23 Ağustos 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

23 Afustos 1939 Denizbankın Fındıklıdaki Satie binası ne esastan yürüyecektir? Daha evvelki ahm, satımı davasında, bugün saat on muhtelif vesilelerde teraşşuh eden maludörtte ilk muhakeme celsesi açılıyor. De mata zamimeten, bu noktayı bir parça nizbank umum müdürü Yusuf Ziya daha araştırıp, esas müdafaaya taalluk Önişle umum müdür muavinlerinden eden bazı malumat edindık. Şöyle ki aTahir Kevkebin ve yapı ve binalar servisi lım, satım keyfiyetinde menfaat temin şefi mühendis Neşet Kasımgilin mevkuf edildiğini ispat eden hiçbir delil bulun olarak, Denizbank umum müdür muamadığmı muhtelif vesilelerle ileri süren vinlerinden Hamdi Emin Çapla umumî Avukat Şevket Erkün imzasile şu kışlası ve daha sonralan (Mehterhane) müdafaa cephesi, hâdisede ceza kanunumektubu aldık: kâtib Sadun Galim Savcının, hukuk müdenilen musiki meşkhanesi olarak görü nun 205 inci maddesine uyar hiçbir cihet şaviri İsmail îsa Caniçin, ıdare mecüsi yoruz. bulunmadığını barizleştirirken, aksine idBugünkü gazetenizin başmakalesinde reisi Ziya Tanerle azalan Sedad Ödül Tramvay yolundan başlıyarak eski Yunus Nadi üstadımın Adlıye sarayı ve ve Şahin Girayın, Millî Reaassürans u diaya dokunmaktadır. Müdafaaya gö Yeniçeri kıyafethanesi olan Ziraat müzeUmumî Hapisane binası hakkındaki yazımum müdürü Refi Bayarla ikinci mü re, evvelâ 205 inci madde bir memu sine kadar uzanıp giden bu cesim sarayın larını büyük bir zevkle okudum. Görüşledürü Tahir Kevkebin, hukuk müşaviri run vaziyetine talluk eder; bu fasıl memanzarasını (Hapisane müdiriyetinin) burindeki isabeti takdir ederek düşünceleriAtıf Odülün ve Jerans şirketi müdürü murun zimmetınden, ihtılâsmdan, irti lunduğu tuğla bir bina ile (rokoko) tarne tamamen iştirak eylemekle beraber Meteos Temelin mevkuf olmıyarak mu kâbından ve saireden bâhistir. Ve dava ezındaki Defteri Hakani dairesi kapatmakyüksek mütalealarına birkaç satır ilâve ethakemelerine başlanıyor. Ceza kanunu dilenler, böyle memurlardan değildir. tadır. Bu büyük binada, sırasile hapisane memize müsaadenizi dılerim. nun muhtelif maddelerine göre, vaziyet Buna nazaran da, haklannda bu maddekoğuşları, Tapu idaresinin evrak mahzenUmumî Hapisane binası Osmanh tarileri derece derece farklı görülerek dör nın tatbikına imkân yoktur. Ve bizzat leri, askerî depolar ve daha saır resmî bir hinde (Makbul) ve (Maktul) lâkablarile düncü sorgu hâkimi Sami tarafından mu âmme Müddeiumumisi, ahm, satım çok binalar vardır. anılan, Kanunî Sultan Süleymanın nedimi hakemelerine karar verilen on üç kişinin keyfiyetinde menfaat temin edildiğini isYunus Nadi üstadımız: Bu (binanın ve damadı, Sadnazam İbrahim Paşanın muhakemesinin, yaz tatili doîayısile a pat eden hiçbir delil bulunmadığını mütarihî kıymeti hakkında, yegâne salâhiyetkonağıdır. Dul bir kadının kölesi iken, ğırceza davalarını gören ikinci cezada taleasının 21 inci sahifesinde sarahatle iktar makam olan tarih encümeninin mütaleYavuz Sultan Selimin Veliahdı şehzade ası ortadan kayboldu, ne olduğu anlaşılabaşlaması mukarrerdir. İkinci cezada re