2 Ağustos 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r İÇ SAHİFELERDE 2 ncide : Hatay statüsü 3 üncüde : Son hatıralar: Saray ve ötesi Halid Ziya Uşdkîığil 4 üncüde : Hikâye: Kendisini insan zaoneden ayı Murad Sertoğlu 5 incide : Edebiyat etrafında Şenf Hulusi Kadın ve tütün , »1AQ Sujlı 4 l 4 o u m h u riyet İSTANBUIİ CAGALOĞLU DoTorfnei 0 Afiııctne 10T7 TelgraJ ve mektub adresl: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu: îstanbul, No 246 ruZ3nBSI L A U T S 1001 Q SO Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22388. Tahrlr heyeU: 24298. İdare ve matbaa tasnn 24299 24290 Çok heyecanh bir filml sejretme ister misinizj ^JT| M. Turhan Ta "~ ^ 1 «Viyana Dönüşü» adlı eserini Orada koca bir taıjüıî devrin sahne sahne, perde iperde akışını göreceksiniz, sü^ekli heyecanlar içinde kalabaksınız. Macaristanda hayat ve rejim Peşte: Temtnuz ilozof Keyserlıng'in bılhassa aslen Turanî olmak sebebile Avrupanın en asıl milleti saydıgı Macaristanı biz Türkler çok severiz. Bu sevgimiz ırk kaynağı itibarile her ikimizin de ayni Turanî bıiyük asla bağlılığımızdan mı ileri gelir? Doğrusu biz Macaristanı sevme^e başladığımız pek eski tarihlerdenberi böyle bir sebeb düşünmedık. Irk bakımından Macarlarla aramızdaki mucaneset nisbetle yeni keşfolunmuş ve henüz âmmeye lâyıkıle yayılmamış hakikatlerdendir. Bu yeni hakıkatler Macaristana karşı esasen besliyegeldiğimiz sevTokyo 1 (A. Çinlilerin mu giyı artınnağa sebebdır. Turanî TürkA.) Tiençin kavemet kararı lerle Turanî Macarlar arasmdaki sevgibildirıldığıne nin asıl sebebi iki milletin karakterlerın den kat'î deki efendı insan benzerlığinde bulunsa göre Japon keşif Vaşuıgton 1 (A. .gerektır. Zaten Keyserlıng de Macarlar tayyareleri yirmi asA.) Çin sefiri, daki bu ağa kahraman ruhuna bayılır, kerî trenin Pekin Hariciye Nazıki su katılmamış Macarlarda bugün dahi Hankou hattının ce n Hull'ü ziyaret en mümeyyiz vasıf budur. Keyserlıng bu nubunda kâin bir etmiştir. Sefir mülârealıteyi müşahede ettıkten sonra bu asa noktaya doğru git kattan sonra gazeteleti tahlıl ederek onu ırkın necabetinde mekte olduğunu ve cilere Çin hükumetibuluyor, ve hatta Nordik (şimalî) ırk da 5 trenin de Tiençinnin Japonya ile bir olsa olsa işte bu ırktır diyor. Keyserling'e Puken hattından yuharbi göze alarak göre vasatî Asya yaylalanndan lâmelif karı doğru gitmek Chahar ve Hopei çevirerek tekrar garba, Avrupaya doğru te olduğunu görmüşeyaletlerinde Japon gelmiş olan insanlar vardır ki hakikî lerdir. Japon tayyaistilâsma mukave Nordik'ler işte onlardır, ve bunlar bil releri, Çinlilerin a met etmeğe karar hassa Macarlar ve Türklerdir. İki millet, teşine maruz kala » vermiş olduğunu bePeiping'i bombardıman eden Japon toplan ki temas ettıkleri iklimlere ve cemiyetlere rak trenlerden döryan etmiştir. asalet ve medeniyet aşılamışlardır. Asa dünü bombardıman etmişler ve Pautimg diye kadar cenubî Hopei'de 130 bin kiÇinlilerin hazırlığı Tomaçeviç Rebii Matoçiç Niyazi Jet kanında derin bir nufuz ve hakimiyet fu istasyonunu yakmışlardır. Bu tayyare şiyi bulduğunu ehemmiyetle kaydetmiş Şanghay 1 (A.A.) Pekin Tienve