27 Temmuz 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 sahife Dünyayı işgal eden hâdise, Jule Sauerıoein 4 üncüde : Hikâye: Niyet. Murad Sertoğlu 5 incide : tranda yapılan inkılâb. 6 ncıda : Memlekette futbol faaliyetini artırmak için. Nüzhet Abbas 2 ncide : umhuriyet S3]fl! 4143 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu: Istanbul, No 246 o3ll 27 TBiniIIllZ 1937 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyeti: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 Dönüşü» adlı eserinı' 'okuyunuz. Orada koca bir tarihî devrin sahne sahne, perde perde akışını göreceksiniz, sürekli heyecanlar içinde kalacaksmız. ŞAMDA Göçmen politikasında büyük ölçülii hamleler lâzım Muktedir bir ilim, fen ve iş heyetinin idaresinde bulunacak olan tmar ve tskân Bankasi ilk iki üç yılki fedakârlıklarından sonra semere almağa başlıyacaktır ütün aksi iddialara rağmen devletler ve imparatorluklar kuran Türk kendi idaresinde yaşıyan diğer ırk ve illere karşı daima efendice bir müsaadekârlık ve iyi muamele ile temayüz etmiştir. Türkün zaman zaman kahır ve gazabla tecelli ettiği olmuşsa bu bir ihanetle karşılaşrmş olmasının neticesiydi. Bu hakikati bütün bir tarihle ispat etmek mümkündür. Başka milletlerde kendilerinden olmıyan ırklara karşı ayni insanca müsaadekârlığı görmek kabil değildir. Buna Türkün esaret ve hakaret altmda yaşamağa tahammülsüzlüğünü de ilâve etmelidir. Bunun neticesi olarak Osmanh İmparatorluğunun müteakıb ve nihaî tasfiyeleri neticesinde millî anavatan hududlan dışında kalmış olan Türkleri kucağımıza almak mecburiyeti tahassül etmiştir. Yıllar ve yıllardır devam eden bu vaziyetin son kısımlarmı Cumhuriyet hükumeti takib ve icra ediyor, ve göçmen getirilme ve yerleştirilmeleri en salim şekillerde olabilsin diye azamî külfet ihtiyar ederek işi en doğru metodlarda yürütmeğe çalışıyor. Cumhuriyetin Kendi Kendimîzî Tenkidcisi bu mevzu üzerinde yazdığı bir fıkra ile göçmen nakliyatındaki dikkat ve itinayı takdir etmekle beraber her yıl naklolunan ırktaşlar miktarınm naklolunacak büyük yekuna nisbetle pek az olduğuna ve böylelikle bu işin kendısinde pek uzun zamanlar sürüp gitmek mahzurunu taşıdığına dikkati celbetmek istemiştir. Bu görüş bizce de doğrudur. Göçmen nakliyatının taleb ettiği çok dikkatli tedbirlerin lüzum ve ehemmiyetinden asla gafil olmaksızın bu işi daha hacimli, daha derli toplu ve binaenaleyh daha süratli yapmanın imkânsız olduğuna kani bulunmuyoruz. Cumhuriyet Tenkidcisinin teklif ettiği tedbir bu sütunlarda zaman zaman ehemmiyetle müdafaa edilmiş olan fikirlerdir. İşin bütçeye bağlanması ve yalnız bütçeye bağlanması bu yavaş yürüyüşü zarurî kıhyor. İşin tamamile bütçeye bağlanmıyan bir şekle ircaı bizi daha geniş ve belki daha menfaatli bir yolda yürütecektir diye düşünmüştük. Düşüncelerimizin hulâsası şudur: Memlekete gelen göçmen burada derhal oturacağı bir ev, kâfi arazi ve bu araziyi işliyecek hayvan, alât ve edevatla tohum ve bir mahsul idrakine