3 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

3 Ikincikânun 1940 CUMHURİYET Cumhur Reisi Ankaraya dönüyor (Ba§tarafı 1 inci sahifede) madığını, asayişin yerinde olduğunu, en çok Samsundan yardım gördüklerini, halkın barındırılmasım ve sıhhî imdad tedbirleri alınmasım istediklerini arzettiler. Reisicumhur, köylerin ne halde olduğunu sordu. Erbaanın 142 köyünden 35 inde ehemmiyetli hasar ve zayiat ol. duğu, meselâ 90 haneli Zilhar köyünde ancak üç kişi kurtulduğu söylenildi. Bu köylere yardım işinin henüz yoluna girmediği ilâve edildi. İnönü şunları söyledi: « Buraya kadar geldiniz, zahmet ettiniz. Teşekkür ederim. Fakat çok isabet oldu. Erbaa hakkında en taze malumatı sizden aldım.» Cumhur Reisi, Erbaadan gelenleri hususî trenine aldı. Heyet, Turhala kadar Reisicumhurun misafiri olarak seyahat "etti. Artve kazasında fazla tahribat ve zayiat yoktur. Reşadiye kazasından hâlâ bir haber almamamıştır. Tokad merkez kazasına bağlı nahıyeerin köylerinden, harab olmıyan yok gibidir. Yalnız, dağ ve kayalık yerlerdeki köylerde tahribat azdır. Mevcud teşekküller, canlabaşla çalışmakla beraber, hayatlarını kurtarmak mümkün olan birçok vatandaşlarımız için eşkilâtm kâfi gelmemesinden çok büyük ıstırab içindedirler. Bilhassa havanın yağmurlu olmasından, otomobil işlemiyen olsüz köylerimiz pek acınacak haldedirİer. Yakın köylere gidenlerin anlattıklarına göre, kurtulabilen köylüler yahnayak, baş açık, üzerlerindeki yırtılmış elbiselerle, durmıyan gözyaşlan arasında, ellerile nkazı didiklemekte, ana, baba, kardeş • çocuklarmı aramaktadırlar. Durmadan e yağan yağmurun altında, evsiz, barksız ve nihayet çadırsız inleyen binlerce yurddaşlanmızı birçok hastalıklardan kaybetmek korkusu içinde, kederlerimiz büyümekte ve sağ kalanlan kaplayan teessür artmaktadır. Teşkilâtın kifayetsizliği yüzünden güçükle tespit edilen ölü ve yaralı miktartamamile hakikate uygun değildir. Yakm köylerden gelen memurlar, hemen her köyde asgarî 30 ölü bulunduğunu iöylüyorlar. Vilâyetin bütün kaza ve köylerini bu a göre hesab edersek, ölüm miktarıesasa g binlere varacağı ve gün geçtikçe bu sayıların kabaracağı muhakkaktır. Bugune kadar vilâyet içindeki ölü sayısı 3 bine yaklasmıştır. Cok âcil tedbirler alınmasııı, bilhassa elbise, yiyecek ve çadır ihtıyaclarının bir an evvel temin edilmesini gözyaşlan arasında bekleyen felâketzede urddaşlarımızın hallerinden malumat aldıkça bildireceğim. Karapınar, Kanberli, Küçük Çalağıl, Koşumlu, Hozok, Dedefakıh köylerinde 97 hane ve ahır yıkılmış 67 ev ve ahır da ehemmiyetli hasara uğramıştır. İnsan zayiatı kaydedilmemiştir. Açıkta kalanların zelzeleden müteessir olmıyan köylere nakline başlanmıştır. Zelzele münasebetile Mukavim inşa sistemi Yazan: Mimar Sedad Çetintaş Âfet halini alan seylâb M. Kemalpaşa kasabasi bir harabe haline geldi Yer sarsmtılannın yurdumuzdaki tah sırda harikulâde bir intizam mertebesiue ribatını tarih ötedenberi zikreder durur. yükselmiş, bu intizam on sekizinci asır tarafı 1 inci sahifede) Ezneide Bu hakikati kitablardan aramağa bile lü sonlarına kadar tedricî husufa uğrayarak Evine 35 kişinin iltica ettiği bir ev saAmasya 2 (a.a.) Bugün Ezine na zum yok. Kale burclarlndaki korkunc nihayet bozulmuştur. Ben bu hakikati de hibile konuştum. Dört çocuğile kausınhiyesinde saat 8,30 da ve Amasya şeh çatlaklar, Anadolu ve Trakyada ekseri yurdumuzda gezerek yaptığım tetkikalla dan başka mültecilerin hepsinin de borinde saat 5,30 da hafif zelzeleler olmuş minarelerin kaide ve şerefeden yukarısı tespit ettim. ğulup gittiklerini gözlerile gördüğünü tur. Hasarat yoktur. Amasyadan gönde nın