kuvvetli bir genişleme kabiliyeti var ler iki hat boyunca birçok yardımcı tay tir. Belgrad 1 (Hususî muhabirimiz mümessilleri hazır bulunmuşlardır. çin'in cenubu garbisinde pek mühim bazı dır. Bir kaşık maya nasıl bir kazan sütü yare meydanlan ve Lunghay demiryolu Bugün Türkiye ile YugoslavItalyan hakemi Parladini'nin idaresi Çinliler bilhassa Hung Hay demir askerî hareketler yapılacağı anlaşılmak den) yoğurt yaparsa bir damla kan da öylece boyunda da mühim harekât üsleri mev yolu boyunca ve bu hattın cenubunda ya millî futbol takımlan 15,000 seyirci altında cereyan eden maç çok hararetli tadır. Çin mahfilleri başka çare olmadığıkendi cinsinden koca bir cemaat yaratabi cud olduğunu görmüşlerdir. hazırlıklar yapmaktadırlar. nı beyan ederek, büyük hazırlıklar yapıl önünde çarpıştılar. Neticede Yugoslav ve sert olmuştur. Yugoslavlar birinci lır. devreyi 1 0 galib bitirmişler, ikinci devHopei'de toplanan Çin kuvvetleri Nazır, vakayiin neticesini tayin etmek dığını sakîamamakta, fakat resmî mah ya I e karşı 3 golle galib geldi. Maçta sarayi Kralî Mareşalı, Başve rede Türklerin attığı bir gole mukabil iki * ** Tokyo 1 (A. A.) Âyan meclisinde mümkün olmadığmı, fakat Çinlüerin hat fıller bu hususta ketum davranmaktadır kil ve Hariciye Nazırmın mümessilıle bir sayı daha atarak sahadan 3 1 galib şimalî Çindeki askerî vaziyet hakkında tı hareketlerinin ihtılâfı vahim bir şekle lar. Filozof Keyserling'm bütün bir kanaat çok hükumet erkânı ve Türkiye elçiliği çıkmışlardır. [Arkast Sa. 7 sütun 5 te\ sokacağmı ilâve etmiştir. ve samimiyetle müdafaa ettiği tezi gör izahat veren Harbiye Nazın, Japon tayJapon ordusunun hareketi IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIlllllllllltflllllllllllllillllllllllllllllllllllllUIIIHIIIIIIIIIIHIII lllllllllllllinillllllllllllllllllilllllllllttlllllllHIIIIII Harbiye Nezareti makamatı en va dükten sonTa Atillâ'nın buralarda asla yare kuvvetlerinin şimdiye kadar muha Tokyo 1 (A.A.) Hopei'de askerî samata iştirak etmediklerini beyan, fakat him hâdiselere karşı hazır bulunmakta yabana bir çevrede ve yabancılar arasınlArkast Sa. 6 sütun 1 de] da yaşamamıs olduğuna kolaylıkla hük merkezî Çm hükumet kuvvetlerinin şim dırlar. Hopei 'ninyakınında 730,000 Çin askeri loplandı Şimalî Çinde büyük harbler başlamak üzere Türkiye Yugoslavya millî maçı Millî takımımız dün Belgradda 31 yenildi Japon tayyareleri asker nakleden 20 Çin askerî trenine taarruz ettiler Oyun çok sert oldu, Yugoslavlardan 3 kişi, bizden de Niyazi yaralandı; takımımızın yegâne golünü Rasih attı Dünkil spor harehetleri molunabılır. Ahllâ'dan sonra onun her seferde bazan dört yüz bini geçen ordusunun ve bu orduyu yapan devletin kalabahğı nereye gitti? Bu kadar kalabalık bir cemaatin, adeta başlıbaşına bir milletin Asyaya dondüğıine daır tarihte hiç bir kayıd ve işaret yoktur. En doğru tevcıh olarak denebilır ki Atillâ devletinin bütün itbaı hâlâ Tuna boylarında ve bilhassa Macar ovalarmda yaşıyorlar. Ne yazık ki Macarlarla biz Türklerın temasımız iki ayn dine mensub olmak ve bu sebeble yekdığerden çok uzaklaşmış bulunmak şeklınde cereyan