18 Kasım 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

18 İkinciteşrin 1939 CUMHURtYET H A B E Hâdlseier arasında Fransada komünist faaliyeti Paris matbuatı, bu partinin azasına karşı daha kat'î ve enerjik tedbirler alınmasını istiyor Paris, 17 (a.a.) Alman Sovyet paktını alenen tasvib etmiş olduğu için malum olduğu veçhile 26 eylulde hiikumetin bir kararnamesile lâğvedilmiş olan Fransız Komünist partisi azası yapılan bir çok tevkifata ağır mahkumiyetlere ve polis baskınlarına rağmen son zamanlarda gittikçe büyük bir faaliyet göstennektedir. Paris matbuatı, bu partinin azasına karşı daha enerjik tedbirler alınmasını istemektedir. Lâğvedilen partinin gösterdiği gizli faaliyetin ehemmiyetini ölçmek müşkül olmakla beraber her gün yeni tevkifat yapıldığı ve «muzir malzeme» ele geçirildiği malumdur. Dün öğleden sonra dört kişi tevkif edilmiştir. «Humanite» gazetesinin gizlice basılması için kılllanılan malzeme müsadere edilmiştir. Risale te\ziatuıı menetmek üzere büyük gayretler sarfedilmektedir. Dün Paris mıntakası divanıharbi bir fabrikada komünist risaleleri dağıtmış olan Charles Durand isminde bir ameleyi üç sene hapse mahkum etmiştir. Dün tevkif edilenler meyanında Le Gall ve Frot isimlerinde Paris Belediye Meclisinin iki azası bulunmaktadır. Polis bu sabah da faaliyetine devam etmiştir. Meydana çıkarılan gizli bir matbaada Humanite gazetesinin bir çok propaganda nüs* halan elde edilmiştir. Bu böyle sürecekse... da bir miğfer, sert adalelerile, etli ve kalm ensesile, kısa banın içinde Avrupaya gelen Savaş Tanrısı Mars, gün geçtikçe, SiegfriedIe Maginot arasında gidip gelen bir kaplumbağa hayaline yerini vererek, «oysuzlaşıyor. Kinsiz bir harbin zaferine inanmam. Her geçen gün, bu kinin ateşi üstüne zamanın külünü boşaltıyor. Eğer bu böyle sürecekse, iki taraf da zaferi müdafaada arayorlar demek. Nasıl mı olur? Belki söyle: Fransız ve lngiliz, düş manın uzun zaman cepheli ve silâhlı bir duruşa mukavemet edemiyeceğine inanır, kollarını kavuşturur, bekler; Alman da Polonyada bütün harb hedeflerini fazlasile ele geçirdiğine inanır, Fransızdan ve İngilizden hiçbir şey istemediğini de kavganın başında ilân etmiş olduğu için, kollarını kavuşturur, bekler. Gelsin ekonomi harbi, diyeceksiniz, gelsin abluka. Bir Fransız generali, ve ayrıca, bir Fransız gazetesi diyor ki: Bu hülyayi bırakalım. Yalnız ekonomi harbile, yalnız ablukayla harb kazanılmaz. Almanya bunu bilir, biz de bilelim: Harb, cephede kazamlır. öyleyse ? öyleyse bu Fransız generalinden de, bu Fransız gazetesinden de evvel yazdığım gibi cepheler tereddüd ederse, kızgm ve mukaddes kini her gün biraz daha soğumağa namzed harb, soysuzlaşacak. Korkunun veya ihtiyatın cenderesi içinde serçe parmağını bile kımıldatamıyan Savaş Tanruını, uztm zaman alçı içinde bırakılan mafsallerin âkıbetiııi bekliyor: Ankiloz. ve kıvırcık saçlarile, iki atlı bir aralinde kargı ve kalkan, başın GÜNÜN ÜNÜ MEVZULARI Korsan harbi Alman kruvazörleri, geçen harbe nazaran, pek ehemmiyetsiz bir faaliyet gösteriyorlar Yazan: ABİDtN DAVER Deniz harbinin muhtelif şekillerinden biri de «kruvazör harbi» ki buna eski zaman korsanlannın faaliyet şeklini andırdığı için, «korsan harbi» de derler. Bu harb, garib şeklile bir çok tahminleri boşa çıkardığı gibi, kruvazör harbi bakmîindan da sulh zamanındaki tasavvurlara asla uymamıştır. Almanya, elinde iki büyük muharebe kruvazörü, üç ceb zırhlısı ve 6 kruvazör bulunduğu ve bunların hepsi kruvazör harbi yapmağa çok müsaid gemiler oldukları halde, Büyük Harbe nazaran, çok gevşek ve ihmalkâr davranmaktadır. Kruvazör harbi bakımından, şimdiye kadar, faaliyete geçer geçmez batınldığı söylenen, fakat sonra mevcudiyeti bile şüphe ile karşılanan bir muavin kruvazörle bir veya iki ceb zırhhsmm açık denizlerde dolaştığı hakkında haberler gelmiştir. Bu bir veya iki ceb zırhhsmm faaliyetleri de hayret edilecek kadar mahduddur. Filvaki ceb zırhlılarından Deutschland (Doyçland) şimdiye kadar Stonegate isminde bir tngiliz vapurile Lorentz Hansen adlı bir Norveç vapurunu batırmış, City of Flint isimli Amerikan vapurunu tevkif etmiştir. (Norveçlilerin serbest bıraktıklan gemi) Admiral Scheer (Amiral Şer) ceb zırhlısı ise, yalnız Clement (Kleman) namındaki lngiliz ticaret vapurunu batırmıştır. Ondan sonra, bu iki geminin ikisinden de haber alınamaz olmuştur. Hangi Okyanustadırlar, ne yapıyorlar? Meçhul. Halbuki dünya «ienizlerinde, binlerle lngiliz ve Fransız ticaret gemisile binlerle bitaraf vapur, Ingiltere ve Fransa hesabına, yüzbinlerle ton erzak ve ham madde naklediyorlar. Bütün bu vapurlar, serbest serbest denizlerde doIaştıkça iki Alman kruvazörünün Okyanuslara çıkmış olmalarının faydası nedir? Bunlann faaliyetten çekinmeleri ancak şöyle tefsir edilebilir: Ingiltere ile Fransanın yüksek sür'atli, kuvvetli zırhlılarile açık denizlere mahsus büyük denizaltı gemileri, Alman gemilerini takibe çıkmışlardır. Ceb zırhlıları bunu haber almış ve yakalanıp imha edilmemek için, Okyanusların ıssız ve kuytu adalarına saklanmışlardır. Nitekim, Büyük Harbde, Alman kruvazörleri arasıra böyle saklanırlar, mahrukat alırlar, tamirat yaparlar, dinlenirlerdi. Fakat kocaman iki zırhlı, iki buçuk ayda, topu topu üç vapur batırdıklarına göre, bu netice, yaktıkları yağa ve atıldıkları tehlikeye değmez. Bu hasılayı 1914 18 harbinin kruvazör harbile mükayese edince, gülünc denecek kadar zayıf bir faaliyet karşısında olduğumuzu ^örürüz. Büyük Harbin ilk aylarında, Alman kruvazörlerile muavin kruvazörleri 280,000 tonluk 69 düşman ve bitaraf ticaret gemisi batırmışlardı. Bu defa iki buçuk ayın hasılası ise, takriben 15,000 tonluk 3 vapurdan ibarettir. VV V İHEM NALINA MIHINA Harb ne kadar sürecek? azınun başlığını görünce, harb olmuyor ki nekadar süreceğini tahmin edelim, diyeceksiniz. Harb olmuyor değil, oluyor. Fakat, garb cephesindeki harb, eski