereden geçtiği hakkında bir malumat yoktur. Alman tebliğ lerinde Ste Menchoud ve Grandpre sribi mühim şehirlerin işgal edildiği bildirilmediğine göre Alman cephe sinin Şalon'dan şimale doğru giden bir hat üzerinde olduğunu kabul etmek lâzun geliyor. Paris açık şehir olarak ilân edildlğine göre, Fransız ordusunun, şehri harab olmaktan korumak için bu şehre dayanarak bir muharebe kabul etmiyeceği anlaşılıyor. İtalya ordusu bu gün de harekete başlamamıştır... Harb İtalya tarafın dan intihab olunan günde ilân edil diğine göre hu ordunun derhal h»rbe başlayacak bir vaziyette olması lâzun gelirdi... Emekli Kurmay Rumanyada görülen Resml harb tebliğleri Fransız karargâhı bildiriyor Paris 13 (a.a.) Fransız sabah teb ' üği: Harekât, denizden Argonne'a kadar bütün cephede aynı şiddetle devam etmektedir. Kıt'alarımız, bilhassa hükumet merkezinin iki tarafında, aşağı Seine üzerinde ve Marne üzerinde artmakta olan düşman tazyikma durmadan mukavemet etmektedir. Heyeti umumiyesi itibarile cephe üzerindeki vaziyet, dün akşamki teb liğin neşrindenberi, pek az değişmiştir. Paris 13 (a.a.) Fransız 13 çarşamba akşam tebliği: Parisin iki tarafında muharebe gitgide vüs'at peyda etmektedir. Yeni kuvvetler Rouen'in cenubundan taarruz etmişlerdir. Zırhlı ve motörlü kollar, Louviers, Andelys ve Vernon köprü başlarından Parcy Sur Eure, Dreux ve Evreu* jstikametinde geçmeğe başlamışlardır. Bu şehirler bombardıman edümis ve bir muhacir kafilesi mitralyöz ateşine tutulmuştur. En aşağı 12 fırka Serdis ile Betz arasmda taarruz etmektedir. Hükumet merkezinin sarkında muharebe geçen günlerdekinden de daha şiddetli olmuştur. Düşman zırhlı fırkaları, Chateau Thierry'den Dormont'a kadar Marne nehrini Montirail istikametinde geçmişler ve bu esnada diğer fırkalar da Aisne'nin şarkına geçerek Chalon Sur Marne istikametinde ilerilemişlerdir. Düşmanın deniz ile Meuze arasmda harbe soktuğu kuvvetler 100 fırkadan fazla tahmin edilmektedir. Ordulanmız aded azlığına rağmen mükemmel bir tarzda muharebeye devam ediyorlar. Manzaraların Hakikati beraber çalışmıs olan zengin rüesadan Ras Hailu'yu idam etmişlerdir. bilânçosu Londra 13 (a.a.) Reuter ajansının Malta 13 (a.a.) Salı günü güneş askeri muharriri yazıyor: Gayriresmi mehafüden alrnan ha batarken yapılan hava hücumu kur berlere nazaran, bir müddettenberi bir banlarının resmî bilânçosu 30 sivil ölü çok İtalyan kıtaab Almanyada bulun ve 30 sivil ve 7 asker yaralıdır. Yirmi tnaktadır. Keyfiyet şunu gösteriyor ki, tayyare tarafmdan j'apılan bu hücum İtalyanın harbe girmesi, daha ziyade esnasında 2 düşman tayyaresi ünha Almanlarm takviye edilmeğe olan ihti edilmiştir. Teeyyüd etmiyen haberlere göre, sayaclanndan mütevellid olduğunu göslı günkü hücum Alman râsıdlannm termektedir. Ellerindeki mevcud bütün kıtaatı Pa yardımile İtalyan pilotlan tarafından ris muharebesine yığabilmek için, Al kullanılan Alman tayyarelerile yapü manların her ne pahasına olursa olsun mıştır. İtalyan erkânıharbiye reiı muavini takviyeye ihtiyacları vardı. İtalyanlar Almanlara üç suretie yardeğiştirildi dım edebilirler: İtalyeda bir mahal 13 (a.a ) Mus1 İtalyanlara karşı kuvvetli bir solini, umumî erkânıharbiye reis mu Fransız ordusunun Alp hududunda avini General Soddu'yu Harbiye müsfitıl kalması. teşarhğma tayin etmiş ve faşist mi'ıs2 Akdeniz sahillerinde ve Yakın leri erkânıharbiye reisinin doğrudan şarkta müttefik kuvvetlerinin tutul doğruya umumî erkânıharbiye reisinin ması, ve bu suretie Fransaya takviye emrine tâbi olmasına karar vermiştir. Hayfaya getirilen İtalyan vapuru kıtaaünın gidememesi. 