12 Aralık 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

12 Birincikânun 1937 CUMHURİYET Hâdiseier arasında Bahar anaforu Büyük davalar Müfsidlik mi9 Silâh yarışı korkunc bir hızla îlerliyor İngiltere 1940 a kadar 130 yeni gemi yapacak, Fransa bahriye bütçesi 2,5 milyar frankı buldu deniz programlarının ikmalini tesri ettik lerini beyan etmiştir. Nazır, Dunkerque harb kruvazörünün filen tamamlanmış olduğunu, Strasbourg kruvazörünün 18 ve Richlieu kruvazörü nün de 24 ay sonra hazır olacaklarını beyan etmiştir. Campinchi sözlerini, Fransız bahriye sinin Akdenizde korsanhğı iflâs ettirmek ve İspanyadan 26 bin mülteciyi naklet mek için sarfettiği mühim gayretleri tebaAmerika donanması en büyük rüz ettirmek suretilr bitirmiştir. Manevrasını yapıyor Milletler Cemiyetinin istatistiği Nevyork 1 I (A.A.) Nevyork TiCenevre 1 1 (A.A.) Milletler Cemes gazetesi Amerikan donanmasının gemıyetının silâhları bırakma servısı tarafmlecek ükbaharda Amerika tarihinde en dan neşredilmekte olan «askerî yıllık» büyük manevralarına başlıyacağını bildirdünya silâh yarışları hakkında birçok mektedir. Manevralar Büyük Okyanumalumatı ihtiva etmektedir. sun şarkında yapılacaktır. Manevralara Dünyanın askerî masraflan altın dolar 1 75 harb gemisi, 500 tayyare ve takriben hesabile 1932 de 4 milyar 300 milyon 60.000 kisi istirak edecektir. dan, 1935 de 7 milyar 1 milyona çıkmışFransız bahriyesinin hazırlığı tır. Paris 11 (A.A.) Meb'usan mecli1913 te askerî masraflar altın dolar si iki milyar 191 milyon franka baliğ olan hesabile iki buçuk milyara baliğ olmakta bahriye bütçesini ittifakla kabul etmiştir. idı. Bahriye Nazırı Campinchi halihazırBu fazlalık 1913 de 6 milyon iken hada dünyayı kaplıyan silâh yarışını hatır len 8,5 milyona çıkan daimî kuvvetlerin latmış ve îngilterenin bu saatte inşa ha artmasından ve orduların makineleşmesi linde 400 bin ton harb gemisi bulundu neticesinde asrî silâhlarm pek pahahya ğunu, îtalya ve Almanyanın kendi geniş mal olmasından ileri gelmektedir. »lonıllllllinillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlltı IMMHIIIIIIIHlltıt*.... Londra 11 (A.A.) 1940 senesi nihayetine kadar 130 parça İngiliz harb gemisi hizmete girecektir. îngiliz filosu 60 eski geminin silâhlarınm ahnmasma rağmen 70 yeni gemiye sahib olacaktır. En büyük nisbet destroyer, tahtelbahir gibi küçük birliklerden mürekkeb olmasına rağmen bunlar meyanında beş hattı harb ve dört de tayyare gemisi mevcuddur. izi en çok hayrete düşüren gayritabiilik, tabiat tarafından yapılandır: Günlerdenberi îstanbul, kara kış içinde bahar havası yaşıyor. Gerçi bu yapraksız, gülsüz ve kırlangıcsız bir bahardır; kız çocuğu eteğine papatyaları doldurarak, al yanaklarla büyük babasına Ispanyayı alâkadar eden deniz harb * doğru koşmuyor; kırlarda tek bir ge lerinde, Cebelüttarık boğazile Baleare lincik bile açmamıştır. Fakat, öyle adalarının en mühim iki sevkülceyşî nok amelî bir