5 Haziran 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Müessesemiz tarahndan çıkanlan en son eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşü 150 > Kadır. Avcısı 100 > Cem Sultan 75 > Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için soylenen büyiik sözler 25 > Cumhuriyet Matbaası M. Turhan Tan'ın Vll umhuri SflYl ! 5 7 7 I İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu: istanbuL No. 246 :. Rasmiıhrrir; 22366. Tahrir heyeti: 24238. Idare ve matbaa kısmı: 24299 24290 TAİofonî Eaşmuharrir: 22366 Tahrir heveti: 24238 İdare ve matbaa kısmı: 24299 2 Çarşamba 5 Haziran 1940 V Her kitabcıda bulunur. üyük Edib Halid Ziya şaklıgilin beş cildlik nefis bir eseridir. J IRK YIL 335,000 kişi tarihte görülmemiş birirkâb ameliyesile Ingiltereye taşındı veDunkerk yıkılarak tahliye edildi Fransanm mukabelesi müthiş oldu r Paris'in Kurbanları ^ 906 kişiden 254 ü öldü, 652 si yaralandı, bunların 740 ı sivildir Parıs 4 (a.a.) Dun, Paris mıntakasının bombardımanı neticesinde olen ve yaralananların miktan resmen bıldirilmektedır. Resmî rakamlara grire, bombardıman kurbanlan 906 dır. Bunlardan 254 ü oludür. Olülerin 195 i sıvıl, 59 u askerdır. Yarah miktarı 652 dır. Bunların 545 i sivil, 107 si askerdir. % Şimal Orduları Kurtarıldı Zayiat 30,000 i buldu Mün ih Frankfurt şeh irlerine Harekâtı yüzlerce gemi ile temin baskın yapıldı, Rur sanayi eden İngiliz Fransız donanması 13 torpito kaybetti sahası tahrib ediliyor Şarktan yeni Alman taarruzu bekteniyor pek çoğu küçük mekteb talebeleridir Paris 4 (Hususî) Fransız tayyareleri, Parisin bombardımanına mukabele etmek üzere dun gece Munıh ile Frankfurt mıntakasında bir çok Alman şehirlenni şiddetle bombardıman etmişlerdir. Salâhiyettar mehafilde bombalanan şehirlerle hasarat hakkında şimdilık tafsilât vermenin askerî bakımdan doğru olanuyacağı beyan edılmektedır. Fransız Hava Nezareti namına söz soyleyen bir zat bu hususta sadece açağıdaki beyanatta bulunmuştur: fArkası sahife 3 sürun 4 te] Pariste ölenlerin r" Bütun milletçe Tutacağımız tek yol Milli birlik yoludur Memleketin ec emin miidafaasını teskil eden ilk silâhımız millî birliğimizdir ki bu gün için emniyetimizin ve eğer mukadderse yann için de zaferimizin en sağlam temelini teskil eder. aten haricî tehlike ihtimalleri bâtımîndari K?FTrWH!*" I leketin takib edeceği yol bundan başka olamaz. Vatanın emniyet ve selâmeti bahis mevzuu olduğu zaman bütün vatandaşların yekpare bir kaya ve aşılmaz bir kale halınde birleşmeleri, hürriyet ve istiklâlıne aşkla bağh her yurd İçin en basit bir zarurettir. Başvekilimiz evvelki gün bütün millete hitab eden beyanatında bu noktaya pek haklı olarak ehemmiyetle işaret etti, ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin yüksek tasdikile müeyyed hukumet siyasetinin isabeti üzerinde ısrar eyledi. Avrupa harbinin henüz en hâd devirlerini yaşamakta olduğu şu sırada memleketin en emin müdafaasını teşkil eden ilk silâhımız en pürüzsüz keskinliğile elimizde bulunmalıdır. Bu ilk silâh, millî birliğimiz silâhıdır ki bu gün için emniyetimizin ve eğer mukadderse yarın için de 7aferimizin en sağlam temelini teşkil eder. Avrupa harbinin korkunc şekillerde devam etmesi, Türk vatanının müdafaasına aid Türk azim ve iradesinde herhangi bir tereddüd ve tevahhuşun hatta zerresine dahi vücud veremez. Korkan milletler, hatta harbetmeden mağlub olmağa ve belki batmağa bile mahkum milletlerdir. Şimdiki