28 Temmuz 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 2 ncide : Dünyayı meşgul eden hâdise 3 üncüde: Son hatıralar Halid Ziya Uşaklıgil 4 üncüde: Hikâye: Papara Hamdi Varoğlu 5 incide : Serbest fikirler Mehmed Şükrü Erden 6 ncıda : Filistinin taksimi. umhuriyet OndOrdUnCLİ yil Sayi! 4 1 4 4 t Hayat AnsiklopedmC Her eve lâzım oîcA'rot faydah bir e A1» ÎSTANBUIÎ CAĞALOĞLU v J Telgrâf ve meKnB adresl: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutüsu: tstanBS, No 248 Telefon: Başmubarrlr ve evl: 22368. Tahrlr heyeü: ÇSrŞaiIlDa 2 8 TSnHllUZ 1937 w dir 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 Gencliğe biiyiik bir müjde Başvekil bozuk spor teşkilâtmı kat'î surette ıslaha karar verdi Dün neşredilen tebliğ Pekin sokaklarında muharebeler oluyor Çin ordusu bozulmağa başladı AIi Çetinkayanın Şimal seyahati Nafıa Vekilimiz Isveçte dört mühendis angaje etti Berlin 27 (A.A.) D. N. B. Ajansı bildiriyor: «Berliner Börsen Zeitung», Ali Çe tinkayanın Almanyayı ziyareti hakkında neşrettiği bir makalede diyor ki: «Ali Çetinkayanın şahsmda, Umumî Harb esnasında yanyana birlikte harb ettiğimiz, harb sonrası tarihi Almanya mn felâketi ve yeniden kalkınması ile dikkate şayan bir yakmlık gösteren bir memleketin'mümessilirii selâmlıyoruz. Ayni mukadderat, her iki memleket. içinde, müşterek meseleler ihdas ediyordu. t x Nankin Japon teklifini tekrar reddediyor Pekinde örfî idare ilân edildi. Japonya «tedib hareketi» ne devam edecek, Çinliler mühim zayiat veriyorlar Tiirk sporunun hâmisi ve nâzunı Başvekil İsmet İnönii Ankarada bir maçı seyrederken Dokuzuncu Yerli Mallar Sergisi Meşher, rejimin sandyileşme hususundaki büyük gayretini tecelli ve tebarüz ettiren muvaffak bir eserdir 2 ktısad Vekili Celâl Bayar, dün bir II kısa nutukla 9 uncu Yerli Mallar Sergisini açtı. Geçen sene, büyük sanayi müesseselerini işleten millî BanValarm iştirak etmemesi yüzünden 8 inci Yerli Mallar Sergisi, adeta tereddiye uğramış ve Taksim bahçesinde, şiddetli yağmurlarla da perışan olarak tam bir kasaba panayırı halıni aimıştı. 9 uncu Yerli Mallar Sergisi ise, bu sene, gene Galatasaray lisesinde açıîmış; Sümer Bank, İş Bankası ve Eti Banka aid mühim endüstri müesseselerinin de iştirakile İYerli Mallar Sergisi denilmeğe lâyık güzel bir şekil almıştır. Dokuz senedir açılan bu sergiler, bilIıassa, Türkiyedeki endüstrıleşme gayretinin meşheri, İktısad Vekilimizin ifade"siie milletimizin medenî sahadaki ilerle"yişinin remzidir. Yerli Mallar Sergisinin birincisile dokuzuncusunda teşhir edilen malları yanyana koymak suretile ayrıca •bir mukayese salonu yapılsaydı, on seneden az bir zamanda yeni rejimin endüstri cephesindeki büyük zaferleri çok kuvvetli ve çok bariz bir şekilde göze çarpardı. 'Sanayi Birliği umumî kâtibi nutkuntla 1923 senesinde 341 fabrıkamız olduğu halde 1934 de fabrikalanmızm sayısı 1310 a çıktığmı söyledi.' Halbuki 1934 tenberi geçen üç yıl içindedir ki beş senelik endüstri programınm büyük bir kısmı tatbik edilmiş ve en mühim devlet fabrikalarmdan başka bir çok hususî sanayi müesseseleri de açılmıştır. Dediğimiz gibi 9 uncu Yerli Mallar Sergisinde, birinci Yerli Mallar Sergisile mukayese imkânı veren bir salon bulunsaydı, dokuz sene evvel, endüstri iribarile nekadar yaya olduğumuz meydana çıkardı. Gelecek sene, onuncu sergi açılırken birincile onuncu arasındaki farkı ve endüstri hamlemizin büyüklüğünü gösteren canlı bir mukayese salonu yapılmasını temenni ettikten sonra, bazı müesseselerimizin, anlaşılan