devirde ve öyle kolaylık, tayı teşkil ettikleri, asırlardanberi, muh rahathk peşinde koşan bir dünyada telif tarihlerde ve muhte'if vesilelerle sayaşıyoruz ki, baharı bu eski şairane bit olmuş bir hakikattir. Bu prensip, nasdekoru için sevenler yanında, havası yonalistlerle hükumetçiler arasında cerenın itidali ve sokaklarımn kuruluğu yan eden mücadele esnasmda ve bilhasiçin arıyanlar büyük bir çokiuğu dol sa, bütün Atlântik sahilinin General duruyorlar. Kara kış güuünde parde Franco kuvvetleri tarafından işgal edil süyü koluna atarak, şapkasız ve ye mesinin, nasyonalist harb gemilerini, Maleksiz kapı dışarı fırlıyan buçünün jorka adasında toplamağa imkân vermesi delikanlısı için kuş ve çiçek hasreti üzerine, bir kere daha sabit olmuştur. yoktur. Once hükumetçilerin, sonra nasyonalist Beleşi, cabayı, anaforu seven bir kısım halk için de hiç yoktan gelen bu bahann sobaya bir çeki daha az odun attıran tasarrufu, şiir kitablarındaki beharm sırnaşık güllerinden, geveze bülbüllerinden daha kıymetli olsa gerek. Fakat otuz sek'z bahann tecrübesile söylüyorum: İstanbulda kıs hafif olduğu zaman uzar. Bugün bize anafordan geîdişini sandığımız bu bahar, mayıs ortasmda sobaları kaldıracağımız için tir tir titriyeceğim'ze ve soka<?a paltosuz çîkaca^ımız için »ksıra öksüre eve döneceğimize işarettir. Sevinmiyelim. Hiçbir fitayritabiilik hayra alâmet değildir. Hele tabiat korkunc bir tffecid'r: Bucün bize hedıye eder görüpdüğü, fakat hakikatte ödünc verdiği mevsimsiz baharı, nisan ve mavıs avlannda, ilikleri donduran ri'zgârlarile. ker^ikleri ıslatan yağmurlarile ödetir. Sevinmiyelim. Filistin ihtilâli yavaşlıyor Arab ve Yahudi partileri anlaşmağa çalışıyorlar Kudüs 11 (A. A.) Tethişçileri İngilterede müthiş bir tren kazası 41 kişi öldü, yüzden fazla yolcu yaralandı PEYAM1 SAFA Takdir edilen Valiler Ankara 11 (Telefonla) Fevkalâde calışmalarından dolavı Kars Valisi A kif, Ağrı Valisi Bürhaneddin, Çoruh Valisi Refik, Çanakkale Vali vekili Mehmed Ali, Trabzon Valisi Yahya Sezai, Kocaeli Valisi Hâmid, Zonguldak Valisi Halid. Kastamonu Valisi Avni E>oğan. Manisa Valisi Lutfi Kırdar ve Erzurum Valisi Hasim ve bazı kaymakamlara DahHive Vekâletince birer takdi^name gönderildi. tenkil etmek üzere son haftalar zarfında Londra 11 (Hususî) Dün gesarfedilen gayretler isyan hareketine müce Iskoçyada Edinburg'dan gelip him bir darbe indirmıştir. Glaskovv'ya gıtmekte olan ekspres Polis suikasdcilerin iki çeteye mensub kar fırtınası yüzünden Dundee isolduklannı ve bu çetelerin tahminen alt tasyonunda duran bir trene çarpmışmışar kişiden mürekkeb olduğunu ve tır. Çarpışma neticesinde 41 kişi ölbunlardan birinin Filistinin şimalinde, di müş, yüzden fazla yolcu da ağır suğerinin d cenubunda faaliyette bulundurette yaralanmıştır. ğunu anlamıştır. Bu çetelerin reisleri 1915 tenberi İngilterede bundan münferid tethiş hareketleri yapmak üzere büyük fimendifer kazası olmadığı gönvllüler