4 Haziran 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CUMHURtYET 4 Haziran 1939 Emine = = = = = Peride Celâl •=£ NOTLARI Ilim hapı L" Bir zamandanberi, Anadolu ile olan nıyorum. Bir yaraya elimle dokunmaktan irtibatımı kaybetmiş gibiydim. O havanm korkar gibiyim. Geçen gün bir kari mektubu aldım. Emine pek az konuşuyor: içinden çıktığımdanberi dağlan, ovaları, Kari mektublan, ucu bucağı olmıyan Emine burasını sevdin mi? derelerile Anadolu uzak bir hayal olmuşdenizler gibi, engin ve zengindir; alâka Semez olur muyum! tu. Misafir olduğum yahud görüp geçti sını en uzak ufuklardan sıze kadar ulaş Emine kocan yaşlı imiş öyle mi? tınr ve hâmil olduğu fıkır serveti bazan ğim, dışından bir çamur kiimesi halinde Doğuşumu gömüş gadınım... görünen, içine girilince eşiklerde başı örbir denizin derinliğindeki meçhul ba Emine tarlaya gider miydin? tülü, mintanı mavi düğmeli, eliai çenelıklann çeşidı kadar sayısızdır. Getmez olu muyum heç!. sine koyarak güneşten kararmış yüzleri te Bu saym okuyucum da, ta uzaklardan Holivuddan yazılıyor: Emine, bütün bunları hep o uzun siyah bana gönderdiği bu teveccühkâr satır besesüm içinde, mahçub, ürkek bakan Amerikalıların vücude getirmekte olkızlara, kadmlara tesadüf edilen, bakır gözlerinde ayni tatlı, müşfik tebessümle larında, denizlerin serveti kadar mebzul dukları hafif komedı kahramanlarının en sıni başında tahta kaşıklarla hep bir kâsöylüyor. Siz sormaktan vazgeçerseniz o bir iltifat hamulesi bahşettikten sonra; eski zaman tarihinin yedi acibesine se sevilmiş ve takdir edilmişlerinden Robert seden çorba içilen, sarı tahtalı, temiz ba da susuyor. kizinci olacak kadar da eşsiz bir fikir ve Montgomery birdenbire öyle değişiverdi danalı duvarlarında örülmüş buğday dcEmineye, kocan döver miydi? diye riyor. ki sormayın! Onun şahsiyetindeki bu temetleri ve silâhlar asılı köy evlerini unut sorulup da o hayretle «Dömez olu mu Hâkimler ve Hukuku Küçük bir mektebli olduğu anlaşılan beddülü falcılar bile vaktinde keşfedemuştum. Sonra siyah çitlerle birbirinden kü.» diye cevab verdiği zaman derha bu genc amatörün elmde alelâde bir maİstanbul asliye birinci ceza mahkememediler. Seyirciler, o güleryüzlü delikanayrılan ve uzaktan bakıldığı zaman ye aklıma Anadoluda tesadüf ettiğim başka kine varmış da, ne gibi alât ve edevat si azası Tahsin îstanbullu tarafından lınm şahsiyetinde daima havaî, kaygusuz, şilin hilr rengile yamalı bir bohçayı hatır bir Emine gelmişti. Bu Emine, bizim Emi kullanılacağını da pek iyi bilemiyormuş «Hâkimler ve Hukuku» isminde bir kıiçkiyi ve eğlenceyi sever bir insan temerlatan ve her birinde bir yanık türkü söy neye hiç benzemiyordu. Uzun levend da, bu sebebden iyi resim çekemiyor tab neşrolunmuştur. Esaslı ve etraflı uküz ettiğıni ^örmeğe alışmışlardı. liyen kadınların çalıştığı, çocuklarm ağla boylu, derin elâ gözlü, yassı burunlu bir muş. Binaenaleyh, iyi resim çekmek için zun tetkik mahsulü olan eserde, eski Dostumuzdaki bu anî tebeddül benim dığı, erkeklerin küfür ettiği tarlalan eskisı kadmdı. Onu şimdi bile ocağmın başın hangi