6 Temmuz 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

CUMHURİYET 6 Temmuz 1938 Fransız Italyan İzmir limanında yanan motör hududunda hâdise Bir Fransız talebesi milis Facia kurbanlarından Dizdariyede karısını ve kayin pederini öldüren ler tarafından yaralandı bir kısmı iyileşiyor Emin, bu cinayeti niçin işlediğini anlatıyor Paris 5 Havas ajansı bildiriyor: İzmir (Hususî) Konak iskelesi öBir Fransız talebesi, dün Fransız Italyan hududunda İtalyan milisleri tarafından ağır surette yaralanmıştır. Salâhiyettar mehafilde bu hususta aşağıdaki malumat verilmektedir: Hâdise, Yukan Alp eyaletinde Abriese yakın Udine boğazı civannda vukua gelmiştir. Iki Fransız turistinin, haber leri olmadan hududu birkaç adım teca vüz etmesi üzeirne, İtalyan milisleri, hiçbir mtarda bulunmadan, hemen derhal bunlann üzerine ateş açmışlardır. Iki Fransız, hemen geri dönmüşlerse de Italyan milisleri ateşi kesmemişlerdir. Bu suretle, Fransızlardan birisi Pariste Vojiar sokağında oturan Paris hastanelerinde asistan Döletr, arkasmdan birkaç kurşunla ağır surette yaralanmıştır. Vak'ayı haber ahr almaz, Fransız Hariciye Nezareti derhal bir tahkikat açılmasını emretmiş ve tahkikat, yukarıdaki ılk neticeleri vermiştir. Tahkikat tamamile nihayetlendikten sonradır ki Fransız hükumeti, her halde şayanı teessüf olan bu hâdise karşısında hatrı hareketini tayin eyliyecektir. (a.a.) nünde ve akşamın altı buçuğunda, daha doğrusu bu havalide büyük bir kalabalığın akıp geçtiği bir saatte vuku bulan son motör infilâkı, burada derin bir teessür uyandırmıştır. Motör, Istanbul limanında mukayyed Ticaretibahriye motörüdür. îzmirden kırk bin kadar kiremid almıştır. İstanbula hareket edeceği sırada motöründe bir arıza olmuştur. Kaptanı Rasimle makinisti Bayram, kaptanm oğlu 18 yaşında Mustafa ve tayfalardan Hamdi ve diğer Mustafa Çaylı motörü tamire başlamışlardır. Bu ameliye, birkaç gün sürmüştür. Nihayet, hâdiseden biraz evvel tamir işi bitmiştir ve tecrübelere başlanmışhr. Tam bu sırada, Izmirin her tarafından işitilen şiddetli bir infilâkı müteakıb, motörden siyah bir duman yükselmiş ve sahildeki, civardaki yüzlerce kişi korku ve dehşetle oraya bakınca şöyle bir manzara ile, karşılaşmıştır: Motör yanmakta ve üstünde yaralı, kanlı üç gölge denizden su alıp motöre atmak istemektedir. Tam bu sırada, motör, kıç tarafından ağır ağır batınca, gözüken üç şahıs da kendilerini denize atmışlardır. Etraftan yetişmeğe vakit kalmadan, her üçü de sahile çıkmışlar ve manzaranın korkuncluğu oradakileri titretmiştir. Içlerinden biri, kendisini yerden yere atarak: Dayanamıyorum, Allah askına beni öldürün, bu acıları çekmiyeyim! Diye bağırmağa başlamıştır. Bunu, diğerlerinin feryadı takib etmiştir. Z a valhlar derhal hastaneye kaldırılmışlar dır. Kaptanm gerek o gece, gerekse dün yapılan taharriyata rağmen bulunamıyan cesedi, bu sabah suların üstünde gözükmüştür. Zavalh kaptan, çok feci şekilde ölmüştür. Motör, sahile yüz metreden daha az mesafede duruyordu. Üç ay evvel Sultanahmedde Dizdariye mahallesi, Çeşme sokak 37 numaralı evde oturan üç çocuk sahibi