göndermektedirler. Tethişçi K"van edilmektedir. ler ecnebi memleketlerden para ve mühimmat almaktadırlar. Geçen hafta mü him miktarda patlayıcı maddeler almışlardır. Polis, umumî valinin katili olduklan zannedilen iki kişiyi tevkif etmiştir. bunlardan b'' itirafatta bulunmuştur. Tethiş faaliyetleri karşısında Arab ve Yahudi parti'.eri toplanıp müzakerede bulunmamakla beıaber Filistin meselesi nin süratle halledilmesini istemek için Londra 11 (A.A.) Öğrenildiğine gömüttefikan hareket etmeğe karar vermişre, Almanyanın Avrupa ve müatemleke lerdir. * meselelerini birbirine bağlamak husu îki Arab daha yaralandt sunu reddettiği von Neorath'la Nevil'e Londra 1 1 (Hususî) Bugün Ku Henderson arasında vapılan son görü<;düste iki Ar?b daha tehlikeli surette ya melerde teyid edilmiştir. Bugün Eden ralanmıştır. Yarahlardan Şeyh Mahmud ve Corbin arasında yapılacak görüsmenin mevzuunu bu red kevifvetinin do E'katarı hastanede ölmijstür. ğurdueu vaziyetin teşkil edeceği tahmin Yeni seferberlik müdürleri edilmektedir. Ankara 11 (Telefonla) Eski Mersin Berlinden geien son haberler, Alman Emniyet müdürü Tahir Tokad, Eğirdlr hükumetinin ekallivetler meselelerini kaymakamı Azmi Erzurum Seferberlik komşularile iki taraflı konu^malar vapmüdürlüklerine tayin edildiler. mak suretile halletmek istediğini bil Lüleburgaz Edirne asfaltı dirmektedirler. c KISACA... ı Müstemleke talebi Almanva bunu Avrupa işlerile kanştirmağa taraftar değil * VARŞOVA Polonya hava kuvvetleri kumandanı Genera] Rasyski yarın Berlini resmen ziyaret etmeğe gidecektir. General Almanyada beş gun kalacaktır. * LONDRA Resmen bildırildiğıne göre Kral bu ayın 25 inde Sandrigham'da bir nutuk söylıyecektir. Bu nutuk Beşinci Jorj zamanmdaki gibi radyo ile bütun ingiliz Imparatorluğuna yayılacaktır. * OSLO Nobel sulh mukâfatını verme merasimi dün Kralın ve hükumet erkânının huzurunda yapılmıştır. 1921 de Nobel sulh mükâfatmı kazanmış olan eski parlamentolar birliği kâtibi doktor Lange merasime istirak edemiyen Lord Robert Cecil'm eserini methetmiştir. * BRUKSEL Kral Leopold, Estende yolile Londradan buraya dönmüştür. * PARİS Meb'usan meclisi hava bütçesini bir muhalife karşı 523 reyle kabuj etmiştir. *BTJDAPEŞTE Macar Harbiye Nazırı General Roder bugün Romayı resmen ziyaret etmek üzere Budapeşteden ayrılmıştır. General, İtalyada on gün kalacaktır. * TALLIN 9 kânunuevvelde açılmış olan Baltık devletleri Hariciye Nazırları konferansı bugün kapanmıştır. * BÜKREŞ Romanya Erkânıharbiye Reisi General Onesco Kuçük Antant erkânıharbiye reisleri konferans'nda bul^nmak üzere bugün Prag'a hareket etmiştir. projesi Ankara 11 (Telefonla) İstanbul Avrupa asfalt yolunun Lüleburgaz Edirne kısmımn yapılması için gelecek Vaşington 11 (A.A.) Sivasî mahfilsenelere sari 3 milyon liralık muka ler aşaŞıdaki diplomatik de^isikliklerin vele akdi hususunda Nafıa Vekâletine vamlması derpiş edildiğini bildirmek salâhiyet veren