3 Fransız Alman hududunun Hayfa 13 (a.a.) İtalyan bandırah hazı noktalarına İtalyan kıtaaü koya 5639 ton hacminde Telce vapuru şarkî rak, Almanları paris muharebesini di Akdenizde rutularak Hayfa limanına lediği gibi yapmakta serbest bırak getiribnis ve mürettebatı enterne edilmak. miştir. 1914 büyük muharebesinden evvel Iskenderiyede 70 bin İtalyan Italya, Almanya ve Avusturya ile müttenezaret altında fik bulunurken kurulan plân, İtalyanKahire 13 (a.a.) Yalnız İskendeların Alzas Loren hududu üzerine yer riyedeki yekunu 70 bine baüâ o'.an leşerek, Almanları daha müteharrik va İtalyan tebaası sıkı bir nezaret altınufeler için serbest bırakmakü. dadır. Bunların arasmda beş yüz kişi Buna mümasil bir plârun sildi de dertevkif olunmuştur. pis edilmiş olması muhtemeldir. Alman Filistinde şüpheli eşhasa kar?ı aynı subayları kumandasında, iyi teçhiz ediltedbirler tatbik olunmaktadır. Geceleri mis İtalyan fırkalan, velevki kendilerine ışıklar söndürülmekte ve resml bina pasif bir rol dahi verilmiş olsa, müttelarla askerî hedefler, hava tanrruzlarıfiklere yapılmakta olan tazyikı, şüphesiz na karşı. sıkı bir muhafaza altındadır. artırmış olur. Düşman taarruzu, Parisin tam abluka Filsitinde tevkif edilen İtalyanlar Londra 13 (a.a.) Filistinde yüz altına alınmasına matuf bulunmakta ve lerce İtalyan tebaası tevkif edilmiş ve harekâtlan esnasında Almanlar, Nor mandia'da Fransız sol cenahı üzerinde Yafa ile Telaviv sehirleri muhafsza alharbeden İngiliz kuvvetierinin, irtibatını tında mmtaka ilân edilmiştir. Garibaldi lejyonu Fransızlarla bekesmeğe de muvaffak olmuşlardır. Maamafih, beliren b a a emarelere na raber Faşistlere karsı harb edecek «aran, müttefiklerin takviye ve ihtiyat Marsilya 13 (a.a.) Garibaldi lej kıtaatı, şimdi kuvvetli ve stratejik mev yonunun şefi olan Giuseppe Garibaldi, riler tutmus bulunduklan anlaşümakta Fransanın cenubu şarkisinde bulunan dır. vatandaşlanna hitaben bir beyanname Tobruk'taki taarruz neşrederek Fransanın yanıbaşmda, faKahire 13 (a.a.) Dün Tobruk li şistlerin tezyikına karşı mücadele etmanma yapılan hava hücumu hakkın melerini istemiştir. da verilen mütemmim malumata göre, Londra 13 (a.a.) Lybie'de Tobruk bu hücumu yapmış olan bütün İngiliz üzerine yapılan Ingiliz tayyare akın tayyareleri Mısırdaki üslerine dönmüş ları, dalga halinde gelen bombardıman tür. tayyarelerile icra edilmiş, ve bir limanİngiliz hava kuvvetierinin geçen ge da demirli olan eski model bir İtalyan ce Musavva üzerinde yaptıkları hücum kruvazörünün arka tarafında yangm csn&sında bir petrol deposunda yan çıktığı müşahede edilmiştir. gın çıkanlmışür. Yangın, bir kaç mil İki denizaltı gemisi ve bunlann bağlı uzaklardan görünecek derecede büyük bulundukları duba imha edilmiştir. olrnustur. Şimalî ttalyada bombardıman • Kahire 13 (a.a.) Dün sabah Trab* sahası lusgarbda Tobruk limanına karşı yaLondra 13 (a.a.) Evenlng Stan pılan bir hava hücumunda İngiliz tay dard gazetesi, İtalyanın kolayca tah yareleri, içlerinde bir harb geınisı ve rib edilebilinecek endüstriyel bölgeleri iki denizaltı bulunan düşman gemi'e hakkında bir makale neşrediyor. Ve rine mühim zayiat verdirmislerdir. Roma İngiliz sefareti hava ataşesinin, Harb gemisinde yangın çıkmıştır. hava hücumlan hakkında yazdığı cümEski bir kruvazörde yangın çıkmıs, sa lelerde, müttefiklerin şimalî İtalyadaki la bağlı iki denizalü gemisi batmıştır. elektrik sanrrallerini bombardıman etmelerinin münasib olacağını ileri sürüAdene tecavüz teşebbüsü Londra 13 (a.a.) İtalyan