19 Kasım 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SAHİBİNİN SESİ nin ilk okuyucusu FIKRIYE Novotnfde Her akşam Onaltınm vıl umhuri tSTANBUL CAGALOĞLU Telgraf ve mekîub adresl: Cumhurlyet, fstanbul Posta fcutusu: IstanbuL No. 246 n Yazan : K A R N E C I '•*\ • Nakleden : ÖMER RIZA n İŞ BAŞARMAK ^400 sabife 125, Ciltlisi 150 Kr. ve Holanda arazisinde Çekoslovakyada tettıig bir hava muharebesi! Eski Cumhur Reisi Hacha'yı Holanda üzerinden uçmak istiyen Almanlar tevkif ettiler Alman tayyareleri, tardedildiler Bulgaristan ve Balkan birliği on zamanlarda Bulgar matbuat Balkan birliği fikrine dair mem nun edici yazılara sahne olmaya başladı. Bu fikir etrafında geçen hafta intişar eden makalelerden aşağıya aldığım bazı cümleler, Balkan birliği idealinin genişlemesini istiyenleri tatmin edecek kadar kuvvetlidir: Fransızca La parole bulgare gazetesinden: «ŞimJiye kadar birçok karışıklıklara sahne olan Balkan ülkesi üzerinde bugün Bulgaristan bir sulh ve terakki umuru olmak arzusundadır. Bulgaristan, Balkanlarm itıkişafı yolunda bütün diğer Balkanlılarla birlikie çahşmayı istiyor. Birçok defalar işaret ettiğimiz gibi, Bulgarlar, Yugoslavlar, Rumenler, Elenler ve Türkler, tarihleri boyunca askerî kabiliEski Çekoslovak Cumhur Reisi Hacha'ya, Çekoslovakyamn Alman Garb cephesinde bir Fransız kıt'ası ormanlık arazide yol açıyor himayesi altına girmesi imza ettiriliyor yetlerinin ölçiisünü kâfi derecede vermişlerdir. Bugün harbler'm ve muhariblerin Amsterdam 18 (a.a.) Holanda Tayyareler, bütün muharib devletle/in muhteşem adlannı anarken, bu devletler, tayyareleri Vlieland adalan civannda arazisi üzerinde uzak mesafelere kadar uç kendilerine içtimaı üe siyasî isliklâli lemin Holanda karasuları üzerinde uçan iki Al muşlardır. Fransanın hemen her tarafında edecek insanhk ve adalet prensiplerinden man tayyaresine hücum etmişlerdir. Bu Alman tayyareleri yüksekten uçuşlar yapilham almahdırlar. Balkanlı tabiri, neçarpışmada mitralyöz ateşi teati edilmiş mışlar, diğer bazı düşman tayyareleri den iptidailik ve siddet mefhumlarına tir. Holanda hükumeti kendi bitaraflığı de Ingiltere üzerinde, ezcümle Liverpol sembol olsun?» nın bu suretle ihlâlinden dolayı Berlin mıntakasmda dolaşmışlardır. Diğer tarafSlovo gazetesinden: hükumeti nezdinde şiddetli protestoda bu tan Fransız ve Ingiliz tayyareleri, Alman«Balkanlılar arasındaki bütün mücadelunmuştur. ya üzerinde, esaslı keşifler yapmışlardır. lelerde, onlart birbirine katan bülün boHava» ajansına göre askerî vaziyet Bu uçuşlarm hiçbirisinde bomba kullanılAnkara, 18 (Telefonla) Alğazlaşmalarda hemen daima ya Çarlık Paris 18 (a.a.) Havas Ajansı as mamıştır. Görünüşe göre, Alman kumanmanya ile aramızda yeni bir ticaret Rusyasınm yahud da Avusturya lmparakerî vaziyet hakkında şu tafsilâtı veriyor: danlığı, şimdi bütün dikkatini, Fransız anlaşması akdi yolunda yakmda tetorluğunun gölgesi meydana çıkardı. Bu Dün, hava faaliyeti noktai nazarından askerî tertibah heyeti umumiyesinin şark maslara başlanacağı anlaşıhyor. Filiki heyulânm tesirile Balkanlarda nifak şüphesiz, harbin bidayetindenberi garb cenahına tevcih etmiş bulunmaktadır. hakika Almanyanın Ankara büyükyuvalan alevlenir ve tekmil Avrupayı cephesinde kaydedilen günlerin en faa Mulhouse'dan Akdenize kadar Fran elçisi Von Papen, bugün öğledcn ichdid ederdi.» liyetlisi olmuştur. sanın