garson Emin, karısı Zehra ile kayınpederi Hasanı öl dürmüş ve Divanyolunda köfteci Meh medi da dört yerinden ağır surette yara'amıştı. Bu vak'anın muhakemesine dün Ağır cezada başlanmıştır. Okunan ilk tahki kat kararnamesinde katil Eminin Türk ceza kanununun 450 nci maddesi muci bince idamı isteniyordu. İlk tahkikat kararnamesi, zabıt vara kaları ve Adlî Tıb raporlan okunduktan sonra suçlunun isticvabına geçilmiştir. matım yoktur.» demiştir. Vak'a ile en yakmdan alâkası olan ahçı Mehmedle babası Muhsinın ıfadelerıne sira geldiği zaman katil Eminin harekâtında barız bir asabiyet göze çarpıyo'du. Ahçı Mehmedin babası Muhsin vak'ayı şöyle anlatmağa başladı: « Vak'a gecesi hep beraber yemek yedik.. Sonra Mehmede çay yapmasını söyledim.. Mehmed çayı pışiriyordjı. Ben de yatağıma girdim.. Bir müddet sonra bir gürültü ile yatağımdan fırladım.. Baktım, Mehmedle Emin boğuşuyorlard:. Vak'adan evvel ayni gece Zehra ile babası Hasan, Eminin eve girmemesini istemişler.. Oğlum da münasib bir lisanla vaziyeti Emine söyliyerek eline 25 ku ruş verdi ve başka bir yerde yatmasını söyledi. Vak'a esnasında Zehra bizim odada değildi.. Mehmedle Emin arasında bir düşmanlık da yoktu.. Bahçedeki erik ağacından hem benim karyolam ve hem de oğlumun karyolası görünür. Yalnız erik ağacından değil, ayni zamanda karşımızdaki komşular da bizim odayı görürler ve pencerelerimizde perde yoktur. Oğlumun Zehra ile hiçbir münasebeti yok tu.» Katil Emin, Muhsinin ifadesine itiraz ederek kabul etmedi. Son olarak Eminin karısı Zehra ile münasebeti olduğunu iddia ettiği Meh med dinlenmiş ve şunları söylemiştir: « Vak'adan bir iki gün evvel Emine Zehra ile babası «seni mahkemeye ver dik, neticesine kadar eve gelmiyeceksin* demişler.. Emin hiddetli bir şekilde diik kâna geldi ve kayınpederi Hasanı kasde derek: «Bu ihtiyar herif başıma belâ.. Her ikisini de temizliyeceğim.» dedi. Kendisini teskin ederek yemek ve kömür verdim ve eve götürmesini söyledim.. îkinci defa eve gidişinde gene ayni ters mu amele ile karşılaşmış, tekrar dükkâna geldi.. Biraz sonra dükkânı kapıyarak beraberce eve gittik.. Emin içeri girmedi ve «bırak başım belâya girmesin» dedi. Ben içeri girerek kayınpederi Hasanı gör düm.» Bir aile faciasımn davası görülüyor Hatayda istikbal hazırhkları: Meydanlarda kadm, erkek toplanan halk Halebin Hamam nahiyesinde toplanan tadırlar. Bu suretle Cenevre bürolannda Bedeviler, Hatay içinde Keli köyiine gi ve arşivlerinde pek uzun bir zaman sü derek Türk listesine yazılmış olan bir kür rüklenmiş olan bir ihtilâfın kat'î surette dü öldürmüşkr ve geldikleri yere dön hallini intac edecek nıhaî bir safhaya gimüşlerdir. rilmiştir. Yugoslavya da Türkiyeye tebMahud Kırıkhan Müddeiumumi riklerini göndermektedir. Bu tebrıkler Türkiyenin meşru emellerinin memnuni sini artık iade edemiyorlar yete şayan bir şekilde tahakkuk ettiği §u Antakya 4 Bir müddet evvel az ledilerek yerine başkası tayin edilen Kırık sırada Yugoslavyada duyulan memnunihan müddeiumumisi meşhur Mardinli Sa yetin bir ifadesidir.» Parİ8 matbuatının müialeaları dıgın tekrar yerine tayini