sonradan tekrar yapılmış olması bu Saltanat devrinden bir harabe halinde söyled ; . Bir ana üç aylık çocuğunu bağıırilen yiyecek maddeleri ve giyecek eşya hakikatin en bariz şahidleridir. bize intikal etmişolan bu geniş ülke>i na basmış vaziyette ölü olarak bulunmuşfelâketzedelere tevzi olunmuştur. Cumhuriyet, yüksek şuur ve enerjisile tur. El'an bahçeler arasında sellerin or Bir mütehassısımızın dediği gibi, yer Turhal hastanesine de Amasyadan yüzünde öyleleri vardır ki, onlar yer sar imar edecektir. Millî Şefimizin yüksek tasmda teşekkül eden adalarda imdad yastık sevkolunmuştur. bütün bekliyenlerin de bulunduğu sıntısının ne olduğunu bilmezler, fakat mana ve kıymeti haiz mesajları söylenıycr. lzmir vapuru kaptanlarından bizim topraklarda yaşamış hiçbir nesil yaralı kalblerimize su serpti. Biraz k m Buralara sandallar gönderilmektedir. yoktur ki o felâketin ne olduğunu bizzat dime gelir gibi olduktan sonra bir mimar biri anlatıyor Kırk sekiz saat bir ağaca sarılı kalan lzmir vapuru dün Karadenizden lima kendi gözile görmemiş olsun, bizler öte kafasıle düşünebilmek kabiliyetini kaza Lök Ahmed isminde birisi de soğuğa danımıza gelmiştir. Gemiyi çok kalabalık denberi fasılalarla mütemadiyen sarsıl nabildim. yanamıyarak tekrar sulara düşmüş ve bobir halk kütlesi karşılamıştır. Karşıiayıcı makta olan bu toprakların çocuklarıyız. ğulmuştur. Turhalda Şimdi yer sarsıntılarına karşı mukavim larm çoğu zelzele mıntakasına dahil olan Şu halde hareketiarzlara mukavemet edeBursa valisi Refik, M. Kemalpaşa so Millî Şef, Amasyada büyük tezahüratla Giresun, Ordu ve havalisinden olanlardır. cek bir inşa tarzı bulup yurdumuzu böyle inşa sistemleri bahsine geçerek on dört kaklarını kaplayan bir veya iki metre çauğurlandı. Saat 1 3 te Turhala muvasalat sene evvel Ankarada tatbik etmiş oldu Bunlar gemidekilerden zelzele felâketi ce imar etmeğe mecburuz. murlar içinde kurtarma tedbirlerini idare ve orada bulunan Dahiliye ve Sıhhiye Eski zamanlarda böyle bir sistem araş ;um bir tecrübeyi anlatacağım: nin tahribatını öğrenmeğe uğraşıyorlardı. Vekillerini kabul etti. ediyor. Kurtarılanlar hükumet tarafından Ankarada iki ev vardır ki, bunlar kenlzmir vapuru kaptanlarından biri, bir tırmak bizim için pek zordu. Çünkü inşa Reisicumhur, Dahiliye Vekili Faik Özsağlam binalara yerleştirilmekte, kendilemalzemesi insanların elinde yalnız ağac, di cesametindeki betonarme binaların muharririmize şunları söylemiştir: traka zelzele dolayısile bu havalide âcirine Bursadan getirtilen ekmek ve giye « Gemide zelzeleyi Fatsadan kalk taş, tuğla ve kireçten ibaretti. On doku akriben dörtte bir sıkletini ancak bula cek verilmektedir. Evleri çöküp açıkta len almacak tedbirler hakkında talimat tıktan sonra hissettik. Gemi o kadar şid zuncu asır başında demir ve çimento ilir. Hareketiarzlara karşı onlardan yüz kalanlar mekteblere yerleştirilmiştir. Buverdi. detli sarsıldı ki ya karaya oturduk ve ya bunlara iltihak edince bugün yangınlara de yüz sağlamdır. Dahiliye ve Sıhhiye Vekilleri, Erbaaya nunla beraber yardım kâfi gelmediğinâen Bunlardan birincisi Keçiörendeki kenmşa hud bir kayaya çarptık zannettik. Halbu ve hareketiarzlara karşı mukavim da gideceklerdir. Hususî tren, bu akşam valimiz Ankaradan nakdî yardım istemiş, ki gemi açıkta ve yüz kulaçtan fazla de sistemleri bulmak bizim için çok kola> di evimdir. 