23 Ekim 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Büyük Edib Halid Ziya Uşaklıgilin beş cildlik nefis bir eseridir. Her kitabcıda bulunur. KIRK YIL Onaltıncı yıl sayı: 5550 um Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 Tahrlr heyeti: 24298. İdare ve matbaa tasmı 24299 24290 Musiki Terbiyesi Konservatuvarı Profesörü Lapjrnae'ııı yazdığı ve Fransız AkadebısİDİn takdir ettiği bu eser 19 ncu tab'ından Abdülhalik Denker tarafından. titiz bir itina ile tercüme edilmiştir. 24 formadan ibaret bu eserin fiatı 125 kuruştur. 23 Birinciteşrin 1939 KANAAT KİTABEVİ Ankaradan hareket ettiler ANKARA PAKTININ AKİSLERİ DEVAM EDİYOR ERKANIHARBİYE GORÜgMELERİ BiTTi Hitler, Nazi rüesasını içtimaa davet etti Misafir Generaller dün Romaya göre, Moskova ile Berlin, hâdiseleri telâkki hususunda beraber yürümüyorlar Ankara Paktının dünyadaki tesirleri hiren Ankarada imzalanan Türk İngiliz Fransız karşılıklj yardım ittifakı, pek az istisna ile bütün dunya memleketlerinde yalnız ıyı değıl, derece derece hararetli takdirlerle karşılanmıştır. Bunun sebebi hâdisenin harb yerine sulha kıymet vermesinden ve çıkış noktası gorünmiyen şundiki derin buhrana karşı dünyanın <Adukça geniş ve bilhassa ehemmiyetli bir kısmını sarahatle sulh s=ıhası olarak göslermesinden ileri geldığine şüphe yoktur. Harb, tıpkı bir yangın gibi, eğer mâni tedbirler alınmazsa kendısinde yavaş yavaş her tarafa sirayet etmek tehlikesini taşıyan bir afettır. Mahalleleri ve evleri mJselsel muttasıl bir sehirde çıkan yangın sönmeden o şehir halkının nispeten uzakta bulunanlan bıle rahat edemezler. Şımdiki dünya harbi böyle idi, ve bu harbin ateşi hatır ve hayale gelmiyen sirayet ihtimalleri bile göstermoğe başlamıştı. ^ Meselâ Avrupanın ta sjmalinde nerede îse buzlu denizlerin bugulu havaları içinde kaybolacak gibi görünen îskandinav memleketlerinın harb tehdidile bihuzur olacaklannı kim düşünebilirdi ? Düne kadar 35 milyon nüfuslu büyük bir Avrupa devlati sayılan Polonyanın bütün bütün dünya hartasmdan silinip gideceğini kim hatmna getirebilirdi? Eğer işler kendi haline bırakılacak olsa, demek ki, bugün burası, yann ötesi bir takım memleketlerin ve milletlerin kanlarına girilip gidilecekti... Bizim samimî itikadımıza göre bütün dünyanın değil, hatta tek Avrupa kıt'asının bir veya iki memleket hegemonyası altına konması mümkün değildir. Kuvvete bu kadar fazla güvenmekte gafletlerin en büyüğü vardır. En büyük tahakkümü, milliyetı şuuruna ermiş en küçük milletlerin ergeç bomba gibi patlıyacak hareketleri yıkar ve devirir. Büyük küçük ileri memleketlerin münasebetlerini ancak hepsi yekdığerinin mevcudiyet ve istiklâline hürmetkâr insanca hareketler teşkil edebilir. İleri medsniyet hayatının düsturu ve şiarı ancak bundan ibaret olabilir. Buna rağmen işte millî meselelerini diğer memleketlere kuvvetle tahakkümd< bulan ve sanki yüriir bir dava gibi onun uğrunda kan ddkmeğe kalkışan rejimler görülebilmektedir. îşte nekadar haksızsa o kadar da mantıHız olan ve tıpkı kör bir yangına benziyen bu hareketin, velevki uzaktan uzağa tehlıkelerine karşı, tedbir almak zarundir. Bundan dolayıdır ki Ankara paktı pek az istisnasile bütün dünya