20 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

20 Mayis 1940 CUMHURIYET S Hâdlseler arasında Izmirdeki merasim lf aayn gesclik bayraaı İnririe biyik tezahuratla kvthüandı İzmir 19 (a.a,) 19 mayıs genclik bayramı bu gün şehrimizde gencliğin coşkun tezahüratile kutlulanmıştır. Şehir baştan başa donanmıştır. Yağmurlu hava, tezahürata engel olmamıştır. Saat 9 da bütün mekteblerin izcüerile spor kulübleri mensublan kışlada toplanmışlar ve sonra önlerinde bando olduğu halde yollarda halkın hararetli alkışlarile karşılanarak Cumhuriyet meydanına gitmışlerdir. Bütün genclik, eserini kendilerine emanet eden Büyük Türkün heykeli önünde tazimle eğilmişler ve çelenkler koymuşlardır. Aynı saatte Karşıyaka orta okulları talebesi de Atatürkün annesinin Soğukkuyudaki kabrini ziyaret etmişler ve çelenkler koymuşlardır. Genclik bayramı ve jimnastik şenliği saat 15,30 da Kızılçulludaki koşu alaI nında yapılmıştır. Öğleden sonra trenler hıncahınc bir kalabalığı sahaya tar şımakla bitirememiştir. Ev\ elâ Vali Aykut beraberinde kumandan, C.H.P. ve Halkevi başkanları, Belediye reisi ve Maarif müdürü olduğu halde talebe ve sporcuları selâmlamış. bunu tabiken mızıkanm iştirakile bütün talebe ve sporcular tarafından İstiklâl marşı «öylenirken sahaya Türk bayrağı cekilmiştir. Marştan sonra Vali Aykut hararetli bir hitabe ile gencliğin bayramını kutlulamış, bu nutku Vasfiye Aykun ve M. Özün nutukları takib eylemiştir. Talebe ve sporcuları n yaptığı geçid resmi ve jimnastik hareketleri büyük bü intizam içinde geçmiş ve pek derin bir zevkle takib olunmuştur. Gece muhtelif yerlerde, Halkevlerinde, kulüblerde toplantılar ve eğlenceler tertib edilmiştir. ' Ağaoglunun mezarında iin, Ahmed Ağaoglunun hatırasını evinde ve mezarında ziyarete gittik. (Nümünün yılddniimü. Bahar. Yağmurlu ve kapanıp açılan, onun san'atkâr mizacı (ibi kararsız ve sevimli bir hava. Ferikvy mezarlığının derin sessizüği irine girince dünyanın bütün meselelerini unuttuk. Büyük bir mermer kitabemn yanıiKİa, tafhutiarla ayrılmış küçiik bir bahçe köşesinde yalan aziz ve büyük dostumuzun ikinci ve son evinde} iz. Bir an >ne mutlu sana, Ahmed Bey!diye düsünecek oldum. Sağ olsaydı ne kadar üzülecekri. Bu dünyanın üstünde cnun hiç istemediği çeyler oluyor. Inandığı kıymetler büyük bir tehdid altında. Fakat evvelce de burada yazdım, mennın başında da soyiedim, fakat, Ağaoğlunnn demokrasâsi. her sahsiyetli fıkir adamının her ideolojiye verdiği husnrî mana ile ötekilerden aynltr. Onun demokrasisi iktısadî, yani sermaye demokrasisi değildi; hatta bütün şümulile politika dcmokrasisi de sayılamazdı; onun demokrasisinin teraeli ahlâktı. Ahmed Ağaoğlu moralistti. Edebiyattaki tercihlerinde ölçü, bedii olmaktan riyade ahlâkijdi. Hukuka sevgisi ve politakada an'anevi hukukçu temayülerine sahib olması da ahlâkî endişelerinden doğuyordu. Kuvvet ahlâkını sevmezdi. Nietzschee pek hırslanırdı. Onun, dinamik şahsiyetile çarpışan sabit hukukçu kanaateri, mizacile zekâsı arasındaki ihtilâfın ç dramına sebeb oluyordu. Kendi kendisile müradelesinin sırrı belki de yalnız buydu. Mizacı ihtilâlci, zekâsı an'aneci ber adamın şuıır dramı. Sağ olsaydı çok hırçınlaşacaktı. Dünanın geçirdiği ölçü fesadı ona müthiş azablar verecekti. İnandığı kıymetlerin yıkılması ihtimali içinde yaşamanın dehşetini duyacaktı. Çünkü samimî samimi! demokrattı; yahud, bizdeki