1926 senesinde ikmale yakla Kızılay bugün on beş bin lira göndermişsaat 20 de Sıvasa vardı. Bir müddet teşılmış bir halde ustalarla meşgul olurken rinlikte idi. Zelzeleyi hiç hatırımıza ge laşmıştır. vakkuftan sonra Kayseri istikametinde Şimdi bu sistemin araştırılmasma giriş bağın kenarında bir otomobil durdu. için tır. tirmedik, Derhal gemide su alan yer var hareket eden Millî Şef, yarın saat 16,30 Elektrik, telgraf ve telefon şebekesi mı diye aramıya başladık. Orduya geldiği meden evvel dün ve bugün yurdumuzda den o vakitki Millî Müdafaa Vekâleti da Ankaraya dönmüs olacaktır. miz vakit dışarıdan gelenlerden, çok şid tatbik edilegelmekte olan inşa sistemle Sıhhiye reisi merhum General doktor Sıi tamamen harab olmuştur. Bu yüzden şeleyman Emin çıktı. Bu ziyaret yalnız bir hir karanlık içindedir. Feyezanı haber vedetli zelzele olduğunu öğrendik. Orduda rinin sekametinden bahsetmek isterim. ilk düdüğünü, hasar ve ziyan çok fazla idi. Ticaret maAnadolu köylerinde ve kasabalarm dostluk rabıtasından ibaret değildi. Evi ren elektrik fabrikasının hallesinde 30 kişi ölmüştü. Zayiat da kenar ve fakir mahallelerinde evleri ker min inşa sistemini merak etmiş. Yaptığım halk, evvelce yapılan bir hava tehlikesi30 u buluyordu. Yaralananlar 50 den piçten ve yahud çamurdan harçlı moloz evin bütün tertibatını ve inşa hususiyetle ne karşı korunma tecrübesi zannetmiş, ışıkları söndürmeğe kalkmıştır. Fakat azfazla idi. Yıkılan binalar şunlardır: taşile kalın duvarlar örülerek üzerine ka rini hep birlikte tetkik ettik. Daha evvel gın suların gürültüsü, müteakıben tekrar İş Bankası binası, gümrük, Fındık Ko lın soyma veya yontma ağaclardan kiriş gelmiş bir misafirim de vardı ki bu zat çalınan düdük bu tereddüdü kısmen izaoperatif Birliği, fındık deposu, fabrika ler atarlar, bu kirişlerin üzerini de ince Batso isminde Peşte'li yaşlı bir betonarAltınel le etmiştir. Kaçabilenler kurtulmuş, dülar... dallar veya yongalarla örterek bunun me inşaat mühendisi idi. Reşadiye ve Şebinkarahisarda düğü duymıyanlar suların korkunc girGeneral bu usulün sıhhî bakımdan Giresunda şehir içinde zayiat yoktur. üzerine de kalın bir toprak tabakası serip dablarına düşerek boğulmuşlardır. Şefa'atli 2 Zelzelelerden en çok zafaikiyetini Şehir içinde bazı bacalar yıkılmış, birçok toprağı bahar ve kış mevsimlerinde (luğ) mevcud ve malum usullere Dahiliye Veküinin sözleri Valimiz Refikin bugün bana verdiği rar gören yer, Reşadiye kazasıdır. Reşaevlerin damları çatlamıştır. Yalnız bele dedikleri taş bir merdane ile vakit vakit akdir etti. Ucuzluğu hakkında benden beyanata nazaran, devletin yaptırdığı Sıvas 2 Millî Şefin Erzincandan ha diye, tamamen mahvolmuştur. Kasabada diye binasile elektrik fabrikası hasara uğ sıkıştırırlar. Birkaç yıldanberi damları ki leminat aldıktan sonra mukavemet cihetoprak bendler saatlerce bu kudurmuş reketinden sonra Vekiller, generaller ve ıkan yangınlar, çok korkunc şekil almış, ramış, bu yüzden şehir bir hafta kadar remidle de örtmeğe başladılar fakat her tini de Batso'dan sordu. Müteakıben basulara mukavemet etmişse de yapılan avali bir toplantı yaptılar. Dahiliye Vekili, ilenler 200 ü aşmıştır. karanlıkta kalmıştır. Hasar, Giresunun ci ne olursa olsun bu usul hareketiarz için na Batso'nun şu cevabı vermiş olduğunu zamî hesablara nazaran saniyede 2000 bu toplantıda verilen kararlar hakkında, Şebinkarahisarda büvük zayiat vardır. var köylerindedir. Buralarda ölenler söyledi: tehlikeli bir usuldür. metre mikâbına mukavemet edebilecek gazetecilere beyanatta bulunarak şunlan Cevdet Yakub 1 300 kişi kadardır. « Bu bina hareketiarzdan müteessir Anadolu şehirlerinde en müterakki ve olan bu bendler 700 bin metre mikâbı söyledi: Ünyede zelzele esnasında deniz yüz umumı diğer inşa usulü (eski Ankarada olmaz ve esaslı tamire muhtac olmadan hücum karşısında kalmışlar ve dünyada « En mühim iş, enkaz altında kalan metre kadar çekilmiş, tekrar yükselmiştir. Hımış) dedikleri usuldür. Bu usulle ev bir asır yaşar. Bu sistem benim de pek misli görülnıemiş bu hücum karşısında kim varsa onları derhal kurtarmaktır. YaBinalardan bir çoğu çatlamıştır. Fatsa kuranlar, bina kaç katlı olursa olsun alt hoşuma gitti. Macaristandaki dostlarıına parça parça olmuşlardır. Eğer bu sedler ralananlann ve açıkta kalanların kurtanlnın yansı yıkılmıştır. Diğer sahil şehirle kat duvarlarını kalmca kerpiç veya mo yazıp tavsiye edeceğim.» saatlerce mukavemet etmemiş olsaydı, ması işine devam edilecektir. Yarahları, rinde de kuvvetli zelzele hisdedilmişse de loz taşından işliyerek üst kat duvarlann Bu tetkik ve muhavereden sonra Ge belki de 1 7,000 nüfus tamamen boğuiub peyderpey sevkediyoruz. Bu akşam, döryalnız Vakfıkebir köylerinde 5 ölü enkaz karkasmı on on beş santim kalınhğmda neral yakama yapıştı. Kat'iyyen plânda gidecekti. düncü kafile Erzuruma gidiyor. lzmir 12 (Telefonla) Erzincan fe altından çıkarılmıştır. Başka insanca za ağaclarla dikme payanda ve 'atkılarla iş tadilât yapmadan ayni inşa sistemile AnAçıkta kalanlardan, kimsesizleri ve çoValimiz, M. Kemalpaşada kalarak, alerler. Aralarını yarım tuğla, kerpiç hat karada hamam önünde almış olduğu ar hnan tedbirlere nezaret etmektedir. Ancukları tercihan sevketmekteyiz. 200 ka âketinde yaralanan yüzbaşı Mehmed Alı yiat olmamıştır.» döıt ta küçük moloz taşlarile doldururlar. Bu saya biı tane de kendisine yapmamı iste karaya yazdığı telgrafta, Bursada, Erzindın için Malatya fabrikalarında iş bulun iomer, refikası Makbule, çocuğu Şehrimize de yaralı geliyor aşında Koray şehrimize geldiler. muştur. 12 yaşından küçük olanlar, EsirAnkara 2 (a.a.) Bugünkü trenle de suretle sıvaya hazır bir duvar vücude ge di. Ben de tereddüdsüz çocuklukta beni can felâketzedeleri için toplanan para ve Yüzbaşı, hâdisenin dehşetini anlatmak şehrimize Erzincandan 38 yaralı gelrr\iş tirirler, kat ve çatı altı döşemeleri umu zatülcenbden kurtaran bu kıymetli ınsa eşyanın da M. Kemalpaşa halkına verilreme kurumuna yerleştirileceklerdir. Behemehal burada kalmak istiyenler müs a bitiremiyor. Diyor ki: tir. Bunlardan dördü Ankara Nümune miyetle kirişler üzerine âdi tahtalar çaka na evimin eşini yaptım. mek üzere burada bırakılmasını istemişBu iki evin inşa usulünü bu sütunlarda tir. tesna, diğerlerini civar şehirlere göndere* Maalesef Erzincan halkmın yarı hastanesine nakledilmiştir. Diğer yara rak 15 veya yirmi santim kalınhğmda ceğiz. Bunları kabil olduğu kadar sür'atle smdan biraz fazlası ölmüştür. Hâdise, ge lilardan 1 7 si Haydarpaşaya, dördü Bile (bulgurlama) dedikleri bir çamur taba fennî bir lisanla izah güç olmakla beraber Diğer taraftan, Karacabey boğazının kadar söyliyebilirim: yapacağız. Civar şehirlerden müracaatler ce vuku buldu. Ve müthiş bir çöküatü ciğe, 1 3 ü Eskişehire gönderi'miştir. kası yaparlar. Anadolu şehirlerinin en şu r, , ı .. •. ıı ı ı • I tıkanmış olması yuzunden başka sahalaroldu; her biri muhtelif miktarda yarahyı ve zenginlerinin evleri bu usulde yapılmı? ılinde geldi. Fakat hem amudî hem de Yaralılar Ankara gannda Belediye a , Duvarların bunyesı, temellerde bir yas d, da su baskmlarına intizar olunmak, , , . . , , bir ay ve daha ziyade fcarmdrrabilecek ail bir sarsıntı şeklinde idi "ve b kadar Kızılay mümessilleri tarannaan karşuan tır ki bu da hareketîarza karşı çok teh'i tığa oturmuş demir çubuk ve betondan tdır. Çünkü bütün çaylar geri doğru gebaret, fevkanî duvarları 10X10 kadronlerini söylüyorlar. kelidir. şiddetli oldu ki zelzelenin toprak