büyük facianın ilk kaynaklarından biri olan ÇekoSlovakya o kadar kolaylıkla teslim olacağı yerde dişlerine tırnaklarına kadar silâhlı vaziyetini kendi müdafaasında kullanmak erliğini gösterseydi belki bu gün içinde yuvarlandığı esaret fecaatine uğramaz ve hattd belki Avrupayı kan deryasına boğulmaktan kurtarırdı. Korkan ve korku yüzünden tedbir almıyan milletler hem kendilerine fenalık ediyorlar, hem insanlığın ve medeniyetin zararlar görmesine sebeb oluyorlar. Holanda ile Belçika bu serinin son misallerini teşkil ettiler. Gu>a kendilerini harbe karşı sigorta edebileceği vahimesile bitarafhğa dört elle sarılmakta son güne kadar ısrar etmek ve o zamana kadar demokrasi devletlerile herhangi derecesinde müşterek bir müdafaanın icablarını •>'*>rine getirmek Evvelki gece Franstz tayyarelerinin taarruzuna uğrayan Münih'in umumi manzarası narabe halinde Almanlara bırakılan Dünkerk'ten bir kose Paris 4 (Hususî) Dünkerk'teld müttefik kıtaatın tahliyesi hitam bulmuştur. Fransız ordu ve donanması Dünkerk önunden çekilirken, şehri ve limanı şiddetle bombardıman ederek, istifade edilmiyecek hale getirmiştir. Tahliye ameliyesi esnasmda 7 Fransız ve 6 ingiliz torpito muhribi batmiştir. Mürettebatın kısmı azamı kurtarılmıştır. İngiltereye nakledilen Fransızlar Londra 4 (a.a.) Dünkerk'ten gelen Fransız kıt'aları teçhizatlarının hemea kâffesıle karaya çıkmışlardır. Dün bütün gün, harb gemilerinden en küçük balıkçı gemilerine kadar her türlü sefineden mürekkeb hakikî bir filo, Ingilterenin cenubu şarki sahillerindeki limanlara Flandres muharibleri getirmiştir. İngiliz tayyarelerinin faaliyeti Londra 4 (a.a.) Hava Nezaretinin Mussolinidünde karar vcremedi Reynaud " biz elimizden geleni yaptık, İtalya dostane teşebbüsleri reddetti,, diyor Roma 4 (a.a.) Stefani: Mussolıni'nin riyasetınde toplanan Vekiller Heyeti içtımaı saat 11.30 da nıhayete ermiştır. Konsey, muhtelıf vekiller tarafından verilen, alelâde idarî tedbirlerle alâkadar kanun lâyihalanru tasvib eylemıştir. Romada rivayetler Roma 4 (a.a.) Reuter: Italvan kabınesinin btt sabahki içtimaı, fevkalâde bir ıçtıraa olmamakla beraber, umumî hissiyat, bu toplantıda, sulh veyahud harb lehinde çok rnühim bir karar alınacağı merkezındedir. İtalyanın harbe gırmesinin M Mussohni tarafından bugün mu ilân edıleceği veyahud M. Mussolini'nin bir kaç gun daha mı bekliyec«ğı, bir çok tahmin ve tefsirlere mevzu teşkil eylemfktedir. Mamafih bu ilân zamanının çok uzak olmadığı kanaati gittikçe daha ziyade fazlalaşmaktadır. Reynaud «Mes'uliyet ttalyanındır» diyor Paris 4 (Hususî) Başvekil Reynaud, Hariciye encumeninin bugünkü celsesinde Fransız Italyan münasebaü hakkında izahat vererek şunları söylemiştir: « İtalya harbe girecek olursa, bu hareketin mes'uliyeti münhasıran kendisine aid olacaktır. Fransa geçen eylulde Roma hükumetine muracaat ederek muallâkta bulunan meselelerin mutekabil bir anlaşma ile hallini teklıf etti. Bir kaç gün evvel, Ingilterenin de muvafakatile aynı teklifimizi tekrarladık. Mussolini bütün bunlardan haberdardır. İtalyan hükumeti şimdiye kadar yaptığımız teFArkası sahife 4 sütun 5 tel Italyaya yardtm için Avusturyada hemen cepheye gidecek bir ordu hazırlanmış Oniki ada üslerinde Alman mürettebatlı denizaltılar var Nevyork 4 (a.a.) Royter: Nevyork Times gazetesinin Belgrad muhabiri bildiriyor: «Maribor hudud şehrinden alman fakat teyid olunmıyan bir habere göre. Viyana civarmda Alman kıtaları tahşid edılmektedır. Belgrad"daki fıkir, bu kıtaların, İtalyanlann cenahtan Fransaya karşı yapacakları hucumda İtalyanlara j'ardım için İtalyan hududunu geçmeğe hazır bulunmaktadır.» Muhabir, şunlan da ilâve eylemektedir: «İtalyanın. Almanlara, Fransaya karsı yapüğı hücumda yardım etmek temayülü, On iki ada üslerinde Alman mürettebatım hâmil Alman denizaltı gemilerinin bulunmakta olduğunu bildiren haberle de teeyyüd eder gibi gözükmektedir.