3 Ekim 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

FRANSIZCA TÜRKÇE Büyük Dil Kılavuzu î. H. Danişmend, A. Süha Delilbaşı, Reşad Nuri, N. Ataç 3 BÜYÜK CİLD Fransızcadan türkçeye en mükemmel lugat. Her üç cildın fiatı 12,5 liradır. Kanaat Kitabevi umhuri SEJfl! 4810 BAYRAKTARINIZI, YERLİ.MALLAB PAZARLARINDAN P3Z3F 3 BİfİllCİlBŞrin 19ü I J Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul, No 246 A L I N IZ Telefon: Başmuüarrır ve evl: 22366. Tahrlr heyeü: 24298. tdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 Eğer Türkiyede ziraatin ve onun tiirlü branşları üzerinde çalışan mensublarının kalkınması temin olunmazsa memleket iktısadî yükselişine emniyetle bakılamıyacağını tereddiidsüz iddia edebiliriz. Irak Hariciye Vezîri şehrimizde Her şeyi yaparkan Ispanya hâdiseleri Erkânıharbiye Reisimiz Atinada ziraate en büyük * Türkiye • Irak dostluğu General Franco Yunan Kralı, Mareşal ehemmiyeti vereceğiz son derece samimidir mütareke istemiyor • • • Ispanya bir Katolik ImTevfik El Sueydi, muharririmize muhtelif meseparatorluğu olacakmış leler hakkında çok mühim beyanatta bulundu Çakmağı kabul etti Mareşalımız parlak merasimle karşılandı, şerefine Kral ve Başvekil tarafından ziyafetler verildi, mühim nutuklar söylendi Atina 2 (Hususî) Türkiye Büyük Erkânıharbiye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak bugün buraya gelmiştir. Mareşalın râkıb olduğu Adatepe torpıdo muhrıbi Faler limanına girerken toplarla şehri selâmlamış, ve sahilden bu selâma mukabele edilmiştir. Yunan Erkânıharbiyei Umumiye Reisi General Papagos refakatinde Yunan erkânıharbiye heyen" ve Atina ordusu kumandan ve zabitanı olduğu halde Mareşah istikbal etmiştir. Mareşal rıhtıma çıkarken iki tarafa dizilmiş bulunan nümune Efzon alayına mensub iki kıt'a tarafından selâmlanmış, mızıka Türk ve Yunan millî marşlarını çalmıştır. İki müttefik devlet Erkânıharbiye Reislerinin telâkisi pek samimî ol muştur. anayıleşme programım tahakkuk ettırdıkçe bunu daha iyi anladık. Pamuklu mensucat fabrikalannın muvaffakiyetle ve iyi neticeler vermek üzere dokuyabilecekleri kumaşlar içın meğer elyafı uzun yumuşak pamuklara ihtiyac varmış. Yalnız Türk yün ve yapağısıle iyi yünlü kumaşlar elde edilemediğıni hayretle görerek yün veren hayvanlanmızm ıslahı lüzumu ile değil, mecburiyetile karşılaştık. Şeker veren pancann ziraatinde ne büyük itinalara ihtiyac olduğunu iş başımıza düşün Irak Hariciye Veziri, Hariciye Vekilimizle beraber Sirkeci ganndan çıkıyorlar ce olanca ehemmiyetıle hissettik. MeyMilletler Cemiyeü Asamblesî toplan palasta Hariciye Vekilimizle görüşmüş, valar?.. Muhtelif iklimlerile çeşidli mey tısında bulunan Irak Hariciye Veziri saat 16 da saraya giderek defteri mah yaların en güzellerini mebzulen yetiştir Tevfik El Sueydi dün sabah CenevTe susu imzalamışbr. meğenamzed olan Türkiyemizde bu kı den şehrimize gelmiş, Sirkeci istasyonunIrak Hariciye Vezîri yann akşam I sım mahsulâtın modern ve müterakki şe da Hariciye Vekili Doktor Tevfik Rüş rak Elçisi' Naci Şevketle beraber An killerine henüz el bile atılmamış denile tü Aras, Istanbul Valisi, Emniyet Di karaya gidecek ve iki gün orada kaldıkcek bir halde bulunduğumuzu acı acı rektörü, Irak Elçisi Naci Şevket, Irak tan sonra, çarşamba akşamı Toros eksanladık. Kendirin ve ketenin en nefisleri konsolosu Kâmil Geylânî tarafından presile Bağdada hareket edecektir. ni yetiştirmek kabiliyetinde olan memle karşılanmıştır. Misafir Vezir dün Pera[Arkast Sa. 8 sütun 4 te] ketimizde bu nebatlarla onlann endüstriyel şekilleri henüz çok iptidaî safhalarda bulunduğunu şimdi çok iyi ve çok derin olarak kavramış bulunuyoruz. Dünya piyasası bizi şaşırtınca tiftiklerimizi ne yapacağız diye sıkılıyoruz. En bellibaşlı işlerimız