kendilerine peşin bir menfaat temin etmediği için, sergiye istirake lüzum görmemis olduklarını esefle kaydetmekten kendimizi alamıyoruz. Yerli mallar sergilerini, bir satış ve kâr yeri telâkki etmek hatadır. Sergi, iki maksad ve hedef takib eden bir teşhir yeridir. Bu iki gayenin biri ticarî, diğeri millidir. Bir sanayi müessesesi, yaptıklarını hatta alıcısı piyasa değil de devlet olsa bile halka göstermeğe ve kendine reklâm yapmağa mecburdur. Bundan kendini müstağni addeden bir fabrikator, modern ticaretın ne olduğunu bilmiyor, Son hâdiselerin failleri tecziye edilecek Buna ve alınan diğer tedbirlere rağmen fenalıklarm devam ettiği görülürse Istanbuldaki kulübler lâğvolunacaktır İstanbul 27 (A.A.) Başvekil tarafından tebliğ edilmiştir: İstanbul spor meydanlarında kar şılaşan genc sporcuların birbirlerinin hayatına ve haysiyetine kasdeden bir zihniyete düşmeleri, ehemmiyetle dıkkati mizi celbeden mahiyet alması üzerine, keyfiyet Türk Spor Kurumu başkanlı ğına tetkik ettirilmiş ve uzun inceleme ler neticesi meydana gelen rapor mütalea olunmuştur. Daha evvel, bir takım hâdiselerden sonra, en son 4 temmuz vak'ası üzerine Türk Spor Kurumu Genel Merkez he yetince münasib cezalar tertib edilmiştir. Dikkatimizi celbeden esaslı mesele, spor terbiyesinin bazı muhitlerde, spor mak sadına ve centilmen terbiyesine münafi bir istikamet almasıdır ki, bu istikamet ısIah olunmadıkça, derdin esası tedavi tdilmemiş kalacaktır. Cumhuriyet hükumetleri, ilk günden itibaren spor terbiyesile alâkadar olmuşlardır. Tecrübeli sporcu olarak karşımıza çıkanlar, idareyi kulüblerin elinde ve sporcu tanınmış birkaç mütesanid şahsın salâhiyetinde tutmak için her gayreti sarfetmişlerdir. İktidarlarına ve hüsnü ni yetlerine ihtimal verilerek mahdud salâhiyette bırakılan İdman Cemiyetleri ît tifakı şeklinde bir idare vücude gelmiş ve bu idare şimdiye kadar iktidarsızlık, hesabsızlık ve anarşi içinde memleketi spordan mahrum tutarak infisah etmiştir. Cumhuriyet Halk Partisi, Türk Spor Kurumunun teşekkülüne delâlet ettikten sonra, sporu eski mütereddi ve anarşik İArkası Sa. 3 sütun 5 te\ . İArkası Sa. 1sütun 2 de] Heyecanlı bir haber Sinema yıldızı Jean Harlow kocasını mı oidurmuş: Çin kıyılannda Japon askeri ihracatı Tokio 27 (A.A.) Kabine, LangâHi'elen doîavuiU simalî Çiı»deki Çin kıtaatmm hasmane hareketlerine karşı kat'î tedbirler almağa karar vermiştir. Şimalî Çindeki Japon garnizonlan, Pekindeki Tiençin mıntakasmdaki Japon ahalinin hayat ve mallannı himaye etmek ve Çinlileri akdedilmiş itilâflar ahkâmma riayet etmeğe icbar eylemek için zarurl "UÎI KüHin tedbirleri otomatik olarak almak hakkına maliktirler. Japon hükumeti, bu müdafaa tedbirlerinin tatbikı sırasında şimalî Çinde araziye müteallik metalibata kryam etmiyeceği, ayni zamanda beynelmilel menafii , , . İArkası Sa. 7 sütun 1 de] Ihtilâlcilerin ileri harekâtı devam ediyor Jean Harlow [Yazısı 4 üncü sahifede] Paris gazeteleri Italyanm ademi müdahale siyasetinde tuttuğu yolu müştereken ve şiddetle tenkid ediyorlar Rabat 27 (A.A.) Nasyoealistlerin radyo istasyonlan, dün akşam yap mış oldukları emisyonlarda, Brunete ö nünde düşmana ağır zayiat verdirilmiş olduğunu temin ve bu mmtakada nasyonalistlerin yapmış oldukları ileri hareketin pek mühim olduğunu iddia etmektedirler. Bu istasyonlar, nasyonalistlerin Mad rid cephesinde hayaya tamamile hâkim olduklarını da iddia ediyorlar. ABİDÎN DAVER İArkası Sa. 6 sütun i te} Hele yaz gelerek sıcaklardan bunaldığımız zaman