23 Haziran 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

23 Haziran 1938 CTJMHURİYET Türkiye ve Yakınşark politikası Dr. Aras Mecliste haricî siyasetimizi izah etti Şark dostluk münasebetlerimizde hedef tutulan gayenin samimiyeti bir daha tezahür etti ve Türk Efgan muahedesi tasdik edildi IBaştaraft 1 inci sahtfedel Gayrimübadil Çine yapılan yarişlerinin tasfiyesine dımları bertaraf etmek için çalışılırken IBaştaraft 1 tnci sahiftde\ KONYA MEKTUBLARI: dostluğumuzun kısa bir tarihçesini ve bu münasebetle garbî Asyada kanaat ve hararetle lakib etmekte bulunduğumuz siyasetin esaslannı arzetmek isterim. Bu suretle Türkiyenin haricî münasebetlerde hedef edindiği ülkünün samimiyeti ve berrakhğı huzurunuzda bir defa daha te zahür etmiş olacaktır. duğu kadar büyük komşularımızın da yüksek menfaatlerine uygun ve dünyanm mühim bir kısmında sulha samimiyet ve ciddiyetle hâdim bir muazzam eser meydana gelmiştir. İran Mısır münasebeti Bu büyük eserin istikbali emin ve a çıktır. Kurulmasmda âmil olan arzetti ğim asil zihniyet sayesinde sulhun hiz metinde bu eserin vadettiği inkişaflar basit tahayyülleri aşacak mahiyettedır. Komşumuz ve dos'umuz Irakın bu mi sakta kendine lâyık olduğu yeri tutmuş olması misaka dahil devletlerle istiklâl lerini can ve gönülden istıyerek görmek bahtiyarhğma nail olduğumuz Arab âlemi devletleri arasında ayrıca yeni bir rabıta daha teşkil etmiş bulunuyor. Son zamanlarda büyük bir sevincle öğrendıği miz İran İmparatorluğu hanedanile di ğer kardeşimiz Mısır Krallığı hanedanı arasında sıhriyet husulüne dair olan haber, taaddüdünü daima dilediğimiz bu rabıtalara yeni, mes'ud ve kuvvetli bir bağ daha katıyor. Kaldı ki memleketimiz Arab âlemi devletlerile doğrudan doğruya pek çok kardeşlik münasebetlerine malik ve onlan daınıa takviyeye saliktir. llk ittifak muahedesi 1920 de istiklâline kavuşan Efganistan ilk esash ittifak muahedesini 1921 de Türkiye ile yaptı. Bu muahede 1928 de yeniden gözden geçirilerek bir teşriki me sai ve kardeşlik ifadenamesi halini almış ve içinde bulunduğumuz dünya şeraitine daha uygun bir hale getirilmiş ve kardeşimiz îran devletile aramızda mevcud olan muahede ile telif edilmiştir. Böylece 1928 mayısının 25 inde imza edilen Türk Efgan muahedesi Türk Îran muahedesinin İranla hemhudud olmak hususiyeti haricindeki ahkâmının siyasî prensiplerine muvafık ve garbî Asya devletlerile hep birlikte güttüğümüz siyasetle ahenktar ve mutabık bir ;ekil almıştır. Ancak bu emel ve gaye ile yapılan Türk Efgan muahedesinin kendisine mahsus bir hususiyeti de şudur ki, iki büyük âkid tarafın memleket ve milletlerinin terakki ve tealisi için bir tarafta mevcud ve diğer taraf için faydalı olan ve ihtiyaç hissedilen her türlü vesail ve vesaiti ayrıca tertib ve tanzim edilen veya edilecek olan hususî mukaveleler ile temine ve bu suretle onun ihtiyaçlarını teshil ve tehvine çalışmasınm taahhüd edilmiş olmasıdır. Bu muahede ile iki büyük âkidlerden biri aleyhinde başka bir veya birkaç devlet tarafından hasmane bir hareket vâki olduğu takdirde