26 Nisan 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

26 Nisan 1939 CUMHURtYET ( Tgyygre hücumlarına karşı ) tktısadî hareketler ( Develi orta mektebinde askerlik dersleri j Dün, bu sütunda elmalanmızdan bahCam keşfedilmeseydi halimiz nice seden yazımı okuyan bir ihracat taciriolurdu? Demiryollarına, vapurlara, somiz, bir mektubla, en ziyade üzerinde kaklara emniyet ve tehlike işaretleri konadurulması ve işlenmesi lâzım gelen ihmazdı. Topografya aletleri, dürbünler, raclık yaş meyvamızın safrahk üzüm'euzaktaki gemılerin mesafelerini ölçen terimiz olduğunu yazıyor. Saym ihracatçılemetreler, denizaltı gemilerinin gözü olan mızın hakkı var; esasen dünkü yazıda periskoplar yapılamazdı. Saatlerimizin da üzümlerimizin meyva grupu içindeki mineleri, gemi pusulalarının tasları açık başta gelen mevküne işaret edilmeden Yazan: M. S. Yazan: SALAHADD1N GÜNGÖR kalırdı. geçilmemişti. Şehirler üzerine yapılacak tayyare hü Havaya karşı korunma tedbirlerini Gözlüksüzlük yüzünden milyonlarca Çeşidli ve mutedil iklimi, daima açık cumlarile elde edilmek istenilen maksad temeli, Türk milletinin yüksek manevi insan iyi göremezdi. ve bol güneşli seması, eşsiz diyebileceğiların başmda halkın maneviyatını kırmak yatının çok sağlam ve metin zemini üze Cam olmasaydı, teleskoplar yapılamiz yüksek kuvveiinbatiyeli toprağile babirinci derecede önemli bir yer tutar. rine kurulmalı ve bu temel üstünde yüL mazdı; büyük dünyayı iyi göremezdik. ğın ve üzümün vatanı olan Türkiyenin Tayyare bombardımanlarile yapılacak seltilmelidir. Tayyareler hakkında bile Mikroskop yapılamazdı, mikrobları göreyaş üzüm ihracaünda geri kalması cidmaddî zararlar, insanca verdirilecek za rek bilmiyerek söylenen sözlerle vey mezdik, bir takım ilmî keşifler yapıladen gönlün razı oîamıyacağı bir husustur. yiat, ticarî ve normal hayatta husule ge propagandalarla da hazardan itibaren mazdı. Biz evvelki sene Tariş kurumu tarafıntirilecek sarsıntı ve karışıklıklar manev maneviyatı kırmak imkânlan araştırıla Bugün camdan iplik, kumaş ve kadın dan başjanmış olan ve geçen sene de dedarbeyi hazırlamak içindir. ayakkabları da yapılıyor. Tıpkı yüne bilir. vam ettirilen sofralık üzüm ihracatı faMillet arasmda manevî darbenin tesi benziyen cam pamuğunu, avcunuzun Almanlar Versay muahedesinin hü aliyetinin iyi ve emin bir şekilde yürüdüri görülmeğe başladı mı, muhitlerind< içinde sıkıştırırsanız cam ipliklerin kırılağünü görüyor ve bu işin istikbalinin daha ayni zaaf, yani ruhî bozgunluk ve bez kümlerini yırtmadan, hava kuvvetlerinın rak uclarının elinize battığını hissedersi iyi olacağına inanıyoruz. Fakat, Tarişin ginlik yayılmağa çahşır. Mücadele im İngiliz hava kuvvetleri derecesinde oldu niz. açtığı bu yoldan diğer ihracat tacirlerimikânsızlığına inananlar, etrafını da inan ğunu işaa etmek suretile Avrupayı korKurşunkalemi kalınhğındaki bir cam yürümeğe başlaması, memleket için dırmağa çabalarlar. Sabır ve tahammü! kutmak imkânını bulmuşlardır. Ve bi çubuğunu kuvvetli bir şule üzerinde ısıt" daha faydalı netice verecektir. feragat, vatan ve istiklâl aşkı, miskin bir raz sonra Nüremberg'te askerî hava kuvtıktan sonra ucuna soğuk bir cam parçası İstatistikler, memleketimizde bağlarih hodkâmlığa, hayat ve menfaat düşkün vetlerinin ihyası şerefine yapılan