demokratlann en samimilerinden biriydL Fakat maliyeci dcmokrat, fakat politikacı demokrat, fakat partici demokrat değil; ahlâkçı ve... kendine göre mısnsi bir manada demokrattı. Bütün idealistlerîn en böyük hüsranı. Allahin yanıttığindan daha mükemmel bir dünya isteraelerinin cezasına uğramaUndır. Ahmed Ağaoğlu bu müthiş çüaleri (törmeden öldüğü için, onu be,raz mermerler arkasında bınüarken de, N n öiHilerife düfönerek .ne mutlu «snaî. diyecek oldum. Bu söz iki defa Hilimin nrnna geldi. Fakat ild defasında da bu fikri yutkundum. Hazin ve [ Ingilterede çelik iman I WİNSTON CHURCHİLL T Otobüsü kaçırnuyacaktır! İngilix meb'UMtam arasında [Londra muhabirimiz A.J.Fischer bildiriyor] Londra (Hususî) Butün fırkaların ittıfakla hukunıetin başma gelen Winston Churchill'in cmzuna aldığı vazife hak.kında Ingiliz parlamentosu azası arasında bir anket yapmağı çok entere&an uldum. İlk temas etüğim muhaiaza kârlardan bir zat bana şöyle dedi: « Churchill, iktidar mevküne, ihtar mahiyeündeki kehanetlerinin eüm faiıtarzda muvaifakiyeUne şahid olduğu b)r zamanda ge'jnişür. Kuçük devletier, Alman devine karşı mücadele ed^cek erde bu gun boğulmuş bulunuyoriar. Biz İngilizler, rahatımızın ihlâl edıl mesini istemeyız. Fakat bü: kere de bir şeye hırsla bağlandık mı onu tahakkuk ettirmedikçe içimiz rahat etmez. Bu wbebden dolayı bu harbin kazanılması lâzımdır. Gene bu sebebden dolayı bütün dünyayı tehdid eden nazi sistemi nin imha edilmesi icab eder. Herşey, hatta fırka disıpüni de bu f{ayeye tâbi olmakdır. Mıllet tarafınd^n intihab edilmıs olan pariamento, kat'i zafer için çalışacak derecede enerjiyc sahib olmıyan nazırlara yol vermek hakkını haizdir. Chamberlain'in, harb kabınesi erkâ : nından olarak kalmasının bence hiç b.r manası yoktur. Kendisi bu gün bütün nüfuzunu kaybetmiş bir adamdır. Churchill ise kuvvet ve enerjinin timsahdir Her İngüiz, zaferin ikinci defa olarak onun sayesinde kazanılacağuıa kanidıı Demokrasılerin ve bütün Avrupa kültürünün üıhidamma mâni olmak isteyen Amerika, hattı hareketi ihmalkârlıktan ibaret olan bir İngiltereden ziyade kuvvetli ve enerjık bir ingiltereye zahir olur. Churchill, selefinin hatalannı ve ih mallerini tanıir etmek içüı pek fazla ça IHEM NALINA MIHINA! Damarlardaki kan «O askerî dehasile Ingiliz enerjisini temsil eder ve memleketi zafere götürecektir» bir anhet ürk milletinin Ebedî Şefi Atatürk, 21 yü önce, bu günlerde, vatanı kurtarmak arim ve imanile Samsuna ayak basmıştı. O karanlık ve ümidsiz günlerden bu nurlu ve ümidli gunier doğdu. 1»üklâl harbi, bu gibi hayat ve memat mücadelelerinde mane\â kuvvetin sonsuz ehemmiyetini, iman sağlamhğının en büyük zafer amili olduğunu gösterir. Onun içindir ki Atatürk, Türk gencliğine yaptığı hitabede, kd onun bir nevi vasiyetidir bu hakikati tebarüz ettinniş ve İstiklâl Harbinin en karanlık ve en ümidsiz günlerindeki vaziyeti tasvir ettikten sonra sözünü şöyle bitirmiştir: Afrika Başvekil memleketin taarruza karşı mücadeleye mühim bir karar hazır olduğunu söyledi Otomobil fabrikaları Pretoria 19 Ca.a.) Cenubî Afrika silâh imalâthanesi Btrliği Başvekili General Smuts, Bırhaline getiriliyor leşik partinin toplantısında ezcumle şöyle demittır: <Mutearrızın bidayette daima avantajı vardır. Fakat baştaki bu avantaj uzun muddet devam etmez. Buna binaen fazla üzülmeyiniz.» Başvekil, hâdiselerin aldığı müşkülün cenub