6 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

6 Eylul 1939 CURTHUBIVET Büyük davalar Almanya ve Macaristan Majeste Piyer bugün 17 Yazan: Edmond Demaître Üçüncü Reich zimamdarlannın, Macaristanı elde etmek keyfiyetine ve Macar memleketinın totaliter devletler kombinezonunda oynıyacak olduğu siyasî, diplomatik ve askerî role nekadar ehemmiyet verdiklerini anlamak için Avrupa haritasına bir göz atmak ve orta ve şarkî Avrupayı harbsiz fethetmek üzere Al man diplomasisinin hazırladığı plânın ana hatlarını bilmek kâfidir. Orta Avrupa statükosunun son kalesi olan ÇekoSlovakya daha sukut ettiği gün belli idi kı, Hıtler'in geçen eylul deki resmî vaıdlerine rağmen, Alman «drang» ı büyük Almanyanm hududlannda durmıyacaktı. Hitler'ci rüesa, başIıca hedefini Polonyanın kuşatılması teşkil eden projeyi riyazî bir kat'iyetle tatbik ederken, filhakika, Karpatlar Uk raynasının Macaristana avdetine muhalefetle işe başiamışlardı. Macaristan'a Polonyanın mukavemet kabiüyetini azaltmak üzere, bu iki memleket arasında müşterek bir hudud teessüsüne, re pahasına olursa olsun mümanaat etmek lâzımdı. Maçek'in birkaç gün evvel :(şa îttiği bazı sözler, bu hususta gayet manidardır. Hırvat lideri, ÇekoSlovakyanm isgali ferdasında, Karpatlar Ukraynas: sabık Başvekili Voloşın'le yaptığı görüşmeyi naklediyor. Voloşin, 1938 senesi eylu lünde, memleketini Macaristana ilhak etmeğe amade Dulunduğunu, fakat Al manların, bu yo'da hareketten onu tnenederek Karpatlar Uk r aynası Macar or dusu tarafından bir tecavüze maruı kaldığı takdirde yardımda bulunacaklarını vadettiklerini, Maçek'e izah etmiştir. Alman plânının çok mahirane çizilmiş olduğu inkâr edi'emez. Polonya Maca ristandan, düşman bir Karpatlar Ukraynasile ayrılmış; Alman ordusunun ileri karakolu haline getirilmiş; Scvyet Rusyaya yaslanmış; Almanya tarafında, uzun bir hududu müdafaa zaruretıiıde bırakılmış; Danzig de Hitler propagandasının faaliyetile terdid altına alınmış bulunduğunu tasavvur edelim. Bu şerait dahilinde, Polonyaüin nasıl bir akıbete maruz kalacağını tahmin etmek, fazla zekâya ihtiyac göstermez. Macaristana gelince, onun vaziyeti, komşusundan da fena olacak, kay.ds'z şartsız ilhak veya tam manasile ımha şıklanndan birini tercih rnecburiyetınde kalacaktı. Ukrayna buğdayma ve Rumanya petroluna giden yol, bu suretle açılmış olacaktı. Berlin, her ciheti iyi hesablamı?, iyi hazırlamış, iyi tartmıştı. Yalnız bir nokta müstesna. Almanlar, Amiral Horti'yi unutmuşlardı. Alman kıtaatınm Prag'a girdikleri haberi Budapeşte'ye geldiği gün, Macar Naibi nazırları davet etmiş ve yirmi dört saat zarfında, Macar ordusuna, Karpatlar Ukraynasına girmek emri vereceğini bildirmişti. Bir hafta sonra, Uzsok boğazı civarmda, Macar müfrezeleri Polonya ordusu ileri karakollarile karşılaşt:lar. Almanlar, inadcı ve hesablı davranıyorlar, cesaretlerini kırmıyorlardı. Po lonyayı Macari^tandan