nasyodokunduracak olursak, sıcak cam soğuk kapladığı araziyi 400,000 hektar olarak lüğüne inkılâb eder. Vatanî ve millî his nal sosyalist nümayişinde Alman hava cama derhal yapışır, soğuk camı çekip gösteriyor. Senelik yaş üzüm istihsalâtıBeykozdan umumî görünüş ler, ferdî kaygulara yerini bırakır. Neti kuvvetleri, ancak yüz, yüz elli tayyare bir tekerleğin muhitine tespit ederek ya mız ise vasatî olarak 913,000 ton olarak cesi felâket, ve istiklâlden vaz geçerek ile ortaya çıkarak hakikati göstermişlereçen pazar günü iki gün evîşte bir koca çayır... Tek başma bü vaş yavaş döndürürsek, sıcak camdan çıtahmin ediliyor. Bu miktarın takriben esareti kabul etmek olur. İşte bunun için dir! velkinden değil, 16 nisan tari tün muhite hâkim. Papatyalardan başka kan iplik muntazaman tekerlek muhitine 400,000 tonu kurutulmağa ve 250,000 dir ki Almanyanın hava Mareşalı «GöPropagandamn tesîri çok büyüktür. hine raslayan o emsalsiz pazar karışanı, mevsim rüzgârından başka üze intıbak eder. Bu ameliye esnasında iplik tonu şarab, pekmez, şira, rakı ve saire ring» in «manevî şartlar elde edilmedik Büyük Harbde Almanlar daha bir müdimaline tahsis edildiği tahmin olunmak dan bahsediyorum bir vapur güvertesi rinden geçeni yok... Hele, bu çiçek ko koparsa uclarını birbirine hamlacla kayçe hiçbir millet hava hücumlarına mu det mukavemet edebilirlerdi. Kat'î zatadır. Şu vaziyete göre her sene yaş ola ni ilk defa olarak hasretle aradım. Ufuk kulu, gün renkli, sulak çayırm topragında natırlar. kavemet edemez» sözü yerindedir ve ha feri istihsal .edemeseler dahi Versay murak bağcılarımızın elinde vasatî 250,000 ta rakıbsiz bir kahraman edasile dolaş bir tek kübik apartımanm sivrilmemiş olBu suretle bir kilogram camdan 1300 ahedesinin hükümlerinden çok ehven sartkikate uygundur. ton yaş üzüm mevcud demektir ki, bu, mağa çıkan güneş, bir kat daha cesareti ması ne iyi!.. kilometre uzunluğunda iplik elde edilir. Binaenaleyh, manevî bozgunluğu ön arla sulh yapmak yolunu bulabilirlerdi. umumî istihsalin yüzde 28 idir Acaba mi artırdı. Beykoza hareket eden ilk vaBana kır kahvelerinden birinin arka Bu hesaba göre, otuz bir kilogram ağırlılemek, en müskül anlarda bile ümidsizAlmanya ordulan, cephesinden vurul bunun nekadarını ihrac edebiliyoruz? pura atladım. Kuzguncuktan itibaren bü lıksız iskemlesinde yer gösteriyorlar ve ğındaki pencere camından çıkanlan cam liğe düşmemek, azmi ve imanı gevşet mamış, içinden vurulmuştu. Vilson pren936 yılında safrahk üzümlere aid ilk tün Anadolu kıyısı iskelelerine birer birer Ishakağa çeşmesinin bir bardak suyuna iplik, üstüva hattı üzerinden arzı kuşatmamemek, havaya karşı korunmanın başm ipleri bir tutamak olmuş ve yapılan proihrac tecrübelerine başlanmış, bu işi de uğruyoruz: Beylerbeyi, Çengelköy, Va katık edilmek üzere, önüme bir fincan ğa kâfidir. Bu cam ipliğin kutru bir sanda gelen manevî bir tedbirdir. Ve bu, pagandalar tesirini göstermekte gecikmetimetrenin 1000 de biri kadardır. Eskiden Tarişin yapmasma karar verilmişti. Ku niköy, Kandilli, Anadoluhisar, Kanlıca, kahve getiriyorlar. bütün korunma tedbirlerinin biricik dinaŞayd eman ve Herbert'ler ön safa rum, ertesi sene ihracata başladı. İşin a Çubuklu, Paşabahçe, ve nihayet Bey mış. Biraz sonra da, yani el ayak çekilince, Fransada cam