harblere benzemiyor; çünkü, iki tarafın karşılıklı müstahkem hatları 939 harbini, diğer harblerden büsbütün başka bir şekle sokmuştur. Şimdilik zırh ve beton, topa galebe çalmıştır; yarın yeni ihtiralar, topu zırh ve betona hâkim kılarsa o zaman iş gene değışebilir. Bugün, karada şiddetli bir askerî harb olmuyorsa da başka cephelerde harbler oluyor. Meselâ, havada harb o luyor; fakat hava kuvvetleri arasında müvazene olduğu için iki taraf da, karadaki gibi, teennî ve ihtiyatla hareket ediyor. De nizde harb oluyor; bu harb, daha ziyade, Alman denizaltı gemilerile tngiliz Fransız deniz üstü gemileri arasındadır. Diplomatik harb açık ve gizli devam ediyor. Sinir harbi, manevî harb, yahud propaganda harbi, olanca kuvvetile cereyan etmektedir. tktısadî harb ise, en şiddetli şekilde yapılıyor. Almanyanın denizaşın ticareti mahdud Baltık denizi müstesnatamamile durmuştur. Almanya, dış ticaretinin yüzde 52 sinden hatta 54 ünden mahrum edilmiştir. Bunun ne demek olduğunu izaha hacet var mı? Bu harb, bilhassa iktısadî bir harb olduğu için, mücadelen'n bu cephesindeki faaliyet, pek şiddetli ve o nispette mühimdir. Zamanımız harbleri topyekun harbdir. Muharib milletler, bütün kudret ve kuvvetlerile her sahada çarpışıyorlar. Onun için askerî harekâtın mecburen şiddetlenmediğine bakıp da harb olmuyor, demek doğru değildir. Harb olduğunu böylece tespit ettikten son/a, harbin nekadar süreceği hakkındaki suale cevab vermek imkânı hasıl our. Bu harb, en az üç sene sürecektir. Birinci sene, Ingiltere ve Fransa, hatta biraz da Almanya için hazırlık senesidir. Ikinci sene, yıpratma harbinin başlıyacağı ve devam edeceği sene olacaktır. Üçüncü sene, yıpratma harbinin netice verdiği yıl olacaktır. Eğer yıpratma harbi, üçüncü yıl içinde kat'î netice veremezse zafer dördüncü seneye kalacaktır. Almanya, daha evvel, bütün kuvvetile büyük bir taarruza kalkışırsa, harb daha çabuk bitebilir. Çünkü, böyle bir taarruzun muvaffak olması ihtimali azdır; yapacağı büyük taarruzu başaramıyan Almanya, daha sür'atle mağlub olmağa mahkumdur. Bu mütalealar, bugünkü vaziyete, yani üç devlet arasındaki harbe göre yürütülmüştür. I Dünkü tevkifler Paris, 17 (a.a.) Paris polisi, dün bir çok komünistleri tevkif etmiş ve bunlarm evlerinde mühim miktarda bozguncu propaganda malzemesi bulmuştur. Polis, bundan başka gizli bir matbaa da mey dana çıkarmıştır. Bu matbaada bir komünist organı olan «Humanite» gazetesinin basılmasına devam edilmekte idi. Venezuella yangını Estonyalı Almanlar 1040 ahşab ev harab Bunların Rayih hududoldu, 40 kişînin öldüğü ları dahilinde nakli işi tespit edildi tamamile neticelendi Caracas 17 (a.a.) Nazırlar ko misyonunun Lagunillas felâketi hakkındaki raporu, yangmı Caracas barlann dan birinde bir benzin lâmbasınm düş mesine hamletmektedir. 