Afrikasının harbe gircnek hususunda aldığı kaarrı isabetini gösternüş olduğunu söylemiş: «Mücadeleye içtirake amadeyiz» demiştir. Vaşington 19 (a.a.) Detroit otomobil fabrikaları, buyük askeri fabnkalar haline ifrağ edilmek üzere tesisatLarını geni$letrnektedirler. (Cumhuriyet Şimalî Amerika Cumhuriyetlerinin fimalinde olan Detroit, otomobil sanayü memleiceti dir. Ve Ford da dahil olmak uzere birçok muazzam otomobil fabrikaları oradadır. Bu itibarla istihsal de?;ıVljği çok mühiındir.) Amerikada çok Emir Abdullah 23 mayı» günü memleketimize hareket edecek V Amerika nikbin Fransız ordusunun zaferi ümid ediliyor Amman 19 <a.a.) Havas ajansı büdiriyor: Kudusteki Türkiye, İran ve Irak konsolosları bu gun oğle yemeğinde Başvekilin misafiri olmuşlar ve Emir Abdullahın 23 mayısta Turkiyeye yapacağı ziNevyork 19 (a.a.) Fransız kabine yarete aid teferrüat tespit edilmistir. sinde vukua gelen değişiklik «abah gazeteleri tarafından hararetle takib edilİngiltereden işidilen top PEYAMt SAFA mektedir. İngiliz tayyarecileri düşürdükleri bir Alman bombardımaa sesleri KewYork Herad Tribune gazetesi ditayyaresi üzerinde mermilerin tesirini tetkik ediyorlar Londra 19 (a a.) Dün akşam do yor ki: Ju cenub sahilin üzerinde harb gemi«Maı^şal Prtain'in tekrar i? başma lerinden geldiği zannedilen şiddetli top peçmcsi bu günün ihtiyaclarınm beUg sesleri işitilmiştir. Keza tavyare sesleri bir timsalidir. Gelecek saatlerin vahim de duvulmuştur. Alert veril memiştir. buhranı içinde Fransız milleti, Ingiliz Londrada be«inci kola vepa millvtinin tam jnuzaherctil» müstafcbel raçütculara karşı tedbirler nesillere cesaret verecektir.> senesinin Bu gazete Fransanm 1914 Londra 19 (a a > Bu gtin resmi birylulünde fevkalâde şerait içinde munalar, beşinci kolla düşman paraşütçtzafferiyeti elde ettigini hatırlatmakta ve lerine karşı süngülü askerlerle mulıaBelgraddan yazıhyor: şun'arı ilâre etmektedir: faza altma alınmıştır. Dalmaçyanm merkezi olan Split şeh«Amerika Fransız ordusunun bir kere Times nehri boyunca Londraya eiren daha muzaffer olacağını ümid etmeğe rinde çıkan bür Yugoslav gazetesi, Yuyollar üzerinde mütemadî polis devrigaslavyanın tamamiyetine daır haricden j devam ediyor.» yeleri dolaşm^ktadır. 21 Alman devletinin protesto»u gelen tehdıdlere hasretüği bir makaleIsviçre ltalyanm hareket de dıyor ki: Vaşüıgton 19 (a.a.) Panemerikan «Bu günlerde Dalmaçyanın büyük, tarzından memnun cumhuriyetleri neşrettikleri bir beyanhakıki vatanper\'er kalbi konuştu. AvBern 19 (a.a) İsviçre gazeteleri name ile Holanda, Belçika ve Lüksemr^nelmile' vaziyetin bu vahim anında ourg'un Almanya tarafından istilâstnı rupada vahim hâdiseler cereyan ederken, milletler harb facialarına garkolurİtalyanm İsviTenin tavn hareketine pro*esto etmişlerdir. ken, Dalmaçyalilar, doğdukları yerleri ksrşı gösterdiği anlayıştan dolavı büyük Londra 19 (a.a.) Yeniden kurulacak bir köy ve vatanlarını müdafaaya hazır ve bu Nazırı Duff Cooper, İngiliz Istihbarat sini kaybetmeğe azmetmiş deli bir kubir memnunivet izhar etmektedirİT. dün aksam radyo marcı gibi bütün geniş kaynakları orfıkir etrafında birleşmiş bulunuyorlar. Bursa (Hususi) M. Kemalpaşada Journsl de Geneve, bitaraflı*ın İsviçda söylediği nutukta Fransada cereyan taya sürdü. Bu kaynaklar, kırmızı üzeBütün siyasi, içümaî, dini farka ihtilâf re için hareVetsiz bir gevşeklik alüdesi son