11 Mayıs 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Ömer Seyfeddin B E Y A Z LALE Külliyatın yedincisidir. 50 kuruş. MAHCUBLUK İMTİHANI KülJiyatm sebizincisidir. 50 kuruş jfll umhuri S3]fl.' 5025 Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No. 246 Ç3rŞ3fTlU3 II M3]flS İOÜÖ Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366, Tahrlr heyeti: 24298, îdare ve matbaa kısmı 24299 24290 FRANSIZCA TÜRKÇE Büyük Dil Kılavuzu İ. H. Danişmend, A. Süha Deülbaşı, Reşad Nuri, N. Ataç , 3 BÜYÜK CİLŞ^p Fransızcadan türkşeye en mükemmel lugat Her üç cildin fiatı 12,5 liradır. KANAAT KİTABEVÎ A. Halid Kitab Evi J istanbul imarına MILLETLER CEMİYETİ TOPLANTISI hükumetimizin alâkası Konsey dün ilk umumî İstanbulun imarı çok güzel hatta sözü bile insana zevk ve heyecan veren bediî bir iştir. Amma söylemesi dile kolaydır. O giizel işi başarmak için büyük gayrete ve devamlı himmete ihtiyac vardır. celsesini akdetti İngiliz İtalyan dostluğu azanm tasvibile karşılandı Haile Selâsiye Cenevrede içtimalara iştirake çidiyor iki dost Başvekil, dün uzun müddet görüştüler M. Stoyadinoviç'in gazetecilere heyanatı Belgrad, 10 M. Stoyadinoviç, bu gece verdiği ziyafetten sonra Türk gazetecilere şu beyanatta bulundu: « Bugün Celâl Bayar ve Tevfik Rüştü Aras'la konuştuklarımız şundan ibarettir: Onlar, Yunan hükumet reisile konuf tuklarını anlattılar. Ben de «I nayada Küçük Antant müzake~ relerini anlattım. Bizim Sinayada yaptığımız şey, Küçük Antantla Balkan Antantımn daha ahenktar bir şekilde çalışmasım temin edecek esaslan tesbitten ibaretti». NAD1R NAD1 Belgradda ilk gün aşbakan Celâl Bayar Belgrada giderken İstanbulda son bir gün kalışını İstanbul iman üzerind tetkikler icrasına hasretmiş, imar plânının şehre tatbikı neticesinde hasıl olacak va ziyetleri kendi gözile görmek için bir çok Cenevre 10 (Hususî) Milletler yerleri gezmiştir. Bu tetkiklerin neticesin Cemiyeti konseyi bu sabah saat 11 de den İstanbul Vali ve Belediye Reisi Üs alenî bir toplantı yapmıştır. İngiltere Hatündağın pek ziyade memnun kaldığı riciye Nazırı Lord Halifaks İngiliz İdünkü sayımızdaki beyanatında ayan be talyan anlaşması hakkında uzun izahat yan görülüyordu. Başbakan İstanbulun vererek, iki devlet arasmda tam bir animar plânını beğenmış ve onun tatbika laşma elde edildiğini ve Milletler Cemitmdan çıkacak neticelerin güzelliği kar yeti paktı ruhuna uygun olan anlaşmanın şısında imarın biran evvel başanlması için dünya sulhuna hizmet edeceğini söyle Vali ve Belediye Reisine direktifler ver miş ve başta Fransa ilc Amerika olmak mekle beraber yardımlar da vadetmiştir üzere Balkan Antantına mensub devletBiz de Ankaradan İstanbul imanna bağl lerin de anlaşmayı takdir ettiklerini ilâve ayni hükumet alâkalarını görerek avdet etmiştir. etmiş bulunuyoruz. Dahiliye Vekili ve Milletler Cemiyeti Konseyinin bu Lord Halifaks'tan sonra söz alan defaki Reisi Hollanda Hariciye Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya dah: Fransız Hariciye Nazırı M. Bone, Nazın M. Munters İstanbul imarına ayni büyük ehemmiyet Fransanın İngiltere ile İtalya arasmda atfetmekte ve bu ideali tahakkuk ettirmek husule gelen anlaşmayı tasvib ettiğini edildigi takdirde dünya sulhuna daha