6 Nisan 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

6 Nisan 1940 CUMHURİYET Hukuk bahisleri Harb zararlarının devletçe tanzimi Yazan : ALÂEDDÎN CEMÎL Yanıbaşımızda en büyük Avrupa devletlerinin harbe tutuştuğu bir sırada modern harb hukukunun bizi de bir gün alâkadar edebilecek bazı mühim meseîelerinden bahsetmek yerinde olacaktır. Harbde istilâya uğrayan veyahud sair suretlerle harb zar.^rlarına uğrayan vatandaşların zararlarını devletin ödemesi ve tazmin etmesi, geçen 1914 diinya harbinde, Fransa ve Almanyaca kanunlann kabul ettiği bir hak olarak bu gün de yaşamaktadır. 1914 dünya harbine kadar, zarar gören vatandaşlara böyle tazmin hakkı verilmemişti. Bununla beraber, tazminat hakkının nazariyesini ve köklerini Fıansa ihtilâlinde buluyoruz. O vakittenberi gittikçe tekâmül edegelen bu hak 1870 71 Alman Fransız harbinde evvelâ Almanyada Fransadan alınan tazminatla Alman vatandaşlarına tam olarak, ve ayni zamanda ve hatta günde (6 eylul 1871) Fransada Fransız vatandaşlarından büyük zarar görenlere tanmmış, bulunmakta idi. Nihayet, 1914 harbi p vakte kadar misli görülmemiş tahribatla Fransayı altüst etmesi üzerine devletin harb felâketzedelerine böyle bir tazminat tanıması memleketin kalkınması için de zarurî görülmüştür. Bu gün Fransada, 17 nisan 1919 kanununun birinci maddesi bu hakkı şöylece tespit etmiştir: «Cumhuriyet, bütün Fransızların harb külfetleri önünde müsavi ve mütesanid olduğunu ilân eder.» Demek ki; bu gün Avrupanın büyük iki milleti harb yüzünden vatandaşlannın uğrayacağı zararları tazmin etmekle mükellef tutulmakta ve o vatandaşlar da böyle bir zarara uğradıklan vakit tazmin edileceklerine emin bulunmaktadırlar. **• Memleketimizdeki harb kanunlarına böyle bir mecburiyetin konulması her bakımdan faydahdır. Evvelâ, bütün Türkler harb külfetleri önünde şüphesiz müsavi ve mütesaniddirler. Bu prensipin ulviyetini kimse inkâr edemez. Her hangi bir suretle memleketin bir hısmında harbden dolayı yuvası yıkılmış bir vatandaşın zararlarım tazmin etmek, onun yuvasını tekrar kurmak, diğer memleket kısımlarmda ayni felâkete uğramamış olanlar için en mukaddes bir vazife olmak icab fus mütareke sıralarında yan yarıya inmiş ve vergiler de ancak 1 milyara varmakta iken aradan dört beş sene geçer geçmez nüfus hemen eski raddesini bulmuş, vergiler de 14 milyara çıkmıştır. Modern devlet hizmetinin büyük sırrı işte burada görülüyor; halkı kazanacak vaziyete sokmak ve o vasıtalarla teçhiz ettikten sonra ondan devletin yaptığı fedakârlığı ödemesini emniyet altına almak!.. Bu gayelere varmak için de devlet tazminatı iki esasa istinad ettirmiştir; tazminatın bir kısmı zarann eski kıymetidir. Zarar gören bunu on senede almak hakkını haizdir. Fakat, zarar güren inşaat yaparak eski hali iade etmek isteyorsa o zaman tazminatın ikinci kısmı olan ve eski kıymetle yeni kıymet arasındaki fark da verilir ki bu suretle bütün bu mıntakanın imarı temin edilmiştir. Fransada harb zararlannın tazmini meselesi, uzun bir maziye maliktir. «Tazminata hak» nazariyesi hukukçuların uzun boylu münakaşalarına sebeb olmuştur. Bu günkü hukukun dayandığı nazariyeye göre tazminat hakkının mevcud olmaması icab ediyor. Zira, her hangi bir külfet ve