27 Mayıs 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Son detece lüks ve nefîs bir şekilde tarafından bugün neşredildi. Bütfln müvezzilerden isteyiniz. tac S. M. Jorj VI ingiltere Krah giyme albümü (YEDİGÜN) Fiaü yalmz 25 kuruştur. âcan S3yi! 4682 umhuri tSTANBUL C A Ğ A L O Ğ L U Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: îstantml, No 246 ııııtuıııııııııirııtııııııınııiııııuıııııııııııtııııııtııııııııııııı Yerli Mallar Pazarları n n P6rŞCIÎlU6 2 7 Telefon: Başmuharrtr ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa fasmı 24299 24290 Müttefik Balkan devletleri hududları tek bir hudud teşkil etmektedir Balkan Antantının Atinada Başvekilimiz en şümullü ve en Ankaradan telefonla Atina 26 (Hususî) Dün akşam Büyük Britanya otesalâhiyetli bir izahı linde Türkiye Başvekili İsmct İnönü şerefine verilen ziyafet devam ettiği sırada Türkiye Cumhurreisi Atatürk, îsmet Inönüne telefon ederek: ııııııiııiıııııiMiıııııiıııııııııııııııııiMiıtııııııııııııııııııııııiıııııııııııı Atatürkün Balkan itilâfına Verdiği Ehemmiyet ıııııııııııı ııııtıııtıiiiıııııııııiııııııııııııııırıırııııiıııııııııııııııııııiMiiiiMiııııııtmıııııııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııiiiıııııııııın ıııirıııııtıııııııııııııiıııı Bu hududa göz dikenler güneşin yakıcı şuaile karşılaşır. Bundan hazer etmeği tavsiye ederim.» şerefine verilen ziyafet esnasında Atatürkün söyledikleri sözler sonsuz bir sevinc uyandırdı «Reisicumhurun mesa jı, burada hazır bulunarf lara yiiksek sesle okunmuştur. Burada hazır bu lunan Elen ordusu, donanması ve hava kuvvetleri mümessilleri, Tjürkiye Reisicumhurunun, Elen hissiyatına ve Elen milletinin kardeş millet hakkında duyduğu derin ve bozul maz dostluga tam surette tekabul eden bu sözleri karşısında duydukları büyük sevinci ve şevk ve heyecant arzederler.» Balkan devletleri sınırlarının bir tek hudud teş kil ettiği hakkmdaki be yanatımzla, Balkan An tantını kurmak için işbirliği yaptığımız seneler i çindeki bütün gayretleri mizin temelini teşkil eden bir hakikate vücud ver miş bulunuyorsunuz. Bu, o derece mes'ud ve o derece hakikat dolu bir ifadedir ki, memleketlerimizde bunu ta kalbinde hissetmiyen hiçbir kimse yoktur.yy Türkiye Cumhurreisi buna aşağıdaki cevabı vermişlerdir: ismet inönü gazetemize; mühim beyanatta bulundu; «Yurda, Türkiye siyaseti için müsbet intıbalar alarak dönüyoruz)) Güneysu vapuru 26, saat 20,30 (Başvekilimizi karşılamak üzere Atinaya giden ve refakatlerinde gelen, muharririmizden telsiz telgrafla) Dost memleketleri ziyaretten anayurda dönmekte olan Başvekilimiz lsmet İnönü, Güneysu vapurunda gazetemize şu beyanatı lutfettiler: « Memlekete hasret ve memnuniyetle dönüyorum. Memur olduğumuz vazife, Londrada tac giyme merasimine Türkiye namına iştirak etmekti. Dost İngiliz milletinin umumî ve millî bir bayram halinde tes'id ettiği bu güzel ve muvaffak merasimde bulunmak bizim için kıymetli bir hatıra olarak kalacaktır. Bu vesile ile her tarafta siyaset adamlarile temas etmek fırsatı hasıl oldu. Bu görüşmeler daima umumî mevzular ve umumî münasebetler üzerinde kalmıştır. Umumiyet itibarile yurda, Türkiye siyaseti için müspet intıbalar alarak dönüyoruz. Seyahatin nihayeti, dost ve müttefik Yunanistanı idare eden yüksek şahsiyetlerle tems imkânını vermiştir. Bunu mes'ud bîr hâdise telâkki