seylâbda tamamen harab olan Duetmekte olan büyük muharebeden bah rine konmuş*xır ve fakat siyah kazandıolmadığımn İtalvada anlaşılmış olduçu rumbey köyünün, su basmıyan bir nok larımız şimdi kaybolmuştur. Artık ara sederek demiştir ki: ğı takdüde bu netice Almanya için bır mızda ruç bir ayrılık yoktur. Bu anda nu yazmakta ve Isviçrenin bu bitarafh tada kurulması için Hamzabey çiftligi « Gelen haber artıklarını sabırsız • kara gün olacaktır. ğı bütün enerjilerini sarfederek müdafaa sahibi Fehmı Durumtay bu köyün ken gözümüzün önünde daha yüksek bir şey lıkla bekliyoruz. Haberleri derin bü enBu günkü muharebede, müthiş bir tadisine aid arazide kurulmasını ve bu var: Devlet, devletin istiklâli ve hürriği ilâve edilmektedir. dişe içinde fakat aynı zamanda sonsuz arruzla başlamış olan evvelki muharemaksadLa 85 dekar araziyi teberrü et yeti. Rumanya parasmın kıymeti tiğini bildirmiştir. Valimiz Refik Ko Svetkoviç ve Maçek gibi devlet adam bir itimadla bekliyoruz. Bu itimadın se belerin ekserisinden pek farklı değil raltaıı bu hamiyetli vatandaça yüksek larının sözlerinden anlaşıldığı ve bütün beblerinden biri düşmanın bizimkindcn dir. Hücumun şiddeti muharebe ilerletespit edildi alâkasından dolayı teşekkür etmis, bu dünyada da bu son günlerde işaret o çok daha mühim varını tehlikeye koy dikçe yavaşlamış ve müdafilerin leruie Bükreş 19 (a.a.) MillS bankanın teşekkürünü kendisine bir mektubla lunduğu veçhile Yugoslavya bitaraftu muş olmasıdır. Bu muharebeyi kazana olarak mutaarrızların kuvvetinüı tü b ilir veya kaybedebiliriz. Fakat kay kenmesile nihayet bulmuştur.» altın stokları bir kararname ile re büdirmiştir. ve gerek komçularile gerek bütün dibettiğimiz takdirde harbi kaybetmiş olvalüe edilmitir. Altın fiatı bu suretle Duff Cooper. Fransız İş Istihbarat Nağer miUetlerle samimî dostluk münasemayız. Almanya ise muharebeyi kay zırı Frossard'dan şu telgrafı aldığını bilbeher kilosu 153 333 leyden 229 999 leve betleri idame ettirmektedir. Yugoslavbettiği takdirde harbi kaybedecektir dirmiştir: çıkarılmıştır. Rumanya parası bu ameya hiç kimseden bü şey istemiyor; fakat Bunu biliyor ve nazilerin iktidar mevliye ile hakıkî rrua'Met suretile tahkim « İngiliz tayyare kuvvetlerirun Fran toprağınm her karışını fevkalbeşer bir küne geçmeskıden evvel de sonra da e^ilmiş bulunmaktadır. sa selâmeünin nihaî amillerinden biri okahramanlıkla müdafaaya azmetmiştir. yıdığı muazzam kuvvetleri bu muhareBiz bu aznümizde hürriyet ve millî bir beye sürmüş olmasının sebebi de bu lan kahramanca icraatlarından dolayı Fransız kabinesinde tadilât size şahsî takdirlerimle bütün FransızParis 19 (a^.) Bclçikada mürtefik lik davalarında kanlarını esirgememiş o dur. ve İsviçre matbuatı ların takdirini ifadeye müsaraat eyle kuvvetleriııin arzularile ve teskilitlı bir lan dedelerimizüı ve babalannıızın miAlmanya, Rulette kazanmak veya hep rim.. Cenevre 19 (a.a.) İsvİ7re gazeteleri, surette yaptıklan geri çekilme hareketi salini takib ediyonız. Fransız kabinesindeki tadilâtı Fransa esnasında bilhassa Zelande adalannda Biz, Yugoslav sahili sakinleri, Allaha rtın bütün sahalarda seri bir kalkınması çok mülıim tahrib hareketleri yapümış şükür, etrafımızda cereyan eden bütün na rehine olarak telâkki etmektedirler. tir. Burada müttefik kuvvetlerin kısmı hâdiselere vâkıfız. Bu anda en mühim Mareşal Petain'in Reynaud kabinesine