rar ettiği halde, istimlâk bedeli denilen Süleymanın Manisa valiliği zamanında, is, Kemaldir; azalar da Nef'i ile Halil ve 106,000 veya sonradan takdirli 113,000 madı) buyuruyorlar. Komisyonun kara çok güzel keman çalması yüzünden müşan: (Tarihî kıymetine bınaen bu binanın Nigârdır. Heyet, bunlardan üçü ile ku lira kıymetle ferağ bedeli olan 250,000 rünıleyhın nazarı dıkkatini celbetmış ve yıkılması doğru olamıyacağı) şeklindedir. rulacaktır. Celseye Müddeiumumiük a lira arasındaki farkın maksadsız ortaya bu muarefe Kanunî Süleymanın padişahŞimdi, bu binanın yıkılması münakasadına, bu işin tahkikatını yapan muavin çıkamıyacağı, binanın bu kadar fahiş filığı zamanında ibrahim Paşayı damadlıya konulduğunu işitiyoruz. Hedım ve tahSabrinin çıkarılacağı tahmin ve istidlâ! atla satm alınamıyacağı, her halde bu işğa, ordu kumandanlığına ve sadrıazamlırib için sarfedilecek yüz küsur bin lıraya olunmaktadır. Dava edilenler, vekıllerini ten bir menfaat hasıl olmuş bulunması ğa kadar yükseltmiştir. Kültürü yüksek bir 0 kadan daha ilâve edilse, bu tarihî bitutmuşlardır. Yusuf Ziya Önışi, Sadi lâzım geleceği kaydile, bu maddenin tatbir idare adamı, yenilmez bir ordu kumanCczmi Erçinin Manisadaki tetkiklerinden iki intıba nanın mükemmelen tamiri kabil olabılebikını istemiştir. Bu suretle de istinad ediRıza Dağ müdafaa edecektir. danı ve ince ruhlu bir padişah nedimi ol[Baştaraîı 1 inci sahifede~\ de getirilmesine lüzum gördük. Haricî cektir. Mimar Sedad Çetintaş tarafından Müdafaa cephesi, dosyayı inceden in len cihet elle tutulur delil değil, intiba mak sıfatlarını nefsinde toplıyan Damad plânları ve cephe manzarası gazetelere fa tanışmış olmaktan dolayı fevkalâde ticarette her memleket bir suretle teşkiyollu bir kanaatten ibarettir ve bu da suçİbrahim Paşa tarihin mühim simalarındanmemnunum. Arzulannızm mevcud im lâtlanmak zaruretini görüyor. Bu teşek ceye gözden geçirip, bütün hazırlıklarını aksettirilen bu muazzam binanın, tamir landırmıya, cezalandırmıya yetmez. dır. Cevdet Tarihinin birinci cildindeki, kânlarla temini zaruretini takdir edericn. kül daha ziyade haricî zaruretlerle ola tekmillemiştir. Bu cepheden, ilk celsede yapıldıktan sonraki kıymeti (milyonlar deFransa Kralı Birinci Fransuva'nın sefirine 339 uncu maddeye gelince; müdafaIçinde yaşadığımız siyasî havanın da nor caktır. Ötedenberi liberal ekole mensub bilhassa üç mevkufun vekilleri tarafından karşı irad ettiği nutkun hür ve serzenişli ğer) kanaatindeyim. Hele önündeki bi mal şerait altında haricî ticaretimizin in olan memleketlerde bu teşkilâtlanma ha söz söylenilecek ve müekkillerinin de di aya göre, bir raporun yırtıldığı ve yerine tarzı ifadesi bu Sadrıazamın siyasî irfanı çimsiz binalar yıkıldıktan sonra, bu tarihî kişafına mâni olduğu malumdur. Bütün reketi fiatlan tutabilmek için ihracatçı ğer on kişi gibi serbest olarak muhakeme yenisinin konulduğu sabit farzolunsa bile, nın yüksekliğine bir delildır. Avusturya saray, Sultanahmed meydanının en güzel bu ahval içinde ihtiyaclarımızı sıralıyarak ların ilk fiat üzerinde elele vermelerini lerine devam edilmesi