1040 ahşab ev mahvolmuştur. Bromberg 17 (a.a.) Estonyalı Almanların Rayh hududlan dahiline nakli ve iskânı işi tamamile neticelenmiştir. Halen Letonyah Almanlann hicreti işlerine devam olunmaktadır. miler de şunlardır: Kaiser Wilhe!m der Grosse transatlantiği: 24,300 ton, 22 ınıi sür'at, Cap Trafalgar vapuru, Kronprinz Wilhelm transatlantiği: 22700 ton 23 mil sür'at. Cormoran vapuru: 5200 ton, 15,8 mil sür'at, Prinz Eitel Frederich vapuru: 6,000 ton, 18 mil sür'at. Bunlardan yalnız Kaiser Wilhelm der Grosse Almanyadan hareket etmiş, ötekiler, harb ilân edildiği zaman bulundukları bitaraf limanları terkettikten sonra, ambarlanndaki toplan yerlerine takarak mücadeleye atılmışlardır. Cormoran vapuru ise, diğer kruvazörlerden biri tarafından yakalanan Rus gönüllü filosuna mensub ve Almanyada inşa edilmiş Riasan vapurudur. Bu gemi, Ormoran ismindeki eski ve battal Alman gambotunun topları ve mürettebatile teçhiz olunmuştur. Bu 5 muavin kruvazörün faaliyetleri pek parlak olmamıştır; üçü harbin ilk aylarmda batırılmış, iki tanesi de ayni âktbete uğramamak ıçın Amerika limanlarına iltica ettiklerinden tevkif olunmuşlardır. Harb içinde 1916 dan itibaren 1918e kadar, Almanlar, 5 muavin kruvazör daha kullanmışlardır. Bunların hepsi, zahiren masum ticaret gemisi şekline konulmuş; fakat toplar ve torpido kovanlarile teçhiz edilmişlerdi. Bu gemiler, bitaraf bayraklar ve isimlerle Almanyadan denıze açılmışlardır. Bu beş gemi de şunlardır: Möve: 4788 ton, 13,2 mil «ür'at, reif: 4963 ton, Leopard: 4652 ton, Wolf: 5809 ton, Seeadler: 1571 ton. Bunlardan en çok muvaffak olan Möve ile Wolf'tur. Möve 119,600 tonluk 21 vapur ve 5 yelkenü batırmış ve birçok mayin dökmüştür. Ikinci gemi Greif, hemen yakalanmış ve kendi kendini batırmıştır. Üçüncü Leopard ise Möve'nin yakalayıp muavin kruvazör haline soktuğu Sarrovvdale gemisidir. 15 ay denizde kalan Wolf ise 14 gemi batırmağa muvaf fak olmuş, döktüğü mayinler de ayrıca 73 bin 988 tonluk 13 gemiyi batırmış, 34,587 tonluk 5 gemiyi hasara uğratmıştır. Seeadler motörlü bir yelkenli idi; 14 gemi batırdıktan sonra karaya oturdu. Büyük Harbin dört senesi içinde Alman kruvazörlerinin batırdıklan düşman ve bitaraf gemilerin yekunu 559,000 tondur. Ayrıca, bir kısmı muavin kruvazörler tarafından dökülen mayinler de 1,062,000 tonluk gemi batırmışlardır. *** Bu rakamlar, şimdiki harbin ilk avlarında, Almanların ellerindeki zırhü ve kruvazörleri iyi kullanamadıklannı ispata kâfidir. 1914 ağustosunda korsan harbi için denize açılan gemilere nazaran, bu gün Almanyanın elinde bulunan iki muharebe kruvazörü, 5 ceb zırhlısı ve 6 kruvazör, çok daha iyi vaziyettedirler. Bunlardan muharebe kruvazörleri 26,000 ton luk, 27 mil sür'atinde, 9 tane 28 lik, 12 tane 15 lik topla mücehhez yepyenı gemilerdir. Ceb zırhlılan 10,000 tonluk, 26 mil sür'atinde, 6 tane 28 lik, 8 tane î 5 lik topla teçhiz edilmiş olup aldıkları mahrukatla 10,000 mil katedebilirler. Muharebe kruvazörleri 2 tayyare, 4 deniz tayyaresi, ceb zırhlıları ise birer tayyare \e ikişer deni ztayyaresi taşırlar. 