kullilerine ilühak etmekte olan Holanda ve en muhteşem olan şey şudur: Siyasî pirmesi bilhassa tebarüz ettirilmekte kıtaatı, bütün askerî ve bahrî tesisat ve ayrüıklarma bakmadan, iççi ve çiftçi, dir. ezcümle büyuk Fleesingve limanındaki ve bütün Dalmaçya vatandaşlan Krala Amerika, Türkiye ve Balkan tesisatla benzin depolarını ve tersane ve devlete karşı olan vazifelerini tamaleri tahrib etmişlerdir. Bütün hava mal mile müdriktirler ve eğer, vatan isterse, lara bir deniz ataşesi zemesi müttefik araziye naklediLmiştir. bıtnu ispata mükemmelen hazırdırlar. Zeland'da harbeden Holanda kıt'alan gönderecek Yalova köylerinde açılan ^Kahire 19 (a.a.) Havas ajansı bil müttefik kıt'alara ilühak etmiş ve onlarla birlikte mücadeleye devam etmekmektebler diriyor: tedirler. Yalovanın Kirazlı ve Taşköprü köyAmerika hükumeti yakmda yakm şark lerinde in$a edilen köy mektebleri dün Milyonlarca elmat kurtanldı ve BalVanİT iein bir deniz atasesi tayin Londra 19 ( M . ) Holanda Ahnanlar kaymakam ve maarif mensubları taraedecektır. Bu atase Türkiyede oturacak 1 ve zaman zaman doğu Akdenirinin tarafından istiiâ edildiğj zaman bu mem fından merasimle açılmıştu . Diğer köylerdeki mekteblerin inşaatı havaların mrhtelif memleketlerine seyahat ede lekete gonderilen İngiliz harb gemilen ekseriya bütün gün ateşi kesmiyen düş müsaid gitmemesi yüzünden ikmal eceH;r. man hava topları ve tayyarelerinin şid dilememiçtir. Bu mekteblerin ders seFran«a Hari"iye Umumî nesi bafina kadar hazırlanması için videtli hücumlarına uğramışlardır. kâtibi değişti Paraşütçü kıtaat ve beşinci kol aza lâvetçe kaymakamlara tebligat yapılPari«î 19 (a a.) Eski Vatikan büyük sma karşj müdafaalarında Holandalılara mıştır. elHsi Charles Roux"nun Alexis Leger*in yardım icin Holandaya kuvvetler de Profesör Halide Edibin yerine Hsricive umumî kâtibliğine tayin ihrac edilmişti. konferaıısı edilHiğini bildiren kararname resmî gaMayin gemileri Almanlar tarafından Profesör Halide Edib tarafından dün zeted» inti«ar etmiştir. lımanlarm methallerine konulan miknaKadıköy Halkevinde «Roman» me/zula tısh mayinleri toplamışlardır. BuenosAires'de nazi Milyonlarca Ingiliz luası kjymetinde bir konferans verilmiştir. Kalabahk bir tahrikâtı eimas ve eshamın İngiltereye nakline dinleyici kütlesi tarafından takib edilen imkân hasıl olmuştur. İngilizler, tahrib bu konferansta, Halide Edib, mülî edeBuenos Aires 19 (a.a.) Hükumet, bivattan bahsetmiş, Yunus Emre ve AzHellmut Ix>ntz isminde bir Almamn idni ikmal ve bilhassa Rotterdamdaki mi Dededen muhtelif parçalar okumuç, petrol stoklarının tahribini temin için de Campana civarındaki malıkânesinde gızDivan edebiyatına da kısaca temas etHolandalılara yardım etmişlerdir. Ams li bir telsiz postasx musadere etmiştir. Ukten sonra ondokuz ve yirminci r.sır Simdi diğer bir gizli posta aranmak terdaT! limanının methalini kapamak romancıhğma temas etmiştir. için 12 bin tonluk bir vapur baürılmıştır t?d, Profesör, Türk romanc'ı^ının babası Belçikadaki stratejik harekât diye tavsif ettiği Halid Ziya ve HüseÇocugun kulağını ısıran Paris 19 (Kususi) Şimali Belcıka yin Rahmiden sitayişle bahsederek eeşek da, müttefik kıt'aların umumî tertibi serlerinden müteaddid parçalar ok«ımuş. B ırsa 'Htmısî) El anbey mahalle nin sol cenahı üzerinde, İngiliz, FransiT bunları t»*>1i1 rtmi«tir sinden Ibrahim oğlu Seyid Ahmedin ve