18 Şubat 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde: Adli musahabe A. Haydar 4 üncüde: Hikâye: hayal özkent Hakikatten sonra Cahid Sıtkı 5 incide : Beyrut mektublan 7 ncide : Çocuk sahifesi umhuriyet .Q.« ÎSTANBUL C A G A L O G L O S3]fl ! 4b4d Teleral n mektub adresl: Cumüurtyet tstanbuj • Posta mıtnsn: Istanbul No 246 Telefon: Basmubarru ve evl: 22360 rahrtı beveü: 34298 tdare ve matbaa Kisnu 24299 • 24290 „ 10 ç fc • 1QOQ UÜI113 İ0 gUD3T IbüO r Felsefe öğretmeni Faik Tü 1 inci coğrafya, 2 nci tariH cildleri çıkmıştır. Her cild birbirine bağh ol • mıyan müstakü kitablardır. Resımli ve haritalı 650 sahife olan bu kitablar 125 er kuruştur. Türkiyenin her kıtabcısında vardır. Deposu Ahmed Halid ve Kanaat kıtabhanelerıdir. HATA Eğer Fransa bir harbe girerse? İngiltere, muhasamat sebeblerine göre hareket edecek ve Çekoslovakya için harbe girmiyecek V. J İngiîtere ve Fransa Şuşnig e resmen ihlarda bulundular J Lordlar Kamarasında mühim müzakereler Avusturya Dahiliye Nazırı Berlinde Memleket kaikınmasının direktif alıyor Lord Plymouth, Fransız Sovyet paktının Ingilte Alman şeflerînden dayanabileceği büyük reye bir mecburiyet tahmil etmediğini bildirdi Roma son anlaşmayı tasvib eîîigini acıkca söyledi temel: Gayrîmenkuller Ziraî kredinin membaı geniş ölçülü bir zenginlik olarak zaten memlekette mevcud dur, bina ve toprak halindeki gayrimenkullerimizde yatıp duruyor. Bunları harekete getirmenin yolunu bilmeli ve bulmalıyız. 'nümüzdeki ay zarfında Ankarada toplanması kararlaştırılan ziraat kongresinde konuşulacak mevzulara mukaddeme olmak üzere kendimizce çok ehemmiyetli saydığımız bir noktayı şimdiden hükumetimizin ve kongrecilerin dıkkat gözleri önüne koymak istiyoruz. Türkiyemızde yalnız köylerimizin ve köylülerimizin değıl, onlarla beraber bütün memleketin kalkınmasında kuvvetli istinadgâh gibi kullanılacak çok sağlam bir temel vardır ki o da şimdiye kadar adeta el değmemiş olarak yerli yerınde duran gayrimenkul servetlerimızdir, ve bunun miktarı milyar hanesinden bir rakamla yazılacak Türk lirasile ancak ifade olunabılir. Köylüyü toprak sahibi kılmak istiyen çok güzel ckişüncelerin bu büyük kıymete halel vermemesı, onu eksiltmeyip bilâkis mümkün olduğu kadar artırması lâzımdır. Endıistrinin \e ticaretin olduğu gibi ziraatin kalkınması dahi bizi bu el değmemiş büyük hazneden istifadeye davet etmektedir, ve gün geçtikçe daha fazla bir ısrarla davet edecektir. Türkiyemizde diğer iş şubeleri gibi ziraatin dahi tedricî bir kalkmma yoluna girebilmesi için eninde sonunda hep sermayeye krediye ihtiyac görünecektir. Bunu nereden bulacağımızı düşünürken bina ve toprak üzerinde yatan milyarlık zenginliğimizi birdenbire hatırlıyamıyor, daima unutuyoruz. Bu unutuşun kendisi bıle kâfi bir noksan iken onda daha ileri g'derek gayrimenkul zenginliklerimizi, velevki kısmen, yerinden hiç kımıldamaz donmuş vaziyetlere sokmaklığımızın doğru olamıyacağını hatırlıyor ve hatırlatıyoruz. Memlekette nakid olarak on bin liraya, yirmı bin liraya sahib adam bu miktar para :1e yürüyebilecek her işi görmeğe salih bir zenginliğe malik sayılıyor da o kıymette binaya veya toprağa sahib diğer bir adam eli böğründe bir fakir manzarasile görülebiliyor. îşte memlekette bina ve toprak halinde böyle işlemiyen zenginliklerden ancak milyarla