diplomatik yollarla ayırmağa muvaftak olamaymca, siyasî usullere başvurmağa karar verdiler. Macaristanı Hitıer'cı hale getirmek, nasyonal sosyalist bir hükumet teessüsü için zetnin hazırlamak ve Macaristanda, Polonya aleyhtarı ve Alman taraftarı bir siyaset takib edeceği şüphesiz olan bir rejim kurmak lâzımdı. Bu ikinci plân da, birincisinden daha az kurnazca değildi. Ancak, Polonyahlar, bu plânın akim kalmasını gene birinci plândaki noksana medyundurlar. Almanlar, gene Horti'yi unutmuşlardı ve PoLnya, çember içine alınamadı. Alman diplomasisinin projelerini iki defa bozan ve bu sayede, orta ve şarkî Avrupanın harbsiz fethedilmesini akim bıraktıran bu adam kimdir? Imparator Fransuva Jozef'in eski yaveri Amiral Horti'nin ismi, ilk defa olarak 14 mayıs 1917 de işitildi. Bir Roma imparatoru profilli, nafiz bakışlı, enerjık jestli, yedi yabancı lisanı ana dili gibi konuşan, tam manaile mükemmel bir deniz erkânıharbi Harti'yi, o zacnana kadar yalnız ecnebi diplomatlarla Avus turya Macanstan Kralhğmın yüksek şahsiyetleri tanırdı. Küçük bir filonun başmda, kendisinden beş misli kuvvetli bir düşmanla çarpışarak Otrant ablukasmı yarmağa muvaffak olduğu gün, ısmi bütün dünyaya yayıldı. Horti, Büyük Harb esnasmda. Avusturya donanmasile Italyan filosu arasmda cereyan eden bu yegâne büyük deniz muharebesinden evvel, Novara kruva?.örü süvarisi sıfatile, Italyanların ıkı deniz üssünü tahrib et mişti. Otrant muharebesinde, Novara kruvazöründen başka, Saida ve Helgoland isminde iki kruvazör daha mevcuddu. Muharebenin bidayetinde ağır su rette yaralanan Amiral Horti, bir sedye üstünde, kanlar içinde yatarak kumanda vermeğe devam etmiş ve Avusturya do nanmasını galiblyete ulaştırmıştı. Bundan iki sene sonra, cenubî Macaristanda, Szeged'de, Macar vatanseverlerinden müteşekkil bir grup, bolşevik çetelerine karşı koymağa karar verdiği zaman, bütün gözler, pek tabiî olarak, Büyük Harbin kahramanı Horti'yc çevrilmişti. Mütarekede, en yüksek rütbeli asker esasen o idi. Bu itibarla millî ordu kumandanlığı kendısine tevcih edildi. 16 teşrinisani 1919 da, orta ve garbî Macaristanı Bolşevikükten kurtarrp Peşte'yc dönen Horti. 1920 senesi martında Kral Naibi seçildi. Macaristanda, Niyabetin çok geniş salâhiyetleri vardır. Fakat Amiral Horti meşrutî bir d'ktatördür. Bu iki sıfat arasmdaki tezad, Macar saltanat naibinin arzettiği diğer tezadlardan biridir. Amiral Horti, donanmas'z bİT amiral, kralsız bir kraliyetin naibi ve katolik bir memleketin protestan şefidir. Amiral Horti, diktatörlük etmiyen bir diktatördür. Ötedenberi, meşrutî parla mentoya hürmetkâr davranmıştır. Otoritesi o derece fazladır ki, izhar ettiği her arzu, bütün parlamento ve bütün millet tarafından derhal yerine getirilir. Orta Avrupada son zamanlarda mevzuu bahsolan meseleler karşısında onun aldığı vaziyet, bu itibarla. cok büyük bir ehemmiyeti haizdir. Edmond Demaître