dığer âkid taraf o tecavüzün men'i emrinde bütün gayret ve mesaisini sarfetmeyi ve bu mesaiye rağmen harb emri vâki olursa iki hükumet yüksek menfaatlerine muvafık olan musib karan ittihaz etmek üzere vaziyeti aralannda tekrar hayırhahane ve itina ile mütalea etmeyi taahhüd etmişlerdir. Gene bu muahedenin üçüncü maddesi âkid taraflardan her biri başka bir veya birkaç devlet tarafından diğer âkid devlet aleyhine tevcih edilen hiçbir ittifak veya siyasî, askerî, iktısadî ve malî hiçbir itilâfa ve bundan başka bir veya birkaç devlet tarafından diğer âkid tarafın askerî emniyeti aleyhine tevcih edilen hasmane hareketlere de iştirak etmemeyi taahhüd etmişlerdir. Ayni zamanda iki yüksek âkid taraftan her biri bu muahedenamede tayin edilen karşılıkh taahhüdler haricinde diğer devletler her türlü münasebatta hareketlerindeki serbestiyi tamamile muhafaza etmişlerdir. Suriye ile olan dostluğumuz Garbî Asyadan bahsederken yakın komşumuz Suriye hakkında da düşün düklerimizi hulâsa olarak söylemeliyim. Milletimizin her vakit hakkında bir kardeş muhabbeti taşıdığı Suriyenin de bir gün ve yakın bir günde istiklâline kavuştuğunu görmekle bahtiyar olmak is teriz. Arab âlemine karşı yüreklerimiz deki samimî muhabbet ve saygıyı yeni Türkiyenin Mısırla, Irakla, Hicazla ve Yemenle idamesine itina ettiği münase betleri en beliğ surette ifade etmektedir. Sevdiğimiz Suriye halkı hakkında bundan başka türlü ve daha az duy«u taşımak için hiçbir sebeb yoktur. Ancak samimî bir dostluğun idamesi yalnız bir taraflı olarak uzun uzadıya temin edile mez. Suriye halkmın vatanperver ekseriyetinin bizim duygularımıza tam bir karşılıkla bize karşı kardeşlik hisleri beslediklerinde şüphemiz yoktur. 5u kadar var ki hükumetler milletlerinin hakikî temayüllerini gösteren yolîarda yürüdükçedir ki karşıhklı ve arzu ettikleri münasebetlerin inkişaflarına hizmet edebilirler. Bir tarafta velev tahrik ve iğfalle olsun diğer tarafm aleyhine füzulî nümayişler yapıldıkça ve hükumetler bunlara müsaid oldukça diğer tarafın iyi duyguları nekadar samimî olursa olsun ve nekadar kuvvetli bulunursa bulunsun nihayet bir gün rencide olması insanî bir neticedir. Türkiye Suriye kardeşlik münasebetlerini böyle afobetten korumayı istiyoruz. Ve biz daima dostluk için çalıştık ve çalışıyoruz. îşin bu cihetini olduğu gibi söylememiş olsaydım bütün alâka darlara karşı olduğu kadar kendimize karsı da samimiyetimizde kusur etmiş olurdum. Türk Efgan muahedesinin temdidi münasebetile yaptığım bu maruzatıma nihayet verirken, siyasetimizin şu cihetini de kaydetmeliyim ki, dostluklanmızın bir müeyyidesi de dost hükumetlerin birbirimizi anlıyarak bu münasebetin idamesine karşıhklı çalışması kadar bu dostluklann milletler arasında kurulmuş olmasıdır. Arkadaşlarım, muhteviyatını söyledî ğim gibi diğer komsularla olan münase betlerimize in'ikâsatını da etrafile izaha calıstiğım Türk Efgan muahedesi temdidi protokolunu tasdik buyurmanızı is tirham ederim. Türk İran muahedesi Kardeşimiz İranla da aramızda mer'i muahdede Türk Efgan muahedesinin