22 Mayıs 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Sağlam, zarif perde ler, güzel ve çatlamaz mobilyalar... evlerini zi bunlaıla döşeyinu ve bedelini 1 0 takSİtte ödeyinizl Haraççı Kardeşler Merkezi: izmir Ankarada Belediye karşısı J Onöçüncü yıl sayı: 4677 umhuri 19 mayıs bayramımız Ancak îstanbulun tarihini, nasıl ğup, nasıl teşekkül ettiğini ve haikgi eserlerini kimlerin vücude getfrdiğini bilmekle olur... Bunu s İSTANBULU TANIMAK ve SEVMEK... •h İSTANBUL ve BOGAZi ihtilalci Mehmed Ziya merhum İSTANBUL CAĞALOĞLU Pıımflrtu*i 99 Mavıc 1(N7 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstaırtral, No 246 UUlllariBSl LL muJIS löül Teleron: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyetl: 24298. İdare ve matbaa fasmı 24299 24290 eseri öğretecektir. 3 üncü formaei bugün çıktı. «ingiltere Türk dostlu YURDUN EMNİYETI ğuna çok muhtacdır» Dahiliye Vekili icabında ingiltere ve Avusturya gazelelerinin neşriyatı ordudan da istifade edecek «Şarkî Akdenizin en büyük deniz kuvveti olan Ingiliz donanması, seferberlik zamanındabirbuçuk milyon asker çıkarabilen modern Türk ordusile pek güzel uvusabilir» Meclis ruznamesine mühim bir kanun lâyihası alındı Büyük bir emniy et komisyonu kurulacak Büyük Şefimiz; Dahiliye Vekili vasıtasile millete sevgisini bildirdi Ankara 21 (A.A.) 19 mayıs Genclik ve Spor bayramı münasebetile yapılan büyük şenlıkler esnasmda Ankara Stadmda toplan mış olan halkın içten saygı ve sevgüerinin başta Atatürk olmak üzere büyüklerimize bildırilmesi için alınmış olan karar üzerine İç İşleri Bakanı ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya tarafmdan çekilen telgraflarla karşılıklarını aynen neşrediyoruz: Atatürk Cumhur Reisi ÇANKAYA Bundan 18 yıl önce vatanın ufuk larında ve milletin ruhunda bütün ümid ışıklan söndürüldüğü ve ye'sin, çaresizliğin kara kâbusu bütün yürekleri sardığı zaman, [Arkası Sa. 5 siıtun 3 te] Polisvejandavma teşkilatı yeni biv nizama alınıyov Yeni kanunla memleket asayişi hakkmda mühim tedbirler ittihaz edilmekte ve zabıta mesleği tensik olunmaktadır Milletler arasında Ismet Inönü dün öğleden ekonomik anlaşma sonra Londradan ayrıldı imkânı bulunacak mı? Başvekilimiz Pariste durmıyacak ve pazartesi günü elçika Başvekili M. Van Zeeland ingiltere ve Fransa tara fından yapılan teklıfi kabul ederek milletler arasında iktısadî bir an laşma imkânı bulunup bulunamıyacağına Londra 21 (Hususî muhabirimizden, aid tetkiklerine devam ediyor. Çaresi ara telefonla) Başbakan îsmet înönü bunan derd şudırr: Umumî Harb sonu gün (dün) saat ikıde Londradan haredünyasında ve hususıle 1929 da başlıyan ket etmiştir. Başbakanımız istasyonda Inekonomik buhrandanberi milletler arasın giliz hükumeti erkânile Londra büyük daki iktısadî münasebetler pek ziyade zor elçimiz Fethi Okyar ve büyük elçilik erlaşmıştır. Mıllî ekonomilerin himayesi ve kânı ve Türk kolonisi tarafmdan teşyi omıllî paralann müdafaası gibi ihtiyaclar lunmuştur. Başbakanımız Pariste tevakmılletleri hergün daha şiddetli bir takım kuf etmiyerek yoluna devam edecek ve tedbirler almağa sevkeylemiştir. Almanya ayın yirmi dördünde Atinaya muvasalat gibi koskoca ileri bir memleket bıle bugün illâ kendi yağımla kavrulmağa çare bu lacağım dıye uğraşıp duruyor. Almanyada ziraate fevkalâde ehemmiyet veril mekle beraber Alman endüstrilerinin muhtac olduğu iptıdaî maddeleri endüstri yolJarile hep dahilde tedarik etmenin çareleri aranıyor. Sebebi şu ki Almanyanın