40 kifi telef oldu Caracas 17 (a.a.) Lagunillas petrol merkezinde zuhur etmiş olan yangın, birçok kişinin telef olmasına sebebiyet Termiştir, halihazırda 40 kişinin telef olduğu tespit edilmiştir. Şehir, tamamile harab olmuştur. Ve hasarat 4 milyon bolivar'a baliğ bulunmaktadır. Yardım isleri faaliyetle devam etmektedir. Dün hicret edenler ki rahmetten biri. Bu böyle ilkbahara kadar sürer, diyeceksiniz, fazla değil. Bana da öyle geliyor. Daha fazla sürerse bu maskara harb, epope değil, karikatür mevzuu olur. Ona hem Ankara, 17 (Telefonla) Londra si, Duçe'nin nutkunda kullandığı «silâhlı barış neş'esile, hem de komik duyguradyosunun kısa dalga 19,60 ve 31,32 barış» tabiri hakkında izahat vermektedir. sile güleceğiz. Italya, Sovyetlerin Akdenize inmesine müsaade Londra radyosu türkçe etmiyecek Roma, 17 (a.a.) Tribuna gazeteneşriyatta bulunacak Riga 17 (a.a.) Baltık memleketIerindeki Almanların memleketlerine iadeleri işi faaliyetle devam etmektedir. Ankiloz veya felc Boşalamıyan Evvelki gün üç ve dün de iki vapur, ofkelerin vücude musallat ettiği şifa4200 den fazla Almanı hâmil olduğu sız kudretsizlik ve çarpıklık. halde Riga'dan hareket etmiştir. Felc veya sulh. Bu böyle sürerse i metre üzerinden ve bu pazartesi gününden itibaren Türkiye saatile 18,55 19.10 arasında devam etmek üzere Türkçe neşriyatta bulunacağı hakkında alâkadarlara malumat verildi. O gün neşriyat başlamadan evvel Londra büyükelçimiz Dr. Tevfik Rüştü Aras kısa bir hitabe ile bu neşriyatı açacakbr. Fransanın yeni bütçesi Paris, 17 (Hususî) Maliye Nazırı Reynaud Meb'usan Meclisi Maliye komisyonunda yeni bütçe hakkında izahat vererek harb bütçesinin 79 milyar franga baliğ olacağını söylemiştir. îtalya harbe iştirak etmemektedir. Fakat bu istinkâfı diğer bitaraf memleketlerinkinden farklıdır. Italya Avrupa mukadderatına alâkasız kalmak istemiyor. Onun Avrupada ve dünyada yapacak vazifeleri vardır. Bunun için silâhlı kalmaktadır. Meşru emellerimiz tatmin edilmediği müddetçe silâhlı barış halinde kalacağız. Gazetta del Popolo da Sovyet kuvvetlerinin ilerlemesi imkân ve ihtimali hakkında bir makale neşretmektedir. Gazete diyor ki: « îtalya, Sovyetlerin Karpatlardan Tunaya ve Balkanlardan Akdenize inmesine hiçbir zaman müsaade etmiyecektir.» PEYAM1 SAFA İngiliz Harbiye Nazırı Fransaya gidiyor Londra 17 (a.a.) Harbiye Nazın, bugün Fransaya gidecek ve orada bir kaç gün kalacaktır. Londra 17 (a.a.) Bu sabah, Lan cashire'in cenubu garbisinde tayyareye karşı tehlike işareti verilmiştir. Alârm, ancak birkaç dakika sürmüştür. Dünkü tehlike içareti Macar kültür heyeti Italyadı Milano 17 (a.a.) Fabiny'nin yasetinde bulunan Macar kültür heyeu",! bu sabah Polonyadan buraya gelmiştir.I Misafirler, Milano'daki Macar mektebini ziyaret etmişlerdir. Orman işletme talimatnamesinde değişiklik Ankara, 17 (Telefonla) Orman işletme talimatnamesinin 24 iincü maddesi değiştirildi. Buna göre, işletme revirlerinde elde edilen alelumum hasılatın satışında açık arttırma asıl olmakla beraber faydalı veya müstacel görülen ahvalde pazarlıkla da satış yapılabilecektir. Pazarlıkla yapılacak satışlarda ilân mecburiyeti yoktur. İhrac edilecek mahsuller hakkında kararname Ankara. 