7 Haziran 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Müessesemiz tarafından çıkarılan en soı\ eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşîi 150 > Kadın Avcısı 1 00 > Tarihî Musahabeter 75 > Tarihte Türkler için söylenen büyiik sözler 25 > Cumhuriyet Matbaan ML Torhan Tan'ın Onyedinci yıl sayı: 5773 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 246 Telefon: Başnjuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. Idare ve matbaa kısnu: 24299 24290 Büyuk Edib Halid Ziya Uşakhgilin beş cildlik nefis bir eseridir. Her kitabcıda bulunur. KIRK YIL Cuma 7 Haziran 1940 Alman Taarruzu inkişaf Edemiyor Veygand tahkimatı arasındaki bütün harekâtta motörlü kıt'aların şiddetli hücumları akim kaldı Amerika Millî Şef İstanbulda Müttefiklere acele mühimmat göndermek için çalışıyor Nevyork 6 (a^.) Nevyork Ti mes'in Vaşington muhabirine nazaran, senato azasından Pepper'in müttenk lere modern silâhlar verilmesi hakkındaki teklifini kongrenin dün reddetmiş olmasına rağmen, Birleşik Amerika ordularında bu gün kullanılmakta olan bazı tayyarelerle bir kaç destroyerin verilmesi için çareler derpis edilmek tedir. Ismet Inönü dün sabah şehrimizi şereflendirdi ve Haydarpaşada büyük tezahüratla karşılandı Eski silâhlar müttefiklere gönderflmek Uteniyor Nevyork 6 (aaj Nevyork Times gazetesinin Vaşington muhabirinin verdiği malumata göre, Amerika mütte fıklere derhal Büyük Harbin stokla rından çok miktarda tüfek, sahra topu ve cepane verecektir. Muhabir bu malzemenin hukuku düvel kaideleri ihlâl edilmeden nakledi lebıleceğine dair Başmüddeiumumî Robert Jackson tarafından yapılan beyanata müsteniden verilebileceğini ilâve eylemektedir. Itimada şayan membalardan verilen [Arkası sahife 4 sütun 6 da] Som Vvaz En cephesinde Alman taarruz istikametlenni gösterir harita Yeni müdafaa sistemi içinde dün yüzlerce Alman tankı imha olnndu Paris, 6 (Hususi) Alman kıtaatı Somme ile Aisne cephesinde butun gun taarruzlanna devam etmişlerdir. 3ugunkü hücumlara üçer yüz grupla hareket eden 2000 tank ile buyük bombardıman tayyareleri de iştırak etmi|lerdir. Fokat şimalî Fransada tatbik edilen bu hucum usulu Somme cephesinde beklen neticeleri vermemış, her tarafta Fransızların şiddetli mukavemetile karşılanmıştır. Alman yeni sistemine alışmış ve fevkalâde meharet kesbetmiş olan Fransız kıtaatı bilhassa tank hücumlarına karşı son zamanlarda vücude getirilmiş olan modern müdafaa tesisatı sayesinde düşmanın bütun hucumlarını püskürtmüştur. Dün cephenin gerisine sarkmış olan düşman tankları bugun tamamen imha edilmiştir. Esasen bir tek noktadan Fransız müdafaa hattma girmis olan düşman tanklarını hiçbir piyade kuvveti takib edememişti. Alman kıt'aîarı Amiens. Soisson Laon'dan Montmedy'ye kadar imtıdad eden sahada şiddetli taarruzlarda bulunmaktadır. Almanların Parise en yakın nokta teşkil etmesi itibarile Soisson cephesini fazla torlamakta oldukları, £akat bugun sarfedılen bütün gayretlerin verdıkleri pek buyük zayiata rağmen akım kaldığı tebarüz ettirümektedir. Almanların, dün tamamen sakin olan Montmedy mıntakasında da faaliyete geçmekle Fransızların, Majiııo hattından takviye kuvvetleri celbine mâni olmak istedıkleri zannolunmaktadır. Reynaud'nun nutko Fransız Başvekili vaziyeti izah etti Bombalanan her şehre mukabil bir Alman gehri, bombalanacak i Şefımiz Ismet İnonü, dün sabah Haydarpaşa garır.dan, iskeleye ınerlerken Harbin cihanftonl Safhası önunde Bu hududsuz istilâ harbi, tahrib, imha, tahakküm maksadlarını takib ettikçe demokrasilerin müdafaa kudretlerile beraber davaları da kuvvet kazanacakhr. Ne hacet, Şimalî Amerikanın demokrasiler kozuna filen de iltihakı arhk uzakta sayılmıyan bir realite gibi görünmeğe baslamıshr. arb cephesinde harb Almanlarca kat'î mahiyet alması istenilen