17 Kasım 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

• i • GARB CEPHESİ Fransa, Almanya, Belçika, Felemenk, Lüksemburg ve İsviçre hududları, Maginot ve Siegfrid hatlan gayet mufassal haritadır 20 kuruştur. KANAAT KiTABEVi Onaltıncı yıl sayı: 5 5 7 3 u m h u r i yet ^^a* Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298. İdare ve matbaa tcısmı 24299 . 2429ü v emeWtlb adresl: F^msızcadan Tü/kçeye ?CT"ALEBE ^ LUGATI Blctionnaire de Poctıe Français Turc Rağıb Rıfkı Özgüreün 14 bin kelimelik Bu zengin lugatını tavsiye ederiz. cvmhumet, istanbuı. posta kutusu: tstanbui NO. 248 Cuma 17 ikinciteşrin 1 9 3 9 7 5 kuruş. ikbal kitabevi Bern, 16 (a.a.) Neue Zürcher Zeitung, Helsinki'den istihbar ediyor: Fınlandiyanın askerî mehafıli, Sovyet Rusya ile yakında yapılacak müzakerelerin neticesi ne olursa olsun, müdafaa tedbirlerinin Avrupa harbinin devamı müddetince muhafaza edıleceğini beyan etmektedirler. Bununla beraber ayni mehafil, halihazırda silâh altında bulunan kıtaat mıktarının, şimdi yapılmakta olan tahkimatın ikmalinde, tenzil edileceğini ilâve etmektedirler. Ayni gazetenin muhabiri devam edi yor: «Salâhiyettar bir membadan bildiril diğine göre, Finlandiyanın malî işleri yolundadır. Ve Finlandiya icab ettiği kadar şimdiki müdafaa tedbirlerinin tatbikına devam edebilecektir.» Moskovada kâkitn olan kanaat Moskova 16 (a.a.) Havas ajansı bildiriyor: Sovyet matbuatı, Finlandiya muhalefet mehafilini, Finlandiya hududunu UIngiliz sahillerini müdafaa edeın kuvvetler iş başında ral'a kadar uzatmak istemekle, şiddetli bir Sovyet aleyhtarlığı takib etmekle, Sov Amsterdam 16 (a.a.) Amester takib etmiyeceğini beyan etmektedir. yetler İttihadile Çarlık Rusyası arasında damı Şimal denizine bağlıyan Mukden Fakat Hitler'in Kraliçe Wılhelmine ile içbir fark olmadığı yolunda tezviratta canalı tekrar seyrisefaine açılmıştır. Bu, Kral Leopold'a şahsî bir mesaj gönder Ingilterede bulunan Alman harb esirleri kendilerine ayrılan kampta bir futbol maçı yapıyorlar bulunmakla ve Finlandiyanın, istiklâlini, Holandada sükunetin avdetine yeni bir mesi muhtemeldir. Bu mesaj, neşredilmitesrinievvel ihtilâlıne medyun olduğunu dehldir. yecektir. nkâr etmekle itham eylemektedir. Hitler şahsi mesaj gönderecek Belçika üzerinde uçan Alman Sovyet matbuatmın iddiasına göre, Brüksel 16 (a.a.) İyi malumat altayyareleri Finlandiya ordusunda, Finlandiya mat makta olan mehafil, Almanyanın BerlinBrüksel 16 (a.a.) İki Alman layParis 16 (a.a.) Havas ajansının ehemmiyetini kaybetmemiştir. Kuvvetler buatında, her tarafta Moskovalılara kardeki Belçika ve Holanda mümessillerine yaresi, bu sabah, Belçika arazisi üzerinransız milletinin son zamanlarda askerî vaziyet hakkındaki yanresmî teb daima harekete geçmeğe müheyya bu şı kin telkin edilmekte ve küçük zabitler vermiş olduğu cevabı, resmî bir notanın lArkasi Sa. S sütun 3 te\ lunmaktadır. Ve şeflerin sadece emir tarafmdan efrada «Moskovalıları öldürgösterdıği birlık ve beraberlik lıği: Almanların Belçika ve Holanda hu bekledikleri anlaşılıyor. Fakat mevsim me dersi» verilmektedir. manzarası, hürriyeti sevmiyen, [Arkası Sa. 5 sütun 4 te] bu mefbumu muzır ve tehlikeli bulan dudu boyunca aldıkları askerî tedbirler Nıhayet, Finlandiya, garba doğru bilkimselere fıkir değiştirtecek, onlara yehas'sa Sovyetler Ittihadına karşı muha ni kanaatler aşılayacak kadar kuvvetli44 sım vaziyet almış olan devletlere doğru dir. Daha dün diyebileceğimiz yakm bir temayül etmekle itham olunmaktadır. mazide hiçbir ahenk ifade etmiyen o