17 (a.a.) 4/9/1939 tarih ve 2/11869 sayılı kararnameye ektir: 4/9/1939 tarihli ve 2/11869 sayılı kararnameye bağlı «1» sayılı listeye dahil olan ve ihracı menedilen mahsullerden, bezelye, nohud, fasulye, mercimek, böğrülce, fiğ, burçak, dan, pamuk tohumu, kepek, pirina yağı keçikıh, zeytinyağı, kendir, keten tohumu, her nevi konserve, kerestelerden yalnız fırınlanmış kayın ve katran kerestelerile yabani kestane, fındık ve kızılcık çubukları ve şimşirin ve lisansa tâbi tutulan ve «2» numaralı listeye dahil bulunan tiftik, bağırsak. balmumu, küçükbaş hayvan derileri, yumurta, zeytin tanesi, susam, bakla ve soya fasulyesinin 2/7005 sayılı kararnamenin 1, 2, ve 4 üncü maddesi hükümlerinden istifade eden memleketlere ihracmın serbest bırakılması ve bu üç sınıf memleket haricindeki yerlere ihracmın lisans usulüne tâbi tutulması yüksek tasdika iktiran etmiştir. Londra 17 (a.a.) Âyan meclisi, dün akşam, evvelce Avam Kamarası tara Yeni Norveç sefiri itimadna fından tetkik ve tasvib edilmiş, olan millî istikrazlar kanunu projesini mü mesini takdim etti zakere ve kabul eylemiştir. Ankara 17 (Telefonla) Yeni Millî istikrazlar kanunu, dün akşam Norveç sefiri, bugün Reisicumhur tara Kralm tasdikma iktiran etmiştir. fından kabul olundu. Yeni sefir itimadnamesini takdim etti. Merasimde Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu da hazır bulundu. Londra, M (Hususî) Nazi şefleri Belçikanın endişesi arasında ciddî ihtilâflar çıktığı haber veBrüksel,17 (a.a.) Hariciye Nariliyor. Bu meyanda Hitler, Göring ve zın Spaak, Meb'usan Meclisi Hariciye Von Ribbentrop arasında ihtilâflar mevencümeni huzurunda yaptığı beyanatta, cud olduğu ve Von Ribbentrop'un bolAlmanyanın son günlerdeki hattı harekeşevik dostluğile itham edildiği haber veriti karşısında hükumetin endişelerini gizIiyor. lememiştir. Emniyet umum müdürü Resmî mehafil ve halk, buhranm atladığını müşahede etmekle beraber her türAnkaraya döndü lü tehlikenin bertaraf edildiğine inanmaIzmir 17 (a.a.) Evvelki gün îs maktadır. tanbuldan şehrimize gelerek burada bazı Millî istikraz kanunu tasvib edildi Almanyanın gözü nerelerde? Londra, 17 (a.a.) Budapeşte radyosu, Almanyanın Macaristan ve Yugoslavyada gözü olduğu haberlerini tekzib et tikten sonra Macar siyasetinin sarsılmaz îtalvan dostluğuna dayandığını tasrih etmiştir. Umumî Harb başladığı zaman, Almanyanın Uzakşarkta ve öteki Okj'anuslarda iki zırhlı kruvazörile 6 hafif kruvazörü vardı. Bunlardan 11,600 tonluk, 23,5 mil sür'atinde Scharnhorst ve Gneisenau zırhlı kruvazörlerile 3250 lonluk ve 23 mil sür'atinde Leipzig, 3450 tonluk ve 24 mil sür'atinde Nürenberg, 3600 tonluk, 24 