Yugoslavyanın gene Kralı yaşına giriyor Bir ingiliz, iki Alman vapuru batırıldı Fransız. Leh ve Alman lebliğleri mmtakaları halkına gaz maskesi dağıtmağa başlamıştır. Majeste Kral Piyer, ingilizce hocasile bir arada Belgrad (Hususî) Yugoslavyanın ;enc Kralı Majeste Piyer, eylulün altısında on altı yaşını ikmal etmektedir. Kral Piyer, şimdiye kadar sivil bir edris heyeti tarafından okutulmakta idi. Sinni rüşte vâsıl olrrası üzerine ordu kumandanlarından General Koşiç'in terbiye ve tedrisine tâbi olacaktır. Gene Kralın on altmcı yıldönümünün tes'idi için aylardanberi büyük bir merasim programı hazırlanmaktadır. Belgrad ve Zagreb'de büyük geçid resimleri yapılacak ve şenlikler günlerce devam edecektir. Gene Kral, 1934 senesinde tahta çıktığı zaman henüz 11 yaşında bulunuyordu. Marsilya faciasınm kurbanı olan babasının matemini, yaşının güçüklüğile hiç Londra 5 (Hususî) Bugün bir İnde mütenasib olmıyacak vakur bir tahammülle taşımasını bilen İkinci Piyer, giliz ve iki Alman vapuru daha batırılmışbugün bütün Yugoslavyada müteveffa tır. Bu gemilerin nasıl ve ne gibi şerait alBirinci Aleksandr derecesinde büyük bir tında batırıldığı belli değildir. sevgi kazanmıştır. Batırılan tnailiz gemisi 2400 tonluk Gene hükümdarın hayatı, memleke Bosnia gemisıdir. Batırılan Alman ge tin idaresini bilfiil eline alacağı zamana milerinden 4350 tonluk Olinda vapuru intizaren, o yüksek meşguliyetin icabları Boenos Ayres'ten Hamburg'a, 6500 tonna göre hazırlanmakla geçmektedir. Tah luk Karl Fritzen gemisi de Kanada'dan sile karşı gösterdiği meyil ve alâka, cid Holandaya gidiyorlardı. diyeti, zekâsı ve ahlâkî faziletleri, kendiFransız toprakları üzerinde sile yakından temas edenlerin hepsini Londra 15 (Hususî) Alman tayhayran bırakmaktadır. •yareleri bugün Fransız hududunu geçeYugoslav milleti, şahsında millî vah rek Fransız arazisi üzerinde istikşafatta detin timsalini gördüğü gene Kralın ha bulunmuslardır. Tayyarelerin Paris istiyatile, en ufak teferrüatına kadar alâka kametine gitmedikleri tahakkuk etmiştir. dardır. Bu sebeble, Majeste İkinci Pi Buna rağmen Pariste tehlike işareti ve yer'in 16 ncı yıldönümünde yapılacak o rilmiş ve tehlike vaziyeti üç saat devam lan şenlikler, emsalsiz tezahürlere vesile etmiştir. Bununla beraber Paris üzerinde teşkil edecektir. hiçbir düşman tayyaresi görünmemiştir. (Baştarafı 1 inci sahifede) vetlerini bombardıman etmişlerdir. Hava kuvvetlerimiz 14 Alman tayyaresini düşürmüşlerdir. Altı tayya İngiliz Kralımn hava kuvvetlerine remiz üslerine dönmemişlerdir. gönderdiği mesaj Cenubu şarki cephesinde düşmanm faaliyeti durdurulmuştur. Londra 5 (a.a.) Hava kuvvetleriPoznan cephesinde kıtaatımız düşmanm motörlü kollarına karşı mune gönderdiği bir mesajda, Kral şöyle vaffakiyetli hücumlar yapmışlardır. demektedir: Sarkî Prusyada vaziyette bir tebeddül yoktur. Gdynia'daki garnizonumuz anî bir hücum neticesinde 