mükellefiyetin bir mukaveleden veya şibih mukaveleden, cürüm veya şibih cürümden çıktığı kabul olunmuştur. Halbuki, harblere ve neticelerine karşı bir hukuku umumiye mukavelesi yoktur. Harb yapmak, memleketin menfaati icabı devletin birinci hakkıdır. Devletin bunda hatası da kabul edilmemiştir. Binaenaleyh, «tazminat hakkı» nın bu hukukî bakımdan meydana gelmesi mümkün olamayınca başka esaslar aranmıştır. Diğer cihetten, beynelmilel mukavelelere muhalif olarak vukua getirilen zararların tazmini de hatıra gelirse de bu da umumiyetle harb zararlarının tazmini demek değildir. Fransız hukukunda «tazminat hakkı» nın menşei büyük ihtilâle kadar çıkmaktadır. lhtilâl, milletin birliğini ve kardeşlik ve, müsavat esaslarını ilân ettikten sonra 1 1 ağustos 1 792 kanunile harb felâketzedelerine yardımı kabul etmiştir. 27 şubat 1793 kanunile de tazminin tam olarak verilmesi esasını koymuştur. 1871 harbinden mağlub çıkan Fransa, Almanyaya verilen harb tazminatının bütün milletçe ödenmesini ve fevkalâde zararlara uğrayan Fransızlara da gene devletin tazminat vermesini kabul etmiştir. Nihayet, 1914 dünya harbinin başlangıcında tazminat fikri ve nazariyesi hükumetin ilk istilâya uğrayan vilâyetler için açtığı kredilerle tekrar esaslı olarak ortaya çıkmıştır ve 1 7 nisan 1919 kanunile Fransanın ana kanunları arasında yer almıştır. ^ Bu gün, Fransada «tazminat hakkı»; Nancy Hukuk fakültesi profesörü Corre de Malberg'in dediği gibi «Kanun, hak ihdas eder» esasına dayanmaktadır. Bu kanun da yukarıda söylediğimiz gibi «tesanüd» prensipinden menşeini almakta ve onun bir hukukî neticesi bulunmaktadır. Millî tesanüdün temeli ise ihtilâl kanunlarınm komüne verdiği hak ve külfetlerden menbaını alıyor: «Komün; mahallî alâkalarla birleşmiş insanların bir sosyetesidir. Oranın sakinleri birbirıne müşterek menfaat ve vazifelerle bağlıdır. Sosyete menfaatine yapılan bir redakarhğın bütün sosyete tarafmdan tazmini hak ve adalet icabıdır.» #** İşte, kanunlarımıza girmesini istediğimiz adalet ve hak prensipi budur. Hiç bir karşılık beklemeksizin vatanı için daıma canmı, kanını ve malını veren emsalsız Türk milletine verilecek bu haklar yalnız vatanm imarına ve itilasına hizmet ede Çin ordusu büyük bir zafer kazandı Muazzam bir proje! Faydalı hizmetlerine deTuring Kulüb tarafı birinci sahıjede) vam eden cemiyet bugün Sovyet askerleri Mankongresini yapıyor çuko hududuna tecavüz Türkiye Turing ve Otomobil kulübü bu gün saat üçte Beyoğlu Halkevinde seettiler nelik kongresini akdedecektir. Kongre Roma, 5 (Hususî) Tokyo'dan bildirildiğine göre, 1 2 Sovyet askeri bugün Mançuko hududuna girmişlerdir. Sovyet askerleri, hudud işaretlerini yaktıktan sonra Rusyaya dönmüşlerdir. Sovyetlerin bu tecavüzü Japonyada ve Mançukoda büyük bir heyecan tevlid etmiştir. Hâdise hakkmda tafsilât alınmamıştır. (Bastarafı ı tnct sahtiede) letinin Nankinde Japonların kurduklan kukla hükumetine güzel bir mukabelesidir. Millî hükumetin hazırlıkları ÇungKing, 5 (a.a.) Çin salâhiyetli makamatı, büyük bir mukabil taarruza geçmek zamanı gelince Çinin düşmana 20 milyon asker çıkaracak vaziyette bulunduğunu söylemektedir. Silâh altında halen 4 milyon asker vardır. 