1 Ağustos 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 satıife ncide s Trakyadan röportajlar. Salâhaddın Kandemir tincüde : Asya kıtasının ezeli faciası Muharrem Feyzı Togay üncüde : Hikâye: Guğuklu saat. Hamdi Varoğlu incide : Pazardan pazara. Server Bedi umhuriyet S3)[l! 4748 Telgraf ve mekfcıb adresl: Cnmhuriyet, tstanbul Posta kutnsö: îstanbnl, No 248 r 3Z8F I AğUSTOS 1937 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22368. Tahrir heyett: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 ~ Son ^ ^L / Çocuk au Satyıbı tŞdt rünuk. A gl35§^ § AR K Toptan ve perake Bazaı di iLevan i 314 rt?ARI Î satış Beyoğlu, Istiklâl cac Çin orduları şimale ' hücum ediyorlar Şarkî Hopei'de Çin askerleri hükumet reislerini idam ettiler iüyük şehirlerde suyun mevkii »hirlerimiz için ayni ejmmiyetle mevzu bir su leselesi vardır: Bol su, ucuz su ve temiz su Peşte: Temmuz 1937 üyük şehirlerde sadece suyun, fakat bol suyun mevkünden bahsetmek istiyoruz, ve hemen elim ki bu mevki ilk numarayı işgal 4ani biliriz a, ilk insan toplantılan başlannda olmuştur, işte insanlıgm ı zamanlardan başhyan bu tabiî ;ı tarihin bütün yürüyüşünde hep ehemmiyetle devam ederek bugün büyük t bilhassa büyük şehirlerin en ziyetleri az veya çok suya malikiyetlenisbetile ölçülmesi, medeniyetin başlıca üstur ve şian olup kalmıştır. SabaVı eren Peştenin büyük caddelerinden geçiorduk. Yer yer salıvenlen sular, artezien fıskiyeleri gibi şanl şarıl yükselip evTİlıyor, tahta yollar akar suyun cere3 anı altmda enine boyuna serinlıye serinliye kendi kendilerine yıkamyorlardı. Beliki Budapeşte bu su bolluğunu içinden geçe* V<y\ Tunaya borcludur dersinız. Fakat c anamn içinden de Tuna geçer, ancak A Iturya împaratorluğunun bu eski büyük merkezini de daha ziyade Karpatların bıllur kadar berrak suyu doldurur ve taşırır. Yer yer akar sulan başlıca meziyetlerinden biri olan Romanın bu su bolluğu çok eski zamanlarda bır çok papalann gayretlenle civar dağlardan getırilen sularla temin edilmiş ve sonralan ise yollarının sadece muhafazasma itina olunmuştur. Bu mısalleri Avrupanın bütün büyük şehirleri adedince çoğaltabiliriz. Vaziyet hepsinde birer suretle aynidır. Bol su ve ucuz su büyük ve kalabalık şehrin rçn tabıî ilk şartı haline gelmiştir. Bu hakıkatler karşısmda İstanbulun, Ankaranın ve belki îzmirin çeşme Kaşlarmda, evlere su nakletmek için, ellerinde tenekeler ve testıler, bazan yüzlere varan halkın birleşip bekleştıgini yadermek çok hazindir. Son zamanlarda îstanbulun başlıca büyük caddelerinin günde birer ıkişer defa arozöz makinelerile sulanmağa başladıgını dahi buralarda caddelenn akar sularla yıkanmakta bulunması vazıyeti muvacehesinde gene hüzün ve elemle hatırlamamak elde olmadı. Başlıca büyük caddelerimizin velevki arozözle ıslatılması hiç yoktan çok iyi ve teşekküre pek lâyık bir hızmet ve hımmet olmasma rağmen. İstanbul için, Ankara için ve diğer büyük ve büyücek şehır ve kasabalanmız için su meselesi bütün meselelerin başında sayılmak lâzımdır. Su meselesi bol su, ucuz su ve temiz su meselesi demektir. Sokaklarda bol ve temiz su, evlerde bol ve temiz su. Her yer, her ev, herkes adeta bol ve temiz su içinde yüzüyor denilecek kadar mebzul su. Şehirlerimiz ve kasabalanmız için bu bir medeniyet problemidir. İmparatorluk zamanlarındanberi îstanbula gelen ve son yıllarda belediyeye devrolundugu malumumuz bulunan bend ve pınar sulanna ne olmuştur da eskisine nisbetle yandan fazlası kaybolmuş bulunuyor? Bu sulann bendlenni ve yollannı temiz tutmak ve onları eski mebzuliyetlerile akıtmak imkânı yok mudur? Bıze kalırsa bu su işinde bizim yegâne kusurumuz meseleyi en hakikî mahiyetile ele almamaklığımızdan ibarettir. Yoksa İstanbulun da, Ankaranın da, îzmirin de ve dığer bir çok büyük kasabalanmızın da su meselelerinin halli yeni Türklüğün hakkmdan gelemiyeceği meselelerden değildir. Ankaradaki baraja