istenilecektir. Bu bu «yırtıldı ve değiştirildi» denilen raposeferınde ığtınam ederek İstanbula getir bir süsü olacaktır. en iyi tedbirleri alarak ihracatçılan tak faydalı görüyorum. Fıatlarda bir vahdet run birer sureti, Denizbank inşaat ve maMimar Prost, buraya yeniden yapıla viye edecek olursak, içinde yaşadığımız temını, bunun dışında da birliğe dahıl üçü için, muhtelif safhalarda tekrar tekdiği, Roma ve Eski Yunan âsarından kıyrar serbest bırakma isteğinde bulunulmuş, teriyel servislerindeki dosyalarında mev mettar mermer heykelleri şimdiki Sultan cak resmî daire binalannın mimarî üslu badireyi atlatmış oluruz. Bu, bir intikal herkes istedıği ihracat evlerile temasmı tevkif edılmiş bulunanlardan bazları son cud bulundukça, bu maddeye temas eahmed camıi meydanına bakan konağının bu, civardaki camilerin tarzma uygun ol devresidır. Bugün haricî ticaretimizde muhafaza ve fiat vermek hususunda arden sahtekârlığın ne suretle tahassül etmukayyed ola radan bin ve ikişer bin lira kefaletle serönüne dıktırmıştı. Bu hareketi mutaassıbla ması lâzım geleceği mütaleasındadır. Hal büyük bir istihale karşısındayız. Şimdiye kadaşlarının fıkirlerile tiği keyfiyeti ayrıca münakaşaya şayanrm hedefi tarizi olmuştur. Şair Figaninin: buki Makbul İbrahim Paşa sarayının mi kadar merkezî devletlerle olan ve aşağı caktır. Teşkilâtlanmış bir tarzda hareket best bırakıldıklan halde, bu üçünün tahdır. Ve gene sahtekârlıktaki cürüm un marî üslubu, yeni yapılabilecek binalar yukarı haricî ticnretimizin en ehemmiyeth eden memleketlerin bize yapacakları te liye istekleri her defasında da reddolun surlannın en esaslısı umumî ve hususî zaDü İbrahim âmed be dir'ı cihan; me\zularının değiştmlmesi ıcab ettığını sıre zebun olmamak ve dahılde istıkran muştu. Bu sefer muhakeme celsesinde dan herhalde çok üstündür. Yeki butşikenü yeki butnişan! tekrarlanacak olan bu isteklerin alâka rar tevellüd edip etmemek ve edebilmek Bu cesim bina, tamir edildikten sonra, biliyorsunuz. İntikal devri diye tavsıf temin etmek için başka çare yoktur. (Dünya denilen mabede iki îbrahim pekâlâ resmî bir devlet dairesi de olabilir. ettiğimiz bu devrı, göreceğiniz yeni istiŞu üç beş gün içinde birliğin tutacağı darların sorgusunu müteakib yapılması ihtjmali bulunup bulunmamak şeklindeki kaziyyeler olmasına göre, bu cihetler de geldı: Bıri putları kırdı, diğeri putlar dikResmî dairelerin (asrî) mimarî üslubu o kametlerle normal denilebılecek bir şekle fiat, dahilî tedbirlerle ihracatçıları tak muhtemelse de, ılk celsede her hangi bir ti!) yolundaki manzum tenkidi edebıyat viyeye imkân bulursak piyasayı haricî te sebeble bu sorgular yapılamadığı veya hukukî bir münakaşa mevzuudur. Çünlan (kübik) tarzında bulunması şart değil sokmak istiyoruz. tarihimize bir yadigâr olarak kalmıştır. sirlerden kurtarabiliriz. Bunun için bir ta tamamlanamadığı takdirde de, tahliye kü, bu işte Denizbankın Satie binasının dir. îçindeki işlerin asrî bir zıhniyetle yüFransızlarsa tKaret mukavelesini bağCehil ve taassubun böyle hücumlan kar rütülmesi kâfidir; bilhasa adlî ve hukukî lamak üzereyiz. îngılizlerle