6 Haziran 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Sıcak havalarda mideniâ yormaktan sakınınız. Hastalık getirir. Her yemekte bir ^ tabak Ankara'nın YAYLA Makarnası Sıhhatinizin garantisidir. Bütün bakkaliye mağazalarında arayınız. Bulacaksınız. umhuriyât İSTABUL CAĞALOĞLU I 5772 Telgrai ve mektub adresi: Cumuriyet, İstanbul Posta feutusu: îstanbuL Na 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. TaHr heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 Perşembe 6 Haziran 1940 Büyük Edib Halid Ziya Uşakhgilin beş cildlik nefis bir eseridir. Her kltabcıda bulunur. KIRKYIL Som'da Alman Taarruzu Başladı MILLI ŞEF INONU Dün akşam Ankaradan Istanbula hareket ettiler Ankara 5 (a.a.) Reisicumhur İsmet Inönü, bu akşam Istanbula hareket buyurmuşlardır. Reisicumhur İsmet İnönü, hareketlerinden evvel Başve. kil doktor Refik Saydam, Mareşal Fevzi Çakmak, Vekiller, C. H. P. Genel Sekreteri doktor Tuzer, Müstakil Grub reis vekili Rana Tarhan, Ankara Valisi Tando. ğan, Hariciye Genel Sekreter muavini Seymen, Matbuat umum müdürü Selim Sarper, Mevki kumandanı ve Emniyet direktörü tarafından uğurlanmışlardır. Majinot hattından Manşa kadar uzanan yeni cepheyi ve Almanların taarruz noktalannı gösterir harita 80 fırka ile harekete geçen Almanların tazyikına Fransız cephesi mukavemet ediyor Hava ffiiosu faaliyeti müessir oldu Müîi Şef, vagonîarından inerlerken Görünmeyen kuvvet: Muvazene ihtiyacı! Macar siyasetinin kuvvet önünde göğe kaldınlmıs korkak ellerle diz çöktüğü anlaşılmıstır ve asla telâsa tnahal yoktur. Onlann bu malihulyaya kapılmalarma karsı BaBcan Antantı devletlerinin azamî to(ukkmnlıhkla ve kat'î bir tesaniidle silâhlan ellerinde her ihtimale karşı hazır bir vaziyetle beklemeleri kâfidir. * acaristan Başvekili Kont Teleki'nin şu son günlerde Macar haricî siyasetini izah için söylediği sözlerde hayretle karsılanacak cümleler okuduk. ltalyan ve Alman dostluklarına dayandığı artık sarahat vc kat'iyetle ifade olunan bu siyaseti guya daha ziyade samimileştirmek için Kont Teleki Alman zaferlerinin bir methiyesini de terennüm etmekten kendisini alamıyarak bunların yalnız dostlan memnun etmekle kalmadığını ve düşmanları bile mütehayyir kıldığını beyan eylemiştir. Kuvvet önünde göğe kaldırılmış korkak ellerle diz çöken bu siyasetin maddî ve manevî zararı yalnız Macaristana münhasır kalsaydı ona acıyan gözlerle bakıp geçmekten başka diyecek sözümüz olmazdı. Nihayet Macaristan asırlar imtidadınca kendi içine Almatı unsurlannın da kanşarak kök saldığı bir memlekettir, ki bu ihtılât neticesinde onun bütün Avrupada Turanî asalet nümunesi sayılmak lâzım gelen millî mahiyeti az çok paralanmaktan kurtulamamıştır. Bir zamanlar tarihine bizim de karıştığımız bu memlekette millî ve mağrur Macar ruhunun Cermene karşı adeta diişmanhk derecelerine götürülen açık bir ayrıhğı vardı. Son asırlara doğru Macaristan millî varhğmı bir Alman imparatorluğuna ekleyerek yaşatmış ve ister istemez bu ortaklığın tesirleri altında kalmıştı. Filiyatla sabit bir hakikattir ki Macaristanın bu gün için guya kendisinden gasbolunmuş saydığı millî iddialarının bir kısmı vaktile sadece Avusturya kudretile Macar.hududlarına katılmış diğer milletlerin yurdlarından başka şeyler değildir. ÇekoSlovakyanın taksimindeki Macar iddialarını Alman ltalyan hakemliği bile halledemedi. Sebebi Macaristanın realiteler' yerine imperatorluk zamanındaki zoraki hududlara ve uydurma istatistiklere dayanmağı tercih eylemesidir. Davalarımn haklı ve haksız taraflarmı topyekun kendi lehine hallettirebilmek hülyası da inzimam ederek nihayet Macaristan Berlin Roma mihverinin kuvvetine peyk olmayı artık kendi menfaatine muvafık bulmaktadır demek olur: Daha dün Viyananın böyle bir malihülyaya kurban gitmiş olduğunu tamamile unutarak. Bu halile Macaristan Tuna boyu ve Balkanlar mıntakası için tehlikeli bir köprü ltalyan teşebbüslerine karşı Akdenizde müttefikler Rusya işbirliği mevzuubahis .