cins makineyi kullanmak lâzım hükümlerimizle, İtalyan, Alman ve gibi kafamda canlandırmıyordum. Beyaz da görür gibi oluyorum. Mintanmın kol geleceğini ve güneşte, gölgede nasıl poz âdeta tüylerimi ürpertti. Çünkü o halım, Fransız mevzuatile mukayeseler yapılmıştır. Hâkimleri, avukatları ve sair huincecik şeridler halinde tırmanan dağ yol larmı sıvamıştı, saç ocağın üzerinde yufka vermek mttvafık olacağını ve sonra da, selim adamın bir ihtiyar kadıncağızı boğkâğıda iyi basmak için ne gibi alât ve e duğunu gözlerimle gördüm. Dahası var, kukşinaslan alâkadar eden kitab, 416 lan, hendeklerde biten koyu kırmızı ince pişiriyordu. Biraz ötede iki erkek çocuğu devatm tedarıki lâzım geleceğini üç ta eğer zabıta kuvvetleri yetişmeseydi Rosahifeliktir; bir buçuk liraya satılmakuzun, yahud sarı büyük başlı acayib is birbirlerile güreşiyor, tahtalara yuvarlane minimini sualin içıne öyle güzel ve tadır. Genc ve kıymetli hâkimin bu faymini bilmediğim çiçekleri artık hatırla narak gülüyorlardı. îçeride yan odada mi o derece sühuletle yerleştırmiş ki; mek salind RusselH de katledecekti. Bu filmi dünya seyircilerinin de gördükleri vakit dalı eserinı alâkadarlara tavsiye ederiz. mıyordum. Işte bütün bunlarla birlikte A safirler dolu idi. Gramofon çalıyorlardı. tubu bitirdiğim zaman. bu dâhiyane f'kbenim kadar dehşet ve hayrete düşeceknadolu kafamda kalın bir örtünün altına Bu oda halılar, yastıklarla doluydu rin karşısında, sudan çıkmış balık gibi, Ibrahim Paşa sarayına dair leri şüphesizdir. Fakat Robert'teki bu desaklanmış gibiydi. Arada sırada bu örtü Hatta köşede kesme, bir karyola vardı. şaşkm kaldım. Robert Montgomery kıymetli bir eser ğişikliğin küçük bir tarihi vardır. Onu sinün bir ucu açılıyorsa da onu büsbütun Çünkü bu derin elâ gözlü, aydınlık yüzlü Mademki, iyi resim çekmek için, böyBir senedenberi uzun ve umumî müamele olarak çalıştı. Oradan da gemi ze anlatayım. kaldırmaya muvaffak olamıyordum. Eminenin kocası zengin bir adamdı. Fa le üç tane mhvmini sualin cevabmı, meRobert Montgomery bundan iki sene tayfalığma geçti. Aktörlük onu çocuklu nakaşalanna şahid olduğumuz (Umum! kat Eminenin, bu döşeli, süslü odaya gel selâ bir muska yapıp boynumuza asmak ğundanberi cezbeden bir meslekti. Güç Hapisane ve îbrahim Paşa sarayı) me Elmine, bize gelince kafamdan nisyan diği zaman eşikten içeri adımını tereddüd suretile, toparlayıp hazmedivermekten evvel mensub olduğu M. G. M. şirketine denen bu kalm siyah örtüyü silkip atmahalle kolaymı bulup Nevyork tiyatroların seleleri hakkında mimar Sedad Çetintaş ibaret bir usul varmış; o halde, bunca bir ultimatom vermişti: le attığını görmüştüm. (Saray ve kervansaraylanmız arasında ma yardım etti. yıldır, bu işi bir nebze daha kavnyabil Ömriim, demişti, hep hafif roller dan birine figüran olarak kendisini kabul Sonradan bana gülerek orasmın misa mek için sarfettiğimiz emeklere yazık oynamakla mı geçecek, ben de diğer ar ettirdi. Fakat ancak haftada 5 dolar bir îbrahim Paşa sarayı) adlı bir eser telif Şimdi bir uykudan uyanmış gibiyim. etmiştir. firlere