bütün şimali şarkisi ve cenubu şarkievvel Ticaret Vekâletine gelerek TiŞimdiki vaziyeti eskisile mukayese eFransız, İngiliz ve Alman keşif tayya si üzerinde, Alman tayyareleri, yüksekcaret Vekili Nazmi Topçuoğlu.m den Slovo gazetesi, coğrafî şartlar bakıLondra 18 (Hususî) Çeko Slo balannızı, annelerinîzi, çocuklarınızı düreleri, çok hareketli bir şekilde çahşnuşlar ten uçmuşlardır. Diğer taraftan, merkeziyaret etmiştir. Von Papen Nazmi mından arada hiçbir fark olmadığım, vakyanın son Cumhur Reisi Hacha Prag şününüz. Her hangi bir karışıklık şiddetlArkasi Sa S sütun 1 del dır. Topçuoğlunun nezdinde 45 dakika Balkanlı milletler için tarihten ders al civarındaki evinde Alman zabıtası tara le tenkil edilecektir. Sükunetle işinizle kadar kalmıştır. mak vaktinin artık geldiğini kaydediyor. fından tevkif edilerek Prag'a nakledil meşgul olunuz.» * ** miştir. Von Papen'in Ticaret VekilimizHacha, niçin tevkif edildi? Yukanda bir iki nümunesini gösterdile Almanya ile memleketimiz araPolis, Hacha'yı radyo vasıtasile halBelgrad 18 (a.a.) Prag'dan bilğim neşriyata Bulgar gazetelerinin son ka bir hitabede bulunmağa icbar etmiş diriliyor: smda yeni bir ticaret anlaşmasının zamanlarda sık sık yer vermeleri, Balkan tir. Sabık Cumhur Reisi, hazin bir sesle esaslan üzerinde görüşmüş olması Von Neurath'ın talebi üzerine Hacha ideali bakımından çok ümid verici bir kısa bir hitabede bulunmuş ve ezcümle Lany'de tevkif edilmiştir. çok muhtemeldir. hâdisedir. iunları söylemiştir: Çek mahfillerine gelen malumata göre Diğer taraftan Fransa ile memBu ideal birçok münevver Balkanlıla«Almanlara karşı gelmeyiniz. Ba{Arkası Sa. 6 sütun 1 de] leketimiz arasındaki iktısadî münasenn kafasında senelerdenberi yaşar. Ce ıııııııııııııııııııııııııııııılıııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı betlerin inkişafı çarelerinin her iki nubu şarkî Avrupasında, nisbeten dar bir tarafça da arandığı ve bu sahada yesaha üzerinde, tabiatin beraber olmalani tedbirler ahnmakta olduğu görülrını mukadder kıldığı bir takım çalışkan Madrid 18 (a.a.) Holanda ve Sulh teşebbüsü devam edecek mektedir. Bu tedbirlerle bilhassa Fran ve kabiliyetli milletler için, yabancı teBelçikamn tamamiyetinin idamesinde a Londra 18 (a.a.) Şimal memleketsaya ihracatımızın genişletilmesi de>sirlere kapılarak müşterek menfaatlerini lâkalarını bildirmek üzere, İspanya ve î lerinin merkezlerinden gelen ve matbuat piş olunmaktadır. Ticaret Vekili, görememek hazin birşeydir. bugün öğleden sonra saat 15 te talyanın birlikte olarak Almaya nezdinde tarafından neşredilen haberlere göre diplomatik bir teşebbüste bulunduğu hak Kraliçe Vilhelmine ile Almanya sefiri aBalkanlılar şimdiye kadar bu hakikati Fransız elçisini kabul etmiştir. Büyük anlıyamadılar. Bulgar meslekdaşlanmız elçinin bu ziyareti vesilesile de iki kında dün Brükselde intişar eden haber, rasında yapılan görüşmeden sonra Holan* en iyi membalar tarafından teyid olun da ile Belçika, İsveçin, Norveçin ve Datarafından da tasdik edildiği gibi senememleket arasındaki ticarete yeni b'r maktadır. Madrid salâhiyettar mahfılleri, nimarkanın yardımile sulh lehindeki te * lerce şunun bunun oyuncağı halinde birinkişaf seyri verilmesi işi üzerinde bu haberi ne teyid ne de tekzib eylemek şebbüslerine devam etmeğe karar vermiş * birlerile boğazlaştılar. Halbuki samimî görüşülmüştür. tedir. bir