8 Ocak 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SENFONi PASTORAL (Kır Senfonisi) No. 34 Fİ 50 ktıruş Andrö Gide Türkçeye çeviren AVNi İNSEL Hilmi Kitabevi Ondcrdüncü yıl sayı: 4905 u m h u HyeC TİRYAKİ Herkesin ağzında Teigm ve me^b adrea: cumboriyet tstanbu] • posta tutnsu istanimı NO 248 Cumartesi 8 Ikincikâıiıın 1938 Basmuharrtı T&hrtz 24298 tdare ve Telefon: Bagmuharrlı ve evl: 22368 Taürlı beyetl: 24298. tdaro vt matbaa fcısnu 24299 • 24290 Sigarası Fransa tarafından ilerî götiiriilen bu yersiz inad ve ısrarın her hangi derecesinde hüsnü niyetle telifine imkân yoktur, Ankara: 7 sonkânun ata/ davamızın iyi bir surette, yani hakkı yerine getirecek veçhil" hallinde alâkadar taraflar funlardır: 1: Türkiye ile Fransa, 2 : Suriye, 3: Milletler Cemiyeti. Butıin bu tarafların başında ise Türkıyenin bulunduğunu bilmiyen yoktur. Franklen Buyyon'la akdolunan ilk muahededen itıbaren Türkiye Hatay işini mıllî bir dava olarak tuttuğunu hiç gizlememiştır. Türkiye Hatay ülkesinin mıllî hududlar haricinde kalmasına muvafakat etmiş, fakat bunu orada ırkî ve millî Türk hukuku esasına dayanan hususî bir rejım şartına bağlamıştır. Başlangıcı bundan ibaret olan Hatay meselesi ancak o şartın yerine getirılmesini temin eden kat'î jekillerle h?llolunabilir. Türkiye Cumhuriyetme göre başka bir sureti kabul etmenin imkânı yoktur. Milletler Cemiyeti Konseyinin bu esası kabul eden kararlarından sonra hâlâ meselenin, yani davamızın dolambaçlı yollardan iptal olunabileceği umudlarına düşenlerin hayallerindeki genMiğe hayret etmemek elimizden gelmez. Hükumetimizin milletler cemiyeti nezdindeki protestolan Japonlar $imalf Çinde ilerli;ıyor i Ç Köylünün kalkınması için Meclise çok mühim bir lâyiha verildi Bu lâyihaya göre, köy hizmetine tahsis edilen yapı ve topraklardan vergi alınmıyacak, muhtarlara geniş salâhiyet verilecektir Ankara 7 (Telefonla) Memleket nüfusunun % 87 sini teşkil eden köylünün kalkınması, devletin kalkınması demek olduğundan inkılâb hamlesini köylere götürmek ve hızla yürütmek kat'î ve âcil zaruretler sırasına geçmiştir. Nüfusu pek az olan köylerde esaslı bir faaliyet ve eser gösterilmek için de herşeyden evvel dağınık köylerin müşterek merkezler etrafında toplanarak toplu bir idare altına alınması, köylerin teşkilâtlandırılması, işlerin plânlaştırılması, murakabeye tâbi tutulması, Relirlerinin artırılması icab etmektedir. Bu mucib sebeblerle hükumet tarafından hazırlanan ve köy kanununun bazı maddelerini değiştirmekte olan kanun lâyihası, Meclisin ihzarî encümeninden geçmiştir. Lâyihanm son aldığı şekle göre köy hizmetine ve köy âmme menfaatlerine tahsis edilen yapı ve toprakIar, bina, arazi ve iktısadî buhran vergilerinden müstesnadır. Bu yapı ve topraklarla köy gelirlerine haciz konulamaz. Köy kanununun 10 u'ncu maddesi de ihzarî encümence şu şekle konulmustur: tArkası Sa 3 sütun 3 de] Çin kumandanlarının müdafaa plânını terkederek her yerde taarruza geçecekleri söyleniyor Müthiş soğuklar vekar tipisi devam ediyor Çine gönderilecek yeni Japoa tayyare ve tanklan aliyette bulunan