8 mliyon da talim gbrmektedir. Bunlar bir sene zarfında orduya iltihak edebileceklerdir. Tahmin edildiğine göre, şimdi Çinde 40 Japon fırkası yani bir milyon asker vardır. Dün neşredilen bir Çin askerî tebliğinde, Hansi cenubunda YungŞeng tayyare meydanında, Çinliler tarafından 30 Japon tayyaresi tahrib edildiği bildiriliyor. Ayni tebliğe göre, Hunnan şimalinde Yorhov'da lapon umumî karargâhı, mühimmat ve erzak depoları yakılmış ve bütün Çin tayyareleri üslerine avdet etmişlerdir. Çungking, 5 (a.a.) Çekyay ajansı, Nankin hükumetinin teşekkülü üzerine Çin hükumeti tarafından neşredilen beyannamenin metnini vermektedir. Bu metinde, Japonyanın Asyada ve Pasifikteki fütuhat gayelerini başarmak için her vasıtaya başvurduğu kaydedildikten sonra katliamların, kanunsuz hava bombardımanlarının Çinin adalet ve beşeriyetin müdafaası için olan mukavemet azmini ancak takviye etmiş olduğu, üç sene süren Çin mukavemetinden sonra Japon militaristlerinin ümidsizliğe düşerek Nankinde «Çin Cumhuriyetinin millî hükumeti» ismini verdiği bir teşekkül kurduğu ve bu teşekkülün Japonların kontrolu altında bir kukladan başka bir şey olmadığı, bu kukla teşekkülü tertib eden kimselerin Japonların elinde esir ve şeref ve vatanperverlik hislerini tamamen kaybetmi; olduklan ve Japon taarruzile cürüm ortağı olmak suretile kendi memleketlerinin emniyetini tehlikeye düşürdükleri bildirilmekte ve şu suretle devam etmektedir: «Buna binaen, bu kimseler Çin hüku> meti ve milleti tarafından hain olarak mahkum edilmişler ve kanunda derpi; edilen en ağır cezayı haketmişlerdir. Çin hükumeti bu fırsattan istifade ederek evvelce muhtelif vesilelerle yaptığı beyanatı tekrar ederek Nankin'de teessüs eden hükumet gibi her hangi bir teşekkülün veyahud Çinden gayri bir mahalde teessüs edebilecek her türlü kukla teşekküllerin hükümsüz olduğunu ve Çin hükumet ve milleti tarafından tanınmıyacağını ilân eder. Çin hükumeti, kendine hürmet ve riayeti olan bütün devletlerin beynelmilel münasebetlerinde hak ve adalete zahîr olacaklarına ve Japonyanın Çindeki kukla hükumetini ne hukukan, ne de filen tanımıyacaklanna kanidir. Böyle bir tanıma beynelmilel hukukun ve muahedelerin ihlâli mahiyetinde olarak Çin milletine karşı en gayridostane bir hareket olarak telâkki edilecektir. Böyle bir tanımaya tevessül edenler bunun bütün mes'uliyetlerini deruhde etmiş olacaklardır. Japonya her ne teşebbüste bulunursa bulunsun, Çin hükumet ve milleti, Japon kıt'alan Çin arazisinden tamamen tardedilinceye ve hak kuvvete karşı muzaffer oluncaya kadar mukavemete devamda her zamankinden daha kuvvetli olarak azmetmiş bulunmaktadırlar.» idare heyeti raporunu tasdik ve gelecek sene programını tespit ettikten sonra, cemiyete kıymetli yardımlarda bulunan C H. P. Müfettişi Tevfik Fikret Sı laya, şükranını eda için, kendisini müessis azalığa seçecektir. Türkiye Turing ve Otomobil kulübü, harbin beynelmilel turizm hareketini a deta baltalamış olmasına rağmen, fay dalı faaliyetine büyük bir cesaretle devam etmiştir. Hükumetin gösterdiği kolaylık lar sayesinde, cemiyet bilhassa memleketi vatandaşlarımıza tanıtmak ve sevdir mek yolunda büyük gayretler sarfetmiş tir. Türkiye Turing ve Otomobil kulübü tarafından sarfedilen bu faaliyet netice sinde