haricden ıptidaî madde tedarik edecek parası kalmamış ve yahud bu para pek ziyade azalmıştır. Para, yani altın. Gö riiyorsunuz ki altın geçer akçe olmaktan çıktığı halde hâlâ en sağlam paranın esası Ankara 21 (Telefonla) Büyük olmakta devam etmektedir. Paranın en Millet Meclisi bu pazartesi günü saat 14 sağlam esası altın mıdır bilmeyiz. Fakat te toplanarak 1937 malî yılı muvazenei milletlerarası alışverişindeki ölçü gene umumiye kanun lâyihasını göriişmeğe basdolayısile altındır, bunu inkâra mecal lıyacaktır. Meclis bugünkü toplantısında yoktur. Zaten paranın iki türlü kıymeti bütçe müzakereleri dolayısile pazartesi vardır: Biri dahilde muayyen eşya bededen itibaren hergün içtimaa karar verdı. li olması, diğeri milletlerarası mübadele Meclisin geç vakitlere kadar çalışarak sinde diğer yabancı paralara nisbetle müzakereleri mayısm 28 ine kadar bitiremevkii. Bu ikinci kıymet ya altınla, ya hud altını esas tutan paralann değerile ceği tahmin ediliyor. ölçülüyor. Altının doğrudan doğruya mübadele kıymeti olduğu zamanlarda mesele o kadar ağır ve müşkül görünmüyordu. O zaman, şimdi dünyanın içine düştüğü fevkalâde süratli terakki cereyanı da pek yoktu. Umumî Harbden sonra bütün buhranlara rağmen iş ve kredi hacmi alabildiğine artmıştır. Zaten ortada her memlekete ihtiyacı nisbetinde dağılabilecek altm da kalmamış, yani altın daha ziyade bazı memleketlerde toplanmış olduğundan daha ziyade kâğıda binen paranın her yerdeki türlü fiatlarile miktarları da çoğaldıkça çoğalmış, kredi işleri dünyanm o zamana kadar hiç görmediği şekiller almıştır. Dünyanm geçirdiği fenalıklarda kredi iptizalinin de bir hissesi bulunduğuna şüphe yoktur. M. Chamberlain M. Baldvin İsmet Inönü bir gün kalarak hükumet ricalile temaslarda bulunmak üzere Atinaya muvasalat edecektir Bütçe müzakereleri Hazine bonolarına dair ahkâm Meclisin mayısın 28 ine kadar kanunu kabul edeceği anlaşılıyor ederek orada bir gün Yunan hükumetinin misafiri olacaktır. Bu bir gün zarfmda Yunan hükumeti erkânile yapılmış olacak temas ve mükâlemeleri müteakıb Hükumet Reisimiz Pire limanında kendisini beklemekte olacak olan Devlet Deniz yolları vapurile memleketimize dönerek doğruca Ankaraya gidecektir. Sofya 21 (A.A.) Ticaret Nazm Başbakan İsmet Inönü Ingiliz Kralı Valek, Ziraat Nazm Radi Vasilev ve [Arkası Sa. 3 sütun 4 tc] Adliye Nazm Karagözov, dün istifalannı vermişlerdir. Ticaret Nezaretine Ziraat Bankası sabık genel direktörü Ticaret Akademi si rektörü Barov, Ziraat Nezaretine ziraatçiler teşkilatı birliği reisi Bankov ve Adliye Nezaretine de Sofyanın tanınmış avukatlarından Ognianov muhternel namzed olarak gösterilmektedir. Kabinedeki bu değişiklıkler hakkm daki Kral emirnamesi bugün için beklenmektedir. Yeni Nazırlar Henüz konuşulmamış mülhak bütçe Sofya 21 (A.A.) Ticaret Nazin lerle diğer lâyihalar bütçeden sonra görüValeHe Ziraat Nazm Radi Vasilef ve şülecektir. Dahiliye Nazm Karagizof'un istifası üMuvazenei umumiye kanun lâyihasınzerine kral, Ticarete Barofun, Ziraate da evvelce yazdığımız gibi devlet bütçe Banokof'un tayini hakkındaki emirnamesine dahil dairelerin masraflan için yi imza etmiştir. 