kadar yemeklik bulsun, ve bunları bedava olarak NUMAYIŞLER Halkla jandarmalar arasında çarpışmalar oldu, geniş tevkifat yapıldı, Cezirede dekıyambaşladı Sııltaniil'etraş da muhalif vaziyet aldı Kanlı harblerden sonra ilk hükumete Japon müfrezesi Pekine girdi Uzak Şarkta muharebe şiddetlendi Cezirede yerli hükumete benzer bir idare kuruldu, Hataydaki muhafız azledildi Şamda Hükumet Konağı Adana 26 (Hususî muhabirimizden) Suriye hükumet ricalinin taşlandığını bildirmiştim. Aldığım mütemmim malumata göre geçen çarşamba günü Şamda kadın, erkek binlerce kişi hükumet konağı önünde toplanarak: Açız, ekmek isteriz! Diye bağırmışlar, pencereleri taşla • mışlardır. Zabıta kuvvetlerinin bu kalabalığı dağıtmak için gösterdikleri gayret, halkın galeyanını büsbütün artırmaktan başka bir işe yaramamıştır. Jandarmalar havaya silâh atmışlardır. Bu sırada nümayişçiler arasından atılan kurşunlardan birisi bir jandarmaya isabet ederek öldür[Arkası Sa. 7 sütun 4 te] Japon askerlerile çarpışan 19 uncu Çin ordusu askerleri Ali Çetinkaya Berlinde Alman gazeteleri Nafıa Vekilimizden sitayişle bahsediyor Berlin 26 (A. A.) Alman a jansı bildiriyor: Türk Nafıa Ve kili Ali Çetinkayanın Berlindeki ikameti hakkında tef siratta bulunan gazeteler, mütead did vesilelerle e nerjik bir faaliyet göstermiş ve, Berliner Lokal Ançayker gazetesinin yazÇetinkaya dığı gibi, kabinenin en mühim erkâ nından biri ve Başvekilin uzun müd dettenberi mesai arkadaşı bulunan Türk misafirinin liyakatini tebarüz ettirmektedirler. Matbuat, Çetinkayanm İstiklâl Mü cadelesi zamanmda İstiklâl mahkemesi reisi sıfatile oynadığı mühim rolü bil hassa kayid ve işaret etmektedir. lArkası Sa. 7 sütun 5 te} Vaziyet vahim göriiiüyov Japon tayyareleri Çinlileçe büyük zayiat verdirdi, taarruz d,£vam ediyor Pekin ve Tiençin arasında rnıinakalât kesildi 29 uncu Çin ordusu mukavemet emri aldı Tiençin 26 (A.A.) Çin kıtaatı Japon telefon hututunu tamir etmek üzere kuvvei külliyelerinden aynlmış olan Japonlara karşı otuz sekizinci Çin fırkası kıtaatı tarafından yapılan taarruz üzerine gece Langfang'da şiddetli bir muharebe olmuştur. Japon takviye kıtaatının gelmesini müteakıb Japon kuvvetleri, Çin kışlalarına tayyarelerle taarruzda bulunmuşlardır. İhtilâfm başlangıcındanberi ilk defa o larak yapılmış olan bu hava taarruzu birçok kişinin ölmesine, yaralanmasına sebebiyet vermiş ve mühim hasarlara bais olmuş ve Çinlileri ric'ate icbar etmiştir. Japon kuvvetleri, Çin kuvvetlerini ta kib etmektedirler. Pekin'le Tiençin arasında demiryolu münakalâtı inkıtaa uğramıştır. Japonya namına söz söylemeğe salâ hiyettar bir zat, vaziyetin çok vahim olŞimalî Çinde Japon kıtaatı kumandanı duğunu beyan etmiştir. General SungTsheYuan lArkası Sa. 5 sütun 4 te] Endişeye mahal yok! Sıhhat Umum Müdürü tifo için teminat veriyor Tifo vak'alarının korkunc bir şekil aldığı hakkındaki haberlere inanmamak lâzımdır Tifo hakkında tetkikatta bulunmak üzere Ankaradan şehrimize gelen Sıhhiye