karFinlandiyanın malî vaziyeti makarışık, âciz ve insicamsız sosyetenin, Berne, 16 (a.a.) Neue Zerghej istikbalini şüpheye düşüren dış tazyikı Zeitungun Helsinki muhabiri bildiriyor: idrak cder etmez bir ruh ve irade halinde Sovyet mehafiline atfedilen ve Finlanbişteşmesi, iyi hazmolunmak şartile, hürdiyanın seferberlik masraflarına birkaç riyet rejimlerinin, bazı nazariyeciler taraydan fazla dayanamıyacağını bildiren İArTcası Sa. 5 sütun 6 da] fmdan iddia edildiği gıbi bir süs değil, fakat bir ihtiyac olduğunu gösteriyor. Paris, 16 (a.a.) Rusya, Avrupa mühim tesir îcra edecektir. Çünkü İtalya Dün Fransada en ufak bir fıkir mesenın cenubu sarkisinde nüfuzunu temin et ve Yugoslavyanın tesisine çalıştıklan Ballesi üzerinde uyuşamıyan yiizlerce mumek için Balkan memleketlerindeki gay kan blokuna Rus Rumen gerginliği müharrir, bugün ayni gaye uğrunda kalem retlerini faaliyetle takib etmektedir. Rus him bir engel olmaktadır. oynatıyorlar: Almanya yenilmelidir. ya ile Rumanya arasındaki gerginlik aBelgradın kanaatine göre, Rus RuSağdan sola doğru bütün ideoloji cephezalmıştır. Rusya ile Rumanya arasında men mukareneti Yugoslavya ile MacarisLise ve ortamekteblerde okutulmakta | Ayni manaya gelen herhangi bir riyazî leri hep ayni hedefe nışan ahyorlar: Alfedakârlık mukabilinde olsa da bir muka tan arasındaki münasebetleri de sıklaştıramefhumu ifade etmek üzere türkçesinin manyaya. Vaziyet eskisine nazaran he olan riyaziye kitablarmda da yanlıslıklar renet tesisine taraftar olanlann Bükreste cak ve bu iki memleket arasmda bir amen hemen tamamile tersine dönmiiş gi bulunduğuna dair neşriyat, maarifçileri yanına bir müddet sonra beynelmilel olaki nüfuzu artmaktadır. Rusya ile İtalya demi tecavüz paktı ak'iini de mümkün kıbidir. Muhtelif muharrırler arasmda şim miz arasında ehemmiyetle ve haklı bir nı da konulmuştur. Diğer taraftan bu ve Yugoslavyanın barışması Balkanlarda lacaktır. [Arkası Sa. 5 sütun 6 da] muhtelif mefhumlar tükçe şiveye uyduruldi gördıiğümüz tek fark, müşterek hedefe hassasiyetle karşılanmıştır. ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınMiııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııuııııııııılııll Bu hususta birçok riyaziye muallimle mak gayesile başka başka şekillere de soulasmak için kullandıkları ayrı metodlarrHe yaptığımız temaslar neticesinde elde kulmuştur. Bugün ortamekteb \e 'iselerdadır. Bunun'a beraber, görünüşte ikinci de ettiğimiz fıkirler bilhassa şu noktalar etra de kullanılan ıstılahlar Üniversitede ayn bir mahiyet almıştır. recelık bir kıymet ifade eden bu noktayı finda toplanmaktadır: İki üç senedenberi gösterilmekte olan Halihazırda mekteblerde okutulmakta da ileride büyük davalar doğurabilecek yeni ıstılahlar henüz istikrar bulmamıstır. lArkast Sa. 5 sütun 6 da\ bir çekirdek farzetmekte hata yoktur ıııııııııııııııınııııııııııııtııııııtıımtıııııntııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııi" zannediyorum. Almanyanın yenilmesi ar ııııııııııııııııııııtıiiiıııııııııııııırıııııııııııııiııııı zusile kaleme sarılan muharrirler arasmda öylelerine rashyoruz ki, eğer bunların temsil ettikleri fikir bir gün ekseriyet kazanmak talihine kavuşursa Avrupayı kurtarmak imkânlarına artık bütün bütün elveda dememiz icab edecek. Bu yanlış fikirli muharrirlerden bir tanesi, Yahudi fılozofu Julien Benda'dır. Son gelen bir haftalık mecmuada dinaBüyük elçi Naggiar, istasyondan ^to mism mefhumu üzerinde durarak Almançıkarken... yaya bu cepheden taarruz etmek istiyor. Harbin