ediyorura. lArkası Sa. 6 sütun 1 de] Başvekilimiz bugün geliyor u izahın Atatürk tarafından verilmiş olması onun istinad ettıği salâhiyet ve şümulü göstermeğe kâfidir, ve bu izah evvelki akşam Atinada Büyük Britanya oteli salonlarındaki ziyafet esnasında verilmiştir. Bu sayımızdadaki telefon haberleri atasında görüleceği veçhile Büyük Britanya oteli salonlarında lsmet İnönü şerefıne verilen resmî zıyafetin mütekabil nutuklannda ve zaten iştirak edenlerin hepsinin hallerinde ve sözlerinde en sa mımî coşkunluğunu bulan dostluk tezahürleri Başbakanımız tarafından telefonla Ankarada Çankayadaki evlerinde Cumhurreisimız Atatürke arz ve iblâğ olunması üzerine Türkiye devleti Reisi kendi Başvekilıne verdiği cevabla oradaki haklı sürüru bir kat daha artırmış ve bu meyanda Balkan Antantının bugünkü kuvvetli vaziyetini en salâhiyettar dılilf izah ve ifade eylemiştir. Atatükün TiirkYunan dostluğunu iki millerin ebedı birliği tabirile tasvir etmiş olması ne kadar manalı ise bilhassa Balkan devletleri ittifakının hududlarda birliği tazammun ettiğini ve bu bududlara taarruz imkânsızlığını ifade eyliyen ikinci teblığleri o kadar şümullüdür, ve bu şümullü izah ve ifadenin Atatürk gibi en Atatürk ikinci bir telefonsalâhiyetli bir kaynaktan gelmesi ona, lannda da şu mesajı bildirBalkan ittifakının olgunluk yolunda aldımişlerdir: ğı mesafeyi göstermek suretıle, çok büyük «Balkan müttefik devletle bir kıymet izafe eder. Balkan Antantı muahedenamesinin Balkanlarda mevcud nızamın muhafazası şeklinde sulhu muhafaza etmekten ibaret olan açık maksadı yalnız bir iki maddede, hatta en doğrusu bir tek maddede teksif olunmuştur. Bu dar çerçeve bile bidayette bazı siyasilerin havsalasına zorca sığarak onlar tarafından bazı ihtirazî kayıdlar dermeyan olunmasını davet etmişti. Antantm behemehal tahakkukunu istiyenler, bu türlü kayıdlara ehemmiyet vermiyerek onları kabulde beis görmemişler, teşekkül etmek üzere olan yeni siyasî uzviyetin tekâmülünü zamana bırakmanın daha doğru olacağı kanaatiie geniş davranmışlar, çok müsaadeli ve müsamahalı yürümüşlerdır. Velevki muayyen bir çe\rede mahdud bir maksadı temin için birleşmiş olan milletler, aralarındaki temasîan.ı tevalisi neticesinde elbette daha ileri anlayışlara varacaklar ve zamanla dünya hâdıselerini kendi birlık menfaatleri zaviyesile ölçmeğe doğru terakki edeceklerdi. « Bu anda samimt kardeş ve müttefik muhitte yaşamakta bulunduğunuzu istihbar ettim. Bu ka dar kıymetli dostlar la ve ayrdmaz müttefik millet mümessillerile geçirmekte oldu gunuz gecenin ne kadar gıptacısî olduğu¥ eumu anlatamam. Gönlümü dolduran dostluk ve arkadaşhk duygularim oldu ğu gibi oradaki kar deşlere söylemenizi ricadan başka sb'z bulamıyorum. Size ve dostlarımıza selâmlar.» Kontenjan sistemi kalkıyor Gümrüğü verilen her şey memlekete girebilecek İktısad Vekili Meclisin dünkü celsesinde bu hususta alınan tedbirleri anlattı Ankara 26 (Telefonla) Hüku • met, kontenjan sistemini tamamen kal dırmağa karar vermiş, İktısad ve Malıye Vekâletlerince bunun üzerinde çahşıla lak bir proje hazırlanmıştır. Proje, Vekiller Heyetince tetkik olunacak ve beş on gün içinde ilân edılecektir. Takib olunan prensip ithalâtı çoğaltmaktır. Gümrüğü verildıkten sonra ithal olunrruyacak esya kalmıyacaktır. Bir emniyet tedblri olarak alınmasına zaruret hasıl olmuş olarak kontenjan