olan buğday, arpa ve mısır ziraatinde bile yapılacak ne ıslah ameliycleri var olduğunu zamaala daha iyi anlıyoruz. Üzüm, incir, fındik mahsullerimiz üzerinde bile çok, amma pek çok çalışılmak lâzım geldiği bugün aklı eren ve dünyanın gidişini bilen herkesin teslim ettiği bir hakikattir. Yunan Kralı, Mareşali kabul etti Atina 2 (Hususî muhabirimiz den, gece telefonla) Türkiye Büyük Erkânıharbiye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak, vapurdan çık tıktan sonra Atinaya gelerek doğ ru saraya gitmiş ve defteri mahsusu imzalamış, oradan Harbiye Nezaretine gelmiştir. Harbiye Nezaretinde Mareşali, Başvekil ve Harbiye Nazırı M. Metaksas istikbal ederek bir müddet kendisile görüşmüstür. Türkiye Büyük Erkânıharbiye Reisi, saat on ikide tekrar saraya gitmiş, Kral tarafından kabul edil\Arkasi Sa. 6 sütun 4 te\ General Franco Salamanca 2 (A.A.) Dün akşamki neşriyatı sırasmda radyo, General Franco'nun Francist devlet reisi mevki ine yükselmesinin ilk yıldönümü müna sebetile bütün Francist îspanyada büyük merasim yapıldığını bildirmiştir. Burgos halkına hitaben söylediği bir nutukta General Franco şimal cephesi nin süratle kaldırılması derpiş edılebile ceğini beyan etmiştir. General, İspanyayı bir katolik imparatorluğu haline geti rebileceğini söylemiş ve şu sözleri ilâve etmiştir: « Bu ihtilâfta hiçbir mütareke Lafcrul edemeyiz.» Karışıklıjjın önüne geçilemiyor Filistindeki karışıklık gün geçtikçe artıyor Birçok Arab liderleri yeni bir kabine kurmak istiyorlar. Mevkuflar, bir kruvazörle Hind Okyanusundaki adalara sürülecek Halk pazarları akşam üzerleri açılmalıdır Salamanka Salamanca 2 (A.A.) General Franco'nun devlet reislığine getirilmesi nin yıldönümü münasebetile dün Sala • manca büyük kilisesinde ruhanî ayin yapılmış ve bu merasimde ezcümle Almanya ve îtalya büyük elçileri de bulun muştur. lArkast Sa. 6 sütun 3 te\ Bir memlekette millî hayatın ihtîyac messettirdiği her faalıyet şubesinin yeri vardır. Türkiye için de böyledir. Husu$ile endüstrinin bir millet içm adeta medenî bir terbiye zaruretinde bulunduğunu tereddüdsüz kabul ederiz. Bunu böyle bilirken Türkiyemizin iktısadî bünyesi esasen ziraat işlerine istinad eden bir teşekkül olduğunu da hakkile takdir etmekten geri duramayız. Eğer Türkiyede ziraatin ve onun türlü branşları üzerinde çalışan mensublannın kalkmması temin olunmazsa memleket iktısadî yükselişine emniyetle bakılamıyacağını tereddüdsüz iddia edebiliriz. Ötedenberi bu sütunlarda ve bütün hayatımızda yürütegeldığimiz bu davayı bugün yeniden yeniye delillerin kuvvetlendirdiği daha kat'î bir kanaatle ileri sürüyoruz. Memleket hayatmın muhtelif faaliyet şubeleri içinde bütün çeşidlerile ziraate en büyük ehemmiyet vermek mecburiyetinde olduğumuzu ve mılletimizin hakikî kalkmması ancak bu temele dayanarak hakikat olabileceğıni başta hükumet olarak bütün milletin anlaması lâzımdır. Ziraî lslahat için çok ciddî programlar yapılmak icab ettiğinin iyiden iyiye takdir olunacağı günlere yetiştiğimiz kanaatinde bulunuyoruz. Bu işin asla zor olmadığını ve olmıyacağını da herşeyden önce söyliyelim. Bu iş şundan dolayı asla zor değildir ve zor olmıyacaktır, ki memleket halkınm üçte ikisi zaten çiftçidir ve ötedenberi dededen babaya hep bu ziraat işlerile meşguldür. Toprağını işlemekte esasen tabiatten âlim olan köylünün muhtac olduğu şey biraz yol ve iz üzerinde nur, biraz kolaylık ve yardım görmekten ibarettir. Tarla iyi işlenirse ve temiz tohum ekilirse iyi mahsul alınacağını köylü bilmez değildir. Bunun için iyi öküze, bizim köylünün işine yarıyacak pulluğa, temiz tohuma ve biraz da irşada ihtiyac varsa işte bu kadarcık himmetle köylüyü ikdur etmek de bize düşüyor. Bu kadarcık himmet: İşte ziraî kalkınma programının ilk basit