ifade olunabilecek kadar büyük kıymetler vardır ki metruk ve mühmel yerlerinde yatıyor. Halbuki on bin lira nakid parası olan adamla on bin liralık mülkü olan adam arasmda zenginlik itibarile neden fark olsun? Şimdiye kadar ve hâlâ bu fark vardır. Çünkü gayrimenkul zenginliği menkul zenginlik haline geçirmeği kolay bir âdet sekline koymaklığımız şöyle dursun, şimdiye kadar bunu düşünmedik bile. On bin liralık bir binanm sahibine yılda beş altı yüz liralık bir fayda temin etmekten başka oynıyabileceği daha ehemmiyetli diğer bir rol vardır: Ayrıca on bin liralık nakid zenginlik rolü. Eğer o binanm sahibi mülkünü karşılık göstererek kolaylıkla on bin lira değil de hatta bes altı bin lira elde edebilirse memleketin ekonomisinde daha faal diğer bir rol oynıyacağına şüphe yoktur. Bina için böyle olan bu hal toprak için de aynen böyledir. Gayrimenkul zenginliklerimizin kolay usuller ve ucuz faizlerle menkul hale konulmalan lâzımdır. Bizce bu sırrı, tatbikî bir zihniyetle keşfederek hakikat halinde dahi yürütmeğe muvaffak olan zekâ, ekonomik Türk hayatına en büyük merhalesini atlatan en yüksek kabiliyeti gö^termiş olacaktır. Ziraî kalkmma sebebleri araştırıldığı zaman bunların hep sermayeye ihtiyac göstermesile karsılaşınz. Türkiyede eksik dan toprak d°ğildir. Bilâkis biz kendi faziyetimizin hakikî idrakinde toprağın Lord Plymouth Londra 17 Dün akşam, Lordlar Kamarasında haricî sıyaset müzakerelerini açan Lord Arnold demiştir ki: « Ingilterenin haricî siyasetinin iki mühim esası vardır: 1 Ingilterenin haricî siyaseti Mil letler Cemiyetine dayanmaktadır. Bu, Milletler Cemiyeti paktı mucibince ta ahhüdlerimize sadık kalacağız demektir. 2 Insnlterenin haricî siyaseti, ikınci temel olarak, Fransa, Almanya, Belçika ve îtalya ile olan taahhüdlerimize dayanmaktadır. Lord Cecil Fakat, yedi büyük devletin yalnız üçü bugün Milletler Cemiyeti azasıdır. Bu ise Pazar günü Hitler'in beklenen nutkunu söyliyeceği Ra\iştağ binası, sağda ve solda, Avusturya Dahiliye Nazınnın temas' filiyatta, İngiîtere ile Fransa arasındaki ettiği Alman Hariciye Nazın Von R ibbentrop ve polis şefi Himmler taahhüdlerin bir ittifak mahiyetinde bulunduğu demektir. Fransanın şarktaki ittifaklan dolayısile de bu tns^iliz Fransız ittifakı, İngiîtere için ciddî bir taahhüd teskil eylemektedir. İngiîtere, Çekoslovakyada harbe ka dar götürebılecek mahiyette menafie malik değıldir. Ingiliz Alman münasebetlerinde bir salâh vücude getirilmeksizin [Arkast Sa. 8 sütun 5 te] Vergi nisbetlerinde yapılacak tenzilât «Kardes o!an Almanya ile Avusturvanm Hususî komisyon bir birleşmesi gayrikabili içtinabdır» avanproje hazırladı Amerika Hariciyesi Avusturya istiklâlinin fîlen mefsuh olduğu ve Avrupa işlerine karısılmaması kanaatine vardı Times'in mühim bir yazısı Aslalt yollar niçin bozuluyor? Belediye; yapılanlar tecrübeden ibaret, diyor işine filen başlandığını söyledi Ankaraîstanbul şosesi de beton olacak Romanyada kat'î Vali Üstündağ, Eminönü meydanınm istimlâki tedbirler alınıyor Istanbul Belediyesi son altı, yedi ay zarfında biri Yenicami önünden başlayıp İş Bankasmın önünden geçerek Hamidiye sebili istikametinde biten, diğeri de Beyoğlunda Perapalas arkasmda Toz koparan caddesinde olmak üzere iki asfalt yol yaptırdı. Aradan henüz uzun bir zaman geç mediği halde