hususiyetine dair işaret ettiğim kısımdan mada olan esash ve karşıhklı taahhüdler tamamile vardır. Bundan başka gene bu Türk İran muahedesi birimizin hasmane bir tecavüze maruz olduğu zaman itinalı ve samimî müşavere neticesinde iki âkid tarafın beraber yürümeleri ihtimali kuv vetli olmasına rağmen, diğerinin bitaraf kalması iki memleketin yüksek ve millî menfaatlerine ve kudretine daha uygun telâkki edilen hallerde bile seferberlik yapmak suretile bitaraflığındaki tecavüze uğrıyan tarafın müdafaasmı azamî teshil edecek mahiyette tatbikını temin eden hükümlerini ve hemhudud olmak hususiyetinin istilzam ettiği karşıhklı vecibeleri de ihtiva etmektedir. Sözlerimin başında garbî Asyanm bu kardeş devletlerile yapılan muahedenin arzın bu geniş ve kıymetli kıt'asında hep birlikte takib ettiğimiz siyasî ülkü ile a henkdar olmasına daima dikkat edildi ğine işaret etmiştim. Şimdi de huzurunuzda bu siyasî ülküden tekrar bahsetmek isterim. Emin Sazak kiirsüde Bu izahatı müteakib, Emin Sazak (Eskişehir) bir sual soracağım demiştir: « Büyük Britanya ve komşumuz Sovyet Rusyanın muvafakatlerile mua hedenin imzalandığ'nı şimdi dinledik. Gerçi Ankara hükumeti iyi komşuluk hislerile komşularma bağhdır. Fakat komşulanmız buna muvafakat etmeseydi bunu yapamıyacaktık gibi bir şey anlaşılı yor. Bilmem amma bu tabir bana alıştığımız şekle uygun değil gibi geliyor.» Hariciye Vekili Aras: « Arzdeyim, arkadaşlarırnın malumudur ki, Sovyet Rusya ile Türkiye arasında mer'i ve ahiren temdid edjlen muahedemiz mucibince iki tarafın yakın komşularile her iki taraf için her hangi bir siyasî bir muahedenin müzakeresine başlandığı zaman birbirine haber vermek ve imza edebilmesi için de muvafakatini almak zaruridir. Diğer taraftan gene arkadaşlarımın da malumudur ki, Şa:k M;sakı azaları, arasında bulunan Irakın İngiltere ile ittifak muahedesi vard;r. Her hangi bir mi, Sadâbad misakı Derhal şurasım bu bahiste gene açıkça ve minnetle tebarüz ettirmeliyim ki, bu siyasî ülkümüz îran Şahinsahı Hazretlerinin yüksek görüş ve teşebbüslerile Sadâbad misakı halinde olarak bugün tahakkuk etmiş bulunuyor. Arzettiğim bu misakm imzası münasebetile Tahranda söylediğim bir nutukta ifade etmiş olduğum gibi garbî Asyayı müşterek bir kardeşlik vatanı haline getiren bu misakın, misaka dahil devletlerin müşterek komşusu ve dostu olan iki büyük devletin yani dostumuz Sovyet Rusya İttihadı ile diğer dostumuz Büyük Britanya İmparatorlupunun muvafakat ve hatta müzaheretleri inzimam ederek yapılmış olması ile kendilerimize ol, Paris 22 Fransa tarafından Çine verilmekte olan harb malzemesi ve Ja ponlar tarafından zaptedilen Fransız mamulâtından esliha ve mühimmatın miktaSeylâb felâketzedelerine rı hakkında mütemadiyen ortada dolaş dağıtılan para makta olan haberler dolayısile salâhivetGeçen seylâb feiâketi dolayısile Kızıtar Fransız mehafili, şu cihetleri tasrih etlay tarafından, zarar görmüş olanlara damektedir: ğıtılan para yekununun 9477 lira olduğu 1 Fransa, Çin Japon ihtilâfından tesbit edilmiştir. evvel Çinin başlıca levazım