Japon yürüyüş kolu, 4 kânunda Küfow'un 50 kilometro gar sonkânunda Tsiman'ın 120 kilometro ce bında kâin Tsining'e taarruza başlamış nubunda kâin Küfovv şehrini işgal etmiş tr. tir. îkinci bir Japon yürüyüş kolu 6 son lArkası Sa. 7 sütun I de] Tokyo 7 (A.A.) Resmî tebliğ: Şimalî Çinde Shantung eyaletinde haNe yazık ki Konseyin 29 mayıs 1937 rekâta deva ı edilmektedır. Tsiman de hak ve hakikate hürmetkâr adaletli Nankin şimendifer hatt uzunluğunda fakararlanndan sonra Milletler Cemiyeti namına hareket eden bir heyet dahi intihabat hazırhkları için Hataydaki çalı? Samsun hattında bir tren kara saplandı, Büyük Menderes nehri taştı, beş kişi boğuldu, Balkanlarda da soğuktan 10 kişi dondu Günlerdenberi kapalı giden hava dün abah biraz açar gibi olmuş, fakat öğleye doğru şiddetli bir tipi başlamıştır. Tipi halinde karla beraber şiddetli bir rüzgâr orta kuvvette esmiş, şarkî Anadoluda sakit kalmıştır. Rüzgâr şimalden saniyede 8 9 metro süratle esmiştir. Hava tazyiki 755,3 milimetre idi. talı yollara saptığı gibi onun hazırladığı nizamnameye mütedair muamelelerdeki mübalâtsızlık Türkiye Cumhuriyen" hükumetini Konsey reisi nezdinde haklı protestolarda bulunmağa sevketmiştir. Evvelki günkü sayımızda basılan metinlerden görülüp anlaşılmış olacağı veçhile hükumetimizin musır ve kat'î protestolan Konsey azalarına dağıtılmış ve haklı itirazlarımızın 17 sonkânunda başlıyacak Ankara 7 (Te Konsey içtimalannda konuşulması kararlefonla) İktısadî laşmış bulunuyor. Protestolanmızda söylenildıği veçhile Milletler Cemiyeti nez ve malî mevzular üdindeki delegemiz Konseyde davamızın zerine temas ve mümüdafaası Liaksadile Cemiyeti tenvir et zakerelerde bulün mek üzer> Cenevre'dedir. Meselenin mak için Ankara Türk milletince derkâr olan çok büyük dan bir heyetin İn ehemmiyetin > binaen Cemiyet nezdindeki giltereye gideceği daimî delegemizin diğer murahhaslan ni bildirmiştim. Gü mızla takviye edilmesini hükumetimizin nü henüz kat'î şe himmetinden bekleriz. Milletler Cemiyeti kilde takarrür ermeKonseyile beraber dünya efkân umumi miş olmakla berayesi dahi ortadaki meselenin ancak mus ber bu seyahatin Loııdraya gidecek lihane şekille hak dairesinde hallolunabi şub'atm ilk günlerin Muammer Eriş ve leceği noktasında hiçbir noktası eksik kal de yapılacağı anlaşılıyor. Heyet Cumhumıyacak bir itina ve ihtîmamla tenvir riyet Merkez Bankası Umum Müdürü edilmelilerdir. Ancak böylelikledir ki işin Salâhaddin Çam, İş Bankası Umum sulhan hüsn ı suretle halledılememiş ol Müdürü Muammer Eriş, Eti Bank Unıum ması mes'uliyetinin bize değil, başkalanna mum Müdürü İlhami Nafiz Pamirden ıııııı m ıııııııııııııııııııııı ııııııııııı ıııı teveccüh edeceği herkese olanca sarahat ve kat'iyetile gösterilmiş olur. Hükumetirri' Hatayda cereyan ede cek intihabatın hazırlıklannı yapmak üzere oraya giden komisyonun hareket tarzlarile bunların neticelerinden çok esaslı noktalara itiraz ediyor: a) Bu ihzarî komisyonun mesaisine Türkiye hiç iştirak ettirilmemiş olduğu halde mandate: devletin yabancı ve yerli bütün organları komisyonun emrine