Belçika kıtaları halen geniş bir «trasokakta başıboş bıraktıpı merkeb. ya tejik harekette bulunmaktadıriar. Bu Mimarlar geldi nından pecen bu mahallenin çocukla hareketin seyir ve inkişafı kat'! surette Yeni yapılacak kapalı salon için Bükrından 6 vasında Mehmedin kuUğını gizli tutulmaJrtadır. Askerî mahfille reş ve Budapeşteye giden mimarlan ısırmıştır Kulağı ısırılan çocuk kanUr hareketin zorluksuz cereyan ettiğini be mızdan Şin»si Reşidle Fazıl şehrimıze IŞinalî Fransada Nancy'de Alman hava bombardunanlarının eseri içinde hastaneye kaldırılmıştır. dönmüşlerdir. yan etmekle iktifa ediyorlar. B«güa Tıgoslavyada MrBk tam&tr Bir Dalmaçya gazetesi dikkate şayan bir makale neşrediyor Almanya Kumar oynuyor! Duff Cooper «Biz bu muharebeyi kaybedersek harbi kaybetmeyiz, fakat Almanya bilâkis...» diyor Holandadan çekilirken <Ey Türk istikbalinin eclâdı, ifte, bu lışmak mecburiyetüvde kalacaktır. Fa ahval ve şerait içinde deha vazıjen, Turk kat ben bu işte muvaffak olacağmdap ıstiklâlinı ve Türk ei/mhuriyetmi fcurfevkalâde eminim.. tarmaktır. Muhtac olduğun kudret, daChamberlain'in yegâne kusuru marlanndaki asıl kanda mevcuddur* sulha fazla bağlanışıdır O. 19 mayıs 1919 da Samsuna ayak Chamberlain'in dostlarından bir mu basarken Türk milletinin damarlannda hafazakâr, şöyle diyor: dolaşan asil kana iman etmişti. Ebedî « Dostum Chamberlain'e karşı par Şefin ebedî imanı, İnonünde, Sakaryada, iamento ile Liddî siyaset adamları tara Dumlupınarda kendini gosterdL fından yapümış olan hücumları hakaız buluyorum, yerüıde bulmuyorum. Chara Damarlardaki kanın, ferdlerin v« berlain'in namuskârhğı, asil seciyesi ve milletlerin en büyük kuvveti olduğuna, hüsnüniyeti süpheden azadedir. Münıh bıı güzel bahar günlerinde bir cehenneten döndüğü zaman kendisini alkışlamış me dönmüş olan Belçikada, bir daha olan meb'uslar, onu ancak sulhu son şahid oluyoruz. Liege ve Namur müsimkân haddüıe kadar muhafaza etmş tahkem mevkileri, kimbilir, ne müthiş olmaktan başka bü şeyle itham ede şartlar altında dayanıyorlar. Bu iki müsmezler. Bence İngiliz milletirun büyük tahkem mevkiin vazifesi, düşmanın bir ekseriyeti, Chamberlain'i sevmekte Meuse vadisini takiben cenubî Belçikaya ve anlamaktadır. vc şimalî Fransaya inmesini menetmekü. Chamberlain'la mutlak surette müte Almanlar, buralarını çevirerek yollansanid olduğunu anladığım Churcrdll'in •a devam ettiler. Müstakem mevkilerin onun en lâyık halefi olduğunu kabul ilk vazifesi böylece bitmiş oldu. Onlaederim. Bu iki devlet adamının harb nn ikinci vazifesi, düşmanın en tabii ve kabinesinde mesai birliği yapmalarım kolay yoldan istifadelerine mâni olmak, samimiyetle selâmlanm.» yani Almanların harekâtını güçleştirmekten ibarettir; yani artık birinci deYeni Başvekilin askerî recede mühim bir rol oynamaktan çıkdehâsına eminiz mışlardır. Fakat buna rağmen, her iki Bü liberal meb'usun fikri şudur: « Lloyd George, nazır arkadaşlan kale de, kahramanca dayanıyor. Büyük na sığmaklık yapmaması için Churchill'e Harbde, Liege 9000 kişi ile 42 liğe vanncaya kadar en ajhr toplarta mücehhez dostça nasihat verirken pek haklı idi, Churchill'in 1933 senesindenberi baş 50,000 kisiye karşı 4 ağustos akşamından kalan tarafından irtikâb edilmiş olan 16 ağustos sabahına kadar, 12 gün dahataîan örtmekten ziyade göreceği da yanmışh. Namur ise takriben 40.000 kiha müspet işler vardır. Onun