ticarî müza kim formaliteler lâzımdır. Fakat bu for isteğinde bulunulacağı, muhakkaktır. İlk ferağı hakkındaki akdin butlanı sebebile malıtelerın neticesıni beklemeden şımdıden celsenin, evinde tedavi olunan Milîî Re feshine mütedair olmak üzere Satie şir şısında (enerjık) hareket lüzumunu gören safhada... kereler için ihzarî ve ıesmî müzakerelere Sadrıazam, zavallı şairi derhal idam ettirtatbikata geçeceğiz. assürans umum müdürü Refi Bayar ta keti aleyhindeki bir davasınm halen İs Benim görüşüme ve düşünceme göre, başlamak üzereyiz. Amerika ile tam anmişti. Bugünlerde açılacak olan borsayı ga rafından, rahatsızlığının temadisine dair tanbul birinci ticaret mahkemesinde mevIstanbul adlıyesinin bugün bulunduğu bi laşmanın ihdas ettiği vazıyeti tadıl etmek Sultanahmeddeki muazzam saray Osve eski vaziyete getirmek icin yeni müza yet yakından takib eden ahcılar, 0 zaman gönderilmesi ihtimal dahilinde görülen cudiyeti, yukarıda bahis mevzuu olan zanada kalması, Adliye binası için sarfedimar.lı tarihinin en muhteşem düğünlerin kereler açılmıştır. İs\icre ve Hollanda i!e piyasaya kendı isteklerim kabul ettiremi rapor üzerine talika uğraması ve müte rar keyfiyeti hakkındaki hukukî münakalecek para ile asrî bir postane yapılması den biri olan İbrahim Paşa ile Kanunî yakında müzakereye baslanacaktır. Bü yeceklerdir» dedi. akib celsenin de yaz tatili tekmillendik şanın esaslı bir mesnedıdır. Ve mefruz adliyede işi olanları daha çok memnun Süleymanın hemşiresi olan sultanın düğünBundan sonra ihracatçılar birlık hakzarar ihtimalinin, bu yolda da önüne getün bu anlasmaların vereceği ıstıkamet ten sonra Ağırcezada açılması da hesaba lerinı görmüştür. Birkaç sene sonra, şeh edecektir. çılmıstır. Bu rapor bahsınde, bilhassa Yukısa bir zamanda ihracat davasının müş kında fıkirlerini söylediler. Aleyhte bu katılmaktadır. Bu itibarla, taraflar te Eski Posta ve Telgraf Nezareti binası, külâhnı tahfif eîmis o'acaktır. Dahilî ve lunanlar olmakla beraber ekseriyetle birzadelerin sünnet düğünlerini yaptıran Kasuf Ziya Onişin müdafaasma aid kısımşekkül etmese de, ilk celsede serbest bırunî Süleyman, damadı İbrahim Paşaya: bugün İstanbul Telgraf ve Posta müdür zarurî tedbirler almaktayız. Kooperatif liğin lehinde söz söylendi. Derhal bir tâli da ısrarla durulmakta ve onu müdafaa «Senin düğünün mü daha muhteşem oldu, lüğünün ihtiyacının çok fevkindedir. Üç, ler teşkilâtı bankalann mümkün olabıie komıte teşkil edılerek birlik mevzuu üze rakma isteği ileri sürülecektir. yollu, birinci raporun yırtılması keyfiyeSorgu hâkimlîğınde geçen safhanın ha tinin, umum müdürün Ankarada bulunbenimki mi?» diye sormuş. Paşa bilâte dört yüz bin lira ile asrî tesisatı havi yeni cek yardımlarıle dahilî fıat sevıyesını nor rinde konuşulmaya başlandı. Bu esnada reddüd: «Tabiî benimki» cevabını vermiş bir Posta Telgraf sarayı yapılabilir. Fa malde tutabılmek gayesile alınan bazı Vekıl de ihracatçıları ayrı gruplar halin rice aksetmiyen ve yahut da yanlış akse duğu bir zamana rasgeldığı, iddiaya naden safhalarının ortaya konulacağı, mu zaran bu isin yapıldığı