müteahhidZavallı çocuk , lerinden biri idi. Ve Çin bu sebebden doFerhuniye mahallesinden Mustafa oğlayı mühim miktarda Fransız mamulâtınlu Mehmedin bir buçuk yaşındaki kızı dan esliha biriktirmiştir. Şükranı annesi, âdi iç salıncağa yatıra 2 Muhasamatın başlamasından rak uyutmuş, sonra bir iş için evin aşaği sonra Fransa hükumeti, Çine gönderile odasma gidip geri döndüğü zaman yavruBir başka gayrimübadil de diyor ki: cek harb malzemesinin Hindiçinî tarikile cuğunun boğulmuş olduğunu görmüştür. « Gayrimübadillerin Yunanistanda transitini menetmiştir. (a.a.) Ermenak kazasında köy kalkınma Meğer annesi aşağı indikten sonra Şükterketmiş oldukları emlâk ve araziye çok Çin sularındaki ecnebi harb hareketleri ran uyanmış ve sahncak'.an aşağıya in * aşağı birer kıymet takdir edilmiştir. Ma gemileri Ermenak kazasına bağ''. köylerde, köy mek isterken, salıncaktan düşmemesi için hallinde yapılan kıymetlerin yüzde Şanghay 22 Japon deniz makam kalkınma programına göre faaliyetlere de bağlanan ip boynuna geçmiş ve zavallı 30 40 ını İstanbulda müteşekkil takdiri vam olunmaktadır. îrenbol, Büyükkara yavurucuk boğularak ölmüştür. kıymet komisyonu tejızil etmiş ve bu su ları yakında bir ihrac hareketi yapmak pınar, Arnava köylerinin her evinde üstü retle 100,000 lira takdir edilmiş bir mül istedikleri icin Asheville ismindeki AmeKonyada şeker fabrikast örtülü ve lâğımlı halâlar yaphrılmıştır. kün kıymeti 70,000 liraya inmiştir. Bu rikan topçekeri Svatov'da hazır durmakkurulacak mı? Yukarı İrenbol, Mahaller. Çitme, Eskina mukabil gayrimübadıllere şimdiye ka tadır. Yurd içinde yeniden kurulacak şeke Ingiliz destroyeri Düşes mevsim tur ce köylerinde halâların lâgım işleri ikmal dar yüzde 2,6 nakid ve iki defa da yüzedilmiştir. Davas, Başköy, Dandebol, fabrikalarından bir tanesinin Konya nesine çıkarak Hongkong'dan Svatov'a de 45 ten bono verilmiştir. Kışla, Aşağı İzvit, Yukarı İzvit, Alaki gesinde tesisi hakkında viiâyetimiz tara' hareket etmiştir. Gazetelerde gördüğümüz gayrimüba lise, Gorgora, Cinne, Gozde köylerinin fından İktisad Vekâleti nezdinde teşeb' dil istihkakının tesviyesine aid kanun lâ çeşmeleri ıslâh ve tamir ettirilmiştir. Kü büslerde bulunulmuş, îktisad Vekâleti de yihasında bakiyyei istihkakm yüzde onu çükkarapınar, Boyalık köylerinde birer bu hususun gözönünde bulundurulacağınisbetinde Hazine tahvili verileceğini ve [Baştaraft 1 tnci sahifedel çamaşırlık, Somus köyünde bir buğu san nı vilâyete bildirm'ştir. bu suretle 14 senedenberi sürüncemede Hariciye Encümeni tetkikini bıtirdi. dığı yaptırılmıştır. Çukurbağ köyünde Konya Ereğlisinde fennî mezbaf kalan bu meselenin tasfiye edilmiş olaca Mazbata hazırlandı. Bu mazbatada iki köyodası, Uğurlu, îzvetti, Eskice, Esmi Konya Ereğlisinde Beiediye tarafm hükumetin karşıhklı alâkaları şükranğını okuduk. köylerinin işaret levhalan ikmal edilmiş dan yaptırılmakta olan fennî mezbaha Gayrimübadillerin eline geçmiş oîarok la kaydedilmiş, mukavelenin her iki ta tir. Köylerde ortamalı tarla ekimlerine enın inşaatı hilam