zemi mış ve izaz edilmislerdir. lerek Apolyond gölüne aktığından göEnkaz altındakilerin kurtarılrnası için ne doğru frrlayan ilk darbesile bazı ev Son yıllarda Anadoluya evvelâ tagla, dan ahşab direkler ve atktlar ve payanda lün seviyesi mütemadiyen yükselmekte Ordu Müfettişliği her vasıta ile çalışmakbundan sonra da betonarme inşa usulü lardan ve aralarında 10 santim eninde ve bugün göl suları Bursa Kemalpaşa üst kısımları uçtu, sokaklara fırladı. girmiş fakat pahahya mal olmakta bu ahşab lâtaların vücude getirdiği besleyici yoluna doğru bir kîlometre ilerleyerek tadır. Biz de evin üst katında idik. Dehşetle (,Ba$ma>ca!eaen devam) lunduğundan yalnız biraz hali vakti ye kısımlardan teşekkül etmiş olup bu du şoseye temas etmiş bulunmaktadır. Bir Refahiyeden son gelen haberlerde, bu uyandık ve tavanın uçtuğunu, yıldızlann varlarm dış cidarları beş milimetre açıkiki gün sonra bu yolun sularla kaplanaşehirde 2050 ölü, 510 yaralı oldugu an par ladığını gördük. Şehri bir anda yıkıp yurddaşlarımızın imdadlanna yetişmek rinde olanlar tarafından tatbik edilmeklıkta murabbaî örgülü tel kaplı olup çiık münakalâtm tamamen durmasından İaşılmıştır. Oraya çadır ve para gönderi hara b eden bu ilk zelzele bir dakika ka için geceyi gündüze katarak çalışıyorlar. tedir. mento sıvalı ve ayni duvarların iç cidardar sürdü, fakat sabaha kadar devam etkorkulmaktadır. Betonarme usulü en son ve her tarafta yoruz.» lan ahşab bağdadî kaplı ve kıtıklı kireçŞu kanaat ve azim umumidir: YurdZelzeleler yeraltından gürültülerle gekabul edilmiş bir usul olmakla beraber ten harcla sıvalıdır. Duvarlar içinde on Tam M. Kemalpaşa kasabasının karşıDahiliye ve Sıhhat Vekilleri, geceyanbağrma daşlarımızın yaraları sanlarak iyi edile tatbikı ciheti doğrudan doğruya bir ihlısında bulunan Azablı köyü tamamen Erzincandan, diğer zelzele mmtakala liyordu. Refikam çocuğumuzu sı cek, evleri ve hayatları yeniden yapıla sas işidir, Anadoluda ise mimar bulmak santim hava boşluğu da vardır. Bu boşluk mahvolmuş zannediliyordu. Bugün Banrına hareket etmişlerdir. Ayni trenle bir basmıştı. Ben, sırtımdan ve belimden yaayrıca binayı soğuk ve sıcaktan da mulı idim. Refikamı ve çocuğumu kapa caktır. Çare bulunamadığı için yürekleri çok yaralı da Ankaraya gönderilmektehafaza etmektedir. Kat döşemeleri ve çatı dırmadan gelen motörlerle irtibat tesis ne mum kün! rak sokağa fırladım. Ortalık zifiri karan dağlayan tek nokta şudur: Kör tabıatin Mekki Said arkadaşımız yazıyor: Millî altı döşemesi ahşab kirişlerle dir. bağh ve edilmiş ve köylülerin, damların üstüne hktı, tek bir ışık yoktu. Her taraf baştarı kahrına uğrayarak ölen vatandaşlara ha Şefimiz Tokadın betonarme Halkevi en tahta ile döşelidir. Bu sistem ilk buluşun çıkarak feyezanı nüfus zayiatı vermeksiMekki Said başa karla örtülü ve tasavvurun fevkinbir tecrübe tatbikatı olmuştur. Esası bu zin atlattıklan öğrenilmiştir. yatlarını iade edemiyoruz ve edeıniyece kazı kaışısında yanındakilere soruyor: Erbaada vaziyet de bir soğuk vardı. Nereye sığınabilirciik. Diğer bütün köyler su baskınlarından Turhal fabrikası neden hasara uğ olmak üzere bu sistem azamî tekâmüle Tokad 2 Erbaada yıkılmıyan 3 5 Her taraf tehlikeli idi. Binalar durmadan ğiz. Bu tek noktada dahi kendimize anhiçbir zarar vermemişlerdir. ramamış da ayni usulde yapılmış olan şu sevkedilebilir. Meselâ kat döşemeleri beev vardır. Kasabaya, ancak Lâdik yoli yıkılıyor, iniltiler, imdadlar gökleri çm cak şu teselliyi bulabiliyoruz: Felâket satonarme yapılabilir. Kat adedlerine göre Halkevi böyle enkaz haline gelmiş? MUSA ATAŞ le yardım yapılabilmektedir. llk