5 Kasım 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Askerliğe hazırlık Genel Kurmay tarafından mekteblerde askerlık ders kitabı olarak kabul edilen ve fıatları Kultur Bakanlığı tarafından ko nulan 1937 askerliğe hazırlık derslerınin birinci kitabı çıkmıştır. Dığer kitabları bırkaç gun ıçinde çıkacaktır. Pinbaşı Nazım Yaşınok DERSLERi umhuriy yil S3yi! 4843 Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, Istanbul Posta fcutusu: tstanbul. No 246 "111113 5 ItCIFlCÎf6Şrîfl 1 9 3 7 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyetl: 24298. tdare ve matbaa fasmı 24299 24290 FRANSIZCA TÜRKÇE Bü vük Dil Kılavuzu 1. H. Danişmend, A. Süha Delilbaş: Reşad Nuri, N. Ataç 3 BÜYÜK CİLD Fransızcadan türkçeye en mükemmel lugat Her üç cildin fıatı 12,5 liradır. KANAAT KİTABEVt HiLMi KiTABEVi J Cumhuriyet Türkiyesinde genc nesiller Ankara: 4 sonteşrin tatürk büyük nutkunda Cumhurıyet rejıminca, milletin sağlığına ve sağlamlığına verilen büyük ihemmiyetı tebaruz ettirmekle beraber her tahsil derecesindeki Turk genchğinin fıkrî ve bedenî tekâmülleri üzerinde bilhassa tevakkuf ederek bu işlere sarfedilecek fasılasız gayret \e hımmetlerın ana hatlarını göstermışlerdır. Nutuktan bir gun evvel Cumhuriyet yıldonümü vesilesıle temaşa ettığımız geçıd resmınde görduklerımiz bize Atatürkür ehemmiyet ve ısrarla tavsiye ettiği mevzuun parlak delıllerini vermişti. Ankara stadında Ataturkün önünden geçen mektebliden orduluya, yani askere kadar her yaştaki Türk çocukları bu yıl her zamandan ileri bir canlılık ve mükemmelhk niımunesi verdıler \e kalblerimizı gurur ve iftihar duygulanle doldurup taşırdılar. Bilhassa Türk kızları çok değıl, on dört yıllık bir Cumhuriyet devrinin harika neticelerini arzedecek mükemmeliyet derecesine varmışlardı. Türk genchğinin az zamanda katettiği uzun mesafeye yalnız kızlanmızı delil diye alsak yeridir. Mükemmel izci kıyafetlerile kızlarımız asker kolunda umumî ve muntazam heyetlerile adeta heybetli bir geçiş yaptılar, ve yalnız bir takım halinde değil, onlarca takım olarak. Türklerin kadın ferdlerinden asker olur mu meselesi geçid resmindeki kızlarımızın sert adımh ve azimli yürüyüşlerile kendıliğinden mahlul halde idi. Tunceli asilerinin muhakemesi bitti Müddeiumumî, Seyid Rızanın idamını istedî Dünkü celse heyecanlı oldu, iddianamenin okunması çok uzun sürdü Hava kazasına aid tahkikat Fen heyeti, bugün tetkikata başlıyor Karamürsel 4 (Sureti mahsusada giden muhabirimizden) îki genc tayyarecimizin şehadetile neticelenen hava faciasının tetkik ve tahkiki için Nafıa Vekâleti Havayolları umum müdürünün riyasetindeki fen heyeti, bugün saat 16,40 ta İzmite gelmiştir. Heyet, yarın sabah (bu sabah) doğruca Karamürsele gidecek, Fuvacık köyünde tayyarenin carptığı tepeye çıkarak tetkikata başlıyacaktır. Facianın hangi şartlar altmda, ne gibi teknik zorluklar içinde vuku bulduğu tesbit edildıkten sonra bir keşif raporu hazırlanacaktır. Tetkikatta Vali ve Deniz Kumandanile Rasad müdürü de bulunacaktır. Fransa'da Franco cu bir cemiyet 79 ihtilâlci hudud haricine çıkarılıyor Franco, hududda hükumet taraftarlarının kaçmalarını kolaylaştıran 80 polisi tevkif etti Seyid Rıza ve oğlu Hasan jandarmaların refakatinde mahkeme salonundan çıkarılıyor Millet Meclisinin bugünkü içtimaı Muhtelif encümenlere aza ve reis intihab edilecek Atatürk inkılâblan kadmı hayata iade ehnekle birdenbire Türk nüfusunu keyfiyet olarak ıki misline çıkarmış oldu. Denebilir ki bu bakımdan Türk ordusu dahi en aşağı iki misli kuvvet kazanmıştır. Ordu bir taraftan muntazam bir kadro demekse diğer taraftan