bulmuştur. Yakında kagösterilen yüzde 47,5, hakikatte bu nis rafın da menfaatini tevhid ettiğine dair hemmiyet verilmekte ve köy sandıklarına bul muamelesi yapılacak ve mezbaha işolan kanaat tebarüz ettirilmiştir. betten çok aşağıdır ve yüzde 47,5 değil, lemeğe açılacaktır. Yarın Bütçe Encümeni de tetkik mühim gelirler temin edihnektedir. yüzde 7,5 tur. Sebebi yüzde 45 üzerin lerde bulunacak ve lâyiha ruznameye den verilen bonolar gerek müzayedeierde alınacaktır. gerekse piyasada sarraflar tarafından aTürkiye ile îr.giltere arasındaki ekolınırken vasat olarak yüzde on kıymetle nomik münasebetlerin inkişafmda yeni [Başmakaleden devam) ca yerine getirilmemekte ısrar olunduğu gitmiştir. Nitekim ayni kanun lâyihasında bir merhale teşkil eden bu mukavele imdiye kadar sarfedilmiyen bonoların lerin tasdiki dolayısile Meclis heyeti u cab ettirirse tahakkukları bu suret takdirde Fransamn bu fena niyeti şimdiye yüzde onu nisbetinde Hazine tahvüi ve mumiyesinde açılacak müzakerelerde le tevali edip gidecek olan Türk kadar olduğu gibi yalnız oyunlarla değil, rilmek suretile tebdil edileceği keyfiyeti birçok hatiblerin söz alacakları teeyyüd teşebbüsü neticelerinin yalnız na kuvvetle temin etmesi lâzım gelecektir. bunu büsbütün tevsık etmektedir.» etmektedir. zarî bir mahiyette mi kalacağım, Yirminci asırda herhangi bir kuvBu celsede İngiltere hakkında dosta yoksa en ciddi amelî şekiller mi vetin herhangi bir hakkı iptaldert Galatasaraylılar cemiyeti ne tezahürlerde bulunulacağı da anla kat'iyen ve ebediyen âciz bulunduşılmaktadır. Öqrendi§ime göre. muka göstereceğini Havas'ın düşüncesinin bir ricası velelerin İngiltere Avam Kamarasınca ne terkederiz. Hayal içinde boca ğuna en derin kanaatlarimizle ina~ Galatasaraylılar cemiyetinden: tasdik edildiği de Meclisimize resmen layıp kalmaması için bu yolun Su myoruz. Nihayet bizim elimiz de Yurdumuz 5 haziran 938 pazar günü bildirilmiştir. riye üzerindeki Fransız mandasını armud taşlamıyor. yapmış olduğu pilâv toplantısım biz Bu anlaşmalann teferrüat ve tatbi mevzuu bahsettirmeğe kadar ilerYUNUS NADt den sonra geleceklerin hayalinde canlandırmak maksadile bu seneden itiba katma dair olan husularım tesbit için lemesi isten olmıyacağım bütün İngiltere kredi dairesi müdürü bugün ren her sene için bir albüm tanzdm ve ciddiyetimizle bugünden Havas'ın Brezilyada yüzlerce komülerde şehrimize gelecektir. tertibine karar vermiştir. nist mahkum ediliyor gb'zü ö'nüne koyarız. Bu itibarla gerek pilâv günü resim Riyo dö Janeyro 22 Mahkeme, Vaziyet açıktır: Hatay üzerinde Françıkaran Galatasaraylı arkadaşlardan. 