safhalanna girmiştir. Mütearrız kuvvetler şimdi bütün kudretlerile Fransanm üzerine yüklenecekler ve görünüşte ilk safha olarak Fransanın mağlubiyetini ve istilâsını hedef tutacaklardır. Ondan sonra da sıra Ingilterenin işini bitirmek için diğer safhaya gelecektir. Bunlann söylenmesi dile kolay olmakla beraber hedef olarak bütün dünyanın gözünde böylece taayyün etmesi bile istisnasız bütün dünya milletlerini ciddiyetle düşündıirmeğe başlamıştır. Amerikada efkârı umumiye gittikçe artan bir heyecanla uyanıyor ve denebilir ki her gün daha ziyade ayaklanmağa doğru gidiyor. Bu günkü dünyanın milletlerarası muvazenesinde husule gelecek büyük bir yıkılış, istisnasız bütün milletlerin tüylerini ürpertmek lâzım gelen çok korkunc ihtimalleri düşündürmemek imkânı yoktur. Hayal gözleri öniinde açılan heyulâî manzara evvelâ kocaman bir boşluktur, sonra da bu boşluk içinde yeniden başlayacak mahşerî bir boğuşma. Bu boğuşma insanlann biribirlerini yemeğe kalkışmaları gibi eşsiz bir ihtilâl ve ihtilâcın kan ve ateş dalgalannı canlandırır. Onun içindir ki harbin yeni safhası onun arkasında beliren bu korkunc ihtimalden dolayı bütün milletleri ve hatta bütün insanları derin ve heyecanlı endişelere atmakta bulunuyor. Fransız Ingiliz mukavemetinin muvaffakiyeti Almanlar da dahil olduğu halde bütün beşeriyeti korkunc akıbetlerden muhafaza edeceği için bu günkü medeniy<*tin adeta temel direğini teşkil etmekte ve bundan dolayıdır ki onun kıymet ve ehemmiyeti her kes nazarında alabildiğine artmış buluhmaktadır. Beşeriyet dünyasının dayandığı medeniyet nizamı yıkılacak olursa, yani milletler arasındaki muvazene esasından bozulursa dünyanın sadece bir ihtilâl. bir anarsi, Milll Sefimiz Reisicumhur İsmet İnönu, dün sabah şehrimizi şereflendırmişlerdir. Millî Şsnmizi hâmil olan hususi tren, saat 11 i 5 geçe gara gır miştir. Reisicumhur, istasyonda Maarıf Vekıli Hasan Âli Yücel. İktısad Vekih Husnü Çakır, Maliye Vekili Fuad Ağralı, İstanbul Valia Lutfi Kırdar, Parti müfettışi Fikret Sılay, Üniversîte Rektöru Cemil Bılsel, Ordu Müfettışi Orgeneral Fahreddin Altay, Akademi Kumandanı General Ali Fuad, istanbul Kumandam General İshak Avni, şehrimizde bulunan meb'uslar, askerî erkân, Emniyet müdurü Muzaffer Akalm, ve diğer bir çok zevat tarafından karşılanmışlardır. bessim bir çehre ile inerek istikbaane gelen zevatın ellerini sıkmış ve kendilerine iltifatlarda bulunmuştur. Reisicumhurumuz, garın iç ve dışını dolduran, bir kısrnını Universiteli genclerin teşkil ettiği kesif bir halk kutlesi tarafından çok hararetli bir surette alkışlanmışlardır. Millî Şefimiz, doğruca iskele bnunde bekleyen Ülev vapunınu teşrif etmişlerdir. Vapur, Haydarpaşadan Jıareket ettiği sırada, rıhtım üzerinde toplanan yüzlerce kişi, Cumhur Reisımizı şiddetle alkışlamış ve «Yaşa!. Var ol!.» temennileri arasında Ülev vapurunu teşyi etmiştir. Reisicumhurumuz, halkın mütcmadi ve samimî tezahüratına mukabelede bulunmuşlar[Arkası sahife 3 sütun 5 te] Millî Şefimiz, vagonlarmdan müte dır. Amerika Büyük Erkânıharbiye reisi General Marshal Hücum istikametleri Korhunç hava hücumları oîuyor Alman akınları Ingiltere ve Fransada birçok yerleri bombardıman ettiler Britanyâda büyük bir müdafaa ordusu kuruldu Müttefik filoları 150 ton bomba atarak Alman fabrika ve üslerini tahrib ettiler Parıs, 6 (Hususî) Askeri mehafilde temin edüdığine göre tank hücumlarına karşı yapılmış olan Fransız müdafaa tesisatı Somme muharebesinde vazifesini tamamile ifa etmiştir. Başkumandan General Weygand'ın, düşman tanklarının Fransız müdafaa hatlarma girmesine müsaade ederek onlan burada imha etmek plânını tatbik ettiği ve ile bu plânm büyük bir muvaffakiyetle neticelendıği tebarüz ettirilmektedir. Fransızlar bu gün yüzlerce Alman tankını tahrib etmeğe muvaffak obnuşlardır. 