mahsus olduğunu sair zamanlar değil miydi, acaba? kadaşlarıcn gibi ciddî, hatta icab ederse ücretle.. Robert bu vaziyette belki karnıBu satırlan yazarken Emine karşunda Mimarî tarıhimizin şayani dikkat nokkapalı durduğunu ve kendinin çocuklarla Mektub hâlâ önümde duruyor. Satır zalim ve kaniçici bir adam şahsiyetini nın doymasını temin edememişti ama, sanoturuyor. Iki ellerini dizlerinin üzenne talanna da temas etmekte olan bu kıybirlikte bu ocaklı, çıplak, eşyasız odada lan arasmda bir pırlanta edasile pınl temsil etmek istyorum. at ehrammın ilk taşına ayağını basmıştı. metli eser, îbrahim Paşa sarayının orikoymuş, başı biraz yana doğru meyletmiş, oturup yattığını söylemişti. Ocak başında dayan bu şaheser sürfelerinin huzurunKumpanya direktörleri aldırmadılar. O Seyyar bir kumpanya ile turneye çıka inal bünyesinin muhtelif perspektiv gözlerinde hafif yumuşak bir tebessümle yufkaları pişirirken telâşlanarak «amanm da ben hâlâ, düşünmekteyim: zaman Robert kızdı, bir müddet için beyaz rak klâsiklerden parçalar oynaması, onun jörünüşleri, plânları ve cephelerine aid bana bakıyor. Ne olurdu; bir meslek, üç maddelik geç galmayayım, herif doğer sonram» diperdede görünmekten vazgeçti. Hatta kal aktörlük şahsiyetinin mükemmel bir tara krokilerle saraya aid tarihî vesıkalardan, Emineyi seviyorum. Bize geldiği için ye, söylenmişti. Bense dışarıda gördüğüm bir ilâç recetesine komprime halinde dimemnunum. Bununla beraber ona bakar medenî yüzlü, oldukça temiz giyinmiş ziliverseydi de, üzerinde bütün bir öm kıp Londraya gitti. Orada istediği gibi da teşekkül etmesini temin eyledi. Niha alınmış otuz küsur resimle müzeyyen orün devammca yürüdükten sonra, hâlâ bir piycste baş rolü deruhde etti. O eserin yet, sahnede baş rollere geçmekle de lup Türk sarayları ve Türk kervansa ken yerinin burası olmadığını düşünmek genc adamı hatırhyarak: menziline varamamış olan biz biçareler adı «Gecenin karanlığı muhakkak çökme kalmadı, beyaz perdenin de en kıymet raylan ve bu meyanda Tarihî Îbrahim ten ve garib bir hüzün duymaktan kendiaşa sarayı hakkında şayani dikkat ma«Nasıl, döğer mi?» diye, hayretle sor de bu uğurda ömür tüketmekten kurtul lidir!» idi. Robert orada deli bir caniyi tar bir rüknü oldu. mi alamıyorum. Bu hüznü, onun acı ve muştum. O başını kaldırmış gene gülerek, lumatı ihtiva etmektedir. Bütün Türk saydık. yaratıyordu. M. G. M. aktörün o piyesbasit hikâyesini bildiğimden mi, yoksa bilgisizliğimle alay eder gibi bir parça Lâkin daima yekdiğerine benzer rolle münevverlerine bu kıymetli eseri tavteki muvaffakiyetıni görünce derhal eseN. G. insana hep öyle gözleri yumuşak tatlı bir müstehzi cevab vermişti: siye edenz. Ahmed Halid, Üniversite ve rin sinemaya nakli hakkını satın aldı. Iş re çıkmaya mecbur kalması onu isyana mana içinde baktığı, gülerken ellerile yiiİkbal kütübhanelerinde satılmaktadır. Erkek değil mi gadınım? te stüdyoda bir iki sahnesinin oynanmasma sevketti. Bu kadar senelik emek ve gayzünü kapadığı, ve «kocan seni döver miyretini hiçe sayarak âkıbeti meçhul bir serBizim çocuk yüzlü, uzun