1935 komünist ihtilâline iştirak etmiş olsa ile Türkiyenin ihtilâfı en hâd şekıllegerekse gazeteci ziyaretçilerimizden. [Bastarafı 1 inci sahifede] çıkardıkları fotograflardan birer kop rine doğru terakki ediyor. Milletler Ce makla maznun 172 bahriyelinin muha Yakında tayyare ile Ankaraya gide miyeti mümessıllerinin he/eyanlarına va kemesini bitirmiş ve hükmünü vermiştir. yayı Yurd merkezine göndermelerini rek bu anlaşmaları ımzahyacağım. rica ederiz. rıncıya kadar bütün Hatay gürültülerin Maznunlardan yalnız 16 sı beraet, diğerHatayda iki tarafın erkânıharbiyeleri de esas olarak iki tarafın iddia ve mü leri bir seneden altı sene, sekiz ay arasınAdres: Galatasarav karşısmda Rasidna<:a anartıman No. 1 Bevoğlu. arasında cereyan etmekte olan Türk ve dafaaları vardır: Hatayı ahdî, idarî is da hapis cezası yemişlerdir. Fransız teşriki mesaisi müzakereleri he tiklâline malik kılmak istiyen Türkiyenin Rio Granda'da dün 65 komünistin bir saka imza koymak için İngiltere devleti nüz bitmemiştir.» ve Hatayı elinden asla bırakmamak isti davası bitmiş ve yann da Natal'da 1935 nin muvafakati zaruridir. Binaenaleyh bu Daimi Delegemizin Cemiyet U yen Fransamn. Filhakik& iki taraf iddia komünist isyanı esnasında müdafaasız misak' iki büyük komşu devletin muvafalarından hiç fedakâılık etmıyecek olunca kimseleri öldürmüş olmakla maznun 250 mumi kâtibini ziyareti katlerinin ve hatta müzaherelterinin inziCenevre 22 Anadolu ajansınm hu bu iş nazarî olarak değil, belki ve ancak kişinin muhakemesi başlıyacaktır. mamile yapılmıştır. Onun için burasmı filen hallolunur. Aksi sabit oluncıya böyle ifade etmiş bulunuyorum. (Çok susî muhabiri bildiriyor: Fransada bir heyelân Türkiye Delegesi Necmeddin Sadak k a d a r biz Türklerce şu tehlikeli güzel sesleri)» Lyon 22 Modane civarında demirTevfik Rüştü Arasın bu cevabı üzeri bugün Milletler Cemiyeti umumî kâtibı h a k i k a t sabit olmuştur ki F r a n s a yoluna hâkim bir dağdan dün akşam ne kanun lâyihası ckunnıuş ve kabul e M. Avanolu ziyaret ederek Hataydaki Suriyede bizim için gayet fena bir sel halinde çamur akarak hattı kapla komisyonunun vaziyeti hakkmda görüş komşudur. Fransa ile münasebetlerimi mış ve beynelmilel trenlerde aktarma dilmiştir. (a.a.) müş ve hükumetinin bu husustaki noktai zin dostane değil, hatta normal olabilmesi yapılmak ihtiyacı hasıl olmuştur. Müzakereler için Fransamn bu fena komşuluk vaziyenazarını tebliğ etmiştir. Söylendiğine göre, inkita iki gün kaAnkara 22 (Telefonla) Türk tini ıslah etmesi ve şimdiki halde sabit dar sürecektir. Fakat dağda büyük mikHariciye Nazırı, sefirimizle Efgan muahedesinin temdidinin tasdiki görünen bu hakikatin aksini isbat eyle yasta bir heyelân olduğu anlaşıldığıngörüştü münasebetile söz alan Rasih Kaplan iki dan tren seferlerinin daha uzun bir Paris 22 Türkiye büyük elçisi Su mesi lâzımdır. memleket arasındaki kardeşlik bağlarınm müddet inkitaa uğramasından korkul Yukarıki izahlar Havasm nerelerde ve maktadır. kuvvetlendiğini tebarüz ettiren beyanat ad Davaz bugün öğleden sonra Harici ye Nazırı M. Bone'yi ziyaret etmiş ve nekadar feci bir surette aldanmakta olta bulundu. Müteakıben, Devlet Demiryolları ve Türk unsurlar aleyhine olarak Hatayda duğunu göstermeğe kâfidır sanınz. Eğer tizmir Bandırma ekspresi Limanları teşkilât ve vezaifine aid kanun bulunan Milletler Cemiyeti komisyo Milletler Cemiyeti Komisyonunun HaBandırma (Hususî) İzmir Ban dolayı taydaki fena hareketleri binnefis Fransa dırma arasında, Bandırmadan. pazar, kabul