>: Yeni tabiye ile çarpışan müttefikler karşr sında motörlü kıtaat muvaflak olamadı Paris 5 (Hususî) Alman ordusu bu sabah saat dördu beş geçe Somme ile Aisne nehirleri üzerınde Fransızt*nrı Vucude getirdntleri yerd anöds faa hatlarına karşı hücuma baslamışlardır. Şiddetli topçu ateşinden sonra, piyade harekete geçmiştir. Fransızlar her tarafta Alman taarruzuna şiddetle mukabele etmişlerdir. Salâhiyettar askeri mehafilde iki taraftan iki milyon askerin bu muha rebelere iştirak ettiği tebarüz etti rilmektedir. Taarruza iştirak eden Almanların beşi motörize olmak üzere 40 nrkadan mürekkeb olduğu söylenıyor Alman motörize kuvvetleri bazı noktaları Fransız hattının gerisine geç mişlerse de, Fransızlar mukavemete devam edıyorlar. En şiddetli Alman taarruzlarmm başhca istikametleri orta Somme'de düşmanın cenub sahilinde muhafaza edebildiği bir köprü başının bulunduğu mıntaka ile Aisne'nın şarkı, yani meşhur Şomen dö Dam'ın altında bulunan Ailette kanahdır. Alman topçusu ateşe başlar başla maz. fazla miktarda düşman hücum tayyareleri pike aüşları suretile Fransız hatlarına taarruza başlamışlardır. A l m a n l a n n hedefi Paris 5 (Hususî) Berlinden alı nan haberlere gore, Alman ordusunun sağ cenahı garba doğru ilerlemekte dır. Alman erkânıharbiyesi bu suretle Fransayı Ingiltereden ayırmak ve Mans üzerinde yeni üsler temin etmek isteyor. Bu mıntakada Almanlar Amiens'e yaklaşmışlarsa da henüz şehri alamamışlardır. Rusya, Alman hududundaki kıtaatı arttırdı Romada hava gergin Gazeteler Fransa ile harbin çetin olacağını, binaenaleyh Süveyşe ve Balkaniara saldırmak lüzumunu yazıyor Nevyork 5 (Hususî) Londradaki Sovyet mehafilinde, Moskova hükumctinin Karadeniz ve Akdenizdeki menfaatlerini daima gozonunde bulundur makta olduğunu, bu mıntakalarda Sovyet ve İngıliz Fransız menfaatlerinin muşterek oldufunu, binaenaleyh İtalyan teşebbüslerine karşı bir nevi teşriki rıesai temini kabil olacağı tebarüz ettirilmektedir. Salâhiyettar İngiliz mehafili, Sovyetlerin bu noktai nazarına iştirak etmektedirler. Moskova elçiliğine tayin edilen Sir Cirpps'in yakında Soyvet ricalile temaslara başhyacağı temin ediliyor. fArkası sahife 4 sütun 6 dal Fransız kabinesi dün gece istifa etti Yeni hükumeti gene Reynaud' nun teşkil etmesi muhtemel Paris 5 (a.a.) Havas ajansı bildiriyor: Reynaud kabinesi istifa etmiştir. Yeni kabineyi gene M. Reynaud'nun teskil etmesi muhtemeldir. Paris 5 (a.a.) Havas ajansı bildiriyor: Geceyansı, M. Daladier, yanında kabine arkadaflan olduğu halde Elysee sarayından çıkmı* ve Reynaud kabinesinin utifau bildirilmistir. M. Reynaud, Reisicumhur M. Lebrün'le müzakerededir. Lâon'un şarkında ve Majıno hat Fransız müdafaa hatlanrun kuvveti tında muhim. bjr . faaliyet kaydedılme Somme ve Aisne arasmdaki askeri mişür. harekâta dair mufassal haberlere inti Taarruz klâsik hale girdi Paris 5 (a.a) Garb muharcbesinın yeni safhası başlamıştır. İngiliz Fransız kuvvetleri Dunkerk mıntakasını tahliye eder etmez. Alman baş kumandanlığı, 200 kilometrelik bir cephe üzerinde bir taarruza başlamak kararım vermiş bulunmaktadır. Sabahtanberi