zelzele latıyordu. Bir ana baba günü içindeydik. halarında geri kalan vatandaşldrımızın Turhal fabrikasını mütehassıslar yaptı. ahşab direk ve kereste eb'adı büyüyebide Erbaa sokaklarında 880 ölü, 500 ya Saat üç buçukta eve daldım, bir yatak Egede seylâbın tahribatı şimdiki yaralı hayatlrım ve şimdiki harab Fakat Tokad Halkevinin konströktöri lir. Bu sistemin ucuz ve pahalıya mal olralı sayılabilmiş ve köylerden esaslı ha çıkardım. Çocuğumla refikamı oraya yurd ve yuvalarını yeniden öyle tanzim kimdi? Büyük Şefimize verilen İzmir 2 (Telefonla) Seylâbdan Ocevaba ması keyfiyeti ise doğrudan doğruya malber almamamıştır. Niksar köylerinde te yerleştirdim. Diğer vatandaşlanmız için demişin Kiraz nahiyesinde 55 yaşında edeceğiz ki bunun neticesinde buralarda göre (temelleri çürük) olması tek bir se zeme ve onun rayici keyfiyetidir. lefat, 2000 den fazladır. çalışmağa koştum. Şehrin içinden feryad beb değildir, kimbilir demirleri nasıl bağMalzemenin muhtac olduğumuz cinsi Mehmed zevcesi Ümminin evi yıkıldı. Amasya 2 Zelzele felâketine ugra dalgaları esiyordu. Enkaz altında çok ın ve pek az bir zamanda adeta yerlerden landı, kimbilir betonun dozajı ne idi şunlardır: Çimento, ahşab, az miktarda Kadın enkaz altında kalarak öldü. Tireyan memlekette Sultanbeyazıd camııle san vardı. Erzincan Müddeiumumisi iz fışkırıp yükselen yepyeni bayındırlık ve kimbilir mukavemet hesabları var mıy demir çubuk. haricî duvarları örtecek ka de seylâb esnasında çıkan fırtına ağac Gümüşlümehmedpaşa, Yakubpaşa camı zetin felâketzedeleri kurtarmak hususunrefah sahaları ınkışaf edecektır. Fanı ha dı ,yok muydu? Yeni betonarme inşa dar tel levhalar, çivi, kum ve sıva... Bi ları sökmüş, ovalarda, kulelerde epeyce leri kâmilen harab olmuş ve diğer bütun daki büyük fedakârlığmı bilhassa zikre nanın çatısını da duvarlarda olduğu gibi tahribat yapmıştır. Kanallardan taşan suyatm mütemadi ve adeta ebedî bır şekli usulü, mütehassıs ellerle tatbik edilme mabedler de tehlikeli vaziyete girmıştır. derim. Hapisanenin duvarları yıkılmış, dikçe yurddaşlarımıza mesken şeklinde tel kaplavıp yüksek duzajlı çimento sıva lar Cellâd gölünü doldurmuş ve bu saha Kıhcaslan mektebi, tamamen yıkılan bı mevkuf ve mahkumlar açıkta kalmışlar vardır ki o da millî ve maşerî hayattır. ile örtmek mümkündür. Tel levhnlar ça gene eskisi gibi bir deniz halini almıştır. süslü bir ölüm tuzağı olmaktan kurtula nalar arasmdadır. Merkezde insanca hiç dı. Aralarında Imralıdan gelme 40 mah Mühim olan onun ölmemesidir. Ve o kokılırken birkaç sanıim üstüste bindirilir ve Tire, Ödemiş, Buca, Menemen, Torbalı, bir zayiat yoktur. kum da vardı. Hiçbirisi kaçmak gibi bir lay kolay ölmez. Hususile Türk mılletinin maz. sık çivilenirse çatlamak ihtimali yoktur. Bergama, Manisa ovaları tamamen sular *#* Salâhaddin Güngör hareket göstermediler, bilâkis Müddeı her belâya muvaffakiyetle göğüs germeCatı örtülerinde bu tel levhaları galvanizli altındadır. Foçada Kaletepe mevkiinde Osmanlı tarihinde yapıcılık teşkilâtını çobanların 600 kayunu tehlikeye düşmüş, umumirin idaresinde toplandılar ve hep ği bilen azimle dolu hayatı ve hayatiyeti. kullanmak müreccahtır. Divrik demir madeni amelesi bunlar gönderilen kayıklarla kurtarılmışberaber felâketzedeleri kurtarmağa ça Milletimizin bu hayatına ve bu hayatiye ötedenberi çok muntazam işler bir halde Mimar görüyoruz. Bu teşkilât on beşinci asırdt Erzincana sevkediliyor tır. Cuma ovasında sivil tayyare meydahştılar. tine son yoktur. Hepimiz onun her yeni mükemmel bir hale gelmiş, on altıncı a S. CETİNTAS Divrik 2 Dahiliye Vekili Faik Öz nı suların hücumuna