siyah gözlü şahid olduğum kordelâ budur. di Emine?» diyince «Dömez olu mu ki!» ÖLÜM Emine de ayni suale «Dömez olu mu İş böyle olunca Robert Montgomery güzeşte atıldı ve görüyorsunuz ki muvafdiye, hayretini izhar ettiği için mi duyu ki!» diyordu. Ve benim hayalimde bir fak oldu. Geçen gün stüdyonun lokantadeki şahsiyet değışikliğıne o kadar şaşmaSerezli merhum Hacı Şükrü kızı, Seyorum, bilmem. denbire birçok Emineler, Ayşeler, Fat mak icab edıyor. Zatcn, Robert'in son on sında karşı karşıya yemek yerken: ezli merhum Faik eşi, Pendik BakterıHikâyesini anlatmadan evvel size ev malar bir araya geliyor, hepsi ayni müs Zannetme ki, dedi, daima cani roloji Enstitüsünde Dr. Veteriner Mahir senelik meslek hayatı istisna edilecek olurvelâ Emineyi tarif edeyim: tehzi tebessümle, ayni §eyi tekrarlıyor rolleri oynamakta devam etmek istiyorum. Bağana, Askerî Tıbbıye okul müzakeresa aktör, hiçbir zaman muayyen ve mahEmine 20 yaşmda. Bize getirirken saç lardı: dud bir sahada kalmaya alışmış bir insan Hayır.. Ben karakter rolleri temsil etmek isi doktor binbaşı Abdullah Bağana ve larını kesmişler. Ensesine kadar inen intiarzusundayıtn. Ebediyen kukla olarak Darbhane muhasebe 2 numaralı müte Erkek değil mi gadmım, dömez değildir. • zamsız kesilmiş düz koyu siyah saçları olu mu ki!.. davil sermaye şefi Galib Bağana ve AOn altı yaşında iken babası ölmüştü. kalacak değilim ya!. var. Yüzü bir çocuk yüzü gibi küçük, Evet olmaz.. Çünkü köylerdeki bütün Ailesinin bütün serveti de mahvolmuştu. Mensub olduğu şirketin son vaziyetten iye Bağananın anneleri Zeyneb Bağana ^efat etmiştir. Cenazesi bugün saat 14 kaşları muntazam, gözleri uzunca ve si kocalar, bütün Emineleri, Ayşeleri, FatHayatını kazanmak için mektebini terke gayrimemnun olmadığına göre onun bu ıuçukta Cihangir caddesindeki Denız ayah. Dudaklan büyücek, fakat düzgün, maları döverler. Bu, artık itiyad haline derek lokomotif ateşçiliği yapmak mecbu arzusunu da is'afa şitab edeoeği şüphesizartımanmda 7 numaradan kaldınlarak boyu orta. Siyahlı bol basma entarisi gelmiştir. Bazan da bu yüzden bir çok riyetinde kaldı. Sonra pctrol kuyularında dir. Kabataş iskelesindeki hususî motörle içinde kaybolmakla beraber muntazam vak'alar olur. Hatta işin ölümle netice Çengelköyüne nakledılerek aile kabri3bir vücudü olduğunu zannediyorum. lendiği bile vakidir. Bu vaka'lardan biri anına defnedilecektir. Cenabıhak rahEvet, Emineyi seviyorum. Ayni za de bizim Eminenin başından geçmiştir. met eylesin, âmin. Emine pek az konuşur demiştim. Uzun manda bunu izhardan çekiniyorum. Eminede beni geri çeken birşey var. Tutup boylu uğraşmalardan sonra nihayet elimGazi Evranoszade Iskender Paşa keBebe Daniels ile kocası Ben Lion ^r Boris Karlof ile Margaret Lindray rimesi, mütekaid süvari binbaşı Hamid saçlarını okşasam, şefkatimin, gözlerinde den kurtulamıyacağmı anlamış olacak ki üç senedir ilk defa oiarak bu hafta bir «Düşman ajanı» isminde bir casusluk fil vranosoğlu haremi Seher Evranosoğlu ki o müşfik tatlı tebessümü söndüreceğini, bana hikâyesini anlattı. dinlenme