için varkuvvetile çalışmaktan hâli kalma söyliyerek, Paris hükumetinin de Roma büyük bir yardım yapılmış olacağını ilâmaktadır. Eminönünde Yenicami meyda ile anlaşmak üzere müzakerelere girişti ve etmiştir. nının açılmasma Baymdırlık Bakanı Al ğini ve memnuniyetbahş neticeler elde [Arkası Sa. 7 sutun 5 te\ Çetinkayanın önayaklık ettiğini hatırlarsak istanbul imarına aid hükumet alâkasının çok şümullü olduğunu anlarız. Demek ki bu çok yerinde ve güzel iş yürüyecektir ve en ileri çabuklukla. Dünkü sayımızda İstanbul îmar plânının tatbikatı için Belediyenin 6 milyon liraya varan bjr yardımla takviye edileceğinden bahseden sözler vardır. Şüphesizdir ki bu sözlerin naklinde bir yanlışlık yapılmıştır. Çünkü İstanbul imarının bundan fazla bir paraya tevakkuf etmekte olduğunu hep biliyoruz. Tamamen yerinde olacak olan bu sarfiyat için hükumet azamî imkânlar aramakla meşguldür ve alâkanın umumiliğine göre bu imkânlann behemehal bulunacağına da şimdiden şüphesiz nazarile bakabiliriz. Bu hususta hükumetin dayandığı büyük esas Atatürkün yılbaşı nutkunda başlıca büyük şehirlerimizin imanna devletçe alâka gösterilmesi için belirtmiş oldukları yüksek kıymetli direktiftir. Başlıca büyük şehirlerimizin en başmda îstanbul vardır, ve Büyük Şefin başlıca büyük şehırlerimizden bahis buyururken bilhassa ve en çok İstanbulu kasdetmiş olduğu şüphesizdir. Bundan dolayı diğer şehirlerimizin İstanbula nisbetle daha az himmet istiyen imarları ihmal edilecek değildir. Fakat himmerin büyüğü tamamen yerinde olarak Istanbulda teksif edilmekle isabetin azamisi gösterilmiş olacaktır. Bizim bildiğimize göre hükumet, îstanbulun imanna devlet bütçesinden yapılacak muntazam yardımlarla iştirak edecektir. İmar plânının İstanbul ve Beyoğlu taraflanna aid kısmı salâhiyetli alâkadarların öğe öğe bitiremedikleri çok güzel ve Hitler, İtalya Kralı ve Mussolini Napolide içinden manevralan takib ettikleri «Cavour» amiral gemisinde çok muvaffak bir eser halinde ikmal edilmiş bulunuyor. Bu maruf şehirci M. Roma 10 Dün akşam Floransa'da Führer demiştir ki: Prost'un eseridir. İstanbulu bütün eski Stefani Ajansmın bir mümessili ile konu« Faşizme nasyonalsosyalizmin birmedeniyet zenginliği ve bütün tabiat güşan Hitler, ziyareti esnasında kendisine birini anladığını görerek memnun oldum. zelliğile dünyanm önünde yükseltecek karşı gösterilen dostluk tezahürlerinden İkimiz de ayni âleme mensubuz. İdeoloolan bu plân bizim için büyük kazanc, dolayı pek mütehassis olduğunu ve İtal jimiz birdir. Dostluğumuz sun'î olarak onu yapan içinse büyük şereftir. Bize güyanm askerî deniz ve hava kuvvetlerine ihdas edilen dostluklardan değildir.» zel ve zengın İstanbulumuzu bütün haşarşı hayranhk duyduğunu söylemişt.r. [Arkası Sa. 3 sütun 4 te] metile kazandıracak olan bu plândan do Geceki ziyafette Celâl Bayar ve M. Stoyadinoviç tarafından mühim nutuklar söylendi Alman Başvekili Berlin'e döndü Hitler italyan ajansına beyanatta bulundu «Faşizm ile nasyonal sosyalizmin birbirini anladığını görerek memnun oldum. İkimiz de ayni âleme mensubuz» Gece yarısı kanlı boğuşma Bir sarhoş, dört kişiyi yaraladı, kaçarken kendisi de yaralandı Majeste Valide Kraliçe Mari ve Naib Prens Pol Sureii mahsusada giden arka