1 top, ile 3 ağır «Royal Air Forces'un daha eski sermitralyöz zaptetmiş ve birçok esir almıştır. vislerden geri kalrmyan bir an'anesi vardır. Girmeğe mecbur kaldığımız müAlman tebliği cadelede bundan evvelki harbden daha Berlin 5 (a.a.) 4 eylul tarihli tebliğ : Şarktaki Alman ordusu, düşmanm mukavemetini kırmış olup bütün büyük mes'uliyetler altına girmış bulucephelerde ilerlemektedir. Düşman, perişan ve kısmen ciddî zayiata uğra nuyorsunuz. Bunlardan en mühimmi inmış bir halde rıc'at etmektedir. Kıtaatımız, birçok esir almış ve müh.m giliz adalarının muhafazası işidir. Bilgimiktarda ganaim elde etmişlerdir. nize ve cesaretinize itimad ettiğımden Cenubda Alman ordusu, düşmanı Cracovie istikametinde takibe devam emin olabilirsinız, İcab eden işleri ba etmiştir. Alman kıtaatı, Wdowice'de kâin Skawa mıntakasım geçmişlerdir. şaracağınızı biliyorum.» Şimalde Jaworzno işgal edilmiştir. Hava kuvvetleri namına Kingsley Düşman, şaıki yukarı Silezya sanayi mıntakasım sür'atle tahliye etmiştir. Wood, şu cevabı vermiştir: Sıeradz'da kıtaatımız, Wartha nehrini geçmeğe muvaffak olmuşlardır. «Kraliyet hava kuvvetleri, Kral ta Şimalde Korıdorda çember içine alınmış olan Polonya orckısu, nevrr.idane savletlerle demir çemberi kırmağa uğraşmaktadır. rafından gösterilen şahsî alâkadan dolaDüsmanın vaziyetinin ümidsiz olduğunu gösteren alâmetler, dündenberi yı bahtiyardırlar. Bu kuvvetler, elllerinartmaktadır. den geleni yapmağa karar vermişlerdir.». Graudenz Istıhkâmları zaptedilmiştir. Kralın Harbiye Naztrına telgrafı Kıtaatımız, Culm yakınında ve cenubunda Vistül nehrini geçmişler ve Londra 5 (a.a.) İngiltere Kralu nehrin şark sahilinde sür'atle ilerlemeğe başlamışlardır. Şarkî Prusya kıtaatı. şiddftli bir muharebeden sonra Mlava şehrini ve istihkâmlarını zap dün akşam Hoare Belisha'ya aşağıdaki tetmişlerdir. Mağlub edilmiş olan düşman, yavaş yavaş cenuba doğru çe telgrafı göndermiştiı: kilmekteöUr. «İngiliz ordusu, uzun ve şerefli tari Donanma sahilin emniyeti için icab eden tedbirleri, usulü dairesinde hinde, hiçbir zaman bugünkü davamız ittihaz etmektedır. Hava kuvvfctlerimiz, Polonya Semasına hâkimdir. Polcnyalılarm 40 lavaresi düşürülmüştür. Bunlardan on beşi, havada yapılan kadar hakh bir davayı müdafaa için muharebelerde düsmüştür. Düşmanm muntazam r : c'ati, hava taarruzlan harb meydanına çağmlmış değildir. Hiçmızla iz'aç edilmektedir. bir zaman İngiliz ordusu, gayeleri bu Şimal denizı sahilinde îngilizlerin modern harb tavvareleri Wilheim kadar mühim ve memleketimizin ve hashafen'e, Cuxhaven ve nehir mansablarmda bulunan gemilere taarruz et kikatte bütün medeniyetin istikbali için mişlerdir. Avcı tavyareleri ile tavyare dafi topları sür'atle ve müessır hayatî ehemmiyeti haiz olan bir cidale surette mukabil taarruzlarda bulunmuslardır. Neticede Cuxhaven'e karşı yapılan taarruzun önüne geçilmiş ve Wilhelmshafen üzerine