pamuktan saray mensub mik kuvvetidir. çıkmışlar, sosyal demokratlar Almanya zamî sühuletle yapılması için bir pro koz!.. canlı canh aga düşen mevsim balıklarile larına perukalar yapılırmış. Şimdi de cam Türk milleti, en buhranlı anlarda dahi a hâkim olmuşlardi. iplikten kumaşlar ve kadm elbiseleri yagram hazırladı, mubayaat, nakÜyatı en Küçüksu ile Anadoluhisar arasından süslenmiş bir sofranın başma davet edisabır ve tahammül, azim ve imanla hilpılıyor. akın mıntakalara hasrolundu. Bu suretBu misalleri arzetmekten maksadım, leceğimi müjdeliyorlar. katen mücehhez bulunduğunu göstermiş korunma tedbirlerinin manevî temel üze le senede 498,000 kilo yaş üzüm ihracı geçerken, bütün güverte yolcuları, pen Harareti tecrid hassasından dolayı buDaha ne isterim?.. tir. Buna tarih şahiddir. Tarihin derinlik rine istinad ettirilmesi lüzumunu zihin kabil oldu ki bunun 421,600 kilosu îngil cerelere üşüştüler. İki delikanlı, ortalarına aldıkları genc kıza, Küçüksu kasrının Çayırda dolaşırken, bir aralık yanım gün tonlarca cam pamuğu yapılmaktadır. lerine dalmıyalım ve uzaklara gitmiye erde canlandırmak içindir. tereye ve 76,500 kilosu da Almanyaya Hasılı cam keşfedilmeseydi medeniyet yanıbaşında hazırlanan plâj yerini göste dakilere sordum: lim, yirmi sene evvel îstiklâl Harbine bugünkü yüksek mertebeye çıkamazdı. Fakat bu, tayyare tehlıkesini inkâr et iatıldı ve üzümlerimiz, gerek Londra pi rerek gülüşüyorlar: başlarken Türkün nesi vardı? Ordusu Burada, Karakulak suyu bulunPrf. SALİH MURAT mek ve halkı aldatmak demek değildir. yasasında, gerekse Almanyada çok bemu, serveti mi, dostları mı? Hiç birşey Nasıl var mısın yüze yüze karşıya maz mı?.. ğenildi. si; fakat birşeysi vardı. Ve bu birşey, bü Hakikati olduğu gibi görmek ve lüzumu «Hayır!» cevabmı vermi} olmaTiak Yaş üzüm ihracı işi, iktısadî faaliyeti geçmeğe?.. tün diğer varhkların anası idi: Türkün ılan tedbir ve çarelere tevessül etmek i mizin bir dönüm noktasıdır. için: Kız, ümidsizlikle başmı sallıyor: İstiklâl aşkı ve buna inanı ve güveni var indir. Bu tedbir ve çareler alınsa dahi Bizim Beykoz sulannm «KarakuF. G. Ümidim yok. Belki, mevsimin sondı. Büyük Atatürk, işte Türkün bu cev han ve güvtJF olmazsa; yani manevilarına doğru.... Bıraz idman edersem... lak» tan kahr yeri yoktur! dediler. heri üzerinde bugünkü genc ve kuvvetli ata dayanmazsa, faydası devamlı ola Ada vapurlarınâa güverte Sonra da çocuğun birini üç beş adım Kdiılıcayı, Çubukluyu, göylc bir uğTürkiyeyi kurmuştur. Bunu hep biliriz maz. meselesi ileride bir çeşmeye gondererek: rıyarak arkamızda bıraktık. Üç beş yolcu Fakat bu hakikatin tekrarında zarar yokAdalara işliyen vapurların üst güver Al şu testiyi de, Kumdö'ken suyile «Manevî şartlar elde edilmedikçe hiçindi. Fakat bir o kadar yolcu da bindi. elerinin yazm tamamen birinci mevki tur, faide vardır. Çünkü bu ışığa ve bu doldur! dediler. )ir millet hava hücumlarına mukavemet olculanna tahsis edilerek ikinci mevki Hamulemizde fark yok. Demek bütün bu hakikate baktıkça azim ve imanımız ve Sordum: demez» cümlesinin manası ve kasdi bu olcularının güverteye çıkmak hakkm cemaat, hep Beykoza gidiyorlar. Acaba kendi kendimize güvenimiz daha canlı Bu dediğiniz su, kum döker mi?.. dur. an mahram edilmeleri hakkında oku neresine? Yuşa tepesine mi