başlangıcındanberi Pariste buFakat bunu yaparken kullandığı taktık lunan Fransanın Moskova büyükelçisi bize Avrupanm istikbali hakkında hiç de Naggiar, vazifesi başına dönmek üzere parlak ümıdler vermiyor. dün sabahki ekspresle şehrimize gelmiştir. Eyvah, diyoruz, gene mi aldamOdesa yolıle Moskovaya gidecek olan büyorlar, dünyanın başına yeniden felâket yükelçi, ayın 24 ünde hareket edecek çorabları mı örmek istiyorlar? Sovyet gemisini beklemek mecburiyetinde Julien Benda'ya göre dinamism, bir bulunduğu cihetle memkeleketimizi tertakım vahşi hırsları gizlemek için icad ketmeden önce Ankarayı ziyaret edecekolunmuş süslü bir tabirdir. Bunun asıl tir. Naggiar, Ankarada üç gün kaldıktan manası «yaşama arzusunun tatmıni» olsonra Istanbula dönecek ve buradan mamak gerek. Bu manada bir dinamism'e halli memuriyetine gidecektir. malik bulunmıyan hiçbir uzviyet, ister ferd ister cemiyet olsun, yaşıyamaz. Yalnız şu var ki medenî bir insanm dinamism'i ile iptidaî bir mahlukun dinamism'i Hitler, Münih suikasdinde ölenlerin mezarına çelenk koyuyor arasmda fark vardır. Birincisi ihtiraslaLondra 16 (Hususî) Amsterdam göze çarpmaktadır. Birçok zenginler ve Ankara 16 (a.a.) Riyaseti rına gem vurmasını bilir, başkalarınm da gazetelerinin Berlin muhabirlerine göre, büyük sanayi erbabı İsviçreye iltica e t Cumhur Umumî Kâtibliğinden: yaşama hakkına riayet eder, vesaire.. İşMünih suikasdinin failleri el'an bulunate Julien Benda'ya bakıhrsa Almanya Reisicumhur Millî Şefimiz İsmet mamıştır. Suikasdcileri meydana çıkar mektedirler. dinamism kelimesi altında bu iptidaî mahfnönü, Şeker Bayrammı kutlayan mak üzere polis tarafmdan yanm milyon Bir rivayet lukun ihtiraslarını müdafaa etmektedir. sayın yurddaşlara teşekkür ve mu mark mükâfat vadedilmiş olmasma rağ Bern 16 (a.a.) Zürih'te ikamet etGene Julien Benda'yı dinleyecek olurkabil tebriklerinin iblâğına Ana men kimse zabıtaya yardım etmek iste mekte iken Almanyaya dönmüş olan Katil suçlusu balıkçı Şükrü, dün Ağırcezada isticvab edilirken NADİR NAD1 dolu Ajansını tavsit buyurmuşlar memiştir. Münih'te ve Bavyera'da bilâkis Othon Strasser'in Münih suikasdind< (Yazın S inci sahifede) dır. lArkast Sa. 5 sütun 4 te] naziler aleyhine bariz bir hoşnudsuzluk methaldar olduğu söylenmektedir Almanlar hücumdan evvel ilk hatlara kuklalar sevkediyor Garb cephesînde vaziyet s. y Finlandiya • Sovyet müzakereleri Yeni temas imkânlarına rağmen müdafaa tedbirleri devam ediyor Hitler^in yeni bir mesaj göndereceği soyleniyor Alman matbuatı, Belçika ve Holanda hükümdarları tarafmdan yapılan sulh teküfinin niçin kabul edilmediğini izah ediyor Holanda'da vaziyet Avrupaya iyi Niyetler lâzım Fransız topçu mevzilerinin yerini öğrenmek için tatbik edilen bu usul çabuk keşfedildi Yanlış kitab „ lar derdi Lise riy aziye kitablarmda görülen ıstılah anarşisi Sovyetlerle Rumanya arasındaki münasebat Birçok muallimler, talebeye iki üç senedenberi Fransanın Moskova büöğretilmekte olan yeni terimlerin hâlâ istikrar yük elçisi dün geldi bulmadığım iddia ediyorlar MÎ • • • • ı ı MMitıııııııııınıııı •••• Bazı fedakârlıklar sayesinde bir anlaşma elde edileceği ve bu sayede bitaraf Balkan blokunun kurulacağı haber verilmektedir Münih suikasdi Tahtakale cinayeti Vâdedilen mükâfata ve bütün araştırmalara rağmen suikasd faillerini meydana çıkarmak kabil olamıyor Balıkçı Şükrünün dün muhakemesine başlandı Katil suçlusu: «Muharrem, gözümün önünde birçok kimseleri yaralamıştı, bunları hatırlayınca ne yaptığımı bilemedim» diyor Cumhur Reisimizin teşekkürü