haricden müşteri gelmesine bile ihtiyac hissettirmeden, Yalova, Bursa kaplıcaları, alelâde masraflarım yerli müşterilerile kapatmışlardır. Ayni hare ket Istanbulda Boğaziçi, Florya, Adalar ve lzmir mıntakasında da hissedilmiştir. Güzel yurdumuzu yabancılara tanıt mak ve memleketimize turist celbetmek maksadile, cemiyet tarafından türkçe ve fransızca olarak her ay muntazaman neşredilen «Türkiye Turing ve Otomobil Kulübü Belleteni», bu sahada çok fay dalı hizmetler ifa etmektedir. Büyük bir itina ile neşredilen bu kıymetli mecmua, ayni zamanda turistlere muhtac olduklan etraflı malumatı ver mekte ve her nüshasında güzel yurdu muzun bir parçası üzerine nazarı dikkati celbetmektedir. 181 inci nüshası çıkan belletenden maada, cemiyet ayrıca 85 bin propaganda broşürü tab ve tevzi etmiştir. Türkiye Turing ve Otomobil kulübü nü, faydalı hizmetlerinden dolayı tebrik ederken, cemiyet tarafından neşredilen belleteni de okuyucularımıza hararetle tavsiye ederiz. Avusturyada açlık tarafx birinci sahifede) eder. Memleketin kalkınması ve imarı bakımından da bu modern prensipin ne kadar muhik ve sağlam esaslara dayandığı şüphe götürmez bir hakikattir. Fransa, Umumî Harbden muzaffer, fakat memleketinin en zengin kısımları tamamile yıkılmış olarak çıktığı vakit, hiç tereddüd etmeksizin, vatandaş zararlarını tazmine başlamış ve bu uğurda 155 milyar franga yakın bir para sarfetmiştir. Harbde Fransanın istilâya ve zarara uğramış olan vilâyetleri, tekmil memleketin on dörtte birini, ve varidat bakımmdan da beşte birini teşkil ediyordu! 3,300,000 hektar arazi kâmilen harab oİmuştu; bunun 2 milyon hektan ziraat sahalarıydı. 742,000 bina yıkılmış. 23 bin fabrika kâmilen tahrib edilmişti. Bu havalide oturan 4,5 milyondan fazla nüfus 2 milyona düşmüştü. Tazminat taleblerinin dosya adedı 3 milyonu bulmuştu. istenilen miktar 140 milyara çıkıyordu!.. Beş altı sene içinde bu zararların yüzde doksanı tazmin edıldi Bütün Fransız mahkemelerinde senede ancak 115,000 dosya tetkik edildiği düşünülürse bu 3 milyon dosyanın tetkiki için ne kadar büyük bir gayret sarfedildiği kendiliğinden anlaşılır. Bu tetkik neticesinde tekmil zararlar 100 milyara indirilmiş, bunun da 82 milyarı halka, 18 milyan komün ve departmanlara, cektir. umumî müesseselere aid bulunmuştur. İstilâya uğrayan bu vilâyetlerdeki nü dikkatini celbetmeden ecnebi radyolarını Almanya mukabeleye hazırlandı dinlemek için bir çok hilelere müracaat Paris 5 (a.a.) Almanyadan gelen ettiğini yazmaktadır. Bu hilelerden biri haberlere göre, Almanya bir kuvvet teradyo âletinin üzerine bir örtü örtmek ve zahüründe bulunmak üzere büyük hazır başı örtünün içine sokarak dinlemekten lıklar yapmaktadır. Alman Hariciye Nezaretinde beyan oıbarettir. lunduğuna göre, müttefiklerin bitaraflara Vergiler artırılıyor karşı Almanyayı izTar edecek herhangi Bern 5 (a.a.) Aeue Zuricher Zeitung bir haTeketini şiddetle mukabelede bu 6 haftadanberi Almanyada halkın yeni lunacaktır. vergiler çıkmasından gittikçe korktuğunu Almanlarm tehdidi yazmaktadır. Kopenhag 5 (a.a.) \ational Tidende Alman makamları tarafından terkedilmiş olan mecburî tasarruf tedbirlerinin gazetasinin Berlin muhabiri, Churchill'in yerine kaim olmak üzere