için Fransız yüksek mahkeme müddeiumumisinin tazParis 5 Matbuat bılhassa Fransız yiki üzerine bir kararname çıkmış ise de Türk itilâflan ve dün Ankarada parafe bu kararın Türk halkı üzerinde yapacağı edilen dostluk muahedesi hakkında tefmüthiş tesir nazarı itıbara alınarak yapılan sirlerde bulunmaktadır. bir teşebbüs üzerine ikinci bir kararname Pöti Pariziyen şöyle yazıyor: ile iptal edildiği öğrenilmiştir. «Bu itilâflar Fransız Türk münaseDost Yunan matbuatmda akisler betleri tarihinde mühim bir mevki işgal Atina 5 Atina ajansı bildiriyor: etmektedir. Bone ve Daladiye tarafından Türk Fransız anlaşmalannın imzası takib edilen dürbinane ve realist siyaset münasebetile, gazeteler, metinlere uzun sayesinde ilelebed sürüncemede kalmak Maznunun mahkemedeki ifadesi Hatay Türk bayrağımn gölgesinde hürriyete ve istiklâle kavuştu [Başmakaleden devam] selesi TürkFransız dostluğunun mehenk taşı olacaktır.» demişti. Genc Türkiye Cumhuriyeti, bütün cihana karşı beslediği iyilik duygularının kalp akçe olmadığını bu vesile ile bir daha ispat etti. Fakat itiraf etmek lâzımdır ki Fransadan ayni karşıhğı vaktinde göremedık. Arada belki bazı müstemleke memurlarınm, i>i çıkmaza sürükliyen şahsî rolleri oldu. Bununla beraber, ne denirse densin Paris hükumeti baştan itibaren istediğimiz ve ümid ettiğimiz şekilde çalışmadı. Bu hal bizi o kadar üzdü ki ne sakl;yalım bir türlü septisism'den vazgeçemiAdliye, tahkikatını ikmal etmek üzeyoruz. Hatayda istikbal hazırlıkları: GUzide TUrk kızlar; talim esnasında redir. Hâdisenin, dikkatsizlikten ileri Hatayda yapılacak intihabat haksütunlar tahsis etmekte ve anlaşmanın E tehlikesini gösteren İskenderun ihtilâfı geldiği anlaşılmıştır. Motörde bol benzin len efkârı umumiyesi tarafından saminâ şimdi halledılmiş feulunmaktadır. Millet km zaferi olacaktır! ve yâğ varmış. Galiba bir sigara ateşi, Derken, Parisin samimî niyetlerinbir sevinc ile selâmlandığını teyid ile de ler Cemiyetinin halline muvaffak olamabu infilâka sebeb olmuştur. rin memnuniyetlerini beyan eylemektedir dığı bir i | iki memleketin menfaatlerine den ziyade Antakya sokaklarında vaMakinist Bayramın öldüğünü bildir kuvvetle hizmet edecek dostane bir teş zife alan askerimize güveniyoruz. ler. mistim. Bu haber, hatta resmî olarak, îsIki memleket arasındaki dostluğun esGazetelerin tebarüz ettirdiklerine göre, riki mesaiye yol açan açık bir görüşmc ile neticelenmiştir.» ki an'anevî şeklini alabilmesi için Fransız tanbuldaki alâkadarlara da bildirilmişti. Yunanistan, Türkiyeye çok sıkı dostluk ve Fakat bu sabah anlaşılıyor ki, vaziyehükumetinin bu septisizma'yi kalblerimizMaten gazetesi şöyle yazıyor: işbirliği rabıtaları ile Fransaya da son deti çok ağır olmakla beraber, Bayram ölfa Fransız gemilerinin Faler'i ziyaretlen «Türkiye ile Fransa arasındaki müz'ic den silmesi lâzım. memiştir. Hatta, çekilen telgrafta «öldüNAD1R NADt münasebetile bir kerre daha teyid olunan anlaşamamazhğm zail olduğu ve şimdi ğü bildirilen makinist, tekrar canlanmışeski sağlam rabıtalarla bağhdır. Yakınşarkta sulhun menfatine olarak tır» gibi bir