mamz kalmış, sulaT Bu hâdise de çok müheyyicdi. Gün atTak Divrikte Belediye reisini kabul ede zorluk önünde harikalar yaratmağa mukbenzin deposunu doldurmuş, tedbir alınğarırken ekseriyeti yaralı bulunan sağ varek, demir madenlerinde çalışan amelemıstır. s tedir olduğuna en kat'î imanımızla ina ise su ve sel afetinin tahriblerini karşılıyatandaşlar perişan, şaşkm bir halde dolalerin kurtarma işlerinde vazife almak ücak ve yenecek yeni mücadele mevzularibirbirlerine sarıhyor, en yakın o nıyoruz. Emirâlem ve Muradiye istasyonları zere sevkedilmelerini emretti. Ayrıca Erle ayaklanmış bulunmaktayız. Başbuğ lanlarını soruşturuyorlardı. Manzara çok yakınmdaki hat bozukluğu düzeltilmiştir. Dünya harble, darble meşgul. Milletzurumdan da Erzincana amele gönderiİnönü Türk milletinin şimdi karşılaştığı feci idi. Enkaz altından hâlâ iniltiler yükGeceyarısı Afyon treninin gelmesi beklecektir. Malatya vali muavinile Üçüncü lerarası buhranmın doğuracağı muhtelif seliyordu. Zelzelenin peşisıra bir de fırleniyor. Bandırma yolcuları, Bandirma güclükleri dahi az zamanda yeneceğine Umumî Müfettişlik memurları da ErzinAkhisar arasında Karaağac köprüsünün tına çıktı. Artık vaziyeti anlarsınız. Mü ihtimaller biz Türkleri de ehemmiyetle kat'î imanını ilân ediyor. Milletimiz mucana hareket emrini aldılar. bozulması dolayısile aktarma ile gelebilteaddid yangınlar başgösterdi. Şabahleyin alâkadar etmekten hâli değildi. Derken vaffakiyetle geçeceği şüphesiz yeni bir Erzincan memurları bir müddet halka çadırlar dağıtıldı. Ve halk bu ça araya işte yerin altından ve üstünden bir Yemenli Fazlı oğlu Galib Efganinin diler. Afyon seferlerinin yarın muntazam imtihan önündedir, ve o imtihamn nasıl dırlarda toplandı. Fırtına o kadar şiddet de bu sarsıntı ve su felâketleri karış^ı. Huistirahat edecekler Istanbul asliye sekizinci ceza mahkeme ~'"ak ba^'^ması muhtemeldir. li idi ki çadır kurulmasına imkân bırak susile bir kısım vatandaşlanmızm hayatla geçeceğini de mülkün her tarafında ayni sindeki muhakemesi dün akşam bitti. Aiax, Montevideoya gidiyor Erzincan 2 Erzincanda felâket göyurdseverlikle şahlanan hamiyet ve mu Dünkü celsede Emniyet müdurlugu ikinren memurların vaziyetlerile hükumet ya mıyordu. Enkaz arasında inleyen bir yavrına mal olmak itibarile kalblerimizi yaLondra 2 (Hususî) Ajax harb geavenet müsabakasında göstermektrdır. ci şubeden gönderilen pasaport tahkikakmdan alâkadar olmaktadır. Bunlar, baş rucağı genc ve ölmüş annesinin bağnnmisi yarın sabah Montevideo'yu ziyaret dan varalı olarak çıkardık. Diğer bir yav kan bu felâketler bizi bu halin yeni vazika yerlere nakledilmeden evvel münasib Bu muazzam mücadelelerde Türk mil tına aid evrak okunduktan sonra Müdde edecek ve 48 saat orada kalacaktır. In müddet istirahat edeceklerdir. Buraya ge ru da canmı kurtarmak için ağaclara tıı feleri başma çağırdı. O vazifeleri ifa letinin muvaffakiyet sırrını, halkçı yeni iumumî muavini Atillâ, Galib Efganinin giliz kolonisi, müntehir Graf von Spee'yî indiği «Perapalas» oteli sahibi Mehmed len her tren, yiyecek, giyecek, sıhhî mal manmıştı. Onun da yıkılan ağacla bera ederken dünya buhranım gene gözlerimizrejimimizin memlekette alabildiğine kuv Mısbahın hulus ve saffetinden istifade mağlub eden Ingiliz kumandanı şerefine zeme ve yardım ekipleri getirmektedir. ber toprağa gömüldüğünü gördük. Fırtı den uzak bulundurmuyor, onun inkişaflavetlendirmekte olduğu şu düstur teşkil suretile otelde yetmiş iki gün kaldığını büyük bir ziyafet verecektir. Yiyecek meselesi şimdiden halledilmiştir. nayı müteakıb kar da başladı. Dondururını da haiz oldukları