tedbiri tüccarı sıkmakta, gümrükleri müşkülâta sokmakta olduğu gibi bazı maddelerin ithali yasak edilmiş olduğundan hayatı da tazyik etmekte ve nihayet bazılan çok pahalı ithal edildi ğinden fiatları yükseltmekte idi. Bu sis temin kaldırılmasile hayat pahalılığına âmil olan mühim sebeblerden biri de izale edilmiş olacaktır. [Arkası Sa. 5 sütun 4 te] • rinin Batkanlardaki hududları bir tek hududdur. Bu hudu • da göz dikenler güneşin yakıcı şuaile karşdaşır. Bundan hazer etmeği tavsiye ederim. Bu noktaya itina olundukça Ulu önder Atatürk Balkanlarda dostluk şamil mânasını kazanır. Balkan it • tifakımn insanî ve medenı hedefi de budur.r> «Bahtiyarım, hududlarımız fcöyledir ve onlart müdafaa edecek kuvvetlerin bir tek ve birbirinden ayrılmaz olduğunu söylemekle insanî ve askerî büyük bir sevinc duyduğumu size bildririm.y> Atatürkün bu tebliğinden sonra Yunan Bunun üzerine General Metaksas teBaşvekili General Metaksas Reisicumhu lefonla Atatürke: «Kelimen'm bütün manasile ebedı «.müttefikiz» demıştır. rumuza şu telgrafı çekmiştir: Malul zabitlerin terfihi Ankara 26 (Telefonla) İstiklâl Harbmde cansiparane çalışan subay ve mühim lâyihayı Meclıse yetıştirmişaskerlerin arasmda hasbelkader bir ka tır. Bu lâyıha ile bu kabîl malullere maaşnunun çıkmasıle bir kısım terfıh edilmemiş zabıtlerımiz vardır. Bir kısımlarınm larından haric olarak mühim bir terfıh daha müreffah vaziyeti karşısında yur zammı da verümektedir. Lâyıhanın eda gbsterdıkleri alâkaya göre kadırşi saslarını aynen bıldıriyorum: naslık vazifesinin bu malulleri de terfıh 1 1683 sayılı askerî ve mülkî tekaolduğunu gören hükumet bu hususta üd kanununun neşrinden evvel ve ya Vaziyetin, müttefik Balkanlılar arasm bir kanun lâyihası hazırlamış ve Mecli hud sonra eski hukümlere ve emraz cetda Balkan Misakını akdettirmekte önayak sin bugün geç vakte kadar çalışması [Arkası Sa. 3 sutun 6 da] llllllMimillllllllllllllll lllllilllllllllllllill I1III1IIIIIMIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIII1IIIII olanların görüşlerine mutabık inkişaflar IIIIIIII11III1IIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII bu, ittifak erkânının yekdiğerile imtizac arzederek yürüdüğünü görmekle bahtiya hurunun, Elen hissiyatma ve Elen nz. Oyle inkişaflar, ki ötedenberi bu sü milletinin kardeş millet hakkmda duy ve ittıhadlarının en yüksek manalı ve çok tunlarda işaret edegeldığimiz bir telâkki duğu derin ve bozulmaz dostluga şümullü bir ifadesidir. Atatürk General şekli olarak biz2 Balkan Antantının umu tam surette tekabul eden bu sözleri Metaksas'ın telgrafla vaki maruzatına cemî heyetile ve milletlerarası vaziyetler iti karşısında duyduklan büyük sevinci \aben fıkirlerini şu cümle ile ikmal eylemiştir: barile büyük bir devlet sayılabileceğini her ve şevk ve heyecam arzederler.» gün daha kuvvetle müdafaa ettirmektedir. « Hududlarımızi müdafaa edeVe dost memleket Başvekili ayni telNitekim Atatürkün hudud birliği ve mü grafında ilâve ediyor: cek kuvvetlerin bir tek ve biribirindafaa birliği üzerindeki kuvvetli sözleri « Balkan devletleri sınırlannın bir den aynlmaz olduğunu söylemekle Atinanın Büyük Britanya oteli salonlatek hudud teşkil ettiği hakkmdaki beya insanî ve askerî büyük bir sevinc rına, sanki semadan düşen bir güneş gibi natınızla, Balkan Antantını kurmak için duyduğumu size