tayya yor. releri Aden üzerine bir akın teşebbüSu ile müteharrik bu elektrik san sünde bulunmuştur. Bütün bomba'ar tralleri Thorin Genes Milan mü kayalar üzerine veya denize düştüğü sellesi dahilinde bulunan en mühim bölgeye cereyan vermektedir ki, bu cihetle teşebbüs akim kalmıştır. rada bulunan fabrikaların ikisinden İtalyada müdafaa hazırlığı maadası hep mühim tayyare ve tayyaDiğer taraftan İtalyan ordusu, Vintimille yakınmda, Fransız İtalyan hu re motörü fabrikasıdır. Bu santral aye dudu üzerinde bir kaç köprü atmıştır. nı zamanda Roma ve Napoli'y giden şimendiferlere de cereyan vermekte İngiliz radyosu İtalyanın Fransaya dir. karşı harekâtının, bir istilâdan fazla Hava atasesi şunu ilâve etmektedir: bir müdafaa jeklinde inkişaf eder gibi İtalya kömürünü ithal ettiği cihetle, bu göründüğünü tebarüz ettiriyor. santrallerin tahribi mühim demiryol Tulon'da alarm larile fabrikaları cereyansız buakmış Tulon 13 (a.a.) Dün saat 18.30 da olur. Tulon mıntakasmda alarm işarcti verilmis ve hava defi bataryalan hare Papalık gazetesi kapatıldı kete geçmiştir. Bu alarma bir diişman Londra 13 (a.a.) Roma radyosu tayyaresi sebebiyet vermiştir. Bu ta> Vatikan'ın organı olan Osservatore yare, alevler içinde düşürülmüştür. Romano gazetesinin dün neşriyatını Cibuti'de İtalyan taarruzuna tatiL ettiğini bildirmiştir. intizar ttalyanm bir ihtan Londra 13 (a.a.) Londrarın iyi Roma 13 (a.a.) İtalya hükumcti haber alan mehafilinde, İtalyanın Ci Akdenizin bir kısmından diğer kısnııbuti sahillerine karşı taarruza geçtiği na giden bitaraf vapurları Mçsine boteyid edilmemektedir. Aynı mehafil, ğanndan geçmeğe davet etmi&tir. İtalyanın çabuk bir muvaffakiyet elde etmeği bir şeref meselesi telâkki edeVehib Paşa vefat etti rek oradan taarruza geçeceğıns de ihOsmanh ordusu kumandanlarmdan timsl vermektedir. Vehib Paşa şehrimizde vefat etmiştir. ttalyan ihracatına ambargo kondu Merhum, Umumî Harbde Kafkas cepheLondra 13 (a.a.) Hususî konsey, si kumandanhğını yapmış, Habeş İtaldünkü içtimaında, İtalya ihracatına yan harbinde de Habeş ordusunun Harar ambargo kaymayı karar altına almış cephesi kumandanhğını ifa etmiştir. ür. Cenazesi bugün öğleyin Acıbademdeki İtalyanlar Habeşistandaki köşkünden kaldırılacaktır. Allahtan rahköprüleri de attılar met dileriz. Cibuti 13 (a.a.) Havas bitdlriyor: Milletler için uçmak ihtiyacı hayaFransız Somalisile Habeşistan ara tî ihtiyaclardandır. Uçmak mücadesmdaki hudud köprüleri tahrib edil lesi yaşamak mücadelesinden biri olmiştir. Buradaki kıtaatın vrıziyetleri muştur. mükemmeldir. İtalyanlar, son Habeşistan muharebesi esnasında Malta'ya yapılan taarruzun I Başmakaleden devam] tan v e milletin sevgisini yüksek bir azim v e irade ile teyid v e takviyo eyleyen bir b a ş b u ğ u n " neler y a p m a ğ a k a d i r olduğunu R u m a n y a d a bir kere d a h a takdire fırsat b u l m u j oldum. Üç b e j saat k a l m a k fırsatjndan istifade ederek iyice ve hayranlıkla tetkikine firsat b u l d u ğ u m Köstenceden itibaren b ü t ü n R u m a n ya b a ş t a n başa d e v adımlarile yürüyen bir imar v e ihya d e v r i n d e dir, ve h e r y e r d e Kralın izinden veya eserinden bir emir veya işaret görüyorsunuz. Köstence sokaklarında b u r a d a Paramiliter denilen genclik teşkilâtı başlarında zabitleri ve omuzlan n d a tüfeklerile sahra talimlerinden d ö n ü y o r l a r d ı . Onların k e n d i hayatlarına uygun şarkılarla bezenen sert a d ı m l a n b a n a 2 6 sene ö n ceki R u m a n y a seyahatimi hatırlattı. O z a m a n R u m a n y a d a izci teşkilâtı