Vekâleti Hıfzıssıhha Umum Müdürü Asım dün kendisile görüşen bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: « Sıhhat Vekâletinden aldığım emir üzerine bir müddettenberi İstanbulda tifo vak'alarının artması sebebile hâsıl olan vaziyeti tekrar gözden geçirmek maksa dile ve merkez Hıfzıssıhha müessesesi birinci direktörü profesör Godşilik'le bir likte İstanbula geldik. Birinci işimiz bundan on beş, yirmi gün evvel Vılâyet ve Belediyenin alâkadar makamlarile müş tereken tesbit ettiğimiz tedbirlerin tatbi katını tetkik etmek oldu. Bu tedbirlerin [Arkası Sa. 3 sütun 4 te\ Kendi kendimizi tenkid: Hıfzıssıhha U. Müdürü Asım Kristof Kolomb'un yumurtası Geçen gün bir yolcu uğurlamak için Galata Gümrük salonuna giden bir bildik hayretle hikâye ediyordu: Yolculann eşyasım oradaki hamallar sessiz sa~ dasız almışlar, motöre götürmüşler, bu aralık bir memur bizim arkadaşın ya nına gelerek eline parça adedi kadar hazır makbuz fişleri vermis ve beher parça 20 kuruş hesabile eşyanın vapura kadar gideceğini söyliyerek vapurda dahi kimseye aynca hiçbir para verilmiyeceğini ilâve etmiş. Hdkikaten öyle de olmuş, yolcular vapura gittiklerinde kaşla göz arasında eşyalannın kamaralarına çıkanlarak yerleştirildiğini görmüşler. Bu hal, bilmiyoruz ne vakite kadar evvelki bir vaziyetin tam zıddıdır. Eski usulde bir kere eşyanın gümrükten sandala kadar gitmesi, sonra da sandalla vapura götürülmesi, sonra da san daldan vapura aktarılması gibi herbiri ayn ayn tediye istiyen gürültülü patırtılı külfetler vardı. Şimdi yeni Liman idaresinin galiba Gümrükle müştereken koyduğu usul sayesinde bütün o gürültüler ve nahoş patırtılar sütlimanlığa dönerek en medenî bir şekle sokulmuştur. Arkadaşın memnuniyetler dolu bir hayretle hikâye ettiği harika işte budur. Demek ki meramın elinden kurtulabilecek hiçbir imkânsızlık yoktur. Yerli Mallar Sergisi Bugün Başvekil tarafından açılıyor Madrid tehlikeye girdi YUNUS NAD1 lArkası Sa. 3 sütun 4 te] Hükumetçiler büyük bir nevmidî içinde... Habeşistan fatihi General Badoglio'nun da Ispanyada bulunduğu iddia ediliyor BİLİYOR MUSUNUZ? Kıztaşi ne vah.it ve niçin yapıldı? Lehistan kitabesi nedir ve nerededir? Arkadiüs sütununu ve tarihini hatırlar mısınız? Ustad M. Turhan Tan'ın gazetemiz için ^ haztrladığı ve «İSTANBULUN TAŞLARI» natnı altmda topladığı çok meraklt bir yazt serisinde öğreneceksiniz. Bütün bunları pek yakında Dün sergideki hazırlıklan tetkik eden İktısad Vekili Celâl Bayar, Banka müdürlerinden izahat alıyor Dokuzuncu Yerli Mallar Sergisi bu gün Başvekil İsmet İnönü tarafından açılacaktır. Son hazırlıklarm ikmali için, dün gece sabaha kadar çalışılmış tır. İktısad Vekili Celâl Bayar dün saat on beşte beraberinde Sümer Bank U mumî Müdürü Nurullah Sumer, îş Bankası İstanbul şubesi müdürü Yusuf Ziya olduğu halde Galatasaray lisesine gelmış ve sergiyi tetkik etmiştir. lArkast Sa. 7 sütun 6 da] J harbinin yıldönümü münasebetile Fasta yapılan meraskn ' ., (Yazısı 7 inci sahifede)