231,017,776 lira tahsisat verilmiş, devle* geliri de 231,020,000 lira tahmin edil miştir. [Arkası Sa. 8 sütun 2 de] Bulgar kabinesinde beklenen tadilât Dün üç nanr istifajetti Emniyet işlerınde, Dahiliye Vekâletinın de kendisinden isttjade edeceği kahraman ordudan bir ktt'a «Memleketin umumî emniyet ve asaAnkara 21 (Telefonla) Emniyet teşkilâtı kanun lâyihası encümenlerden yış işlerinden Dahiliye Vekili mes'ul • çıktı ve Meclis ruznamesine alındı. Lâ dür. Dahiliye Vekili bu işlerin kendi [Arkası Sa. 6 sütun 5 te] yihanm birinci maddesi şu şekildedir: İndirilecek vergiler Maliye mühim bazı lâyihalar hazırladı İşçi ve küçük iradh mükelleflerin vergileri tahfif ediliyor, ecnebi artistlerin vergiside yüzde beşe tenzil olunacak bordro ve sairelerin tevAnkara 21 (Telefonhidi de temin edilmekla) Maliye Vekatedir. Diğer taraftan Veletinin vergilerin tahakkâlet ecnebi artistlerden kuk ve tahsil şekli üzealınan ve yüksekliğinde rindeki esaslı çalışmalabütün alâkadarlann mütrının neticelerinden biri tefik olduğu verginin olan yeni bir lâyiha bu yüzde beşe indirilmesine akşam geç vakit Meclise dair lâyihayı da Meclise gönderildi. Bu îâyiha gönderdi. kazanc vergisinin tatbiMaliye Vekaleti biî kat vaziyetlerini kolaytaraftan da vasıtasız verlaştırıcı hükümleri ihtiva gilerin tarz ve tahakkuk ediyor. Başlıca hususimuamelelerile itiraz ve yeti işçi ve saire gibi kütahsiline aid hükümlerin çük iradh mükelleflet«vs>« t e M v e tevhidine rin vergilerinden bazı Maliye Vekili Fuad Ağralı çalîşmaktadır. Bu yol« tahfifler yapmasıdir. Bundan başka bugün muhtelif vergiler da da bir proje hazırlanmıştır. için muhtelif zamanlarda tanzim edilen [Arkası Sa. 8 sutun 1 de] IIM1M1IMIIIII Ilitlllllll llllllllillllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllillllllllllllllllillllllllllMllilllllllllllllMlllllllllllllllllllllllin Bilbao düşmek üzere İtalyamn siyasetini değiştirerek Ispanyadaki askerlerini geri çekeceği bildirildi Çekoslovakyanın haricî siyaseti Çek Hariciye Nazırı Krof ta dün akşam radyoda bir nutuk söyledi Prag 21 (Hu| susî) Çekoslovakya Hariciye Nazm M. Kamil Krofta bu akşam rad yoda irad ettiği bir ( nutukta umumî siyasî vaziyeti izah etmiştir. M. Krofta yeni bir Lokarno paktı için sarfedilen Kamü gayretlerden takdirle bahsederek ezcümle demiştir ki: « Sovyetlerle münasebatımız dostanedir. Hükumetimiz Sovyet hükumetile komünist fırkasını birbirinden ayn teşekküHer addettiğinden, Sovyet hükumetile dostane münasebatının inkişafına çahş maktadır. İtalya ile Yugoslavya arasında ahîren akdedilen anlaşmadan sonra, Küçük Antant hakkında bazı müheyyiç şayialar deveran etmeğe başladı. Bu şayiaların tamamen asılsız olduğunu söyliyebilirim. KüİArkası Sa. 3 sütun 4 te] Pestede mühim temaslar Eski Ispanya Kralmın oğlu Kont Cavadonga ve duşmek uzere olduğu anlasılan Bübao'dan bir manzara [Arkası Sa. 6 sütun 5 fc] Franco kuvvetleri Bilbao'nun son müDurango 21 (A.A.) Havas ajandafaa hattı olan meşhur Elgallo ile irt".s;nın muhabiri bildiriyor: Havalann pek fena gitmesine rağmen bat tesis etmişlerdir. Franco kıt'alan Bilbao üzerine yürümekVitoria 21 (A.A.) Havas ajan 5 incide : Evin içini yaratmak san'ati te devam etmektedırler. Bu kıt'alar Al sınm muhabiri bildiriyor: Kandemir daye, Frunis, Endecoa, Meacaz, Morga Munguia mıntakasında General Mola 6 ncıda : Spor haberleri ve Meaca kasabalann: işgal ile birçok kumandasındaki kıt'aların 5 kilometıo 7 ncide : Çocuk sahifesi esir ve mühim miktarda harb malzemesi ılerlemesi üzerine Bilbao, daha ciddî bir [Arkası Sa. 8 sütun 1 de] almışlardır» YUNUS NAD1 İÇ SAHİFELERDE Peşte muhabirimizin, İtalya Kralı geldiği zaman Naib Amiral Horti ile beraber istasyondan saraya giderken, sureti mahsusada aldırdtğı resim (Yazısı 3 üncü sahifemizdedir.)