ehemmiyetlerile taErzincana gelen meb'us ve doktorlann, cu bir soğuk vardı. Askerlerimiz araştır ediyor: Her birimiz hepimiz için ve hepi ve borclandığmı sabit gördüğü ve hareketinin ceza kanununun 503 üncü madKaragölde oldukları öğrenilmiştir. ma işinde çok çalıştılar. Erzincanın şark kib ediyoruz. Muhtemel hâdiselere karşı miz her birimiz için. Güneş kulübü binası desine uyduğu mütaleasile ceza isteğinde tarafında zelzeleden müteessir olmaınış hazırhklı ve uyanık bulunmak halimiz, Namık Görgüç satın alındı Aslında çok acı olan mücadele mevzu bulundu. Bunu müteakıb davacı vekili bulunan köyler halkı da imdada geldiler. karşımıza çıkan felâketlerle uğraşmaklıTokadın beklediği yardım İstanbul mıntakası, Güneş kulübünÜE larmın fena ve hatta matemli taraflarma Suad Ziya şahsî iddiayı teşrihe Galib Ekmek ve yiyecek getirdiler. İki üç gün ğımıza mâni değildir ve bunlarla uğraşışıTokad 2 Zelzelenin vilâyetimizde geçmişti ki enkaz altından hâlâ yaralı çı mız dünya ahvalini unutmaklığımıza asla mukabil bir tek iyi noktaları vardır ki o Efganiye müekkilini dolandırmaktan ce Taksimdeki binasını 31 bin liraya satın yaptığı hasar hakkında elde ettiğim yeni almıştır. Binada iki ay sürecek bir tamil karılıyoıdu.» da müspet ve muvaffak hamlelerle her za tayınile beraber üç bin sekiz yüz doksebeb olamaz. yapılacaktır. malumatı bildiriyorum: san lira alacağın da tahsilini istedi. zorluğu yenmeği kendisine şiar edinen Erbaa merkez kazasında beş on iyi biOrhan Rahmi Galib Efganinin vekilleri Hamdi ve Hayatın mücadeleden ibaret olduğu Türk karakterini alabildiğine kuvvetlen Şerif müdafaalarmı yapıp işin bir alacak müdafaasına iştirak etti. na^an başka yapı kalmamıstır. O sırada hakikatile bir kere daha karşı karşıyayız. çıkan yangından, bir mahalle kül haline dirmesidir. Felâket nekadar büyük olursa verecek işi mahiyetinde olduğundan baHâkim Cemil, yarım «saat sonra, mevHayat hergünkü yürüyüşünde zaten öylegelmiştir. olsun o bizi asla meyus ve mağlub edemez. hisle beraet isteği ileri sürdüler ve: «Bu cud delillere nazaran hâdisede iddia eKaş 2 (a.a.) Bugün saat 1210 da dir. Fakat biz bu mücadeleyi çetin çarpışKöylerin, bilhassa ova ve dere ağızlaBilâkis biz onu mağlub ederiz. Çünkü iş hukuk mahkemesine aid hukukî biı dildiği gibi bir suç unsuru mevcud olma» iki saniye devam eden hafif bir zelzele nnda, kumsal yerlerde bulunanları, tamalardadır ki daha açık görürüz. îşte dığmı, meselenin tamamen hukukî mahiolmuştur. bizim mücadeleci azim ve himmetimiz ihtilâftan ibarettir» dediler. Galib Efgamamen haral> olmuştur. Niksar merkez nî d e : «Ben borc olarak tahakkuk ede yette bulunduğunu, Galib Efganinin bedünyayı boğan buhranın bizi asla alâkakuvvet ve kudrette felâketlerin en koyu cek kısmı ödemeğe ötedenberi hazırdım, raetine karar verdiğini, davaclnm hukuk Yozşadda tahribat kazasında da evlerin hemen yansı tamasız bırakmıyan çetin safhalanna ilâveten Yozgad 2 ) Bugün saat 14,45 men yıkılmış, bir kısmı da oturulamıyasundan daha üstündür şimdi de bu kısmı ödemeğe hazır bulun mahkemesine müracaat edebileceğini bilcak hale gelmiştir. Ova köylerinden eser te vuku bulan zel/e!ede Maden kazası, mülkümüzün büyük bir parçasmda yerYUNUS NADİ duğumu tekrarlarım» diye vekillerinin dirdi. kalmamıstır. Peynik nahiyesine bağlı Cesurmahmudlu, altı sarsıntısının ve diğer bazı kısımlarında Zelzele sahasmda... Muharrir arkadaşlarımiz gördüklerini telgrafla bildirivorlar Yaralı bir yüzbaşı anlatıyor Zorluklarla mücadele ! ' /t I ( } » ( , [ : ; , ~ ' t Galib Efgani < \ j \ j j , Mahkeme, dün Yemenlinin beraetine karar verdi j ! ; , j I nnVü OîîıA