memleketlerinde büyük bir takdir ve muhabbetle karşılanmış, adeta alabil diğıne alkıslanmıstır. Bundan anlaşılır ki Ankara paktı bütün dünyanın derinden derine hissettiği büyük bir ihtiyacın ehemmiyetli bir kısmına cevab vermiştir. Dünya memleketleri, Avrupayı ateşe veren yangınm çok fazla genışlememesi için bu türlü önleyici tedbirlerin lüzumunu olanca ehemmiyetıle hıssetmektedir demek olur. Ikinci mühim nokta ise bu vesile ile şi.iidıki Avrupa buhranı karsısında insanlık efkârı umumiyesmin mahiyet ve istikametini bir daha ve pek açık görmüş olMaklığımızdır. İnsanlık efkârı umumiyesi >alnız kuvvete güvenılerek millî ve mülkî tamamiyetlere gelişigüzel taarruz edilmesine «iddetle ve kat'iyetle muhaliftir. Ankara paktından dolayı Türkiyenin hareket tarzı dahi aynca ve pek çok takdir ve sitavis mevzuudur. Ancak burada şurasını tebarüz ettirmek yerinde olur ki Ankara 22 (a. a.) Memeleke timizi ziyaret etmiş olan tngiliz şark ordusu komutam Or eneral Wavel ve maiyetıle Fransız şark ordusu komu tanı Orgeneral Wey gand ve maiyeti, bu sabah saat 8 ve 8,10 da tayyarelerle Ankaradan ayrıhnış ar ve Türk, İngiliz, Fransız bayrakla rile donatılmış olan Havayolları mey danında Genelkur may ikinci başkanı Orgeneral Asım Ilündüz, Ankara garnizon komutam Tümgeneral Kemal Gökçe, Ankara mer kez komutam Al Fransız Şark orduları Baskumandanı Orgeneral bay Ali Demir, GeWeygand refikasile bir arada nelkurmaydan bin başı Aziz Ulusan ve mihmandarlarüe în büyükeîçisi Massigli'nin de açıkça îfadc gîHz ve Fransız büyük tlçileri erkânı ve etmiş oMuğu üzere Tifrk Fransız İngiatasemiliterleri tarafından ugurlanmıs, iiz muahedesi bir iyi ru'yet, akıl ve dürüsmızıka, İngiliz, Türk ve Fransız millî tî eseridir ve üç memlelrptin samimî işbirmarşlarını çalmış ve bir bölük asker ihti liğinde yeni bir devrç ^çacaktır. Kpza ram resmini ifa eylemiştir. şanlı Türk ordusunun yuh.iek şefi MareFransız Generali Weygand Ankara şal Fevzi Çakmak ve diğer münevver dan aynlırken Havas ajansı muhabirine Türk general ve subayları ile yapabfldiaşağıdaki beyanatta bulunmuştur: ğim fevkalâde samimî ve itimadlı temas« Benim ve General Wavel'in fev lardan dolayı da bilhassa bahtiyanm.» General Weygand Beyrutta ialâde bir muhabbete mazhar olduğumuz Beyrut 22 (a.a.) General Wey Ankaradan aynlırken, tarihte mühim bir hâdise teşkil edecek olan muahedenin im gand bu akşam tayyare ile Ankaradart zasını yaşayabilmiş olduğumdan dolayı buraya dönmüştür. sonsuz sevincimi bildirmek isterim. Fransız t (Arkası Sa. 5 siıtıuı 3 te) ıııııııııııııııııırnıııııııııııııııııııııınıııııiHiııiHMiıııııııniMiııııııııııııııııııtıııııntııınıtnııııııınuıiMiiNnuıııııtıııııııııııııııııııııııııııııııııiHiıiMiı Führer, Ankara, Moskova, Roma sefirleri ve askerî erkân ile görüştükten sonra bu içtimaa lüzum görmüştür Mühim kararlar bekleniyor! Hitlerin son deîa Rayştagda söylediği nutuk esnasında nazi erkânının bir arada alınmış resimleri Amsterdam 22 (a.a.) Telgraf ga kalâde mühim bir hâdisedir, Bu davetin rin böyle bir şeye teşebKis etmiyeceği ihzetesuun Berlin muhabiri yazıyor: sebebleri hakkında henüz malumat almak sas olunmaktadır. Hitler, Almanyanın bütün valilerini mümkün