vergilere mü tngiliz harb siyaseti şefliğine tayininin bıraktığını him miktarda zam yapılması derpiş edil Almanyada derin bir intıba askerî mektedir. Dr. Ley'in beyanatından anla kaydetmektedir. Almanya şimdi cephelerde büyük bir faaliyete geçilmeşıldığına göre 15 şubatta Hitlerin emTİİe tanzimine başladığı ihtiyarlık sigorta plâ sini beklemektedir. Angriff gazetesi, Ingiltereyi Alman hanı kabili tatbik değildir. Büyük gürültüerle ilân edilen bu plânın tatbikı harbden va kuvvetleri vasıtasile tamamile tahrib etmekle tehdid evlemektedir. sonraya bırakılmıştır. Londra 5 (a.a.) Fransız Abluka Berlin, 5 (a.a.) Tedavülde buluNazın Mennet, bu gün Londraya gelmişnan bakır, tunç ve aliminyum paralann erine kaim olmak üzere Alman bankası tir. Nazır, Îngiltere hükumeti tarafından yakmda bir beş ve onar feniklik çinko paşerefine verilen lngiliz İktısadî Harb Naalar çıkaracaktır. zırı Cross'un riyasetindeki ziyafette hazır Almanlarm Rumanyaya bulunduktan sonra lngiliz koleğile görüşmelerine başlamıştır. Istişareler, cumarteyeni teklifleri si sabahına kadar devam edecektir. Bükreş 5 (a.a.) Alman iktısad heHarb kabinesine doğru ilk adım etinin şefi Dr. Clodius, dün Maliye Nazırı Constantinesco ile uzun bir mülâkat Londra 5 (a.a.) Röyter ajansı, meb apmıştır. usların kabinede yapılan tadilât bahsinAlman Rumen malî meseleleri şim deki noktai nazarlarında ikiye ayrıldık di müzakerelerin esasını teşkil etmekte larını haber vermektedir. dir. lyi haber alan mahfillerde Rumanya Fakat, esas itibarile umumî mütalea, hükumetinin markın kıymetinin yüksel Çemberlayn'in mütemadiyen değişen ahilmesi hakkında Alman murahhasları ta vali karşısında cehdettiği ve bu maksadla afından yapılan teklifi kabul etmiyece yapması icab eden her şeyi yapmamışsa ğine kat'î nazarile bakılmaktadır. da, ileride yapabileceği merkezindedir. Rumen iktısadî mahfillerinde temin Meselâ, Çörçil'in riyasetindeki komi edildiğine göre petrol kontenjanlarının tenin, faydalı bir surette çalışacağı ve artırılması meselesi Almanlar tarafından mahdud azalı harb kabinesinin, ileride bu eni bir program şeklinde ileri sürülme komiteden çıkabileceği düşünüiüyor. miştir. Bu hususta yakında yapılacak o an müzakereler esnasında yalnız mev Kral yeni nazırları kabul etti ud itilâfların tatbikı mevzuu bahsola Londra 5 (a.a.) Kral, bu gün aktır. Buckingham sarayında akdedilen hususî bir içtimaa riyaset etmiştir. Vuku bulan Peştedeki müzakereler alınan Budapeşte 5 (a.a.) Alman ve Yu değişiklik neticesinde kabineye joslav Ziraat Nazırları dün Budapeşte yeni nazırlar yemin etmişlerdir. Içtimaı ziraat fuarını ziyaret etmişlerdir. Italyan müteakıb Kral, Lord Chatfield ile hava Ziraat Nazın da fuarı bu gün ziyaret Mareşalı Arthur Longmore'u kabul et miştir. edecektir. Hükumetin naşiri efkân olan Esti Ujsag gazetesi, üç dost devlet sefirlerinin bu ziyaretlerini ehemmiyetle kaydeylemekedir. dır kî, sulh akdedildikten sonra, Avrupa Çağtrıldı sulhunu bulandırmak maksadile onun taLondra 5 (a.a.) İngilterenin Bal • rafından yapılacak her hangi bir teşebbüs, Fransanın ve Ingilterenin sarsılmaz kan memleketlerindeki bütün sefirleri muhtemel olarak pazartesi günü Londramukabelesile karşılaşacaktır. da bulunarak