etti. Osmanlı Türkleri Macarları karakter itibarile çok sevmelerine rağmen en büyük şairlerimizden biri bu Turanî akrabalanmızı Engürüs kâfirleri diye tavsif ediyor, Macarlar da bıze karsı haçlı ruhu ile hareket eyliyordu. Hâlâ katolık kılisesinin Macaristana hâkim ruhu, zahirî nezaketlerine raSmen, bu zıhnivetten tamamen tecemid etmis değildir. Bununla beraber halkın ve hele şuurlu asaletin ru'hunda "Türklere karşı kılisenin üstüne çıkan kuvvetli ve kayıdsız sartsız büyük bir sevgi ve incizab vardır. Nitekim biz Türkler de Macarlan öylece kayıdsız ve şartsız olarak alabildiğine seviyoruz. Bu muhabbetin zamanla harkava benzer inkişaflar varatacağmı tahmin etmekte hiçbir mubalâğa voktur. Ihtilâlciler bir günde 24 kasaba işgal ettiler Radyolardan alınacak ücret Ücret tarifesi Vekiller; Ispanyol anarşistleri Katalonya ordularî l Heyetince tasdik edildi Galatasarayın yıldönümü münasebetile dün de birçok müsabakalar yapıldı, Matbuat takımı başkumandanına suikasd yaptılar Ankara 1 Nafıa Vekâletince hazırlanan telsiz ücret tarifesi Vekıller Heda Galatasaray mütekaidlerini 10 yendi yetmin tasdikına iktiran etmiştir. Bu tarıfeye gore, umumî telsiz telefon. neşrıyatını almağa mahsus tesısattan her malî sene için aşağıdakı ücretler alına caktır. 1 Yalnız kulaklıkla dinliyebilen kristal dedektörlü lâmbasız ve hopar lörsüz ahızelerden 2 lira, 2 Meskenlerden, nüfusu on bin den az olan yerlerde 5 ve nufusu on bmden çok olan şehırlerde 10 lıra, 3 Kara ve su nakıl vasıtalarıle liman dahilinde çalışan deniz nakıl vasıtalarındaki tesısattan 10 lıra, 4 Liman haricınde çalışan yolcu vapurlarının salon veya güvertelerıne mevzu tesisattan 30 lira, [Arkası Sa. 6 sütun 3 te\ Admira, Galatasaray takımını 41 mağlub etti Yunanistan sahilleri tahkim ediliyor Bu iş için büyük bir plân hazırlandı Atina 1 (Hususî) Yunan hükumeti ahiren deniz harb fılosunu kuvvet lendirmek için takıb etmeğe başladığı plândan sonra sevahilin tahkimi için de yeni ve büyük bir plân hazırlamıştır. Bizzat Başvekil M. Metaksasın mu rakabesi altında hazırlanan plân, Yunanistanın tekmil sahil ve adalarını herhangi bir deniz ve hava taarruzundan koruyabilmek imkânlarını istihdaf etmektedir. Bu plânın tatbikatına pek yakında başlanacaktır. Yukarıki satırlar, şimdiki halinden Bilbao'dan kaçan halk şehre avdet ediyor Lahsedeceğimiz Macar milletinin bize Albarracin 1 (A.A.) Ihtilâlciler Ihtilâlciler 24 kasaba işgal ettiler nisbetle olan ırktaş ve hatta kardeş mahi dün Terul ve Cuenca eyaletlerinin hu Teruel cephesi 1 (A.A.) Havas yetini Türk çözleri önünde tebarüz ettir dudunu birkaç noktadan geçerek saba Ajansının muhabiri bıldiriyor: mege memurdur. hın ilk saatlerinde hükumetçilerin umumî Dün beşinci kolordu kıt'alan için par* ¥* karargâhı olan Valdecuenca'yı işgal et lak bir gündü. Bazı yerlerde ıhtilâlciler Büyük Harb sonu dünyasında kendisi mişlerdır. bir günde yirmi kılometro kadar ilerle ni derleyip toparlamak üzere en iyi çalıIhtilâlciler ileri hareketlerinde de mişler ve yirmi dört kasaba ile birçok şan Avrupa memleketinin Macaristan ol vam ederek cenuba doğru hareket et mühim mevziler