olamamışsa da çok mühim meseHitler, Alman erkânıharbiyesile ami Berlinde içtimaa davet etmiştir. Bu fev İPİer mevzuu bahsolmamış olsaydı HitlelArkast Sa. 3 suttın 4 te] Yeni meb'uslarımız dün seçildi Ankara 22 (a.a.) Boş olan Urfa ve Kastamonu meb'usluklanna 22/10/ 939 pazar günü yapılan întihabda Parti namzedleri Nafıa Vekâleti Demiryol İnşaat dairesi reisi mühendis Razi Soyer, eski Istanbul meb'usu ve eski Basvekil Rauf Orbay ittifakla secihnişlerdir. Sıvas cer ve tamir atolyeleri dün açıldı Muhabere ve Mönakale Vekilinin nutku «Beş sene evvel inşasına başlanan fabrika, lokomotif ve vagonların tamirini şimdiden yapacaktır» Sıvas 22 (Sureti mahsusada giden arkadaşımızdan, telefonla) Devlet Demiryolları idaresinin Sıvasta kurduğu muazzam cer ve tamir atolyeleri, bu sabah büyük merasimle açıldı. Hususî trenlerle gelen davetlileri kar sılamak üzere Sıvas islasyonuna, hemen hemen bütün Sıvashlar toplanmıştı. Mek11111 1111 nıı.ı.ııııı ııııııııııııııııı Garb cephesinde alman tedbir çok faydalı oldu Fransız Başkumandanlığı tarafından tahliye edilen mevziler şimdi sular altında bulunuyor İngiliz firmalarımn îzmirden alacağı mal Izmîr 22 (a.a.) İngiliz firmalarımn pek yakında piyasamızdan külliyetli miktarda çekirdeksiz kuru üzüm alacaklan haber almmıştır. Bu mubayaalarda, ihracıî bîrliği tarafından tespit edilen fiatlann esas olacağı anlaşılmaktadır. •mııınıııııınııiMiıııınıııın nıııııııııııınııııııııııııııınınıııı tebhler ve izciler, göze çarpan bir inü * zamla gar peronunda sıralanmışlardı. ' Erzurum demiryolunun küşadından donen Vekillerle davetlileri hamil katar, gara girdiği zaman şiddetli bir alkışla kar< sılandı. Başta Vali Muhtar olmak üzere Belediye reisi ve hükumet erkânı mîsafirlATkast Sa. S sütun 3 tei Dün yapılan uıııııııııııııııuıııııııı ııııınıııııııiMiııııııııııı maçlar ıımııı.ııııııııııııııı t ıııııı ıııııııııııııı* Ahnan topraklanna giren Fransız askerleri bir köyde ihtiyar Alman kadınlarile göriişüyorlar lardı. Bugün mezkun nehrin iki tarafın daki saha ve bütün kbprüler su altında dır. Eğer ilk hat nehrin ötesinde bırakıl mış olsaydı bunların beslenmesi fevkalâ de müşkül olacak ve Alman taarruzu bi hafta sonra yapılsaydı Fransız unsurlan ümidsiz bir vaziyete düşeceklerdi. Şimdi Fransız müdafaa hattı nehrin berisine nakledilmiş bulunuyor ve herhan gi bir Alman taarruzu tabiî feyezan mm takasına çarpacaktır. İArkası Sa. 5 sütun 5 tel Paris 22 (a.a.) Havas Ajansı askerî vaziyet hakkında şu tafsilâtı ver mektedir: Eğer Fransız ileri postaları bundan altı gün evvel geri alınmamış olsaydı şimdi Sarre ırmaklarının birdenbire taşması üzerine çok müskül bir vaziyete düşmüş olacaklardı. Bilhassa La Blies çok fazla taşmıştır. Ilk Fransız unsurlan eylul bi dayetındeki ileri hareketleri esnasında (bu nehri geçmıslerdi Ve 16 ilkteşrin AlYUNUS NAOt lârkast Sa. 3 sütun 3 del man taamızu başlarken de geri alınmış Dün muhtelif sahalarda lik maçlarına devam edilmiştir. Galatasaray, Beykoza tıntuğu 3 1, Fenerbahçe Süleymaniyeyi S 0, Vefa Hilâli 4 1 mağlub etmişlerdir. Galatasaray Beykoz maçından bir enstantanedir. Dünkü maçların taf&ilâtı 6 ncı 41 Beşiktaş AU Yukarıki rerim, sahifemizdedir.