15 Nisan 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

^ FAUST Tahlil tecrübesi Hulâsa Tanesl s o kuruş Taşradan Posta parajı alınmaz. Dr. AbdUlhak Adnan Ahmed Halid Kitabevi umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbuL N a 246 Telefon: Bajmuharrir 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 Kavaklıdere istanbul: merkez bayileri ANKARA'mn ŞARABI Taksim meydanı Ermls bakkaliyesi Beyoğlu Sahne sokak Baltık Penizi de Ablukada Baltıkta, Memele kadar bütün Alman sahilleri mayinlerle kapatıldı Norveçin Büyttk eheaaiyeti 9 nitandanberi başlıyan şimal hâdiseleri, bu gün yeni harbin en can alacak sahasını teşkil etmekte bulunuyor, ve her şey. den evvel bu aahamn temizlenmesi müttefiklere göre birinci ehemmiyet derecesinde görünmek lâzım gelir. ınlandıya harbınde tuttukları çok çekingen vaziyetten dolayı bugün Norveçle Isveçi körlemekle vakit geçirmeğe yer yoktur. Norveçle îsveç Finlandıya harbine karışarak büyük devletler arasındaki çarpıçmalara katılmış olmaktan korkuyorlar ve bitaraflığa sımsıkı sarılmakla yeni dünya harbi dışında kalabileceklerini ıraıuyorlardı. Halbuki yeni dünya harbi karjısında Avrupa kıt'asındaki devletlerden hiçbiri içitı bitaraflığın bir cankurtaran tahtası olamıyacağı çok açıktır. Totaliter cephe lngiltere ve Fransayı mağlub ederek evvelâ Avnjpaya ve giderek bütün dünyaya hâkim olmak istemiyor mu? O halde ne bitarafhğı? Bu harb münasebetile şimdiki halde Avrupadaki ve giderek dünya yuvarlağının diğer kıt'alarındaki bütün milletlere göre lutulacak tek yol, totaliter ve demokrat iki cepheden birinde yer almaktan ibarettir. Son olarak Danimarka ile Norveçin misalleri bu davanın en yeni delillerini teşkil ediyor. Eğer kendi hallerine bırakılacak olurlarsa Danimarka ile İskandinavya yanmadasının ve asırlardan ve asırlardanberi orada yerleşmiş, gürbüzleşmiş ve büyümüş milletlerin siyasî hayatlanna nihayet bulmuş gözü ile bakmak yanlış olmaz. Bilhassa Norveçin ilk plânda haiz olduğu askerî ehemmiyet hasebile bu akıbete meydan verilmiyeceği çüphesiz sayılmalıdır. Şimdi bu satırlar yazıhrken, yann onlar okunurken ve bu günle yannı takib edecek günlerde îngiltere ile Fransanın Norveç müdafaası hesabma ahnacak tedbirler üzerinde en ileri ateşli bir faaliyetle çalışmakta olduklan ve olacaklan gözlerimizle görmeden bildiğimiz kesin bir gerçekKktir. Nitekim arayerde Narvik limanındaki Alman dem 7 ve kara kuvvetlerinin tahrib edildiğini * gördük. Bu kadarla kalacak değil. Dahası var. Totaliter cephe hesabına Danimarka ve Norveçi istilâ tesebbüsünün en yakın iki anlamı şunlardır: | Almanya, bu istilâyı kat'iyelte te ! 5 720 Pazartesi 15 Nisan 1940 Ankara Pazarı Ingiliz donanmasının zaferi Bir Norveç fırkası Oslo cephesinde mukabil taarruza geçerek Almanları durdurdu Narvikteki parlak galibiyet Amirallık, koya sığınan Alman Norveçlilerin Bergen havalisinde vaziyete hâkim olduğu, Almanların Narviki terkettiği, filosu şarkta İsveçe yaklaşmakta olduğu bildiriliyor nun nasıl imha edildiğini izah ediyor Almanlar da bir kruvazör, iki torpito, beş denizaltı batırdıklarını iddia ediyorlar Şimalde Almanlarla mücadeleye girişen kayakh Norveç kıtaatı UTONYA tİTUVAHVA w*^>. Şimal ve Baltık denizlerinde tngiliz donanmasının mayin döktüğü sahayı gösterir harita Londra, 14 (a.a.) Yeni mayin lar ve fimale doğru, Memel'in takriben 12 Ialan, Almanyamn bütün Balbk t*hille mil cenubunda kâin bir noktaya kadar rini ve Îsveç sulan haric olmak üzere Bal gitmektedir. Bu yeni mayin tarlalan, SkaiArkan Sa. 5 sütun 5 te) tık denizinin cenub kısmını kapabnakta Italyanın harbe girmesi yakın Ciano'nun ıdamı olan Ansaldo. diyorki: «Bu, belki bugünden