elde etmişlerdir. duğunu bu defa iyi müşahede ve hakkile mişlerdir. Cenub istikametinde hareket Ric'at etmekte olduğu zannedilen zatakdir etmekten bilhassa zevk duyduğu eden kol biraz sonra pek mühim bir sev yıf bir mukavemette bulunmuştur. Esir muzu söylemeliyiz. Macar ovalarının külceyş noktası olan Toril kasabasım iş lerin adedi bine yaklaşmıştır. zaten birer bahçe halinde olduğunu bil gal etmiştir. [Arkası Sa. 3 sütun 1 del miyen yoktur. Buna, mahir Macar elle ıııııııııııııuııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııtıııııııııı rinde Peştenin mubalâğasız bir dünya ret ve himmet mükâfatsız da kalmamış, tadile el atmıştır. Bu tadil başlıca iki cenneti haline gehrilmiş olduğunu ve bu pek haklı olarak Macaristana doğru bir noktayı istihdaf ediyor: san'at eserinin üstünde hâlâ bınbir itina ıKinya akını temin etmeğe başlamıştır. 1 Kral naibi unvanile devlet reislive ihtimamla çalışılmakta bulunduğunu Burada beş altı yıl önce mevcud otellerin ği yapan zatın salâhiyetlerini genişletme ilâve etmeliyiz. Peştenin içinde sekiz on kapatılması düşünülürken şimdi yeni yeni ve kuvvetlendirme, yıl gibi çok kısa bir zaman zarfmda yep otellerin inşalan derpiş olunuyor. Harb2 İntıhab kanununun daha demokyeni bir şekle konmuş olan Margerit a den yaralı çıkan Macaristan, ruhunun ıs ratik bir şekilde ıslahı. dasını, mukaddes kitablann cenneti rüya tırabma ancak mevcudu düzeltip yükBu iki noktadan birincîsi temmuzun smda bile görmemiştir. Ve yalnız Marge seltmekte bir telâfi çaresi aramıştır zan 1 inde ve 9 unda Macar meb'uslar ve rit adası değil, burada azçok her taraf nolunur. Eğer böyle ise biz Macarları te âyan meclisleri tarafından rey verenlerin böyledir, Macar çayırlarınm yeşilliği, min ederiz ki onlar aradıklarmı bulmuş tam ittifakile karara bağlanmıştır. Buna belki biraz da iklimin yardımile, fakat lardır. göre kral naibi adını taşıyan devlet reisiherhalde daha artık insan marifetinin .ne veto, yani kanunları iade ve meclisleri himmetile İngilterenin dünyaca meşhur Muahedeleri tadil ettiremiyen MacaYUNUS NAD1 çayırlarını gölgede bırakmıştır. Bu gayristan son günlerde teşkilâtı esasiyesini lArkası Sa. 3 sütun 3 te] Galatasaray müdafileri faaliyette klâsik tekneler arasmdaki yarış çok güzel ve heyecanh oldu. Yüzme müsaba « kasına Galatasaraydan 16, Ortaköyden 4, Fenerbahçe, Güneş ve Boğaziçi ku lüblerinden birer yüzücü iştirak ettiîer. Neticede Galatasaraydan Halil 23 da * Galatasaray kulübünün 33 üncü yıl kikada birinci, gene Galatasaraydan Ordönümü münasebetile tertib edilen spor han ikinci ve san kırmızılıların en genc şenhklerine dün de Bebekteki Deniz lo yüzücüsü Mahmud üçüncü oldular. Hd« kalinde ve Taksim stadyomunda güzel bir lile bir kupa, derece alan dığer yüzücüşekilde devam edildi. lere de hatıra olarak birer madalya veÖğleden evvel, deniz sporlarında, Bo rildi. ğazı yüzerek geçme müsabakasıle dörtlük [Arkasi Sa. 7 sütun 1 de\ Derece alanların miıkâfatlarını General Kâzım Ozalp verdi İstanbulun Taşları KIZKÜLESİ Üstad M. Turhan Tanın ikinci yazısı yarınki nüshanuzda Galatasaraya yaıılan kız atletler resmi geçidde