anlaşma arzusu ve şuurlu bir teşkilât, lerdir. ••Iilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllıııııııılını,,,,,, ,,,,„„ IIIIIIIIIIIIIIIIIUIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIHinillltlllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Balkanlı milletleri, karşılarında bütün dünyanın hürmetle iğileceği bir büyük devlet mevkiine çıkarmağa fazlasile kâfidir. Böyle bir teşkilâtı başarabilen Balkanlılar, millî emniyetlerine ve iktısadî inkişaf imkânlarına, bir daha elden kaçırmamak suretile kavuşmuş olurlar. Zahirî sebebler ne olursa olsun Ballan antantı bu esas gaye uğrunda kuruldu. Antant milletlerine mensub bütün gazetelerin birçok defalar yazdığı gibi Türkiyenin, Yunanistanın, Yugoslavyanın ve Rumanyanın maksadı Bulgaristam kendilerinden ayn tutmak değil, bilâkis onu da aralarına almaktı. Hakikî Balkan antantı böylelikle kurulmuş olacaktı. Fakat Bulgaristan şimdiye kadar bu birliğe girmek istemedi. Neuilly muahedesinin ıstırabını çekiyordu; bazı komşularile toprak ihtilâfları vardı. Geçen sene Selânik anlaşması münasebetile yazdığım Fransız kabinesi azalan, Elize sarayına gidiyorlar bir yazıda Avrupanın çok feci günler arifesinde bulunduğunu, aramızdaki ufak Paris 18 (a.a.) Nazırlar meclisi bu söylemiştir. Daladye, bilhassa iktısadî eltefek anlaşamamazhkların önümüzdeki abah Elize'de toplanmıştır. Daîadye birliği bahsinde İngiliz Fransız anlaş tehlikelere nazaran sıfır denecek kadar Uplomatik ve askerî vaziyetin heyeti u masmın ve ezcümle ecnebi memleketler ehemmiyetsiz olduğunu, Balkanlılann mumiyesi üzerinde ve Yüksek Şuraıım den yapılacak müşterek mubayaat husumutlaka birleşmesi icab ettiğini söylemiş on celsesi hakkında izahat vermiştir. Da sundaki mes'ud neticeleri tebarüz etürBahriye mektebinde dün yapılan merasime aid muhtelif intıbalar tim. adye, Fransa ile îngilterenin gerek aske miştir. Kuruluşunun 164 üncü yıldönümü mü narak mekteb hatıralarını yâdetmişlerdir. la en kıdemsiz talebeden biri büstün önüŞunu memnuniyetle kaydedebiliriz ki î, gerek iktısadî bakımlardan tam bir Maliye Nazın, Londraya yaptıgı son nasebetile dün Heybeli Deniz Harb okuEvvelâ, mektebin bahçesindeki Ata ne giderek Atatürkün manevî huzurunNADtR NADt Ibirliği yapmak hususunda anlaşmış cl seyahat ve ingiliz Maliye Nazırile yao lunda, samimî bir tören yapılmış, eski ve türk büstüne çelenk konulmuştur. En eski da iğilmiş ve orada hazır bulunanlan birt JLArkası Sa. 5 sütun 3 te) uklarının bu celsede tahakkuk ettiğini j SArkası Sa. 5 fütun 3 te) yeni denizcilerimiz, hep bir arada topla mezunlardan olan Hasan Hüsnü kaptanQ, 6 aütua 4 tcj Telefon: Ba§muharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyeö: 24298. tdare ve matbaa tasmı 24299 . 24290 Pazar . . . 1 9 IKIfiClteSrİn 1 9 3 9 Ahmed Halid Kitabevi Çekoslovakyada dün orfî idare ilân edildi Zorla söyletilen nutuk! TürkiyeAlmanya ticaret müzakeresi Von Papen dün Tica ret Vekilimizle görüştü Alman polisi yeniden tevkifat yaptı, iki Çek polisi daha idam olundu Sulh teşebbüsleri Fransız kabinesi dün Elize sarayında toplandı Başvekil Daladye, Londradaki içtimada alman kararlar hakkında Cumhur Reisine mufassal malumat verdi Holanda ve Belçika tamamiyetlerinin idamesi için İtalya ve İspanyanın müştereken teşebbüslerde bulunacağı haber veriliyor Deniz Harb Okutıınıın 763 üncü kuruluş yıldönümü merasım