bildiririm.» süzülüp indiği zaman orada hazır olanlaişbirhği yaptığımız seneler içındeki bütün Bugün Atinada böyle. Dün Belgradda rın heyecanlarına son olmamıştır. Orada gayretlerimizin temelini teşkil eden bir böyle idi. Biraz daha evvel Ankarada hazır olanlar içinde de bilhassa askerlerin. hakikate vücud vermiş bulunuyorsunuz. Romanya ile başka türlü değildi. Bütün Bu hakıkati General Metaksas'ın AtatürBu, o derece mes'ud ve o derece hakikat bu mes'ud tezahürler, maksadı barışa hizke sunduğu telgrafnamede aynen şöyle dolu bir ifadedir ki, memleketimizde bu metten ibaret olan Balkan ittifakının az okuyoruz: nu ta kalbinde hissetmiyen hiçbir kimse zamanda vâsıl olduğu kuvvet merhalesini « Reisicumhurun mesajı, burada yoktur.» gösterir. Bu kuvvetteki ve bu samimiyettehazır bulunanlara yüksek sesle okunBu bakikat Atatürkün tebliğinde ki bir ittifak heyetinin hakıkî mana ve kamuştur. Burada hazır bulunan Elen müttefik Balkan devletleri hududlan biliyeti ise işte en salâhiyetli bir tefsirle en cJtdusu, donanması ve hava kuvvetle nın bir tek hudud teşkil etmekte ol doğru ifadesinin en şümullü şeklini almış YUNUS NADI ri mümessilleri, Türkiye Reisicum duğu şekliîıde tesbit olunmuştur ki bulunmaktadır. Bu hususta hazırlanan çok mühim bir kanun Hariciye Vekilimiz Alâyihası dün Büyük Millet Meclisine verildi sambleye reis seçildi dolayısüe bu akşam saat 20,30 da bu Cene\Te 26 (Hususî) Türkiye Hariciye Vekili Dr. Tevfık Rüştü Aras Milletler Cemiyeti Asamblesi riyasetine seçilmiştir. Di ğer namzed M. Politis namzedlığin den vazgeçtiğm den, Dr. Tevfık Rüştü Aras müttefıkan Asamble ri yasetine intıhab e Tevfık Rüştü Aras dilmiştir. Milletler Cemiyeti asamblesi toplandı İktısad Vekili Celâl Bayar Meclisin dünkü celsesi saat 9 a kadar devam etti Maarif ve Nafia Vekâletlerinin bütçeleri de kabul edildi, iktısad Vekâleti bütçesinin müzakeresine bugün de devam edilecek Mısır, Cemiyeti Akvama girdi Cenevre 26 (Hususî) Milletler Cemiyeti Asamblesi, bugünkü fevkalâde toplantısında Mısırm Milletler Cemiyetine aza kaydini müttefikan kabul etmiştir. Bu karardan sonra Meclise gıren Mısır Başvekili Nahas Paşa hararetli bir nutuk irad etmiştir. Cenevre Mesai Bürosunda Türkiyeyi Necmeddin Sadık temsil edecek Cenevre 26 (A.A.) Anadolu ajansının hususî muhabirinden: Türkiyenin Milletler Cemiyeti nezdindeki daimî murahhası Necmeddin Sadık, 3 haziranda toplanacak olan beynelmilel mesai bürosunun senelik içtima devresinde Türkıyeyi temsil edecektir. Maarif Vekili Saffet Kâzım Nami Duru Ismail Mehmed Uğur Nafia Vekili Arikan (Manisa) (Stvas) Ali Çetınkaya Ankara 26 (Telefonla) Mec « Köylerde yapılan mektebler aralis bugün saat 14 te Refet Canıtez smda göze çarpan ve köylü hayatında (Bursa) nın başkanlığında toplandı ve köy âleminde, mühim rol oynıyan ve fafasılasız surette gece 21 e kadar içtima kat yardımsız kalmasından kapanmış o halinde bulundu. lan yatı okullarına şurada işaret etmek isİlk olarak Maarif bütçesi konuşuldu. terim. Bunlar, çok verimli işler görüyordu. Naşid Uluğ söz alarak maarif sahasmda Bunlan yeniden ihya etmek çok isabetli yapılan feyizli ve hayırlı işleri takdirle an bir iş olur. Nitekim Eskişehirin Kayı kö dı. Müteakıben İstamat Özdamar kür yünde muhasebei hususiye yardım edemesüye gelerek şunlan söyledi: [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] J