kanun proiesi, Basvekâ ted''rler: lete verildi. Yakında Meclise gönderileHu?h Wilson. Berlinde Dodd'ün yericektir. ne getirilecek; Kennedy, intihabat esnaAydında bir kaolan 4 kişiyi smda ve borsa ve deniz murakabe ko misyonları reisi iken demokrat partisiyaraladı ne yaotığı hİTmetlerden dolavı B'nç Aydın 11 (A.A.) Bugün Kö=k Nabam'ın verine Lord^ava ge^cek, Moshiyesine bağlı Manastır köylülerinir kova. Varsova se f irleri Davies ve yaptıkları bir sürek avında avcüar 'O'TBiddle bu aksam Lond'adan ayrılarak kaplanın hücumuna u&ramı=lardır. Üçü ağır olmak üzere dört kişiyi yaralıyan Amerikada sivasî bava^anna dpvam ekaplan, öldürülmüş ve yaralı avcılar decekler, Roma sefiri Pbilinna Hariciye Memle10* hastanesine ^atırılmiclardır. Nezaret^de rr»Wm bir mevkie tayin eip^e^ Bunitt Paric+e kalacaktır. 15 îlkkânunda İki tayyare kasası Varşova 11 (A.A.) Thorn'da askerî iki tayyare bir uçuş esnasında çar Muş 11 (A.A.) Cumhnriyet mevpısmıs ve narcalanmi'tır. Dö^t tayyareci danına konulan Atatürk anıtı bugün törer'»* açıld;. b'lü o'arak b"lunmustur. Londra 11 (A.A.) İngiliz hava Karaya oturan Alman kuvvetlerirte mensub bir bombard'man vapuru tayyaresi bu sabah y e f di'cmücHir. Pilo* İzmir 11 (Hususî muhabirimizden) ve tayy"''"*'1 bu1>n Kir Vîcj ölmüştür. Antalya yakınlarında karaya oturan Muşta Atatürk anıtı açıldı t ! • • • Ker yerde ar&yınız r. Bütün dünya hâdiselerini, bütün dünya resimlerini ve Türkiyenin en maruf imzalarını onda bulacaksınız. Nahas Paşa hasta Kahire 11 (A.A.) Fistülden mustarib bulunan Nahas Paşa dört mütehassıs tarafından tedavi edilmektedir. Mütehassıslar hastanm sıhhî vazivetin'" endiseyi mucib olmadığını bildirmekte dirler. Alman bandırah Manissa vapuru, kurtarılamıyacak vaziyettedir. Vapurun 29 tayfası, bugün İskenderundan gelen Erzurum vapurile İstanbula hareket ettiler. Kaptanla d'Ser bazı alâkadarlar, sigorta mümessillerini hâdise yerinde bekliyorlar. Dünkü Haber gazetesinde Nizameddin Nazif, Pariste münteşir Voix Europeennes isimli mecmuanın bir yazısmdan bahsederek Cumhuriyet'i ve Son Posta'yı «millî asabiyet» ten yana uyanmağa davet ediyor. Gazetemizin millî maada, amiralin emrinde, müteaddid av meselelerdeki titiz hassasiyetini pek iyi bicı, bombardıman ve keşif kara ve deniz len kari bu lüzumsuz daveti bizim gibitayyare filolan vardır. Bu filoların ku • havretle karşılıyacaktır. Filhakika Voix Europeennes (Avrupa mandanı, General Franco'nun kardeş miralay Ramon Franco'dur. Kara kuv Sesleri) isimli bir Fransız mecmuası son vetleri mevcudu, Majorka adasının kü nüshasında Türk matbuatına ve hususile çüklüğüne nisbetle son derece fazladır. son ve malum münakaşalara dair üzun Gemiler, Palma, Pollenza, Alcudia ve bir yazı neşrederek meseleyi guya tahlil Soller'de demirlidir. Deniz tayyarelerine etmek istemiştir. Baştanaşağı yanlış mamahsus iki üs Pollenza ve Alcudia'da lumatla dolu olan bu makalede gazetemiz bulunmaktadır. Majorka