mezuniyeti alacaklardır. Ben mi vücude getirmektedirler. Sonu yarın dün vefat etmiştir. Cenazesi Vanikö yüzünün solacağını, ve başını göğsüme Lion'un sinemada çalışmasma mukabıl •JC Sinemanın ebedî çiftlerinden Myr yündeki yalısından pazar günü kaldırıkoyarak hıçkırmasına sebeb olacağını »aPeride Celâl Bolu (Hususî) Burada bulunmakta Bebe Daniels radyoda numaralar yap na Loy ile William Powell yakında larak öğle namazı Kandillı camiinde kı• olan piyade alayına, Orgeneral Fahred maktadır. Haziran ortasında Londradan «Nick kumarda kazanıyor!» isminde bir lmıp Kandilli kabristanına defnedıle cektir. din Altay tarafından büyük merasimle hareket ederek Amerikaya gidecekler ve komedi vücude getireceklerdir. sancak verilmiştir. Gbnderdiğim resim, kari koca izdivaclarmın dokuzuncu yıl •JC Myrna Loy, George Brent ve *** Orgeneral Fahreddin Altayı, alay ku dönümünü kutlulayacaklardır. Kütahya tüccarlanndan Aleksan AlTyrone Power'in yakında çevirmeğe mandanma sancağı verirken göster Bundan on sene evvel Fred Astaire başlıyacakları «Yağmur geliyor!» filmi :unyan, uzun zamandanberi rahatsız mektedir. ile kız kardeşi Adele beraber çalışırlar için iki buçuk milyon dolar sarfedileceği iken 1 haziran perşembe günü vefat etken onlara partönerlik eden Leslie Hen söylenmektedir. Bu kordelânın birçok miş, cenazesi şehrimize getirilmiştir. Tüberküloz cemiyeti son filim artistliğine süluk etmiştir. Ya sahnelerinde muhtelif zelzele ve tufan Cenaze merasimi bugün saat 14 te Sa kızağacı caddesinde Ermeni katolik toplantısı kında «O, hayır diyemez!» isminde bir sahneleri canlandırılacaktır. Meryemana kilisesinde yapılarak ŞişlıTüberküloz cemiyeti bu senenin son kordelâ çevirecektir. " ^ «Hayatın bana aiddir!» Almanla deki aile kabristanına defnedilecektir. ylık toplantısını 7/6/939 çarşamba güAmerikan filimlerinin hırçın artisti rın yapmakta oldukları yeni bir filmin isnü saat altı buçukta Cağaloğlundaki LsLupe Velez, kocası Johny Weissmüller midir. Bu kordelânın baş rollerini Karin Osmanlı Bankası tanbul Etıbba Odasmda yapacaktır. den ayrıldığı andan itibaren Londrada Hardt, Drothea Wieck, Ferdinand MaİLÂN çalışmaktadır. Kısmen filim çevırmekte, rian, Kari Martell, Hans Nielsen, Kate Müddeiumumiliğe davet Osmanlı Bankasının Galata idare merkezüe Yenicami ve Beyoğlu şube İstanbul Cumhuriyet Müddeiumumi kısmen de radyoda numaralar yapmakta Haack oynayacaklardır. ve sahne temsillerinde başroller oyna •^ «İrlanda keteni» Rolf Wanka, leri veznelerile kiralık kasa daireleri, iğ:nden: İstanbulda bulunduğu anlaşılan Ter maktadır. Geçen sene Amerikada da bir Hans Olden, İrene Von Mayendorff ve 5 haziran 939 pazartesi gününden 16 eycan hâkimi Faik Özdemirin memuriye turneye çıkarak Nevyork'ta ve Meksi Georg Alexander'in yapacakları bir ko Iul 939 (dahil) cumartesi gününe ka t • I kanm merkezi Meksiko şehrinde temsil medidir. Rejiyi Heing Helbig idare ede dar aşağıda yazılı saatlerde açık bulu NATTA'nm tertib etmiş olduğu birinci NEVVYORK seyahati çok neş'eli timize müracaati. nacaklardır: bir hava içinde cereyan etmiş ve