ilk faaliyet yıllarını yaşayor ve gene o z a m a n d a çok çalışan v e çok sevilen şimdiki Kral Veliahdin başkanhğı altında bulunuyorHM. Ayni a d a m d a h a büyük ölçülü bir faaliyetle b u gün bütün Rumanyayı terakki ve yükseliş yollarında bir o r d u v a h d e t ve intizamile yürütüyor. Fransız Hava Nezareti bildiriyor Paris 13 (a.a.) Hava Nezaretinden tebliğ edihniştir: Hava şeraiti yüzünden Fransız hava kuv\fetlerinin faaliyeti son 24 saat zarfında daha mahdud olmuştur. Avcı tayyarelerimiz »etir vazifesi görmüşler, bombardıman tayyarelerimiz de bomba ve mitralyöz ateşile tecemmulara, köprülere, yol iltisak noktalaruıa taarruz etmişlerdir. İngiliz Hava Nezareti bildiriyor Londra, 13 (a.a.) İngiliz Hava Ne 1 n tahrib edilmiş ve yangınlar çıkarılzareti su tebliği neşretmiştir: Rouen'in I miştir. Düşman tayyare meydanlarına şark mıntakasmda düşman tecemmüle da taarruz edilmiş, hangarlar yık'.lmış ri üzerine İngiliz hava kuvvetlerinin ve hareket yolları bozulmuşrur. Bütün şiddetli bomba taarruzları dün bütün tayyarelerimiz salimen dönmüşlerdir. gün devam etmiştir. Askerî tecemnıüleLondra 13 (a.a.) Hava Nezaretinri ve zırhlı araba kolları şiddetli bom den tebliğ edilmiştir: bardımanlara tutulmuştur. Bu harekât Dün sahil bahriye ve hava kuvvetleriesnasında üç düşman bombardıman tay miz Boulognes'de düşman gemilerine yaresi de düşürülmüştür. Bizim tayya muvaffakiyetle hücum etmişlerdir. Bir relerimizden de üçü zayi olmuştur. Ge torpitobot berhava edilmiş, bombalar celeyin İngiliz hava kuvvetleri sahilden ayni tipten diğer botlara ve cepane deArdennes ormanlarına kadar imtidad e polanna isabet etmiştir. den düşman münakalât hatlan üzerine Geçen gece hava kuvvetlerimiz Nor müteaddid taarruzlarda bulunmuşlardır. veçte Gaernes tayyare meydanile BerDemir>'oUarında ve iltisak noktalarında gen civarında iaşe vapurlarmı bombalatahribat yapılmıştır. Mühimmat depola mışlardır. İngiliz Harbiye Nezareti bildiriyor Londra 13 (a.a.) İngiliz Harbiye Nezaretinin tebliği: Sol cenahını şimal! Normandie sa hille.rine dayamış bir halde hareket eden fırkalanmızdan birisinin muva salası, daha cenuba inmiş bulunan Alman kuvvetleri tarafından kesilmiştir. Bu fırkamn bir kısmı, diğer müttefik İtalyan karargâhı bildiriyor İtalyan ordulan umumî karargâhından 13 (a.a.) Mukarrer plâna tevfikan İtalyan tayyareleri, düşmanın deniz ve hava üslerini yeniden bombardıman etmişlerdir. Bizerte'e ve geceleyin Tulon'a karşı yapıiauf olan taar • ruz bilhassa mühim olmuştur. Bizertede büyük yangınlar çıkmış, bir takım tesisat hasara uğramış ve yerde bulunan tayyarelere karşı isabetli endahtler yapılmıştu". Bunlardan dokuzu kullanılmıyacak hale gelmiştir. Bütün tayyarelerimiz, hareket üslerine dön müşlerdir. Akdenizde bir tahtelbahrimiı, bir kruvazörle on bin ton hacminde bir petrol gemisini torpillemiştir. Bingazi hududu yakınında kâin Tobruk'ta İngilizlerin hava ve deııiz kuvvetleri tarafından bir taarruz teşebbüsü kara, hava ve deniz kuvvetlerimiz tarafından tardedilmiştir. Msyin tarama gemilerimizden biri Feridun DİRİMTEKİN Amerikadan ilk büyük yardım (Baştarafı 1 inci sahifede) Evvelâ derpiş edilen ^eyler, tayyare sevkiyatının tesrii, müttefiklerin ipti daî madde ihtiyaclarının temini, Amerikan liman ve doklarının müttefik gemilere açılması, muhacirlere yapılan yardımlatın çoğaltılması ve muhasamatın sonuna kadar bakılmak üzere bin lerce çocuğun Amerikaya naklidir. ların Amerikan fabrikaları tarafmdan irria! ediMıfş* y*Vi topiarîa 65»gîş5rilmesi hakkında M. Roosevelt'in yaptığı