çıkacaklar? ve daha kuvvetli olarak tezahür eder. Döker elbette! Hava korunmasının ikinci esas tedbi .oıculanmızın yaptıklan hakh şikâyet Kaymakdonduranda mı yan gelecekler? Sulhu istiyoruz, fakat bu isteğimize er nazarı dikkate alınmıştır. Bu sene bu Yoksa Karakulağa kadar uzanacaklar i, havaya karşı korunma bilgisini edin Tahlil raporunu gördünüz de mi rağmen, yarın harble karşı karşıya gelirsöylüyorsunuz, yoksa... mektir. Gelecek makalemde bomba tay ale mevdan verilmiyecektir. mı?.. sek, başımızda Büyük Millî Şefimiz yareleri ve muhtelif tesirleri hakkında Vapurla motör arasına sıkışıp Birbirlerine bakıştılar ve susuştular. Çimacı bu kadar zayıf bir adam vardır. Ismet Jnönü ismi dahi, bizim başmalumat vermeğe çalışacağım. Çocuğun getirdiği su, kabaca bir su olda bu kadar gürbüz bir ses, hayret! kaldı lıca büyük bir kuvvetimiz ve varlıgımızmakla beraber dehşctlı idrar vericiydi. M. S. dır. Dün, Denizbanka aid Cumhurivet va. var hızile bagırdı: punına yağ vermekte olan Neft Sendi Haydi Beykoz... Beykoz.... Kim Ihtimal ki, kum hastalığına da faydası vardı. Fakat, bunu kim tevsik edecek kat şirket nin Ay motörü kaptanı Rizeli se kalmasın, Beykoo....z! ti?.. Cafer, bir arahk motörle vapurun araîskeleye dökülen kadınlı erkekli kalasına sıkısarak ya^alanmıştır. balık arasına karıştık. Yalıköyüne doğru Sahilde irili ufakl' sıra sıra yalılar... Bursada bisiklet yürüyoruz. Yirmi iki, yirmi üç sene evvele aid hatıralarım, kafamm içinde bi Ve hemen hepsının önünde birer sandal müsabakaları Bursa (Hususî) Bu hafta bisiklet rer birer canlanıyorlar: Meselâ, şu Iskele var. Beykozluların en büyük zevklerin seri müsabakalannın sonuncu ve do kazinosunun ağzı dili olsa da söylese.... den biri de balık avı! Geceleri İbrahimpaşa sarayının kuzuncusu Mudanya asfaltında yapıldı. Su içerlek birahanemsi yerde arasıra ne 150 kilometre mesafe olarak, stadyom tatlı akşam toplantıları yapardık. Şu ka önünde, lüferler, ku.n gibi kaynaşır! dikapısile Koru ıstasyonu köprüsü arasın pısınm üstüne çiçekler işlenmiş demir par yorlar. daki yolda beş defa gidip gelme kabul maklıklı yahnın önünden, vapuru kaçırVe ilâve ediyorlar: edılmişti. İlk turda Acar İdmandan Ah Halkımızın çoğu fak:rdir! Bahkmak korkusile, nasıl koşa koşa geçerdim. med, asfalt dökülen bir demire çarpa Merdiven tepelerinde, omuz omuza çıhk da olmasa, bihr.tm halleri neye varak yere düşmüş, kolundan ve dızinden | hafıf surette yaralanıp koşuyu terket. dayanmış evlere gözüm dalıyor: Onlann nrd:?.. mek mecburiyetinde kalmıştır. İkinci birinde vaktile iki sene oturmuştuk!.. Ve turda da Acar İdmandan Hikmetin lâs nihayet, şu ihtiyar duvarın arkasında, Ortalık kaıardığı sırada bir sandala tiği patlamıştır. kavukları yosun tutmuş mezar taşları!. atlıyarak, Beykoz yal'.ian arasmda dolaş| Bu haftaki koşuda çok şiddetli bir rüz El dokundurulmıyan mukaddes bir an mağa çıktım. Deniz, p.r.l pınl.... Gölgegâr hüküm sürdüğü halde bisikletçiler ane gibi varlıklarını, nasıl olup da bugü lerini eski bir kürek gibi, denizin üzeıins m z geçen haftaya nazaran daha iyi bir ne kadar muhafaza ettiklerine şaşıyo bırakmış, suda sallanan yahlar netice elde etmeğe muvaffak olmuşlarrum. Şimdi, onlara bakarken pitoresk bir Gökyüzü, bol ve paT'ak yıldızlarile, dır. Hamidler yokuşunda biten koşuyu