edildi. Nafıa Vekili İstanbul Elek nunun gösterdiği tarafgirlikten trik şirketi hakkında izahat verdi ve va Türk hükumetinin bu komisyonla iş birliği tarafından takbih ve reddolunmazsa yal salı, perşembe ve İzmirden pazartesi, yapmakta devammın imkânsızlığı hak nız komisyonu değil, Milletler Cemiyeti çarşamba ve cuma günleri olmak üzere rılan neticeyi anlattı. kında Milletler Cemiyetine tevdi edilen de Havas'a Fransaya mübarek olsun haftada üç gün hareket eden ekspres 31 milyon liralık su projesi de tasvib trenleri 21 hazirandan itibaren her gün olunmuştur. Meclis, cuma ainü topla notadan Fransız Hariciys J^jızınnı res deyip geçeceğiz. men haberdar eylemiştir. nacaktır. Hatayda istediğimiz açık hak Fransa işlemeğe başlamıştır. Bilhassa, Büyük Millet Meclisi riyasetine çekilmek üzere yüzlerce imzalı bir de telgraf hazırlanmıştır. Son zamanlarda hükumetin gayrimü badil bonolarını hazine tahvillerile karşılaştıracağı şayiasınm çıktnası üzerine evvelce 25 kuruşa kadar yükselmiş olan tahviller, süratle 10 kuruşa düşnıüştür. Ellcrinde bono bulunan gayrimübadiller, bunların yeni kanur.la yüzde 90 kıymetini kaybedeceği endişesile ne yapacaklarım şaşırmış vaziyettedirler. Bu suretle 1000 liralık istihkakı olan gayrimübadilin hakkı 100 liraya inmektedir. Dün matbaamıza gelen bazı gayTİmübadiller, hallerini şöyle anlattılar: « Gayrimübadillerin son vaziyeti, cidden müşküldür. Elimızdeki bonolar tevzi edilirken bunlar bize nakid makamında verilmiştir. Kıymetleri bonoların arkasmda da tasrih edildiği veçhile yüzde yüzdür. Gayrimübadillerden bir kısmı, bunları yüzde 90 dan başlıyarak yüzde on beşe kadar eksik bir değerle sattılar. Bir kısmı ise yüzde yüz karşıhğile emlâk aldı. U çüncü bir kısım ise, üslündeki kıymete güvenerek bonosunu satmadı, yahud emlâk aldıysa da sonra (sahibi çıktı) diyerek komisyon mülkü elinden aldı, bonolarını iade etti. İçimizde iiç defa üstüste bu akıbete uğrıyanlar vardır. Bonosunu muhafaza edenler istihkakarma mukabil yüzde on alarak haklarından nasıl vazgeçebilirler? Biz bu bonoann delâlet ettiği mallan, Yunanistanda yüzde yüz kıymetle bıraktık. Maliye Vekilimiz, «bu tediyatla yüzde 45 verilmiş oluyor» diyor. Halbuki esasen evvelce yapılan takdiri kıymet şeklile ve şimdi istihkakm yüzde onunun verilmesile tediyat hakikatte yüzde 4,5 tur, yüzde 45 değil... Tokyo 22 Dolaşan bir şayiaya göre bazı hükumet erkânı ve bilhassa Dahiliye Nazın Amiral Suetsugu, beyanatta bulunarak, devletleri bitaraf memleket ve mes'uliyet vazifelerini kavramağa icbar etmenin yegâne çaresi, Çine kat'î surette harb ilân etmek olduğunu söylemişlerdir. Nişinşi gazetesi, Hariciye Nazırı General Ugaki'nin bu tedbiri makul bulduğunu yazmaktadır. Karaman ve Ermanak kazalarında yapılan âşî tecrübeleri muvaffakiyetli neticeler verdi Konya (Hususî muhabirimizden) Vilâyetimizin Karaman ve Ermenak kazalarında mebzulen menengiç ağaclarına Gazianteb fıstığı a.f.lanması için yapılan teşebbüsler fiilî neticeler vermeğe başlamıştır. Geçenlerde Gaziantebe gönderilen Karaman Zıraat muallımi