> Tur ^ S İngiliz azminin tecellisi Churchill «Son toprak parçamıza ve tek neferimîz kahncaya kadar şiddetle çarpışacağız» dedi «En büyiik kudretimizi taarruza saklayoruz!» Pek yakmda, ya burada, ya Fransada yeni bir Sabık Kral Niçin teslim oldu darbe beklemeliyiz, lâkin yılmayacağız ğunu Ruzvelt*e bir mektubla bildirdi Nevyork 4 (Hususî) Amerikanın Belçika büyuk elçisi bir şatoda ikamet etmekte olan sabık Belçika Kralı Leopold'u ziyaret etmiştır. Kral Leopold, elçiye Almanlara niçin teslim olduğunu izah eden bir mektubu tevdi etmiştir. Bu mektub, tayyare ile Ruzvelt'e gönderilmiştir. Fransanm şimal cephesile İsviçre ve İtalya hududlarını gösterir harita bir tebliğine nazaran, ingiliz bombardıman tayyareleri Dünkerk etrafında düşman bataryalarını, yolları, demiryolları ve kıtaat tahşidatmı borabardıman etmiştir. Ağır bombardıman tayyare teşekküllen geceleyin Almanyamn şimalinde, tayyare hangarlan ve sair askerî hedefleri bombardıman etmekte devam etmiştir. Bütün tayyareler avdet etmiştir. Avcılarımız taarruzî devriye hareketlerine devam etmiştir. Narvik bölgesinde 1 ve 2 haziran zarfında 6 tayyare düşürülmüştür. Akim kalan Alman hücumn Londra 4 (aa.) Bir Alman tayya[Arkası sahife 4 sütun 1 de Kazanc vergisinde yapılan tadilât Maliye Vehâletinin tebliği Ankara 4 (a.a.) Maliye Vekâletinden bildirilmektedir: 1 haziran 1940 tarihinde mer'iyet mevkiine girmiş olan 3840 sayüı kanunla kazanc vergisi kanununun bazı hükuraleri değistirilmiştir. Kanun 29/ 5/1940 tarihli Resmi Gazete ile nesrolunmuştur. 3 Gayrisafi irad uzerinden vergi veren ve dükkân ve mağazaların gayrisafi iradı iki bin lirayı geçmiyen butün miıkelleflerin yanlannda çahstırdıkları çırak, kalfa. tezgâhtar, kasadar eibi müftahdemler yeni kanunla gündelik gayrisafi kazanc uzerinden vergi je tâbi tutulmııslardır. Yeni kanunun merivele girdiği tarihe kadar dukkân ve mağazalarının gayrisafi iradı 500 lirayı geçmijen küçük san'at ve hirfet erbabından maada bu kabil mukellefler, vanlarındaki müstahdemleri için bordro vermek mecburiyetinde idilcr Yeni kanun mucibince bu mükellefler müstahdemlerine haziran 1940 ayı içinde odi\ecekleri paraları da 20 teramuı 1940 akşamına kadar bordro ile bildirdikten sonra 1 teramuz 1940 tarihindcn itibaren müstahdemlerine ödeyecekleri paralar için bordro vermiyeceklerdır. [Arkası sahife 3 sütun 3 te] YUNUS NADl FArkası sahife 4 siitun 7 del Ateşin içinden ingiltereye geçerken Arkadaşımız Nadir Nadinin bu makalesi 3 üncü sahifemizde Başvekü Churchill Başkumandan General Gorfla gorüşüyor Londra 4 (a.a.) Reuter: Başveki! Sedan'da ve Meuse üzerinde Fransız Çörçıl, muhasamatın bugunkü vazij'eti mudafaasının yarılmasını muteakıb, Belhakkında asağıdaki beyanatta bulun çika Kralının daveti üzerine Belçiliaya muştur: girmiş olan Fransız ve İngiliz orduları< Mayısın ikinci haftası Sonu&da [Arkası sabiie 4 sütun 3 te] Flandr harekâtmı yüksek bir kumanda kabüiyetile idare eden Iransvz GeneraUerl Blançhor, Prious ve, Amfral Abriai