Emir gölünde yapılacak bir diğeri ilâve olunabilir, Ankaranın yeraltı sulanna müracaat olunabilir, hatta Ankaraya lArkası Sa. 3 sütun 3 ie\ Bebekteki deniz yarışlarından bir görünüş J Ordumuzun manevrasını takib edecek misafirlerimiz Komşu ve tnüttefik devletlerin askerî heyetlerî büyük merasimle karşılanacak Davetliler için bir program hazırlandı Trenler mütemadiyen Çin askeri naklediyof Harb tevakkuf halindedir, fakat Japon harekâtı devam etmektedir, Paotingfou yanmaktadır Tokyo 31 (A.A.) Japon tayyareleri bugün öğleden sonra ikisi Chochovv mevkiinde biri Hsushui'nin cenubunda, biri de Paotingfou da olmak üzere Çin kıt'alarını nakleden dört treni bombardıman etmişlerdir. Paotingfau istasyomı alevler îçindedir. Japon tayyareleri Paotingfau ile Pekinin 30 kilometre cenubunda vaki Liangsang mevkii arasmda Çin kıt'alarile yüklü yirmi kadar tren müşahede etmişlerdir. Bütün bu trenler şimale doğru gitmekte idi. Kahraman ordumuzun geçen seneki büyük manevradan sonra yaptığı geçid resminden bir görünüş Kuvanlı 3. Tümen Kurmay Başkanı. SüŞahi Tümeni Komutanı. Ankara 31 (A.A.) Trakyada ya Han. Heyet azası: General Abdullah Han. vari Binbaşı Bani. Tayyareci Yüzbaşı pılacak olan ordu manevralarını takib etÂlâ. Tapçu Teğmen Vefa. Piyade Teğmek üzere davet edilmiş olan askerî ffe Herat Tümeni Komutanı. men Nizam. yetleri teşkil eden zevat ile diğer devletıran askerî heyeti: ler kara ve hava ataşemjliterlerinin isimIrak eskerî heyeti: Heyet Bavkanı: General Riza Kulu leri aşağıdadır: Kerim. Genel Kurmay Başkanlığı birinci Heyet Başkanı: General Beiir Sıt * şube müdürü. kı. Genel Kurmay Başkanı. Efgan askerî heyeti: Heyet azası: Albay Ahmcil Rifat. [Arkası Sa. 7 sütun I dei Heyet Başkanı: General Esadullah Japonların zayiatt Tokyo 31 (A.A.) Harbiye Ne zareti, çarşamba ve perşembe günleri vukubulan Japon zayiatı yekununun 78 blü ve 190 yaralıdan ibaret olduğunu bildirmektedir. Büyük îtalyan alimının olumu < Pekinden bir manzara etmege hazırım.» Gazeteler, Imparatorun Başvekili kabul edişine fevkalâde ehemmiyet atfet mektedirler. lArkası Sa. 7 sütun 5 te] Japon kabinennin kararları Tokyo 31 (A.A.) Dün, diyette, General Sugiyama şu beyanatta bulun muştur: « Halen mevcud meseleleri toptan hal için askerî bir hareket icrasını derpiş Marconi'nin refikasî ' Atatürke teşekkür ' ediyor < ,I | Hatay dahilî işlerinde tam bir istiklâle maliktir Haricî işlerle gümrük ve para sistemlerinde Suriye hükumetile beraber hareket edecektir (Hataym istiklâlim temin eden ve Cenevrede tesbit edilen ana yasanm ilk kısmını bundan evvel nesretmiştik. Sancağm dahilî Ve haricî vaziyetini ve teskilâlım izah eden ana yasanın nesrine bugün de devam ediuoruz:) Dahilî işler Statünün 4 üncü maddesinde hududu tayin edilmiş olan Hatay dahilî işlerinde tam bir istiklâle malik ayn bir varlıktır. Hiçbir devlet dahilî işlerine müdahale edemez. Yalnız Hatay dahilî işlerinde de statüye ve meriyete girdiğinden itibaren beş sene müddetle tadil edilmiyecek olan esas teşkilât kanununa mugayir teşriî bir karar veya tasarrufu ittihaz edecek olursa, Milletler Cemiyeti meclisinin Fransa tebaasından olup Hatayda ikamet edecek olanın murahhasmı bu karar veya tasarrufu azamî 4 ay müddetle takib edip keyh'yeti meclise îş'ar etmek saIâhiyetini haiz olacaktır. Bu hususta kat'î karann îttihazına Milletler Cemiyeti meclisi salâhiyettar dır. Hatayın Statüsü Galatasaray kulübünün spor bayramı başladı Dün Taksim stadyomunda güreş, atletizm, Bebekte deniz müsabakaları yapıldı; bugün de Matbuat takımınm ve Admiranin maçlarî var îstanbul 31 (A.A.) Büyük • âlim Marconi'nin vefatı dolayısile < Atatürk tarafından çekilmiş olan taziyet telgrahna Markiz de Marconi tarafından aşağıdaki telgrafla mukabele ve teşekkür edilmiştir: ' Ekselâns Kemal Atatürk Türkiye Reisicumhuru ÎSTANBUL Haricî işler Sancağm haricî işleri Suriye devleli tarafından idare