Talât oradan on iki bin aded fıstık kalem aşısı ve iki mütehassıs aşı ustasile avdet etmiştir. Daha iki bın fıstik kalem aşı«ı da Ziraat Vekâleti tarafından meccanen verilecektir. Karamana gelen mütehassıslar, menengiç ağaclarına aşılann tatbıkine baş'.amışlardır. \apılan fennî tetkikler, bu ağacların fıstık aşısını tutacaklarını ve muhitin de Gazianteb fıstıklarını yetıştirmeğe müsaid olduğunu anlatmıştır. To ros dağlarında birçok yerlerde âdeta menengiç ormanları vardır. Bu ağacların aşılanmasına devam edildiği takdırde aradan çok geçmeden koca koca fıstık or manları elde edılecektir. Ötedenberi yanlış bir propaganda e seri olarak Şam fıst'ğı di\e andığımız Gazianteb fıstığı, makbul ve hemen her tarafta aranan kıymetli bir maddedir. Bunun vilâyetimizde yetiştirümesi ve çoğaltılması her halde mmtakamız için mühim bir servet membaı olacakt.r. Şimdi Gaziantebden getirilen mütehassıslar vasıtasile devam edılen aşılama işine, bundan sonraki yıllarda da devam edilecek ve bir progamla fıstık ağaclarının teksirine çalışılacak'tır. Vali Cemal Bardakçı ile Ziraar müdürü Hilmi Gün»ür bizzat bu işle meşguî olmaktadırlar. Vilâyet Umumî Meclisi bütçede kabul ettiği tahsisatla bu hususta fedakârlık göstermeğe hazır bulunduğunu isbat etmiştir. Halimiye Fâriske, Balkusan Kerde köylerinin yollan yaptınlmış, beş köy arasındaki köprüler ikmal edilmiştir. Ermenak kazası, Toros dağlarının kuş uçmaz, kervan geçmez bir tarafında, tabiî güzelliklere gÖmülü, fakat olduğu gibi kalmış bir yerdir. En zengin ve en makbul ağacları sıralıyan heybetli dağlar, yerle gökün farkını anlatan kayalar, buralarda asırlarca üâhlık etmiş, asırlarca insan gücünü uyutmuştur. Dün kadar yakın olan Osmanlı devrinde, bu köyler, hükumet olarak jandarma ve tahsildan da tanımazlardı. Bazı m.ıhdud semtlere uğrıyan jandarma dıpçıği, tahsıldar makbuzu, iç Toroslara bir türlü girememiştir. Şimdi Cumhunyetin feyizli eli, işte bu yerlerde, bu iç Toroslarda dolaşıyor. Oraların en sarp kayalıklarma, en kor kunc ormanlarma göraülen köylerde u yanan insan gücü, Cumhuriyetin yaptığı köy kalkınma progıamını tatbik eyliyor. Bu programlann o kuytuluklara, o sarphklara girişi, yardun bu cennet parcasında, en temiz insanlar arasında Cumhuriyetin yaşayışı, Cumhuriyetin fikirleri istilâ eyleyişi demektir. Konya vilâyetinde Anteb fıstığı yetiştiriliyor * Bir ada işgal edildi Svatov 22 Japon Bahriye silâhendazları Namoa adasını işgal etmişlerdir. Tahrib edilen mayin barajları Fransamn Çine verdiği mühimmat Tokyo 22 Havaların fevkalâde fena olmasına rağmen, Japon kara ve deniz kuvvetleri Yangtse'de birçok mayin barajlarını tahrib ederek ilerlemektedir. Çinliler Kiukino civarında bir ve Hsingking civarında da diğer birçok barajlar vücude getirmişlerdir. Nankin 22 Japonlar tarafından kurulan yeni Çin hükumeti, Tientısin Pukov demiryolunun açılması ve An keng'in işgali üzerine, Nankin'e geîip yerleşmiştir. Başvekil HiangKungşin bu sabah burava gelmiştir. Malî anlaşma Hatayda istediğimiz Fransaca yerine getirilmezse... M. Bone'nin beyanatı