amade tutulmuş ve denebilir ki komisyonun orada gördüğü işleri hep bu tâli elemanlar lutfen hazırlayıvermişlerdir. b) Böylelıkle Cenevre'deki 29 mayıs 1937 tarihl' Konsey karanna takaddüm eden müzakerelerde reddolunan bir sürü hükümler bu defa ihzarî komisyonun Hatay mesaisinds. yeniden canlandınlarak ve yaşatılarak komisyonun Konsey reisine verdiği 87 maddelik Hatay intihabatı nizamnamesinin muhteviyatmda yer almıştır. Ingiltereden bir istikraz yapılacağı doğru değil Londrada yapılacak müzakerelerde iktısadî bazı meseleler tetkik edilecek müteşekkil olacaktır. Bu haberin şu veya bu karşılıklarla istikraz akdi ve saire gibi tefsirlere meydan vermemesi için iki taraf mali yecileri arasında yapılacak temasın kat'î şekilde bu mevzu lardan haric oldu ğunu şimdiden kay detmek mümkün Londraya gidecek malî heyet dünkü içtimaı Toplantıda Mareşal Fevzi Çakmak da hazır bulundu Ankara 7 (A.A.) Heyeti Vekile bugün Başvekil Celâl Bayarın reisliğinde toplana rak muhtelif işler üzerinde görüşmüş ve ba işlere aid kararlar vermiştir. Heyeti Vekile toplantısında Mareşal Fevzi Çakmak da hazır balunmuştur. aa şıaaera ni gösterirken yurdun her tarafından ge rüzgâr devam etmekle beraber Karade en haberler oralarda da karakışın tam nizde daha kuvvetli rüzgârlar esmekte manasile hüküm sürdüğünü göstermekte dır. Fırtınanın şiddetinden dün gelmesi dir. beklenen Denizyollan idaresinin GüneyYeşilköy rasad merkezinden aldığımız su vapuru gelememiştir. Güneysunun 24 malumata nazaran dün memleketimizde saat teahhurla bugün şehrimize gelmesi hava umumiyetle kapalı ve yağışh geç beklenmektedir. miştir. Trabzonda, Diyarbakırda yağ Yurdda ktş mur, Ankara, Çorlu, Bilecik, Kocaeli, Yurdun birçok yerlerinde kar vardır. Bahkesir, Konya, Erzurum ve Erzincan Samsun ve Sıvas havalisine fazla miktarda kar yağmaktadır. da kar yağmıştır. Ankara postası SamRüzgârlar Trakya ve Marmarada şi suna 10 saat teahhurla geç gitmiştir. Sammalden kuvvetli, Karadeniz sahillerinde suna giden tren kara saplanmış, Sıvasla lArkası Sa. 7 sütun 4 te] cenubdan, cenubî Anadoluda şimaldenl tmımtııııııtııııııımııııtııııiHiııııtıııııııııııııııııı n fllllt IIIMllMllltTllll heyet azasından Salâhaddin Çam Bu müzakerelerin son zamanlarda Ingiltere ile iktısadî sahada başlıyan münasebetlerimizin inkişafım temin edeceği muhakkaktır. [Arkası Sa 1 sütun 2 del nııııııııııııımııııııııııııııı ıı ııııııııııııııııııııııiiiııııım ı Goga Italyan donanması da hükumetinin yeniden takviye ediliyor Büyük Faşist Meclisi 35 bin tonluk iki zırhlı ile 12 kruvazör ve mühim miktarda tahtelbahir yaptırılmasma karar verdi yeni bir kararı Memleketteki Belediye meclisleri fesholundu Bükreş 7 (Hususî) M. Goga hükumeti memleket dahilindeki bütün belediye meclislerıni feshederek, yeni intihabat yapılıncıya kadar hükumet taraftarlanndan muvakkat Belediye reisleri tayin etmiştir. Romanya ile yaptığımız anlaşmanın esasları İktısad Vekâleti Müsteşarı, Bükreşte imzalanan muahedenin esaslarını dün ihracat tacirlerine izah etti Bükreşte yapılan teşebbüsler ve Almanya Berlin 7 (A.A ) Romanyadaki