adası kısmen bermutad faşıst olmakla, daha doğrusu eski, kısmen modern sahil bataryalarile, Hitlerci olmakla itham olunmaktadır. dağlarda ve kayalıklardaki hava defi B J vazının altında Hüseyin Nafiz diye bataryalarile, deniz tayyarelerine mah bir imza var. Fakat bu Hüseyin Nafizin lerin denizlere hakimiyeti, harekâtın he su« kuvvetli üsler teşkil etmek üzere ka kim olduğunu, beyhude, düşünmeyin; bu yeti umumiyesi üzerinde büyük bir rol zılacak galerilerle, Âkdenizin en mühim bir müstear isimdir. Makalenin asıl sahio\namıştır ve daha da oynıyacaktır. kalelerinden birini teşkil edecektir. îviza binin hüviyeti bizce pek iyi malumdur. Zaten bundan dolayıdır ki makalede Bidayette, 1936 temmuzunda, Mad adası da ayni esaslar dahilinde tahkim edilmiştir. az evvel yanlış olarak kaydolunduğunu rid hükumetine aid donanma, nisbeten söylediğimiz malumat kasden böyle kalemühim bir kuvvet teşkil ediyor, modern Nasyonalist donanma, Majorka ada me alınmak münasib görülmüştür. Meseyapıda Jaime 1 zırhlısından, üç kruva smdan hareketle, Almeria'dan Fransa zörden, on iki büyük, üç küçük torpito hududuna kadar uzanan 800 kilometro lâ Nizameddin Nazifin dahi nazan dikdan ve 1 1 denizaltı gemisinden mürek luk hükumetçi Ispanya sahillerini abluka katini celbeden şu cümleyi bir defa da keb bulunuyordu. Bu donanmanın em altına almak teşebbüsüne geçmiş ve Va beraber okuyalım: «.... Muhabir bu mektubda Türk garinde, ayaklanma hareketinin ta bidaye ansiya körfezine, 300 kilometro,saha dazetelerinin ya Yahudiler tarafından idatınde, Minorka adasındaki iki büyük de hilinde mayin dökmüştür. re edildiğini, ve yahud Yahudi müesseseniz üssü olan Garthagene ve Mahon'dan Hükumetçiler, bu teşebbüse karşı koylerinin kontrolu a'hnda bulunduğunu idbaşka, Berselona mevkii bulunuyordu. mağa hazırlanmışlar, Valânsiya mıntakadia etmiş olan Cumhuriyet gazetesinln Baleare'lardan İviza adası, 1936 eylulü sı sahillerini, nasyonalistlerin karaya as ilâh....» ne kadar hükumetçi kaldı. Amiral sınıfı ker çıkarmalan ihtimaline karşı, mühim Böyle birşey varid midir? ne geçen eski bir korvet kaptanının ku müdafaa vesaitile teçhi/ etmişlerdir. MiBizim hatırımızda kaldığına göre lsmandası altındaki hükumet filosu, zabi norka, toplarından bazılan 30 kilometro tarbulda yalnız bir gazete ve yalnız bir tanının ve erkânıharbiyesinin, katledilmek menzile mermi atan ve müteaddid hava defa bütün matbuatın Yahudiler elinde veya hapse atılmak suretile kaybolma defi toplarını ihtiva eden en yeni sistem sından ve mürettebatının zaptürapt nok sahil bataryalarile teçhiz edilerek bir ka olduğunu iddia etmiştir; bu gazetenin issanından dolayı, müşkülâta maruz bulu le haline getirilmiştir. Garnizon 7,000 ki mi ve kimler tarafından çıkarıldığı hususile Haber gazetesi mensublarınm malunuyordu. şilik olup üç dört tayyare filotillâsı da m ' olsa gerektır. Ceuta, Melilâ ve Majorka istinad nokta vardır. Port Mahon körfezinde