ifade bile vardır. Türk Fransız anlaşmaları, Şarkî Ak Fransa ile Türkiye arasmda bir teşriki Iştialden en hafif kurtulan, Hamdi denizde sulhun takviyesine yardım ede mesai devresi açılmasının ümid edildiği İBaştarafı 1 incı sahljede] dir. Tatfalardan Mustafaya da hiçbir cek ve yeni bir emniyet kalesi teşkil ey söylenebilir.» Paşanın küçük müfrezesi ilk Istanbula şey olmamıştır. liyecektir. Ekselsiyor şöyle yazıyor: girdıği gün, duyduğumuz sevinci hatırlaSampurava gazeteginin İefsirleri «Bu muahedenin ehemmiyetini tama yınız. Işte Hataylılar da, bugün ayni Belgrad 5 İskenderun sancağı hak mile ölçmek için, 1913 te böyle bir mua haldedirler; ayni heyecanı, ayni sevinci kındaki Fransız Türk itilâfına dair tef hede akdedilmiş olsaydı bunun Büyük duyuyorlar. Emin, vak'ayı şöyle anlatmıştır: « Ben on dört senedenberi evliyim ve üç çocuğum var. Son zamanlara kadar karımla aramız iyi idi. Fakat bir müddettenberi esaslı bir iş tutamadım ve zarurete düştüm.. İşte bu sıralarda karımın, abasının ve babasınm teşvikile karımla aramız açıldı. Vak'adan on beş gün evvel Zehra Beşiktaşa ablasının evine kaçtı ve ayni zamanda babasını da Kastamonudan yanına getirtti. Müteaddid müracaatlerinı neticesinde karımla barıştık ve babasile beraber Dizdariyedeki ahçı Mehmedin oturduğu evin bir odasına taşındık.. îkı gün sonra karımla gene aramız açıldı ve babasile anlaşarak beni eve almak iste mediler. Vak'a günü karımın benden aynlmak üzere Sultanahmed sulh mahke mesine müracaat ettiğini haber aldım. Akşam eve gittiğimde kapıyı ahçı Mehrr.ed açtı ve karımla babasınm beni evde istemediklerini söyliyerek yirmi beş kuruş verdi ve başka b.ir yerde yat, dedi.. Bu vaziyet karşısında karımla Mehmed arasında bir münasebetten şüphelendim. Esasen buraya taşmahdanberi şüpheleni yordum.. Bir müddet kahvede oturduktan sonra tekrar eve döndüm ve Mehmedin odasını gözetlemek için bahçedeki erık ağacına çıktım ve Mehmedle karımın hafif bir ışık altında odada oturduklaıını gördüm.. Gece yarısındaki bu vaziyet beni çileden çıkardı. Dayanamıyarak bahçeden eve girdim ve doğru Mehmedin o dasına kadar yürüdüm. Bundan ötesini hatırlıyamıyorum..» Maznun, şahîdin gtrtlağına sarıldi Askerimiz Hatayda Ermeni vatandaşların büyük sevincleri Hatayda Türk izci kızlanm alkışbyan halk kütleleri îirlerde bulunan Samuprava gazetesi, Harbde Fransayı ve müttefiklerini her saTürk efkân umumiyesinin yirmi senelik hada ne gibi zararlardan korumuş olacamillî emelleri temsiî eden bu meselenin ğını tahmin etmek kâfidir. Bu muahede, halline karşı göstermiş olduğu alâkayı Yakınşarkta yalnız Türkiye ile Fransa kaydettikten sonra şöyle demektedir: arasında her türlü niza sebeblerini orta«Fransa ile akdettiği siyasî ve askerî dan kaldırmak ve feci bir tarihî hatayı itilâftan dolayı bu aralık memnun olan tamir etmekle kalmıyor, ayni zamanda yalnız Türkiye değildir. Onun bütün şarkî Akdenizde sulhçu kuvvetler arasmdostları ve bütün sulh taraftarları da bu da muvazene husulüne en faydalı şekilde basiretli hareketi müttefikan selâmlamak yardım etmiş oluyor.» Biz İstanbullular, hasretini