insana cennetten nefes sunuyor hissini veren Boğazın ceyyid havasile kadrolanan güzelliğine diyecek söz bulamayi2, ve hepimiz Boğaz, Boğaz diyerek Avrupa ile Asyayı ayıran veya birleştiren bu mavi şeridin medhini, senasını ayyuka çıkarırız. Fakat yakından yapılacak bir tetkikte güzel Boğazın bir takım harablıklarla bağrı yanık ve yaralı olduğunu görürüz. Rumelihisarı gibi koca bir Türk abidesi bile orada boynu bükük himmet ve hürmetimizi beklemektedir. Elbette bu Boğaz dünyanın hakika ten eşsiz en güzel yeri olacaktır, ve elbette bunu biz bu cennet yerlerin sahibleri yapacağız. Dervişin fikri ne ise zikri de o olur jehvasınca Boğazın güzelliğile alâkadar bütün Türkleri bu güzelliğin arızasız en yüksek derecelerine çıkarılması büyük işi üzerinde düsünmeğe davet ederiz. Ne yapsak, acaba her şeyden ö'nce Boğazın her iki sahilinde iki Kavaklara çıkacak birer beton cadde uzatarak mı işe başlaşak? Her halde Boğazda bu güzellik adına yapılacak çok iş var. Mösyö Prost'un İktısad Vekili serginin kordelâsını keserken plânı bu hususta belki bize en faydah Millî Sanayi Birliğinin her sene açtığı umumî kâtibi ve sergi komiseri sıfatile konuşma mevzuunu verecektir. * * Yerli* Mallar sergilerinin dokunzuncusu 9 uncu Yerli Mallar Sergisini tertib eden da dün Galatasaray lisesinde açılmıştır. Halid Güleryüz kürsüye çıktı ve bermutad açış nutkunu okudu. Davetliler arasında saylavlar, Orgeneİktısad Vekilinin nutku ral Fahreddin Altay, diğer bazı GeneralHalid Güleryüzün nutkundan sonra lerle İstanbul Vilâyeti ve Belediyesi erBirkaç güne kadar kânı, ecnebi iktısadî ve malî mehafiline İktısad Vekili Celâl Bayar kürsüye gemensub zevat göze çarpıyordu. Saat tam lerek irticalen şu sözleri söyledi: « Memleketimizin sanayi politika on altıda İktısad Vekili Celâl Bayar da Bu güzel tetkik serisile îstanbusından, sanayileşme hareketinden, zannesergiye geldi. lun bütün tarihini zevkle okuyacakderim ki bahsetmeğe lüzum yoktur. Bu, Bıraz sonra, mızıka Istikîâl marşını sınız. vesilelerle millete arzedilmiştir. çaldı. Arkasından Millî Sanayi Birliği lArkası Sa. 5 sütun 4 tel Yerli Mallar Sergisi dün merasimle açıldı Kendi kendimizi tenkid: İhtilâlcilerin ileri harekâtı Sevilla 27 (A.A.) General Qu eipo, nasyonalist kıtaatm Brunete'nin şimalinde ileri hareketlerine devam etmekte ve halihazırda Willaneuva de La Canada yakmında bulunmakta olduklarını bildirmiştir. Boğazın güzelliği Bu vesile ile bir nutuk söyliyen Celâl Bayar: «Daimî bir sergi binası büyük zarurettir» dedi İki gazeteci kazaya uğradı Madrid 27 (A.A.) Dün akşam Brunete cephesinde aslen Lehistanlı o lArkast Sa. 3 sütun 1 del Hataydaki Arab partileri birleşiyor Antakya muhafızı Hüsnü Barazi ile jandarma kumandanının değiştirileceği haberi halk tarafından memnuniyetle karşılandı Antakya 27 (Hususî muhabirimiz den) Hükumet Sancaktaki siyasî teşekküllerin resmen tanınmasına karar vermiştir. Antakyadaki Usbatül Amelıkavmî cemiyetile Vatanî mensubu diğer partilerin birleşerek «Essadaka errabıta esselâmetülbelde» isminde tek bir fırka teşkil edecekleri haber alınmıştır. Bu teşekkülün başlıca gayesi yaklaş makta olan parlamento intihabatı için esaslı surette faaliyete geçmektir. Vazifesine nihayet verilmesi beklenen Muhafız Berazi ile jandarma kumandanının yerlerine Fransız memurlar geti rilmek suretile intikal müddeti devamınca Sancakta bir tek otorite bırakılacağı anlaşılmaktadır. Ardı arası kesilmiyen lArkast Sa. 7 sütun l dej tstanbulun Taşları M. TURHAN TAN'm Kont de Martel