22 Şubat 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde: Musahabe Fazil Ahmed Aykaç 4 üncüde: Hikâye: Leblebici Cahid Sitkt 5 incide: BUyük davalar 6 jıcıda: Askerlik bahisleri Abidin Daver umhuri .Q.İSTANBUL CAGALOGLD DUnya muharrirler^ tercümeler serîsi : 2 3 Dorian Gray'in portresi Çevirenler: OSCAR WILDE Avam Kamarasında Başvekil, Nazır ve muhalifler arasında çok şiddetli münakaşalar oldu Sükrü Kayanın nutkuna göre Bu nutuktan millî kiiltür ocakları olan Halkevlerimizin Türk istikbaline emniyet payandaları da olduklarını öğrenmiş bulunuyor ve Atatürk rejîminin bütün millete mal olmuş ihyakâr sihiri bilhassa bu Evlerden fışkıracağını görüyoruz umhuriyet Halk Partisinin memleketimize ve milletimize en değerli hediyelerinden biri olan Halkevlerinin altıncı yıldönümü mıinasebetıle Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya evvelki gün Ankara Halkevinde, radyo ile memleketin her tarafmdan dinlenen güzel bir nutuk söyledi. Bu nutkunda Parti Genel Sekreteri Halkevlerinin yalnız geçmiş faaliyetlerini sayıp dökmekle kalmıyarak bu Evlerin ifasına müekkil oldukları millî ve medenî vazıfeler üzerinde ısrar eylemiş ve bunun bir parti meselesi değîl, bir millet meselesi olduğunu olanca açıklığile, olancâ kesiniiğile anlatmıştır. Zaten Cumhuriyet Halk Partisi, Atatürkün bu memlekete getirdiği her cihetle kurtuluş fıkrinin bir tekâmülü olmak hasebile binnefis kendisi bir parti sayılacak yerde millî bir rejim davası halinde yürüyen bir müessesedir. Hele Halkevlerinin kapısı bütün millete açık tutulmak suretile yegâneliği umumî olarak milliliğinden ileri gelen parti bilhassa Halkevlerinde bütün memleketçe ve bütün milletle elbirliği etmenin açık ve samimî yolunu açmıştır. Malumdur ki Halkevlerine yalnız Parti mensubları gitmez, orada milletin faydalanmak ve faydalı olmak istiyen her ferdi, tıpkı kendi öz evine gider gibi toplanır. Bu itibarla Halkevleri, adı üstünde, bütün Türk milletinin bütün bir serbestlikle girip çıkabileceği Evlerdir. Nitekim hergün kıymetlerile mütenasiben adedleri artmakta, ve üyelerinin miktarları ise dev adımlarile çoğalmaktadır. Bütün Türk milletinin malı olan Atatürk rejimi Halkevlerine bütün milleti bir araya getiren ve birlikte yürüten bir rol tevdi etmiş bulunuyor. Bu rol en tabiî ve en samimî şekillerile inkişaf ederek bütün Türk vatan ve milletine yeni ve parlak istikbal idealleri çizmek seviyesine doğru yükselip gidiyor. Işte Genel Sekreter Şükrü Kaya son nutkunda vatansever vkdan ve iz'anınm en derin kaynaklanndan kopup gelen kanaatleri ifade ederek bu vaziyeti tesbit etmiş olduğu içindir ki en güzel bir fırsatta en güzel bir vazife ifa etmiştir. Şükrü Kayanın bu nutkunu itina ile bastırarak bütün memlekete yaymakta isabet olacağına kuvvetle kani bulunuyoruz. Nutuk mevcud Halkevlerile ileride teşekkül edecekler için ve bütün millet için en kuvvetli hal ve istikbal direktiflerini ihtiva etmek hususlarmda cidden mes'ud bir muvaffakiyetle temayüz eylemiştir. Eden'in istifası fırtına kopardı J S3]fl! 4 y 4 l Telgrat ve mektub odresi: cumnurlyet tstanbul Posta kutusu: tstanbul No 246 Sa!