Halifax tarafından kabul îngiltere . Fransa federe sistemi edileceklerdir. Londra 5 (a.a.) Daily Mail gaze Wilhelmshafen'de Alman filosuna tesinin diplomatik muharriri yazıyor: «Îngiltere ile Fransa arasında ebedî ittaarruz edildi tifak fikri bir nevi federal sistem doğmaLondra 5 (a.a.) Hava Nezaretinin sına müncer olabilir. Bu sisteme beynel bir tebliğine göre dün öğleden sonra, lnmilel münasebetlerde barış ve nizamın giliz bombardıman tayyarelerinden mü dostu olan diğer milletler de iltihak ede rekkeb bir filo Jade körfezinde Alman bileceklerdir. müdafaa hatlarını geçerek Wilhmshafen İki memleket nazırlarının pek yakmda üssü üzerinde muvaffakiyetli bir keşif ubir nutuk söyleyerek halen Fransız ve çuşu yapmıştır. lngiliz eksperleri tarafından tetkik edil Bir Alman harb gemisi görülmüş ve mekte olan proje hakkında malumat verbombardıman edilmiştir. Daha cenubda meleri muhtemeldir.» dört düşman destroyeri görülerek onlara da taarruz edilmiştir. İngiliz Fransız işbirliği Paris 5 (a.a.) Fransız ve lngiliz Bunların hasara uğradığı zannediliyor. Müstemlekât Nazırları tarafından iki Bütün tayyareler üslerine dönmüşlerdir. memleketin iktısadî sahada teşriki mesai 70 yaşmdaki Alman zabitleri de etmesi hakkında verilen karar üzerine orduda Fransız ve tngiliz müstemlekelerinde çıKopenhag 5 (a.a.) Politiken ga kan kakaonun, ecnebi piyasalarda müştereken satılmasına dair dün bir muka zetesinin Berlin muhabirine göre 70 ya „ vele imza edildiği haber verilmektedir. şına kadar yükset rütbeli Alman topçu subaylarmın tekrar hizmete girmelerine Londrada mühim bir şirket kuruldu müsaade edilmiştir. Londra 5 (a.a.) Maliye Nazırı John Simon, Avam Kamarasına gönderdiği bir Amerikan gemileri muharib limanlarına uğramıyacaklar tezkerede, bitaraflarla ve başlıca Tür kiye, Yugoslavya, Bulgaristan, Yunanis Roma 5 (a.a.) Cenova''da demirli tan, Rumanya, Macaristan ve fırsat zuhur Amerikan vapurlarına Vaşington'dan geederse diğer her hangi memleketle ticaret len emirde bundan böyle muharib memyapmak üzere hususî bir şirket kurulaca leketlere aid limanlara uğramamaları bildirilmiş olduğundan, Marsilya'ya aid oğını bildirmektedir. Maliye Nazırı, bu şirketin kurulmasına lan hamule kara yolile Fransaya sevkesebeb, İngilterenin bitaraflarla ticaretini dilmek üzere buraya çıkarılmıştır. kuvvetlendirmek hususunda, bazı müşküYerlerinden »ökülen mayinler lâta uğraması olduğunu ilâve etmektedir. Ostand 5 (a.a.) Fırtınah havadan Şirketin adı «İngiliz Ticaret Limited şir dolayı, Şimal denizinde bir çok mayinketi» olacak, sermayesi îngiltere hazinesi ler yerlerinden sökülmüştür. Büyük ti • tarafından ödenecektir. caret gemilerinin daima geçtikleri Wan Şirket meclisi idare reisi Lord Swin delar fenerli vapuru civarındaki yollarda ton'dur. Yugoslavyada maden sahibi olan bu mayinlere tesadüf edildiği haber vebir şirkette hissedar Chester Bealtz, meş rilmektedir. hur Indian Merchants şirketi hissedarla Moskovanın bir tekzibi rından Beasley, Balkanlara makine sev Moskova 5 (a.a.) Sovyetler Birkeden bir şirketin hissedarlarından Lister, bir toptan satış şirketi mümessili Hambro liğinin Pasifik denizindeki Sovyet nak ve ihracat kredileri dairesi memurların liyatını himaye