atılan bom atılmış değildir. Vukua gelecek musadebalarm hasar ika etmelerine meydan verilmemiştir. Düşman tayyarelerinin me ve muharebelerde ordunun her neferinin vazifesini tehalükle yapacağmı takyarısı düşürülmüştür. dir etmekte olduğunuzu büirim. Cenabı Haktan sizi muhafaza ve silâhlarınıza muvaffakiyet ihsan etmesini niyaz ede İngilterede Muharebe vaziyeti buakaşm şu haberi neşretmiştir: Alman ordulan Lehistanda ileri hareketlerine devam etmektedirler. Slovakyadan ilerliyen kıtaat Leh arazisinde 130 kilometre ilerlemiş bulunmakta dır. Krakovi mıntakasmdan hareket eden kuvvetler mezkur şehre yaklaşmışlardir. Krakovi'nin sukutu bekleniyor. Koridordaki Leh orduları arasındaki muvasala kesilmiştir. Bu mıntakadaki Alman kuvvetleri Varşova istikametinde ilerîemektedirler. Birinci Leh kolordusu tamamen imha edilmiş ve erkânıharbiyesi esir düşmüstür. Almanlar hakikî bir çevirme manevrası yaömaktadırlar. rim.» Hoare Belisha, ordu namına :eşekkür etmiştir. Krala Sattanat meclisi toplandı Londra 5 (Hususî) Saltanat.mecisi bu akşam Kral Corc'un riyasetinde oplanmıştır. Hdrbin başladığı günden tibaren üniforma giymekte olan Kral Corc, saray memurlarına vazife esnasmda üniforma giymelerini emretmiştir. İngiliz Başvekilinin Alman milletine hitabesi Leh hükumetinin beyannamesi Varşova 5 (a.a.) Pat ajansı bildiriyor: Hükumet bugün öğle üzeri aşağıdaki beyannameyi neşretmiştir: «Polonya Cumhuriyet hükumeti, vaziyetin mâni tedbirler almasını icab ettirdiği bu dakikada, bu beyanname ile, bütün vatandaşları sükunu muhafazaya davet eder. Hükumet, bütün halka şurasını temin eyler ki, Başkumandanın emri altında, en büyük gayretle ve Polonyanın ve müttefiklerinin zaferine sarsılmaz bir imanla, devletin müdafaası davasına sonuna kadar devam edecektir.» Salihlide imar faaliyeti artıyor Hususî bir komisyon imar programmı hazırlamaktadır Salihli (Hususî) İzmir Afyon demiryolu üzerinde seyahat edenler Gediz nehrinin suladığı geniş ve münbit ovanın kenarmda gör.üllere neş'e ve ferahlık veren Salihliyi herhalde beğenirler. Bozdağırı zümrüd etekleri arasından nen gümüş dereler, Salihli ovasına hususî bir letafet verir. Binlerce vatandaşa şifa kaynağı olan asrî tesisatile mücehhez meşhur Kurşunlu kaplıcaları da her yıl Salihliyi birçok vatandaşlara tanıtır. İktısadî bakımdan Kula, Demirci, Gördes kazalannın transit merkezi olan SaLhli her gün imaı faaliyetine büyük hız vermektedir. Yeni hükumet konağının yapıldığı yerde Ferah caddesi baştan aşağı bulvar halme getirilmiş ve ağaclarla süslenmiştir. İstasyon yanmda metruk koca mezarlık park haline ifrağ kılmmış ve mütekâmil bir vaziyete sokulmağa çalışılmaktadır. Halihazırda memleketin üst kısmmın su tesisatı ısiah ve ikinci bir su ile ihtiyac takviye kılınmıştır Müstakbel su vaziyeti için bulunan memba sulan tahlil ettirilmiş, projesinin tanzimi müteahhide ihale edilmistır. Yağ pazarmda sekiz