ı 22 Şubaî 1938 Ferhunde ve Orhan Şaîk Gökyay Fiatı 5 0 kuruş Telefon: Basmnüamı n evl: 22368 Talırtt heyetl: 24298. tdare ve matbaa esmı 24299 • 24290 REMZi KiTABEVi Romanyada yeni kanunu eski esasî dün akşam ilân edildi Anayasanın faşizm temayülüne göre hazırlandıflı anlaşılıyor Ayın yirmi dördünde reyiâm yapılıyor İdam cezasî tekrar konulacak Kral bir beyanname neşretti Bükreş 21 (Telefonla) Yeni hükumetin i k t i d a r mevkiine geldiğindenberi tadili için çalıştığı Rumen kanunu esasisinin yeni şekli bu akşam R e s m î Gazete de neşrolunmuştur. Yeni kanunu esasinin beş mühim nokasmı aşağıda bil diriyorum: Yeni kanunu esasî şubatm yirmi dördünde halkm tasvıbine arzolu narak reyiâm ya pılacaktır. Reye iştirak mecburî tu tulacak, reyler alenî surette verile • cek ve rey verenlerin vaziyeti notedılecektir. ' Söylendiğjne göre hükumet, sui kasdler ve siyasî cürümler için eski idam hükmünü yeniden mevkii tat bîka koyacaktır. Halk, Eden lehlne tezahürat yapıyor Chamberlain İtalya ile bir itilâf mukaddemesi elde etti. İngilterede yeni intihab ihtimallerinden endişe ile bahsediliyor 1 Siyasî fırkaarın lâğvı. 2 Meclisin il • gası. 3 Bir korpoKralın beyannaratif temsil meclisinin ihdası. Resmî Gazete a4 An'asıl Ro na yasa ile birlikte manyalılarm himaKralın millete bir Eomanja Krah Karol. kilise tarafından Patrik ve Başvekil Mîron yesi. beyannamesini de elile kendisine verilen haçı öpüyor 5 Ağırceza neşretmektedir. Bemahkemelerinin ilgası. metin Yahudi aleyhtarlığmda Goga yannamede deniyor ki: İngiltere Hariciye Xazırlığma getirilen Dün Eden'in tenkidlerine cevab veren Açıkça görüldüğü veçhile yeni kabi dan geri kalmıyacağı anlaşılmaktadır. «Karışık ve endişe verici bu zaman. ,.,. ... Lord Halif»x •• • • • Başvekil Chamberlam ne Romanyada faşizm tesis etmek eme cAğırceza mahkemelerinin ilgası> da larda hareketime saik olan yegâne düLondra 21 (Hususî) Başvekil M. dakika süren uzun bir mülâkatta bulun indedir. <öz Romanyalıların himaye Demir Miğferlilere karşı alınmış bir şünce vatan kaygusudur. Yeni ana si» ne dair olan maddeden veni hiiku tedbir olsa gerektir. [Arkası Sa. 3 sütun 5 te] Chamberlain, Lord Halifax'ı muvakka muştur. ten Hariciye Nezaretine tayin etmişlir. Lord Granbourne da istifa etti Başvekil bu sabah saat 11 de îtalyan eFLondra 21 (Hususî) M. Eden'den çisi M. Grandi'yi Başvekâlete davet e sonra, Hariciye Nezareti Müsteşarı Lord derek, Lord Halifas'm da' iştirakile 45 [Arkast Sa. 7 sütun 3 te) İ Başvekil avdet etti Celâl Bayar Atatürke tazimlerini arzettikten sonra Haydarpaşaya geçerek hususî trenle Ankaraya gitti Atatürkün teşekkürleri îstanbul "21 Riyaseticumhur Umumî Kâtibliğinden: Halkevlerinin yıldönümü mü nasebetile halen mevcud olan ve yeni açılan Halkevlerinden, Atatürke, vatandaşların samimî ve yüksek hislerini ve kültür çalı§malarındaki şuurlu azmini bildi ren telgraflar gelmektedir. Bundan çok duygulanan Atatürk, teşekkürlerinin ve başarı dileklerinin iletilmesine Anadolu Ajansını memur etmiştir. (a.a.) Amerika dişten tırnağa silâhlanmak üzere Alman Devlet Reisinin sözleri Amerikayi derin endişeye düşürdü, Paris nutku harb tehdidi mahiyetinde alıyor Hitler'in nutkunun derin akisleri Tekirdağlınm ikinci büyük muvaffakıyeti Hüseyin, 11 dakikada Bulgar Bankofu nasıl yendiğini anlatıyor Başvekil Haydarpaşa garında, İsmet İnönü ve diğer teşyicilerile beraber Birkaç gündenberi şehrimizde bulunan Başvekil Celâl Bayar dun Perapalas otelinde meşgul olduktan sonra, akşamüzeri