9 Nisan 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

FOTO MAGAZİN Aylık salon mecmuası Nisan nüshası çıktı vıl umhuriyet İSTANBUL CAGALOĞLü Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet tstanbul Posta fcutusu: tstanbuL No. 246 Telefon: Başmunarriı ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298 İdare 7e matbaa fcısıru 24299 24290 Bugünden itıbaren Her akşam BELER OfELİNDE Kr Beyoğlu Istıklâl cad desi Filistin ses Pazar 9 Nisan 1939 ve arkad: ka saz heyetiJe iştirak ed ZEKiYE Arnavud Kralı, maiyeti erkânile memleketini terkederek dün akşam Yunanistana iltica etti Mussolini bugün öğleden 9 Rumen Hariciye Nazırı dün sonra Tirana da bekleniyor Hariciye Vekilimizle görüştü Arnavudluk Tarihe Karışırlcen ^ • Tirana ve işkodra düştü Son vaziyet Mühim mülâkaî rnavudluğun ışgalı hâdisesi bir yıldırım hızile oldu ve bitti. Dün, İtalyan harb gemilerinin şarkî Adriyatik sahillerine asker ihrac ettiğini bildiren ajanslar bu satırlan yazdığım şu sırada Tirana'nın işgal altına alındığını haber veriyorlar. FJbesan'a çekilmiş bulunan Kral Zogo, memleket kâfi derecede geniş olmadığından bu hareketini uzun müddet tekrarlıyamıyacağına göre Arnavudluk meselesine bitmiş nazanle bakabılırız. Avrupadaki aksülâmellere çoktan alışDün Tirana giden İtalyan Hariciye Nazırı Kont Ciano mış bulunuyoruz; onları, duymuş olmaArnavud Kralile bir arada sak bile, önceden tahmin edecek vaziyetteyiz. Garb demokrasilcrinde asabiyet ve infial: İngiliz efkân umumıyesi Italyanlann küçük ve müdafaasız bir millete yaptıkları anî baskını nefretle karşılıyor. Gazeteler faşist idaresi aleyhine neşriyatla dolu. Fransızlar ayni duyguların teısiri altında. Amerika gazeteleri, bu taarruz hareketinin bilhassa bir yortu günü yapılmış olmasını tebarüz ettirerek Mussolini'yi takbih ediyorlar. Hele Arnavud Kraliçesinin, henüz lbğusa yatağını terketmedıği hasta bir anında kadıncağızı, kucağında iki günlük çocuğile dağ tepe Kırk beş bin asker, dört yüz tayyare Draçtan ilerliyen İtalyan kıtaatı dün kaçmaya mecbur bırakmak ne feci şey ve ve yüz yetmiş harb gemisinin yardımile sabah saat 9,30 da Tirana girmis, yasaire.. Anavudlukta başlıyan İtalyan işgali, rım saat sonra da, İtalya Hariciye Nazırı Garb demokrasilerinin gayriresmî ve Arnavudların ümidsız mukavemetine Kont Cıano tayyare ile Romadan eskı gayrimes'ul ağızlan böyle uluorta konu rağmen inkişaf etmektedir. lArkası Sa. 7 sütun 3 te\ şurken, resmî ve mes'ul ağzı başka per iniillllllllllllMIIIMIIIIIIIIIIItlltlllllllllHIIIIIIIIIMIIIIIHIMIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllilinillilllllllllillMM delerde dolaşıyor: İngiliz Başvekili son hâdise ile imparatorluk menfaatlerinin hiçbir şekilde haleldar olmadığım söyliyerek İskoçyaya istirahate gitti. îngiltere böyle konuştuktan sonra Fransanın susması, herhalde ayni şeyi bir daha tekrar etmemek ihtiyacından ileri geliyordu. Ford fabrikalarında çalışan işçi miktanna nazaran daha az nüfusa malik bir memleketi kurtarmak aşkile de Amerika Cumhuriyetleri herhalde İtalyaya harb ilân edecek değildir. Hususî bir vapurla şehrimize gelen Gafenko, merasimle karşılandı. İki müttefik devletin Hariciye Nazırları arasmdaki mülâkat tam üç saat devam etti Yunanistanda askerî tedbirler alınd ı îtalya, dostane hareketinden dolayı Yugoslavya hükumetine teşekkürlerini bildirerek ayrıca teminatta bulundu Dost devlet Hariciye Nazırı, Hariciye Vekilimizle konuşuyor. Balkan Antantı Konseyi Reisi dost ve müttefik Romanya Hsriciye Nazırı Ekselâns Gafenko dün saat 13,30 da Romanya Seyrüsefer kumpanyasının Daçia vapurile İstanbula gelmiştir. Dün sabah Sadreddin Aka, Romanya elçisi Stoyka, ki ekspresle Ankaradan şehrimize gelen Romanya Başkonsolosu, Yugoslav BaşHariciye Vekili Sükrü Saracoğlu, İstan konsolosu ve Yunan Başkonsolosu, misabul Valisi Lutfi Kırdar, Polis Müdürü lArkası Sa. 9 sütun 5 tel Suriye Büyük Komiseri Deniz münakale işleri, Muhaberat ve Münakalât dün akşam Paris'e gitti Yolcular sandallarla Tril Vekâletine bağlanarak umum müdürlük M. Puaux, «Suriyede normal vaziyet teessüs etmiştir, bu seyahatimin hiçbir fevkalâde mahiyeti yoktur» diyor yeye çıkarıldı, vapurun kurtarılmasına çalışılıyor seklinde idare edilecek Bursa 8 (Telefonla) Denizbankın Trak vapuru bugün Trilye sahillerinde karaya oturmuştur. Trak, bu sabah İstanbuldan hareket ettikten ve Adalara kadar normal bir şekilde yol aldıktan sonra, Adaları geçince kesif bir sisle karşılanmıştır. Vapur, bu sis içinde yoluna devam etmiş, fakat Trilye önlerıne gelince karaya vurmuştur. Vapurun birdenbire karaya vurması, yolcular üzerinde büyük bir heyecan husule getirmiştır. Fakat alınan tertibat sa yesmde bir panığe mâni olunmuştur. Keyfiyet Mudanya müddeiumumiliğine bildirilmiş, müddeiumumî de bir motörle Trilyeye hareket etmiştir. Yolcu lar, müddeiumuminin bindiği motörle ve cîvardan gelen sandallarla karaya çıkarılmış ve otobüslerle Bursaya getirilmişlerdir. Sis, saat 14 te çekilmiş, Sus vapuru Trilyeye gelerek Trakı çekmeğe başla mıştır. Fakat, Trak karaya iyice oturdu ğundan kolai' kolay kurtarılacağı zannedılmemektedir. Ankara 8 (Telefonla) Öğrendiğime Münakalât Vekâletine bağlı bir umum göre, Denizbankın lâğvı takarrür etmiş müdürlük halinde idare edileceği anlatir. Hazırlanmakta olan Muhabere ve şılmaktadır. Münakale Vekâletinin teşkilât kanun İktısad Vekâletine bağlı olan deniz lâyihasında buna dair hükümler de bu işleri, liman ve kısmen tarifeler müdürlunacaktır. lüğü Muhabere ve Münakale VekâletiBu kanun lâyihasınm hazırlanması ne devredilmiştir İktısad Vekâletince hususundaki çalışmalara bugün de dehazırlanan yeni teşkilât kanunile deniz vam edildi. Denizbankın mesgul olduğu müstesarlığının lâğvedileceği de söylendenız mürakale islerinm Muhaberat ve mektedir. IIIIIIIIIIIMfMIIIIIIIMIIIIIIItlillllllllllllllfllllllllltlllllllllMIIIMMHIUIIIIIIIMIIIIIIinMlllllllllMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIıııııııııııııııııııııifiniMllllllltlllll Trak vapuru karaya oturdu Denizbank lâgvediliyor Demek oluyor ki, üç gün içinde bir şimşek hızile parlayıp sönen bu hâdise, Balkanlann öte ucunda yaşıyan küçük bir kalabalığın yirmi yedi senelik istiklâline mal olmaktan ibaret kalmıştır. Peki ama îtalya bu işi niçin yaptı? Arnavudluk, üzerinde yaşıyan sekiz yüz elli bin kişiyi bile iyi geçindirmekten âciz dağlık, taşlık, fakir bir memlekettir. İtalyanm burada iktısadî rnenfaatleri olamaz. Bütün Adriyatiğe hâkim olan İtalya, Arnavudluğu işgal etmekle sevkulceyşî mühim bir menfaat de temin edemez. Orada yaşıyan İtalyan tebaasına işkence yapıldığı, Mussolini sayesinde istiklâlini kazanan, hatta tac giyen Zogonun hamisine karşı geldiği, ona kafa tuttuğu hakkında, gazete sahifelerini doldu Dün akşam Parise hareket eden Puaux Sirkeci istasyonunda teşyi edilirken ran iddialara gelince, bunlann ne dereFransamn Suriye fevkalâde komiseri Suriyede normal vaziyet teessüs etmiş ceye kadar hakikate uygun düştüklerini, M. G. Puaux dün akşamki Toros eks ve yeni bir kabıne kurulmuştur. Suriyeartık çocuklar bile kolayca tahmin ede presile şehrımize gelmiştir. Puaux, şeh deki umumî vaziyet hakkında hüku bilivorlar. rımizde bir saat kadar kalmış ve bu metime malumat vereceğim. On beş güŞu halde Mussolini, Arnavudluğa ne müddet zarfmda otomobille şehirde bir ne kadar tekrar vazifemin başma dönegezinti yaptıktan sonra Semplon eks ceğimi tahmin ediyorum.> den kıydı? presile Parise hareket etmiştir. Arkadaşımız, Fevkalâde komiserden Hâdısenm henüz sona ermediği bu sışunu sormuştur: Puaux, gelişinde ve gidişinde Vali muralarda, şimdilik şu umumî mülâhazaları Bazı ecnebı gazetelerde Hataym avini Hüdai ve Fransız sefaret erkânı taileri sürmekten başka birşey yapamayız: rafından karşılanmış ve uğurlanmıştır. Türkiyeye ılhak edileceği haberleri çık1 Totaliter devletlerin önünde kü Puaux, Parise hareketinden evvel, Sir maktadır. Bu husustaki düşüncelerinizi çük devletleri birleştirerek bir blok vücu kecide kendisıle görüşen bir arkadaşı öğrenebilir miyim? de getirmeğe çalışan İngiltereye karşı mıza şunlan söylemiştLr: Bu hususta hiçbir malumatım yok« Evvelce mukarrer olan bu seyaha tur ve seyahatimin Hatayla bir alâkası NADİR NADt İArkast Sa. 5 sutun 6 da} timin hiçbir fevkalâde mahiyeti yoktur. da yoktur.> Büyük Sinan ihtifali Dâhi Türk mimarının 351 inci yıldönümü bugün merasimle kutlulanacak RA DYO ııraiffiiı Bugün 9 uncu sahifede Dâhi Sinan ve şaheseri Selimiye camii (Yazısı 9 uncu sayfada)