bu yolların bazı yerlerinde bozukluklar görülmektedir. Bu yolların kısa bir zamanda harab olmağa yüztut ması sebeblerini alâkadar makamlardan tahkik ettik. Bize şu cevab verildi: « Bu iki yoldan Tozkoparan cad desindeki asfaltı bir müteahhid yapmış tır ve henüz tesellüm muamelesi icra edil» memistir. Matlub şeraite uygun görülmediği takdirde kabul edilmez ve yahud noksanlannın ikmali istenilebilir. Maa mafih henüz bu yolda bir bozukluk göVali ve Belediye Reisi rülmüş değildir. Bozukluk zannedilen Muhiddin Üstündağ şeyler arabaların asfalt üzerine getirdiği ve muhtelif sistemlere göre yapmıştır. çamurlardan ibarettir. Soğuk ve sıcak asfaltm muhtelif cinsleriYenicami önündeki yola gelince, Be ni burada yer yer tecrübe ettik ve bu inlediye burasını bir tecrübe mahivetinde [Arkası Sa. 5 sütun 1 dcl IIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIII1III11İIIIMIIIIIIII1IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIM1IIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIMIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Ankara 17 (Telefonla) Maliye Vekâletinde hususî bir komisyon tarafından vergi nisbetleri üzerinde yapılan tetkikler neticelenmiş ve bir avanproje halinde Vekâlet makamına verilmiştir. Haziranda yeni bütçe ile tatbikatma Berlin 17 (Hususî) Avusturya başlanacak olan bu hükümlerle kazanc, Dahiliye Nazırı M. Says İnkart bugün biıhran ve muvazene vergileri bir nisbet resmen Berlini ziyaret ederek, M. Hit halinde birleştirilmektedir. Vekâlet maler tarafmdan kabul edilmiştir. Avus [Arkası Sa. 8 sütun 4 te] turya Nazın bilâhare Nazilerin polis şefi M. Himler, Hariciye Nazın M. von Rıbbentrop ve General Goering ile de ayrı ayn mülâkatlarda bulunmuştur. Zâhiren hususî mahiyette olan bu ziyaretten Berlindeki Avusturya sefaretinin malumatı olmadığı zannedılmektedir, zira M. Seiss lnquart, Berline muvasalatında ne Avusturya sefareti erkânı ve ne de Alman hükumetinin herhangi bir mü messili tarafmdan kabul edilmiş değil dir. Siyasî mehafil, M. Seiss lnquart'm ziyaretinin Berchtesgaden mukarreratın;n derpiş etmiş olduğu ilk temaslardan biri olduğunu beyan etmektedirler. Ayni mehafil, bu ziyaretin iki mem leket arasmda her türlü suitefehhümlere ve bilhassa muhacirler meseleleri, hudud hâdiseleri hakkındaki suitefehhümlere mâni olmak için, Almanya ve Avusturya Dahiliye Nezaretleri arasında sıkı bir mesai birliği yapılmasma medar olaca [Arkası Sa. 8 sutun 1 d«] 5 ecnebi gazeteci divanıharbe verildi Bükreş 17 Gazetelerde çıkan bîr tebliğe göre, askerî sansür kumandanlı ğı, Romanyanm dahilî vaziyeti hakkında heyecan verici haberlerin Bükreşteki ec nebi muhabirler tarafmdan çıkanldığını müşahede etmiş ve bunları askerî maka mat emrinde bulunmağa davet eylemiştir. Bugün dört ecnebi muhabiri divanı harbce sorguya çekilmiştir. Bunlar, A merikan ve Çek ajansları muhabirlerile Nevyork Times ve Daily Telegraph muhabirleridir. Başvekil dün Ankara Türkkuşunu teftiş etti Celâl Bayar, genclerimizin çahşmalarını bizzat gözden geçirdi, müşahedelerinden memnun oldu ve havacıların hepsini tebrik etti Rus gazetelerine dair karar Bükreş 1 7 Üçüncü kolordu ku mandanı, Besarabya'da rusça çıkan gazeteler hakkında Goga hükumetinin koyduğu yasağı teyid etmiştir. (a.a.) Şamda tevkifat kıymetsizliğinden şikâyet etsek