alınan haberlere göre, Alman taarruzu, topçunun himayesinde, bilhassa piyade tarafından yapıl maktadır. Demek ki, 1918 klâsik taarruzlarına müşabih bir taarruzla karşdaşmış bulunuyoruz. O zamana kıyasen, yegâne yeni amil pike uçuşlarile hücum eden tayyarelerin istimalidir. Askeri mehafılin kanaatine göre. zırhlı hücum arabalarının taarruzu gecikmiyecektir. Şurası da kaydedilmelidir ki, Po lonya ve garb hududunda, Belçika ve Holandanın istilâsında olduğu gibi Alman hava kuvvetleri uzak nuntakaları bombardıman etmemişlerdir. zaren, muharebenin cereyan edeceği ve derinliğine olarak organize edilmiş O" lan ilk Fransız mukavemet hatlan hakkında bazı izahat vermek faydalı olacaktır. Bu, evvelâ Somme nehrinin mansabından Amiens'e kadar olan rrontakadır. Nehir ehemmiyetli bir mâni teşkil etmektedir. Geçen hafta muvaffaki yetli askerî harekâtı müteakıb, Fran • sızlar Somrae'ın şimalî kıyısma yerlesmeğe muvaffak olmuşlardır. Somme'ın cenubî kıyısında pek meyilli inişler mevcuddur ve bu mıntakanm arkası bilhassa tanklara karşı müdafaaya çok elverişli küçük ormanlarla örtülüdür. Somme'ın gerisi de garbdan şarka doğru açılan uzun ve derin hendekler vardır. Bu hendekler Alman hücum rnihverine müvazi olarak geçen Bresle ırmağma yol vermekte olup bu ırmak ise bilhassa kalın ağaclıklarla dolu büyük ormanlarla muhat "olduğu için bava ile yapılacak keşfiyata bile mâni [Arkası sahife 4 sütun 2 del İngiltere, Fransanın yeni Moskova sefirleri Rus hükumeti Sir Gripps ile M. Labonne'un tayinini kabul etti Moskova 5 (a.a.) İngiliz maslahatgüzan Lerouguetel, Molotov'u ziyaret ederek Cripps'in İngilterenin Moskova büyuk elçiliğine tayini hakkında Sovyet hukumetinin agremanını taleb etmiştir. Agreman verilmistir. Diğer taraftan Fransa maslahatgüzarı Payart da Molotov'u ziyaret ederek Labonne'un Fransanın Moskova büyük elçiliğine tayini hakkında Sovyet hukumetinin agremanını taleb etmiştir. Bu agreman da verilmistir. Romada faşist genclerin mutad nümayişlerinden biri... Müttefiklerin ^hava hücumları Alman kıtaatı üzerine 50 ton bomba atıldı, Fridrichshafen bombalandı Londra, 5 (Hususî) ingiliz ve Fransız tayyareleri bu sabah taarruza başlayan Alman kıtaatını şiddetle bombardıman etmişlerdir. Yalnız Peronne mmtakasında düşman kuvvetleri üzerine 50 ton bomba atılmıştır. Taarruza iştirak eden Alman kuvvetlennin 80 nrkadan mürekkeb olduğu anlaşılmaktadır. Paris 5 (Hususi) Müttefik tayyareleri bu gün İsviçre Almanya hududunda kâin Fridrichshafen adındaki Alman tayyare üslerini şiddetle bombardıman etmişlerdir. Kostans gölü sahilinde bulunan üsler, ve tayyare fabrika'anna yüzlerce bomba atılmıştır. Isvıçreden alınan malumata nazaran, bombardıman neticesinde Fridrichshafen'de müteaddid yangınlar çıkmıştır. Yıldınm harbinin ilk safhası Paris 5 (Hususî) Bu sabah fecir vaktile başlayan Alman taarruzu 200 kilometrelik uzun bir cephe üzerinde bütun gün aynı şiddetle devam etmiştir. Bu taarruz Alman yıldınm harbinin ilk safhası addedilmektedir. Bazı mıntakalarda Fransız kuvvetleri daha müsaid mevzilere alınmışlardır. Flan der'den çekilen müttefik kuvvetleri Alman taarruzuna mukavemet eden Fransız ordusuna iltihak etrniş bulunmaktadırlar. Belçikalılar ilk hatta mevki almışlardır. Satie davası bitti YUNUS NADI £Arkası sahife 4 sütun 7 de] Dün tefhim edilen karar mucibince bir kısmı mahkum. ve bir kısmı beraet eden maznunlar Ağırceza mahkemesinde X Yazısı ikinci sahif emizdedir 1 Fransiz donanmasüe Britanyaya nakledilen müttefik ordudan bir kıt'a harb gemisinde