sebze dükkânile bir açık yağ pazan inşa kılınmaktadır Muhtacbulunduğumuz gazhanenin inşası irin yerinin istimlâkine teşebbüs edilmis ve Ferruh caddesinin istasyon ile birleştirilmesi için önündeki bazı ev'erin ıstimlâk muamelesine başlanmıştır. Şehrjn müstakbel imar hududlannın tespitile u^raşılmakta. bunun için bir komisyon da hali faaliyette bulunmaktacır. îngiltere arasındaki çarpışmalardadır. Z^fer de, hezimet de orada taayyün edecektir. Bu kadar hayatî ehemmiyeti haız bir sahada, müstahkem mevkilere karsı vaoılaca' yarma tesebbüslerinde ace!enın ve hiffetın bi'Nbi veri olima7. Yedi tayyarenin hücumu Varşova 5 (Hususî) Alman ha va kuvvetlerine mensub yedi Henkel tayyaresi bugün de Varşova'yı bombardı man etmiştir. Netice henüz belli değil dir. Tayyareler beş yüz metre yüksekten uçmuşlardır. Trene taarruz Şiddet harbi insanî değildir [Başmakaleden devarri] yığmaklarını ikmal edecekler, ondan sonra, bî Amerika denizlerinde Olinda isminde harekâta başhyacaklardır. Fransız orduki Alman şilepini mürettebatını kurtardık sile ona yardıma gelecek olan İngiliz tütan sonra batırıyor. Halbuki Alman deniz menlerinin vazifesi, alelâcele kafalarını altı gemisi, Athenia vapurunu ihbarsız ba Zigfrid hattına vurmak değildir. Onlar tırmaktan çekinmemişti. bu hattı yarmak için icab eden hazırlıkları Fransız hava kuvvetleri, garb hudu yapmaktadırlar. Hattın en zayıf olduğunu dund 'ark hududuna kadar bütün Al tahmin ettikleri, hatta gizli istihbarat daman şehirlerini, kasabalarını ve köylerini irelerinin faaliyeti sayesinde bildikleri kısbombalıyacak bir vaziyette oldukları hal mına karşı müthış bir ağır topçu kuvveti de, böyle bir şeye teşebbüs etmiyorlar. getireceklerdir. Bu topcuyu, onun hesabHu'âsa harbin başlangıcı insanlık bakı sız cepanesini iki üç günde, Zigfrid hattımmdan Almanyanm aleyhine ve sulh nın karşısına yığmak müşküldür. Büyük cephesi devletlerinin lehinedir. Bu hal de Harbde de büyük taarruzlar aylarca ihzavam ettiği takdirde îngiliz Fransız Leh rattan sonra yapılırdı; Fransızlarla îngiliztayyarelerinin Alman şehirlerine yalnız ler, şimdi, bir kale harbi, kaleye taarruz beyanname atmakla kalmıyacakları, mu harbi yapacaklardır. Fransız İngiliz ağır kabele bilmisilde bulunacaklan tabiidir. O topçusu hattm karşısında yer aldıktan ve zaman, harb tamamile gayriinsanî bir şe yarmayı yapacak zırhlı tümenler hazırkil alacak; ve bundan, Alman milletinin landıktan sonradır ki geçilmez olduğu şimdaha ziyade canı yanacaktır. Çünkü Al diye kadar Almanlar tarafından propamanyada nüfus kesafeti daha fazladır. Bu k ve hasmı korkutma maksadile işaa memlekette murabba küometre başına 143 edilegelen bu müstahkem hatta taarruz enüfus isabet eder. Biiyük şehirler daha dilecek; burasmın geçilir mi, geçilmez mi çok ve daha sıktır. Bu koca memleketi, olduğu ancak o zaman anlaşılacaktır. hirbir hava defi kuvveti, İngiliz Fransızîngiltere