olunur. Bu esasa göre Suriye tarafından aktedilen beynelmiîel itilâflar Hatayda tatbik olunur. Lâkin bazı kayıdlar, Suriyenin umumî görünen bir salâhiyetini gereği gibi tahfif etmektedir: 1 Suriyenîn istiklâl ve hakimiyetine dokunan rıiçbrr itilâf ve böyle bir neticeye vardıran her hangi bir beynelmilel karar, Milletler Cemiyeti meclisinin heyeti rizasına iktiran etmeden Hataya tatbik olunmaz. lArkast Sa. 8 sütun 1 de] Aziz eşimin zıyaı münasebetile ı'zhar buyurduğunuz tazizkâr teessürden ve pek büyük kederime iştirakinizden dolayı, siz Ekselânsa, en hararetli teşekkürlerimi arzederim. Maria Cristina Marconi tsmet tnönünün taziyet telgrafı İstanbul 31 (A.A.) Büyük îtalyan âlimi Marconi'nin vefatı do Iayısile Başvekil Ismet Inönü tarafından îtalyan hükumeti reisine çekiIen taziyet telgrafına Mussolini, aşağıdaki telgrafla mukabele etmiş tir: Ismet Inönü Başvekil ıııııııııııııııııııımııııııııııııııııııııımınııınınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiııııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiHiıııııııııııııııııı ÎSTANBUL Ayan azasmdan Marconi'nin e lim ziyaı münasebetile cumhuriyet hükumeti namına ekselânsınızın ızhar ettikleri teessürden pek mütehassis olarak ekselânsınızdan şükran hislerimin kabulünü rica ederim. Mussolini Ispanya ihtilâlcileri şimalde ilerliyorlar ediyor. İngilterenin General Franco'yu muharib tanıyacağı anlaşılmaktadır Galatasarayhlar otuz üçüncü yıldönümü bayramlarının spor tezahürleri kısmına bir taraftan Bebekteki Denizcilik lokallerinde, diğer taraftan da Taksim stadyomunda muhtelif spor müsabakalarile başladılar. Bu münasebetle stadyom baştanbaşa sarı kırmızı bayraklarla donatılmış, sahaya minder kurulmuş, pist güzel bir şekilde tanzim edilerek çizılmiş, neticelerin radyo ile seyircilere ilânı için tesisat yapılmıştı. Günün ilk spor hareketi Halkevinde çalışan genc kızlanmızm bugünkü 100 metro yanşlan için yaptıklan tasfiye müsabakaları oldu. Uç seri üzerinde koşan 9 kız arasında Nezihe, Malike, Handan, Tayyar ve Firdevs bugünkü final yanşlarına kalmağa muvaffak oldular. Bu yarışlarda en iyi dereceyi 15 9/10 ile Nezihe elde etti. Bundan sonra atletizm müsabakalan na geçildi. Yunanistandan davet edilen beynelmilel şöhreti haiz atletler halka ve Atletizm Federasyonumuz Reisi Vildan Âşire takdim edıldiler. Bu münasebetle kısa bir nutukla Vildan Âşir ezcümle şunları söyledi: «Türk sporuna pek çok emeği geç miş bulunan Galatasaraylıların bayramını açmakla en büyük bir bahtiyarlık duymaktayım. Bu münasebetle güzel memleketlerbden zahmet edip de bize kadar gelen dost Yunan sporculanna atletlerimiz namma teşekkür ederim.» Bundan sonra müsabakalara geçildi. [Arkası Sa. 6 sütun 1 âei Ademi müdahale komitesinde ihtilâflar devam İngiliz İtalyan görüsmeleri M. Chamberlain, Duçeye şahsî bir mektub göndermiş Bugün 5 inci sahifemizde Istanbulun Taşları ÜSTAD M. TURHAN TAN'ın ilk yazîsi YUNUS NAD1 Londra 31 (A.A.) Resmî mehafil M. Grandi'nin yakında, M. Neville Chamberlain'in M. Mussolini'ye bir mesajım götüreceği hakkında Bomadan gelen haberleri ne teyid, ne de tekzib edebileceklerini, zira bizzat alâkadarlann son görüşmelerinin mevzuu üzerinde büyük bir ketumiyet muhafaza et mekte olduklarcnı beyan etmektedirler. Paris 31 (A.A.) M. Delbos, dün öğleden sonra İtalyan büyük elçisini kabul Bilbao sokaklannda zırhlı tanklar etmiştir. Teruel 31 (A.A.) «Havas ajan kıtaatı hatlan içine giren üç vadiye hâ Roma 31 (Hususî) îngiliz Başvekili kim olan Saldon kasabasına doğru da M. Chamberlain'in İtalyan Başvekili M sı bildiriyor.» Beşinci kolordu kıt'aları, dün sabah bir kol göndermişlerdir. Hükumetçılerin Mussolini'ye şahsî bir mektub göndermukavemeti, bu defa ciddî olmuştur. diği İngiliz Hariciye Nezareti mehafi Terriente kasabasmı işgal etmişlerdir. linde teyid edilmektedır. Nasyonalistler ayni zamanda hükumet lArkası Sa. 3 sütun 1 dei