kadını ve erkeğile bütün millet demektir. Müsellâh milletin modern ordusunda millî müdafaaya yarıyacak her ferd ve herşey millî ordudan Ankara 4 (Telefonla) Cumhurrebir cüzdür. Bu her ferdin ve herşeyin . mutlaka silâhla cephede mevki alması lâ isi Atatürkün meclisi açış nutuklarındaki zım değildir. Cephe kadar cephenin ge yüksek direktiflerin icab ettirdıği çalış risi de ayni kuvvet ve ehemmiyeti haiz malara bütün Vekâletlerde başlanmış, dir. Bununla beraber Türk askerliğinin bulunuyor. Bu arada meclise bugünlerde bu şümul ve ehemmiyetini mütalea eder verilmek üzere bazı mühim kanun lâyi ken cephenin kendisi ve gerisi diye fark haları da hazırlanmaktadır. Maarif Velar yapmağa neden lüzum olsun'ki geçid kâleti de bu meyanda kültür sahasında resmi günü tayyare filolarımızın liva ku yapılacak yeni ve büyük işler üzerinde mandanlığmı bir Türk kızı olan Sabiha Gökçen ifa etmekte idi, ve diğer Türk kızları da Türkkuşu filolarında akıllara hayret ve gönüllere ferahlık veren manevralarını yapıyorlardı. Bin metro yükseklikten paraşütlerle athyanlar arasında Türk kızları vardı. Elâziz 4 (Hususî muhabirimizden) balıktı. Müddeiumuminin, sergerdeler Tunceli muhalefetinin mürettib ve mü hakkında istiyeceği cezalar, büyük meşevvikleri hakkmda ağırceza mahkeme rakla bekleniyordu. Başta Seyid Rıza sinde günlerdenberi devam etmekte olan olmak üzere oğlu Hasan ve diğer avenetarihî muhakemenin tahkikat kısmı sona si, süngülü jandarmaların refakatinde ermiş, bugünkü celsede Müddeiumumî mahkeme salonuna getirildikleri vakit, Hatemi iddıanamesıni okumuştur. onlann da haklarında taleb edilecek ceAnkara 4 (Telefonla) Meclis, [Arkası Sa. 5 sütun 6 da] yann saat 14 te toplanarak Adliye, ArMahkeme salonu bugün de çok kalazuhal, Bütçe, Dahiliye, Divanı Muhasebat, Gümrük ve İnhisarlar, Hariciye, İktısad, Maarif, Maliye, Millî Müda faa, Nafıa ve Teşkilâtı Esasiye encümenlerinin intihablannı yapacaktır. İntihab sonunda encümenlerin geçen çalışma yılmdaki aza vaziyetini muhafaza edeceği anlaşılıyor. İspanyada asilere teslim olan bir kasabanın harab manza;;>4 (halk pencerelerdea sarkıttığı beyaz örtülerle «teslim» olduğunu ilân etmek istemiştir) Londra 4 (A.A.) Havas Ajansı muhabirinden: İngiltere hükumetinin General Fran co'yu tanımak üzere bulunduğuna dair olan haberlerin asılsız olduğu iyi malu mat almakta olan mehafilde beyan edilmektedir. Bu mehafilde İngilterenin mühim menafie sahib olduğu, geniş İspan » yol mıntakalarını kontrol eden otoritelerle amelî bir temas mıntakalarını kontrol eden otoritelerle amelî bir temas tesisi için birkaç haftadanberi müzakereler yapılmakta olduğu tasrih edılmektedir. lArkası Sa. 7 sütun 1 de\ Doğu Universitesi için yapılan hazırlıklar Dün şehirde iki feci kaza oldu Bir amele kamyon altında, bir çocuk da traktör altında can verdiler Maarîf Vekili Saffet Arıkan, mahallinde tetkikat Ademi müdahale işleri yapmak üzere bugünlerde hareket ediyor Bu noktada şunu da ilâve etmeliyiz: Âtatürk Kızı Sabiha Gökçenin şark hareketlerinde tayyaresile gördüğü çok mühim vazifeleri bütün millet biliyor. Ayni kahraman tayyarecimiz son garb manevralannda fevkalâde yüksek kıymetli vazifeler gördü. Çok değil, bundan on dört sene önce bir hayal halinde bile düşünülemiyen bu işler bugün büyük ve parlak hakikatler olmuştur. Atatürk devrinin yeni nesilleri yepyeni bir milletin önlerinde hürmetle ve muhabbetle eğilinecek elemanları olmuşlardır ve mütemadıyen bu yolda tekâmül ediyorlar. Bu nesillerin mabadi hergün daha kuvvetle yükselecek bir milletin safhalarını teşkil çisi Suad Davaz, Yunan konsolosu