çektiğimiz Mehmedciğin kokusunu duyduğumuz gün, nasıl kurtuluşun, istiklâlin, zaferin kokusile mest ve mes'ud olduksa, bugün de Hataylılar ayni saadetle sarhoş ve bahtiyardırlar. Belki, onlann sevinci ve heyecanı daha büyüktür; çünkü, onlar Mehmedciğin hasretini, bütün Türk yurdlanndan daha çok çektiler. On sekiz sene Türk süngülerinin parıltısını özlediler, on sekiz sene Türk atlarının yelesine hasret kaldılar, on sekiz sene hududun öte tarafındaki Türk borularına, yavuklunun sesini dinler gibi, kulak verdiler. On sekiz sene, dile kolay! On sekiz senede, yeni doğmus Hatay kızları büyüyüp gelin oldular; bir karışhk Hatay oğlanları delikanlı olup askerlik çağına girdiler. Hatay Türkleri arasında hasretlerini mezara götürenler oldu. Fakat, işte nihayet Atatürkün muzaffer ve halâskâr ordusu, Hatay Türklerini de kurtardı, Hatay Türklerinin istiklâlini de... Antakjada istikbal hazırlıkları: Takızaferler dikiliyor IBaştarafı 1 ind sahlfedei Biz, haricdeki Ermenilerin işlerine müdahale etmek istemeyiz ve etmiyoruz da. Fakat Hatayı Türk vatanınm ayrılmaz bir parçası saydığımız içindir ki, orada yaşıyan ırktaşlanmızı kendilerini tehdid eden tehlikelere karşı ikaz etmeği millî bir borc biliyoruz. Her zaman olduğu gibi mahiyetleri malum bazı taşkın insanlar fırsattan istifade ederek işlerile güclerile meşgul halkı tehdid ile ifsada çalışıyor. Halbuki Hatay Ermenilerinin kahir ekseriyeti ilk günden itibaren Türk kardeşlerile' teşriki mesai etmektedirler. Onları bu doğru yoldan çevirmek istiyenler son zamanlarda faaliyetlerini geniş letmek istemişlerse de her tarafta halkm şiddetli muhalefetine uğramaktadırlar. Nıtekim Hatay Ermenüerini Suriyeye hicrete icbar etmek üzere sarfedilen gayretler neticesiz kalmış ve hakkı gören halkm akh selimi bir kere daha muzaffer olNeticede muhakeme, katil Emin tara mış bir vaziyette gördüm.. Ne olduğunu muştur. sorduğum zaman «Beni Emin vurdu..» fmdan kansı Zehra ile ahçı Mehmed aHataylılar, bayramınız, bayramımız Büyük Şefimiz Atatürkün kurtardığı dedi. Ben polis çağırmak üzere dışan fır rasındaki münasebeti bildiği iddia edüen kutlu olsun! Hatayın yeni rejimi altında Türklerle ABİDİN DAVER Ermeniler için yeni bir refah ve saadet ladığım zaman Emin çocuğu kucağında üç çocuğile ayni evde oturan bir ailenin hızlı hızlı yokuştan çıkıyordu. Mehmedle şahid olarak celbi için başka bir güne tadevresi açılmış olacaktır. Zehra arasındaki münasebetten malu lik edilmiştir. Hataydaki ırktaşlarımızın bu hakikati takdir ederek Türk kardeşlerile teşriki mesaiye devam edeceklerinden emin buIBaştaraft 1 ind sahtfedei lunuyoruz. Bu dürüst hareketlerile Hahim noktaların da kısa zamanda bu mü tay Ermenileri yeni rejime lâyık olduklazakerelerle halli derpiş edılmektedir. îki rını filen isbat etmiş olacaklardır.» memleket arasındaki dostluğun yeni, kuvvetli ve çok samimî bir merhaleye vard'ğı şu günlerde açılacak olan bu müzakerelere büyük bir ehemmiyet atfedılmektedir. Bu müzakerelerin neticesinde dün, bir sene uzatılmış olan iyi komşuluk muahedesinin Bol ve zengin mündericat, esas metni hazırlanmış