altında kafilelerle yaptıdan Nixan şirket id^ıre meclisi azalarıdır. racağı hakkındaki şayialar burada teyid edilmemektedir. Baltıktaki sefirler de Londraya Bir Yunan vapuru batırıldı Berlin 5 (a.a.) Bir Alman tahtel bahrinin süvarisi tarafından verilen ma • lumata göre bu tahtelbahir tarafından batırılan 8000 tonluk «Diamantis» ismindeki Yunan vapuru mutad işaretlerle durması için kendisine verilen işaretleri nazarı itibara almamıştır. Vapur, ancak ateş açılacağı bildirildiği zaman durmuştur. Vapur şalopeleri denize indirmemesi için verilen emri de dinlememiş ve indirilen üç sandal, denizin dalgalı olması dolayısile derhal devrilmiştir. Vapur, bundan maada imdad işaretleri vermiş tir. Alman tahtelbahri kazazedeleri ve gemide bulunan mürettebatın diğer kısmım da kurtardıktan sonra vapuru batır miştir. «Diamantis» bir tngiliz limanına pirit taşımakta idi. Almanya çinko para çıkarıyor! Fransız abluka nazırı Londrada Fransada komünizmle harb! Paris 5 (a.a.) Dahiliye Nazırı Henry Roy, Reisicumhura imza ettirilmek üzere bir kararname kazırlamakla meşguldür. Kararnamede casuslar için olduğu gibi, metinde tasrih edilmiş olan ahvalde, tevzi edilmek üzere üçüncü enternasyonalin propaganda malzemesini toplayan veya hazırlayanlar için de idam cezası derpiş edilmektedir. Kararname, şüpheli evlerde gece araştırmalar yapılmasıng müsaade eden maddelerle itmam edilecektir. Paris mıntakasındaki tahaşşüd kamplan şimalî Afrikaya nakledilecektir. ALÂEDDÎN CEMÎL Başvekil âyanda izahat verecek Paris 5 (a.a.) Başvekil Reynaud. radikaller grupunun talebini kabul ederek salı günü Âyan Meclisinin hafi komite halmde içtimaından sonra yeni kabinenin umumî siyaseti hakkında müzakereler cereyan etmesine karar vermiştir. Tersine dönen roller (Başmakaleden devam) kaçıracağını sanan, bir geçid resmile ülkeler fethedeceğine iman eden korkusuz, tereddüdsüz ve ıstırabsız Almanya! Yedi ay evveline gelinceye kadar, karşısında boy gösterebilecek bir kuvvet tasavvur edemediği için Avrupayı bir talim meydanma benzeterek «rap, rap» istediği memlekete gir'ip çıkan ordu bugün neden düşünmek lüzumunu duyuyor? Hani nasıl olsa «hayat sahası» onundu, hani hedere ulaşmak için acele lâzımdı? Evet, işte görüyoruz ki roller tersine dönmüştür. Bugün Nazi şefleri: Ne istersek bizim! işi uzun müddet başaramaz. Sonra, hatırda tutmak lâzım: Halk unutkandır ve halk sabırsızdır. Açhga ve sefalete tahammülü kalmadığı gün, vaktile Nazi idaresinin kendisine bahşetmiş olduğu o şatafath ve kolay zaferlere rağmen: Artık yeter! Di v ebılir. Bu da bir ihtimaldir. NADtR NADt Londraya gidecek heyet Demir sanayümi? namına İngiltereye gidecek heyetin orada yapacağı temaslar için hazırlıkJar başlamıştır. Dün demir sanayii grupu müdürleri Mıntaka Tica ret müdürü Avni Sakmanı ziyaretle bu mevzu üzerinde uzun müddet görüşmüşlerdir. Bu görüşmeden sonra Millî Sanayi Birliğinde bir toplantı yapılmıştır. Aldığımız malumata göre, İngiltereye gidecek heyete Ziraat Bankası müdürlerinden biri riyaset edecek ve yapılacak mübayaatı Ziraat Bankası finanse edecektir. İngiltereden yapılacak demir müba yaah külliyetli bir miktara baliğ olacaktır. Memleketimize demir satmak üzere dün bir kaç Ingiliz firması birden