talebi tasvib etmiştir. Amerika yeni harb gemileri yapıyor Vaşington 13 (a.a.) Kongrenin donanma için bir milyar 308 milyon dolarlık tahsisat kabul etmesi üzerine cem'an 420,000 tonluk 22 harb gemisi sipariş edilmiştir. Bu gemilerin ara sında 45,000 tonluk iki sarfıharb gemisi, 8000 tonluk iki kruvazör, 8 destroyer, 6 tehtelbahir, 2 tayyare gemisi, bir tahtelbahir taşıyan gemi ve bir mayin dökücü gemi bulunmaktadır. Milyonlarca Amerikan amelesi yardıma hazır Londra 13 (a.a.) Amerika Birleşik Devletler amele federasyonu reisi Green, müttefiklerin ihtiyacı olabileceği harb malzemesinin imali suretile müttefiklere yardım etmek hususunda milyonlarca Amerikan amelesinin tesanüdünü teyid etmiştir. Kral Karol z a m a n ı n icablarını en iyi anlayan, m e m l e k e t ve milletini bu icablara uygun terakki adımlarile d u r m a d a n yürüten yüksek kıymetli bir h ü k ü m d a r d ı r ki vücude getirdiği eserlerin en büyüğü bizce R u m a n y a d a husulünü temin ettiği millî birlik teşkil e d e r denilse h a t a olmaz, ve bu millî birlik h a t t a ekalliyetlere d e şamil olan bir ifadedir. Y a n n ekalliyetler davaısı bir plebisite tâbi tutulsa R u m a n y a d a k i ekalliyetlerin çim^ diki h a y a t l a n n d a n m e m n u n i y e t l e rini ifade ettikleri görülürdü. Kral Karol ile idaresi u m u m t a r a f ı n d a n işte böyle sevilmekte ve benimsenkıt'alarla beraber, faik kuvvetler taramektedir. fmdan pek muhtemel olarak ihata edilmiştir. Bu kıt'alan deniz yolile Rumanyanın haricî siyaseti?.. tahliye etmek kısmen muvaffak ol M a l u m : Millî h u d u d ve hukukur» muştur. Bunlardan bir kısmmm esir siyanetini b a ş kaide tutan bir bitaedilmiş bulunduklarından korkulmak raflık. R u m a n y a her kesle h o j getadır. Bu fırkadan geri kalan kısmı çiniyor, ve böyle y a p a r k e n h u d u d gemilere irkâb edilmiş ve yeniden larını her gün d a h a fazla tahkim, Fransaya ihrac olunmuştur. ederek silâh altında bir milyondan, fazla asker b u l u n d u r u y o r . Dostluk, larının kıymetini çok iyi bilen vej m u h t e m e l düşmanlıkları hesablaı batırılmıştu, Şarki İtalyan Afrikasmda Asmara, yabilen b u siyaset, Kral etrafında birliğin Gura, Adiugri, ve Agordak tayyare li toplanmış sımsıkı millî manlarına karşı düşman tayyareleri burcları T u n a b o y u n d a ve K a r p a t tarafmdan akınlar yapılmış ve bu a larda yükselen m e m l e k e t ölçüsünı kınlar maddî hasarata ve bu liman de büyük kalesine dayanmaktadrr., larda bulunan İtalyan ve yerliler araİşte size hakikî R u m a n y a . smda on kişinin ölümüne sebebiyet •••.:.,•::rf YUNUS NADİ vermiştir. Muahharen yapılan tahkikat netice sinde dün Bingazi havasında vukua gelen muharebede avcı tayyarelerimiz tarafmdan altı tayyarenin düşürülmüş olduğu anlaşılmıştır. İngiliz olmaları muhtemel olan düş(Baştarafı 1 inci sahifede) man tayyareleri gece şimalî İtalyanın mektedir. Bur.un yukarıdan gelen tali r bazı sehirleri üzerinde keşif uçuşları mat üzerine neşredildiği tahmin edil. yapmışlardır. Açık bir şehir olan To mektedir. rino'ya bombalar atılmış ve bu bomMezkur kararnamenin İspanyanm balar az hasaratla sivil halk arasında müttefiklere muhalif bir hatü hareket bir kaç kişinin ölümüne sebebiyet vertazammun eylediği farzedilebiür. miştir. Bu hareket hakkında etraflı Ispanyaya iltica eden İtalyan bir rapor neşredilecektir. Ispanya gayrimuharib! Pariste kalan Amerika elçisinin bir tavassutu Fransada bir mahal 13 (a.a.) Amerika Birleşik devletleri büyük elçisi M. Bullit, 1914 ağustosunda M\Ton Herrick'in yaptığı gibi, Pariste