ile Fransa, dünya efkârı umuLeh tavyarelerinin hücumlarından kurtamiyesinin mu 'eretini kaybetmeden inramaz. O zaman, Alman devleti harbden sanî bir sekilde ve fırsat bekliven bazı galib çıksa dahi, Alman serveti mahiv ve devlo' 1 "^ cesaretini artıracak, bir mağluAlman milleti perişan olmuş bulunacaktır. biyete uğramadan harbetmek mecburiyeT n°"Here ile Fransanın, bugünlerde göstindedirler. İhtivatlı fakat emin bir sevkülterdiği teenni ve ihtivatı, sopukkanlilığı cevs takib ederek muzaffer olmağa başlazâf eseri telâkki etmek büyük hatadır. dıkları zaman, şimdi şüpheli görünen bitaOnlar, «yıldırım harbi» diye ortaya atılan raflann da sulh cephesine iltihak etmeleri bir hayal uğruna gerek düsmanlannın sivi ihtimali kuvvetlidir. Bu harbin sıklet merhalkını, gerek kendi orduNrmı mezbahava kezi, Büvük T ' rbd olduğu sibi, garh sürüklemek istemiyorlar. Seferberliklerini, cephesinde, yani Almanya ile Fransa ve AB1DİN DAVER Varşova 5 (a.a.) Pat ajansı bil diriyor: v Bu sabah Alman bombardıman tayyareleri Szydlovviec istasyonunda bir kıEsir alman Almanlar zılhaç trenine taarruz etmişlerdir. Tren, Varşova 5 (a.a.) Pat ajansı bilkısmen tahrib edilmiştir. diriyor: Trenin bütün vagcnlarında kızılhaç Cenubî Polonyada ve Polonyada müişareti bulunmakta idi. cadele devam etmektedir. Alman huduVarşovadan top sesleri duyuluyor dunda kıt'alarımızın sür'atli hareketı, müParis 5 (a.a.) Havas ajansının dafaa halindeki Alman kıt'alannı bozVarşova muhabirinin bildirdiğine göre, muştur. Takib esnasmda kıt'alarımız, bir bu sabah çok uzaklardan top sesleri işi çok Alman esir almıştır. tiliyor. Sieradz'a doğru cenubî Polonyaya girBerlin üzerine hücum! miş olan Alman motörlü kıt'alarına karşı Varşova 5 (a.a.) 30 Polonya tay müessir bir mukabil taarruz yapıldığı yaresi bugün Berline bir hücumda bulun kaydedilmektedir. Düşman, çok mühim muş ve hepsi üssülharekelerıne dönmüş miktarda tank ve zırhlı otomobil terketmiş ve bu tank ve otomobillerdeki Alman tür. askerleri esir alınmıştır. Esirlerin umuAlmanlar zehirli gaz kullanıyor mî yekunu rok yüksektir. Berlin 5 (a.a.) Polonyanın Lon15 bin Leh esir mi? dradaki büyük elçisi, Alman tayyarecilerinin Polonyada zehirli gaz kulland:kBerlin 5 (a.a.) D. N. B. bildiriyor: ları hakkındaki haberin resmen teeyyüd Sılezv 1 n gelerek cenubî Polonyada süreylediğini bildirmiştır. D. N. B. ajansı atle ilerlemekte olan Alman kıt'alan, şimbu haberi bir kerre daha tekzibe mezun diye kadar on beş bin esir almışlardır. Podur. Ionyalılar, Krarkoviden ve bu şehrin şi Kasabaların bombardımanı malindeki nrntakadan geri çekilmektedir. Varşova 5 (a.a.) Dün birçok Po A' an kıt'alan ise, bunları çok yakından lonya kasabalan bombardıman edilmiş ve takib etmektedir. birçok kişiler ölmüş ve yaralanmiştır. Almanların bir hilesi Lodz civarında Zdunskavvola k'. :siVarşova 5 (a.a.) «Pat» Polonya nin üstüne bir bomba düşmüstür. Bir paarazısinde hareketi kolaylastırmak üzere pasla, dua etmekte bulunan bazı kimseA ' ^ n l a r , yeni yeni paraşütlerle inme teler yaralanmiştır. BabySzamosin mıntakasında bir yol şebbü lerinde bulunmaktadır. cu treni bombardıman edilmiştir. 