teşebbüste bulunmuştur. Moskova 5 (a.a.) Ecnebi müşahidler, son günler zarfında Sovyet radyo istasyonlarının daha geniş mikyasta Japonya aleyhinde neşriyatta bulundukIarmı kaydeylemektedirler. Dün akşam Sovyet spikeri, Japon hükumetini «WangSingWeb in kuklalarile uzak şarkta yeni bir nizam kurmak iddiasında bulunmakla itham etmiştir. Diğer bir Sovyet radyosu da «Japonyanın bütün Asyavı bir Japon fuarı haline getirmek ve Çine de bir kukla tiyatrosu şeklini vermek istediğini, fakat Çin milletinin bu temsilin son perdesinin bir facia olmasına dikkat edeceğini» söylemiştir. Sovyet radyolarımn Japonya aleyhindeki neşriyatı Kömür satışı vesikaya tâbi olacak Paris 5 (a.a.) Fransız Ticaret Nezaretinin gelecek aydan itibaren bütün Fransada kömür satışının vesika usulüne tâbi tutulmasına karar verdiği öğrenilmektedir. Taksim kışlası yıkılıyor Acıklı bir ölüm ve teşekkür Kısa bir hasta Iıktan sonra gencliğinin daha henüz 20 nci baharını idrak etmeden gözlerini ebediyete kapayan sevgili yavru muz İrfan Gökselin cenaze merasimine bizzat iştirak etmek veya telgraf ve mek tubla beyani taziyede bulunmak suretile bu acı günümüzün unulmaz elemlerini paylaşmak lutfunu esirgemiyen dostlarımızm hepsine ayrı ayrı teşekküre teessürümüz mâni oldu ğundan bu lâzimenin ifasma muhterem gazetenizin delâletini rica ederiz. Babası: Bekir Numan Göksel Ağabeysi: Rıza Numan Göksel Belediyeye devredilen Taksim kışlasının sokak istikametindeki duvarlannın Kardeşleri: Sabahat Aksoy, Bedriye yıkılmasma başlanılmıştır, duvarların stadyoma bakan cephesi şimdilik muhaGöksel, eniştesi: Kemal Aksoy faza edilecektir. Hedim işine stadyomun Taksim bahçesi kısmından başlanılmıgtır4 «Aksu» vapurunda bir kaza Galata rıhtımında bulunan Aksu vapurunda lumbarın bastikası koparak liman işletmesi amelesinden Giridli Alinin elini ezmiş, parmaklarım koparmıştır. Ali can kurtaranla hastaneye kaldırılmıştır. Kaza hakkında tahkikat yapılmaktadır. Diyemiyorlar. Gayeye varmak için aceleye lüzum görmüyorlar artık. Yedi aydanberi dünyanın en sakin, en sulhçu, en insaniyetçi adamları oldular. Mütemadiyen düşünüyorlar ve içinden çıkılmaz, dolambach, karanhk bir sokağın, ucunda kurtuluş ışığı yanan ağzını arayorlar. Bu safhaya gelmiş olan harb, eğer Almanya susmakta devam ederse muharebeeiz de bitebilir. Bütün deliklere rağmen, abluka, müttefiklerin elinde kuvvelti bir Eİlâhtır. Muazzam bir ordu ile beraber îstinye doklarında tetkikat yüz milyondan fazla bir insan kütlesinin Devlet Denizyollan Umum Müdürü hayatî ihtiyaclarını teminle mükellef bulbrahim Kemal Baybora dün Îstinye lunan Nazi idaresi, şuradan buradan ele doklarına giderek tetkikatta bulunmuş çeçireceği bir takım kaçak maddelerle bu tur. İlk mekteb muallimlerinin toplantısı Istanbul maarif memurları ve ilk mekteb başmuallimleri dün saat 1 4 te Istanbul birinci ilk mektebde aylık toplantılannı yapmışlardır. Toplantıda, ilk tahsili bitirme imtihanlarmın sureti icrası görüşülmüştür. Bu hususta mevcud talimatname ahkâmına uyarak esaslı bir program yapıla caktır. Bundan başka son sınıfta üç sene üstüste kalanlann vaziyetile, orta mekteblerden îstenen, ilk mekteb mezunlarına aid dosyanın mahiyeti etrafında müza kerelerde bulunulmujtur.