kalacağını bildirmiştir. Başvekil Reynaud. Amerikan elçisi Builüt'den, Parisin açık şehir ilân edildiğini Amerika Hariciye Nezareti vasıtasile Almanyaya bildirilmesini istemiştir. Elçi, Fransız hükumetinin bu talebini Vaşington'a bildirmiştir. Mütekaid muallimlerin mesken bedelleri Tekaüde sevkedilidkleri halde, eski senelere aid mesken bedellerini alamıyan ilk mekteb muallimlerinin istihkaklannı vermek üzere Maarif müdürlügü bir cetvel hazırlıyarak Vilâyete bildirmiştir. Muallimlerin bu alacaklannı karşılıyacak tahsisat yakında verile cektir. I 'I Amerika, Almanya İtalyanın kredilerini vermiyecek Kısa Haberler E3 İLK ve SON AŞK ve MACERA ROMANI Y AZ A N : ni Neciâ'. Ebediyen gözlerimin önünde yaşayacaksm sen!.. Cebinden mendilini çıkararak alnında parlayan ter damlalarını siliyor. Sonra gene lâkayd, soğukkanlı bir sesle: Beni yerime götür artık diyor!. Beynim zonklayor. Dizlerimin titredip.iri hissedivorum. Ayakta duracak kuvvetim yok!.. Anneniz doktorun size iki morfin yaptığını söyleyordu. İhtimal onun tesiridir. Uyuyacaksınız!.. 1 Belki . T>feclâ knluna giriyor. Yürüyorlar. Koltuğun önüne geliyorlar. Mecdi koltuğun kenarlarını tutarak kendini i kcndilerile İSMET İNÖNTJ Nevyork, 13 (a.a.) Havas: Herald * Ahırkapıda Göriş boya fabrikasmda Tribune gazetesinin bildirdiğine göre, Amerika Birleşik Devletleri hükumsti. çalışan amele Murad, dün fabrikadaki İtalya ve Almanyanm Amerikadaki mec buhar makinesinin yarundan geçerken muu 300 milyon dolar miktarında kre dikkatsizlik neticesi kendisini makine dilerini, bunların geri çekilmesinin mil nin kayışuıa kaptırarak muhtelif yerlî ekonomiyi haleldar eedceğini bildi lerinden yaralanmış, Cerrahpaşa hastarerek bloke edecektir. Herald Tribune, nesinde teda\a altına almmıştır. * İstanbul Fransız Konsolosu dün bunun mihvere karşı harb ilânı demek Vali ve Belediye reisi Lutfi Kırdarı ziolduğunu bildirmektedir. Nevyork, 13 (a.a.) Nevyork Herald yaret etmiştir. Tribune'ün Vaşingtondan öğrendiğine göre orduya mensub 110 Norttrop bomMajino Zigfrid bardıman tayyaresi müttefiklere acele Harb ve casusluk romanı olan bu eser teslim edilmek üzere Vaşingtona gelmişSemih Lutfi Kitabevi tarafmdan neşretir. dilmiştir. Roman olarak yazılan kitab, Tesvib edilen bir teklif hakikatte Majino ve Zigfrid istihkâmları Vaşington 13 (a.a.) Ayan meclisi, hakkında bir çok malumat vermektedir. stok halinde oıdu elinde tutulan top Tavsiye ederiz. çine bırakıyor. Başı yana doğru düşüyor. Dizlerime bir şey örter misin Neclâ diyor, üşüyorum!.. Kadın derhal yandaki sandalyenin üzerinde duran battaniyeyi alarak, onun dizlerinin . üstüne koyuyor. Etrafıru sıkıştırıyor... Neclâ; yüzüm kimbilir şimdi, bu görmiyen ve daima bir noktaya takılıp kalan gözlerimle, ne kadar korkunc, ne kadar tüyler ürpertici bir manzara ahyor değil mi? Bilâkis Mecdi Bey, gözleriniz eskisinden daha parlak ve güzel!.. Uzun kirpiklerınizirı gölgeleri içinde, esrar dolu karanlık bir gece gibi parlayor gözleriniz!.. Mecdi gene dudaklarını bükerek acı acı gülüyor: Doğru!... Esrar dolu karanlık bir gece gibi... Dizlerindeki battaniyeyi uclarından tutup, biraz daha yukarı doğru çekiyor. Kör olmuş. ışığı sönmüş, görmiyen gözler başka nasıl parlayabilir?... Elbet esrar dolu karanhk bir gece gibi parlayacak!.. Ellerini uzatıyor: Bana yaklaşsana biraz! diyor. Neclâyı bileklerinden tutuyor. Gözleri tavana dikiliyor. Derin derin nefes alıyor. Sesinde garib bir ütreyij var!.. Sana bir şey soracağım Neclâ diyor, doğru söyleyeceğine bana yemin eder misin? Bildiğim bir şey