15 ka Fakta Polonya makamlarının ve halkın bunları kolayca yakalamaya muvaffak oldar ölü vardır. Piotrkov/da 30 kişi ölmüştür. Kutno r 'ları üzerine, Almanlar şimdi yeni bir da 100 kişi ölmüş, 100 kişiden fazla ya usul takib etmektedir. 4 eylulde bir çck Alman askeri, Polonya askeri üniforma ralanmiştır. "n ^âmil olarak parasütle inmistir. Esa Roma radyosunun verdiği ser bu, harb kaidelerinin Almanlar tara bir haber Roma vHususî) Roma radyosu fından ilk ihlâii değildir. Londra 5 (a.a.) Çemberlayn, adyo ile Almar. milletine hitab eden bir, beyannamesinde Hitler hakkında şöyle demektedir: «Her tehlikeyi göze alarak Alman milletini harbe feda etmiştir. Simdi de endi nefsini içınden çıkılmaz bir vaziyetten kurtarmak için nevmidane gayret sarfetmektedır. Memleketiniz.le memleketim gimdi harb halinde bulunuyor. Milletiniz, namus ve şerefin kendisini müdafaa etmesini âmir olan hür ve müstakil bir devletin arazisini bombarditnan etmiş ve istilâye başlamıştır. Cenabı Hak, îngilterenin bu felâkete mâni olmak için ne yapılmak mümkünse yapmış olduğuna şahiddür. Hükumetiniz, sıze Polonyaya karşı harbe girişmenizin sebebi, şeflerinizi yapmış Idukları teklifleri Polonyanın reddederek kuvvete müracaat etmesi olduğunu söylemiştir.» Çemberlayn, bu noktada geçen hâdiseleri hatırlatarak ilâve ediyor: «Kendi nefsine hürmeti olan hiçbir memleket, bu gibi usulleri tasvib edemez. Serbestçe ve nısfet dairesinde yapılacak müzakereler bu meseleyi pekâlâ halledebilirdi. Teessüfle beyan ederim ki, İngilterede şeflerinizin sözüne itimad edecek bir tek kimse kalmamıştır. Hitler, birçok defalar vermış olduğu sözü tutmamıştır. Şefleriniz tarahndar. yapılan vaidlerb bunlarm yazılmış olduğu kâğıd parçası kadar kıymetı oimamasmdan dolayı hayrete düsmemelısiniz. Biz, bu harbi siz Almanlara karşı değil, zalimane b r reiime karşı yapıyoruz.» İngiliz harb kabinesi Londra 5 (a.a.) Yeni İngiliz kabinesi, dün aksam tayin edilen nazırlarla tamamlanmıştır. Mac Donald Müstemlekeler Nazır lığını muhafaza etmektedir. Morrison, Lancaster Konıîuğu sansöliyesı kalmakla beraber ayni zpmanda İaşe Nazırlığını da deruhde eylemektedir. Aliver Stanley Ticaret Nazırl'ğında, De la Wear Maarif Nazırlığında, Walter Elliot S:hhiye Nazırhgında. Barovvn İs Nazırlığile Millî Servis N?zır!ığmda, Leslie Borgin Münakalât Nazırlığında, Norman Smith Ziraat Nazırlığmda ipka edilmişlerdir. Lord Mac Millan, yeni ihdas edilen Haber Verme Nezaretine, Ronald Cross da Harb Ekonomisi Nezaretine getirilmistir. Afrihada tevkif edilen Almanlar Londra 5 (a.a.) İstihbarat Nezareti bildiriyor: Tanganyka dnk' bütün Almanlar bilâ(Lutfen sahifeyi çeviriniz)