yarına, hatta bu saatten öbiir saate meselesidir» Roma 14 (Hususî) Italyanın ma ruf gazetecılerinden ve Kont Ciano'nun gazetesi Telegrafo'nun başmuharriri Giovani Ansaldo bugün radyo ile Italyan milletine ve ordusuna bir hitabede bulunarak Norveç hâdiselerinden bahsetmiş, küçük milletlerin bitaraflıkla harb harici kalmaları çok müşkül ve adeta gayri mümkun olduğunu tebaruz ettirdikten sonra Italyanın şimdiki halde gayrimu harib vaziyette bulunduğunu, bu vaziyeiArkast Sa. 5 sütun 6 da) Londra, 14 CHususi) Stokholmden Dörduncü fırka kumandanı General Ste« bildiriliyor: Norveçliler bütün cenub rrnn fena vaziyete hâkimdir. takasında Weatland'da ve Bergen etrafın Oslo eephennde taarruza geçtiler da müdafaalannı takviye etmi}lerdir. Bu Oslo cephesinde 20,000 kışıhk Norhavalide Almanlar ilerileyememi?lerdir. İArkası Sa. S sütun 3 te) Zelzele tahribatı Yozgadda 4 köy tamamen yıkıldı, 4 kişi öldü, 14 lrişi yaralandı Yozgad 14 (a.a.) Dünkü şiddetli zelzele Yozgad Vilâyeti mülhakatında bir çok felâketlere sebeb olmuştur. Maden kazasma bağh Peyik nahiye merkez ile bu nahiyenin Dedefakılı, Karamağara, Kanberli, Karapınar, Karacalar köylerinin evleri tamamen yıkılmif ve bu köyler birer harabe haline gelmiştir. Dedefakılıda 16 yaşında bir kızla sekiz yaşında bir çocuk, Karamağara ile Kanberli köylerinde birer çocuk enkaz altında kalarak ölmüş ve 14 kişi de yaralanmiftır. Bunlardan ağır yaralı olmıyanlar mahallerinde tedavi edilmiçlerdir. Ağır yaralılar hastaneye yatırılmıştır. Bunlardan bafka 15 köyde de bir çok evier yıkılmıçıa da insanca zayiat olmamıştır. (Arkası Sa. 3 sütun 6 âa) ' H Pasif korunma teşkilâtı Amiral Mouren, bazı umumî bilgilere ihtiyaç olmakla beraber, vaziyeti memnuniyete şayan bulduğunu söyledi Ankara 14 (a.a.) • Pasif korunma < Memleket ve halk için faydalı mütehassısı Kontramiral Mouren mem bilciimle tedbirleri, bu meyanda pasif leketimizi terketmeden evvel bir muhar korunma teşkilâtını alâkadar eden tedbir ririmize aşağıdaki beyanatta bulunmu; leri de almak hususunda çok müteyakkız (Arkatt Sa. 3 tütun î de) tur: ııııııııiMiııııııııııııiMiıııııııııııııııııınıııııırıııııııııııiHııııınııımıımııııııııııııııımııııııııııııııiMiıııiMiMiııiMHiııııiMiııııııııııııııııııırııııınııııııı Amerikada endişe Japonya, 45 bin tonluk zırhhlardan mürekkeb muazzam bir donanma yapıyor Nevyork 14 (a.a.) NeivYork Times gazetesinin muhabirinin aldığı malumata göre Japonya büyük bir «üperdretnot filosu inşa etmektedir. ingaat, pek gizli tutulmaktadır. Bu filonun tonajı Amerikan zırhlı filosunun tonajını geçecektir. Muhabir şoyle demektedir: «Bir kaç senedenberi Japonya (leniz inşaatını gizli tutmaktadır. Şimdiye kadaı alınan malumattan Japonyamn 40,000 veya 45 bin ton hacminde 3 veya 4 dretnot inşa etmekte olduğu anlaşılmakta idi. Bunlar şimdi hizmete girecek bir vaziyette bulunmaktadırlar. Şimdi alman malumattan aynı tonajda 8 ve belki de 12 zırhlının inşası için bir program hazırlandığı anlajılmaktadır.» Muhabir, Japonya yalnız 4 zırKlı inça etmiş olsa bile Amerikan filosu tonajının inşaatın aeri olmaması yüzünden aşağı, fArkast Sa. 6 sktun 6 da). Macar takımı 70 galibi "n"""""'"""""''"""""*«tn»"iınııı<nıınıımHiHiıiHinııııııı>nıınNimııııııııııııııııınııııntnııııııııııııııtıııııııııııııııııııııııııuııuıii YUNUS NADt lArkası Sa. 3 tütun 3 te) Modern Japon donanmasından Asgiara ağır kruvazörü Şehrimizde bulunan Macar Kispeşt takımı dün Fenerbahçe ile karşılaşmif ve oyunu 1 . 0 kazanmıştır. Yukanki retimler, dünkü maçta Macar muhacimlerini, Fenerbahçe kalesine gol atmak için uğraşırlarken göstermektedir. Btt maçın tafsilâtı ve dünkü diğer spor haberleri (6) ncı tahifemizdedir.