beş saat on altı dakikada Akınspordan şark tablosu seyreder gibiyim. İhtiyar tel boncuklarla işlenmiş bir gelin bohçası Halk Partisi tarafından Anadoluya gönderilen on ressamın eserlerin Hasan Kurtmakas birincılikle kazan . Beykoz, çeyrek asırdanberi hemen hiç gibi! Beykozda gece oluyor. Mevsimin den 43 danesinin seçilerek satın alındığım dünkü nüsharruzda yazrnıştık. mıştır. İkinciliği yanm tekerlek farkla değişmemiş. Fakat, ne yalan söyleyim, şüphe yok en güzel gecelerinden biri Yukarıki resim bu sergiden satm alınan ressam Saim Özerenin Konyada San'at mektebinden İhsan Akkın, üçün bu benim hoşuma gidıyor. Çınarlar gö bu!... yaptığı biı manzarayı göstermektedir. cülüğü de Acar İdmandan Hikmet ka rüyorum ki, yapraklarını, dua eden eller Fakat son vapuru kaçırmamak lâ zanmışlardır. gibi havaya açmış, gün ışığını, gölgeleri zım... Boşlukta öten düdük sesine doğru Geçen hafta yapılan 150 k lometrelik nin süngerile içiyorlar. Şadırvan çeşmele sandalı koşturuyoruz. müsabakayı birincilıkle bitirenin dere ri görüyorum ki, gürül gürül akıyorlar. Andreas Klieler Salahaddin GÜNGÖR cesi bes saat 30 dakika idi. Bu hafta rüzVaduz 25 (a.a.) Lichtenstein prensgâra rağmen 14 dakika daha kırılmıştır. linin son askeri Andreas Kheber, 95 yaGeçen hafta Ankarada yapılan 150 kilo. şmda ölmüştür. Bu suretle Lichtenstein metrelik yarışı Ankara b sıkletçileri beş ordusunun son mümessili de ortadan saat 39 dakikada bıîırmişlerdi. Bursa bikalkmış oluyor. sıkletçileri ise bu rökordan üstün bir Denizbank tekaüd sandığının rökor elde ederek seri müsabakalannı bit rmiş bulunmaktadırlar. vaziyeti Müsabakalann idaresini mıntaka asDenizbank tekaüd sandığı idare mec. başkanı İhsan Celâl muvaffakiyetle telisi, dün bir toplantı yapmış, bankanın min etmiş ve her müsabakada koşucu ilgasından sonra sandığm alacağı şekil larla birlikte onları motörle takib et üzerinde görü^müştür. miştir. En kuvvetli mukavemet silâhı: Manevî sağlamlık Sofralık üzümlerimiz ŞEHRİN İÇİNDEN JLiMKöSESi MHTiRALAR KESİFLER Mübarek cam Ihtiyar Beykoz Ittihaz olunan korunma tedbirleri her şeyden evvel manevî temel üzerine istinad etmelidir Çınarlar görüyorum ki, yapraklarını dua eden eller gibi havaya açmış, gölgeleri içiyorlar Lihtenştayn Prensliğinin son askeri öldü f Ressam Saim Özerenin satm alınan eserleri J f Cumhuriyet Halk Partisi resim jüri heyeti ı Markoninin doğum günü Roma 25 (a.a.) Bugün Guglielmo Marconı nın doğduğu günün vıldö nümü olması dolayısile bütün İtalya donanmıştır. Bu meşhur îtalyan âlitninin Halk Partisi tarafından Anadolunun muhtelif şehirlerine gönderilen hatırasını tebcil etmek üzere muhtelif şe ressamlanmızm yaptıkları eserler arasmda seçme yapıldığını yazmıştık. Yukahirlerde merasim yapılmaktadır. I rıki resim, bu seçmeyi yapan jüri heyetinin son içtimaına aid bir intıbadır. Sosyete şilep mura^ıbı vazifesinden çekildi Develi, (Hususî) Orta mekteb talebelenmız askerlik dersleri muntazam bir şekilde gösterilmektedir. Gönderdiğim resim askerlik dersinde tatbikat yaran kız talebeler.ne aid bir intıbadır. Denizbankın sabık umumî kâtibi Sa. dun Galib Savcı sosyate şilep murakıb lığı vazifes nden de istifa etmiştir. Sa • dun Galib Savcınm yerine biiâhare ilk toplanacak heveti umumiveye arzedil • mek üzexe Rifat Ababay tayin olun muştur. A