ekalliyetler meselesi hakkmda İngiltere ve Fransa tarafından Bükreş nezdinde yapılan son teşebbüs, Berlin matbuatında itirazla karşılanmıştır. Matbuat, büyük demokrasilerin kü çük devletlerin işlerine müdahale et tiklerini ileri sürmektedir. İtalyanın son yaptırdığt avcı torpitolarından biri Londra 7 (Hususî) Romadan bildirildiğine göre, Mussolini italyayı dünyanın en kuv\etli deniz devleti haline getırmeğe karar vermiştir. Yeni program mucibince yapılacak tahtelbahirlerle italyanın denizaltı donanması yüz tahtel bahire iblâğ edilecek ve dünyanın en büyük tahtelbahir fılosu İtalyanın elinde bulunaeaktır. Harbden evvel yapılan iki büyük harb gemisi de modern hale ifrağ edilmiştir. M. Hitler önümüzdeki ilkbaharda Romayı ziyareti münasebetile İtalyan donan ması büyük bir resmigeçid yapacaktır. Bu resmigeçid için şimdiden büyük hazırlık lar yapılmaktadır. tonluk iki yeni zırhlı ile 12 kruvazör ve mühim miktarda tahtelbahir inşasına kaıar vermiştir. Bu hususta aşağıdaki resmî teblig neşredilmiştir. «Birincikânunda Venedik sarayında yapılan birkaç toplantıdan sonra Duçe, bahriyenin yeni inşaat programını tesbit etmiştir. Bu program mucibince, 35,000 tonluk iki zırhlı, Explorator tipinde 12 kruvazör ve mühim miktarda tahtelbahir inşa dılecektir. İki saffıharb gemisi Roma ve İmpero isimlerini alacaklardır. Bu zırhlılardan biıi Tıryeste'deki Adriyatik tezgâhlannda, diğeri de Ceneve'de Ausaldo tezgâhlannda yapılacaktır. Bu hususta kararlar, Duçe tarafından alâkadar vi Büyük faşist meclisinin lâyetlerin valilerine telgrafla bildirilmiştir. verdiği karar [Arkası Sa. 7 sütun 4 te\ Roma 7 (A.A.) İtalya, 35,000 Fransız gazetelerinin mütaleaları c) Konsey reisi bu nizamnameyi intihabat işlerini ona göre tanzim ve idare etmek üzere Fransa hükumetine resmen tevdi eyled; ' halde onu diğer alâkadar taraf olan ve Kr meselede mevkii FransaDiinkü toplantıda Faik Kurdoğlunun izahatini dinliyen tacirler dan elbette daha ehemmiyetli bulunan Faik Kurdoğlu, dün beraberinde TürRomanya ile yeni yapılan ticaret anBükreşteki teşebbüsler Türkiyeye ancak malumat kabilinden kofis reis muavini Nıhad bulunduğu laşmasmın müzakerelerinde bulunan Paris 7 (A A.) Fransız siyasî mah nermiştir. Adeta Fransız memurlannın İktısad Vekâleti Müsteşarı Faik Kur halde muhtelif ziyaretlerde bulunmu fıllerinde, Bükreşte yapılan İngiliz YUNUS NADt doğlu ve heyet azaları dün sabah şeh ve İstanbul Gümrükler Başmudürlüğü Urtcast Sa. 7 sütun 3 te\ Urkası Sa. 7 sütun 6 etoj lArkast Sa. 3 sutun 3 de] rimize gelmişlerdir Paris 7 (A A) Romanya protokolu devletlerinin önümüzdeki toplantısın dan bahseden Petit Parisien gazetesi konferansta Romanya Macaristan yaklaşmasının da görüsüleceğini bildırivor Fıgaro gazetesi, Kont Ciano'nun Macaristanla Küçük Antant arasında bir yaklaşmayı kolavlaştırmağa çalışacağını zannetmektedir. Jour gazetesi, İtalyanın Tuna havzasınm Milletler Cemiyeti dışında teşki lâtlandınlmasına teşebbüs edeceği ka naatmdedir. Gazeteye göre, Avusturya ile Macaristan Cenevre teşkilâtma müstakil olduklarını bildirmislerdir.