refakatinde Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüştü Aras olduğu halde Dolmabahçe sarayına giderek, Cumhurreisi Atatürke iazimatlarım arzetmiştir. Başvekil Celâl Bayarla Ha riciye Vekili Tevfik Rüştü Aras Dol mabahçe sarayından hususî motörle doğruca Haydarnaşaya geçmişler ve [Arkası Sa. 6 sütun 3 iej lllllllllllll lllllllllllll1lll*llllllllllllllllllll1lllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllll1IIIIIMIIIllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIII1l1llllllllllllllllll Sabri Toprak defnedildi Eski Ziraat Vekili için büyük bir cenaze merasimi yapıldı, merhum, asrî mezarlığa gömüldü Paris 21 (Sabaha karşı telefonla) Geçen hafta Letonya Hitler, refak«ı...de yeni Erkânıharbiye Reisi General Brauchitsch çampiyonu Pasmanı bir çeyrek olduğu halde askeri kıt'aları teftiş ediyor saatte yenen serbest giireş şamVaşington 21 M. Hitler'in söyle tıracagı beyan edilmektedir. piyonumuz Tekirdağh Hüseyin, Vaşington Herald, M. Hitler'in harbbu akşam Parisin en büyük spor miş olduğu nutkun Amerika Reisicum hurunun silâhlanma programını kolaylaş[Arkasz Sa. 7 sütun 1 de] salonu olan Palais de Spor da ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııa kendisine Türk süsü vererek Mehmed Arif adını takan Bulgar Teodor Bankof'la karşılaştı. On bir dakika gibi pek kısa bir zaman zarfında hasmını tamamile Bizzat Franco'nun idare ettiği dört ezen Hüseyin, bu müddet so • nunda Bulgarın sırtını yere gekol nihayet dün şehre girdi tirmiştir. k Teruel düştü İArkası Sa. 5 sütun 5 te] Bütün milletin evi demek olan Halkevi bu memlekette ne vazife görmekte ve hangi gayeyi .gözönünde tutarak yürümektedir? Bu suale iki suretle cevab verilebilir: Birisi Halkevinin teşkilât nizamında yazılı vazife şekilleridir, ki bunlar çalışma sahaları olarak dil, tarih, ve edebiyat, güzel san'atlar, tiyatro, sosyal yardım, spor, müze, sergi, köycülük, halk dershaneleri, kurslar, kütübhane ve yayım kollanna ayrılmıştır. Şükrü Kayanın dediği gibi «bu kolların başında bulunan yetişkin ve seçkin üyeler'tekniğin Merhum Sabri Toprağın cenaze merasiminden bir intıba en son icablan dairesinde vatandaşlara Vefahnı büyük bir teessürle haber makbereye defnedilmiştir. h bildiklerini göstermekte ve öğretmekteverdiğimiz eski Ziraat Vekili ve Manisa Merhumun cenaze merasiminde bu dirler.» roeb'usu Sabri Toprağın cenazesi dün Iunmak üzere gelenler saat ondan itibaYUNUS NADt büyük merasimle Alman hastanesinden ren Alman hastanesinde toplanmağa başlArkası Sa. 6 sütun 4 te} kaldınlmış ve asrî mezarlıkta hazırlanan [Arkası Sa. 6 sütun 3 U\ Balkan Konseyinde bulunacak devlet mümessilleri yolda Romanya namına M. Komnen Petresko geliyor Bükreş 21 (Telefonla) Dört gün sonra Ankarada toplanması mukarrer Balkan Antantı konseyi müzakerelerine Rumen hükumetini temsilen iştirak ede ceği bildirilmiş olan Hariciye Nezaretini tedvire memur Devlet Nazm M. Tata resko kanunu esasideki tadilât işile fazla İArkası Sa. 3 sütun 6 da] Teruel cephesinde Franco ordusunun bir topçu mevzii haberi neşrediyor: Teruel mıntakasmda faaliyette bu * lunan dört kol da, başkumandanlığın kendılerine verdiği hedeflere vâsıl olmuşlar Salamanka 21 Radio Nacional, dır. Dün düşmanın mukavemeti daha az umumî karargâhın yerdiği aşağıdaki son lArkası Sa. 5 sütun 4 te\ Avustıırya Ispanyadaki konsolosluklarını kapattı