75 milimetrelik Fransız toplarının her çapta düşman tanklarına karşı seri ateşleri n derece müessir olmuştur. Salâhiyettar Fransız askerî mehafilinde vaziyetin memnuniyetbahş olduğu temin edilmektedir. Müstemlekeler de dahil, bütün karasulara mayn döküldü Dün Romada hava nümayişleri oldu Malta ile Sicilya arasında münakalât kesildi Roma 6 (aa.) Havas: İtalya, Arna\udluk ve İtalyan müstemlekeleri sahillerinde 21 mil genişliğinde bir mıntalıanın seyıısefain için tehlikeli bir hale konulduğu resmen ilân edilmektedir. Bu sahillerdeki limanlara girmek istiyen gemiler, italyan askerî makamlarile konsolosluklarından talimat ve mezuniyet almak mecburiyetindedirler. Şimdi bu limanlara doğru sefer etmekte bulunan gemiler, tehlikeli mıntaka hududunda hangi gün ve saatte bulunacaklarını liman makamlarına zamanmda bildirmelidirler. îtalyada harb hali tedbirleri Paris 6 (aa.) Reynaud bu aksam butun Fransız radyoları tarafından neşredilen bir nutuk söylemiştir. • On beş gündenberi iki defa sös aldım, her defasmda bir fena haber verdım. 21 mayısta âyan meclisi önünde, Almanların Amiens'e girdiklerini soyledım. 28 mayısta, Belçika Kralının ihanet ettiğıni ve Dünkerk yolunun a» çılmış olduğunu bildirdim. Fakat bu gün vahim olmakta devam eden bu saatte, sözle değil fakat vakarla sizlere ümidler vereceğim. Almanya üstüste üç ise kalkısti ve her zaman olduğu gibi bütün haşinliğini ve bütün zekâsını bu üç ise tahsis etti. İlk işi. Alman propagandası ilân etti: «Belçikada harbetmeye giden müttefik VVeygand hathndaki muharebeler ordulan sarılmıştlr Bunlar imha ediParis, 6 (Hususî) 15 metre derin lecektir. Denizle rnuvasalalan katolu lığinde bulunan Weygand hattı düşma nacakür. Mühimmatsız ve yiyeceksiz F Arkası sahife 4 sütun 1 de] kalacaklardır. Dünya, tarikte misli görülmemiş bir teslim olusa şahid ola « caktır ve bu muazzam muharib kay • bını telâfi imkânsızlığı karsısırıda nüt^ tefiklerin maneviyaü yıkdacaktır.» Fakat çelik kıskaç kapanamamıştır. 350 bin müttefik askeri Dünkerk'te yeniden gemilere irkâb edilmiş ve bu Almanyaya, denizler hakimiyetinin ne demek olduğunu öğretmiştir. Yıkılmak şöyle dursun, askerlerimin ve memleketin maneviyan ecdadımıza lâyık bir tarzda kendisird göster» miş ve askerî şeflerimizin kıymeti muhteşem bir tarzda teeyyüd etmiştir. [Arkası sahife 4 sütun 3 tei General NVeygand'm plânı İngilterede, paraşütçulere karşı teşkil edüen müfrezeler talimde Londra 6 (Hususî) İngiliz ve Fransız tayyareleri, Somme cephesinde taarruzlarda bulunan Alman kıt'alarını ve cephe gerisındeki düşman tahşidatını bütun gün bombalamışlardır. Bu harekât esnasında 150 ton bomba ve mermi atılmışür. Müttefik tayyareleri, son 24 saat zarfında 95 Alman tayyaresi düşürmeğe nıuvaffak olmuşlardır. İngiliz ve Fransız tayyarelerinin fasılasız faaliyeti düşmana tahminlerin fevkinde ağır zayiat verdirmiştir. Müttefik tayyareleri aynca Ruhr mınlerini ve Belçıkanın Gand şehrindeki Alman benzin ve petrol depolannı bombalarla tahrib etmişlerdir. YUNUS NADt [Arkası sahife 3 sütun 4 U] takasında da bir $ok Alman askerî üs müştür. Lcndra 6 (a a.) Hava Nezareti tarafından neşredılen bb tebliğde bildi rildiğine göre, evvelki gece Ruhr'da ve Almanyanın diğer bazı mıntakalarında petrol depoları şiddetle bombardıman Romada hava nümayişleri yapıldı edilmiştir. İngiliz tayyarelerinden biri Roma 6 (a.a.) Politik sahada, İtal kaybolmuştur. Sahıl muhafaza teşkilâtı yanın bir askerî müdahalesi hakkında na bağh bir tayyare Iskandinavyada fikir verebilecek yeni hiç bir hâdıse vuyaptığı taarruzî bir keşiften dönerken kua gelmemiştir. bir Dornier deniz tayyaresini düsür M. Mussolini'nin bu aksam bir nutuk Bombalanan Alman sehirleri [Arkası sahife 4 aütun t daj [Arkan tafaüe i raton 7 de]î Cephede Fransız ağır bataryalan jaaliyetU