seyahate iştirak eden elli kişi İstanbula cektir. Zayi İstanbul Emniyet direktörlü ler vermişti. Vezne saatleri: avdet etmiştir. Yukarıdaki resimde seyahate iştirak edenlerden bir kısmını ğünden aldığım 494 sayıh ikamet tez NEWY0RK'a giderken Manhattan Transatlantiğinde görüyorsunuz. Bu ka keremi kaybettim. Yenisinı almak içm Saat 9 dan saat 14 e kadar adi günler. fıle, 1939 senesinin en muazzam eseri olan NEVVYORK sergisinin açılış meraSaat 9 dan saat 11,30 a kadar cumarresmî müracaatte bulundum. Eskisinin siminde ve 8 mayısda küşadı yapüan Türk paviyonunda da davetli olarak tesi günleri. hükmü olmadığını üân ederim. bulunmuştur. Kafile Amerikada büyük bir misafirperverlik görmüştür. Fransız tebaasmdan Aleksandr Manhes Kiralık kasa dairesi saatleri: Memleketımizin en büyük seyahat acentası olan Natta'nm NEVVYOK Saat 9 dan saat 16 ya kadar adi günler. sergısi için hazırlamış olduğu 5 ve 9 temmuz kafileleri de sür'atle dolERTUĞRUL SADÎ TEK maktcdır. Bu kafileler Amerikada büyük merasimle 24 temmuzda tes'id Saat 9 dan saat 12,30 a kadar cumarŞehzadebaşı TURAN edılecek olan Türk gününe yetişecektir. tesi günleri. tiyatrosunda bugün Her yer 20, paradi 10, localar 100 KIRIK KALB bu gece Ş E Y H A H M E RAMONA IŞIKLAH SÖNÜNCE Pazar akşamına kadar Renkli 2 film Yeni büyük eser, okuyucu Aysel Bugün saat 1 ve 3 te gece bahçede 9 da Robert Montgomery değişti tftf' NÖBETÇİ ECZANELER Bu gece şehrimizin muhtelif semtlerlndekl nöbetçl eczahaneler sunlardır: istanbul ciheti: Eminönünde (Hüseyin Hüsnü) Alemdarda (Sırrı Rasim), Kumkapıda (Asador), Küçukpazarda (Hasan Hulusl), Eyübde (Arif Be. şer), Fatihte (Vitali), Bakırkoyde (Merk«z) eczahaneleri. Beyoğlu ciheti: İstiklâl caddesinde (Kanzuk), Tepebasmda rKlnyol), istiklâl caddesinde (Taksim), Tarlaba$ında (Nihad), Kurtuluşta (Necdet), Necatlbey caddesinde (Ylçopulo) Beşiktaşta (Nail Halid Tipi), Kasımpaşada (Vasıf), Hasköyde (Barbud) eczahaneleri. Üsküdarda (İttihad), Sarıyerde (Nuri), Kadıköyü Muvakkithane caddesinde (Halk) Söğüdçeşme caddesinde (Hulusi Osman), Heybelladada (Halk) eczahaneleri. Artist, ihtiyar bir kadını herkesin gözü önünde boğdu. Eğer polisler yetişmeseydi, Rosalind Russel'i de öldürecekti ( YENÎ ESERLER *) Boludaki alaya sancak verme merasimi J NEWYORK SERGISI Holivudda çevrilmekte olan yeni filmler Karagümrük A Y S U Sinemasında I ÎLISAN IKMAL imtihanlan için L A H E R G Ü N K U V V E T L I sinema mevsiminin en kuvvetli haftalarında bile eşine nadir tesadüf edilen iki super film: Amerika Operasının altın sesll tenoru meşhur I BERLİTZ MUracaat ediniz. Tatil müddetince M R ı İnn A TN' l A Ş K A I Ş A R K IS | HUMPHREY BOGART Herkesin itidalini kaybettirecek... Heyecan ve merakla gözleri perdeye bağlıyacak film : Lisan Dershanesine Yalnız 7,50 Lira Lewis Stone, Cecilia Parker ve Mickey Rooney «Andre Hardy tovboy > kordelâsınm bir sahnesinde Beyoğlu İstiklâl caddesl 294 K A D A A V M n #% • r+ I r\ T ANN SHERIDAN Fransızca sözlü ve en son haberler METRO JURNAL Hepsi bugUtı L Â L E sinemasında Bugün saat 11 ve 1 de ucuz halk matineleri