şekli. Türkiyemizin ziraî istihsalâtınm kıymeti mecmuu nekadardır? Belki takriben 250300 milyon lira. Her sahada tatbik olunacak ıslahat programlarile bu miktan az zamanda en aşağı on misline çıkardığımızı düşünürseniz bu sayede memleketin birdenbire hangi kuvvet ve servet [Aıkası Sa. 5 sütün 5 Ul Belediyenin hazırladığı el arabalarinı alamıyan hamallar, binbir çeşid araba icad ediyorlar Orgeneral İzzeddin Dün Izmir vapurile Izmire gitti Meyva Halinin artık tarihe karışan manzaralanndan îkî gündenberi devam eden sırtta, başta ve omuzda yük taşıma memnuiyetinin doğurduğu müşkülât ve gayritabü vaziyetin henüz önüne geçilememiştir. Dün de Hale etraftan bir hayli mal gelmiş, fakat nakil vasıtalarının kifayetsizliği yüzünden bu mallar şehre lâzım olduğu şekilde tevzi edilememiştir. Bugün pazardır. Bu mallar gene bir tarafa sevkedilemiyecek ve ekserisi fazla beklemeğe mütehammil olmıyan taze şeyler olduğundan bittabi çürüyüp bozulacaktır. Dün Halde yaptığımız tetkiklere göre, Istanbula meyva gönderen civar köylülerin zaran yüz bin liraya yaklaşmıştır. Diğer taraftan müşkülâtla vasıta bulabilip de dükkânlanna mal götürebilen esnaf bilhassa taze yemis. fiatlanm artırmışlardır. Işlerin içinde bulunanlar bu aksaklığın önüne geçmek için kifayet etmediği görülen Hal nakil vasıtalarma ilâveten derhal haricden araba, kamyon gibi vasıtalann Halle şehir arasmda işlemelerine müsaade edilmesi icab ettiğini ileri sürüyorlar. Fakat Belediye henüz bu müsaadeyi vermemiştir. [Arkası Sa. 8 sütun 3 ie\ llllimilliMIIIIIIIIIMIIIIIIII ı Filistinde Arablarla Yahudiler arasında bundan evvelki kanlı çarpışmalarm birinde yaralanan Yahudiler hastaneye nakledilirken Kudüs 2 (A.A.) Dün polisçe tevkif edilen zatm Arab partisi reisi Jainar Hüseyni olmayıp Arab genclıği lideri Yakub Hüseyni olduğu anlaşıl maktadır. Nefyedilecek olanlar meyanmda bu lunmıyan yegâne adam Jainar Hüsey nidir. Kudüsteki bütün Arab dükkânları kapalıdır. Diğer şehirlerde mağazaların da kapanacakları zannedilmektedir. Hükumetm muhalefetine rağmen ikinci derecede bir çok Arab liderleri müştereîc bir hareket vücude getirmek ümidile yeni bir kabine kurmak istemekte iseler de bunların bütün gayeleri boşa gitmekte • dir. Vazedilen hususî nizamlar mucibin* ce mıntaka komiseri kapalı bulunan mağazaları açtırmak ve bu emre itaat etmiyenleri cezalandırmak hakkına maüktir, İngiliz zabıtası tedbir aldı Kudüs 2 (A.A.) Reuter muhabirî bildiriyor: lArkası Sa. 3 sütun 4 tC\ Orgeneral İzzeddin vapura binerken Aydın Söke mıntakasmda yapıla cak olan ikinci ordu manevralarını, ma n,evra kumandam olarak idare edecek olan ikinci ordu müfettişi Orgeneral İz zeddin dün saat 15 te İzmir vapurile İzmire hareket etmiştir. ıııııılıııııtıııııııııııııııılıııııııııııııııuıııııtııııııııııiıııııııııııııııııııııiııııııııııınılıııııııııııııııııııılıııııııııııııııııııııılıı İkî edib askerin cenazeleri Raif Necdet Kastellinin ve Ali Haydar Emirin cenazeleri dün merasimle kaldırıldı Pek yakında sütunlarında okuyacaksmız Büyük bir seyahatin notları I Kandemir Yedek subayların aylık ve ücretleri 3041 sayılı kanuna göre verilecek Ankara 2 (Telefonla) Kısa hizmete tâbi olarak sılâh altına almanlar dan, maaşlı asil memur olanlara, Yedek Subay okulundan çıkarak yarsubay riitbesile kıt'aya iltihaklan tarihmden iti baren, dairelerinden maaşlarının tamam olarak verilmesi ve bu maaşlar, haiz olduklan rütbe farkından az olduğu tak dirde, yalnız aradaki farkm Mıllî Müdafaa Vekâleti bütçesinden tesviyesi icab etmektedir. '' Uskaşı Şa. 3 sütun 5 U\ CUMHURİYET Meşhur Türk zaferleri Celâl Dincer J~ Niçin boşanıyorlar? Salâhaddin Güngör Korkuyorum! Server Bedi YUNUS NADI Raif Necdet Kastellinin cenaze merasiminden bir intıba | \Xaaa sehifç g sütun 4 te\