ise pek Bunlar, üzerinde durulmağa değmiyen larını ellerinde tutan nasyonalistler Cadix az harb gemisi bulunmaktadır. meselelerdir. Şu basit sebeble ki mevzuve Ferrol üssü bahrılerınde bulunan gemiIspanya harbinin devamı müddetince, ubahs Fransız mecmuasının ne Fransada, leri kendilerine iltihak ettirmeğe muvaffak beynelmilel hâdiseler, Cebelüttarıkta ve ne de başka hiçbir yerde en ufak bir cidolmuşlardı. Oldukça kısa bir zaman için Baleare'larda, îngiltere ile Fransanın hadiye almır tarafı yoktur. Bunlar şu veya d^ teçhiz edilen dört gambot, Vclasco yatî ehemmiyeti haiz muvasala yollannın bu maksadl çıkanlmış bir takım küçük torpidosu ve Cervera kruvazörü müstes maruz bulunduğu tehlikeler dolayısile, broşürlerdir ki, tabir caizse, bulanık suda na, bu gemilerden çoğu, tamirat veya ta hâd bir devreye girmişti. balık avlamak en esaslı prensipleridir. dilât sebebile, pek mahdud mürettebatla, Cebelüttarık meselesi, Ispanyanın ken Okuyucudan ziyade muharrirleri, tarafkuru havuzda bulunuyordu. Bunlar, Es di sahillerindeki ve Rif'teki sahil batar ardan ziyade çığırtkanları vardır. pana zırhlısile Republica, Baleares ve yaları ile alâkadardı. 1927 temmuzunda, Mahiyetleri bu işlerle uzaktan olsun Canaries kruvazörleri idi. İngiliz efkârı umumiyesi bu yüzden enılâkadar olanların malumu olan bu nevi Eyful nihayetlerine kadar devam eden dışeye düşmüş ve Avam kamarası bu mei!k devrede, Carthagene filosu, müret sele ile meşgul olmuştu. Söz alan birçok yazılara kanarak «demek oluyor ki Avtebatının noksanlığına rağmen, denize hâ hatibler, Tarifa ile Algesiras arasındaki rupanın mühim merkezlerinde Cumhurikım bulunuyordu. Bu vaziyetten istıfade tepelere, San Reque'a, Luiea'ya ve Ce yet için konulan teşhis» manası çıkarmak ederek, bir müddet, bitaraf Tanca lima uta'ya, Alman zabitlerinin, Cebelüttarık yangına körükle gitmek kabilinden müfnını kullanmak suretile, General Fran boğazını ve büyük ingiliz üssünü dövebi sid bir hareket olur; yahud sadece safdilco'nun Ceuta'dan Cadix'e göndereceği lecek kudrette toplar yerleştirdiklerini ileri iktir. Cumhuriyet'in «mühim Avrupa ve ancak Almanlarla Italyanlar tarafm sürmüşlerdi. ingiliz hükumeti, bu işte Al merkezlerinde» nasıl tanındığını bilmek dan kendisine verilen tavyarelerle hima man müdahalesi mevcud olduğunu ve stiyenlerin oralarda ciddî ehemmiyeti haye edebildiği takviye kuvvetlerinin Ce mevzuubahs bataryaların Cebelüttanka z muhitlere küçük bir müracaatte bulunbelüttarıktan geçmesine mâni oldu. Hü veya limana hâkim bulunduğunu inkâr et maları kâfidir. DOĞAN NADİ kumetçilerin, General Franco'nun ileri ha mekle beraber, bunların, boğaz istikamereketini geciktirmelerini mümkün kılan tinde atış yapabileceklerini kabul ediyornik mevzua hasredilmiş olan bu makale bu olmuştur. Ayni zamanda, Berselon du. Fakat, İngiliz hükumeti, askerî eksnin hududlarını aşan çok derin mesele dan hareket eden 1 1,000 kişilik bir