mumtaz şi ile. gene aynı ağır toplarla teçhiz edilkabiliyetleri ve askerî dehası, harbin miş 90 000 kişiye karşı 19 ağustoctan mes'ud bir neticeye iküran etmesıne 25 ağustosa kadar 6 gün dayanmıştı. medar olacaktır. Son Alman taarruzunufi, ilk fünleMilletimiz, peniş bir nefes almıştır rindcnberi bu iki müstahkem mevld. Hayalperestlerin, infiradcıların, müte mukavemet ediyorlar; bazı istihkâmlan reddidlerin zamanı geçmiştir. Yamyam düsmüş; fakat muhafızların maneviyatı lara demir pençe ile mukabele edilir. hâlâ kırılmamışür. Müthiş bir düşmana İngiliz askerlerinin ve politikacıları karşı ne feci şartlar içinde boğuşruklarının en gözdesi olan Churchill, Munih nı tasa\\Tir dahi edemeyiz. Bunu ancak, peygamberlerinden değildir. Churchill, harb bitip de tarihi yazıldığı zaman öğmazinin adamı değıldir. Vaktile emper reneceğiz. yalist Almanya, fırsatları kaçırmış olYalnız bugünkü mukavemetin ne makla itham edüiyordu. Wüıston Churyüksek bir kahramanlık olduğunu istihchill, düşmanı kat'i surette ezmek için hiç bir fırpatı kaçırnuyacaktır. O, za kâmlann 1914 teki halinden anlayabilimanında Ingiliz aslanının kendisini tah riz. O zaman, bu istihkâmlar, 210 lukian rik eden mitecavizi pençesi altında 420 liğe kadar cn ağır toplarla günlerce dövülmüç, bazılarına tam 3660 mermi ezmesine mani olamıyacaktır. Parlamentonun heyecanına şahid ol sabet etmişti. İstihkâmların betonlan dunuz, çok, sert sözler ifittiniz. Vata parça parça, zırhları darmadağın olmuşnının ve imparatorluğunun tehlikeye tu. Müdafiler, mermilerin neşrettikleri maruz olduğunu görduğü zaman Ingiliz gazlcr ve insan necasetleri arasında bunalmışlar. boğulmuşlardı. Ağır mermilemılletinin sabrı. tukenir.. Harbin idaresini alenen tenkid etme rin müthiş infilâkları yüzünden sinir si bir milletın kuvvetini gösterir. Bu buhranlarına rurulmuşlardı: hepsi kustenkidler, her sınıf silâhların takvıye madan. ishalden bitkin bir halde îdiler. edibnesi gibi bü netice vermiştir. Yeni Bu defa, en az aynı feci şartlar içinde senenin kur'a efradı, silâh altına ça harbetlikleri muhakUakh. Müdafilerin ğırılmış ve bütün sabotaj hareketlerine hepsi. bu kalelerin 1914 teki feci akıberini biliyorlar; kendilori için aynı feci kat'î surette nihayet verilmiştir. En vahim tehlike karşlsmda bulun akıbetin mıikadder olduğunu filen görüduğumuz bu günde bütün milletüı na yorlar: va7İfelerinin en mühim kısmızarlan, itimadla Başvekile müteveccıh nm bittiğini de biliyorlar. Fakat gene tir. Fırkam da onunla en faal bir şekıl davanıvorlar. Çünkü, başbuğlan onlara: de mesai birüği yapmağa amadedir.» «Vatanınız uğrunda sonuoa kadar dayanınız, sizinle iftihar ediyorum> diChurchill direksiyonu yor. burakmıyacaktır Liege ve Namur kalelerîndekiler <soAmele fırkasından biri, diyor ki: nuna kadar» dayanacaklardır. Teslim ol< Chambarlaüı, bizi kendi arabası dukları gün, artık dayanmak imkânl na koşmak ısteyordu. Fakat biz, 1931 kalmadığına. zerre kadar şüphe etmeyinumarasını taşıyan arabayı çekmeyız. niz. Bu kahramanca, bu fedakârane muO zamandanberi araba koşanlar, hata kavemetin kaynağı ve ruhu «damarlarüstüne hata irtikâb ettiler. Son otobü daki asil kan» dir. tstihkâmlann betonlasü kaçsran, Hitler değil, hemen hemen n vc zırhlan baslanna yıkıldığı gün, o Ingiltere oldu. harabelerjn altında hayatta kalan kahChamberlaüı, yolculannı Imparator ramanlar, enkaz arasından kanlar