varsa, neden sizden saklayayım Mecdi Bey? Neclâ; doktorlar gözlerimin ebediyen açılamıyacağmı söylediler değil mi? Kadm şaşırıyor. Böyle bir sual karşısında kalacağını hiç tahmin etmemişti Susuyor. Cevab veremiyor. Niçin susuyorsun, niçin cevab vermiyorsun Neclâ, söylesene ne dediler doktorlar?.. On beş gün sonra bir konsültasyon yapılacak Mecdi Bey! Son sözü o zaman söyleyecekler!.. Doğru mu? Yemin ederim!. On beş gün sonra, öyle mi? Gene bir saniye susuyor. Demek on beş gün daha bu cehennem azabına tahammül edeceğim! Fakat Mecdi Bey! Madrid 13 (a.a.) Bir çok İtalyan vapurları İspanyol limanlarına ilticaya devam ediyorlar. Führer'in umumî karargâhı 13 (a. I betmiştir. Yalnız garb cenahmdaki iki ispanyol ajansının bildirdiğine göre, ordu, bütün silâhlarının işbirliğile 200 a.) Alman orduları başkumandan bir Fransız deniz tayyaresi Valansiyaya den fazla düşman tankını tahrib etmiş lığının tebliği: gelmiştir. Mürettebat mahallî makamat Saint Valery sahilinde muhasara veya ele geçirmiştir. tarafından sıkı bir isticvaba tâbi tutuledihniş olan İngiliz Fransız kıt'alarıHavanın fena obnasına rağmen, çar muştur. nm deniz yolile kurrulmak teşebbüs şamba günü avcı tayyarelerimiz ve Fransız sefirinin nutkn leri akim kalmıştır. Ayrı bir tebliğle stakas tayyarelerimiz ezcümle ChalonsMadrid 13 (a.a.) Fransa büyük bildirildiği gibi, bu grup teslim olmuş SurMarne'da ve sahil mmtakasmda elçisi itimadnamesini General Franve arasuıda 5 Fransız generali ve bir ordu ile faal surette işbirliği yapmış ko'ya tevdi ederken söylediği bir nuingiliz generali de bulunmak üzere 26 lardır. Tayyarelerimiz, bir nakliye ge tukta, Fransa ve İspanya arasındakl binden fazla esir alınmışür. Çok büyük misini ve asker dolu bir mavnayı ba müşterek şeref hislerini mevzuu bahganaim de Almanlann ehne geçmiştir. tırmağa ve takriben on bin tonluk bir setmiş ve bu hislerin iki memleket araTopçumuz yüklü olarak açılmak iste nakliye gemisüe bir çok küçük vapu sındaki dostluğun hakikî temellerini teşyen bir nakliye gemisine tam isabetler ru ciddî surette hasara uğratmasja mu kil ettiğini söylemiştir. yaparak geri dönmeğe mecbur etmiş vaffak olmuşlardu. Havre civarında Büyük elçi nutkunu su suretie bi • tir. Alman tank deü toplarının ateşi 20 sabit balon düşürülmüştür. tirmiştir: neticesinde diğer bir gemi berhava olNorveçte muharebe tayyarelerimiz • Fransa, İspanyada her vakit hümuştur. Trondheim civarında bir tayyare mcy küm sürmüş olan izzeti nefis ve istikHarekât bütün cephe imtidadıııca se danına hücuma teşebbüs etmiş oîan 15 lâl hislerine pekâlâ vâkıftır. Bu sebebingiliz tayyaresinden derdünü dü>ür le İspanya ile beraber, aralarında müşri bir terakki göstermektedir. terek olan medenileştirme vazaifini geMarne nehri, bir çok noktalarda, müşlerdir. harbedilerek, geçilmiştir. Düşmanın şimalî Almanya üzerine ne beraber takib edebileceğine mutmain Champagne'da düşmanı takib etmek yaptığı bombardımanlar, askeri hedef hn'unmaktadır » te olan fırkalarımız Chalons'u işgal lere isabet edememiştir. İstanbulun kömür ihtiyacı etmiş ve 1914 muharebesi meydanlarını Düşman, dün altısı hava muharebe Istanbulun kömür ihtiyacının temini geçmiştir. lerinde, dokuzu hava defi toplarile ve Argonne ile Meuse arasında taarruz mütebakisi yerde olmak üzere 19 tay ile meşgul olan Zonguldak kömürleri işletme idaresi son günlerde 3500 ton köarazi kazanmağa muvaffak olmuştur. yare kaybetmiştir. 