hü perlerin mütaleasına göre, bu bataryaların erdir. kumet kuvveti de, Maiorka'yı ele geçir hiçbir askerî veya bahrî tehdid teşkil et Vaziyet bu son mülâhaza bakımmdan meğe beyhude yere uğraşıyordu. Baskın mediklerini ve bunları susturmanın pekâlâ :etkik edilince, denizin, Ispanya dahilî şeklinde bir karaya çıkıştan sonra, bu kabil olduğunu ilâve ediyordu. İngiltere, harbindeki rolü, garbî Akdenizdeki va kuvvet, ağır zayiat vermek suretile püs Cebelüttarık etrafında yapılan tahkimat ziyeti daha ziyade karıştırmış olduğu gökürtüldü. dolayısile, General Franco'ya, 1713 Ut rülür. Bir taraftan, Cebelüttarıkın îspanEylulde, nasyonalistlere aid Cervera recht muahedesi mucibince protesto ver yol toprağmdaki kısmı ve Rif sahili, istihkruvazörü ile Velasco torpidosu, Saint meği lüzumsuz addetti. Bir yandan da, kâmlarla ve kuvvetli bataryalarla takviSebastien harekâtına yardım ve Bilbao'yu büyük üssü bahrinin teknik bakımdan ba ye edilmiştir. Bu ise, Cebelüttankm as bombardıman etmek istedikleri zaman, zı tertibatla tahkimi ve Portekizle ara kerî bitaraflığını ve geçid serbestisini dahükumetçiler, bir tabiye hatası yapmış sında mevcud asırlık ittifakın askerî hü ma kendi muhafazası altında bulundurlar ve Cebelüttarıkı muhafaza eden bir kümlerinm takviyesi suretile tedbir almak mağı istihdaf eden îngilterenin asırlık sidenizaltı gimisi filotillâsile, Jaimes 1 zırh tan geri kalmamıştı. Bununla beraber, yasetine muhaliftir. lısmı, iki kruvazörü, iki torpidoyu, mi nasyonalist Ispanya, hükumetçi IspanyaBundan başka, Baleare adaları, Ma lisleri takviyeye göndermişlerdi. Bu suret ya nazaran, Cebelüttarık boğazına daha oıka ile îviza'nın ı.asyonalistler tarafınle, ikinci safha başlamış oldu ve bu safha az hâkim değildir. dan, Minorka'nın hükumetçiler tarafm esnasında da, denize hakimiyet, nasyonaBaleare'larda ise vaziyet daha müp dan bahrî, askerî ve havaî büyük üsler listlerin eline geçti. Filhakika, nasyona hemdir. Bu sıra adalar, Marsilya'dan ve kuvvetli istihkâmlarla takviyesi surelistler, Canaries ile Cervera'yı Cebelütta ve Port Vendres'dan Cezayire ve Fasa tile tahkim edilmiştir veya edilmek üzererık boğazına sevketmişler, orada bulu giden Fransız yollarını kateder. Normal dir. Bunlar, Fransa Cezayir yolu üze nan bu iki hükumet torpidosundan birisi zamanda, Alcudia'da bir istasyonu bu nnde pusu kuracaklardır. Adalarda tatni batırmı=lardı. Diğer torpido Carthage lunan Marsilya Cezayir Fransız hava bik edilen bu sevkülceyşî siyaseti, Ispanne'e sığındı. Atlântikten harbetmeden dö hattı da Majorka'dan geçmektedir. Bun ya, bir aralık Almanya ve îtalya tara nen hükumet filosu da oraya gelmişti. lar, harb zamanmda, şimalî Afrika ile fmdan işgali rivayet edilen Columbretes Artık, boğaza hâkim bulunan General Fransa arasında yapılacak askerî müna ile Albarana da teşmil edebilir. Fransa Franco, Afrika lejyonerlerini ve Faslı kalâta mahsus yollardır. Şimalî Afrika