içinlukla müttefikler teşkil eden bu otobü de: sü sevk ve idare edemezdi. Bütün dün Vazifemizi yaptık! ya nazannda Chamberlaüı, Münih deDiye vicdanlan rahat, başlan dimdfk mektir; aynı zamanda garantilerimize olantk çıkacaklardır. Kaleleri yıkünuş; karşı beynelmilel itimadsızlığın timsa kalmışür. lidir. Kaçırmış olduğu fırsatların vana fakat şerefleri sapsağlam Liege ve N'amur'dc patlayan toplann seraeti, bu adamı çekilmeğe mecbur et sini işite işlte lâlelerinin karsısında *pimek lâzımdı. polannı cekiştirmcği döğüşmeğe tercih Şimdi hükumetin başında mütehassıs etmis olan «beş günlük mukavemet kahve sarsılmaz bir adam vardır. ramanları» ise aksine olarak canlannl Churcill, takib edeceği yolu biliyor ve ölümden ve sehirlerini yıkılmaktan kurkafiyyen direksiyonu elinden bırakmı tarmıslars? Aa şerefleri ba^ianna yıkılyacaktır. Bütün Avrupa, onun hissiyata mi5tır. Bu da. eone bir .damarlardaki kapılmıyan, haşin ve enerji sahibi bir kan» meselesidir. adam olduğunu biliyor. İngilterenııı prestiji haleldar ohnuştur. Yeni Başvekilimiz, bu prestiji pek az bh zamanda iade edecektir. Yeni Başvekil. ağır mes'uliyetler altında ve Londraya tevcih edilen nazarlara itimad telkin etmek mecburiyetindedir. Amele sınıfları, Chı.rchill'i bir düşman telikk' etmiyorlar. Ve onu bütün fırkaların fevkinde bir vatandaş addediyorlar. Onun zamanmda Rusyaya karsı adavetin ortadan kalkacağı memuldür. Esssen Moskova'nın husumeti, kendisini n çok hassas olan prestijisini rencide eden Chamberlain aleyhine müteveccıhti. Bu gün müstakbel Avrupanm men faatine hâdün olacak olan bir uzlaşmanın yolu açıktır. Düşmanımız, bize karada, denizde ve havada topyeVun bir harb açtı. Chur chill, bu üç sahadaki müdafaa vasıtalarını kontrol ediyor. Bu gün vatanımız, Belçika, Holanda ve LüksemburgMa yapılan taarnız dolayısile tehlike karsısında bulunmaktadır. Dokuz senedenberi irtikâb edilmts olan hatalar sılsilesi, bize gene bir takım çetin haftalar geçirtecektir. Fakr;t Churchill, başta olunca İngilterenin bu harbden muzaffer çıkacağı muhakkak tır. Londranın diolomasj mehafilinde de ajni itimad hüküm sdrmektedir. Taarruza uğramış ve esarete düşm'"ı>= milletlerin mümessillerinde yeniden halâs ümidleri uyanmışt"» 4 POLİSTE Vesaiti nakliye kazaları Cihangirde Cami sokağmda oturan İbrahim admda bir çocuk Şişhaneden geçerken, vatman Mehmedin idaresindeki 117 numarah tramvay arabasile yolun sağmda duran taksi arasında sıkışıp kaldığından, muhtelif yerlerinden ağır surette yeralanmıştır. Yaralı çocuk tedavi edilmek üzere Bey oğlu hastanesme kaldınlmıştır. * Şoför İsmail, kamyonile Kerestecilerden geçerken Vahab isminde bü gence çarpmış ve burnundan ağır surette yaralanmasına sebebiyet vermişrir. Vahab hastaneye kaldırılmıştır. Çakı ile yaralamış Beyazıdda Cami sokağmda oturan Muhiddin ile Süleymaniyede oturan Halid arasında bir kavga çıkmış, bu esnada Halid çakısile Mehmedi kalçasından ağır surette yaralamıştır. Yaralı Cerrahpaşa hastanesine kaldınlmış ve EUÇIU Halid yakalanmıştır. Üç kişi arasında Fatihte Şejhresmi mahallesinde Otlukçu yokuşunda 41 numaralı evde oturan Mernhedle Ayşe ve Şahende adında iki kadın arasında çıkan bir münakaşa netıcede kavgaya müncer olA. J. Fischer muş, her üçü de birbirlerini döğdükle[Nakil, ikhbas ve tercüme rinden zabıta tarafından yakalanarak hakkı mahfuzdur.] , haklarında takibata başlanmıştır.