daşırnız bildiriyörı Belgrad, 10 Başvekil Celâl Bayar, refakatinde Tevfik Rüştü Aras ve Belgrad sefirimiz Haydar Aktay olduğu halde bugün öğleden evvel kral sarayına giderek mareşallik dairesinde defteri mahsusu imzaladılar. Vekillerimiz buradaa doğruca Hariciye Nezareti binasına ga çerek Yugoslavya Başvekili ve Hariciye Nazırı Doktor M. Stoyadinoviçle ilk gö< lArkast Sa. 7 sütun 3 tej Yolsuzluk yolsuzluk üstüne... Dün gece Ortaköyde Tramvay cad • desinde kanlı bir boğuşma olmuş, bir sarhoş, aldığı fazla alkolün tesirile ne yaptığmı bilmiyerek dört kişiyi yaralamış, kendisi de baygın bir halde yere seril miştir. Gece geç vakit öğrendiğimize göre, Şerif isminde bir genc, Ortaköy meyhanelerinin birinde oldukça fazla içmiş, tam kalkacağı sırada yanına Kâmil adında bir arkadaşı gelmiştir. Kâmil bir müddet sarhoş arkadaşını idare etmek istemiş, bağınp çağırması karşısında onu evine bırakmanm en doğru bir hareket olacaAslen Kayserili olup Hindistanda öğını kestirmiştir. Biraz sonra zorla Şerilen Emirhanyan adında bir Ermeninin fin koluna giren Kâmil, arkadaşını büyük bir servet bıraktığını yazmıştık. tramvay yolunda sürüklemeğe, sarhoş Emirhanyanm bıraktığı milyonları ele adam da etrafa saldırmıya başlamıştır. geçirmek üzere harkdeki birçok açıkAzılı sarhoş, bir arahk, yoldan geç gözlerin faaliyete giriştiklerini haber mekte olan Artin isminde bir cambazla alan varisler, hükumete müracaatle oğlu şoför Anastasa da taarruz etmiş, haklarmm müdafaa edilmesini iste zavallı ihtiyara, oğluna küfür edip ba mişlerdi. ğırmıştır. Her şeyden habersiz eve gi İşe vaziyed eden Hava Kurumu. Türderken baba oğul, uğradıklan bu teca kiyedeki verese lehme Madras mahkevüz ve hakaret karşısında Şerifin ya mesinden bir hüküm almıya muvaffak nına sokulmuşlar, kendilerinden ne istedi olmuştur. Ancak bu sırada, mühim bir ğıni sormuşlardır. Bu esnada sarhoş cür'etkâr, cebinden çıkardığı bıçakla evvelâ Aartini, sonra da Anastası karmlarından yaralamış, onlar yerde çabalarken arkadaşı• Kâmile dönmüştür. Fakat gözlerini kan bürüyen adam, bir anda bıçağı ona da saplamış, Kâmil de kanlar içinde yere yuvarlanmıştır. lArkast Sa. 3 sütun 3 dei Beyoğlu Ermeni kilisesi varidatına haciz kondu Mütevelli heyetinin sahte bir veraset ilmühaberi verdiği ve 27 bin liralık da mühim bir vergi kaçakçılığı yaptığı anlaşıldı sahtekârlık meydana çıkmış, alâkadar resmî makamlar bu hususta tahkikata başlamışlardır. Sahte veraset ilmühaberi Öğrendiğimize göre, Beyoğlundakî Ermeni kiliseleri mütevelli heyeti, Hindistanda ölen Emirhanyanla alâkasl olmıyan bir kadına sahte bir veraset' ilmühaberi vermiştir. Beyoğlu mütevelli heyetinin verdiği bu sahte ilmüha • ber. Mısıra gönderilmiş, oradan da Madras mahkemesine ibraz edilmiştir. lArkası Sa. 7 sutun 6 da} Hatayda yeni hâdiseler Aktepe nahiyesinde 35 tahrikçiTürklere saldırdı Fakat nahiyede Türk ekseriyeti kendini gösterdi, iki Türk bahane ile yakalanarak götürüldü layı bu şehrin M. Prost'a minnettarhğı IIIIIIII1IMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII daimî ve adeta ebedî olacaktır. İstanbu rılmış olacaktır. şi, Ovayı ve İzniği ihtiva eden bir saha lun güzellik tarihine M. Prost da karışıİktısadcı Başvekil İstanbul