tarafından, Mers el Kebir'de büyük bir ları, rahat rahat Ispanyaya geçirebilirdi. dan gelecek efradın adedi Fransız ordu üs inşa edilmesi keyfiyeti, Baleare adalaNihayet, teşrinisanide, Baleare zırhlısı suna nisbetle son derece çok olduğu gibi, nndaki kuvvetlerin ve takviye edilen şarknın sahneye dahil oluşu, nasyonalistlere, bu efradın Fransaya süratle gelmesi de taki Sicilya ile Pantelleria'nın arzettiği deniz harekâtile birlikte kara taarruzları son derece ehemmiyeti haiz bir keyfiyet tehlikeyi bertaraf edemez. yapmak imkânını vermiş oldu. 1937 kâ tir. Halbuki, Baleare adalarında, gayet Hulâsa, Ispanya deniz harbi, garbî nunusanisinde Malaga'da ve onu takib e nıuhafazalı, suları derin ve en meşhurları den yaz ve sonbahar mevsimlerinde Bil Mahon ve Palma olan mükemmel liman Akdenizde mevcud ve kesafet itibarile bao'da, Santander'de ve Gijon'da böyle lar vardır. Bu limanlarda büyük filolar yeryüzünde biricik olan üslerin ve istinad o!du. Şimal cephesinin ortadan kalkması, bannabilir, körfezler ise, müteaddid de noktalarınm yeniden artmasını intac edenasyonalistlerin elindeki iki kruvazörü, nizaltı gemilerine ve deniz tayyarelerine cektir. Bu üslerin birbirine yakınlığı esaüç torpido muhribini, beş torpitoyu ve sığınak vazifesi görebilir. Bu ayarda de sen o derecede idi ki, sahillerin hiçbir yirmi kadar karakol gemisini, Cantabre niz üslerinin büyük bir devletin işgali al noktası hava kuvvetlerinin taarruzundan masun sayılamazdı. Bundan böyle, bunsularından kurtarmış oldu. tında bulunması Fransa ile şimalî Afrika lar, kara hududlan gibi, hemen hemen Harbin üçüncü safhası, teşrinievvel so arasındaki askerî münakaleler için daimî temas halinde ileri karakollar olacaktır. nunda, tekmil nasyonalist filonun, Gene bir tehdid teşkil eder. îtalya, halihazır Ve Âkdenizin garb havzasında vukua lal Franco'nun büyük üssü bahrisi hali da, gizli denizaltı gemileri ve deniz tay gelecek bir deniz ve hava harbi, tabir cane gelen Majorka'da toplanmasile baş yarelerile, gönüllüleri ve kadrolarile, izse, bir siper harbi manzarası alacak, üs* * * lamıştır. Filoya kumanda eden Amiral Majorka'da bu büyük devlet mahiyetini ler harbi olacaktır. Francesco Moreno Fernendez'in emrin ne dereceye kadar arzediyor? îspanya de, Canaries, Cervera, Baleares ve eski harbi bittikten sonra, muzaffer General Yurddaş! Şam fıstığı diye anılan fıstık, yalnız Republica'dan bozma Navarria kruva Franco, 1926 tarihli Primo de Rivera Mussolini muahedesi hükümlerini ihya eGazi Antebde yetişen Türk fıstığıdır zörlerinin dahil bulunduğu 35 gemi varFıstık gibi olmak istiyen Ayıntab fıstığı derse, îtalya, Baleare'larda, bu şekilde dıı. Espana zırhlısı, Cantabre sahılindeyer! ki hareket esnasındn, ağlebi ıhtımal bir veya diğer bir şekilde kalmakta devam ülusal Ekonomi ve Arttırma Kurumu nıayine çarparak batmıştır. Bu filodan edecek midir? Bunlar, esas itibarile, tek Ispanya harbinde Âkdenizin rolü