olacaktır. mütenevvi tablolar ve yüzDün imzaalnmış olan dostluk muahedesi ve merbutlan dolayısile bugün gereK den fazla resim... Hariciye Vekilimiz, gerek Fransız BüKayseri (Hususî) Buraya gelen Ankara guneş takımı Kayserısporla yük Elçisi, Ajans Ekonomik Finansiyenin karşılaşmış ve 2 1 yenilmiştir. Gönderdiğim resim iki kulüb takımlarını bir Ankara muhabin Lape'ne beyanatta buarada göstermektedir. lundular. Tam bu sırada asabiyet içinde kıvra nan katil, maznun mevkiinden birdenbi re fırlıyarak Mehmedin gırtlağına yapışKatil Eminin ifadesinden sonra şahid mıştır. Fakat jandarma, polis ve muba lerın dinlenmesine başlandı. şirler derhal katilin üzerine atılarak yakaŞahidler neler diyor? lamışlar ve maznun mevkiine oturtmuş « İlk olarak çağırılan maktul Zehran'n lardır. Hırsını yenemiyen Emin, Mehme ablası Atiye: de: « Ben vak'a esnasında kendi evim« Irz düşmanı herif.. Uç çocuğu de idim. Biz Zehrayı bu adama 14 yaşın mun yüzüstü sokakta kalmasına sebeb clda verdık. Daha ilk günlerinden itibaren dun... Bu herifi çekin karşımdan, gözüm karısını tehdide başhyarak «ben bıçagı görmesin.» diye bağırmıştır. daima bilenmiş bulundururum» derdi. Bu vaziyet karşısında muhakemeye deEvlendikten kısa bir müddet sonra arala vam imkânını temin için katil Emin dışarında geçimsizlik başladı, fakat vaziyeti n çıkanlmış ve Mehmed ifadesine şöyle idare ederek aramızda yatıştırırdık.. Zeh devam etmiştir: ra ile Eminin ustası ahçı Mehmed arasın« Vaziyeti Hasana söylediğim zadaki münasebetten hiç haberim yoktur.» man «bırak bu belâlı herifi, on senedendemiştir. beri çekiyoruz, artık kurtulalım.» dedi. Emin ayağa kalkarak: Ben de dışan çıkarak Emine 25 kuruş « Bu kadın tamamen yalan söylü verdim ve geceyi başka bir yerde geçir yor.. Esasen karımla aramın açılmasına mesini söyledim.. Parayı aldı ve gitti.. başlıca sebeb de bu kadındır. Söyledikle Zehra, babası, ben ve babam bizim odarini kabul etmem.» diyerek Atiyenin ifa da çay içecektik. İşte tam bu sırada karşımda Emini gördüm.. İki elinde de bı desini reddetmiştir. Atiyeden sonra Eminin eniştesi Osman çak vardı. Üzerime hücum etti.. Boğuşayni evde kiracı muallim Hüseyin ve an mağa başladık. Bir aralık elindeki bıçaklardan birini almağa muvaffak oldum.. nesi Fatma dinlenmişlerdir. Osman, Eminin vak'ayı müteakıb ge Boğuşarak dışarı çıkmıştık. Ben merdi ceyansı Beşiktaştki eve gelerek kanmı ve venlerden aşağı yuvarlandım.. Avağa kaynatamı öldürdüm dediğini, bunun ü kalkmağa çalıştığım sırada Eminin bıça zerine polise haber vererek Emini yaka ğını karısı Zehraya sapladığuıı gördüm.. İmdad çağırmak üzere dışan çıktığım zalattırdığmı söylemiştir. man ben de yaralanmış oldugumu anla Muallim Hüseyin de: « Akşam eve erken gelmiştim. Ge dım.. Vak'a esnasında Zehra ile babası ce saat 11 de bir feryad işittim. Yata bizim o^ada idi.. Benim Zehra ile hiçbir ğımdan fırlıyarak dışan çıktığımda Zeh münasebetim yoktur. Bu, Eminin bir iftiranın babasını kan içinde duvara dayan rasıdır.» Fransa ile müstakbel itilâflar f Kayseride yapılan bir futbol maçı j Foto Magazin 3 üncü sayısı çıkmıştır