mil sür'atinde Dresden hafif kruvazörleri Admiral Graf von Spee'nin kumandasında ve bir filo halinde dolaştılar. Bu Alman filosu, evvelâ Coronel'de biri 14,000 tonluk, öteki 9800 tonluk iki eski lngiliz zırhlı kruvazörünü imha etti, sonra Falkland adalannda pusuya düşerek kendisi de Amiral Sturdee tarafından Rumen petrol aksiyonları tetkiklerde bulunan Emniyet Umum Mü imha edildi. (8 birincikânun 1914) Bu dürü, bu sabahki trenle Ankaraya dön muharebeden yalnız Dresden kruvazörü fiatı yükseldi kurtulabilmişti. O da, bir hayli arandıkmüştür. Bükreş, 17»(a.a.) Dün bütün petLehistandaki Ruslarla Al tan sonra, Yuan Fernandez'de yakalanarol aksiyonlan fiatlannda mühim bir terak arkadaşlarının âkıbetine uğradı. reffü kaydedilmiştir. manlar mübadele ediliyor Açık denizlerde münferiden çalışan Irak Başvekili Mısırda Moskova, 17 (a.a.) Alman SovKarlsruhe ve Königsberg kruvazörleri de Kahire, 17 (a.a.) Mısır Başvekili, yet ahali mübadelesi, muhtelit komisyonu işe başjadıktan kısa bir zaman sonra baIrak Başvekilini kabul etmiştir. Yerli ga bir anlaşmaya varmıştır. Komisyonun Altırıldılar. En talihli gemi 3600 tonluk ve zetelere nazaran iki Başvekil, iki mem man azası dün akşam Berline dönmüş25 mil sür'atindeki kahraman Emden olleketi alâkadar eden meseleleri gözden lerdir. Anlaşma, Sovyet Rusya tarahndu. Bu gemi, cesur, becerikli ve cür'etkâr gecirmişlerdir. dan işgal edilen eski Polonya eyaletlerinbir kumandanın elinde, iki ay müddetle Bitaraflık kanunu aleyhtarı de sakin, aslen Alman takriben 115 bin çok canlı ve faal bir rol oynadı. Yalnız kişinin Almanyaya ve Almanya tarafmbaşına 70,360 tonluk 20 gemi batırdıktan öldü dan işgal edilen Polonya topraklanndaki Vaşington 17 (a.a.) Yeni kanuna veya zaptettikten sonra Cocos adalannda, aleyhtar olmakla maruf bulunan yük Ukraynah, Rütenyalı, Beyaz Rusyalı ve Ingilizlerin Sydney kruvazörü tarafıncîan sek mahkeme hâkimi Buttler, vefat et Rus bir milyon kişinin de Sovyet Rusya kanlı ve şanlı bir muharebe neticesinde miştir. Bu hâdise, Ruzvelt'in kendisi ya nakledileceğini tasrih etmektedir. batırıldı. nin itimadma mazhar beşinci bir hâkirn Almanlar, harbin ilk aylarında bu 8 t y i n etmesine medar olacaktır. Mes'ud bir evlenme harb gemisinden başka 5 tane ticaret geReisicumhur, bu suretle mahkemede Konya meb'usu Mustafa Ulusanın kı4 e karsı 5 reyle ekseriyet kazanacaktır. zı Muallâ Ulusanla yüksek mühendis misini de muavin kruvazör haline sokarak açık denizlerde kullandılar. 3 ağııstos Vahdet Günün nikâhlan, dün Ankara Vilno'da örfî idare 1914 ten 11 nisan 1915 e kadar, yedi buKaunas M (a.a.) Litvanva Reisi Belediyesinde, iki tarafın aiJe ve dostçuk aylık bir devrede, çalışan ve kimisi cumhuru, Vilno topraklannda üç yerde lan huzurunda yapılmıştır. Genc evli daha ilk haftalarda batırılmış olan bu gelere saadetler dileriz. örfî idare ilân etmiştir. Nazi şefleri arasında baş gösteren ihtilâf yeni ve zırhları daha