ve daha birçok sivil ve askerî zevat tarafınedeceklerdir. dan karşılanmıştır. Türk kız ve kadınlarından asker olur Kral Yorgi saat 11 de Elize sarayına mu? Biraz yukarıda kendiliğinden mahgiderek Cumhurreisi tarafından kabul elul farzolunabileceğini yazdığımız bu meseleyi bu çıplak şeklile mütaleaya lü dilmiştir. Kral Yorgi Riyaseticumhur sazum yoktur. Türk kadınlığı Türk mille rayında askerî merasimle karşılanmıştır. tinin feyizli kaynağıdır. Bu kadar yük Cumhurreisi M. Lebrun Kralla bir saat sek karakterlerle yetişen yeni Türk ka kadar görüştükten sonra misafir şerefine dınhğmın yannki yüksek analık vasıfla[Arkası Sa. 7 sütun 2 de] Majeste İkinci Yorgi rını düşünmek bile bu yolla millî müda llllfllllfllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllinUlilllllllllllllllllllllilllllllllllllllllMllllilMlllllinilllillinilllllllMlllillllllllllllltlllllllllltlllllllllllllllll faa cephesinin kazanacağı sonsuz kuvvetcuk ölümlerini azaltmak ve bu tarikle do dular. Hele bu geçid resminden sonra leri bize göstermeğe kâfidir. Kaldı ki ğum neticelerinin müspet halde devamını Türkiyede beden terbiyesinin adeta ibayeni nesillerdeki Türk kız ve kadınlarınm temin etmek ergeç el atılacak öyle bü det halinde itina ve ihtimama lâyık bir üzerlerine alacakları vazife yalnız bu ana yük bir mevzudur ki onda bu işleri gör itiyad halıne geçmesini temenni etmemek vazifeden de ibaret değildir. İşte Türk meğe salih olarak yetişmiş olacak Türk mümkün değildir artık. Kültür Bakanlığı kızları şimdiden tayyarecilik sahasında kızları için bitip tükenmez vazifeler var bu işin usul ve eşkâlini tayin etmelidir ve kendilerini göstermeğe başladılar. Burası dır, ve bunlann hepsi millet varlığınm ar bütün milletçe ona dörtelle sarılmalıyız. askerliğin bir sahasıdır ki işte onda Türk Sağlam bir vücud üzerinde sağlam bir tınlıp yükseltilmesini temin edecek çok kızlannın pekâlâ vazife alabilecekleri kafa: İşte Atatürk genc nesillerinin temileri önemli işlerdir. anlaşılmıştır. Cumhuriyet bayrammın geçid resmin sil edecekleri ve erkekli dişili temsil etÜniversitede ve enstitülerde Türk kız de gözlerimizi nurlandıran gürbüz Ata meğe de başladıkları maksad ve gaye bulannın fenne fazla sarıldıklan görülüyor. türk nesilleri bize ayni zamanda bütün dur. Ve bu bir hayal değildir. Şimdiden Hekimlikte ve fennin bütün şubelerinde rkın ilim ve usul dahilinde ve büyük iti bu mak*?d ve gayenin hakikatleri içinde temayüz edecek Türk kızları için millî nalarla yapılacak beden terbiyesi saye yü'rr^e L^'.d ğımızı görmekle bahtiişlerin her sahasında çok yüksek değerli sinde du7e!H~'esi ve kmvetlendiril" ~r:z. faaliyet mevzuları vardır. Türkiyede ço, âzını gcldıiı l^uLl.uiâıi de YUNUS NAD1 Fındıklıda Halilpaşa hanında oturan lannda bir çocuk, çayırda oynadığı bir tetkiklere geçmiştîr. îzmirli hamal Emin, Fındıklıda bir odun sırada, ansızın önüne bir traktör makinesi Doğu mmtakasında Van gölü kena deposuna aid kamyondan inerken İnhi çıkmış ve çocuk, kendini toplayıncıya rında açılacak üniversite hakkındaki etüdsarlar idaresine aid 299 numaralı kamyo kadar, makinenin altında kalarak çiğnenlere de hemen başlanmıştır. Öğrendiği nun sadmesine maruz kalarak yere düş miştir. Halıl, derhal Yedikule Rum has,me göre Maarif Vekili, yakında bu mınmüştür. Hamal Emin, hafıf geçen bu ka tanesine kaldırılmışsa da, birkaç saat içintakaya giderek bizzat tetkiklerde bulu zada yerden kalkmak için davranırken de ölmüştür. Adliye tabibi Enver Ka* nacaktır. Saffet Ankan ve maiyetindeki arkadan gelen şoför Mustafanın idare ran, cesedi muayene ederek gömülme