hususunda tespit ve Padişahın canı sıkıldığını görünce, ilâ kat, bugünkü bina gibi bir Adlıye sarayı, tedbirler de kısa bir zamanda fılıyat sa de ve hususî olarak kabul etti. birkaç milyon liraya çıkabilir... ve etmiş: «Benim düğünüme Süleymanı Cezmi Ercin, yarın (bugün) İ'tanbu hakeme safhalarının hayli merak uyan edilen tarihler mukayese edilerek işin hahasına geçecektir. Haricî ticaretimizde zaman gıbi bir mihmanı âlişan gelmişti. Sultanahmed meydanı (iş yeri) değil gerek dahılde, gerek haricde tedbirlerle la hareket edecektir. Cuma günü Istan dıracağı, müdafaa cephesinin iddia cep kikati olmak üzere anlatılıyor ve «bunun Sizin düğününüze bu kadar büyük bir za dir. Esasen Adliyenin bugünkü yeri bü her çareye baş vurmak zarurî olmuştur. buldan Ankaraya gidecektir. hesıle çatışması, bırbırıne zıd görüşlerin bir hakikat olduğunu kabulden sonra, eBu intikal devrinin ıhracat zamanına rastm gelmesi mümkün değildir!» tün iş sahibleri için en müsaid (merkezî) Faik GÜNERl karşılaşmasının muhakemeyi hararetlen ğer bu fıılde edildiği gibi bir direceği anlaşılıyor. Bu safhaların bu sahtekârlık mevcud olduğu farzolunsa, bir mevkidir. Bütün bina Adliyeye tahsis gelmis olmasile bir sıkıntı olmamasını teBu ince nükteli rücu ile Padişahın bir Fuarı ziyaret edenler edılmek şartile, bugünkü ve yarınki ihti min edeceğiz. Hedefımız bugünkü ahval daha takdirini kazanmıştır. Izmır 22 (Telefonla) Enternas gün ancak bir kısmı geçebıleceği, şüphe yırtılmanm olup bitmesi esnasında hazır ve şerait içinde takas mevzuuna temayül yaclan karşılamağa tamamen kâfi gelir. (Seraskeri Sultan) unvanını kullanması >onal İzmir fuarını bugün de binlerce zi sizdir. Mühim bir kısmı da müteakib ve bundan malumattar bulunmıyan Yuetmektir. Bilhassa hususî takasa temavül suf Ziyanın buna iştiraki yolunda delHe üzerine, çok fena telkinlerle İbrahim Pa Gönlümüz ister ki, sayın Yunus Nadi yaretçı gezmiştır. Yerlı ve yabancı pa celselere kalacaktır. ediyoruz. Bugüne kadar klering yoiile bunun kendisine viyonları ziyaret edenler, fuardaki inti şa aleyhine iyice doldurulmuş bulunan üstadımın dediği gibi: (Tarihî İbrahimpaMeselede tahkikatın seyri az çok ma raslanılmamaktadır, gidıyorduk. tahmıli de delile istinad etmemektedir» zam ve inzibatı beğenmişlerdir. Kanunî Sultan Süleyman, sevgili Sadrı şa sarayı) yıkılmasın. Ve bugün tam yelum olduğu halde, iddiaya karşı dava Takas usulü de tabiî şekil değildir. azamınm boğulmasını emretmiş... Masum rinde bulunan Adliyeye de dokunulmaFransız sefiri tarafından dün akşam edilenlerin müdafaası, hemen tamamile denılıyor. Cumhuriyete MEKTUP ibrahîmpaşa sarayı yıkılmamalıdır Sultanahmed meydanı iş yeri değildir; esasen Adliyenin bugünkü yeri iş sahibleri için en merkezî mevkidir Ticaret Vekilinin beyanatı Satie davası bugün başlıyor Ilk muhakeme celsesinde üç mevkuf hakkında tahliye isteğinde bulunması muhtemeldir ;UMHTJRÎYET sair Figaninin uğradığı akıbete, Makbul sın... İbrahim aşa da uğramıştır. ibrahim Paşa konağını sonraları (Yeniceri namzedi) demek olan acemi oğlanlar r Vinston Churchill Majino hattını g e z i y o r " ) îstikbalde serbe^1 mübadeleye doğru gidecektır. Bu usul serbest cnübadeleje Eski İstanbul Adliye Mufettişlerinden Avukat doğru ilk adımdır. İçJmizde derhal serbest mübadeleye doğru gidilmesıni arzu Ali Şevket Erkün edenlerin noktai nazarına iştirak etmekle beraber bugün icin mümkün olan takasla ıktıfa etmek zarurî olduğunu söylemek isterim. Takas tekniği, haricî ticaretimizde büyük bir inkişaf verecek, arzuları tamamile karşılıyacak demiyorum. Sıkıntımızın hafif geçeceğini tahtnin ediyorum. Sizin de düsüncelenniz hiç değilse ekseriyet itibarile bu noktada toplanmakt?dır. Bilhassa In?ıUere ve Amerika ile olan münasebaumızı teşkil edecek tedbirler alırken bugünkü sıkmtımızı hafifletmiş olacağız. Sıze tebşırlerde bulunmak isterdra. Fakat bekledığım bazı haberler gelmedıği icin şu anda buna imkân bulanıad;m. Fransa, İngılte'e ve Amerika piyasaları, bizim içia bugünkünden daha ıyi vaziyete girecektır. Haricî ticaretimız için bukadar söylemeyi kâfi görüyorum Belki bir haftaya kadar daha genis ölçüde söylemeye ımkân bulunacaktır. verilen ziyafetin sonlarına doğru, Fransız mütehassısı Monye bir nutuk irad etmiş, \ücude getirilen büyük eseri takdirle anmıstır. Müteakiben Fransız büyük elçisi Massigli, Türk Fransız siyasî ve iktısadî münasebetlerinin inkişafından bahsetmiş, İzmir Belediyesi hakkında takdirlerini izhar eylemiştir. Belediye reisi Behçet Uz, bu nutuklara ce\ablar vermiştir. Ziyafet, iki dost memleket rical'V ı büyüklerimiz şerefine kadeh kaldırma larıle sona ermıştır. Fuarın açılış merasiminde bulunmak üzere buraya gelmis olan Sovyet büvük elçisi Terentief ve maiyeti, Cumhuriyct vapurile İstanbula hareket etmiştir. Polonya ve Rumanya elçileri İzmir 22 (a.a.) Enternasyonal İ 'mir fuarının açılış töreninde bulunmat üzere şehrimize selmis olan Polonya ve Rumanya Büyük Elçileri bu sabah saat 7,10 da tayyare ile Ankaraya hareket etmişler ve samimî suıette uğurlanmışlardır. meçhul kalmıştı. Dava edilenler de, muhakeme safhasına kadar harice hiçbir şey aksettirmemeği gözetmişlerdi. Şimdi başlamakta olan muhakeme safhasında, müdafaa cephesi, iddia, cephesine karşı Ceza kanununun muhtelif maddelerine göre, vaziyetleri derece derece farklı görülerek muhakemelerine karar veri lenlerin müdafaalan, tabiî bazı noktalardan ayrılıklar da göstermektedir. Şimalî Italyada şiddetli yağmurlar I Şimdi kuru meyva ihracatçılar birliği teskilâtına temas edeceğim: Tüccar birFransa Meşhur İngiliz devlet adamlarmda ton Churchill Majino müstahkem hattmı gezmîştir. Eski İnejiliz Harbive Nazırına. Frans:z Generali likleri diye mem'eketin bazı yerlerinde Georges (ön plânda sağda kolunda pardesüsü olan zat) refaka: etmiştir. kurulan tesekkü.lerin İzmirde de vücu1 İtalya Büyük Elçisi de bugün İtalyan vapurile mezunen İtaiyaya gitmektedır. Fransız Büyük Elçisi Massigli, bugün İtalya Son yağan yağmurlarla Majeur gölü dört metreye yakm yükBergamaya gitmistir. Orada eski eserleri selmistır. Bu gölde bin senedir bövle bir yükseliş görülmemişti. Yukarıki tetkık edecek ve tekrar şehrimize döneresim Majeur gölünün Stresa'dan alınmış bir manzarasıdır. cektır.