imarında olarak görülür. Bu saha Marmara ve yor demektir. Bu onun hakkıdır ve onun urizme ehemmiyet veren bir görüş tarzı Karadeniz havzalarında büyümeğe müteyeri İstanbulla beraber bütün Türk kalb göstermiştir. Bu bir taşla iki kuş vurmak hammildır. İstanbulu Ankaraya bağlıyalennin en derin yerleridir. demektir. O halde İstanbul imarı ona cak asfalt otostrat bu cümleye dahildir. İstanbulun imarı çok güzel, hatta sözü muvazi diğer çalışmalarla takviye edile Nitekim İstanbuldan Bursaya giden yol bile insana zevk ve heyecan veren bediî cektir demek olur. Buna nazaran İstan bu birinci seyahat bölgesini pekâlâ İzmibir iştir. Amma söylemesi dile kolaydır. ul imarı iki cepheli olmak lâzım gele re de bağhyabilir. Amma bahsi dallanO güzel işi başarmak için büyük gayrete cektir: dırıp budaklandırmamak için şimdi nefsi ve devamlı himmete ihtiyac vardır. Bu İstanbulun imarile Bursa hinterlandının 1 : Nefsi îstanbulun imarı şartlarla dahi bu iş, azçok zaman istiyen 2 : Ayni zamanda, İstanbulu turizm buraya bağlanmasını başlıca iş olarak bir iştir. Onu az zamanda ve en mükem merkezi yapacak olan hinterlandın dahi alıp kalmalıyız. mel şekillerde peyderpey tahakkuk ettir man. Her yıl bütçeye konulacak beş milyon mek için plânlı çahşmalara bağlamak Yekdiğerini ikmal edecek de olsa bu lira gibi bir para ile kısa bir müddet zaricab edecektir. Plânı tatbik için de mi iki işi yekdiğerinden ayırmalı ve ayni za fmda biz bu büyük işi pekâlâ başarabiliplân, diyeceksiniz? Evet, öyle. Hatta manda yapılsalar bile her ikisini ayrı ayrı riz, ve neticede başarmış olacağımız ış bilhassa plânı tatbik etmek için plân. îş apmalıdır. karşımıza çok büyük bir eser olarak çıleri parçalıyarak onları yıllara taksim etNefsi İstanbul malum: Bu kısım, kacaktır. Bu neticeyi elde etmek için sarmeli ve her yıla isabet eden parçayı behe hemmiyetleri derecesile İstanbul, Be folunacak faaliyetin ekonomik faydaları mehal müddeti zarfmda bitirmeliyiz. Bu foğlu ve Üsküdar taraflarını ihtiva eden bile memleket için büyük bir kazanc teşiş, şimdiye kadar Türkiyemizde eşi gösahanın imandır. kil eder. İşte istanbulun hükumetçe alârülmemiş büyük bir iştir. Onun neticesinİstanbulun hinterlandına gelince bu ka gösterilen iman böyle her cihetle parde ortaya İstanbul diye hayali ancak rü da ilk bakışta İzmit körfezini dolaşan bir lak perpektifli büyük bir iştir. .valarda görülebilen eşsiz bir bedia çıka yolla Yalovadan geçerek Bursayı, Keşi ^ YUNUS NAD1 Yer altında facia îngilterede bir maden infilâkında 72 kişi öldü Londra 10 (Hususî) Difonşayr mıntakasında bir maden kuyusunda müthiş bir infilâk olmuştur. 1934 senesindenberi İngilterede misline tesadüf edilmiyen bu felâket neticesinde 72 amele ölmüş, 45 kişi de ağır surette yaralanmıştır. Feâket bütün İngilterede umumî bir tees sür uyandırmıştır. Toprak mahsulleri ofisi Teşkili kararlaştırılan bu servise aid kanun lâyihası Meclise verildi. Lâyihanın esaslan 6 ncı sahifemizdeTürklerin zaman zaman tecavüze maruz kaldığı Kınkhandan bir görünüş Kırıkhan 10 Aktepe nahiyesinin Mehmed Ali ve Mehmed Haço Türk kayit muamelesinde yeni bir takım hâdi olarak kaydedilen birine hücum etmiş • şeler çıkmıştır. Koçonun adamlarından lArkast Sa. 3 sütun 3 de\