heyetin icab ederse tayyare ile hareket Londra 4 (Hususî) Ademi mü sindeki kamyon kendisine çarparak tek sine izin vermiştir. leri de mevzuubahistir. dahale komitesi heyeti umumiyesi bugünBir kaza daha rar yere yuvarlamış ve üstünden geçerek kü toplantısında tâli komitede husule gezavallıyı öldürmüştür. Sehremînin İbrahimçavuş mahallesin len anlaşmayı tasdik ederek, mezkur anCesedin polisler tarafından üstü örtül de oturan 20 yaşlannda Emin, Aksaraylaşmanın kabulünü teklif etmek üzere müş ve tahkikat bitinciye kadar tramvay dan geçerken Küçükçekmeceye giden 32 Salamanka ve Valânsiya hükumelleri lar bir saat kadar işliyememiştir. Şo numaralı otobüsün sadmesine uğramıştır, nezdinde İngiltere hükumetinin teşebbüsför tevkif edilmiştir. Şoför kazadan sonra firar etmişse de Külerde bulunmasına karar vermiştir. çükçekmecede yakalanmıştır. Yaralı te İkinci kaza Bu karar mucibince İngiliz hükumeti Yeşilköyde oturan Halil adlı on yaş davi altma alınmıştır. Madrid ve Franco hükumetlerine müraIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII caat ederek İngiliz plânmı izah edecek ve mezkur plânın kabulünü temine çalışacaktır. İngiliz plânının ana hatları şunlardır: 1 İspanyada kara ve su hududlarinda kontrol servisleri yeniden tesis e dilecek, Paris 4 (Hususî) Yunan Kralı 2 İspanyada gönüllülerîn miktannı Majeste İkinci Yorgi bu sabah saat ve bunları geri çekmek şartlannı tetkik 8,10 da Romadan buraya gelmiştir. Müetmek üzere mahalline bir tetkik heyeli tenekkiren seyahat etmekte olan Kral, gönderilecek, istasyonda Riyaseticumhur başyaveri, 3 Bazı şartlarla her iki tarafa da Hariciye Nezareti protokol umum mü muharib hakkı verilecektir. dür.ü, Yunan elçisi M. Politis, Türk el Dünkü toplantıda anlaşmaya varıldı İngiltere, iki tarafa da müracaat edecek M. Lebrun, Kral Yorgi şerefine bir ziyafet verdi, ziyafette Başvekil ve birçok Nazırlar bulundu Majeste Yorgi Fransız Cumhurreisile görüştü . « Yunan Kralının seyatıati Japon ordusu Şanghay'ı ihata etmeğe çalışıyor Ihatanın hedefi, Şanghay Nankin münakalâtını kesmektir. Çinliler şehrin cenubunda toplanıyorlar Berlinde üç kişi idam edildi Bunlar, bir casus teşekkülüne mensubdur Berlin 4 (A.A.) Bu sabah Ber linde, vatanî hiyanet ve devletin emnivetine karşı komplo cürümlerinden dolayı, 3 kişi idam edilmiştir. D. N. B. nin bir tebliğine göre idam edilen eşhas, Almanya aleyhinde casusluğa kıyam etmiş olan Peter Sousen'îe gayrikanunî bir teşekkülü yeniden vücuJaponların kuşatmağa çalıştıkları Şanghaj'ın umumî bir manzarası de getirmeğe teşebbüs etmiş oldukların Şanghay Cephesi 4 (A.A.) ŞangJaponlar ilerliyor dan idama mahkum edilmiş olan Adolf hay'ın Japon kuvvetleri tarafından iha Chansi 4 (A.A.) Japon kıtaatı, Ramote ve Robert Stamm'dır. tası hareketi, mütemadiyen terakki etmek şimalden ve şarktan Chansi'nin merkezi olan Taiyuan'a doğru ilerlemektedir. Bu Çetinkaya köprüsü açıldı tedir. Bu ihatanın âcil gayesî,^ Şanghay ile kıtaat, daha şimdiden Taiyuan'a takri Bafra 4 (Hususî muhabirimizden) münakaleleri ben 50 kilometre mesafede bulunmakta Kızılırmak üzerinde inşa edilen Çetinka Nankin arasındakibütün ya köprüsünün küşad resmi Nafıa Müs kesmektir. Nantao'daki Çiır kıtaatı, Şang dır. Ayni' kıtaat, dün Taiyuan'm 50 ki ] teşarı Arif tarafından çok kalabalık bir hay'ın cenubu garbisindeki Lunghua va lometre şimalinde kâin Sinhisien'i işgal et j halk kütlesinin iştirakile ve büyük teza roşuna çekilmiştir. Çin kujtvetleri, şimdi miştir. Chengtai demiryolu boyunca şark • lArkası Sa. 7 sütun 1 del bu noktada tahaşşüd etmektediii, hüratla bugün yapıldı.