4 Alman tayyaresi mür getirmiştir; 3000 ton kömür de gelkayıbdır. Bu ana kadar bize gelen haberlere mek üzeredir. Bundan başka şehrimizgöre, yeni harekâtın başladığı 5 hazi Bir Alman denizaltı gemisi, düşma deki Havagazı fsbrikası da yirmi günrandanberi alman esir mühim bir mik nin kuvvetli bir deniz nakliye kolııns denheri satışa kömür çıkarmamakta ve tara baliğ olmaktadır. Düşman, çok hücum etmiş ve müteaddid vapur ba imal ettiği kok kömürünü Eti Bank defazla miktarda harb malzemesi de kay tırmıştır. Do'.anna teslim etmektedir. Peki Neclâ, bekleyeceğim!.. Ayaklarım bu bedbaht vücudü, bu sefil yığmı bir harabe enkazı gibi, daha on beş gün oradan oraya sürükleyecek, taşıyacak Iar!.. Bekleyeceğim Neclâ!.. Gözleri kapanıyor, başı biraz daha yana doğru kayıyor.. Susuyor.. Konuşmuyor artık... Morfin iyiden iyiye tesirini göstermeğe başlamıştır! Neclâ o sırada, battaniyenin uçlarını biraz daha yukarı çekip, yanlarına bir az daha sıkıştırdıktan sonra, ayaklarır.m ucuna basarak yürüyor. Sağ tarafta duran sandalyeyi alıp, pencerenin önüne doğru götürüyor, oturuyor. Başını sarmaşıklarla örtülü pencerenin pervazlarına koyuyor. Gözlerini karşıda bir noktaya dikiyor ve öyle kahyor... *** On beş gün sonra... İstanbulda meşhur bir doktorun muayenehanesi... Memleketin bütün maruf göz doktorları, bu gün bu muayenehanede toplanmış bulunuyorlar... Mecdi yarım saattenberidir muayene olunuyor. Büyük bir heyecan ve endişe içinde neticeyi bekleyoruz... Konsültasyon devam ediyor. İşte nihayet muayene odasının kapıları açıldı. Dışarı ilk çıkan, uzun boylu, sarı saçlı, zayıf bir adamdır.. Neclâ kapının önünde... Bu uzun boylu, sarı saçlı, zayıf adamın çıktığını görünce, hemen ona doğru koşuyor: Doktor; ne oldu diye bağırıyor!... Karar verdiniz mi, ameliyatla gözlerini açabilecek misiniz?.. Doktor hiç cevab vermiyor; yalnız: Hanımefendi, hele oturun, ve biraz sakinleşin de görüşelim sizinle! diyor. Neclâ ayaklarının zorla taşıdığı harab vücudünü, koltuklardan birinin içine bırakıyor. Uzun boylu, sarı saçlı, zayıf adam da bir sandalye alarak onun karşısına oturuyor. Bir iki dakika derin ve manalı bir sessizlik içinde geçiyor. Sonra doktor müteessir bir halde: Hanımefendi, diyor. Hastanın gözlerine ameliyat yapmanm bir fayda temin edemiyeceğine karar verdik. ' Ne diyorsunuz? En küçük bir ümid bile mevcud değil! O halde? Maatteessüf göremiyecek efendim! Ömrünün sonuna kadar mı .doktor? Adam başmı iğiyor. Cevab vermiyor. Neclâ o zaman yüzünü ellerinin içine alarak hıçkıra hıçkıra ağlamağa başiayor. Hanımefendi, metin olun!.. Kendinizden evvel hastanızı düşünmeniz lâzım gelir. Ancak onu siz, tesliye edebilirsiniz!.. Ancak onu siz, bu büyük felâkete karşı mukavemet etmeğe hazırlayabilirsiniz! Onun için... Bari kendisine bir şey söylemediniz ya doktor? Hayır söylemedik. Fakat söyleyeceğiz Hanımefendi! Kat'iyyen!.. Sizi menedermi bunu yapmaktan!... Gözlerinin ebediyen açılamıyacağını bilmemelidir o!.. Tahammül edemez, dayanamaz bu ıstırabaL Korkuvorum, hayatmdan korkuyorum doktor!. [Arkası vari Alman karargâhı bildiriyor gemileri ESAD MAHMUD KARAKURD Benim için artık her ;ey bitti Neclâ!.. Bayku;lar gibi gözlerimi yalnız karanlıklar bastığı zaman açacak, yalnız karanlık ömrümün gelsin diye, heyecanla son günierini bekleveceğün!.. Susun Mecdi Bey, AJlah aşkınıza susan!. Şimdi hep seni düşünüyorum Neelâ!.. Düşünmek kabiliyetini kaybeden dimağımla düşünüyor, ışıkları sönmü;, görmiyen gözlerimle göriiyorum seni!.. Etrafımı saran bu karanlık, sessiz âlemin içinde tek pırıltı sensin!... Oyle anl?'orum ki, çözlerimi söndüren kuvvet. yalnız seni görmeme mâni olamıyacak!. Öırriimün sonuna kadar göreceğim se