yeridir. Bu toprağı kıymetlendirmek için istihsal şekillerini daha verimli vaziyetlere geçirmek mecburiyetindeyiz. Bu ise yeni masraflara, yani sermayeye ve krediye ihtiyac gösterir. Burada şu hal ile karşılaşırız: Bütün dünyada henüz arkası almmıyan bir buhranla ziraat mahsulleri umulan fayda'arı temin etmezken ayni mahsullere yeni masraflarld yeni yükler yükletmek insanı ifiâsa götürmez mi? Eğer ziraatte gerçeklestireceğimiz ıslahat ne yaptığını bilir cok radıkal esaslara dayanmazsa korki' yerindedir. Ziraatimizi ileri memleketlerin ziraatine benziyecek surette ıslaha ginştiğımiz zamansa bu korkuya hiç yer yoktur. Muhakkak olarak ziraatimizin ıslahmı ancak iyi ve fa7İa istihsalle temin edebileceğiz. Yenilik olarak biloiye cok kıymet vermeğo mecburuz bir. Bir de ziraî kredı şartlarıru kolaylaştırmanın ve bollaştır manm çarelerini bulacağız. Biz diyoruz ki bu kredinin membaı geniş ölçülü bir zenginlik olarak zaten memlekette mevcuddur, bina ve toprak halindeki gayrimenkullerimizde yatiD duruyor. Bunları harekete getirmenin yolunu bilmeli ve bulmalıyız. Yukarıki düşünceler yalnız gayrimenkul şeklindeki binaların değil, toprağın dahi mütedavil servet haline konulacağı günlerin geldığmin görülmesini ister. Ziraatin anası olan toprağın binnefis kendisi hakikî bir zenginlik ifadesi olacak kıymeti bulmalı ve bunun için tasarruf hakkı sarih ve kat'î yeni teminatla teyid edilmelidir. Toprağı kıymetten ve itibardan hatta kredi itibarından düşürecek muamelelerden tevakki etmek muvafıktır. Bizce gayrimenkul üzerindeki büyük memleket zenginliği ergeç ekonomik kalkınmanm en sağlam temeli olacaktır da onun ıçın. Muhaliflerden 12 kişi yakalandı, millî blok dün bir nümayiş yaptı Şam 17 Muhalefete mensub 12 mühim şahsıyet dün gece burada tevkif edilmiştir. Bunlar beyannameler dağıtarak halkı karışıklık çıkarmağa teşvik et nekle itham edıliyorlar. Muhakemeleri ne bu hafta içinde başlanacaktır. Kabine, bu sabah toplanarak emniyet tadbirleri almıştır. Millî blok bugün muhalefet aleyhinde bir nümayiş tertib etmiştir. Fedakâr Türkkuşu talebeleri bir uçuşa hazırlanırlarken Fransa Suriye müzakereleri Başvekil yarın Istanbula geliyor Ankara 17 (Telefonla) Başvekil Celâl Bayar bu sabah Türkkuşunun Etlikteki meydanmı, müteakıben de Eti mes'uddaki sahasını ziyaret ederek genc havacılarımızın çalısmalarmı teftiş etti ve tetkıklerde bulundu. Başvekil, Kalemi Mahsus müdirile birlıkte saat dokuzda Etlıkteki meydana geldiği vakit Hava kurumu reis vekili YUNUS NADİ Şam 17 Fransa Suriye mua hedesinin tatbikı için derpiş edilen ted birler hakkındaki müzakereler müsaid bir tarzda ilerlemektedir. Bu müzakereler hakkında beyanatta bulunan Başvekil Mardam, bu ciheti teyid etmiş, fakat muahede metnini teati için şubat sonunda Parise gideceği hakkındaki haberleri tekzib etmiştir. (a.a.) Erzurum meb'usu Sükrü Koçak, Türkkuşu Başöğretmeni Sabiha Gökçen, Türkkuşu erkânı ve talime gelmiş olan muallimler ve talebeler tarafmdan karşılandı. Celâl Bayar, tesisatı gördü, talimleri tetkik etti. Bu sahada yalnız plânör uçuslan yapılmakta ve yetişenler yüksek uçuşlara verilmektedir. Genc bir talebe paraşütle atladı ve verde işaret edilen noktaya muvaffakiyetle indi. Diğer bir talebe de plânörle bin metro irtifada akrobasi hünerleri yaptı. İArkası Sa. 8 sütun 4 te\