kuvvetli olduğu için 10,000 tonluk tngiliz, Fransız kruvazörlerinden üstündürler. Bu gemilerin sür'atleri malum değilse de, 8 tane 203 Iük top ve 12 tan,e 10,5 luk hava defi topile mücehhez bulunduklan malumdur. BunlarJ da, bir müddet sonra, korsan harbi yapa| bilirler. Bugün ise, tngilizlerle Fransızlann e»| linde Alman muharebe kruvazörlerile c zırhlılarına üstün yalnız 5 gemi vardır. Ve Kruvazörlere gelince beş tanesi 6000 bunlann kovalayacağı Alman gemileri de tonluk ve 32 mil sür'atindedir. Üçüncü 5 tanedir. Almanların lehine bir fark daha: O Emden 5400 tonluk ve sür'ati 29 mildir. Büyükler, dokuzar tane 15 lik, Emden zaman, Almanyaya karşı, îngiltere ve 8 tane 15 lik top taşır. Beş kruvazörün Fransadan başka, Portekiz, Rusya ve birer tayyaresi, ikişer deniz tayyaresi, on Japonya da muharibdi. Binaenaleyh, Alikişer torpido kovanlan vardır. Bunlar man kruvazörleri bu devletlerin kıyılanna dan Nürenberg ile Leipzig aldıkları mah ve adalanna uğrayamazlardı. ŞimdL ise, rukatla saatte 14 mil seyretmek şartile bu bitaraf limanlann hepsine uğrayarak 7000 mil katedebilirler. Köln Karlsruhe 24 saat kalabilirler ve en yakm Alman live Königsberg ise, 10 mil sür'atle 9800 manına gidecek kadar mahrukat alabilirmil. Emden 5200 mil katedebilir. 1914 ler. En yakm Alman limanı binlrce mil teki Alman hafif kruvazörleri ise, aldık uzakta olduğuna göre, yağ sarnıçlannı ağlan mahrukatla yalnız 50005500 mil ka zına kadar doldurabilirler. Hulâsa, Almanların 6 kruvazörü ve tedebilirlerdi. Ve topları 10,5 Iuktu. O zamanki iki zırhlı kruvazörün ise 12 mil bilhassa 3 ceb zırhhsile 2 muharebe krusür'atle katedebildikleri azamî mebafe vazörü. Mükemmel bir korsan harbi ya6500 mildi ve 8 tane 21 lik, 6 tane 15 lik pabilirler. Fakat, her nedense, hepsi birtoplan vardı. Büyük Harbdeki Alman den denize açılamıyorlar, açık denize çıkruvazörlerile bugünküler, kuvvet ve sür kanların ise, bir şey becerebildikleri yok. atçe kabili kıyas değildir. Sonra, o zaman, Alman Başkumandanlığı, şimdilik, Bü İngiliz donanamsmda, Alman zırhlı kru yük Harbden ders almamış gibi örgünüvazörlerine ve tabiatile hafif kruvazörle yor. Filvaki, o zaman, Almanlar, harb rine üstün gemiler pek çoktu. Filvaki har gemilerini sımsıkı saklamışlar ve harbin sobin başında 7 tngiliz muharebe kruvazö nunda 1 milyon tonluk muhteşem bir arründen başka 32 tane büyük zırhlı kru madayı düşmanlarına teslim etmek zillevazör vardı ve tngiliz hafif kruvazörleri tini görmüşlerdi. Bu defa da, ayni vazinin. en az yarısı, sür'at ve topça Alman yete uğramamak için, bütün gemileri, bathafif kruvazörlerinden üstündü. maktan korkmıyarak kullanmak lâzımdır. Bu gemilerden başka 2 tane 10,000 Buna mâni olan en mühim sebeb, Baltık tonluk ağır kruvazörün daha inşası ik denizi hâkimiyetini Sovyet Rusyaya kapmal edilerek son günlerde filoya dahil ol tırmak korkusu olsa gerek. dukları haber verilmektedir. Bunlar, daha AB1D1N DAVER